Kelangsungan Hidup Udang Windu (Penaeus monodon, Fab.) Pasca Larva dalam Berbagai Tingkat Aklimasi Salinitas
KELANGSUNGAN HIDUP UDANG WlNDU
( Penaeus monodon,
-- Fab. 1 PASCA LARVA 20
DALAM BERBAGAI TlfJGKAY
AKLlMASl SALlNlTAS
KARYA ILMIAH
Oleh
INDRA WAHYUOI ARI PUTRANTO
C 21. 1097
JURUSAN BUDIDAYA PERAIRAN
F A K U L T A S PERIKANAN
I N S T I T U T P E R T A N I P N BOGOR
1 9 8 9
RINGKASAN
INDRA
ARI P.
HAHYUDI
Udang
Windu
K e l a n g s u n g a n Hidup
F s b . ) dalam
( P e n a s u s monodon
Pasca
Larva
Eerbagai
20
Tingkat
(Dibawah b i m b i n g a n I r . DARNAS DANA M.Sc,
Aklimasi S a l i n i t a s .
s e b a g a i k e t u a d a n I r . YANI HADIRCISEYANI, s e b a g a i a n g g o t a ) .
Penelitian
Jepara,
sampai
ini
Jepara,
J a w a Tengah p a d a a w a l
pertengahan
Air
d i l a k u k a n d i Balai Budidaya
bulan
Janusri
bulan
1989,
Payau
Oktober
1988
bertujuan
untuk
m e n g e t a h u i k e l a n g s u n g a n h i d u p dan p e r t u m b u h ~ np a s c a l a r v a
20
u d a n g windu d a l a m b e r b a g a i t i n g k a t a k l i m a s i s a l i n i t a s .
Penelitian
(RAL)
mempergunakan
rancangan
dengan 5 perlakuan dan 5 u l a n g a n .
30 p e r m i l s e l a m a 1 jam. Dalam
p a d a t p e n e b a r a n 50 e k o r / m e t e r 2 .
tersebut
ke 1 0 , 1 5 ,
pelaksanaannya
windu PLZO d e n g a n b o b o t r a t a - r a t a
udang
lengkap
acak
Perlakuan
a k l i m a t i s a s i s a l i n i t a s d a r i 30 %.
adalah
dan
ini
+
16.45
20,
25
digunakan
dan
0 . 0 5 mg
Wadah y a n g d i g u n a k a n
adalah
m3
5 b a k kayu b e r l a p i s p l a s t i k t r a n s p a r a n u k u r a n 1 x 1 x 0 . 6
dengan
ketinggian
air
50
cm.
Setiap
hari
dilakukan
p e r g a n t i a n a i r s e k a l i g u s p e n y i p h o n a n s i s a p a k a n s e b a n y a k 20 %
volume.
Pakan y a n g d i b e r i k a n b e r u p a p e l l e t D l
produk
THUNG
PHAO s e b a n y a k 1 0 0 % b o b o t / h a r i .
Kelangsungan
adalah
94,80
80,OO
%
perbedaan
(25
(P
hidup
% ( 1 0 %. ) ,
udang
windu
0,05)
penelitian
8 5 , 2 0 % ( 1 5 %.
), 8 6 , 8 0 % ( 2 0
% . ) d a n 9 7 , 6 0 % ( 3 0 %.
,
<
pada
pada
menunjukkan
p e r l a k u a n 10
%$
dan
ini
%.
),
adanya
30
%b
.
Sedangkan
u n t u k pertumbuhan b a i k pada i n d i k a t o r b e r a t
basah
b i o m a s s a b e r n i l a i 1 , 2 3 0 2 ( 1 0 % ), 1 , 2 5 6 9 ( 1 5 % ), 1 , 1 1 8 3
%
,
gram,
1,0708 (25% ) dan 0,9355 (30 % )
berat
(20
kering
b i o m a s s a b e r n i l a i 0 , 2 4 3 5 ( 1 0 % ), 0 , 2 9 9 9 8 ( 1 5 % ) , 0 , 1 5 9 6 ( 2 0
%
0 , 1 8 2 0 2 ( 2 5 % ) d a n 0 , 1 0 4 9 6 ( 3 0 % ) gram, maupun
),
abu
biomassa
0,02012
pada
nyata
(20
akhir
terlarut
65,Ol
0,03628
p e m e l i h a r a a n menunjukkan a d a n y a
suhu
:
0 , 0 2 5 5 ( 1 0 % ),
Nilai k u a l i t a s media
berkisar
a n t a r a 27,O
-
6 , 0 0 - 7 , 0 0 ppm, pH 8 , 0 0 s a m p a i
sampai
terdeteksi.
