ANALISIS PEMBENTUKAN PORTOFOLIO PADA PERUSAHAAN YANG TERDAFTAR DI LQ45 DENGAN PENDEKATAN METODE MARKOWITZ MENGGUNAKAN GUI MATLAB - Diponegoro University | Institutional Repository (UNDIP-IR)
ANALISIS PEMBENTUKAN PORTOFOLIO PADA
PERUSAHAAN YANG TERDAFTAR DI LQ45 DENGAN
PENDEKATAN METODE MARKOWITZ MENGGUNAKAN
GUI MATLAB
SKRIPSI
Disusun Oleh :
TITIN AFRIANA
24010213140077
DEPARTEMEN STATISTIKA
FAKULTAS SAINS DAN MATEMATIKA
UNIVERSITAS DIPONEGORO
SEMARANG
2017
ANALISIS PEMBENTUKAN PORTOFOLIO PADA
PERUSAHAAN YANG TERDAFTAR DI LQ45 DENGAN
PENDEKATAN METODE MARKOWITZ MENGGUNAKAN
GUI MATLAB
Disusun Oleh :
TITIN AFRIANA
24010213140077
Tugas Akhir sebagai salah satu syarat untuk memperoleh
gelar Sarjana Sains pada Departemen Statistika
DEPARTEMEN STATISTIKA
FAKULTAS SAINS DAN MATEMATIKA
UNIVERSITAS DIPONEGORO
SEMARANG
2017
i
Puji syukur penulis panjatkan kehadirat Tuhan Yang Maha Esa yang telah
memberikan rahmat dan karunia-Nya, sehingga penulis dapat menyelesaikan
penulisan Tugas Akhir berikut dengan judul Analisis Pembentukan Portofolio
Pada Perusahaan Yang Terdaftar Di LQ45 Dengan Pendekatan Metode
Markowitz Menggunakan Gui Matlab . Begitu banyak pihak yang telah
membantu, oleh karena itu rasa hormat dan terima kasih penulis ingin sampaikan
kepada:
1. Bapak Dr. Tarno, M.Si selaku Ketua Departemen Statistika Fakultas Sains
dan Matematika Universitas Diponegoro dan Dosen Pembimbing I.
2. Bapak Sugito, S.Si., M.Si selaku Dosen Pembimbing II.
3. Bapak Ibu Dosen Departemen Statistika Fakultas Sains dan Matematika
Universitas Diponegoro yang telah memberikan ilmu selama proses
belajar di Statistika Fakultas Sains dan Matematika Universitas
Diponegoro.
Penulis menyadari bahwa Laporan Seminar ini masih jauh dari sempurna.
Oleh karena itu, kritik dan saran yang membangun sangat penulis harapkan demi
perbaikan dalam kesempatan berikutnya.
Semarang, Maret 2017
Penulis
iv
S
ortofolio adalah suatu cara dalam kegiatan investasi yang dilakukan lebih dari
satu aset dengan maksud untuk menentukan besaran proporsi investasi yang akan
dilakukan pada waktu periode tertentu. Untuk menentukan portofolio optimal,
salah satu model analisis yang dapat digunakan adalah Markowitz. Markowitz
mengemukakan melalui konsep diversifikasi (dengan pembentukan portofolio
saham yang optimal), investor dapat memaksimalkan keuntungan yang
diharapkan dari investasi dengan tingkat risiko tertentu atau berusaha
meminimalkan risiko untuk sasaran tingkat keuntungan tertentu. Untuk
mempermudah perhitungan portofolio bagi masyarakat awam dibuatlah sebuah
aplikasi dengan menggunakan GUI pada Matlab. Matlab (Matrix Laboratory)
merupakan sistem pemrograman interaktif dengan elemen dasar basis data array
yang dimensinya tidak perlu dinyatakan secara khusus, sedangkan GUI
merupakan submenu dari Matlab. GUI Matlab umumnya lebih mudah dipelajari
dan digunakan karena dalam menjalankannya tidak perlu mengetahui perintah
yang ada dan bagaimana perintah bekerja. Data yang dipakai pada penelitian ini
terdiri dari lima jenis aset dalam kelompok LQ45 yaitu saham BBNI, PWON,
PTBA, INCO, dan KLBF. Dalam penentuan bobot portofolio digunakan metode
trial and error dan metode Lagrange. Berdasarkan bobot portofolio dari kedua
metode tersebut diperoleh portofolio optimal yang hampir sama.
