Babak Baru Metodologi Penelitian Sejarah.

Pikiran Rakyat
e

oA

o

S e n in

2

3

18

4

19

EJARAH


S

te rk u b u r

m e n a rik

d iin g a t,

d a la m . S e ja ra h

hanya

h a s il p e n g a la m a n
k e p a h la w a n a n ,

d a la m

s u a tu k e ra n g k a

besar


p e ra n g , d a n
o ra n g b e sa r

y a n g m e n g e ta h u i

te n ta n g

y a n g le b ih

a d a la h

e tn is d a n k e b e ra g a m a n

la in n v a , u n tu k

s e ja ra h

g a i p e m b e n tu k


b u d a y a d i d a la m -

di m asa

la m -

p a u , y a n g s a n g a t b e m ila i

pada m asa se-

la n ju m y a ..S e tia p

p e ra d a b a n

s e ja ra h

tia p s u k u d i n e g e ri in i, te n tu n y a
Id k e u n ik a n

u n tu k


m e n d a la m ,
K o m u n ita s

d ia m a ti

se c a ra

K e te rta rik a n

in te le k tu a l

d a la m

s e ja ra h

le m b a g a

y a n g s e b e lu m n y a


s e ja ra h d a la m

m a k ro , b e rg e ra k k e p a d a

b e n tu k
d a la m

in i. U s a h a

se-

k e h id u p a n

b e rp e ra n
h id u p

d ite liti.

a n d a ri s e ja ra h


b e rb a g a i m a c a m

b e n tu k a n

e a rn b e rta h a p
m ukaan.

D engan

b e rm u n c u la n

hukum

d e m ik ia n ,

s e ja ra h

apapun,
m a n u s ia .


p a s ti m e m b a w a
P e n e litia n

d ig a la k k a n ,

p a s c a p e n e lita in

k o m u n ita s

y a n g b e rk a ita n

d a n g a y a h id u p ,

s e p e rti s a lo n s e b a g a i p e m e n u h a n

kebu-

m a s y a ra k a t u rb a n ju g a k e lo m p o k
p a d a s u a tu k o ra , te la h


m u s ik u n d e r g r o u n d

o b je k p e n e litia n

s e ja ra h

yang

m e n a rik .
p e n e litia n

m engungkap

la lu , u n tu k

p e n tin g

b e rs ifa t
m u la i


s e tia p in g a ta n
d a la m

benak

s e tia p

b e ru p a p e -

h id u p n y a

di m asa

in te le k tu a lita s

d irin d u k a n .

D engan

tid a k h a n y a


d ija d ik a n

d id a p a t

ungkapan

y a n g m e n g h a s ilk a n

la lu s a ja . N a m u n ,

ju g a m a m p u

b e rk e h id u p a n

m e la lu i p e n u lis a n
m engangkat

s e ja ra h


id e n tita s

n a s io n a l

k ita , y a n g s a d a r a k a n
s e ja ra h

m e ru p a k a n

b a g ia n

a k a n n ila i h id u p

m em aham i

(Jnpad

2011

hw a

ta k te rp i a h m a n u s ia . K e d a p a t te ru

m e n g a ra h k a n

ja ra h

k o rid o r

y a n g te p a t b a g i

k ita d a n m a m p u
d iri u n tu k

sege

m e n y ia p k a n

m asa

y a n g le b ih b a ik , d im u la i d a ri
k e c il" u n tu k

kokoh

fo n d a s i·

s a tu h a s il p e n e lita in

itu d a p a t m e m b e ri
p ro s e s k e h id u p a n ,

k ita te

y a n g te ru c a p

m e n e ra n g k a n

m a n u s ia

's e ang

i i.
aT ah

i l m u Jl, g i

" h ik m a h "
s e h in g g a

d a ri m

(s e o ra n g fils u f P ra n c is )

" s e ja ra h te la h
bahw a

m e n ja d i

b a g i " s e ja ra h b e s a r" b a n g s a

S e ja tin y a ,

V o lra ire

gtu k

s e tia p p e ris tiw a d i m a s a k in i,

a g a r te rd a p a tn y a

tid a k p e m a h

b

pada
b e la j

in ut
w a;
ita
apa

p u n d a ri s e ja ra h !" . S e b a b , d e n g a n
sa d a ra n

b a h w a s e ja ra h

m e n ja d i

Humas

.ap

k a p p a d a m a s a la lu , s e b a g a i ja la n

p a n . (M u h a m a d N u ru l

Kliping

g ra l.

