Kepuasan Kerja dan Kecenderungan Bertuka
UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA
KEPUASAN KERJA DAN
KECENDERUNGAN BERTUKAR KERJA
DI KALANGAN PEKERJA- PEKERJA BAWAHAN:SATU
KAJIAN KES DI FIRMA JEPUN
MAIZATUL HAIZAN BINTI HJ. MAHBOB
FPP 1998 14
EPUASAN ERJA DAN
ECENDERUNGAN BERTUKARERJA
DI KALANGAN PEERJA- PEERJA BAWABAN: SATU
KAJIAN ES DI FRMA JEPUN
Oleb
MAIZATUL HAIZAN BINTI B J. MABOB
Kertas Projek ini Disediakan untuk Memenubi Sebabagian
daripada Keperluan bagi Ijazab Sarjana Sains dalam
Bidang Pembangunan Sumber Manusia
Jabatan Pendidikan Pengembangan
Fakulti Pengajian Pendidikan
Universiti Putra Malaysia
MAC 1998
Kertas projek yang bertajuk "Kepuasan Kerja dan Kecenderungan Bertukar Keja i
kalangan Pekeja-pekeja Bawahan : Satu Kajian Kes di Firma Jepun" oleh Maizatul
Haizan Binti Hj. Mahbob merupakan sebahagian daripada keperluan bagi Ijzah
Sajana Sains (Pembangunan Sumber Manusia) di FakuIti Pengajian Pendidikan,
Universiti Putra Malaysia.
Diluluskan oleh:
��
Hjh. Aminah bi. Ahmad, PhD.
Profesor Madya
Fakulti Pengajian Pendidikan
Universiti Putra Malaysia
(Penyelia)
Flti Pengajian Pendidikan
Universiti Putra Malaysia
(Pemeriksa)
PENGARGAN
Syukur ke harat Illahi kerana dengan keiiinannya dapat saya menyudahkan
kertas projek ini dengan sempma yang mungkin, walaupun melalui liku- liku yang
sukr untk mengkhiri proram sajana i. Di atas kesempatan ini, inin saya
mengucapkan setinggi-tinggi penghargaan dan terima kasih kepada penyelia yang
dikasihi Profesor Madya Dr. Hajjh Aminh Ahmad, serta pra ensyh Universiti
Pura Malaysia yang pemah memberi tunjuk ajar kepada saya, sepanjang saya
menimba ilmu di universiti i.
Tidak ketinggalan juga, ucapan penghargaan ini ingin ditujukan kepada
Encik Ghwee Kok hai selaku pegawai perhubungan awm n Pun Roina Omr
selaku penolong pengurus di bahagian personnel syarikat Matsushia Television Co.
(M) Sdn. Bhd., yang sudi meluangkan masa untuk ditemuramah sera memberi
bhn-bhan yang diperlukan bagi menyiapkan ketas pojek i.
Juga kepada suami yang seniasa diingati, Rohaizad bin Mat Sidin yang turut
memberikan komimen yang jitu, semangat dan persefahaman sea kedua ibu bapa
Hj.Mahbob bin Hj.Hussein dn Hjh. Mariam bte Hj. Mohmed yang telah banyak
berkorban demi kejayaan saya.
Akhir sekali kepada rakan-rakan sepejuangan bagi semester 96/97, program
M.S. RD, ucapan terima kasih yang tidak terhingga kepada kalian semua yang
sanggup berkongsi endapat serta memberi tunjuk ajr, didokan agr usaha, cita
cia dan malamat kia diberkati Allah dan semoga kejayaan menjadi milik kita
bersama.
Sekian, terima kasih.
ii
KANDUNGAN
muka surat
PENGHARGAAN ... ... ...... .. , ... ... ... ...... ... .............. ,
'" ... ... ... ....
SENRAI JADUAL ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... '"
SENARAI JH
ABSTRAK
. . .
ABSTRACT
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
.
. . .
. .'
.
.. . .. .
"
.
, ....... ... .. , ... ... ... ... ... ... ... ... .. , ... ... ... ... ...
. , .... ..... .... ... ...... . .... . .... , . ... ... ... .. , ... ... . .. ... ...
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
,. .... ,. .......
.
11
VI
VIn
X
l
BAB
I
PEDLUN...... ...... ...... ... ...... ... ... ...... ... ... .....
Pengenalan... .. ,
. . .
. .
.
. . .
. . .
. . .
. . .
.
,.
. . .
.
. .
. . . .
.,
. . .
. .
. .
. . .
. . .
.
.. .
, ... ... ... ... ... ... . ,. .. . ... ... ... ... . . ...
8
,. ... ... ... ... ... ...... ... ... ... . ,. ... ... ... .....
11
.
.
. .
. . .
.
..
. . .
. . .
. . .
.
..
. . .
.
. . ,. ... .. , ... ... ... ......... ... ... ...
11
Objektif khusus... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
11
Kepeningan Kajian...... ... ... ... ... ... ... ... ...... . ,. ... .. , '" .....
11
Objektif umum . ..
.
Andaian Kajian
. . .
. . .
.
. . .
.
. . .
Skop n Limitasi Kajian
Deinisi Operasional
n
1
5
. .
.
. . .
... ...
Pemyatan Masalah . .
. . .
. . .
4
, .
ar belkang syikat Matsushita Television...
Objetif Kajian
. .
1
,.
Latar Belakang Masalah... ... ... ... ... .
,
.
. . .
.
. . .
. . .
. . .
. .
. . .
. . .
. . .
.
. . .
.
. . .
. .
.
. . . . . .
. .
. . .
. . . . . .
. .
.
.
.
, ... ... ... ... ... ... ... ... ....
.
. . .
.
..
. . .
.
. . .
. .
. . .
.
,. .......
, . ...... . . ... ., ... . .... . . .. ,
SOROTON LITERAR......... ... .. , .
. .
. . .
. . .
.
..
. . .
. . .
.
. .
.
. ...
.
12
13
15
17
, ..... , ...... ...... . , .... ... ..... , ...... ... ......... . ,.
17
Kebaikan fenomena ber keja. . ... ... ... ... ... ... ...
17
Pengenalan
. . .
. .
.
Keburukan fenomena bekar keja.
Konsep-konsep Kajian
. . .
.
. .
.
.
.
, . ... ... ..... , .
. . , ......... ... ... ...... ... . ,...... , ... ... .
18
20
Konsep pengurusan Jepun... .. . .. ... ... ... ... ... ... ...
20
, ... ... ... ... .
24
... ... ... ... ... .
27
, ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .....
29
.
Konsep kepuasn keja
. . .
. . .
.
.
. .
.
.
... .. . . . .
. . .
Konsep kecenderungan bekar keja.
Sorotan Literatur
. . .
. .
. .
. .
Model Peralihan Keja. ... , ........ ..... , ... ......... ... .... , . ... . ,.
Hipotesis Kajian.
. .
.. .
.
.
.. .
.
.
. . .
.
.. ,. ... ... ... ......... ...... ... ......
.
i ii
40
43
BAB
ll
muka surat
ETODOLOGI KAJIAN DAN PROSEDUR...... ... ... ... ..
Pengenaln... .. . ... . .. . ..... ..... ...... ,
. . .
Kaedh Penyelidikan...... ........... ,
. . .
'
. . .
. . .
"
Populsi. .. ..... ..... ,
.
Sampel ... ... ... . ,
. .
.
Peralatan Kajian... ... . ,
. . .
.
. . .
, .. .
.
. . .
. . .
. .
.
.
. . .
.
. . .
. . .
. . .
. . .
. .
.
. .
. . .
.
. . .
. . .
. . .
.
.
. . .
Populasi dan Samel Kajian ........ .... .. .. . ,
.
.
.
. .
.
. .
.
,
.
. .
. . .
.
. .
, .
.
. .
.
. .
. .
. . .
.
. . .
. .
. . .
" .
. . .
.
.
.
,
. . .
.
. . .
.
. .
. . .
. . .
. .
. .
.
.
.
. .
.
. . . .
.
.
. . . . . . .
,
.
.
. . .
. .
,
46
46
. .
. .
. .
, .
..
. . . .
48
48
48
49
'" .. , ... .... , . ... ... ... . , . .. , ... .
50
... ... ... ... ... .
51
, . ... ... ......... ... ... ... ... ... .... , . .. , '" .
52
Kesahan n Kebolehpercayn Alat Pengukuran... ... ... ... .
53
Keshan..... , ... .... , . .. , ... ... . , . .. , ... '" ., . .. , ... '" . , . ...
53
,. .. , ... '" ... ... ... ... . , . .. ,
56
.. .
. . . .
58
, ... ....
58
Analisis DesiptifMklumat Dii Responden... ... . ,. ... ....
58
, . .. ,
64
,. ... ... ... ... ... ...
72
PERBNCANGAN DAN KESPULAN...... ...... .. . ... ...
74
ndeks kepuasan keja
. . .
. . .
Indeks kecenderungan bertukar keja.
Pengumpulan Data
. . .
.
Kebolehpercayaan
. . .
IASL KAJIAN... ........ ,
Pengenalan
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
,
. . .
' "
.
.
. . .
. . .
. . .
.
. .
. . .
.
. . .
. . .
. . .
.,
.
. . .
. .
. .
. .
"
, . .. . ,
. . .
. .
.
. . .
. . .
.
.
Rmusan.. .
.
. .
. . .
.
. .
. . .
.
.
.
. . .
. . .
. . .
. . .
Pengenalan............ ... ..........
, .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. .
.
. ,
.
.
. . .
. . .
.
Objektif 1 - Tahap KepuasanKeja.. . .... ..... ... .. ,
. .
.
.
. . .
Objektif 2 - Thap Kecenderungan BerukrKeja...
.
. . . .
.,
.
Pencapaian ObjetifKajian dan Pengujian Hipotesis .
v
.
50
. .
. . ,.
.
. .
. .
. . .
. .
. .
46
,
Pengukuran n Cara Pemberian Skor..
V
.
. . .
. . .
,
.
.
. .
.
. .
.
. .
.
. .
74
. . .
. . . . .
75
' "
. . . . .
80
Objektif 3 - Perbezaan Kepuasan Keja Mengikut Janina...
82
Objektif 4 - PerbezaanKepuasanKejaMengikut Jawatan
83
. .
