EKSISTENSI KLAUSULA ARBITRASE DALAM KONTRAK KERJASAMA PENAMBANGAN EKSISTENSI KLAUSULA ARBITRASE DALAM KONTRAK KERJASAMA PENAMBANGAN EKSISTENSI KLAUSULA ARBITRASE DALAM KONTRAK KERJASAMA PENAMBANGAN

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i

:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n

u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i

l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u

b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne

.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id

.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e

ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

SKRIPSI

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

EKSISTENSI KLAUSULA ARBITRASE DALAM
KONTRAK KERJASAMA
PENAMBANGAN
.id
.id

ca.cid.id
ca.cid.id
cac.id
cac.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.Mahkamah Agung
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
(Kajian
Putusan
Republik
Indonesia
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
p
Nomor:
12 Desember
hthtt2001)
hthttp 1715K/Pdt/2001hTertanggal

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil CLAUSE IN THE ://didgigil
idgigil
OF ARBITRATION
d
:p//:d
:p//EXISTENCE
/
/
/
/
/
p
p
:
t
t
t
t
hthtp
hhtt
hhtt
ttp:/
CONTRACT MINING COORPERATION

d

d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

i .id
.ci .id
ca.cIndonesia
(Verdict Study
Court Republic
ajof
aj.caSupreme
.
.
j
j
.
e
e
nne
une
b.un
iibli.bndu.uDecember
2001)
Number:1715K/Pdt/2001
dated
igil12
igiliilib.

:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t

:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

GEDION
ARDANA RESWARI
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
NIM.060710101060
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgJEMBER
UNIVERSITAS
igili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

FAKULTAS HUKUM

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
2010 ilib.bu.n
u
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
1

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

2

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

SKRIPSI

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
EKSISTENSI
DALAM ilib.u.nune
ne KLAUSULA ARBITRASE
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigilib
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
/
/
/
KONTRAK
KERJASAMA
PENAMBANGAN
/
/
/
hthtp
hthtp
hthtp
ttp:
ttp:
ttp:

(Kajian Putusan Mahkamah Agung Republik Indonesia

ca.cid.id
ca.cid.id Nomor: 1715K/Pdt/2001
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Tertanggal
12
Desember
2001)
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
.bu.un
.bu.un
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
CONTRACT MINING
COORPERATION
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
c.idid

c.idid

a c.
a OF
c. ARBITRATION CLAUSE
EXISTENCE
neje. j.a IN THE
neje. j.a

(Verdict Study Supreme Court Republic of Indonesia Number:
nd
.cid.id
.id
1715K/Pdt/2001
j.aca2001)
j.acac.id dated 12 December

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

GEDION ARDANA RESWARI

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
aj.ca.ci .idNIM.060710101060 ej.aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
UNIVERSITAS
idgigili
idgJEMBER
igili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

FAKULTAS HUKUM

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
2010
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

3

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
MOTTO
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

“KESEDERHANAAN ADALAH TUJUAN TERTINGGI YANG HANYA DAPAT

.id

.id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
c id
a.cac.iTELAH
DICAPAI KETIKA
MELAMPAUI SEGALA
ej.KITA
ej.a.ac. KESULITAN”

nej
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

nej
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
/:d
(Frederic
:p/Chopin)
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
4

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
PERSEMBAHAN
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigilipersembahkan untuk : ://didgigili
Skripsi ini
penulis
/:d
/:d
/
:
/
/
//dig
/
p
t
hthttp
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

1.

