AKTIVITAS ANTIBAKTERI EKSTRAK ETANOL DAUN WARU LANDAK (Hibiscus mutabillis) TERHADAP PERTUMBUHAN Shigella dysentriae SECARA IN VITRO

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i

:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n

u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i

l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u

b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne

.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

AKTIVITAS ANTIBAKTERI EKSTRAK ETANOL DAUN
WARU LANDAK (Hibiscus mutabillis) TERHADAP

PERTUMBUHAN Shigella dysentriae
SECARA IN VITRO

c.id

c.id

j.a
.une

ilib

g
://di

ca.cid.id
a
.
j
e

nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

j.a
.une

ilib

/dig
ttp:/

c.id

c.id

j.a
.une

ilib

g
SKRIPSI
://di
http

h

j.a
.une

ilib

/dig
ttp:/

h

Oleh
Siti Riska Romla
NIM 072010101053

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
tp
hthttp
hthtKEDOKTERAN
FAKULTAS
UNIVERSITAS JEMBER
2012
id

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

aj.ca.c.id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

:p//:d
/dig
/
p
t
t
t
hht

:p//:d
/dig
/
p
t
t
t
hht

:p//:d
/dig
/
p
t
t
t
hht

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

AKTIVITAS ANTIBAKTERI EKSTRAK ETANOL DAUN
WARU LANDAK
(Hibiscus mutabillis) TERHADAP
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
PERTUMBUHAN
Shigella
dysentriae
e
e
e
nej. SECARA IN VITRO
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
ig ili
ig ili
SKRIPSI

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil
idgigil
idgigil guna melengkapi tugas akhir
iddan
d
memenuhi salah satu syarat
:p//:d
:p//:Diajukan
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt Studi Ilmu Kedokteran (S1) hhtt
untuk menyelesaikan Program
dan mencapai gelar Sarjana Kedokteran

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
Oleh
/
/
p
t
hthttp

Siti Riska Romla
NIM
.idd 072010101053

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

je.aj.cac.i
e
n
liibli.bu.un
i
g
i
://d/dig
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
tp
hthttp
hthtKEDOKTERAN
FAKULTAS

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

UNIVERSITAS JEMBER
2012
d

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt ii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

PERSEMBAHAN

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il
idgigpersembahkan
ig il
idgigil
Skripsi ini
saya
untuk :
/:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
//dig
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

1. Allah SWT atas limpahan rahamt, hidayat, dan inayah-Nya yang tidak pernah

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

cac.i
cac.i
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j. kehidupan;
menapakibsetiap
netangga
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ili tercinta, Ibunda Hj. /Rofika
ili
idgigtuaku
idgigiliKarimah dan Ayahanda://alm.
idgigH.
d
/:d
/:d
/
2.tpOrang
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
:
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
ABD. Razak yang senantiasa memberikan doa dan kasih sayangnya tiada

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
aj.cac.id
aj.cac.id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
lebih baik. .Senyum
u.n
u.n
ne
ne dan kebahagiaan mereka
neharapan terbesarku; ilib.bu.n
.badalah
u
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
b
i
i
i
l Hj. Zainab, mbak Hj.//iin,
idgimas
idgigilbesarku, mbah H. Faisol,://mbah
idgigiumi
gil
d
d
3. pKeluarga
:
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
:
:
t
t
t
t
t
t
hhttp
hhtt
h ttp
taufik, mas H.Hendra, pakde H.hRofiq, budhe Hj. Hasanah, om alm
H. Hasan,

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

putus, beserta Nabi .id
Muhammad
SAW yang selalu.idjadi
d
d panutan dalam

henti, serta yang telah
manusia yang
id
.id mendidik dan menjadikanku .menjadi

tante Hj. Nadifah, omidH. Musthofa, tante Hj. Ida. Kalian
id adalah semangat

ca.c.id
ca.cid.id
ca.c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
bagiku dalam
menyelesaikan
studi di FK ini dengan
nej.
nej.
nejbaik;
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ili Dewi, Wulan, Rosita,//Ansori,
idgigiliHj. Fatmawati, Siti Fatimah,
idgigili
idgig
d
4. Sepupuku
Rizal,
/:d
/:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
p
hthttdan
hthkasih
hthttp Fikri, dan Dhani. Terima
ttp telah
ponakanku Wahyu, Marzuki,
mencurahkan kasih sayang dan perhatian yang tiada henti kepadaku;

c.id.id

c.id.id

p://
tp://
h6.thtp
hthtp
ttAlmamater
tUniversitas
Fakultas Kedokteran
Jember.