71,85
ppm, s e d a n g k a n
),
)
gram
perbedaan
yang
selama
30,O
penelitian
oksigen
OC,
8,30,
amonia
%
(15
% ), 0 , 0 2 3 2 8 ( 2 5 % ) d a n 0 , 0 1 4 3 6 ( 3 0 %
< 0,05).
(P
adalah
bernilai
berat
C02
tidak
D i s i m p u l k a n bahwa a k l i m a s i s a l i n i t a s b a g i
udang
nindupada j a r a k yang t e r t e n t u y a i t u < 15 %
dan
alkalinitas
dapat
d a l a m waktu y a n g s i n g k a t p a d a s u h u y a n g k o n s t a n .
dilakukan
KELANGSUNGAN HIDUP UDANG W I N D U
( P e n a e u s monodun
F a b . ) PASCA LARVA 20
DALAM BERBAGAI TINGKAT
AKLIMASI SALINITAS
KARYA ILWIAH
S e b a g a i S a l a h S a t u S y a r a t Untuk Memperoleh
G e l a r S a r j a n a Pada F a k u l t a s Periklanan
I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor
Oleh:
I N D R B WAHYUDI A R I PUTRANTO
C 21.
1097
Mengetahui :
P a n i t i a Ujian,
Pembimbing,
Tanggal Lulus
12
Juni
1989
I r . Y A N I HADIROSEYANI, A n g g o t a
RIWAYAT HIDUP
P e n u l i s d i l a h i r k a n d i J e m b e r , p a d a t a n g g a l 24 Mei
dari
ayah
b e r n a m a R. SOEDJATHIKO d a n i b u
1965,
. DM1
RI:.
bernama
HOELYANI, s e b a g a i a n a k t e r a k h i r d a r i empat b e r s a u d a r a . .
Penulis
pada
tamat
d a r i SD K a t o l i k M a r i a F a t i m a h
I 'Jember
t a h u n 1 9 7 7 , t a h u n 1 9 8 1 t a m a t d a r i SMP N e g e r i I1
Jember
d a n t a h u n 1 9 8 4 p e n u l i s t a m a t d a r i SMA N E g e r i I J e m b e r .
P e n u l i s d i t e r i m a d i I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor p a d a
1984
melalui
Proyek
Perintis
11.
Setelah
tahun
menyelesaikan
p e n d i d i k a n ' d i T i n g k a t P e r s i a p a n Bersama, p e n u l i s dite.rj.ma
Fakultas
Perikanan
pada
k e a h l i a n Budidaya P e r a i r a n .
tahun
1985
dan
memilih
di
bidang
KATA PENGANTAR
P u j i s y u k u r p e n u l i s p a n i j a t k a n k e h a d i r a t A l l a h SWT.
rahmat
yang dilimpahkan-Nya s e h i n g g a Karya I l m i a h i n i
dapat
K a r y a Ilmi8.h i n i d i b u a t u n t u k memenuhi-' s a l a h
diselesaikan.
satu
atas
syarat
d a l a m memperolsh g e l a r
sarjana
pada
Fakultas
P e r i k a n a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor.
Penulis
berbagai
menyadari
pihak,
terselesaikan.
bahwa
maka
Pada
tanpa
Karya
Ilmiah
kesempatan
ini
Terima Kasih yang sebesar-besarnya
1.
adanya
bantuan
dari
tidak
akan
ini
penulis
mengucapkan
kepada :
Bapak I r . D a r n a s Dana M.Sc d a n I b u I r . Y a n i H a d i r o s e y a n i
sebagai
d o s e n pembimbing y a n g t e l a h
banyak
memberikan
dan s a r a n s e j a k p e r s i a p a n
hingga
selesainya
bimbingan
Karya I l m i a h i n i .
2.
Bapak
D r . Made
Payau
Jepara
L . Nurdjana, Kepala B a l a i Budidaya
beserta
memperkenankan
dan
seluruh
memebantu
staf
yang
penulis
Air
telah
melakukan
p e n e l i t i a n d i BBAP J e p a r a .
3.
Bapak
telah
I r . Coco K o k a r k i n , s e l a k u pembimbing l a p a n g
banyak
membantu
penulis
selama
yang
pelaksanaan
penelitian ini.
4.
Bapak I b u , D i e k a , Mbak I t a
dan
semua
pihak
yang
, R i n a , A r i e f , Agus,
telah
membantu
dan
mendorong
semangat p e n u l i s dalam penyusunan Karya I l m i a h i n i
t i d a k dapat penulis sebutkan s a t u persatu.
Indrat
yang
Penulis
dari
menyadari
sempurna,
bahwa t i l l i s a n k e c i l i n i
d a n a k h i r u l k a l s m semoga
Rarya
masih
jauh
ilmiah
d a p a t memberikan m a n f a a t b a g i peinbaca y a n g m e m e r l u k a n n y a .
