ANALISIS SOSIAL EKONOMI PERTAMBANGAN BAHAN GALIAN GOLONGAN C (BGG C) DI KABUPATEN LUMAJANG

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://


j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l

://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

ANALISIS SOSIAL EKONOMI PERTAMBANGAN
BAHAN GALIAN GOLONGAN C (BGG C)
DI KABUPATEN LUMAJANG


SKRIPSI

oleh
Wahyu Rizkyawan
NIM 050810101152

ILMU EKONOMI DAN STUDI PEMBANGUNAN
FAKULTAS EKONOMI
UNIVERSITAS JEMBER
2010

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/

/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id

e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/

:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n

u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.

n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

://d
htthpttp:

ANALISIS SOSIAL EKONOMI PERTAMBANGAN
BAHAN GALIAN GOLONGAN C (BGG C)
DI KABUPATEN LUMAJANG
SKRIPSI


Diajukan Sebagai Salah Satu Syarat Guna Memperoleh
Gelar Sarjana Ekonomi Pada Fakultas Ekonomi
Universitas Jember

oleh
Wahyu Rizkyawan
NIM 050810101152

ILMU EKONOMI DAN STUDI PEMBANGUNAN
FAKULTAS EKONOMI
UNIVERSITAS JEMBER
2010

ii

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l

i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b

i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
c.icd.id
ca.icd.id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.aSWT
enj.eajterbatas
enj.eaj.ac. Rasa syukur .tidak
.
kepada
ALLAH
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
1.
Bapak
dan
Ibu
yang
tercinta,
serta
keluaragaku;
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

d
.id
.id
.id
ajc.a.ic.idmenjadi lantunanedalam
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.idjalanku;
j.yang
j.eajc.ac.id 3. pergerakanku
e
e
e
n
n
n
n
e
u
u
u
u
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
tthttp:
htthttp:
htthttp: Universitas Jember.
htthttp:
4. halmamater
Fakultas Ekonomi

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

PERSEMBAHAN

Skripsi ini saya persembahkan untuk :

2. masyarakat Kabupaten Lumajang yang masih “sederhana dan apa adanya”;

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

iii

MOTTO
Mereka manusia membuat rencana, Tuhan Allah mempunyai rencana,
maka rencana Allah yang sebaik-baik rencana
(terjemahan AL-Qur’an, Surat Ali ‘Imran ayat 54)

Sebaik-baik manusia adalah orang yang paling
bermanfaat bagi orang lain
( HR Al-Thabarani)

Dzikir, Pikir dan Amal Shaleh
( Movement )

iv

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
u
u
u
.
.
.
blibbawah
.u
b.u bertanda tangan
Saya
ini :
giliblib.u
gilidi
gilibliyang
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

NIM
: 050810101152.ac.icd.id
.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j ej.a
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
u
b.u un
b.iub.un
b.ub.un
b.u un
ilgibil.ib.un “ Analisis dSosial
menyatakan
sesungguhnya
skripsi yang
igdiilgi ilib.
igdberjudul:
igdiilgi ilbahwa
igdiilgi ilidengan
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
/
/
/
/
/
i
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
/
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.icd.id
.id id
.icd.id
.id
hasil karya
kecuali jika
pengutipan j.aca.icd.id
j.eajc.adalam
j.eajc.ac.sendiri,
j.eajc.abenar-benar
j.eajc.ac.id Lumajang” adalah
e j.
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
bl.iubn.une
bl.ib.un
bl.ib.un
bl.ib.un
bl.ib.un
i
i
i
i
i
l
l
l
l
l
i
i
i
i
i
g
g
g
g
g
substansi
sumbernya,
igi belum pernah tdiajukan
igi
://di digi
://di digi pada institusi ttmanapun,
://di ddan
://di ddisebutkan
://di digi
h hpttp://
hthpttp://
htthpttp://
htthpttp://
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id id
c.id id
c.idsikap
c.id id isinya sesuai dengan
id
ilmiah yang eharus
tinggi. ej.ac.a.icd.id
j.eajc.ac.dijunjung
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
j
n
n
n
n
n
e
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
n
n
lib .u
ilib b.u
ilib b.u
ilgibilib.u
ilib b.u
d/i/gdiigilib
pernyataantpini
buat dengan sebenarnya,
tekanan
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili tanpa adanya
/d:/i/gsaya
/Demikian
/d:/i/gdigili
i
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
d
p
p
p
p
t
t
t
t
:
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