bagi s

id e n tita s n y a

nar m am pu

s e tia p p e ris riw a d i m a s a

g

y a n g in t

k a n d a ri s e tia p k e h id u p a n
sa d a ra n

,

m ik ro y

m u la i te ra n g la h

khazanah

n ila i p e n tin g

pada

is u lo k a l, te ta p i tu ru t m e m -

y a n g c u k u p p o s itif d e m i m e m p e rk a y a
m e n g a m b il

a

m e-

k in i, c la n d i m a s a y a n g a k a n d a ra n

bangun

ng-

v is i d a n n ila i b e s a r b a g i

ju a n k ira d a la m

a g a r s e ja ra h

d a la m

p

te rja d i p a d a

d ih a ra p k a n

k e ilm u a n ,

d lri

d a ri su m b e r v a n

d a la m

k a ry a s e ja ra h

s e j~ ~

p e m a p a ra n

te rp is a h k a n

d ija d ik a n n y a

d a ri

d e m ik ia n ,

p e ris tiw a

d a r d a ri u ja ra n

s e k e c il

s e ja ra h

a n g k a t k e lu a s a n

depan

n g a la m a n

a rti b e s a r b a g i

b e rb a -

tu
-

b a n g s a in i ra s a n y a b e n a r-b e n a r

p e lo s o k . B a h k a n , s e ja ra h

bahw a

te rs e b u t tn u la i s u b u r

b e s a r a k a n m u n c u ln y a
s e ja ra h , y a n g m u la i m e n

m em benahi

o ra n g p a d a s e tia p d a e ra h ,

s e tia p ru a n g k e h id u p a n

b a ik itu

m engenai

ra h , m e n ja d i

d a la m

H a ra p a n
p e n e liria n

g a i je n is h a s il k a ry a s e n i d i b e rb a g a i

m am pu

d a ri u s a h a u n tu k

k e la k a k a n

d is e rta s i y a n g

lo k a l m e la lu i " s e ja ra h lis a n "

m encoba

a d a t, s e k e p e r-

h a s il p e n e litia n ,

.s k r i p s i , t e s i s , a t a u p u n
m e m b ic a ra k a n

k a ry a s e n i, s a s -

m u la i d ia n g k a t

S e b a b , p e n u lis a n

" s e ja ra h k e c il"

ra sa k e sa d a ra n

yang

L o k a lita s d a ri s e tia p . m a s y a ra k a t y a n g
m e m p ro d u k si

O N o v

la m p a u ,

S e k a ra n g

u n ik , y a n g te re k a m

b a g a ia n

k in i

P a s a r" s e b a g a i v a rila in n y a

M in g g u

O O kt

ngangkat
d i-

n ila i d a n p e ra n a n n y a .

te ta p i " u n ik " y a n g b e rn ila i d i tia p d a e -

m enum buhkan

"p a sa r"

y a n g d a h u lu

ekonom i

O S e p

d ik u m p u lk a n ,

ekonom i

" S e ja ra h

0

S a b tu

in fo rm a s i

p e n tin g

P e ra n a n

rn e n e n g a h

m u la i d ia n g k a t

m i-

m is a ln y a , s u d a h

a n g g a p s e p e le d a n k u ra n g p e n tin g ,

m e n ja d i

a tm o s fe r

u n tu k

m e ra b a s e tia p p e ris tiw a

k o m u n ita s

y a n g m e n g h a s ilk a n

lin g k u n g a n

d ic o b a u n tu k

tu h a n

m ik ro " y a n g a d a d i k e p u la u a n

n u s a n ta ra

te rh a d a p

n o r d i p e rk o ta a n ,

dengan

k in i m u la i m e n g a ra h k a n

la lu m e n ila i

" s e ja ra h

m e rn ili-

.

u n iv e rs ita s ,
p e n e lin a n

pada

n ila i y a n g b e g itu b e ra g a m

d a n s a n g a t m e n a rik

m e m p e rk a y a

s e tia p p e n e litia n

tra , d a n s e g a la b e n tu k

m e m ilik i

yang sangat kava seba-

p e ra d a b a n

ilm u

m u la i d ite liti.

yang kava akan

n y a in i, s u d a h b a ra n g te n tu
khazanah

m e ra m b a h

lu a s la g i. In d o n e s ia

n e g e ri k e p u la u a n

m eng-

d a ri d is ip lin

d a la m

A g s

m u la i rn e m -

a n a lis is , y a n g

p e n d e k a ta n

M u n c u lla h

m a n u s ia

k in i m u la i b e rk e m b a n g

sudut

bah-

" e p is o d e is tim e -

w a " d a ri s e tia p s is i k e h id u p a n

0

O J u l

p ro s e s p e n e litia n n y a

m a sy a ra k a t

w a p e n e litia n

itu ,

O J u n

o

12
13
14
15
11
26
27
28
29
30

25

e i

y a n g m e n g g e ra k k a n

w a k tu d i m a s a

la lu .
B e lu m b a n y a k

24

s e ja ra h .

sebagai

d a ri k is a h -k is a h

ro m a n tis m e

J u m a t

9

23

s u d u tp a n d a n g

n ila i m e n -

d im a k n a i

h in g a r- b in g a r k e b a n y a k a n

d a la m

o

K a m is

8

h u m a n io ra

d ib ic a -

s e ja ra h h a n y a

ta n p a

7

gunakan

s e b a ta s u n ru k d ik e n a l,

d a n d ia ja rk a n

6



b u k a d iri te rh a d a p

m a s a la lu v a n g te la h

d a n k u ra n g

d in ila i b e rg u n a

d ik e -

o ra n g , se b a g a i

ra k a n . [ik a p u n d iu n g k a p ,

R a b u

21
22
-0 A p - - - - ; - ( j M

O M a r

se c a ra se d e rh a n a

nal kebanyakan
k e ja d ia n

5

20

ePeb

o

S e la s a

ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFE

]u ru sa n

S e ja r a h

a d a la h

k e h id u p a n

bagi
k ita ,

akan ben

"g u ru " b a g i k e

U n p a d )

H aq,

***

du-

ISwa