GUI Matlab, LQ45, Portofolio, Markowitz, Trial and Error,
Lagrange
v
P !"f #i i$ %& ' (ay$ i% i%&$")e%" ac"i"y "ha" *%+&!"a,e% by ) !e "ha% %&
a$$&" (i"h i%"e%" " de"e!)i%%- "he a) *%" ' .! . !"i % ' i%&$")e%" "ha" " be
)ade i% a ce!"ai% .&!i + ' "i)e. T de"e!)i%& "he )aximum result from making
a portofolio, one of analysis model which can be used is markowitz. Markowitz
exressed through diversification concept (with making of the optimal stock of
portfolio), investor can maximize the expected income from investments with
specific risk level or seeking to minimize risk to target certain profit level. To
simplify the calculation of the portfolio for public, there is an application that
made by using GUI in Matlab. Matlab (Matrix Laboratory) is an interactive
programming system with basic elements of array database which dimensions do
not need to be stated in a particular way, while the GUI is the submenu of Matlab.
Generally, Matlab GUI is more easily learned and used because it worked
without need to know the commandments and how the command works. The
data used in this study consists of five types of assets in the LQ45 group, there are
BBNI, PWON, PTBA, INCO, dan KLBF. In determining the portfolio proportion
used trial and error method and Lagrange method. Based on the portfolio
proportion of both methods obtained the optimal portfolio is almost the same.
/01234567
GUI Matlab, LQ45, Portfolio, Markowitz, Trial and Error, Lagrange
:; ?@?
Halaman
HALAMAN JUDUL ....................................................................................... i
HALAMAN PENGESAHAN I ....................................................................... ii
HALAMAN PENGESAHAN II ...................................................................... iii
KATA PENGANTAR .................................................................................... iv
ABSTRAK ...................................................................................................... v
ABSTRACT ...................................................................................................... vi
DAFTAR ISI ................................................................................................... vii
DAFTAR TABEL ........................................................................................... x
DAFTAR GAMBAR ...................................................................................... xi
DAFTAR LAMPIRAN ................................................................................... xii
BAB I
PENDAHULUAN
1.1 Latar Belakang ........................................................................ 1
1.2 Rumusan Masalah ................................................................... 4
1.3 Batasan Masalah ...................................................................... 4
1.4 Tujuan Penelitian .................................................................... 5
BAB II TINJAUAN PUSTAKA
2.1 Investasi ................................................................................... 6
2.1.1 Jenis-Jenis Investasi ........................................................ 7
2.1.2 Tipe dan Macam Investor ................................................ 8
2.2 LQ45 ....................................................................................... 9
2.3 Return ...................................................................................... 12
899
2.4 Koefisien Korelasi.................................................................... 13
2.5 Risiko ...................................................................................... 14
2.6 Portofolio ................................................................................ 16
2.6.1 Portofolio dengan Model Markowitz .............................
17
2.6.2 Bobot Portofolio ............................................................. 19
2.6.3 Portofolio yang Efisien ...................................................
22
2.7 GUI .......................................................................................... 25
BAB III METODOLOGI PENELITIAN
3.1 Sumber Data ............................................................................ 28
3.2 Tekhnik Pengelolaan Data ...................................................... 28
3.3 Flow Chart .............................................................................. 29
BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN
4.1 Deskripsi Objek Penelitian ...................................................... 31
4.2 Perhitungan Portofolio menggunakan Markowitz ................... 31
4.2.1 Menentukan Nilai Return Aset Tunggal.......................... 33
4.2.2 Perhitungan Nilai Korelasi............................................. 33
4.2.3 Penentuan Bobot Aset Portofolio .................................. 35
4.2.4 Perhitungan Portofolio Optimal ...................................... 40
4.3 Perbandingan Portofolio Optimal menggunakan Bobot Trial and
Error dengan Bobot Lagrange................................................. 50
4.4 Prosedur Penggunaan Aplikasi GUI Matlab ............................ 52
BAB V METODOLOGI PENELITIAN
5.1 Kesimpulan ............................................................................
viii
55
5.2 Saran ........................................................................................ 55
DAFTAR PUSTAKA ..................................................................................... 56
LAMPIRAN ....................................................................................................