Nama

PERNYATAAN

: Wahyu Rizkyawan

Ekonomi Pertambangan Bahan Galian Golongam C (BGG C) di Kabupaten

serta bukan karya jiplakan. Saya bertanggung jawab atas keabsahan dan kebenaran

dan paksaan dari pihak mana pun serta bersedia mendapatkan sanksi akademik jika

id
c.id id
c.id id
c.id id
.ajc.a. c.idbenar.
enj.eaj.ac.
enjtidak
enj.eaj.ac.hari pernyataan.uini
enj.eaj.ac. ternyata di kemudian
n
n
n
n
e
u
u
u
.
.
.
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt

id

id

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

c. .id
ac. .id
Jember, n17
enj.eaJuni
j.ac 2010
nuenj.ej.ac
u
u
.
.
b
b
u
li .
li .
d/i/gdiigilibMenyatakan, p://d/i/gdiigilib
:/p/Yang
p
t
t
:
:
t
t
p
h t
h t

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

ne ej.
libil.iub.un
i
g
i
://d dig
htthpttp://

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

v

ht

ht

(Wahyu Rizkyawan)
.id
NIM. 050810101152
j.acac.id

SKRIPSI

ANALISIS SOSIAL EKONOMI PERTAMBANGAN
BAHAN GALIAN GOLONGAN C (BGG C)
DI KABUPATEN LUMAJANG

oleh
Wahyu Rizkyawan
NIM 050810101152

Pembimbing
Dosen Pembimbing I

:

Dr. Rafael Purtomo S. SE. M.Si

Dosen Pembimbing II

:

Endah Kurnia L. SE. ME.

ILMU EKONOMI DAN STUDI PEMBANGUNAN
FAKULTAS EKONOMI
UNIVERSITAS JEMBER
2010
vi

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
lib .u
ilib ib.u
giilgibilib.u
giliblib.u
giliblib.u
d/i/gdiigilib
//Galian
//d:/i/gdigil
:
:Pertambangan
:/p/d:/i/dSosial
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
Judul
:
Analisis
Ekonomi
Bahan
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
:
t
t
t
t
t
h http
h http
h htt
h htt
h htt

://d
htthpttp:

TANDA PERSETUJUAN SKRIPSI

Golongan C (BGG C) di Kabupaten Lumajang
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
.id.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.acPembangunan
j.eajc.ac.i:d Ilmu Ekonomi nStudi
j.eajc.ac.id Jurusan
e
e
e
e
n
n
n
u
u
u
u
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
p
p
p
p
Konsentrasi
: Ekonomi
htthttp:
htthttp: Regional
htthttp:
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
u
u
.
.
ilib b.u
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/
/
:
:
p
p
t
t
Dosen Pembimbing
hthttp II
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.i:d Wahyu Rizkyawan
j.eajc.ac.id Nama
e
e
e
n
n
n
b.u un
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
/
/
/
NIM
: 050810101152
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

Fakultas

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

: Ekonomi

Disetujui Tanggal

: 21 Juni 2010

c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
u
u
.
.
ilib b.u
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/
/
:
:
p
p
t
t
Pembimbing I hthttp
htDosen
http
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

Dr. Rafael Purtomo S.
SE. M.Si
d

.id
.i
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
n
n
u un
19581024
1 001
b.u un
b.198803
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
/
/
/
/
:
:
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

Endah Kurnia
L. SE. ME.
d

.id
.i
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
n
n
19780414
200112 2 003
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
/
/
/
/
:
:
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
n
n
u
u
b. .un Jurusaan
lib. .un
liKetua
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
:
:
p
p
htthttp:
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

j.a ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
g li
://di digi
htthpttp://

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

Dr. I Wayan Subagiarta, M.Si
19600412 198702
c.id.id 1 001

vii

JUDUL SKRIPSI
ANALISIS SOSIAL EKONOMI PERTAMBANGAN BAHAN GALIAN
GOLONGAN C (BGG C) DI KABUPATEN LUMAJANG
Yang dipersiapkan dan disusun oleh:
Nama

: Wahyu Rizkyawan

NIM

: 050810101152

Jurusan

: Ilmu Ekonomi dan Studi Pembangunan

telah dipertahankan di depan Panitia Penguji pada tanggal:
28 Juni 2010
dan dinyatakan telah memenuhi syarat untuk diterima sebagai kelengkapan guna
memperoleh gelar sarjana dalam Ilmu Ekonomi pada Fakultas Ekonomi Universitas
Jember.
Susunan Panitia Penguji