Ayahanda Drs. Didik Budi Amiarsono dan Ibunda Dra. Pitungkas Djati Kensinelir

d
Poesoko, M.Si, M.Pd. c
dan memberi
.cid.id yang telah membesarkan,.amendoakan,
ca.cid.id
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.tercinta
a
.
.
.
j
j
j
j
a
.
.
e
e
e
e
kasih sayang
kepada
neanakmu selama ini;
ne
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il dan Bapak/Ibu Dosen yang
ig il
idgigGuru
idgitelah
idgigil
gil tulus membimbing, mengajarkan,
/:d
2. Bapak/Ibu
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
dan membekali ilmu pengetahuan dengan penuh kesabaran dan tak kenal lelah;

id.id 3. Alma Mater Fakultas aHukum
id.idUniversitas Jember tercinta.ac.id.id
.
.
c
c
a
je. j.ac
je. j.ac
je. j.ac
e
e
e
n
n
n
u
u
u
n
n
n
.
.
.
u
u
u
b
b
b
idgiigliilib.
idgiigliilib.
idgiigliilib.
d
d
/:d
/
/
/
/
:
:
/
/
//
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

5

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil
idgigil
idARBITRASE
idgigil
EKSISTENSI
KLAUSULA
DALAM
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

KONTRAK KERJASAMA PENAMBANGAN

ca.cid.id
ca.cid.id (Kajian Putusan
ca.cid.id
ca.cid.id Indonesia
a
a
a
a
Mahkamah
Agung
Republik
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Nomor:
Tertanggal
idgigili
ig ili
idgi1715K/Pdt/2001
idgigili 12 Desember 2001)
gili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

.id

.id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.un
.bu.un
.bu.n
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
CONTRACT
MINING
COORPERATION
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
id
aj.cac.ARBITRATION
ac c.id IN THE
EXISTENCE
CLAUSE
neje.OF
neje. j.a

(Verdict Study Supreme Court Republic of Indonesia
nd .ac.cid
ca.cid.id
.id
a
.
j
j
a
Number: 1715K/Pdt/2001
dated
12
December
2001)
.
.
e
e
j
j
un e
un e

igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

SKRIPSI

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Diajukan sebagai salah satu syarat untuk memperoleh gelar Sarjana Hukum dalam
.cid.id pada Fakultas Hukum.Universitas
ca.cid.id Jember
caHukum
a
a
Program Studi Ilmu
.
j
j
e .
e .

nej
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

nej
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne GEDION ARDANA RESWARI
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
NIM.h060710101060
hhtt
htt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

.cid.id
HUKUM ac.cid.id
aj.caFAKULTAS
.
je. j.a
j
e
e
n
n
e
u
u
n
n
.
.
giigliiblib.u
giigliiblib.u
JEMBER
i
i
d
d
/
/
/
/
: /d
: /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

UNIVERSITAS JEMBER

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

6

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
PERSETUJUAN
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
.idid

.idid

ac c.
ac c.
SKRIPSI
neje. j.a INI TELAH DISETUJUI
neje. j.a

liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
p
t
t
t
hht

liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
p
t
t
t
hht

TANGGAL 6 NOVEMBER 2010

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
Oleh:
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
n
neDr. HEROWATI POESOKO,
ne M.H.
.bu.n
.buProf.
u
u
b
b
S.H.,
.
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
NIP. 194804281985032001

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
Pembantu
Pembimbing;
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d.id 19520811198031001
ca.ciNIP.
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

Pembimbing;

SUGIJONO, S.H., M.H.

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

7

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
PENGESAHAN
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

Skripsi dengan judul :

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ili
idgigili
ig ili
idgigKLAUSULA
idgigili KONTRAK KERJASAMA
EKSISTENSI
ARBITRASE
DALAM
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hthttpNomor:
hthttp
PENAMBANGAN
(Kajian Putusan h
Mahkamah
Agung Republik Indonesia
1715K/Pdt/2001 Tertanggal 12 Desember 2001)

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
EXISTENCE OF.un
ARBITRATION
CLAUSE IN.un
THE
ne
ne
ne CONTRACT MINING
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
b
i
i
i
i
ig il
idgigil (Verdict Study Supreme
idgigil Republic Of Indonesia :Number:
idgigil
COORPERATION
Court
/:d
//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhttp
1715K/Pdt/2001
Dated 12nd December 2001)

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

Oleh :
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.GEDION ARDANA RESWARI
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
thttp
hthttp
NIM.h060710101060
Pembimbing

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Pembantu Pembimbing

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Prof. Dr. HEROWATI POESOKO, S.H., M.H.

ca.cid.id
a
.
NIP. 194804281985032001
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

SUGIJONO, S.H., M.H.

