Sach mong cho nguoi tiem chich ma tuy 7.000 cuon
Muïc luïc
Trang HIV/AIDS là gì?
1 Lây nhi
3 ễm & Triệu chứng Cách phòng tránh
9 T
17 ư vấn & Xét nghiệm
www.hoanhiptim.vn
1
HIV laø gì?
HIV là vi rút gây ra b ệnh AIDS. HIV tồn tại trong máu và các d ịch khác của cơ thể như tinh dịch, d ịch âm đạo, sữa mẹ… của người bị nhiễm. HIV t ấn công và làm suy yếu khả năng chống lại bệnh t ật của cơ thể.
2 AIDS laø gì?
AIDS là tình tr ạng sức khỏe khi hệ thống tự nhiên b ảo vệ cơ thể bị HIV phá vỡ. Ở giai đoạn này, c ơ thể của người nhiễm HIV mất khả năng ch ống lại bệnh tật, do đó họ bị rất nhiều bệnh tấn công, d ẫn tới tử vong.
Vì sao HIV/AIDS laïi nguy hieåm?
■ HIV nguy hi ểm vì nó làm suy yếu khả năng
ch ống lại bệnh tật của cơ thể, vì vậy người có HIV d ễ bị mắc nhiều bệnh.
■ Hi ện nay đã có thuốc làm chậm quá trình phát
tri ển của HIV trong cơ thể, nhưng chưa có
3 Sau bao laâu nhieãm HIV chuyển sang giai đoạn AIDS?
Th ời gian kể từ khi nhiễm HIV đến giai đoạn AIDS kho ảng từ 2 đến trên10 năm. Thời gian này khác nhau ở mỗi người, phụ thuộc vào nhi ều yếu tố như tình trạng sức khỏe, điều trị b ằng thuốc đúng lúc, phù hợp và những hành vi an toàn cho s ức khỏe của họ.
HIV laây truyeàn qua duïng cuï tieâm chích ứng
Dùng chung b ơm kim tiêm và các dụng cụ tiêm chích khác là m ột trong những con đường lây riệu ch nhi ễm HIV phổ biến nhất ở Việt Nam:
4 ■ Dùng chung b ơm kim
tiêm làm HIV vào th ẳng trong máu c ủa người tiêm HIV/AIDS chích n ếu trước đó bơm kim tiêm đã được người nhi ễm HIV sử dụng.
■ T ận dụng lượng thuốc
th ừa từ các bơm kim tiêm đã sử dụng để tiêm chích c ũng nguy hiểm vì trong đó có thể đã có HIV.
■ Dùng chung các d ụng
c ụ tiêm chích khác như d ụng cụ pha thuốc, ống thu ốc, ống nước cất, thìa,
5 Những đường lây nhieãm HIV khaùc
Quan h ■ ệ tình dục không an toàn: B
ạn có thể nhiễm HIV n ếu quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn ho ặc miệng mà không sử d ụng bao cao su.
Lây t ■ ừ mẹ sang con: Mẹ
có th ể truyền HIV sang con trong th ời kỳ mang thai, sinh con ho ặc cho con bú.
Truy ■ ền máu có HIV: HIV có
th ể lây truyền qua máu trong quá trình truy ền máu, hay c ấy ghép nội tạng nếu máu truy ền chưa được kiểm tra
6 HIV khoâng laây truyeàn qua: ■ Ti ếp xúc thông thường
v ới người nhiễm HIV như ôm, hôn, b ắt tay,…hay dùng chung th ức ăn, khăn m ặt, các dụng cụ ăn uống, b ể bơi, nhà vệ sinh, điện tho ại…
■ Ôm ấp, hay chạm vào ng ười nhiễm HIV. ■ Ti ếp xúc với máu, hay dịch
c ơ thể của người nhiễm HIV, nh ưng trên da không có v ết thương.
■ Cùng làm vi ệc, hay cùng ch ơi với người nhiễm HIV.
7 Các triệu chứng của HIV là gì?
■ Khi HIV xâm nh ập cơ thể, một số người
không có tri ệu chứng rõ rệt, trong khi một số ng ười có triệu chứng giống cúm như sốt, ớn l ạnh, ra mồ hôi đêm và phát ban.
■ Nh ững triệu chứng này thường biến mất sau
vài ngày và d ễ bị lẫn với triệu chứng của nh ững bệnh khác.
■ Nh ững người có HIV có thể cảm thấy khỏe
m ạnh trong một thời gian dài, thậm chí nhiều n ăm. Cách duy nhất để biết họ có nhiễm HIV hay không là xét nghi ệm HIV.