1. Ketua
2. Sekretaris
3. Anggota

: Drs. Sonny Sumarsono, MM
: ..............................................
NIP. 19580402 198802 1 001
: Aisyah Jumiati SE, MP
: ..............................................
NIP. 19680926 199403 2 002
: Dr. Rafael Purtomo S, SE, M.Si.: ..............................................
NIP. 19581024 198803 1 001
Mengetahui / Menyetujui
Universitas Jember
Fakultas Ekonomi
Dekan,

Prof. Dr. H.Moh.Saleh, M.Sc
NIP. 19560831 198403 1 002

viii

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

.id

g

://di

http

.id

une
ilib.

g

://di

http

.id

g

://di

http

une
ilib.

.id

g

://di

RINGKASAN

http

une
ilib.

.id

j.ac

j.ac

j.ac

j.ac

j.ac

une
ilib.

g

://di

http

une
ilib.

:

http

Analisis Sosial Ekonomi Pertambangan Bahan Galian Golongan C (BGG C) Di
Kabupaten Lumajang; Wahyu Rizkyawan, 050810101152; 2010: 84 halaman;
Jurusan Ilmu Ekonomi Studi Pembangunan Fakultas Ekonomi Univesitas Jember.

Sektor primer selain pertanian adalah pertambangan dan galian yang
merupakan sektor unggulan di berbagai daerah di Indonesia. Pertambangan dan
galian bahan dasar (dalam arti basic materials) merupakan sektor penunjang dari
berbagi aktivitas perekonomian. Hal inilah yang sekiranya sedang coba ditingkatkan
.id

u
ilib.

/dig

:/
http

ac
nej.

oleh Pemerintah Kabupaten Lumajang untuk mengeksplorasi pertambangan BGG C.
d

d

d

ac.i

ac.i

ac.i

d

ac.i

j.
nej. area yang masihb.unej.
nej.
neluasnya
Dengan masih
lahan dan
kurang
dari seperempat
li
lib.u
lib.u
lib.u
gi
gi
gi
gi
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
dimanfaatkan
di empat kecamatan
ini kuantitasnyah masih memerlukan pengelolaan

:

http

lebih lanjut, dan kualitas BGG C yang cukup diminati banyak konsumen di luar
Kabupaten Lumajang. Walaupun masih banyak kendala dalam melaksanakannya,
setidaknya pertambangan di aliran lahar vulkanik Gunung Semeru ini dapat
dimanfaatkan untuk peningkatan Pendapatan Asli Daerah (PAD) tanpa merusak alam.
Tujuan penelitian ini adalah untuk mengetahui karakteristik sosial tenaga
kerja dan karakteristik ekonomi pertambangan Bahan Galian Golongan C (BGG C)
Kabupaten Lumajang. Untuk mengetahui karakteristik sosial tenaga kerja digunakan
data primer meliputi variabel demografi, pendidikan, lama jam kerja dan pendapatan
tenaga kerja dengan cara menyebarkan kuesioner, observasi sekaligus wawancara
kepada tenaga kerja di aliran sungai material vulkanik Gunung Semeru Kabupaten
Lumajang. Karakteristik ekonomi meliputi Pendapatan Asli Daerah (PAD),
penyerapan tenaga kerja, besar produksi yang dihasilkan dan luas lahan ijin usaha
sektor pertambangan BGG C di Kabupaten Lumajang. Metode analisis yang
digunakan

adalah

deskriptif

kuantitatif-kualitatif,

dengan

menggambarkan

karakteristik sosial tenaga kerja dan karakteristik ekonomi pertambangan BGG C di
Kabupaten Lumajang.

ix

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

://d
htthpttp:

Hasil dari penelitian ini adalah gambaran tentang karakteristik tenaga kerja
yang meliputi kondisi demografi, umur yang berkisar 35-49 tahun dan paling sedikit
pada usia 15-19 tahun. Jenis kelamin tenaga kerja pertambangan BGG C mayoritas
adalah laki-laki, tetapi jenis kelamin perempuan berjumlah hampir seperempat dari
sampel penelitian. Pada tingkat mayoritas tingkat pendidikannya adalah lulusan SD
dan hanya satu responden yang berasal dari lulusan Perguruan Tinggi. 5-8 jam per
hari adalah lama jam kerja mayoritas pada tenaga kerja pertambangan BGG C, lebih
dari 10% bekerja selama Rp 1.000.000. Dari indikator ekonomi pengaruh sektor
pertambangan BGG C terhadap PAD cukup besar, terjadi penigkatan yang signifikan
dari tahun 2004 sampai 2009. Tetapi penyerapan tenaga kerja kurang maksimal, hal
ini dikarenakan banyaknya orang/lembaga yang menggunakan alat canggih, bukan
tanga kerja manual. Jumlah produksi mengalami peningkatan walaupun tidak begitu
besar. Luas lahan yang masih kecil untuk dikelola dengan faktor kurang rapihnya
penentuan ijin usaha dan penarikan pajak maupun retribusi.

x

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
lib .u
ilgibilib.u
giliblib.u
giilgibilib.udapat penulis ucapkan
glebih
d/i/gdiigilibuntaian kata yang
indah dan agung
i
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/dyang
:/p/d:/i/d
:/p/Tiada
p
p
p
p
t
t
t
t
:
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt

://d
htthpttp:

d
.id d
.id d
.id
ajc.a.ic.idmenyelesaikan skripsi
judul “Analisis
Ekonomi nej.ajc.a.icd.id
j.eajc.ac.iSosial
j.eajc.ac.idengan
j.edapat
j.eajc.ac.id sehingga penulis
e
e
e
e
n
n
n
n
u e
u
u
u
u
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
ilgibil.ib.un
g
g
g
g
g
i
i
i
i
i
d
d
d
d
d
// di
Pertambangan
Bahan GalianttpGolongan
C (BGG C) tdi
Lumajang”.
:// di
:Kabupaten
:// di
:// di
:// di
htthpttp://
h thpttp://
h http://
htthpttp://
htthpttp://

://d
htthpttp:

PRAKATA

selain puji syukur ke hadirat Allah SWT atas segala rahmat, petunjuk dan ridhoNya,

Penulisan skripsi ini tidak akan dapat terselesaikan tanpa adanya dorongan,
.id
.id
.id.id
.id
ca.icd.id
dari berbagai
maka selayaknya
j.eajc.ac.id jika penulis nej.eajc.ac.id
j.eajc.acpihak,
j.eabantuan
j.eajc.ac.id bimbingan dan
e
e
e
e
.
j
n
n
n
n
u
u
u
u
u
. n
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
giilgibilib.u
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/tak
d/i/gdiigilibterima kasih yang
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
d
mengucapkan
terhingga
kepada
:
p
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:

1.

Dr.Rafael Purtomo S. SE. M.Si selaku dosen pembimbing I, terimakasih atas
.id

.id

.id

.id

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

j.ac c.id
j.acac.id
j.ac c.id
j.eajc.ac.id dan segala petunjuk
dorongan
tugas akhir
un.uenej.a
un.uenej.hingga
un.uenej.a yang mencerahkan
un.uesemangat
.
.
.
.
n
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
gi lib
gi lib
gi lib
giigilib
://d:/i/digi
://d/i/digi telah diberikan
://di/digi
:/p/d:/i/dselesai.
Juga atas
dan motivasi
httpttpkepada
httpttp:yang
httpkesabaran
httptini
t
ttp:/
h

h

h

h

://d
htthpttp:

penulis.
.id
c.id id
c.icd.id
c.icd.id
c.id id
j.eajc.ac.idpembimbing II nyang
enj.eaj.ac.
enj.eaj.atelah
endosen
enj.eaj.aL.
enj.eaj.ac. 2. Endah Kurnia
SE., M,Si selaku
memberikan
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
ilib ib.u
giilgibilib.u
gilibilib.u
giliblib.u
giliblib.u
//d:/i/gdigil
:ini.
:/p/d:/i/dpenyusunan
:/p/d:/i/digpenulis
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
bimbingan
serta
saran
kepada
selama
proses
skripsi
t
t
t
t
t
h http
h htt
h htt
h htt
h htt

3.