.idd

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

c c.i
NIP.
ej.aj.a19520811198031001

n e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
t

Mengesahkan :

id.id
Kementerian
Nasional Republik Indonesia
c.Pendidikan
c.id.id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Dekan,

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

je.aj.ac
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

je.aj.ac
e
n
u
n
.
Universitas Jember
giigliiblib.u
i
d
/
/
: ://d
hthtp
ttpHukum
Fakultas

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Prof. Dr. M. ARIEF AMRULLAH, S.H., M.Hum.

.cid.id
ca.cid.id
aj.caNIP.
.
196001011988021001ej.a
j
.
e
ne
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

8

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
l
idgigil
idgigiPENGUJI
PENETAPAN PANITIA
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id Dipertahankan di hadapanj.aPanitia
ca.cid.idPenguji pada :
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
Hari ://didgig:ilJumat
/:d
/:d
/
:
/
/
//dig
/
/
p
p
:
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
d
aj.ca.ci .id Bulan
aj.ca.ci .id
.
.
: November
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
ig il
idgig:il2010
/:d
Tahuntp://:d
/
/
//dig
t
hhttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

Tanggal

: 19

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Diterima oleh Panitia Penguji Fakultas Hukum Universitas Jember.

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
Panitia Penguji : uneej.
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
igliibli.b.un
i
l
g
g
i
i
i
g
d
d
i
i
:// /d
:// /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
Ketua,

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Sekretaris,

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

id
ca.cid.id I WAYAN YASA, S.H.,
ca.cid.id
ca.cid.id S.H., M.H.
ca.cid
.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
M.H.
ISWI
HARIYANI,
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili NIP. 196212161988022001
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
NIP.p196010061989021001
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
//dig
/
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
aj.ca.ci .id Anggota Penguji : ej.aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
1. Prof. Dr. HEROWATI POESOKO, S.H., M.H.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

: …………………………

ca.cid.id
a
.
NIP. 194804281985032001
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

NIP. 19520811198031001c.id
.id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

2. SUGIJONO, S.H., M.H.

je.aj.ac
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

: …………………………

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

9

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
PERNYATAAN
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id Saya sebagai penulis yangj.abertanda
ca.cid.id tangan di bawah ini : j.aca.cid.id
a
.
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgNama
idgigili
: GEDION ARDANA
RESWARI
igili
/:d
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

NIM

: 060710101060

d
id.id
d
ca.cid.iberjudul
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.csesungguhnya
ayang
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Menyatakan dengan
bahwa skripsi
Eksistensi
.
.
e
e
e
e
ne
ne
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
Klausula
Arbitrase
Dalam
Kontrak
Kerjasama
Penambangan
(Kajian
Putusan
ig il
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt Nomor: 1715K/Pdt/2001 Tertanggal
hhtt
Mahkamah
Agung Republik Indonesia
12
Desember 2001) adalah benar-benar karya sendiri, kecuali jika dalam pengutipan

.cid.idinstitusi manapun,
ca.cid.id
ca.cid.id substansi disebutkan sumbernya,
ca.cid.iddan belum pernah diajukan
capada
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.Saya bertanggungjawabiliatas
nej. dan kebenaran isinya
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.keabsahan
u
u
u
u
serta
bukan
karya
jiplakan.
b
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
sesuai
dengan
sikap
ilmiah
yang
harus
dijunjung
tinggi.
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa adanya tekanan dan

d
.cid.id jika ternyata
.cid.idbersedia mendapat sanksi.acakademik
ca.cid.id
a
aj.ca
aj.ca.ci .id paksaan dari pihak lain
serta
.
.
.
j
j
j
j
a
.
.
e
e
e
e
nej
ne
ne ini tidak benar.
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
dikemudian
hari
pernyataan
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili Jember,19 November:/2010
/:d
/:d
/
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
Materai
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
Rp 6000
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
ej. Ardana Reswari b.u.n
nej.
nGedion
.bu.n
u
u
b
i
i
l
l
i
i
b
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
NIM 060710101060
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