Objektif 5 - PerbeaanKecenderungan BetukarKeja
Mengikut Janina . . . , . .. , ... ... ..... , ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
.
.
.
84
Objektif 6 - PerbeaanKecenderungan BertukarKeja
Mengikut Jawaan... ... ...... ...... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .....
85
Objetif 7 - Hubungn Kepuasan Keja denganKecenderungan Bertukar Kerja . ... ..
. .
. . .
Cadangan
.
.
.
.
. .
, ... ...... ...... ... ...... ....
86
89
. ,. .. , '" ... . , . ... ... ... ... ... ... ... . , . .. , ... ....
89
. . .
Kesimpulan .. .. ..
. .
, ... ... . , . .. , ... ....
Implikasi dan Cadngan
Implikasi
.
. . .
.
.
. . .
. . .
. . .
. ..
.
. .
.
. .
. . .
. .
,. ... ... ... . ,. .. , ... ...... .. , ... ... . ,. .. , ....
,. .. , ... ...... : ..... '" ..... , ... ... . , . .. , '" ... .
lV
9]
95
muka surat
,. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ....
97
RUAN TBAN.. . ..... , .. , ... .. . .. . ... .. . .. , ... ...... ..... , .. , '" ...
103
BIBLIOGAFI
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
.
LPN
A
Soalselidik Kajian......
B
Komunikasi Peibadi
. . .
. ., ,
' "
.
.
. . .
. . .
. ,
.
. .
. . .
. . .
.
. . ,
. . .
. . .
. . .
. . .
v
.
.
. . .
. .
.
. . .
. .
.
. . .
..
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
.
. .
104
1 10
SENARAI JADUAL
JADUAL
UKASURAT
1
Pengambilan Pekerja Mengikut Kategori, 1991-1996.....
2
Pemberhenin Pekeja Mengikut Kategori, 1991-1996....
3
Pekali Korelasi Item Keseluruhan bagi Alat Ukur
Indeks Kepuasn Keja... . .. . . . . . . . . . . .. . . .
4
' "
....... . ... ... ..
.
.
,
54
54
Pekali Korelasi Item Keseluruhan bagi Alat r
Indeks Kecenderungan Ber Keja . .. .. . . . . . . . . . .. . . ..
,
6
7
Perbandingan Pekali Korelasi Secara Keseluruhan Pra Uji n Sebenar bagi Indeks Kepuasan Keja .. . ... . .....
5
7
,
.
55
Perbandingan Pekali Korelasi Secara Keseluruhan a
-
Uji an Sebenar bagi Indeks Kecenderungan Bertukr
Keja . . . ... . . . . ... ... .. . .. . .. . . ... .. . . . . . ........ ... . .. . . . ..
56
7
Kebolehpercayaan - Pra Uji n Sebenar .. . .. . . .... . . .. . . . .
57
8
Staisik Deskripifbagi Tahap Kepuasan Kerja .. . . ... . .
65
9
Satistik Deskripifbagi Tahap Kecenderungan Berukar
,
,
.
.
,
,
,
,
.
.
. .. . . . . .
66
10
Ujian t bagi Kepuasan Keja Menkut Janina . .. . . ... . ..
67
11
Desriptif bagi Kepuasn Keja Mengikut Jawatan . .. . . . .
68
12
ANOVA
bagi Kepuasan Keja Mengikut Jawaan . . . .. . ..
68
13
Ujian t bagi Kecenderungan Bertukar Keja
Keja . . . . .. . . .. . ... ........ . .. .. . . .. .... . .. .. ...
,
,
,
,
.
. .
.
. .
,
Mengikut Jantina . . . . . . . . . . . . . . .
' "
. . .. ... .
,
vi
,
. .
.
.. . .. .... . . .
.
.
.
69
MUA SURAT
JADUAL
14
Desiptif bagi Kecenderungn Bertukar Keja
Mengikut Jawaan . .. .. . .. . ... . .. ... . . .. . .. . . . . .. . . . . . . . .. . . . .
.
70
. . . . .. . .. . . . . . . . .
70
,
15
A bai Kecenderungan Bertkar Keja
NOV
Mengikut Jawatan . . .... .. . . . . .. . ... . .. .. .
16
.
' "
,
,
Pekali Korelasi bagi Perkaitan antara Kepuasan Kerja
dengn Kecendengn Ber Keja... . .. .. . . .. . . . . . . ...
vii
72
SENARAI RAJAH
A SURA T
RAJAH
Model Peralihan Keja Mobley ... ., . ... ....., ...., . ........, ..
41
2
Kerangka KonseptuaJ Kajian ... . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . .. .
47
3
Taburan Resonden Mengikut Jantina . . . . . . ... . . . ... ... ... .
59
4
Taburan Responden Menkut Umur .. . .. . . .. . . . . . . . . . . . . .
60
5
Taburan Responden Mengikut Tahap Pendidikan . . . . . . . .
,
6
Taburn Responden Mengiut Jawatn Sekang.. .
,
7
Taburan Responden Mengikut Tempoh Khidmat
lm
.
..
' "
Orgnissi Sekng.. . . . . .. ... . . .. . ... .. ... .. . ...
,
,
,
.
60
61
61
8
Taburan Responden Mengikut Tempat Keja Dahulu. . .
62
9
Taburn Responden Menikut Jawatn Dhulu . . .. . . ... .
62
10
Taburan Responden Mengikut Tempoh Khidmat
Tempat Keja Dahulu . .. ...... .... . . . . ... . . .. . .. ... ... .
63
11
Taburan Responden Berdasarkan Sebab Berheni Keja.
63
12
Taburan Responden Mengikut Bilangan Bertukar Kerja
64
13
Model Peralihan Keja ... ... . . . . . , . .. .. .. . ... . .... .. . ...
87
14
Perkaitan Item-item alam Soalselidik yang Dibentuk
"
.
.
.
,
.
.
.
.
. .
daipada Model Perlin Keja Mobley ... .. .. ... . . . ..
,
viii
.
.
88
ABSTRAK
Abstrak ketas projek ini disedikan untuk Jabatan Pendidikn Pengembangan,
Faklti
Pengajian
sebhagian
Pendidikan,
daripada
Universiti
Puta
Malaysia,
untuk
syarat memperolehi Ijzh Sajana Sains
memenuhi
dalam bidang
Pembangunan Sumber Manusia.
EPUASAN ERJA DAN ECENDERUNGAN BERTUKAR ERJA
DI KALANGAN PEERJA-PEERJA BAWAHAN :
SATU AAN ES DI MA EPUN
Oleh
ZATUL N BNTI HJ. AHBOB
AC
1998
Penyelia : ProfesorMadya r. Aminah Ahmad
Fakulti
: Jabatn Pendidikan Pengembangan
Faklti Pengajian Pendidikan
Penyelidikan yang berbentuk deskriptif ii bertujun untuk menaji tahap
kepuasan keja n kecendeungan bertukr keja di kalngan pekeja-pekeja
bawahan di salah sebuah irma Jepun iaitu syarikat Matsushita Television Co.(M)
Sdn. Bhd. Penyelidikan ini tut melihat perbezaan
kedua-dua pembolehubah
bergantung ini mengikut fator gender n kategori jawatn serta perkaitan di ntara
kepuasn keja dengn kecenderungn ber keja.
Bagi mencapai objektif enyelidikan ini kaedah soalselidik n komunikasi
peribadi telh dijalankan. Soalselidik yang menggnakn lat ukur IndeksKepuasan
ix
Keja bagi mengukur kepasn keja paa pekerja n Indeks Kecenderungan
Bertukar Keja bagi mengukur kecendeungan bertukar keja para pekeja telah
dijalnkan ke atas
bejawatan
100 orang responden yang terdiri daripada ekeja-pekeja
juruteknik,
kerani
dan
oerator
pengeluaran yang dipilih
secara
persampelan rawk bersraa. Manakla kedah temubual pula dijalankan ke atas
pegawai i orgnisasi yang dikaji serta inividu yang berkain dengan kajian.
Analisis keseluruhan sampel menunjukkan bahawa tahap kepuasan keja di
irma
yang
dikaji
berada
pada
thap
sederhana
tinggi
sementara
tahap
kecenderungn berkr keja pula berada paa thap sederha renah.
Di segi kepuasn keja n kecenderungan bertukr keja mengikut gender,
didapai bahawa tiak terdapat erbezan yang signiikan di antara ekeja lelai n
pekeja wnita terhadap kedua-dua pembolehubh bergantung i. Beitu juga
dengan kepuasan keja dan kecenderungan betukar keja mengikut kategori jawatan
di mana hasil kajin menapati tiak terapat erbezaan yang signiikan di antara
pekeja yang bejawatn jurutenik, kerai dan oerator pengeluaran.
Seterusnya analisis korelasi Pearson menunjukkan hubungan negatif yang
signiikan
i
antara
kepasan keja dan
kecenderngan
bertukar keja.
i
menunjukkan bhawa semain tingi tahap kepuasan keja mka semain rendah
pula tahap kecenderungan bertukar keja.
x
ABSTRACT
The abstract of this project paper is prepared for the Department of Extension Education,
Faculty of Educational Studies, University Putra Malaysia, in partial ulillment of the
requirements for the Master of Science degree in Human Resource Development.
JOB SATISFACTION AND INCLINATION OF JOB TRANSFER
AMONG LOWER-RANKING WORKERS:
A CASE STUDY ON A JAPANESE FIRM
By
MAIZATUL HAIZAN BINTI HJ. MAHBOB
MARCH 1998
Supervisor: Associate Professor Dr. Hajjah Aminah Ahmad
Faculty
: Department of Extension Education
Faculty of Educational Studies
The purpose of this descriptive study is to see the level of job satisfaction and the
inclination of job transfer among lower-ranking workers in a Japanese irm, namely,
Matsushita Television Co. (M) Sdn. Bhd. This study also makes cognizance
of both
these variables according to the factors of gender and categories of job rankings and the
relationships between job satisfaction and the inclination of job transfer.