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
iii
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

.aj.ac kesabaran mulai dari
eje.aj.acyang telah mendidik dengan
5. Guru-guruku n
tercinta
nejepenuh
u
ilib.b.un

u
ilib.b.un

ggili
idgigili
taman
hingga perguruan
://didikanak-kanak
://dtinggi;

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
MOTTO
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil sesudah kesulitan itu:/ada
idgkemudahan.
idgigil
igil
/:d
//:d
Sesungguhnya
Maka apabila tkamu
:p//:d
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
hhtt
hhttpurusan), kerjakanlah dengan hhttp
telah selesai (dari sesuatu

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

sungguh-sungguh (urusan) yang lain.
Dan
kepada Tuhanmulah
id.ihanya
d
ca.chendaknya
ca.cid.id
a
a
.
.
kamu
berharap.
j
j
e j.
e
j. )
un
unayat
ne6-8)*
une
Surat Alam Nasyrah
ilibi.b.(Terjemahan
ilibi.b.u

idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
d
ca.cid.id
aj.ca.ci .idPenterjemah Al-Qur’an.
aj.ca.ci .id *) Yayasan Penyelenggara
aj.1989.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
ne Mahkota
ne
ne
.bu
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
Terjemahnya.
Surabaya:
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
//dig
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt iv

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Al-Qur’an

dan

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
gigil bertanda tangan di bawah//ini
idyang
idg:igil
Saya
:p//:d
:p:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
Nama : Siti Riska Romla

PERNYATAAN

NIM

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

: 072010101053

d.id
ca.cid.id menyatakan dengan sesungguhnya
ca.cid.id bahwa skripsi yang berjudul
ca.ci:Aktivitas
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Antibakteri
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
li
ili
Ekstrak Etanol
Waru Landak (Hibiscus
terhadap Pertumbuhan
ig ili
idgigiDaun
idgigmutabillis)
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp benar-benar hasil karya sendiri,
hthttpdysentriae secara In Vitro hadalah
hthttp kecuali
Shigella
jika dalam pengutipan substansi disebutkan sumbernya, dan belum pernah diajukan

d
.cid.id
d
ca.cid.id
ca.cid.ibukan
cabertanggung
a
aj.ca.ci .id pada institusi manapun,
aserta
a
.
.
.
.
karya
jiplakan.
Saya
jawab
atas
j
j
j
j
.
.
.
e
e
e
e
nej
ne
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
keabsahan
dan
kebenaran
isinya
sesuai
dengan
sikap
ilmiah
yang
harus
dijunjung
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
tinggi.
Demikian pernyataan ini saya buat dengan sebenarnya, tanpa adanya tekanan

d.id
ca.cid.id serta bersedia mendapat
ca.cid.id
ca.cisanksi
ca.cid.id dan paksaan dari pihakj.amanapun
a
a
a
akademik
jika
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ternyata di kemudian
gigili
idgigili hari pernyataan ini tidak
idgigili
idbenar.
ig ili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Jember, 12 Februari 2012
.id.id
Yang
acmenyatakan,

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt v

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

je. j.ac
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Siti Riska Romla
NIMc072010101053
.id.id

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

SKRIPSI

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d.id
ca.ciANTIBAKTERI
ca.cid.idETANOL
ca.cid.id
UJI AKTIVITAS
EKSTRAK
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
neLANDAK
nej. TERHADAP ilib.bu.n
nej.
DAUN iWARU
(Hibiscusilimutabillis)
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
l
idgigili PERTUMUHAN :Shigella
idgigili dysentriae
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttpIN VITRO
hthttp
SECARA

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
t
hhtOleh

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

Siti Riska Romla
ca.cid.idNIM
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
072010101053
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
n e
Pembimbingil:ibi.bu.un
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Dosen Pembimbing Utama

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

: dr. Enny Suswati, M.Kes.