Yang menyatakan,

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

10

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
il
idgigil
idgigKASIH
UCAPAN TERIMA
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Puji syukur penulis panjatkan
dan hidayahd
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id kepada Allah SWT atasj.segala
ca.cid.irahmat
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
Nya, sehingga penulis
diberi
kekuatan
nej.
nej. kemudahan, kesabaran,
nej.serta hikmah yang terbaik
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili skripsi dengan judul ::/EKSISTENSI
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
dalamtp
menyelesaikan
KLAUSULA ARBITRASE
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
DALAM

KONTRAK

KERJASAMA

PENAMBANGAN

(Kajian

Putusan

.cid.id Mahkamah Agung Republik
.cid.idIndonesia Nomor: 1715K/Pdt/2001
.cid.id Tertanggal 12
c
c
c
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
Desember
2001)
yang
disusun
guna
memenuhi
salah
satu
syarat
menyelesaikan
program
nej
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
ig il
idgigil dan mencapai gelar Sarjana
idgigil pada Fakultas Hukum Universitas
idgigil
studi ilmu//d
Hukum
/:d
:p:/hukum
:p//:d
:p//:d
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Jember.

Penyusunan skripsi ini
d.id oleh karena itu
id lepas dari bantuan berbagai
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.tidak
ca.cipihak,
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
penulis ingin menyampaikan
: e
nej.
nej. ucapan terima kasih kepada
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttProf.
p Dr. Herowati Poesoko, S.H.,
1. hIbu
tp Pembimbing Skripsi, yanghthtelah
hthtM.H.,
ttp banyak
meluangkan waktu untuk mendidik, memberikan ilmu, nasehat, pengarahan dan

d
.cid.id menyelesaikan skripsi ini..ac.cid.id
ca.cid.id
a
aj.cadalam
aj.ca.ci .id dorongan kepada penulis
.
.
.
j
j
j
j
a
.
.
e
e
e
e
j
nej
ne
ne M.H., Pembantu Pembimbing
neSkripsi,
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
2. Bapak Sugijono,
S.H.,
yang telah banyak
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
meluangkan
waktu dalam mengarahkan,
memberikan ilmu dan nasehat
serta
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
mendampingi penulis hingga terselesaikannya skripsi ini.

3. Bapak I Wayan Yasa, S.H.,id
M.H., Ketua Panitia Penguji Skripsi.
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
4. Ibu Iswi Hariyani,
S.H.,
Penguji
nej. M.H., Sekretaris Panitiailib
nej.
neSkripsi.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
li
ig ili
idgigiM.Hum.,
idgigiliDr. M. Arief Amrullah,://S.H.,
5. Bapak
Prof.
Dekan
d
/:d
/:d
/
:
/
/
/
//dig
/
p
p
:
t
t
thttp
thttp
h
hUniversitas
Jember.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
Fakultas://Hukum
d
/
/
p
:
t
hthttp

6. Bapak Echwan Iriyanto, S.H., M.H. Pembantu Dekan I, Bapak Mardi Handono, S.H.,

.idd

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
III Fakultas
Hukum
Universitas
Jember.
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
7. hIbu
hhtt Akademik (DPA), yang selaluhhmemberikan
tt
htt Hidajati, S.H., Dosen Pembimbing
.idd

cacBapak
c i
.i H. Eddy Mulyono, S.H.,
M.H. Pembantu Dekan
.ac. Pembantu Dekan
ej.aj.II,
ej.ajM.Hum.

bimbingan, konsultasi dan masukan selama melaksanakan kuliah di Fakultas Hukum

ca.cid.id Universitas Jember. j.aca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
ej. Mama Kensi dan Papa
ntercinta
nej.
nej.
nej.beserta Kakakku Shintya
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.Didik
8. Keluarga Besarku
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
Kartika
Sari,
S.H.
beserta
keluarga
besar
Poesoko,
terima
kasih
atas
doa,
keceriaan
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
dan kasih sayangnya padaku selama ini.