To
achieve
the
objective
of
this
research,
questionnaire
and
personal
communicative method were used. Questionaire using a Job Satisfaction Index to
measure job satisfaction among workers and a Job Transfer Inclination Index to measure
the inclination of job transfer of workers was applied on 100 respondents holding the
positions of technicians, clerks and production operators who were chosen using a
xi
random stratiied sampling. Whereas, the personal communicative was done on oficers
of the organisation and individuals related to the study.
he overall analysis showed that level of job satisfaction on the selected irm was
at a moderately high level, whereas the inclination of job transfer was at a moderately low
level.
n terms of job satisfaction and inclination of job transfer according to gender, it
was found that there were no signiicant diferences between male workers and female
workers towards both these variables. The same was true for job satisfaction and
inclination of job transfer according to categories of job rankings, where this study found
that there were no signiicant diferences between the rankings of technicians, clerks and
production operators.
Further,
Pearson's
Correlation
Analysis
indicated
a
siniicant
negative
relationship between job satisfaction and inclination of job transfer. This shows that the
higher the level of job satsfaction, the lower the level on inclinaion of job transfer.
xii
1
BAB!
PENDALUAN
Pengenalan
Malaysia merupkan sebuah negara yang membangun n mempunyai kepesatan
ekonomi yang mantap. Pelbagai sektor ekonomi telah dibangunkan, daripada
pertanin hinggalh ke perindusian. Dengn pembannan esat yang melhirkan
kemantapan ekonomi ini, telah banyak menarik minat pelabur asing, unt: datang
melabur ke negra ini. Pelaburan dibuat khasnya di sektor perindusrian, bagi
mencapai salah satu matlamat wawasan 2020, iaitu menjadikan Malaysia sebagai
sebuah negara perindustian menjelang tabun 2020.
Dengan itu setiap sudut kawasan di negara ini telah dibangnkan dengan
perindustrian, dengan matlmat negara akan terus maju dan mencapai ekonomi yang
lebih mantap. lni juga merupakan salah satu faktor peningkan perumbuhan
ekonomi sejk satu dekad.
Pelaburan yang dibuat ke atas sektor perindustrian teuamanya, telah
memberkn banyk peluang pekejn ke atas rkyat Malaysia. Antra negra yng
paling banyak memberikan sumbangan (pelaburan) ini ialah Jepun. Kecenderngan
pelabur-pelabur Jepun melabur di sini, selain daripada fktor kemantapan ekonomi,
juga beberapa faktor lain seperti keadaan politik yang stabil, kos buh yang rendah,
nilai matawang rendah berbanding Yen Jepn, inrastrtur yang lengkap dan
adanya beberapa insentif daripada kerajaan seperti taraf perintis dan engecualian
ckai. Kesemua faktor ini telah menyebabkan pelabur-pelabur dari Jepn erlmba-
2
lumba untk menm modal di sini. Contohnya syarikat Matsushita, mempunyai 18
rnkaian kilang di selurh Malaysia, yang beroperasi berdasrkn pelbagai jenis
pengeluaran baangan elektrik seperti komonen elektrik dan peralatan elektrik
(Matsushita Television Sdn.Bhd., 1996).
Berdasarkan jumlah kilang ini, Matsushita telah menggajikan seramai kira
kira 30,000 orang pekeja di seluruh Mlaysia yng terdiri dipada pelbagai tingkat
jawatan
(Matsushita
Television
Sn.Bhd., 1996).
Pelaburan
ini
telah
banyak
menurunkn jlh engangguran dan pengisin jawatn-jawatan penting daripada
rakyat Malaysia sendiri seperti pengarah, pengurus dan jutera. i seeara tidak
lngsng memberi pelung kepada ryat Malaysia menjawat jawatan-jawatan yng
berbentuk kepakaran. Selain dariada i, kedatangan pra elabur Jepun ini, telah
membawa sedikit sebanyak tenoloi mereka ke negara ini. Pemindhn tenologi
ini telah memberi peluang kepada rai'at Malaysia untuk menimba atau mencedok
teknologi yang dibawa ini untuk diaplikasikan di Malaysia.
Jepun mempunyai etika kejanya seni yang dilihat sangat berlainan
daripada brat dan negara kita. Etika keja yng berlainan ini telah mempengarhi
eara pemberian imbuhan n insentif kepaa para ekejanya. Etika keja Jepun
adalh terdiri daripada beberapa konsep seperti "pengmalan syaikat sebagai sebuah
keluarga" n "perasaan kepunyaan". Konsep "pengamalan syarikat sebagai sebuah
keluarga" ialah satu konsep iaitu orang Jepun menganggap tempt keja bukan sahaja
sebagai tempat meneari nakah tetapi merupakan tempat individu bennasyarakat
sepanjang hayat pekejannya. Maksudnya, syarikat merupakan umplan berkongsi
yang setiap orang dianggap sebagai anggota keluarga. Hal ini akan mewujudkan
kesetiaan
kepada
syarikat
sendiri
dan
keadan
hannoni
dalam
kumpulan
berkembang. Dengan adanya rasa kesetiaan ini menyebabkan mereka lebih suka
3
memajukan syrikat mereka daripada berhenti kerja untuk pekejaan yang lebih baik
(Terutomo Oawa,
1988).
Konsep yang kedua ialah "perasaan kepunyaan". Di Jepun, rakyatnya begitu
sensitif dengn siapa kepnyn siapa. Rujukan tentng kepunyaan ini dinggap
sebagai kumpulan rujukan. Rujukan bukan sahaja berdasarkan hubungan darah n
georai, tetapi yang lebih penting ialah hubungn syikat. Contohnya, jika
seseorang pekeja itu dianya, anda siapa? Atau i mana anda berasl? Maka
pekeja itu menjawab, saya adalh kepnyan syrikat Honda dn saya berasal dari
Syarikat Honda. Setiap pekeja yang disoal, akan menjawab sedemikian kerana
mereka berasa mat bangga menjadi kepnyaan sesebuh syarikat (Terutomo
Ozawa,
1988).
Maka, atas konsep-konsep inilah, Jepun mengamalkan suasana ekejaan
seumur hidup agar pekeja-pekejnya akn terus memberikan taat setia dan terus
memupk semangat kemasyarakatan di syrikat, sepnjang hayat pekejaannya.
Pekeja-pekeja akan tetap kekal di syarikat walaupun syarikat dilnda masalah
seperti ilasi, kejathan produktiviti dan sebagainya.
Konsep n etika bekeja yang diamalkan oleh orang-orang Jepun di negara
mereka, nt diadaptasikan i negara ini. Pekeja-pekeja yng diambil bekeja
diasuh dengn etka keja mereka (walaupun tidak seenuhnya) supaya produktiviti
dapat ditinkatkan hasil daripada embiayan kos yang rendah.
Pekeja-pekeja diberikan imbuhan yang setimpal dan insentif yang banyak
semata-mata untuk menarik minat pekeja tempatan untuk terus setia dengan
syarikat. Di samping itu konsep pekejan seumur hidup diharap dapat mengekalkn
4
pekeja-pekejanya n pekeja berasa selmat untuk tes kekal dengan keja
mereka hingga ke temph usia persan.
Latarbelakang Masalah
Sudh lebih iga dekad, pemodal-emodal Jepun menikn kilng-kilang
elektrik dan elektronik di negara ini dan kebanyakan kilang yang didirikan adalah
berintensin buuh. i bermna pemodal-pemodal Jepun telah membeikn
sumbangan yang besar i segi engambilan dan enggunaan tenaga keja seta
mengurankn kadr pengangguran. Pengurangn kadr penganggurn i juga telh
membei pelang kepada ekonomi negara meningkat dan stabil inggalh ke i ini.
Dengan betambahnya ilang-kilng milik pelabr asing khasnya Jepun
setkat ini, telah menyebabkan kadar ermintaan buh melebihi kadar penawaran.
Bai menarik lai minat enawaran buh, maka pelbagai insenif baru telah
diperkenalkan seerti insentif
engangkutan, sudsidi makanan, elaun kedatangan
dan sebagainya.
Namun begitu, walaupun banyak imbuhan n insentif yang diterima, situasi
pemberhentian keja tetap belku, seterusnya menghairahkan lagi fenomena
perukaran keja di kalangan para ekeja khasnya di kilang Jepun. Situasi ini
seterusnya menunjukkan bahawa konsep syarikat sebagai sebuh keluarga seta
konsep pekejaan seumur hidup yng menjadi asas engrusan kakitangn di irma
Jepun tidk menarik minat para pekejanya sepeti di negra Jepun. Begitu juga
dengan imbuhan dan insentif yang diterima tidak dapat mengekalkan kakitangannya
untk kekal bekeja di satu irma. Untuk melihat dengan lebih jelas fenomena yang
dibangkitkan ini, maka salah sebuah syarikat daripaa konglomerat Matsushita In}
5
iaitu Syarikat Matsushita Television Co. akan dijadikan sebagai satu kajin kes.
Sebelum meninjau dengn lebih mendaln situasi emberhtin keja di irma Jepun
dan bagaimanakh ahap kepuasan keja dan kecenderungan untuk berhenti keja di
kalangan pekeja-pekeja Syarikat Matsushita Television Co., maka eloklh terlebih
dahulu dilihat latrbelakang syarikat ini.
Latarbelkang Syrikat Matsushita Television Co.) Sdn.Bhd
Syarikat ini ditubuhkn pada tahun
1988 n mengambil lokasi oerasi di
Shh Alm, Selangor. Pengeln syarikat i adlah peti televisyen bejenma
NationallPanasonic serta komonennya, dan berorientasikan eksport seenuhnya.
Sejk ditubhkn bingga thun
1996, sebnyk tujuh jua pei televisyen dieksport ke
luar negeri. Matsusita Television adalah konglomerat Matsushita yang kelapan di
negra i. Falsfh peroiagannya ialh "melibakn diri ke ah kemajun n
pembangunan
masyarakat
sera
kesejhteraan
manusia
menerusi
kegiatan
peiagaan, seterusnya meningkatkan tarafhidup manusia di seluruh duna". Syarikat
ini juga berpedomnkan tujuh prinsip ekejan iaitu:
1.
sumbngan kepada masyarakat
II.
keadilan dan kejujuran
1 1 I.
kejasama dan semangat kumpulan
IV.
usaha gigih untuk kemajuan
v.
sopan-santun n rendah diri
VI.
penyesuaian diri
Vll.
kesyukuran
6
Sementara mlSI syarikat ialah "mench bakti kepada pembangunn dunia
seterusnya" .