Bogor,
J u n i
P e n u l i s
1989
ini
KELANGSUNGAN HIDUP UDANG WlNDU
( Penaeus monodon,
-- Fab. 1 PASCA LARVA 20
DALAM BERBAGAI TlfJGKAY
AKLlMASl SALlNlTAS
KARYA ILMIAH
Oleh
INDRA WAHYUOI ARI PUTRANTO
C 21. 1097
JURUSAN BUDIDAYA PERAIRAN
F A K U L T A S PERIKANAN
I N S T I T U T P E R T A N I P N BOGOR
1 9 8 9
RINGKASAN
INDRA
ARI P.
HAHYUDI
Udang
Windu
K e l a n g s u n g a n Hidup
F s b . ) dalam
( P e n a s u s monodon
Pasca
Larva
Eerbagai
20
Tingkat
(Dibawah b i m b i n g a n I r . DARNAS DANA M.Sc,
Aklimasi S a l i n i t a s .
s e b a g a i k e t u a d a n I r . YANI HADIRCISEYANI, s e b a g a i a n g g o t a ) .
Penelitian
Jepara,
sampai
ini
Jepara,
J a w a Tengah p a d a a w a l
pertengahan
Air
d i l a k u k a n d i Balai Budidaya
bulan
Janusri
bulan
1989,
Payau
Oktober
1988
bertujuan
untuk
m e n g e t a h u i k e l a n g s u n g a n h i d u p dan p e r t u m b u h ~ np a s c a l a r v a
20
u d a n g windu d a l a m b e r b a g a i t i n g k a t a k l i m a s i s a l i n i t a s .
Penelitian
(RAL)
mempergunakan
rancangan
dengan 5 perlakuan dan 5 u l a n g a n .
30 p e r m i l s e l a m a 1 jam. Dalam
p a d a t p e n e b a r a n 50 e k o r / m e t e r 2 .
tersebut
ke 1 0 , 1 5 ,
pelaksanaannya
windu PLZO d e n g a n b o b o t r a t a - r a t a
udang
lengkap
acak
Perlakuan
a k l i m a t i s a s i s a l i n i t a s d a r i 30 %.
adalah
dan
ini
+
16.45
20,
25
digunakan
dan
0 . 0 5 mg
Wadah y a n g d i g u n a k a n
adalah
m3
5 b a k kayu b e r l a p i s p l a s t i k t r a n s p a r a n u k u r a n 1 x 1 x 0 . 6
dengan
ketinggian
air
50
cm.
Setiap
hari
dilakukan
p e r g a n t i a n a i r s e k a l i g u s p e n y i p h o n a n s i s a p a k a n s e b a n y a k 20 %
volume.
Pakan y a n g d i b e r i k a n b e r u p a p e l l e t D l
produk
THUNG
PHAO s e b a n y a k 1 0 0 % b o b o t / h a r i .
Kelangsungan
adalah
94,80
80,OO
%
perbedaan
(25
(P
hidup
% ( 1 0 %. ) ,
udang
windu
0,05)
penelitian
8 5 , 2 0 % ( 1 5 %.
), 8 6 , 8 0 % ( 2 0
% . ) d a n 9 7 , 6 0 % ( 3 0 %.
,
<
pada
pada
menunjukkan
p e r l a k u a n 10
%$
dan
ini
%.
),
adanya
30
%b
.
Sedangkan
u n t u k pertumbuhan b a i k pada i n d i k a t o r b e r a t
basah
b i o m a s s a b e r n i l a i 1 , 2 3 0 2 ( 1 0 % ), 1 , 2 5 6 9 ( 1 5 % ), 1 , 1 1 8 3
%
,
gram,
1,0708 (25% ) dan 0,9355 (30 % )
berat
(20
kering
b i o m a s s a b e r n i l a i 0 , 2 4 3 5 ( 1 0 % ), 0 , 2 9 9 9 8 ( 1 5 % ) , 0 , 1 5 9 6 ( 2 0
%
0 , 1 8 2 0 2 ( 2 5 % ) d a n 0 , 1 0 4 9 6 ( 3 0 % ) gram, maupun
),
abu
biomassa
0,02012
pada
nyata
(20
akhir
terlarut
65,Ol
0,03628
p e m e l i h a r a a n menunjukkan a d a n y a
suhu
:
0 , 0 2 5 5 ( 1 0 % ),
Nilai k u a l i t a s media
berkisar
a n t a r a 27,O
-
6 , 0 0 - 7 , 0 0 ppm, pH 8 , 0 0 s a m p a i
sampai
terdeteksi.
