Mempelajari Pengaruh Komposisi Larutan pemasak dan suhu Pemasakan pada Pengolahan Pulp Acetosolv Kayu Eucalyptus Deglupta

MEMPELAJARI PEN
DAN SUHU PEMASAk
KAYU

PEMASAK
ACETO SOLV
EUCALYPTUS DEGLUPTA

1 9 9 4

FAKULTAS TEKNOLOGI
INSTITUT

PERTANIAN
B 0 G 0 R

PERTANIAN
BOGOR

Hotba Marjuang Simanjuntak.
F 2 6 . 0 9 9 5 . Mempelajari Penga r u h Kornposisi Larutan Pemasalc dan Suhu Pemasakan Pada

Pengolahan Pulp Acetosolv Kayu 1Sucalyptus deg2upt-a E l l .
Di
bawah bimbingan Mu1j ono Sudoamidjo j o dan I Mada Widnyana

.

Pencemaran lingkunyan yang di.tirnbulkan o l e h i n d u s t r i
pulp dan k e r t a s memaksa i n d u s t r i t e r s e b u t memilih a l t e r n a t i f untulc mengubah t e k n i k produksi.
S a l a b s a t u teknik
p r o d u k s i untuk malcsud d i a t a s adalah dengan proses kimia
acetosolv.
Tujuan d a r i p e n o l i t i a n
adalah n ~ e m p e l a j a r i k o n d i s i
peinasakan proses a c e t o s o l v y a i t u lcomposisi l a r u t a n pemasak
dan suhu pemasakan, dengan p a r a n ~ e t e rh a i l pemasakan ( r e n demen p u l p , rijelc, diln lcadar 1ignl.n pulp) dan s i f a t f i s i k
1.emnbaran (indeks sobek, i n d e k s retal:, dan incleks t a r i k ) .
Rancangan percobaan yang digunakan a d a l a h rancangan
f a k t o r i a l acalt lengkap dengan dua f a k t o r , y a i t u komposisi
l a r u t a n pemasak ( R ) dan suhu pemanalcan (S) dengan dua k a l i
ulangan

IComnposisi l a r u t a n pomasak y a i t u perbandingan
asarn a s e t a t clan H C 1 dengan t a r a f 6 : 1 , 7 : 1 , dart 8 : s e dan kan suhu pananali.aa. dengan t a r a f 1 4 0 ° ~ , 150°c, dan
160 C.
Kondisi pcrmasaka.n minimum yang d i p e r o l e h d a r i p e n o l i ~ ~
waktu pet i a n pendahuluan a d a l a h pada suhu 1 5 0 dengan
masakan 4 . 5 jam.
Suhu pemasakan berpengaruh nyata terhadap p e r s e n t a s e
r i j e k , kadar l i g n i n p u l p , dan indeks t a s i k .
Komposisi
l a r u t a n pemasak berpengaxuh pada indeks sobek.
Rata-rata
kadar l i g n i n kayu BucaZyptus deLglupta dan p u l p b e r t u r u t t u r u t a d a l a h 2 9 . 7 8 % dan 14.46%.
Laju. kondensasi ligrrin
t e r b e s a r d i p e r o l e h pada suhu 1 6 0 ~ ~ .
N i l a i r a t a - r a t a t e r b a i k d a r i rendmen p u l p , rijelc, kad a r l i g n i n pulp, indeks sobek, indeks r e t a k , dan indeks
t a r i k berdasarkan u j i s t a t i s t i k b e r t u r u t - t u r u t d i p e r o l e h
pada p e r l a k u a n f2S1 (48.32961, RIS3 ( q . 7 % ) , R2SI ( 1 0 . 6 7 % ) ,
R2S1 ( 4 . 1 5 nQf m /g) , R1S3 (1.08 kPa m / g ) , dan R1S3 ( 2 5 . 1 9
Nm/g)
N l l a i k i s a r a n yang d i p e r o l e h d a r i : rendemen pulp an48.32%, r i j e k a n t a r a 0 . 7

1 4 . 6 1 % , kadar l i g t a r a 39.23
n i n p u l p 3 n t a r a 10.67
20.21%, indeks sobek a n t a r a 1.
4.15 mN m /g, indeks
r e t a k a n t a r a 0.38
1 . 0 8 kPa m /g,dan i n d e k s t a r i k a n t a r a 10.15 - 25.19 N m/g.
Dengan mempertimbangkan rendemen dan k u a l i t a s pulp,
maka k o n d i s i pemasakan t e r b a i k d i p e r o l e h pada perlakuan
R1S3 y a i t u dengan komposisi l a r u t a n p a a s a k 6 : l dan suhu
1 6 0 ~ ~ .

ini

.

8

.

-


-

-

-

29

Tingknt kematangan lebih tapat dilihat dari parameter
Lignln pada
rijek daripada parameter kadar lignin pulp.
pulp yany tidak terdegradasi lebih rnapengaruhi sifat fisik l&aran
pulp dihandlngkan daagan lignln hasll kondensasi. Secara m u m faktor penggilingan dan kadar Lignin
pulp turut mempengaruhi sif at-sifat f isik l a b a r a n pulp
acetosolv yang dihasilkan.

MEMPELAJARI PENGARUII KOMPOSISX LARUTAN PEIMASAIC
DAN SUIW PEMASAICAN PADA PENGOLAHAN PULP ACETOSOLV
ICAYU EUCALYPTUS 1)EGLUPTA


1994
FAIWLTAS TEICNOLOGI PERTANIAN
INSTITUT PERTANIAN BOGOR
BOGOR

INSTITUTQERTANLAN BOGOR
FAKULTAS TEKNOLOGI QERTANIAN

MEMPELAJARI PENGARUH I