Poesoko.S.H,M.H), Mbak
.cid.id Vida (Ivida Dewi
.cid.id
.cid.id 9. Keluarga Mami Nik (Prof.Dr.Herowati
c
c
c
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
Amrihsuci.S.H,M.H)
Nonik, James Bryan .unnej
ne, j Mbak Ivo (Ivo Dewi Kumalasari,S.H),
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil
gigil
giigliiblib.u
i
i
idgigil
i
d
d
d
/
/
/:d
/
/
/
/
: /d
: /d
: /d
//
hthtp
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

11

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigilRorik yang telah membantu//penulis
idgigil Riana, Mbak Rin, Mas Dodo,
idMas
idgigil
Asikin,
Mbak
:p//:d
:p//:d
:p:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
hsehingga
hhtskripsi
hhtt
htt
penulis dapat menyelesaikan
ini.
10. Sahabatku Mabes: Andhita, Meri, Ricko, Tambun, Samid, Fandi, Kuang, Eka, Greta,

.cid.itelah
d memberikanku keceriaan
id persahabatan.
ca.cid.id
ca.cid.id Prima, Aitta yang selama
caini
ca.cid.arti
a
a
a
a
dan
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
u.n
nej.
nejArditya,
nej. Biman, Agung, Hendra,
nej.
.bu.n
.bu.n
.bNgopi:
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
11.
Teman-Teman
Ashep,
Dani,
Totok,
Yuga,
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp Bayu, Yoyok, Fandi, Roni, hYanuar
thttp yang selama ini hidup bersama
tp suka
hthtdalam
hFiktor,
maupun duka.

d
d.id Universitas Jember: Aristarkus,
d
d
aj.ca.ci .id 12. Teman-teman di Fakultas
aj.ca.ciHukum
aj.ca.ci .id Astrid, Ayu, Ate,
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne Dina, Doni, Fahmi, Sukma,
ne
neFreddy, Kety, Laila, Yayan,
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
Boy, Danis,liDeo,
Dessy,
Jan
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
ig il
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
Galung,
Kokoh, Mardhiah, Mega,ttMas
Jun,
Ria, Lettoy, Noval, Rudy,
Tiwie,
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Waenar,Yoshua, dan teman-teman lain yang tidak dapat penulis sebutkan satu

persatu yang telah memberikan
kenangan indah di kampus tercinta
ini.
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j. telah membantu penyelesaian
13. Semua pihak-pihak
nej.
neyang
nej. skripsi ini baik pikiran
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
li
gigili demi kelancaran dan selesaianya
idgigili
ig ili
idmateri
idgigipenulisan
maupun
skripsi ini.
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
thttp
p
hthttSemoga
segala amal kebaikanhyang
telah diberikan pada penulis,hmendapatkan
balasan dari Tuhan YME. Akhirnya, penulis mengharapkan karya ilmiah ini dapat

d
d
id.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.cmasyarakat
aj.ca.ci .id bermanfaat bagi pembaca
dan
pada umumnya.Amin.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
:p//:d
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Jember, 19 November 2010

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

Penulis

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
12

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
RINGKASAN
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
j.
Bertitik tolak
asli) dengan .une
ej. kasus antar PT.BukitbSunur
nej.
ndari
ne(Penggugat
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
i Enggineering Ltd (Tergugat
gigili
idoleh
ig ili
idgigiland
idgigiliI) diperiksa dan diputuskan
/:d
/:d
/:d
/:d
OdecopMinning
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Pengadilan Negeri Jakarta Selatan Nomor 361/Pdt.G/1999/PN.JakSel kemudian