Sebagaimana syrikat-syarikat Jepun yang lain, Matsushita Television juga
memeninn aset sumbr mnusia, kemudin, barulab pengelurn. Mereka
percaya bahawa kunci kepada kejayaan syarikat ialah para ekeja. Menurut mereka
lagi, tenologi serta perlatan cangih belum tentu mencipta kejayan. Hanya
dengan adanya individu yang efektif barulah kemajuan serta kejayaan boleh dicipta.
Oleh itu, ntuk mewujudkn ekeja yng efetif, pihak syikat telh mengadkan
latihan dalam keja, seminar, endedahan dan latihn pekeja-pekeja dari luar negeri
ke dalm opeasi tempatn dan perluasn kejaya bagi membntu para pekeja
supaya menyedari potensi mereka (Matsushita Television Sdn.B.., 1996)
Berdasarkn falsafh,
pinsip,
misi serta pengurusan organisasi
D,
menunjukkan betapa sumber manusia itu adalah sangat dientingkan agar
pengeluarn yang dihasilkn dapat meninkatkn traf hidup mnusia i seluruh
dunia serta membantu embangunan dunia.
Bagaimnapn, aa yng telh dilksnkan oleh pihk orgnisasi, tidk
menjmin kesetiaan pekerja terhadap syarikat. Dengan erti kata lain, situasi
pemberhentian keja tetap berlu di syarikat ini dan kadamya agak tinggi sna
seperti irma-fuma lain iaitu irma barat, tempatan mahupun kerajaan. Berikut adalah
statistik yng menunjukkn jumlah engmbilan dan
berdasarkan kategorti di Syarikat Matsushita Television.
pemberhentian keja
7
Jadual ]
Pengambilan Pekerja Mengikut Kategori 1991 -1996
Kategori
1991
1992
1993
1994
1995
1996
Jumlah
Ps
Eksekutif
Jurutera
12
12
10
20
10
4
68
1.6%
6
6
3
5
3
11
34
08%
Juruteknik
Perkeranin
83
35
31
68
72
27
316
7 5%
Optor
685
34
294
832
1615
77
3537
84.%
55
32
23
30
49
21
210
5 0%
Lain-lain
12
7
7
8
6
4
44
1 0%
Jumlah
853
126
368
963
1755
144
4209
100%
Sumber : Matsushita Television Co (M) Sdn.Bhd., 1996.
Jadual 2
Pemberhentian Kerja Mengikut Kategori 1 991-1996
Kategori
1991
1992
1993
1994
1995
1996
Jumlah
Peratus
Jurutera
Eksekutif
Juutenik
Perkeranian
Opertor
3
6
5
11
14
7
46
1.4%
1
3
3
5
5
4
21
0.7%
32
40
19
42
68
43
244
7.6%
24
32
21
21
30
20
148
4.6%
410
331
233
366
846
544
2730
84.6%
Lain-lain
1
10
11
4
5
6
37
1.1%
Jumlah
471
422
292
449
968
624
3226
100%
Sumber : Matsushita Television Co.(M) Sdn.Bhd., 1996.
Jadual 1,
menunjukkan bahawa jumlah engambilan ekeja dari ahun
1991-1996 ialah seramai 4029 orang. Semenra jumlah emberhenian keja jadual
2) pula ialah seramai 3226 orang. Ini bermakna jumlah pekerja secara keseluruhan
dripada thun 1991 hingga 1996 ialah sermai 1405 orang. Dripada jumlah
pemberhentian kerja secara keseluruhan, kategori jawaan yang paling banyak
8
terlibat ialh oerator engeluaran, juteknik n erkeranian iaitu masing-masing
sebnyk 84.6%, 7.6% dn 4.6% berbnding kategori jawatan jurtera dn eksekutif
iaitu masing-masing sebanyak 1.4% dan 0.7%. lni menunjukkan bahawa kakitangan
bawahan seperti jurutenik, kerni n operator pengeluan paling banyk terlibat
dengan
pemberhentian kerja berbanding kakitangn atsan iaitu jurutera
n
eksekuti.
Secara purata, emberhentin keja bagi tempoh enam tahun (1991-1996)
termask semua kategori jawatn ialah sermai 538 orng setahun atau 45 orang
sebulan. Jika mengiut jumlah ekeja secara purata setahun setelah mennbil kira
kadr pengambiln dn emberhentin pekeja, ilah sermai 1724 orng. Dipada
jumlah ini, purata 538 orang setahun terlibat dengan pemberhentian keja. Oleh itu,
kadar peratusan pemberhentin keja setahun di syrikat i ialah sebnyk 31%.
Secara keselurhannya, peratusan ini menunjukkan kadar peralihan atau
pemberhentian keja yng agk tinggi di syrikat Matsushita Telision.
Pernyataan Masalah
Masalah yng dilihat dalam kajin ini ialh fenomena bekr keja anta
satu irma dengn irma yng lain. Fenomena ini boleh dilihat dengn meluas semasa
keadaan ekonomi berkembang
dan mempunyai kadr penganggurn yang rendah.
Secara logikalnya, apabila kadar engangguran rendah, maka terdapat banyak
pmintan buh berbnding penawrn. Situasi ini kn memudkan mobilisai
bh
dan mencetuskan kadr peralihan keja yang tinggi.
Oleh itu, apabila
timbulnya ketidakpuasn keja walaupun dengan alasan yang remeh, pekeja dengan
mudah berkecenderungan untuk berhenti dan beukar keja tanpa berikir panjang.
9
Bagaimanapun apabila keadaan ekonomi merosot sejk keelkangn ini,
fenomena ill didapati mulai kendur dan idak serncak seerti sebelumnya.
Penawaran
keja
agak
terhad
n
seterusnya
membataskan
mobilasi
buruh.
Pembungn pekeja yan berlu sejak kebelngn ill terutama di ima tempatn
menyebabkn kadr enganggran mulai meningkat n ekeja tik mempunyai
bnyk pilihn, melainkn menisi jawaan-jawatn kosong yng tidk memerlukan
kelayakan tinggi dan terpksa menerima gaji yang lebih rendah berbanding
sebelumnya seperti pada tahun-tahun 80n.
Walaupun
keaaan
sekaang
memaksa
ekeja
menenma
apa
Jua
keidakpuasn keja seperti pemotongn gaji n sebagainya, namun fenomena
pertkaran keja yng rncak berlku sejak 10 tahun kebelkangn ini, tetap menarik
minat engkaji untuk mninjau dengn lebih dekat. Wlaupn fenomena i bersifat
mm,
di mana kebanykan organisasi mengalmi masalah eralin keja, namun
yng lebih menrik ialh fenomena ini tut dialmi oleh irma Jepun.
Oleh itu, kajian i secara khusus mendalami fenomena eran keja di
ima Jepn iaitu Syrikat Matsushita Television CO.,Sdn.Bhd. Berdasrkan rekod
pemberhentian keja syarikat ini seerti mana yng telah dibincangkn dalam topik
sebe1nya, seramai 3226 orang pekeja te1ah me1eknjawatan lm tempoh 6
tahun iitu i thun 1991 hingga 1996. Seramai 3122 orng dripadnya adalh
pekeja bawahan iaitu ekeja yang bejawatan jurutenik, kerani dan opeator
pengeluaran. Ini bermana, di kalangan pekerja bawahan sahaja, pemberhentian
keja secara purata dalm tempoh setahun ialah seramai 520 orang atau 43 orang
dalam tempoh sebulan.
10
Berdasarkan
konsep-konsep
pengurusn
seerti
mana
yang
telah
dibincnkan dalam topik sebelumnya seperti pengmaln syarikat sebagai sebuh
keluarga, erasaan kepunyaan serta konsep-konsep lain seperti pembuatan keputusan
secra kolektif, tanggung jawab koletif n sebagainya, seharusnya mewujudkan
hubungan yang erat antra majikn dengan pekeja serta merapatkan jurng di antara
pekeja atasan dengn pekeja bawahn. Hubungan yang baik ini dinggap boleh
memberi kepn keja kepada para ekeja, seterusnya mengurankan kadar
peralihan aau pertukaran keja. Bagaimnapun, mengapakah masih wujudnya kadar
peralihan ataU pertukaran keja yang agak tinggi di ima Jepun. Apakah pekeja
pekeja mengalmi ahap kepuasan keja yang rendah sehingga menyebabkan kadr
peralih/pertukn keja yng agak ingi. Apakh terdapat perbeaan kepuasan
keja mengikut kategori jawatan sehingga menyebabkan pekeja yang bejawatan
juruteik lebih banyak terlibat dengn emberhentian keja berbaning kategori
perkeranian. Adakh pekeja yang lebih mahir seerti juruteik lebih cenderung
ntuk berheni keja berbnding pekeja kurang mahir seperti kerni. Bagaimana
pula
dengan operator pengeluaran, di mana kategori jawatan ini, adalah paling
banyak terlibat dengan fenomena pemberhentian keja. Operator engelarn juga
adalah i kategori pekeja yng kurng mhir tetapi mengapkh kadar peralihn
kerja di kalangan pekeja i lebib tinggi berbnding jurutenik. Oleh yang demikian
fenomena ini akan cuba dikupas alam bab 4 iaitu hasil kajian yang diperolehi
daripada analisis data.
11
Objektif Kajian
Objektif nn
Secara nmnya, kajian ini bertujuan untuk mengenalpasti tahap kepuasn
keja dn tahap kecenderungan bertukr keja di klangn pekeja-pekeja bawahan
irma Jepun iaitu Syarikat Matsushita Television.
Objektif khusus
Secara khususnya pula, kajian ini bertujuan untuk;
1.
mengenalpasti hap
kepuasan
keja
ekeja-pekeja
bawhan syarikat
Matsushita Television.
11.
mengenalpasti tahap kecenderngan bertukar keja ekeja-peja bawahan
syarikat Matsushita Television.
111.
meliat perbean kepuasan keja mengikut jntina n jawatan.
IV.
melihat perbean kecenderungan betukar keja mengikut janina dan
jawatan.
v.
melihat perkaitan antara kepasan keja dengan kecenderungn ber keja
pekeja-pekeja bawahan syarikat Matsushita Television.