71,85
ppm, s e d a n g k a n
),
)
gram
perbedaan
yang
selama
30,O
penelitian
oksigen
OC,
8,30,
amonia
%
(15
% ), 0 , 0 2 3 2 8 ( 2 5 % ) d a n 0 , 0 1 4 3 6 ( 3 0 %
< 0,05).
(P
adalah
bernilai
berat
C02
tidak
D i s i m p u l k a n bahwa a k l i m a s i s a l i n i t a s b a g i
udang
nindupada j a r a k yang t e r t e n t u y a i t u < 15 %
dan
alkalinitas
dapat
d a l a m waktu y a n g s i n g k a t p a d a s u h u y a n g k o n s t a n .
dilakukan
KELANGSUNGAN HIDUP UDANG W I N D U
( P e n a e u s monodun
F a b . ) PASCA LARVA 20
DALAM BERBAGAI TINGKAT
AKLIMASI SALINITAS
KARYA ILWIAH
S e b a g a i S a l a h S a t u S y a r a t Untuk Memperoleh
G e l a r S a r j a n a Pada F a k u l t a s Periklanan
I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor
Oleh:
I N D R B WAHYUDI A R I PUTRANTO
C 21.
1097
Mengetahui :
P a n i t i a Ujian,
Pembimbing,
Tanggal Lulus
12
Juni
1989
I r . Y A N I HADIROSEYANI, A n g g o t a
RIWAYAT HIDUP
P e n u l i s d i l a h i r k a n d i J e m b e r , p a d a t a n g g a l 24 Mei
dari
ayah
b e r n a m a R. SOEDJATHIKO d a n i b u
1965,
. DM1
RI:.
bernama
HOELYANI, s e b a g a i a n a k t e r a k h i r d a r i empat b e r s a u d a r a . .
Penulis
pada
tamat
d a r i SD K a t o l i k M a r i a F a t i m a h
I 'Jember
t a h u n 1 9 7 7 , t a h u n 1 9 8 1 t a m a t d a r i SMP N e g e r i I1
Jember
d a n t a h u n 1 9 8 4 p e n u l i s t a m a t d a r i SMA N E g e r i I J e m b e r .
P e n u l i s d i t e r i m a d i I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor p a d a
1984
melalui
Proyek
Perintis
11.
Setelah
tahun
menyelesaikan
p e n d i d i k a n ' d i T i n g k a t P e r s i a p a n Bersama, p e n u l i s dite.rj.ma
Fakultas
Perikanan
pada
k e a h l i a n Budidaya P e r a i r a n .
tahun
1985
dan
memilih
di
bidang
KATA PENGANTAR
P u j i s y u k u r p e n u l i s p a n i j a t k a n k e h a d i r a t A l l a h SWT.
rahmat
yang dilimpahkan-Nya s e h i n g g a Karya I l m i a h i n i
dapat
K a r y a Ilmi8.h i n i d i b u a t u n t u k memenuhi-' s a l a h
diselesaikan.
satu
atas
syarat
d a l a m memperolsh g e l a r
sarjana
pada
Fakultas
P e r i k a n a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor.
Penulis
berbagai
menyadari
pihak,
terselesaikan.
bahwa
maka
Pada
tanpa
Karya
Ilmiah
kesempatan
ini
Terima Kasih yang sebesar-besarnya
1.
adanya
bantuan
dari
tidak
akan
ini
penulis
mengucapkan
kepada :
Bapak I r . D a r n a s Dana M.Sc d a n I b u I r . Y a n i H a d i r o s e y a n i
sebagai
d o s e n pembimbing y a n g t e l a h
banyak
memberikan
dan s a r a n s e j a k p e r s i a p a n
hingga
selesainya
bimbingan
Karya I l m i a h i n i .
2.
Bapak
D r . Made
Payau
Jepara
L . Nurdjana, Kepala B a l a i Budidaya
beserta
memperkenankan
dan
seluruh
memebantu
staf
yang
penulis
Air
telah
melakukan
p e n e l i t i a n d i BBAP J e p a r a .
3.
Bapak
telah
I r . Coco K o k a r k i n , s e l a k u pembimbing l a p a n g
banyak
membantu
penulis
selama
yang
pelaksanaan
penelitian ini.
4.
Bapak I b u , D i e k a , Mbak I t a
dan
semua
pihak
yang
, R i n a , A r i e f , Agus,
telah
membantu
dan
mendorong
semangat p e n u l i s dalam penyusunan Karya I l m i a h i n i
t i d a k dapat penulis sebutkan s a t u persatu.
Indrat
yang
Penulis
dari
menyadari
sempurna,
bahwa t i l l i s a n k e c i l i n i
d a n a k h i r u l k a l s m semoga
Rarya
masih
jauh
ilmiah
d a p a t memberikan m a n f a a t b a g i peinbaca y a n g m e m e r l u k a n n y a .