://d
htthpttp:

Prof. Dr. Mohammad Saleh, M.Sc selaku Dekan Fakultas Ekonomi Universitas

.id
.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
Jember.
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
/
/
/
/
/
tthpttp:/ Jurusan Ilmu Ekonomi
4.htthptDr.
Ketua
htthpttp:/ dan
htthpttp:/SE. M.Si selaku h
htthpttp:/
tp:/ I Wayan Subagiarta,

://d
htthpttp:

Studi Pembangunan

.id
.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
5.
Keluargaku
tercinta,
Bapak
Saiful
Junta
dan
Ibu
Eny
Kristiningsih
atas
semua
u
u
u
u
u
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
:
:
tthttptak
htthTak
htthttpterganti
htthtyang
htthttp:
tp: telah diberikan hdan
pernah akan dapat
oleh penulis.
ttp: lupa

://d
htthpttp:

kakakku Faridah Rizkyani yang telah membantu banyak hal yang dibutuhkan

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
oleh
penulis.
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
p
hthttppenulis
hthttikhlas
hthttp yang selalu sabar dan
hthttp
tp
6.hthtDian
Wahyu Citaningtyas
dalam membantu

://d
htthpttp:

untuk menyelesaikan
tugas akhir ini. id
.id
.id
c.id id
c.id id
c. id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
e
e
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
n
n
7. Seluruh
AkademikaigFE
IESP, karenaigtelah
.u khususnya stafigipengajar
.u
liblib.u
iliblib.u
iliblibUnej
giliblibCivitas
giliblib.u
:/p/d://digi
:/p/d://digi
:/p/d://digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt untuk melihat dunia.
h htmembuat
h htt
t
penulis mampu

://d
htthpttp:

2007-2008, pengurus
BEM FE
id
.id
.id
.periode
.idpengurus HMJ IESP
.id 8. Teman-teman
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
u n
u
b.u un
b.u un
b.u un
2008-2009,
FE, dan temanilgibil.ib.urayon
ilgibil.ib.unsahabat-sahabatdigPMII
igdiilgi ilib.
igd2005,
igdiilgi ilib. IESP angkatan
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
/
/
/
/
/
i
i
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
d
/
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

xi

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

://d
htthpttp:

teman kost gang kelinci 10a. Terimakasih atas semua warna dan proses yang
telah diberikan kepada penulis.
9.

Sahabat-sahabat penerus tongkat estafet perjuangan yang selalu memberikan
ketenangan, penulis percaya kalian mampu menghiasi dunia intelektual.

10.

Semua pihak yang telah membantu hingga terselesaikannya penulisan skripsi ini
dan tidak dapat disebutkan satu-persatu terima kasih buat kalian semua.

Penulis mengharapkan berbagai kritik dan saran yang membangun untuk
menyempurnakan hasil penulisan ini. Semoga skripsi ini dapat memberikan manfaat
bagi semua pihak dan dapat menjadi sumber inspirasi bagi penulisan karya ilmiah
yang sejenis di masa mendatang.

Jember, 23 Juni 2010

Penulis

xii

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
b u
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
giliblib.u
igdiilgi ilib.
HALAMAN
:/p/d:aaaiii
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi SAMPUL........................................................................................
:/p/d:/i/digi
/
p
p
p
p
p
/
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt
h htt

://d
htthpttp:

d
.id
.id
.id
.id
...
iii nej.ajc.a.ic.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id HALAMAN PERSEMBAHAN......................................................................
e
e
e
e
n
n
n
n
e
bl.iub.un
b.u un
b.u un
b.u.un
b.u un
igdiilgiiv
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilibMOTTO
igdiilgi ilib.
i
d
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
HALAMAN
.........................................................................................
aa
:
:
:
:
:
/
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

DAFTAR ISI

HALAMAN JUDUL ........................................................................................... aaaiii

HALAMAN PERNYATAAN............................................................................. aaii v
id
.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id HALAMAN PEMBIMBING
.............................................................................
aaavi nej.eajc.a. c.id
e
e
e
e
n
n
n
n
u
u
u
u
u
lib. .un
lib. .un
lib. .un
lib. .un
ilgibil.ib.un
dii/i/gd..vii
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilib
d/i/gdiigilibTANDA PERSETUJUAN
d/i/gdiigilib
/
/
/
/
/
i
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
HALAMAN
SKRIPSI
...........................................
p
p
p
p
p
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:
htthttp:

://d
htthpttp:

HALAMAN PENGESAHAN............................................................................. aaviii
.id d
.id
c.id id
c.id id
c.id id
j.eajc.ac.id
aaiiix.unenj.eajc.ac.i
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
e......................................................................................................
enj.eaj.ac. RINGKASAN
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
n
b u
ilib b.u
ilib b.u
ilib ib.u
ilib b.u
igdiilgi ilib.
/d:aaiixi
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigil...........................................................................................................
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
/
p
p
p
p
p
/
PRAKATA
t
t
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp
hthttp