Dosen Pembimbing
c.id.id Anggota : dr. Rena Normasari
c.id.id

je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
vi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

PENGESAHAN

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
Skripsi berjudulibAktivitas
Daun
ne Antibakteri Ekstrak Etanol
ne
ne Waru Landak (Hibiscus
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
d
/:d
/:d
:p//:d
:p//:dysentriae
:p/diuji
mutabillis)
terhadap
Pertumbuhan Shigella
secara In Vitro telah
dan
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
disahkan oleh Fakultas Kedokteran Universitas Jember pada :

: Jumat
ca.cid.id hari
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
tanggal
: 17
nej.
nej. 2012
nej.
.bu.n
.buFebruari
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
li
ili
ig ili
idgig: iFakultas
idgigJember
/:d
/:d
/
tempattp://:d
Kedokteran Universitas
:
/
/
//dig
/
/
p
t
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

c.idid

aI c.
Tim Penguji
nej. j.a

.bu.une
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

dr. Edy Junaidi,M. iSc
ca.cd.id
a
NIP. 197508012003121003
.
j
e j.

n e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
t
hthtp
Anggota I,
t

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
d.id Penguji II
aj.ca.ci .id
aj.ca.ciTim
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
dr. Sugiyanta
d
i
.
NIP.
197902072005011001
ac c.id

je. j.a
e
n
u
n
.
u
b
idgiigliilib.
d
/
/
:
/
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthII,ttp
Anggota

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigilSuswati, M.Kes
idgigil
idgigil
Enny
dr. Rena Normasi
//:d
:pdr.
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
NIP. 198305122008122002
t 197002141999032001 hhtt
hhtNIP.
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id Mengesahkan,
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
.
e
e
n
nej.Fakultas Kedokteran Universitas
nejJember
.bu.Ketua
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

did
ca.cid.id
aj.ca.ci .dr.
.
Enny Suswati, M.Kes ej.a
j
.
e
ne NIP. 197002141999032001
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
vii
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
RINGKASAN

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
did
d
d
aj.ca.ci .idEtanol Daun Waru Landak
aj.ca.ci .(Hibiscus
aj.ca.ci .id Aktivitas AntibakteriejEkstrak
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
mutabilis)
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgisecara
ig il
idgigil
terhadap/d
Shigella dysentriae
Romla;
gil In Vitro; Siti Riska://d
/:d
:p/:/Pertumbuhan
:p//:d
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
p
hhtt
072010101053;
43 halaman; FakultashKedokteran
Universitas Jember hhtt
htt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

Sektor kesehatan di Indonesia masih banyak yang harus dibenahi, mengingat
Indonesia adalah negara tropis. Indonesia sebagai negara tropis sering kali dijumpai
masalah penyakit infeksi dan penyakit menular, seperti cacar, frambusia, kusta,
tuberkolosis, dan diare yang masih belum dituntaskan. Diare masih menjadi salah
satu masalah kesehatan masyarakat yang penting, seringnya diare yang diakibatkan
oleh bakteri Shigella dysentriae yang dikenal dengan disentri masih menjadi masalah
di tengah-tengah masyarakat.
Antibakteri sebagai terapi yang sering digunakan untuk terapi disentri banyak
mengakibatkan resisten. Misalnya ampisilin, kloramfenikol, sulfametoxazoltrimetoprim dan tetrasiklin. Adanya resistensi ini perlu dikembangkan misalnya
dengan obat tradisional. Salah satu tanaman obat yang digunakan untuk obat
tradisional adalah waru landak, dimana di dalam daun waru landak mengandung
flavonoid, alkaloid, dan tanin.
Tujuan dari penelitian ini adalah mengetahui adanya aktivitas antibakteri
ekstrak etanol daun waru landak terhadap pertumbuhan Shigella dysentriae. Dan
untuk mengetahui Kadar Hambat Minimal (KHM) ekstral etanol daun waru landak
terhadap Shigella dysentriae. Rancangan penelitian yang digunakan Posstest Only
Control Group Design. Sampel yang digunakan adalah kuman Shigella dysentriae.
Konsentrasi larutan uji yang digunakan adalah ekstrak etanol daun waru landak 0,25
mg/ml, 0,5 mg/ml, 1 mg/ml, 2mg/ml, 4mg/ml, 8mg/ml, 16mg/ml, 32mg/ml untuk