Tinggi DKI Jakarta
.cid.id pada tingkat banding.adi
.cid.Pengadilan
.cid.id dalam Nomor
d
i
c
c
c
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
j
111/Pdt/2000/PT.DKI
terakhir putusan .kasasi
u.n
nedan
nej
nej oleh MARI Nomor
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
i
i
i
i
ig il
idgigil Setelah membaca dan :mengkaji
idgigil setiap putusan tersebut://di
idgatas
d
igil
/:d
1715K/Pdt/2001.
//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhttp
h ttp
ditemukan
beberapa masalah yang perlu
untuk dikaji dan dianalisis. h

Tujuan yang ingin.iddicapai secara umum adalah
guna memenuhi
ca.cid.id
ca.cid.id
cac.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
persyaratan dalam
memperoleh
gelar Sarjana Hukum
nej.
nej.
nej.pada Fakultas Hukum
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgJember.
idgidalam
gili penelitian ini adalah
igili Adapun tujuan khusus
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
Universitas
untuk
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
mengkaji dan menganalisis pertimbangan hukum Pengadilan Negeri dalam

.cid.idsehingga tidak
.cid.id 361/Pdt.G/1999/PN.JakSel
.cid.id memutus perkara .Nomor
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
n
ej
mempertimbangkan
Arbitrase, Untukb.umengkaji
dan menganalisisb.un
nej
nej
nklausul
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
.
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
b
i
i
i
i
idgigil
idgigilDKI Jakarta dalam ://Nomor
idgigilhukum Pengadilan Tinggi
ig il
d
/:d
pertimbangan
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
hhttp
hhtt
hhtt
111/Pdt/2000/PT.DKI menguatkan Putusan Pengadilan Negeri Jakarta Selatan,

Ratio Decidendi
id.id
ca.cid.id Untuk mengkaji dan
ca.cid.id
ca.cid.id MARI Nomor
ca.cmenganalisis
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ej.
1715K/Pdt/2001btertanggal
Arbitrase.
nej.
nej. 12 Desember 2001 itentang
nej.
nklausula
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
d
/:d
/:adalah
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
Metodologi
dalam
penelitian
ini,
sehubungan
tipe
penelitian
ini
/
/
/
/
/
//dig
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
penelitian normatif, maka bahan hukum yang digunakan adalah bahan hukum

d dengan judul dan permasalahan
d primer dan sekunder yangcterkait
d
d yang diajukan.
aj.a.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
Pendekatan dalam
ini menggunakan ib
pendekatan
ne
ne
ne
ne perundang-undangan
.bu.penelitian
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
(statute
approach.),
pendekatan ttkonseptual
(conceptual approach)
dan
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
pendekatan kasus (case approach). Sedangkan dalam pembahasan analisa yang

hukum dan
.cid.idhukum, logika hukum, .argumentasi
caasas
ca.cid.id digunakan berpijak pada
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
n
interpretasi hukum
nej. secara preskripsi dapat
nej.
nej.
nej. permasalahan yang
.bu.sehingga
.bu.n
.bu.n
.bu.menjawab
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
d
/:dan
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
diajukan
akan
dijabarkan
dalam
saran.
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Hasil kesimpulan dalam skripsi ini adalah bahwa sehubungan Tergugat

d
d
d
mengingat perjanjian antara
ca.cid.id
aj.ca.ci .id Tergugat dengan
ajDeklinatoir
aj.ca.ci .id tidak melakukan eksepsi
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
e
e
nklausul
ne
nPengadilan
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
Penggugat memuat
arbitrase, sedangkan
Negeri dalam
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
ig il
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
13

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il
idgighukumnya
idgPasal
idgigil
ig il
pertimbangan
mendasarkan pada
igil 118 (4) HIR, menurut
/:d
/:d
:p//:d
:p//:d
:p/Penulis
/
/
/
/
/
//dig
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt Negeri tidak tepat atau telah
hhtt salah menerapkan hukumnya,
hhseharusnya
tt
Pengadilan