Kepentingan Kajian
Kajian
ini dirasakan perlu dan penting untuk dikaji kerana masalah
pertukrn keja di klngn pekeja-pekeja bawhan syrikat swasta yng pada
satu ketika berada di tahap yang membimbangkan. Sekiranya tidak dibendung,
fenomena ini boleh merebak dan seterusnya menhilankan keyakinan pelabur untuk
KEPUASAN KERJA DAN
KECENDERUNGAN BERTUKAR KERJA
DI KALANGAN PEKERJA- PEKERJA BAWAHAN:SATU
KAJIAN KES DI FIRMA JEPUN
MAIZATUL HAIZAN BINTI HJ. MAHBOB
FPP 1998 14
EPUASAN ERJA DAN
ECENDERUNGAN BERTUKARERJA
DI KALANGAN PEERJA- PEERJA BAWABAN: SATU
KAJIAN ES DI FRMA JEPUN
Oleb
MAIZATUL HAIZAN BINTI B J. MABOB
Kertas Projek ini Disediakan untuk Memenubi Sebabagian
daripada Keperluan bagi Ijazab Sarjana Sains dalam
Bidang Pembangunan Sumber Manusia
Jabatan Pendidikan Pengembangan
Fakulti Pengajian Pendidikan
Universiti Putra Malaysia
MAC 1998
Kertas projek yang bertajuk "Kepuasan Kerja dan Kecenderungan Bertukar Keja i
kalangan Pekeja-pekeja Bawahan : Satu Kajian Kes di Firma Jepun" oleh Maizatul
Haizan Binti Hj. Mahbob merupakan sebahagian daripada keperluan bagi Ijzah
Sajana Sains (Pembangunan Sumber Manusia) di FakuIti Pengajian Pendidikan,
Universiti Putra Malaysia.
Diluluskan oleh:
��
Hjh. Aminah bi. Ahmad, PhD.
Profesor Madya
Fakulti Pengajian Pendidikan
Universiti Putra Malaysia
(Penyelia)
Flti Pengajian Pendidikan
Universiti Putra Malaysia
(Pemeriksa)
PENGARGAN
Syukur ke harat Illahi kerana dengan keiiinannya dapat saya menyudahkan
kertas projek ini dengan sempma yang mungkin, walaupun melalui liku- liku yang
sukr untk mengkhiri proram sajana i. Di atas kesempatan ini, inin saya
mengucapkan setinggi-tinggi penghargaan dan terima kasih kepada penyelia yang
dikasihi Profesor Madya Dr. Hajjh Aminh Ahmad, serta pra ensyh Universiti
Pura Malaysia yang pemah memberi tunjuk ajar kepada saya, sepanjang saya
menimba ilmu di universiti i.
Tidak ketinggalan juga, ucapan penghargaan ini ingin ditujukan kepada
Encik Ghwee Kok hai selaku pegawai perhubungan awm n Pun Roina Omr
selaku penolong pengurus di bahagian personnel syarikat Matsushia Television Co.
(M) Sdn. Bhd., yang sudi meluangkan masa untuk ditemuramah sera memberi
bhn-bhan yang diperlukan bagi menyiapkan ketas pojek i.
Juga kepada suami yang seniasa diingati, Rohaizad bin Mat Sidin yang turut
memberikan komimen yang jitu, semangat dan persefahaman sea kedua ibu bapa
Hj.Mahbob bin Hj.Hussein dn Hjh. Mariam bte Hj. Mohmed yang telah banyak
berkorban demi kejayaan saya.
Akhir sekali kepada rakan-rakan sepejuangan bagi semester 96/97, program
M.S. RD, ucapan terima kasih yang tidak terhingga kepada kalian semua yang
sanggup berkongsi endapat serta memberi tunjuk ajr, didokan agr usaha, cita
cia dan malamat kia diberkati Allah dan semoga kejayaan menjadi milik kita
bersama.
Sekian, terima kasih.
ii
KANDUNGAN
muka surat
PENGHARGAAN ... ... ...... .. , ... ... ... ...... ... .............. ,
'" ... ... ... ....
SENRAI JADUAL ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... '"
SENARAI JH
ABSTRAK
. . .
ABSTRACT
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
.
. . .
. .'
.
.. . .. .
"
.
, ....... ... .. , ... ... ... ... ... ... ... ... .. , ... ... ... ... ...
. , .... ..... .... ... ...... . .... . .... , . ... ... ... .. , ... ... . .. ... ...
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
,. .... ,. .......
.
11
VI
VIn
X
l
BAB
I
PEDLUN...... ...... ...... ... ...... ... ... ...... ... ... .....
Pengenalan... .. ,
. . .
. .
.
. . .
. . .
. . .
. . .
.
,.
. . .
.
. .
. . . .
.,
. . .
. .
. .
. . .
. . .
.
.. .
, ... ... ... ... ... ... . ,. .. . ... ... ... ... . . ...
8
,. ... ... ... ... ... ...... ... ... ... . ,. ... ... ... .....
11
.
.
. .
. . .
.
..
. . .
. . .
. . .
.
..
. . .
.
. . ,. ... .. , ... ... ... ......... ... ... ...
11
Objektif khusus... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
11
Kepeningan Kajian...... ... ... ... ... ... ... ... ...... . ,. ... .. , '" .....
11
Objektif umum . ..
.
Andaian Kajian
. . .
. . .
.
. . .
.
. . .
Skop n Limitasi Kajian
Deinisi Operasional
n
1
5
. .
.
. . .
... ...
Pemyatan Masalah . .
. . .
. . .
4
, .
ar belkang syikat Matsushita Television...
Objetif Kajian
. .
1
,.
Latar Belakang Masalah... ... ... ... ... .
,
.
. . .
.
. . .
. . .
. . .
. .
. . .
. . .
. . .
.
. . .
.
. . .
. .
.
. . . . . .
. .
. . .
. . . . . .
. .
.
.
.
, ... ... ... ... ... ... ... ... ....
.
. . .
.
..
. . .
.
. . .
. .
. . .
.
,. .......
, . ...... . . ... ., ... . .... . . .. ,
SOROTON LITERAR......... ... .. , .
. .
. . .
. . .
.
..
. . .
. . .
.
. .
.
. ...
.
12
13
15
17
, ..... , ...... ...... . , .... ... ..... , ...... ... ......... . ,.
17
Kebaikan fenomena ber keja. . ... ... ... ... ... ... ...
17
Pengenalan
. . .
. .
.
Keburukan fenomena bekar keja.
Konsep-konsep Kajian
. . .
.
. .
.
.
.
, . ... ... ..... , .
. . , ......... ... ... ...... ... . ,...... , ... ... .
18
20
Konsep pengurusan Jepun... .. . .. ... ... ... ... ... ... ...
20
, ... ... ... ... .
24
... ... ... ... ... .
27
, ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .....
29
.
Konsep kepuasn keja
. . .
. . .
.
.
. .
.
.
... .. . . . .
. . .
Konsep kecenderungan bekar keja.
Sorotan Literatur
. . .
. .
. .
. .
Model Peralihan Keja. ... , ........ ..... , ... ......... ... .... , . ... . ,.
Hipotesis Kajian.
. .
.. .
.
.
.. .
.
.
. . .
.
.. ,. ... ... ... ......... ...... ... ......
.
i ii
40
43
BAB
ll
muka surat
ETODOLOGI KAJIAN DAN PROSEDUR...... ... ... ... ..
Pengenaln... .. . ... . .. . ..... ..... ...... ,
. . .
Kaedh Penyelidikan...... ........... ,
. . .
'
. . .
. . .
"
Populsi. .. ..... ..... ,
.
Sampel ... ... ... . ,
. .
.
Peralatan Kajian... ... . ,
. . .
.
. . .
, .. .
.
. . .
. . .
. .
.
.
. . .
.
. . .
. . .
. . .
. . .
. .
.
. .
. . .
.
. . .
. . .
. . .
.
.
. . .
Populasi dan Samel Kajian ........ .... .. .. . ,
.
.
.
. .
.
. .
.
,
.
. .
. . .
.
. .
, .
.
. .
.
. .
. .
. . .
.
. . .
. .
. . .
" .
. . .
.
.
.
,
. . .
.
. . .
.
. .
. . .
. . .
. .
. .
.
.
.
. .
.
. . . .
.
.
. . . . . . .
,
.
.
. . .
. .
,
46
46
. .
. .
. .
, .
..
. . . .
48
48
48
49
'" .. , ... .... , . ... ... ... . , . .. , ... .
50
... ... ... ... ... .
51
, . ... ... ......... ... ... ... ... ... .... , . .. , '" .
52
Kesahan n Kebolehpercayn Alat Pengukuran... ... ... ... .
53
Keshan..... , ... .... , . .. , ... ... . , . .. , ... '" ., . .. , ... '" . , . ...
53
,. .. , ... '" ... ... ... ... . , . .. ,
56
.. .
. . . .
58
, ... ....
58
Analisis DesiptifMklumat Dii Responden... ... . ,. ... ....
58
, . .. ,
64
,. ... ... ... ... ... ...
72
PERBNCANGAN DAN KESPULAN...... ...... .. . ... ...
74
ndeks kepuasan keja
. . .
. . .
Indeks kecenderungan bertukar keja.
Pengumpulan Data
. . .
.
Kebolehpercayaan
. . .
IASL KAJIAN... ........ ,
Pengenalan
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
,
. . .
' "
.
.
. . .
. . .
. . .
.
. .
. . .
.
. . .
. . .
. . .
.,
.
. . .
. .
. .
. .
"
, . .. . ,
. . .
. .
.
. . .
. . .
.
.
Rmusan.. .
.
. .
. . .
.
. .
. . .
.
.
.
. . .
. . .
. . .
. . .
Pengenalan............ ... ..........
, .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. .
.
. ,
.
.
. . .
. . .
.
Objektif 1 - Tahap KepuasanKeja.. . .... ..... ... .. ,
. .
.
.
. . .
Objektif 2 - Thap Kecenderungan BerukrKeja...
.
. . . .
.,
.
Pencapaian ObjetifKajian dan Pengujian Hipotesis .
v
.
50
. .
. . ,.
.
. .
. .
. . .
. .
. .
46
,
Pengukuran n Cara Pemberian Skor..
V
.
. . .
. . .
,
.
.
. .
.
. .
.
. .
.
. .
74
. . .
. . . . .
75
' "
. . . . .
80
Objektif 3 - Perbezaan Kepuasan Keja Mengikut Janina...
82
Objektif 4 - PerbezaanKepuasanKejaMengikut Jawatan
83
. .
Objektif 5 - PerbeaanKecenderungan BetukarKeja
Mengikut Janina . . . , . .. , ... ... ..... , ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
.