://d
htthpttp:

DAFTAR ISI........................................................................................................ aaxiii
c.id id
c.id id
c.id id
c.icd.id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.a...............................................................................................
enj.eaj.ac. DAFTAR TABEL
ppxvi.unenj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
b u
giliblib.u
giliblib.u
gilibilib.u
giliblib.u
igdiilgi ilib.
:/p/d:aixvii
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digGAMBAR...........................................................................................
:/p/d:/i/digi
/
p
p
p
p
p
/
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
DAFTAR
h htt
h htt
h htt
h htt
h htt
.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/
.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

DAFTAR LAMPIRAN ....................................................................................... axviii

.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
:
:
/
/
/
/
I.htthptPENDAHULUAN.........................................................................................
htthpttp:/ 1
htthpttp:/
htthpttp:/
tp:/

1.1 Latar Belakang ....................................................................................... 1
id
.ac. c.id

id
.ac. c.id

id
.ac. c.id

://d
htthpttp:

id
.ac. c.id

j
j
j
1.2 Perumusan
8ilib.un.uenj ej.a
une ej.a
une ej.a
une ej.a Masalah ................................................................................
ilib. .un
ilib. .un
ilib. .un

g lib
digdigilib
dig gilib
dig gilib
:/p/d:/i/digi
tpt:t/p/://9
tpt:t/p/://di
tpt:t/p/://di
t
t
h
h
htthpt1.3
t
Tujuan Penelitianht....................................................................................
h
h
h

://d
htthpttp:

1.4 Manfaat Penelitian .................................................................................. 9

c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/d:/i/gdigili
/
/
/
/
/
:
:
:
:
:
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
hthttp 10
hthttp
hthttp.............................................................................
hthttp
tp
II.hthtTINJAUAN
PUSTAKA
c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

2.1

://d
htthpttp:

LandasanidTeori....................................................................................
10
id
id

c.id id
c. id
c. id
c. id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
u
u
u
u
.
.
.
.
.........................................................
10
iblib.u Teori Sumber Daya
b.u
giliblib.u
giliblib.u
gilibliAlam.
gil2.1.1
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt
2.1.2 Analisis Sumber
Daya Mineral..................................................15

://d
htthpttp:

2.1.3 Peranan
Sektor Pertambangan...................................................
20
.id
.id
.id

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
n
n
n
n
u
b.u un
b.u un
ibil.iub.unPendapatan AsliigDaerah
22
ilgibil.ib.un (PAD) .................................................
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilg2.1.4
d
d
d
d
/
/
/
/
i
/
/
/
/
:
:
:
:
d
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

xiii

://d
htthpttp:

://d
htthpttp:

2.1.5 Pengertian Tenaga Kerja ........................................................... 26
2.2

Penelitian Terdahulu ........................................................................... 29

2.3

Kerangka Konseptual .......................................................................... 31

III. METODE PENELITIAN .......................................................................... 33
3.1

Rancangan Penelitian .......................................................................... 33
3.1.1 Jenis Penelitian ......................................................................... 33
3.1.2 Unit Analisis ............................................................................. 33

3.2

Populasi dan Sampel Penelitian ......................................................... 34
3.2.1 Populasi Penelitian .................................................................... 34
3.2.2 Sampel Penelitian...................................................................... 35

3.3

Metode Pengumpulan Data ................................................................ 37
3.3.1 Data Primer ............................................................................... 37
3.3.2 Data Sekunder ........................................................................... 37

3.4

Metode Analisis Data......................................................................... 38
3.4.1 Analisis Data Deskriptif Kuantitatif-Kualitatif........................ 38
3.4.2 Analisis Statistika Deskriptif Mean-median-mode .................. 38
3.4.3 Analisis Trend .......................................................................... 39

3.5

Definisi Variabel Operasional dan Pengukurannya ........................... 40

IV. HASIL DAN PEMBAHASAN .................................................................. 33
4.1

Gambaran Umum Wilayah Kajian...................................................... 33
4.1.1 Kabupaten Lumajang ................................................................ 33
4.1.2 Pengembangan Sektor Pertambangan Kabupaten Lumajang.... 47
4.1.3 Tahapan Penentuan Peraturan Pajak BGG C Kabupaten
Lumajang .................................................................................. 50