Pasal
id.id pertimbangan hukum Pengadilan
id.id Negeri mendasarkan pada
id.id 134 HIR, antara
.
.
.
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
a
c
c
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
e
e
e
e
lain Pengadilan Tinggi
mengambil alih pertimbangan
nej.
nejdapat
nej. hukum Pengadilan
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigilidalam pertimbangan hukumnya
idgigili Pengadilan Tinggi seharusnya
Negeri. :/Namun
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
mempertimbangkan memori banding, menilai fakta-fakta hukum serta penerapan

hukum
.cid.id hukumnya, sehingga .tidak
.cid.idsekedar mengambil alih.acpertimbangan
.cid.id
c
c
ca.cid.id
a
a
a
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
Pengadilan Negeri
dan
Negeri, Ratio .unnej
ej
nej menguatkan Amar putusan
nej
nPengadilan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil
gigilarbitrase memiliki kewenangan
giigliiblib.u
idgigil
i
i
i
d
d
d
/:d
/
/
/
decidendi
Mahkamah
Agung
R.I
menyatakan
/
/
/
: /d
: /d
: /d
//
hthtp
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
ttp:/
absolute (mutlak), sebab perjanjian dengan klausul arbitrase didasarkan pada asas

para pihak dalam iproses
d.id penyelesaian
id.id pacta sun servanda. Oleh
id.karenanya
.
.
.
d
i
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
a
c
c
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
e
e
e
j.
j.
sengketa menyerahkan
tersebut kepada badan
untuk memutus .une
nej.
neperkara
nearbitrase
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
idgigili
ig ili
idgigili sengketanya.
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
dan menyelesaikan
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Saran bagi para pihak apabila memilih penyelesaian sengketa melalui

pihak
bagi
.cid.id
.cid.id menaati perjanjian dan.amelaksanakannya,
.cid.id arbitrase seharusnya para
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
j jo Pasal 3 dan Pasal .unnej
n
hakim Pengadilan.uNegeri
134
nej
nej seyogyanya menaati iPasal
neHIR
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
b
i
i
i
l
giigliiblib.u
gigtentang
gigil
i
i
i
i
idgigil
d
d
d
/
/
/
/:d
/
/
/
11
Undang-Undang
Nomor
30
Tahun
1999
Arbitrase
dan
Alternatif
: /d
: /d
: /d
//
hthtp
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
ttp:/
Penyelesaian Sengketa agar terbukti nyata pengadilan judex faxtie menghormati

kewenangan arbitrase, bagi .Pengadilan
Tinggi seyogyanya dalam
mengambil alih
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
cacid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
putusan Pengadilan
Negeri
banding, menilai .un
nej.
nej. haruslah mempertimbangkan
nej.
nememori
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
gigili
ili tidak sekedar mengambil
ig ili
idgalih
idgigdan
idhukum
igili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
fakta-fakta
serta penerapan hukumnya
:
:
:
/
/
/
/
/
//dig
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Pertimbangan Hukum Pengadilan Negeri dan menguatkan Amar putusan

MARI
.cid.id agar tetap menjunjung.actinggi
.cid.id Pengadilan Negeri, bagi
.cid.id
c
c
a
a
.
.
j
j
j
a
a
a
.
.
.
e
e
e
panglima penegakan
hukum.
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
//dig
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

hukum sebagai

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
//dig
p://d

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

14

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgISI
igil
DAFTAR
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
Halaman
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgiigili
ig ili
idgSAMPUL
idgigili
igili
/:d
/:d
/:d
/:d
HALAMAN
...................................................................................
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
HALAMAN JUDUL ......................................................................................

ii

d
d
d
d
aj.ca.ci .id HALAMAN MOTTOe....................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
iii
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
ig il
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
/:d
:p//:d
:p/..................................................
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
HALAMAN
LEMBAR
PERSEMBAHAN
iv
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
HALAMAN PRASYARAT GELAR ............................................................

v

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
HALAMAN PERSETUJUAN
vi b.un
nej.
nej. ......................................