Bogor,
J u n i
P e n u l i s
1989
ini
( Penaeus monodon,
-- Fab. 1 PASCA LARVA 20
DALAM BERBAGAI TlfJGKAY
AKLlMASl SALlNlTAS
KARYA ILMIAH
Oleh
INDRA WAHYUOI ARI PUTRANTO
C 21. 1097
JURUSAN BUDIDAYA PERAIRAN
F A K U L T A S PERIKANAN
I N S T I T U T P E R T A N I P N BOGOR
1 9 8 9
RINGKASAN
INDRA
ARI P.
HAHYUDI
Udang
Windu
K e l a n g s u n g a n Hidup
F s b . ) dalam
( P e n a s u s monodon
Pasca
Larva
Eerbagai
20
Tingkat
(Dibawah b i m b i n g a n I r . DARNAS DANA M.Sc,
Aklimasi S a l i n i t a s .
s e b a g a i k e t u a d a n I r . YANI HADIRCISEYANI, s e b a g a i a n g g o t a ) .
Penelitian
Jepara,
sampai
ini
Jepara,
J a w a Tengah p a d a a w a l
pertengahan
Air
d i l a k u k a n d i Balai Budidaya
bulan
Janusri
bulan
1989,
Payau
Oktober
1988
bertujuan
untuk
m e n g e t a h u i k e l a n g s u n g a n h i d u p dan p e r t u m b u h ~ np a s c a l a r v a
20
u d a n g windu d a l a m b e r b a g a i t i n g k a t a k l i m a s i s a l i n i t a s .
Penelitian
(RAL)
mempergunakan
rancangan
dengan 5 perlakuan dan 5 u l a n g a n .
30 p e r m i l s e l a m a 1 jam. Dalam
p a d a t p e n e b a r a n 50 e k o r / m e t e r 2 .
tersebut
ke 1 0 , 1 5 ,
pelaksanaannya
windu PLZO d e n g a n b o b o t r a t a - r a t a
udang
lengkap
acak
Perlakuan
a k l i m a t i s a s i s a l i n i t a s d a r i 30 %.
adalah
dan
ini
+
16.45
20,
25
digunakan
dan
0 . 0 5 mg
Wadah y a n g d i g u n a k a n
adalah
m3
5 b a k kayu b e r l a p i s p l a s t i k t r a n s p a r a n u k u r a n 1 x 1 x 0 . 6
dengan
ketinggian
air
50
cm.
Setiap
hari
dilakukan
p e r g a n t i a n a i r s e k a l i g u s p e n y i p h o n a n s i s a p a k a n s e b a n y a k 20 %
volume.
Pakan y a n g d i b e r i k a n b e r u p a p e l l e t D l
produk
THUNG
PHAO s e b a n y a k 1 0 0 % b o b o t / h a r i .
Kelangsungan
adalah
94,80
80,OO
%
perbedaan
(25
(P
hidup
% ( 1 0 %. ) ,
udang
windu
0,05)
penelitian
8 5 , 2 0 % ( 1 5 %.
), 8 6 , 8 0 % ( 2 0
% . ) d a n 9 7 , 6 0 % ( 3 0 %.
,
<
pada
pada
menunjukkan
p e r l a k u a n 10
%$
dan
ini
%.
),
adanya
30
%b
.
Sedangkan
u n t u k pertumbuhan b a i k pada i n d i k a t o r b e r a t
basah
b i o m a s s a b e r n i l a i 1 , 2 3 0 2 ( 1 0 % ), 1 , 2 5 6 9 ( 1 5 % ), 1 , 1 1 8 3
%
,
gram,
1,0708 (25% ) dan 0,9355 (30 % )
berat
(20
kering
b i o m a s s a b e r n i l a i 0 , 2 4 3 5 ( 1 0 % ), 0 , 2 9 9 9 8 ( 1 5 % ) , 0 , 1 5 9 6 ( 2 0
%
0 , 1 8 2 0 2 ( 2 5 % ) d a n 0 , 1 0 4 9 6 ( 3 0 % ) gram, maupun
),
abu
biomassa
0,02012
pada
nyata
(20
akhir
terlarut
65,Ol
0,03628
p e m e l i h a r a a n menunjukkan a d a n y a
suhu
:
0 , 0 2 5 5 ( 1 0 % ),
Nilai k u a l i t a s media
berkisar
a n t a r a 27,O
-
6 , 0 0 - 7 , 0 0 ppm, pH 8 , 0 0 s a m p a i
sampai
terdeteksi.
71,85
ppm, s e d a n g k a n
),
)
gram
perbedaan
yang
selama
30,O
penelitian
oksigen
OC,
8,30,
amonia
%
(15
% ), 0 , 0 2 3 2 8 ( 2 5 % ) d a n 0 , 0 1 4 3 6 ( 3 0 %
< 0,05).