.
.
84
Objektif 6 - PerbeaanKecenderungan BertukarKeja
Mengikut Jawaan... ... ...... ...... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .....
85
Objetif 7 - Hubungn Kepuasan Keja denganKecenderungan Bertukar Kerja . ... ..
. .
. . .
Cadangan
.
.
.
.
. .
, ... ...... ...... ... ...... ....
86
89
. ,. .. , '" ... . , . ... ... ... ... ... ... ... . , . .. , ... ....
89
. . .
Kesimpulan .. .. ..
. .
, ... ... . , . .. , ... ....
Implikasi dan Cadngan
Implikasi
.
. . .
.
.
. . .
. . .
. . .
. ..
.
. .
.
. .
. . .
. .
,. ... ... ... . ,. .. , ... ...... .. , ... ... . ,. .. , ....
,. .. , ... ...... : ..... '" ..... , ... ... . , . .. , '" ... .
lV
9]
95
muka surat
,. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ....
97
RUAN TBAN.. . ..... , .. , ... .. . .. . ... .. . .. , ... ...... ..... , .. , '" ...
103
BIBLIOGAFI
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
.
LPN
A
Soalselidik Kajian......
B
Komunikasi Peibadi
. . .
. ., ,
' "
.
.
. . .
. . .
. ,
.
. .
. . .
. . .
.
. . ,
. . .
. . .
. . .
. . .
v
.
.
. . .
. .
.
. . .
. .
.
. . .
..
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
. . .
.
. .
104
1 10
SENARAI JADUAL
JADUAL
UKASURAT
1
Pengambilan Pekerja Mengikut Kategori, 1991-1996.....
2
Pemberhenin Pekeja Mengikut Kategori, 1991-1996....
3
Pekali Korelasi Item Keseluruhan bagi Alat Ukur
Indeks Kepuasn Keja... . .. . . . . . . . . . . .. . . .
4
' "
....... . ... ... ..
.
.
,
54
54
Pekali Korelasi Item Keseluruhan bagi Alat r
Indeks Kecenderungan Ber Keja . .. .. . . . . . . . . . .. . . ..
,
6
7
Perbandingan Pekali Korelasi Secara Keseluruhan Pra Uji n Sebenar bagi Indeks Kepuasan Keja .. . ... . .....
5
7
,
.
55
Perbandingan Pekali Korelasi Secara Keseluruhan a
-
Uji an Sebenar bagi Indeks Kecenderungan Bertukr
Keja . . . ... . . . . ... ... .. . .. . .. . . ... .. . . . . . ........ ... . .. . . . ..
56
7
Kebolehpercayaan - Pra Uji n Sebenar .. . .. . . .... . . .. . . . .
57
8
Staisik Deskripifbagi Tahap Kepuasan Kerja .. . . ... . .
65
9
Satistik Deskripifbagi Tahap Kecenderungan Berukar
,
,
.
.
,
,
,
,
.
.
. .. . . . . .
66
10
Ujian t bagi Kepuasan Keja Menkut Janina . .. . . ... . ..
67
11
Desriptif bagi Kepuasn Keja Mengikut Jawatan . .. . . . .
68
12
ANOVA
bagi Kepuasan Keja Mengikut Jawaan . . . .. . ..
68
13
Ujian t bagi Kecenderungan Bertukar Keja
Keja . . . . .. . . .. . ... ........ . .. .. . . .. .... . .. .. ...
,
,
,
,
.
. .
.
. .
,
Mengikut Jantina . . . . . . . . . . . . . . .
' "
. . .. ... .
,
vi
,
. .
.
.. . .. .... . . .
.
.
.
69
MUA SURAT
JADUAL
14
Desiptif bagi Kecenderungn Bertukar Keja
Mengikut Jawaan . .. .. . .. . ... . .. ... . . .. . .. . . . . .. . . . . . . . .. . . . .
.
70
. . . . .. . .. . . . . . . . .
70
,
15
A bai Kecenderungan Bertkar Keja
NOV
Mengikut Jawatan . . .... .. . . . . .. . ... . .. .. .
16
.
' "
,
,
Pekali Korelasi bagi Perkaitan antara Kepuasan Kerja
dengn Kecendengn Ber Keja... . .. .. . . .. . . . . . . ...
vii
72
SENARAI RAJAH
A SURA T
RAJAH
Model Peralihan Keja Mobley ... ., . ... ....., ...., . ........, ..
41
2
Kerangka KonseptuaJ Kajian ... . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . .. .
47
3
Taburan Resonden Mengikut Jantina . . . . . . ... . . . ... ... ... .
59
4
Taburan Responden Menkut Umur .. . .. . . .. . . . . . . . . . . . . .
60
5
Taburan Responden Mengikut Tahap Pendidikan . . . . . . . .
,
6
Taburn Responden Mengiut Jawatn Sekang.. .
,
7
Taburan Responden Mengikut Tempoh Khidmat
lm
.
..
' "
Orgnissi Sekng.. . . . . .. ... . . .. . ... .. ... .. . ...
,
,
,
.
60
61
61
8
Taburan Responden Mengikut Tempat Keja Dahulu. . .
62
9
Taburn Responden Menikut Jawatn Dhulu . . .. . . ... .
62
10
Taburan Responden Mengikut Tempoh Khidmat
Tempat Keja Dahulu . .. ...... .... . . . . ... . . .. . .. ... ... .
63
11
Taburan Responden Berdasarkan Sebab Berheni Keja.
63
12
Taburan Responden Mengikut Bilangan Bertukar Kerja
64
13
Model Peralihan Keja ... ... . . . . . , . .. .. .. . ... . .... .. . ...
87
14
Perkaitan Item-item alam Soalselidik yang Dibentuk
"
.
.
.
,
.
.
.
.
. .
daipada Model Perlin Keja Mobley ... .. .. ... . . . ..
,
viii
.
.
88
ABSTRAK
Abstrak ketas projek ini disedikan untuk Jabatan Pendidikn Pengembangan,
Faklti
Pengajian
sebhagian
Pendidikan,
daripada
Universiti
Puta
Malaysia,
untuk
syarat memperolehi Ijzh Sajana Sains
memenuhi
dalam bidang
Pembangunan Sumber Manusia.
EPUASAN ERJA DAN ECENDERUNGAN BERTUKAR ERJA
DI KALANGAN PEERJA-PEERJA BAWAHAN :
SATU AAN ES DI MA EPUN
Oleh
ZATUL N BNTI HJ. AHBOB
AC
1998
Penyelia : ProfesorMadya r. Aminah Ahmad
Fakulti
: Jabatn Pendidikan Pengembangan
Faklti Pengajian Pendidikan
Penyelidikan yang berbentuk deskriptif ii bertujun untuk menaji tahap
kepuasan keja n kecendeungan bertukr keja di kalngan pekeja-pekeja
bawahan di salah sebuah irma Jepun iaitu syarikat Matsushita Television Co.(M)
Sdn. Bhd. Penyelidikan ini tut melihat perbezaan
kedua-dua pembolehubah
bergantung ini mengikut fator gender n kategori jawatn serta perkaitan di ntara
kepuasn keja dengn kecenderungn ber keja.
Bagi mencapai objektif enyelidikan ini kaedah soalselidik n komunikasi
peribadi telh dijalankan. Soalselidik yang menggnakn lat ukur IndeksKepuasan
ix
Keja bagi mengukur kepasn keja paa pekerja n Indeks Kecenderungan
Bertukar Keja bagi mengukur kecendeungan bertukar keja para pekeja telah
dijalnkan ke atas
bejawatan
100 orang responden yang terdiri daripada ekeja-pekeja
juruteknik,
kerani
dan
oerator
pengeluaran yang dipilih
secara
persampelan rawk bersraa. Manakla kedah temubual pula dijalankan ke atas
pegawai i orgnisasi yang dikaji serta inividu yang berkain dengan kajian.
Analisis keseluruhan sampel menunjukkan bahawa tahap kepuasan keja di
irma
yang
dikaji
berada
pada
thap
sederhana
tinggi
sementara
tahap
kecenderungn berkr keja pula berada paa thap sederha renah.
Di segi kepuasn keja n kecenderungan bertukr keja mengikut gender,
didapai bahawa tiak terdapat erbezan yang signiikan di antara ekeja lelai n
pekeja wnita terhadap kedua-dua pembolehubh bergantung i. Beitu juga
dengan kepuasan keja dan kecenderungan betukar keja mengikut kategori jawatan
di mana hasil kajin menapati tiak terapat erbezaan yang signiikan di antara
pekeja yang bejawatn jurutenik, kerai dan oerator pengeluaran.
Seterusnya analisis korelasi Pearson menunjukkan hubungan negatif yang
signiikan
i
antara
kepasan keja dan
kecenderngan
bertukar keja.
i
menunjukkan bhawa semain tingi tahap kepuasan keja mka semain rendah
pula tahap kecenderungan bertukar keja.
x
ABSTRACT
The abstract of this project paper is prepared for the Department of Extension Education,
Faculty of Educational Studies, University Putra Malaysia, in partial ulillment of the
requirements for the Master of Science degree in Human Resource Development.
JOB SATISFACTION AND INCLINATION OF JOB TRANSFER
AMONG LOWER-RANKING WORKERS:
A CASE STUDY ON A JAPANESE FIRM
By
MAIZATUL HAIZAN BINTI HJ. MAHBOB
MARCH 1998
Supervisor: Associate Professor Dr. Hajjah Aminah Ahmad
Faculty
: Department of Extension Education
Faculty of Educational Studies
The purpose of this descriptive study is to see the level of job satisfaction and the
inclination of job transfer among lower-ranking workers in a Japanese irm, namely,
Matsushita Television Co. (M) Sdn. Bhd. This study also makes cognizance
of both
these variables according to the factors of gender and categories of job rankings and the
relationships between job satisfaction and the inclination of job transfer.