viii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

kontrol positif digunakan siprofloksasin 500mg/ml dan untuk kontrol negatif
digunakan larutan NaCMC. Data yang diperoleh adalah diameter zona hambat yang
terjadi di sekitar sumuran dan diukur dengan menggunakan jangka sorong. Data
kemudian dianalisa dengan uji One Way Anova dan dilanjutkan dengan uji Post Hoc
dengan menggunakan Multiple Comparation.
Pada penelitian didapatkan rata-rata jumlah koloni yang tumbuh pada media
Muller Hinton tiap konsentrasi 0,25 mg/ml, 0,5 mg/ml, 1 mg/ml, 2 mg/ml, 4 mg/ml, 8
mg/ml, 16 mg/ml, 32mg/ml berturut-turut adalah 9,6 mm, 12,27 mm, 13,40 mm,
14,15 mm, 15,78 mm, 16,71 mm, 18,41 mm dan 20,28 mm. KHM ekstrak terhadap
pertumbuhan Shigella dysentriae 0,25 mg/ml. dalam uji One Way Anova p>0,05
maka diambil kesimpulan tidak ada perbedaan varians antara kelompok data yang
dibandingkan dengan kata lain varians data sama. Pada uji Post Hoc dengan
menggunakan Multiple Comparation terdapat perbedaan bermakna pada semua
konsentrasi kecuali konsentrasi 32 mg/ml, terhadap konsentrasi 16 mg/ml, 16 mg/ml
terhadap 8 mg/ml, dan 8 mg/ml terhadap 4 mg/ml.
Hasil penelitian menunjukkan bahwa terdapat aktivitas antibakteri ekstrak
etanol daun waru landak terhadap pertumbuhan Shigella dysentriae secara in vitro.
KHM ekstrak etanol daun waru landak didapatkan pada konsentrasi 0,5 mg/ml. Dari
penelitian ini dapat dikembangkan lebih lanjut seperti pemanfaatan waru landak tidak
sebagai antibakteri.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttix

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

PRAKATA

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil ke hadirat ALLAH SWT
idsyukur
idgiatas
idgigil
Puji
gil segala rahmat dan karunia-Nya
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
hhtt penulis dapat menyelesaikanhhskripsi
hhtAntibakteri
tt ini yang berjudul Aktivitas
sehingga
Ekstrak Etanol Daun Waru Landak (Hibiscus mutabillis) terhadap Pertumbuhan

id Skripsi ini disusun untuk
id
ca.cid.id Shigella dysentriae secara
caIn.cid.Vitro.
ca.cid.memenuhi
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
salah
satu
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
syarat untuk
pendidikan strata
ig ili
idgmenyelesaikan
idgisatu
idgigili
gili (S1) pada Fakultas Kedokteran
igili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp Jember.
hthttp
hthttp
Universitas
Penyusunan skripsi ini tidak lepas dari bantuan berbagai pihak, oleh karena itu

d
d
d
id.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id penulis ingin menyampaikan
aj.ca.cterima
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
kasih kepada :
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
1.
dr.
Enny
Suswati,
M.kes.,
selaku
Dekan
Fakultas
Kedokteran
Universitas
Jember
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
hhtpendidikan
hatas
hhyang
tt diberikan selama menempuh
httsegala fasilitas dan kesempatan
kedokteran di Universitas Jember;

d
d Rena Normasari,
ca.cid.iselaku
ca.cid.id
ca.cid.idr.
ca.cid.id 2. dr. Enny Suswati, M.j.aKes.,
a
a
a
Dosen
Pembimbing
I
dan
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
selaku Dosen
idgigili Pembimbing II yang :telah
idgigili
idgibanyak
ig ili
gili membantu dan meluangkan
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
thttp pikiran dan perhatiannya untuk
hwaktu,
hthttp
hthttpmembimbing penulisan skripsi;
3. dr. Heni Fatmawati., selaku Dosen Pembimbing Akademik dan coordinator KTI

d
d
d
ca.cid.id
skripsi ini;
aj.penyusunan
aj.ca.ci .id yang telah menyetujui
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
u.n
ne selaku tim penguji I dan
ne
ne
ne
.bu.M.Sc.,
.bu.n
.bu.n
.dr.
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
4.
dr.
Edy
Junaidi,
Sugiyanta.,
selaku
tim
penguji
i
i
i
i
b
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hIIhyang
hhtt
hhtt menguji skripsi ini;
tt telah meluangkan waktu untuk
5. Orang tuaku, keluarga besar tercinta yang telah memberkan dorongan dan doa

ca.cid.id ini;
ca.cid.id demi terselesaikannya
ca.cid.id
ca.cid.id
skripsi
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
ej.
nMira,
nej.
nej.
nejUun,
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
6.
Sahabat-sahabatku
Rahayu,
Niken,
Mentari,
Ika,
Ria
terimakasih
atas
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp dan nasehat-nasehatnya.hthttp
hdukungan
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt x