4.2

Hasil Penelitian ................................................................................... 55
4.2.1 Karakteristik Sosial Tenaga Kerja............................................. 55
4.2.2 Karakterisitk Ekonomi .............................................................. 59
xiv

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
c.id id
c.id id
c.id idDAN SARAN ..................................................................
c.id id V. KESIMPULAN
69
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
n
n
n
u
u
u
u
u
.
.
.
.
.
b u
giliblib.u
giliblib.u
giilgibilib.u
giliblib.u
igdiilgi ilib.
5.1
...........................................................................................
:/p/d:69
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/dKesimpulan
:/p/d:/i/digi
/
p
p
p
p
p
/
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h htt
h htt
h htt
h htt
h htt

://d
htthpttp:

.id
.id
.id
.id
.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
j.eajc.ac.id
e
e
e
e
e
n
n
n
n
n
b.u un
b.u un
b.u un
b.u un
ibil.iub.un
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgi ilib.
igdiilgPUSTAKA
igdiilgi ilib.
d
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
/
/
DAFTAR
..........................................................................................
72
:
:
:
:
:
/
/
/
/
/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

4.3

Pembahasan......................................................................................... 66

5.2 Saran...................................................................................................... 70

LAMPIRAN......................................................................................................... 75
.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

.id
j.eajc.ac.id
e
n
b.u un
igdiilgi ilib.
d
/
/
:
/
htthpttp:/

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib ib.u

xv

DAFTAR TABEL

Halaman
1.1

Potensi Sektor Pertambangan di Kabupaten Lumajang.................

5

1.2

Potensi BGG C Wilayah Selatan Kabupaten Lumajang................

6

1.3

Perbandingan Realisasi Produk Pasir Terhadap Pendapatan

7

BGG C tahun 2003-2008...............................................................
2.1

Rekapitulasi Penelitian Terdahulu.................................................

31

3.1

Populasi Penelitian.........................................................................

34

4.1

Penggunaan Lahan di Wilayah Kabupaten Lumajang...................

43

4.2

Statistik Deskriptif Produk Domestik Regional Bruto Kabupaten

45

Lumajang Atas Dasar Harga Berlaku tahun 2003-2008 (jutaan
rupiah)............................................................................................
4.3

Statistik Deskriptif Produk Domestik Regional Bruto Kabupaten

46

Lumajang Atas Dasar Harga Berlaku tahun 2003-2008 (dalam
prosentase).....................................................................................
4.4

Prosentase Penduduk Yang Bekerja Di Kabupaten Lumajang

47

Menurut Sektor/Lapangan Usaha Tahun 2005-2006………….....
4.5

Nilai Pasar atau Harga Standar BGG C.........................................

53

4.6

Nilai Jual Hasil Pengambilan (NJHP) dan Besarnya Pajak

54

Pengambilan BGG C Batu/Batu Pecah..........................................
4.7

Nilai Jual Hasil Pengambilan (NJHP) Dan Besarnya Pajak

54

Pengambilan BGG C Pasir Bangunan...........................................
4.8

Luas Lahan yang Ditambang Pengusaha BGG C..........................

60

4.9

Statistik Deskriptif Pendapatan Asli Daerah Sektor

61

Pertambangan BGG C Kabupaten Lumajang (ribu rupiah)..........
4.10 Tenaga Kerja Sektor Pertambangan BGG C.................................

63

4.11 Jumlah Produksi Pertambangan BGG C Kabupaten Lumajang....

64

xvi

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

j. ac
.ubn.uenej.
b
i
l
i
i
g l
://di digi
htthpttp://

://d
htthpttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

.id
j.eajc.ac.id
e
n
u
lib. .un
d/i/gdiigilib
/
/
:
p
htthttp:

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
ilib b.u
/d:/i/gdigili
/
:
p
t
hthttp

://d
htthpttp:

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
enj.eaj.ac.
n
u
.
giliblib.u
:/p/d:/i/digi
p
t
t
h htt

c.id id
c.id id
enj.eaj.ac.
enj.eaj.ac.
n
n
u
u
.
.
giliblib.u
giliblib.u
Halaman
:/p/d:/i/digi
:/p/d:/i/digi
p
p
t
t
t
t
h htt
h htt

://d
htthpttp:

.id
.id