To
achieve
the
objective
of
this
research,
questionnaire
and
personal
communicative method were used. Questionaire using a Job Satisfaction Index to
measure job satisfaction among workers and a Job Transfer Inclination Index to measure
the inclination of job transfer of workers was applied on 100 respondents holding the
positions of technicians, clerks and production operators who were chosen using a
xi
random stratiied sampling. Whereas, the personal communicative was done on oficers
of the organisation and individuals related to the study.
he overall analysis showed that level of job satisfaction on the selected irm was
at a moderately high level, whereas the inclination of job transfer was at a moderately low
level.
n terms of job satisfaction and inclination of job transfer according to gender, it
was found that there were no signiicant diferences between male workers and female
workers towards both these variables. The same was true for job satisfaction and
inclination of job transfer according to categories of job rankings, where this study found
that there were no signiicant diferences between the rankings of technicians, clerks and
production operators.
Further,
Pearson's
Correlation
Analysis
indicated
a
siniicant
negative
relationship between job satisfaction and inclination of job transfer. This shows that the
higher the level of job satsfaction, the lower the level on inclinaion of job transfer.
xii
1
BAB!
PENDALUAN
Pengenalan
Malaysia merupkan sebuah negara yang membangun n mempunyai kepesatan
ekonomi yang mantap. Pelbagai sektor ekonomi telah dibangunkan, daripada
pertanin hinggalh ke perindusian. Dengn pembannan esat yang melhirkan
kemantapan ekonomi ini, telah banyak menarik minat pelabur asing, unt: datang
melabur ke negra ini. Pelaburan dibuat khasnya di sektor perindusrian, bagi
mencapai salah satu matlamat wawasan 2020, iaitu menjadikan Malaysia sebagai
sebuah negara perindustian menjelang tabun 2020.
Dengan itu setiap sudut kawasan di negara ini telah dibangnkan dengan
perindustrian, dengan matlmat negara akan terus maju dan mencapai ekonomi yang
lebih mantap. lni juga merupakan salah satu faktor peningkan perumbuhan
ekonomi sejk satu dekad.
Pelaburan yang dibuat ke atas sektor perindustrian teuamanya, telah
memberkn banyk peluang pekejn ke atas rkyat Malaysia. Antra negra yng
paling banyak memberikan sumbangan (pelaburan) ini ialah Jepun. Kecenderngan
pelabur-pelabur Jepun melabur di sini, selain daripada fktor kemantapan ekonomi,
juga beberapa faktor lain seperti keadaan politik yang stabil, kos buh yang rendah,
nilai matawang rendah berbanding Yen Jepn, inrastrtur yang lengkap dan
adanya beberapa insentif daripada kerajaan seperti taraf perintis dan engecualian
ckai. Kesemua faktor ini telah menyebabkan pelabur-pelabur dari Jepn erlmba-
2
lumba untk menm modal di sini. Contohnya syarikat Matsushita, mempunyai 18
rnkaian kilang di selurh Malaysia, yang beroperasi berdasrkn pelbagai jenis
pengeluaran baangan elektrik seperti komonen elektrik dan peralatan elektrik
(Matsushita Television Sdn.Bhd., 1996).
Berdasarkan jumlah kilang ini, Matsushita telah menggajikan seramai kira
kira 30,000 orang pekeja di seluruh Mlaysia yng terdiri dipada pelbagai tingkat
jawatan
(Matsushita
Television
Sn.Bhd., 1996).
Pelaburan
ini
telah
banyak
menurunkn jlh engangguran dan pengisin jawatn-jawatan penting daripada
rakyat Malaysia sendiri seperti pengarah, pengurus dan jutera. i seeara tidak
lngsng memberi pelung kepada ryat Malaysia menjawat jawatan-jawatan yng
berbentuk kepakaran. Selain dariada i, kedatangan pra elabur Jepun ini, telah
membawa sedikit sebanyak tenoloi mereka ke negara ini. Pemindhn tenologi
ini telah memberi peluang kepada rai'at Malaysia untuk menimba atau mencedok
teknologi yang dibawa ini untuk diaplikasikan di Malaysia.
Jepun mempunyai etika kejanya seni yang dilihat sangat berlainan
daripada brat dan negara kita. Etika keja yng berlainan ini telah mempengarhi
eara pemberian imbuhan n insentif kepaa para ekejanya. Etika keja Jepun
adalh terdiri daripada beberapa konsep seperti "pengmalan syaikat sebagai sebuah
keluarga" n "perasaan kepunyaan". Konsep "pengamalan syarikat sebagai sebuah
keluarga" ialah satu konsep iaitu orang Jepun menganggap tempt keja bukan sahaja
sebagai tempat meneari nakah tetapi merupakan tempat individu bennasyarakat
sepanjang hayat pekejannya. Maksudnya, syarikat merupakan umplan berkongsi
yang setiap orang dianggap sebagai anggota keluarga. Hal ini akan mewujudkan
kesetiaan
kepada
syarikat
sendiri
dan
keadan
hannoni
dalam
kumpulan
berkembang. Dengan adanya rasa kesetiaan ini menyebabkan mereka lebih suka
3
memajukan syrikat mereka daripada berhenti kerja untuk pekejaan yang lebih baik
(Terutomo Oawa,
1988).
Konsep yang kedua ialah "perasaan kepunyaan". Di Jepun, rakyatnya begitu
sensitif dengn siapa kepnyn siapa. Rujukan tentng kepunyaan ini dinggap
sebagai kumpulan rujukan. Rujukan bukan sahaja berdasarkan hubungan darah n
georai, tetapi yang lebih penting ialah hubungn syikat. Contohnya, jika
seseorang pekeja itu dianya, anda siapa? Atau i mana anda berasl? Maka
pekeja itu menjawab, saya adalh kepnyan syrikat Honda dn saya berasal dari
Syarikat Honda. Setiap pekeja yang disoal, akan menjawab sedemikian kerana
mereka berasa mat bangga menjadi kepnyaan sesebuh syarikat (Terutomo
Ozawa,
1988).
Maka, atas konsep-konsep inilah, Jepun mengamalkan suasana ekejaan
seumur hidup agar pekeja-pekejnya akn terus memberikan taat setia dan terus
memupk semangat kemasyarakatan di syrikat, sepnjang hayat pekejaannya.
Pekeja-pekeja akan tetap kekal di syarikat walaupun syarikat dilnda masalah
seperti ilasi, kejathan produktiviti dan sebagainya.
Konsep n etika bekeja yang diamalkan oleh orang-orang Jepun di negara
mereka, nt diadaptasikan i negara ini. Pekeja-pekeja yng diambil bekeja
diasuh dengn etka keja mereka (walaupun tidak seenuhnya) supaya produktiviti
dapat ditinkatkan hasil daripada embiayan kos yang rendah.
Pekeja-pekeja diberikan imbuhan yang setimpal dan insentif yang banyak
semata-mata untuk menarik minat pekeja tempatan untuk terus setia dengan
syarikat. Di samping itu konsep pekejan seumur hidup diharap dapat mengekalkn
4
pekeja-pekejanya n pekeja berasa selmat untuk tes kekal dengan keja
mereka hingga ke temph usia persan.
Latarbelakang Masalah
Sudh lebih iga dekad, pemodal-emodal Jepun menikn kilng-kilang
elektrik dan elektronik di negara ini dan kebanyakan kilang yang didirikan adalah
berintensin buuh. i bermna pemodal-pemodal Jepun telah membeikn
sumbangan yang besar i segi engambilan dan enggunaan tenaga keja seta
mengurankn kadr pengangguran. Pengurangn kadr penganggurn i juga telh
membei pelang kepada ekonomi negara meningkat dan stabil inggalh ke i ini.
Dengan betambahnya ilang-kilng milik pelabr asing khasnya Jepun
setkat ini, telah menyebabkan kadar ermintaan buh melebihi kadar penawaran.
Bai menarik lai minat enawaran buh, maka pelbagai insenif baru telah
diperkenalkan seerti insentif
engangkutan, sudsidi makanan, elaun kedatangan
dan sebagainya.
Namun begitu, walaupun banyak imbuhan n insentif yang diterima, situasi
pemberhentian keja tetap belku, seterusnya menghairahkan lagi fenomena
perukaran keja di kalangan para ekeja khasnya di kilang Jepun. Situasi ini
seterusnya menunjukkan bahawa konsep syarikat sebagai sebuh keluarga seta
konsep pekejaan seumur hidup yng menjadi asas engrusan kakitangn di irma
Jepun tidk menarik minat para pekejanya sepeti di negra Jepun. Begitu juga
dengan imbuhan dan insentif yang diterima tidak dapat mengekalkan kakitangannya
untk kekal bekeja di satu irma. Untuk melihat dengan lebih jelas fenomena yang
dibangkitkan ini, maka salah sebuah syarikat daripaa konglomerat Matsushita In}
5
iaitu Syarikat Matsushita Television Co. akan dijadikan sebagai satu kajin kes.
Sebelum meninjau dengn lebih mendaln situasi emberhtin keja di irma Jepun
dan bagaimanakh ahap kepuasan keja dan kecenderungan untuk berhenti keja di
kalangan pekeja-pekeja Syarikat Matsushita Television Co., maka eloklh terlebih
dahulu dilihat latrbelakang syarikat ini.
Latarbelkang Syrikat Matsushita Television Co.) Sdn.Bhd
Syarikat ini ditubuhkn pada tahun
1988 n mengambil lokasi oerasi di
Shh Alm, Selangor. Pengeln syarikat i adlah peti televisyen bejenma
NationallPanasonic serta komonennya, dan berorientasikan eksport seenuhnya.
Sejk ditubhkn bingga thun
1996, sebnyk tujuh jua pei televisyen dieksport ke
luar negeri. Matsusita Television adalah konglomerat Matsushita yang kelapan di
negra i. Falsfh peroiagannya ialh "melibakn diri ke ah kemajun n
pembangunan
masyarakat
sera
kesejhteraan
manusia
menerusi
kegiatan
peiagaan, seterusnya meningkatkan tarafhidup manusia di seluruh duna". Syarikat
ini juga berpedomnkan tujuh prinsip ekejan iaitu:
1.
sumbngan kepada masyarakat
II.
keadilan dan kejujuran
1 1 I.
kejasama dan semangat kumpulan
IV.
usaha gigih untuk kemajuan
v.
sopan-santun n rendah diri
VI.
penyesuaian diri
Vll.
kesyukuran
6
Sementara mlSI syarikat ialah "mench bakti kepada pembangunn dunia
seterusnya" .