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
7. Teman-teman angkatan
2007 yang selalu salingne
support
. dan menjadi teman une
.
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.unej
.b.unej
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i mendapatkan gelar sarjana
li
ig ili
idgigildemi
idgigikedokteran;
idgigili
seperjuangan
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hthttpFakultas Kedokteran Universitas
hthttp Jember,
8. hTehnisi
Laboratorium Mikrobiologi
mbak Lilis terimakasih atas bantuan dan kerja samanya selama penelitian;

d
did
d
ca.cid.id Fakultas Farmasi Universitas
aj.Biologi
aj.ca.ci .id 9. Tehnisi Laboratorium
aj.ca.ci .Jember
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
Bu
Widi
dan
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
l
g iterimakasih
g il
Mbak /d
Indri
sudah member/dpengalaman
baru dan atas bantuannya
ig il
idgigil
/:d
:p/://idig
:p/://idig
:p//:d
/
//dig
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hselama
hhtt
hhtt
htt penelitian;
10. semua pihak yang tidak dapat disebutkan satu per satu.

.cid.id
d
ca.cid.id
ca.cid.isegala
camembangun
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
Penulis
juga
menerima
kritik
dan
saran
yang
dari
semua
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
pihak demidkesempurnaan
skripsi ini. Akhirnya
berharap, semoga skripsi
ili
ili
ig ili
idgigpenulis
idgigini
/:d
/://idgigili
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
hthbermanfaat.
hthttp
hthttp
ttp
dapat

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
Jember,
17
Februari
2012
i
i
ig il
idgigil
/:d
:p//:d
/
//dig
/
p
t
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
Penulis
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttxi

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
DAFTAR ISI
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Halaman

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id HALAMA SAMPULe...............................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
i
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgJUDUL
ig il
idgigil
idgigil
HALAMAN
...............................................................................
igil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p/ii/:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt iii
HALAMAN
PERSEMBAHAN .............................................................
HALAMAN MOTTO .............................................................................

iv

RINGKASAN ..........................................................................................

viii

DAFTAR GAMBAR ...............................................................................

xvi

Rumusan Masalah ...........................................................

3

ca.cid.id HALAMAN PERNYATAAN
ca.cid.id................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
v
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
HALAMAN
....................................................................
vi/digigili
ig ili
idgBIMBINGAN
idgigili
igili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
p://d
hthttp PENGESAHAN .................................................................
hthttp
hthttvii
HALAMAN

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id PRAKATA ...............................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
x
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
DAFTAR
ISI
............................................................................................
xii
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhttxv
hhtt TABEL ...................................................................................
hhtt
DAFTAR

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id DAFTAR LAMPIRANj.a...........................................................................
xvii
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
BAB
1.
PENDAHULUAN
idgigili
idgigili
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
hthttp1.1 Latar Belakang .................................................................
hthttp1
hthttp
1.2

d
d
d
d
1.3 Tujuan Penelitian
4
aj.ca.ci .id .............................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nePenelitian ...........................................................
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
1.4
Manfaat
4
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
BAB
hh2.ttpTINJAUAN PUSTAKA hhttp
hhttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

2.1 Waru Landak (Hibiscus mutabillis)

id
id
2.1.1 Klasifikasi
.ac.c.id Tanaman Waru Landak........................
.ac.c.id

5
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
e
e
e
ej.
n
nej.
nej....................
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
2.1.2
Karakteristik
Tanaman
Waru
Landak
5
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.1.3 Kandungan Kimia
p Waru Landak ...................hthttp6
hthttp
hthttpada
2.1.4 Toksisitas Waru Landak ........................................

7

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttxii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
2.1.5 ne
Manfaat
7
. Waru Landak ...........................................
e
e
nej.
nej.
.bu.unej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ili
idgigEkstrak
idgigili
Etanol ..................................................................
8/didgigili
d
/:2.2
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp 2.3 Shigella dysentriae .............................................................
hthttp
hthttp8:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

2.3.1 Klasifikasi Shigella dysentriae ..............................

9

2.2.5 Shigellosis ..............................................................

11

2.6

Kerangka Konseptual Peneltian ....................................

15

3.2

Rancangan Penelitian ......................................................