(P
adalah
bernilai
berat
C02
tidak
D i s i m p u l k a n bahwa a k l i m a s i s a l i n i t a s b a g i
udang
nindupada j a r a k yang t e r t e n t u y a i t u < 15 %
dan
alkalinitas
dapat
d a l a m waktu y a n g s i n g k a t p a d a s u h u y a n g k o n s t a n .
dilakukan
KELANGSUNGAN HIDUP UDANG W I N D U
( P e n a e u s monodun
F a b . ) PASCA LARVA 20
DALAM BERBAGAI TINGKAT
AKLIMASI SALINITAS
KARYA ILWIAH
S e b a g a i S a l a h S a t u S y a r a t Untuk Memperoleh
G e l a r S a r j a n a Pada F a k u l t a s Periklanan
I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor
Oleh:
I N D R B WAHYUDI A R I PUTRANTO
C 21.
1097
Mengetahui :
P a n i t i a Ujian,
Pembimbing,
Tanggal Lulus
12
Juni
1989
I r . Y A N I HADIROSEYANI, A n g g o t a
RIWAYAT HIDUP
P e n u l i s d i l a h i r k a n d i J e m b e r , p a d a t a n g g a l 24 Mei
dari
ayah
b e r n a m a R. SOEDJATHIKO d a n i b u
1965,
. DM1
RI:.
bernama
HOELYANI, s e b a g a i a n a k t e r a k h i r d a r i empat b e r s a u d a r a . .
Penulis
pada
tamat
d a r i SD K a t o l i k M a r i a F a t i m a h
I 'Jember
t a h u n 1 9 7 7 , t a h u n 1 9 8 1 t a m a t d a r i SMP N e g e r i I1
Jember
d a n t a h u n 1 9 8 4 p e n u l i s t a m a t d a r i SMA N E g e r i I J e m b e r .
P e n u l i s d i t e r i m a d i I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor p a d a
1984
melalui
Proyek
Perintis
11.
Setelah
tahun
menyelesaikan
p e n d i d i k a n ' d i T i n g k a t P e r s i a p a n Bersama, p e n u l i s dite.rj.ma
Fakultas
Perikanan
pada
k e a h l i a n Budidaya P e r a i r a n .
tahun
1985
dan
memilih
di
bidang
KATA PENGANTAR
P u j i s y u k u r p e n u l i s p a n i j a t k a n k e h a d i r a t A l l a h SWT.
rahmat
yang dilimpahkan-Nya s e h i n g g a Karya I l m i a h i n i
dapat
K a r y a Ilmi8.h i n i d i b u a t u n t u k memenuhi-' s a l a h
diselesaikan.
satu
atas
syarat
d a l a m memperolsh g e l a r
sarjana
pada
Fakultas
P e r i k a n a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor.
Penulis
berbagai
menyadari
pihak,
terselesaikan.
bahwa
maka
Pada
tanpa
Karya
Ilmiah
kesempatan
ini
Terima Kasih yang sebesar-besarnya
1.
adanya
bantuan
dari
tidak
akan
ini
penulis
mengucapkan
kepada :
Bapak I r . D a r n a s Dana M.Sc d a n I b u I r . Y a n i H a d i r o s e y a n i
sebagai
d o s e n pembimbing y a n g t e l a h
banyak
memberikan
dan s a r a n s e j a k p e r s i a p a n
hingga
selesainya
bimbingan
Karya I l m i a h i n i .
2.
Bapak
D r . Made
Payau
Jepara
L . Nurdjana, Kepala B a l a i Budidaya
beserta
memperkenankan
dan
seluruh
memebantu
staf
yang
penulis
Air
telah
melakukan
p e n e l i t i a n d i BBAP J e p a r a .
3.
Bapak
telah
I r . Coco K o k a r k i n , s e l a k u pembimbing l a p a n g
banyak
membantu
penulis
selama
yang
pelaksanaan
penelitian ini.
4.
Bapak I b u , D i e k a , Mbak I t a
dan
semua
pihak
yang
, R i n a , A r i e f , Agus,
telah
membantu
dan
mendorong
semangat p e n u l i s dalam penyusunan Karya I l m i a h i n i
t i d a k dapat penulis sebutkan s a t u persatu.
Indrat
yang
Penulis
dari
menyadari
sempurna,
bahwa t i l l i s a n k e c i l i n i
d a n a k h i r u l k a l s m semoga
Rarya
masih
jauh
ilmiah
d a p a t memberikan m a n f a a t b a g i peinbaca y a n g m e m e r l u k a n n y a .