Sebagaimana syrikat-syarikat Jepun yang lain, Matsushita Television juga
memeninn aset sumbr mnusia, kemudin, barulab pengelurn. Mereka
percaya bahawa kunci kepada kejayaan syarikat ialah para ekeja. Menurut mereka
lagi, tenologi serta perlatan cangih belum tentu mencipta kejayan. Hanya
dengan adanya individu yang efektif barulah kemajuan serta kejayaan boleh dicipta.
Oleh itu, ntuk mewujudkn ekeja yng efetif, pihak syikat telh mengadkan
latihan dalam keja, seminar, endedahan dan latihn pekeja-pekeja dari luar negeri
ke dalm opeasi tempatn dan perluasn kejaya bagi membntu para pekeja
supaya menyedari potensi mereka (Matsushita Television Sdn.B.., 1996)
Berdasarkn falsafh,
pinsip,
misi serta pengurusan organisasi
D,
menunjukkan betapa sumber manusia itu adalah sangat dientingkan agar
pengeluarn yang dihasilkn dapat meninkatkn traf hidup mnusia i seluruh
dunia serta membantu embangunan dunia.
Bagaimnapn, aa yng telh dilksnkan oleh pihk orgnisasi, tidk
menjmin kesetiaan pekerja terhadap syarikat. Dengan erti kata lain, situasi
pemberhentian keja tetap berlu di syarikat ini dan kadamya agak tinggi sna
seperti irma-fuma lain iaitu irma barat, tempatan mahupun kerajaan. Berikut adalah
statistik yng menunjukkn jumlah engmbilan dan
berdasarkan kategorti di Syarikat Matsushita Television.
pemberhentian keja
7
Jadual ]
Pengambilan Pekerja Mengikut Kategori 1991 -1996
Kategori
1991
1992
1993
1994
1995
1996
Jumlah
Ps
Eksekutif
Jurutera
12
12
10
20
10
4
68
1.6%
6
6
3
5
3
11
34
08%
Juruteknik
Perkeranin
83
35
31
68
72
27
316
7 5%
Optor
685
34
294
832
1615
77
3537
84.%
55
32
23
30
49
21
210
5 0%
Lain-lain
12
7
7
8
6
4
44
1 0%
Jumlah
853
126
368
963
1755
144
4209
100%
Sumber : Matsushita Television Co (M) Sdn.Bhd., 1996.
Jadual 2
Pemberhentian Kerja Mengikut Kategori 1 991-1996
Kategori
1991
1992
1993
1994
1995
1996
Jumlah
Peratus
Jurutera
Eksekutif
Juutenik
Perkeranian
Opertor
3
6
5
11
14
7
46
1.4%
1
3
3
5
5
4
21
0.7%
32
40
19
42
68
43
244
7.6%
24
32
21
21
30
20
148
4.6%
410
331
233
366
846
544
2730
84.6%
Lain-lain
1
10
11
4
5
6
37
1.1%
Jumlah
471
422
292
449
968
624
3226
100%
Sumber : Matsushita Television Co.(M) Sdn.Bhd., 1996.
Jadual 1,
menunjukkan bahawa jumlah engambilan ekeja dari ahun
1991-1996 ialah seramai 4029 orang. Semenra jumlah emberhenian keja jadual
2) pula ialah seramai 3226 orang. Ini bermakna jumlah pekerja secara keseluruhan
dripada thun 1991 hingga 1996 ialah sermai 1405 orang. Dripada jumlah
pemberhentian kerja secara keseluruhan, kategori jawaan yang paling banyak
8
terlibat ialh oerator engeluaran, juteknik n erkeranian iaitu masing-masing
sebnyk 84.6%, 7.6% dn 4.6% berbnding kategori jawatan jurtera dn eksekutif
iaitu masing-masing sebanyak 1.4% dan 0.7%. lni menunjukkan bahawa kakitangan
bawahan seperti jurutenik, kerni n operator pengeluan paling banyk terlibat
dengan
pemberhentian kerja berbanding kakitangn atsan iaitu jurutera
n
eksekuti.
Secara purata, emberhentin keja bagi tempoh enam tahun (1991-1996)
termask semua kategori jawatn ialah sermai 538 orng setahun atau 45 orang
sebulan. Jika mengiut jumlah ekeja secara purata setahun setelah mennbil kira
kadr pengambiln dn emberhentin pekeja, ilah sermai 1724 orng. Dipada
jumlah ini, purata 538 orang setahun terlibat dengan pemberhentian keja. Oleh itu,
kadar peratusan pemberhentin keja setahun di syrikat i ialah sebnyk 31%.
Secara keselurhannya, peratusan ini menunjukkan kadar peralihan atau
pemberhentian keja yng agk tinggi di syrikat Matsushita Telision.
Pernyataan Masalah
Masalah yng dilihat dalam kajin ini ialh fenomena bekr keja anta
satu irma dengn irma yng lain. Fenomena ini boleh dilihat dengn meluas semasa
keadaan ekonomi berkembang
dan mempunyai kadr penganggurn yang rendah.
Secara logikalnya, apabila kadar engangguran rendah, maka terdapat banyak
pmintan buh berbnding penawrn. Situasi ini kn memudkan mobilisai
bh
dan mencetuskan kadr peralihan keja yang tinggi.
Oleh itu, apabila
timbulnya ketidakpuasn keja walaupun dengan alasan yang remeh, pekeja dengan
mudah berkecenderungan untuk berhenti dan beukar keja tanpa berikir panjang.
9
Bagaimanapun apabila keadaan ekonomi merosot sejk keelkangn ini,
fenomena ill didapati mulai kendur dan idak serncak seerti sebelumnya.
Penawaran
keja
agak
terhad
n
seterusnya
membataskan
mobilasi
buruh.
Pembungn pekeja yan berlu sejak kebelngn ill terutama di ima tempatn
menyebabkn kadr enganggran mulai meningkat n ekeja tik mempunyai
bnyk pilihn, melainkn menisi jawaan-jawatn kosong yng tidk memerlukan
kelayakan tinggi dan terpksa menerima gaji yang lebih rendah berbanding
sebelumnya seperti pada tahun-tahun 80n.
Walaupun
keaaan
sekaang
memaksa
ekeja
menenma
apa
Jua
keidakpuasn keja seperti pemotongn gaji n sebagainya, namun fenomena
pertkaran keja yng rncak berlku sejak 10 tahun kebelkangn ini, tetap menarik
minat engkaji untuk mninjau dengn lebih dekat. Wlaupn fenomena i bersifat
mm,
di mana kebanykan organisasi mengalmi masalah eralin keja, namun
yng lebih menrik ialh fenomena ini tut dialmi oleh irma Jepun.
Oleh itu, kajian i secara khusus mendalami fenomena eran keja di
ima Jepn iaitu Syrikat Matsushita Television CO.,Sdn.Bhd. Berdasrkan rekod
pemberhentian keja syarikat ini seerti mana yng telah dibincangkn dalam topik
sebe1nya, seramai 3226 orang pekeja te1ah me1eknjawatan lm tempoh 6
tahun iitu i thun 1991 hingga 1996. Seramai 3122 orng dripadnya adalh
pekeja bawahan iaitu ekeja yang bejawatan jurutenik, kerani dan opeator
pengeluaran. Ini bermana, di kalangan pekerja bawahan sahaja, pemberhentian
keja secara purata dalm tempoh setahun ialah seramai 520 orang atau 43 orang
dalam tempoh sebulan.
10
Berdasarkan
konsep-konsep
pengurusn
seerti
mana
yang
telah
dibincnkan dalam topik sebelumnya seperti pengmaln syarikat sebagai sebuh
keluarga, erasaan kepunyaan serta konsep-konsep lain seperti pembuatan keputusan
secra kolektif, tanggung jawab koletif n sebagainya, seharusnya mewujudkan
hubungan yang erat antra majikn dengan pekeja serta merapatkan jurng di antara
pekeja atasan dengn pekeja bawahn. Hubungan yang baik ini dinggap boleh
memberi kepn keja kepada para ekeja, seterusnya mengurankan kadar
peralihan aau pertukaran keja. Bagaimnapun, mengapakah masih wujudnya kadar
peralihan ataU pertukaran keja yang agak tinggi di ima Jepun. Apakah pekeja
pekeja mengalmi ahap kepuasan keja yang rendah sehingga menyebabkan kadr
peralih/pertukn keja yng agak ingi. Apakh terdapat perbeaan kepuasan
keja mengikut kategori jawatan sehingga menyebabkan pekeja yang bejawatan
juruteik lebih banyak terlibat dengn emberhentian keja berbaning kategori
perkeranian. Adakh pekeja yang lebih mahir seerti juruteik lebih cenderung
ntuk berheni keja berbnding pekeja kurang mahir seperti kerni. Bagaimana
pula
dengan operator pengeluaran, di mana kategori jawatan ini, adalah paling
banyak terlibat dengan fenomena pemberhentian keja. Operator engelarn juga
adalah i kategori pekeja yng kurng mhir tetapi mengapkh kadar peralihn
kerja di kalangan pekeja i lebib tinggi berbnding jurutenik. Oleh yang demikian
fenomena ini akan cuba dikupas alam bab 4 iaitu hasil kajian yang diperolehi
daripada analisis data.
11
Objektif Kajian
Objektif nn
Secara nmnya, kajian ini bertujuan untuk mengenalpasti tahap kepuasn
keja dn tahap kecenderungan bertukr keja di klangn pekeja-pekeja bawahan
irma Jepun iaitu Syarikat Matsushita Television.
Objektif khusus
Secara khususnya pula, kajian ini bertujuan untuk;
1.
mengenalpasti hap
kepuasan
keja
ekeja-pekeja
bawhan syarikat
Matsushita Television.
11.
mengenalpasti tahap kecenderngan bertukar keja ekeja-peja bawahan
syarikat Matsushita Television.
111.
meliat perbean kepuasan keja mengikut jntina n jawatan.
IV.
melihat perbean kecenderungan betukar keja mengikut janina dan
jawatan.
v.
melihat perkaitan antara kepasan keja dengan kecenderungn ber keja
pekeja-pekeja bawahan syarikat Matsushita Television.
Kepentingan Kajian
Kajian
ini dirasakan perlu dan penting untuk dikaji kerana masalah
pertukrn keja di klngn pekeja-pekeja bawhan syrikat swasta yng pada
satu ketika berada di tahap yang membimbangkan. Sekiranya tidak dibendung,
fenomena ini boleh merebak dan seterusnya menhilankan keyakinan pelabur untuk