17

3.4.2 Jumlah Pengulangan Sampel .................................

18

d
d
.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
je.aj.cac.idShigella dysentriae ...............................
j
j
2.2.2 ne
Morfologi
10
e
e
ne
ne
.bu.un
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il
idgig2.2.3
idgigil
Struktur Antigen.....................................................
10/digigil
/://d
:p//:d
:p//:d
:p
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
hhtt
h
h
t
t
2.2.4 Metabolit Bakteri
h ................................................... h 10
dd
ca.cid.id
ca.cid.id
aj.ca.ci .iAntibiotik
a
a
.
.
.
2.2.6 e
Resisten
.................................................
12
j
j
j
e
e
ne
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
..................................................................
12/digigili
ili
idgigSiprofloksasin
idgigili
d
/:2.4
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p://d
hthttp 2.5 Uji Aktivitas Antibakteri
hthttp................................................hthtt13

d
d
d
ca.cid.id .........................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
ajPenelitian
aj.ca.ci .id
2.7 Hipotesis
16
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
BAB
3.
METODE
PENELITIAN
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt17
hhtt 3.1 Jenis Penelitian .................................................................
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

.cid.id
caKepekaan
ca.cid.id
ca.cid.id ... 18
3.3 Metode Uji
Kuman terhadap Antibakteri
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
neej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
liibli.bu.un
l
l
i
i
3.4igiSampel
idgigili
idgigili
ig
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
3.4.1 Sampel Penelitian
18
tp
hthttp
hthttp
htht...................................................
d
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
a
.
.
.
e
e
e
ej
n
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
3.5.1
Tempat
...................................................................
19
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:p//:d
:19
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
3.5.2
Waktu
.....................................................................
hhtt
hhttp
hhtt
3.5

.ci .id Penelitian
Tempat dan
j.acWaktu

3.6

Variabel penelitian

idd
id
3.6.1 Variabel
......................................................
.ac.c.iBebas
.ac.c.id

20
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e
e
e
ej. Terikat .....................................................
n
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
3.6.2
Variabel
20
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
3.3.3 Variabel Terkendali................................................
20
hthttp
hthttp
hthttp
3.7

Definisi Operasional.........................................................

20

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttxiii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
3.8 Alat dan
e
e
e
j.
neBahan
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ili Bahan .....................................................................
idgig3.8.1
idgigili
idgigili
22
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthtt22
3.8.2 Alat .........................................................................

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

3.9

Prosedur Penelitian

c.idid

c.idid

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.un
.bu.un
.bu.n
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il
il Waru Landak..... 23
idgig3.9.2
idgigDaun
idgigil
Pembuatan Ekstrak Etanol
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt NaCMC 0,5% ........................hhtt23
3.9.3 Pembuatan Larutan
a c.
je.aj.ac. Alat ........................................................
3.9.1 ne
Persiapan
neje. j.a

22

3.9.4 Pembuatan Konsentrasi Ekstrak Etanol .................

23

3.9.8 Tahap Pengamatan .................................................

26

3.11.2 Skema Pengenceran Ekstrak ..................................

28

4.1.1 Hasil Ekstrak Daun Waru Landak .........................

33

d
ca.cid.id
ca.cid.id
aj.ca.ci .id suspensi S. dysentriae..........................
a
a
.
.
.
3.9.5 e
Pembuatan
25
j
j
j
e
e
ne
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
25/digigili
ili Tahap Perlakuan.....................................................
idgig3.9.6
idgigili
/:d
/:d
/
/
/://d
:
:
:
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthtt.................................................
hthttp
3.9.7 Tahap Pengamatan
26
d
d
id.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.c.....................................................................
aj.ca.ci .id
3.10 AnalisisejData
26
.
.
.
j
j
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
3.11
Alur
Penelitian
.................................................................
27
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhttEkstrak .....................................hhtt27
3.11.1 Skema Pembuatan

.cid.id .......................................................
caPenelitian
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
3.11.3 Alur
29
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
u.n
nePEMBAHASAN
nej.
nej.
nej.
.bDAN
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
BAB
4.
HASIL
idgigili
idgigili
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
p
hthttp4.1 Hasil Penelitian.................................................................
hthtt32
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
ca.cid.id
33
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
n ej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
4.2igiAnalisis
34
liibli.bu.unData .....................................................................
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
/:d
//:d
digPembahasan ......................................................................
:p/4.3
:35
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhttp
hhtt
.ci .id
.i
4.1.2 Hasil
..................................................
j.acPengamatan
j.ac c.id

BAB 5. KESIMPULAN DAN SARAN

.cid.id
5.1 Kesimpulan
38
ca.......................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
5.2
Saran
.................................................................................
38
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
DAFTAR
p
hthttp PUSTAKA ..............................................................................
hthtt39
hthttp
LAMPIRAN..............................................................................................

44

d
aj.ca.ci .id
.
j