Các triệu chứng của AIDS là gì?
AIDS không có các tri ệu chứng riêng. Các triệu ch ứng của AIDS là các triệu chứng của những b ệnh cơ thể mắc phải khi bị suy yếu. Những dấu
8 Làm thế nào để giảm nguy cơ laây nhieãm HIV khi baïn tieâm chích ma tuùy?
TH
ỰC HIỆN TIÊM CHÍCH AN TOÀN:
Đối với bơm kim tiêm:
■ Hãy s ử dụng bơm kim
tiêm m ới mỗi lần tiêm HIV/AIDS chích. B ỏ bơm kim tiêm vào thùng rác sau m ỗi lần s ử dụng.
■ Không dùng chung b ơm kim tiêm với
nh ững người khác.■ Mua b ơm kim tiêm mới tại hiệu thuốc,
ho ặc đến các điểm trao đổi bơm kim tiêm n ếu các dịch vụ này có tại địa phương b ạn, hoặc gặp các giáo dục viên đồng
9 C ách phòng tr ánh
■ Các d ụ ng cụ phải được
làm s ạch trước và sau m ỗi lần sử dụng. Không dùng chung v ới người khác.
■ S ử dụng riêng các dụng c ụ pha thuốc.
■ Nên dùng bông s ạch cho m ỗi lần tiêm. ■ Không chung đồ lọc.
Đối với các dụng cụ khác:
10 Nh
ững điều khác cần lưu ý khi tiêm chích:
■ Ch ỉ sử dụng bơm kim tiêm từ các
ngu ồn tin cậy nh ư các
Phaûi mua
hi ệu thuốc
bôm kim
tiêm mới!hay các điểm trao đổi b ơm kim tiêm mi ễn phí.
■ Sát trùng ch ỗ
tiêm b ằng bông/gạc mới tẩm cồn. ■ Để pha thuốc,nên dùng n ước tiệt trùng (nước cất có bán ở hiệu thuốc), hoặc nước đun sôi 20 phút, ho ặc dùng nước lọc tinh khiết.
■ Không dùng chung n ước, hoặc thuốc đã
pha v ới người khác.11
TH ỰC HIỆN TÌNH DỤC AN TOÀN:
Tình d ục an toàn có thể thực hiện bằng cách sử d ụng bao cao su đúng cách mỗi khi quan hệ tình d ục để ngăn ngừa HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
12 Mua bao cao su ở đâu?
Bao cao su có bán ở hiệu thuốc, các siêu th ị, khách sạn, một số nhà hàng, quán bar, quán karaoke, ti ệm mát xa…
Các bước sử dụng bao cao su
đúng cách1
2. Đẩy bao cao su về một phía, xé v ỏ bọc và lấy bao cao su nh ẹ nhàng,
2 tránh làm rách bao.
Không dùng r ăng hay
13
3. Bóp đầu bao cao su để đẩy không khí ra ngoài. Ch ụp bao cao su lên đầu dương vật đã cương cứng. Vuốt nhẹ để bao che toàn b ộ dương vật.
4. Dùng bao cao su trong su ốt th ời gian giao hợp.
5. Sau khi xu ất tinh, lúc dương v ật vẫn còn cương, giữ bao ở gốc dương vật, rồi từ từ l ấy bao khỏi dương vật.
Khi l ấy bao tránh làm tràn tinh d ịch ra ngoài.
6. Th ắt bao lại, gói bao bằng
14 L
ƯU Ý KHI SỬ DỤNG VÀ
BẢO QUẢN BAO CAO SU:
1. Luôn s ử dụng bao cao su mỗi lần quan h ệ tình dục.
2. Bao cao su m ất tác dụng bảo vệ nếu
b ị rách trong khi sử dụng, hay sử dụng
không đúng cách.3. M
ột bao cao su chỉ sử dụng một lần.
4. B ảo quản bao cao su ở nơi khô, mát.
5. Không dùng bao cao su đã quá hạn sử dụng,
ho ặc khi vỏ bọc đã bị hở, rách.6. Ch ất bôi trơn làm bạn dễ chịu hơn. Nên s ử dụng thêm chất bôi trơn mua ở hiệu thu ốc cùng với bao cao su. Không dùng vas ơlin, sữa tắm hay dầu ăn vì có thể làm rách hay th
ủng bao cao su.