Bogor,
J u n i
P e n u l i s
1989
ini
KELANGSUNGAN HIDUP UDANG WlNDU
( Penaeus monodon,
-- Fab. 1 PASCA LARVA 20
DALAM BERBAGAI TlfJGKAY
AKLlMASl SALlNlTAS
KARYA ILMIAH
Oleh
INDRA WAHYUOI ARI PUTRANTO
C 21. 1097
JURUSAN BUDIDAYA PERAIRAN
F A K U L T A S PERIKANAN
I N S T I T U T P E R T A N I P N BOGOR
1 9 8 9
RINGKASAN
INDRA
ARI P.
HAHYUDI
Udang
Windu
K e l a n g s u n g a n Hidup
F s b . ) dalam
( P e n a s u s monodon
Pasca
Larva
Eerbagai
20
Tingkat
(Dibawah b i m b i n g a n I r . DARNAS DANA M.Sc,
Aklimasi S a l i n i t a s .
s e b a g a i k e t u a d a n I r . YANI HADIRCISEYANI, s e b a g a i a n g g o t a ) .
Penelitian
Jepara,
sampai
ini
Jepara,
J a w a Tengah p a d a a w a l
pertengahan
Air
d i l a k u k a n d i Balai Budidaya
bulan
Janusri
bulan
1989,
Payau
Oktober
1988
bertujuan
untuk
m e n g e t a h u i k e l a n g s u n g a n h i d u p dan p e r t u m b u h ~ np a s c a l a r v a
20
u d a n g windu d a l a m b e r b a g a i t i n g k a t a k l i m a s i s a l i n i t a s .
Penelitian
(RAL)
mempergunakan
rancangan
dengan 5 perlakuan dan 5 u l a n g a n .
30 p e r m i l s e l a m a 1 jam. Dalam
p a d a t p e n e b a r a n 50 e k o r / m e t e r 2 .
tersebut
ke 1 0 , 1 5 ,
pelaksanaannya
windu PLZO d e n g a n b o b o t r a t a - r a t a
udang
lengkap
acak
Perlakuan
a k l i m a t i s a s i s a l i n i t a s d a r i 30 %.
adalah
dan
ini
+
16.45
20,
25
digunakan
dan
0 . 0 5 mg
Wadah y a n g d i g u n a k a n
adalah
m3
5 b a k kayu b e r l a p i s p l a s t i k t r a n s p a r a n u k u r a n 1 x 1 x 0 . 6
dengan
ketinggian
air
50
cm.
Setiap
hari
dilakukan
p e r g a n t i a n a i r s e k a l i g u s p e n y i p h o n a n s i s a p a k a n s e b a n y a k 20 %
volume.
Pakan y a n g d i b e r i k a n b e r u p a p e l l e t D l
produk
THUNG
PHAO s e b a n y a k 1 0 0 % b o b o t / h a r i .
Kelangsungan
adalah
94,80
80,OO
%
perbedaan
(25
(P
hidup
% ( 1 0 %. ) ,
udang
windu
0,05)
penelitian
8 5 , 2 0 % ( 1 5 %.
), 8 6 , 8 0 % ( 2 0
% . ) d a n 9 7 , 6 0 % ( 3 0 %.
,
<
pada
pada
menunjukkan
p e r l a k u a n 10
%$
dan
ini
%.
),
adanya
30
%b
.
Sedangkan
u n t u k pertumbuhan b a i k pada i n d i k a t o r b e r a t
basah
b i o m a s s a b e r n i l a i 1 , 2 3 0 2 ( 1 0 % ), 1 , 2 5 6 9 ( 1 5 % ), 1 , 1 1 8 3
%
,
gram,
1,0708 (25% ) dan 0,9355 (30 % )
berat
(20
kering
b i o m a s s a b e r n i l a i 0 , 2 4 3 5 ( 1 0 % ), 0 , 2 9 9 9 8 ( 1 5 % ) , 0 , 1 5 9 6 ( 2 0
%
0 , 1 8 2 0 2 ( 2 5 % ) d a n 0 , 1 0 4 9 6 ( 3 0 % ) gram, maupun
),
abu
biomassa
0,02012
pada
nyata
(20
akhir
terlarut
65,Ol
0,03628
p e m e l i h a r a a n menunjukkan a d a n y a
suhu
:
0 , 0 2 5 5 ( 1 0 % ),
Nilai k u a l i t a s media
berkisar
a n t a r a 27,O
-
6 , 0 0 - 7 , 0 0 ppm, pH 8 , 0 0 s a m p a i
sampai
terdeteksi.
71,85
ppm, s e d a n g k a n
),
)
gram
perbedaan
yang
selama
30,O
penelitian
oksigen
OC,
8,30,
amonia
%
(15
% ), 0 , 0 2 3 2 8 ( 2 5 % ) d a n 0 , 0 1 4 3 6 ( 3 0 %
< 0,05).