15
NG ĂN NGỪA LÂY TRUYỀN TỪ MẸ SANG CON:
■ Không ph ải tất cả phụ nữ có thai nhiễm HIV
đều có thể truyền HIV sang con. Trung bình có 3 tr ẻ bị nhiễm HIV trong số 10 trẻ sinh ra t ừ bà mẹ nhiễm HIV n ếu họ không được điều trị trước khi sinh.
■ N ếu bạn có
thai và nhi ễm HIV, b ạn cần được tư vấn và điều trị đặc biệt tr ước khi sinh để giảm nguy c ơ truyền vi rút
16 Làm thế nào để biết tình traïng HIV cuûa baïn? ■ Mu ốn biết có bị nhiễm HIV hay không ch ỉ có một cách duy nhất là xét nghiệm HIV. N ếu bạn cảm thấy lúc nào đó bạn đã có hành vi nguy cơ, bạn cần đi xét nghi ệm HIV.
■ Hãy đến Phòng Tư vấn và Xét nghiệm
T ự nguyện để được tư vấn và xét nghiệm HIV.17 Phoøng Tö vaán
ét nghiệm và Xét nghiệm Tự nguyện n & X ấ cung caáp dòch vuï gì?
Tư v ■ Th ảo luận và tư vấn cho khách hàng trước khi ti ến hành xét nghiệm.
Xét nghi ■ ệm HIV.
■ T ư vấn về sức khỏe, giúp khách hàng có những
l ựa chọn đúng đắn với kết quả xét nghiệm là âm tính (không có HIV), hay d ương tính (có HIV).
■ H ướng dẫn khách hàng cách bảo vệ sức khỏe.
18 Vì sao bạn nên đến Phòng Tư vấn và Xét nghiệm Tự nguyện? B
ạn sẽ được xét nghiệm miễn phí, hoặc chỉ
ph ải trả một khoản phí rất nhỏ.N
ẾU KẾT QUẢ XÉT NGHIỆM
D
ƯƠNG TÍNH (TỨC LÀ BẠN CÓ HIV):
■ Các cán b ộ y tế sẽ chuẩn bị kế hoạch điều
tr ị phù hợp với bạn để hạn chế tốc độ phát tri ển của HIV trong cơ thể bạn.
■ B ạn sẽ được hưởng các dịch vụ xã hội và
s ức khỏe.■ B ạn sẽ được tư vấn về HIV để chủ động bảo
v ệ sức khỏe của mình và kéo dài cuộc sống.■ B ạn sẽ biết cách phòng lây truyền HIV
sang ng ười thân và cộng đồng.
TƯ VẤN VÀ XÉT NGHIỆM TỰ NGUYỆN
PHÒNG
19 N
ẾU KẾT QUẢ XÉT NGHIỆM
ÂM TÍNH (TỨC LÀ BẠN KHÔNG CÓ HIV):
■ B ạn sẽ bớt lo lắng ■ B ạn sẽ học được cách phòng tránh HIV/AIDS ■ B ạn sẽ biết cách bảo vệ sức khỏe của mình.
L ưu ý: Nguy cơ lây nhiễm HIV do dùng
chung b ơm kim tiêm rất cao, do đó, những20 Baïn khoâng neân e ngaïi khi
sử dụng dịch vụ tư vấn
và xét nghiệm tự nguyện vì: ■ Xét nghi ệm được giấu tên.■ K ết quả xét nghiệm được giữ bí mật.
■ Xét nghi ệm và tư vấn là tự nguyện. Bạn
là ng ười quyết định xét nghiệm hay không xét nghi ệm.
■ N ếu kết quả
xét nghi ệm d ương tính, b ạn sẽ được t ư vấn về ch ăm sóc và điều trị.
21 Phoøng Tö vaán vaø Xeùt nghieäm Tự nguyện ở đâu? N
ếu bạn ở các tỉnh và thành phố ngoài Hà Nội:
Hãy liên h ệ với Trung tâm Phòng chống HIV/ AIDS c ủa tỉnh, trung tâm y tế quận/huyện, hay các giáo d ục viên đồng đẳng tại cộng đồng để được hướng dẫn tiếp cận các dịch vụ tư vấn và xét nghi ệm tự nguyện tại địa phương.
Ho ặc:
Để được tiếp cận dịch vụ tư vấn HIV toàn quốc, hãy g ọi:
- - - 04-1088 (g
1800-1521 (t
ư vấn miễn phí)
ọi bằng điện thoại di động)
1900-5858-04 (g
ọi bằng điện thoại di động hay
- - điện thoại cố định).
N ếu bạn ở Hà Nội:
Hãy g 1800-1521 (mi 1088 , hay ọi ễn phí),