(P
adalah
bernilai
berat
C02
tidak
D i s i m p u l k a n bahwa a k l i m a s i s a l i n i t a s b a g i
udang
nindupada j a r a k yang t e r t e n t u y a i t u < 15 %
dan
alkalinitas
dapat
d a l a m waktu y a n g s i n g k a t p a d a s u h u y a n g k o n s t a n .
dilakukan
KELANGSUNGAN HIDUP UDANG W I N D U
( P e n a e u s monodun
F a b . ) PASCA LARVA 20
DALAM BERBAGAI TINGKAT
AKLIMASI SALINITAS
KARYA ILWIAH
S e b a g a i S a l a h S a t u S y a r a t Untuk Memperoleh
G e l a r S a r j a n a Pada F a k u l t a s Periklanan
I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor
Oleh:
I N D R B WAHYUDI A R I PUTRANTO
C 21.
1097
Mengetahui :
P a n i t i a Ujian,
Pembimbing,
Tanggal Lulus
12
Juni
1989
I r . Y A N I HADIROSEYANI, A n g g o t a
RIWAYAT HIDUP
P e n u l i s d i l a h i r k a n d i J e m b e r , p a d a t a n g g a l 24 Mei
dari
ayah
b e r n a m a R. SOEDJATHIKO d a n i b u
1965,
. DM1
RI:.
bernama
HOELYANI, s e b a g a i a n a k t e r a k h i r d a r i empat b e r s a u d a r a . .
Penulis
pada
tamat
d a r i SD K a t o l i k M a r i a F a t i m a h
I 'Jember
t a h u n 1 9 7 7 , t a h u n 1 9 8 1 t a m a t d a r i SMP N e g e r i I1
Jember
d a n t a h u n 1 9 8 4 p e n u l i s t a m a t d a r i SMA N E g e r i I J e m b e r .
P e n u l i s d i t e r i m a d i I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor p a d a
1984
melalui
Proyek
Perintis
11.
Setelah
tahun
menyelesaikan
p e n d i d i k a n ' d i T i n g k a t P e r s i a p a n Bersama, p e n u l i s dite.rj.ma
Fakultas
Perikanan
pada
k e a h l i a n Budidaya P e r a i r a n .
tahun
1985
dan
memilih
di
bidang
KATA PENGANTAR
P u j i s y u k u r p e n u l i s p a n i j a t k a n k e h a d i r a t A l l a h SWT.
rahmat
yang dilimpahkan-Nya s e h i n g g a Karya I l m i a h i n i
dapat
K a r y a Ilmi8.h i n i d i b u a t u n t u k memenuhi-' s a l a h
diselesaikan.
satu
atas
syarat
d a l a m memperolsh g e l a r
sarjana
pada
Fakultas
P e r i k a n a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor.
Penulis
berbagai
menyadari
pihak,
terselesaikan.
bahwa
maka
Pada
tanpa
Karya
Ilmiah
kesempatan
ini
Terima Kasih yang sebesar-besarnya
1.
adanya
bantuan
dari
tidak
akan
ini
penulis
mengucapkan
kepada :
Bapak I r . D a r n a s Dana M.Sc d a n I b u I r . Y a n i H a d i r o s e y a n i
sebagai
d o s e n pembimbing y a n g t e l a h
banyak
memberikan
dan s a r a n s e j a k p e r s i a p a n
hingga
selesainya
bimbingan
Karya I l m i a h i n i .
2.
Bapak
D r . Made
Payau
Jepara
L . Nurdjana, Kepala B a l a i Budidaya
beserta
memperkenankan
dan
seluruh
memebantu
staf
yang
penulis
Air
telah
melakukan
p e n e l i t i a n d i BBAP J e p a r a .
3.
Bapak
telah
I r . Coco K o k a r k i n , s e l a k u pembimbing l a p a n g
banyak
membantu
penulis
selama
yang
pelaksanaan
penelitian ini.
4.
Bapak I b u , D i e k a , Mbak I t a
dan
semua
pihak
yang
, R i n a , A r i e f , Agus,
telah
membantu
dan
mendorong
semangat p e n u l i s dalam penyusunan Karya I l m i a h i n i
t i d a k dapat penulis sebutkan s a t u persatu.
Indrat
yang
Penulis
dari
menyadari
sempurna,
bahwa t i l l i s a n k e c i l i n i
d a n a k h i r u l k a l s m semoga
Rarya
masih
jauh
ilmiah
d a p a t memberikan m a n f a a t b a g i peinbaca y a n g m e m e r l u k a n n y a .
Bogor,
J u n i
P e n u l i s
1989
ini