ix
58
R ECFGH
BCDEC
IJKJLJM
NJOPK QR
SJTUJV WLXUPM YZ [\ ]PVX^_P `abcUbc deQf g hJMbJVX deQiRRRRRRRRRR
QQ
NJOPK dR
hPMXc
Property ]J_J jkl RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
di
NJOPK mR
SPcnVX]cX oOpPn qPMPKXUXJM RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
mQ
NJOPK [R
r^LOXMJcX `cPU q^VU^T^KX^ RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
md
NJOPK \R
r^PTXcXPM r^VPKJcX RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
m[
NJOPK fR
sJUJgVJUJt uJM_J SPvXJcXt wJXJ _J rJXJ
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
mf
NJOPK iR
x^O^U `K^nJcX SJMJ yPU^_P NVXJK JM_ WVV^V WL]JU `cPU RRRRRRRRRRRRR
mi
NJOPK zR
x^O^U `K^nJcX SJMJ yPU^_P YJaVJMaP WL]JU `cPU RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
mz
NJOPK {R
x^O^U `K^nJcX SJMJ yPU^_P NVXJK JM_ WVV^V YXLJ `cPU RRRRRRRRRRRRRRR
mz
NJOPK QeR
q^VU^T^KX^ uJ|JL xx}lt q~o}t qNx` _J l}o
NJOPK QQR
q^VU^T^KX^ uJ|JL xx}lt q~o}t qNx` _J rYx
NJOPK QdR
q^VU^T^KX^ uJ|JL xx}lt q~o}t l}o _J rYx
NJOPK QmR
q^VU^T^KX^ uJ|JL xx}lt qNx`t l}o _J rYx
NJOPK Q[R
q^VU^T^KX^ uJ|JL q~o}t qNx`t l}o _J rYx
tr
r
rn n o
vr n
n
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[Q
n
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[d
n
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[d
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[m
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[[
Trail and Error RRRRRRRRRRRRRRR
[[
Lagrange RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[f
Trail and Error RRRRRRRRRRRRRRR
[z
n
n
NJOPK Q\R q^VU^T^KX^ o]UXLJK WL]JU uJ|JL x^O^U
NJOPK QfR
q^VU^T^KX^ o]UXLJK WL]JU uJ|JL x^O^U
NJOPK QiR
q^VU^T^KX^ o]UXLJK YXLJ uJ|JL x^O^U
A
R R
¡¢¢ £¤ ¡ ¥ ¦¢§§£¤ ¦¢ ¨¢
¦¤ ©
«
ª
¡¢¢ £ ¡ ¥ ¨¢§ ¦¢ ¨¢
¦¤ © ¬
¡¢¢ £ ¡ ¥ ® ¯ ¨¢§ ¦¢ ¨¢
¦¤ © ¬«
¬
¡¢¢ £ ¡ ¥ ° ¯ ¨¢§ ¦¢ ¨¢
¦¤ © ¬«
³´µ¶´· ¸´¹º»·´¼
½¾¿¾À¾Á
ce ÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆ
ÒÓ
Return ǾȾ Closing Price ÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆ
ÕÖ
¾ÀòľÁ ÖÆ ×²ÁȾØÙ ÚÛÄÈÛÜÛ¿²Û ÝÀÃ¾È ×¾Þ¾À ÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆ
ÕÒ
¾ÀòľÁ ßÆ ×²ÁȾØÙ ÚÛÄÈÛÜÛ¿²Û ²À¾ ×¾Þ¾À ÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆ
Õà
¾ÀòľÁ ÅÆ Ç¾È¾ ÉÊËÌÍÎÏ ÐÑÍ
¾ÀòľÁ ÔÆ
±²²
áâá ã
äåæçâ
êëê éìíìî áïðìñìò
Hèéèâæ
g
z
y
óôõöõ÷ø ùô÷øú÷ ûôöüôýþú÷øú÷ úýú÷ ú÷ø ÿôýúüõ÷ þôöûôù ýú÷ ûúùú
ú÷ ôü÷
øõ ùú÷ þôö öõô÷ úÿõ ûúùú ûô÷øôýþú÷øú÷ þõÿ÷õÿ þúõü ùõ þõùú÷ø
üôýú
ý ÷ô ôö
ýú û ÷
÷ ÷
, m
úüú
ti p ûôr ÿúúún útúu i÷ùõv
iù
ý ÷ô ôö
ÿôú
n
úüú
tkm
n
iøüútüún n
iúl i pôr ÿúúúnútúum
iøøúlüúnmùúúlny
r u
ôn
ôn
þô ÿú ú
timl
p
ro
núúr þôir÷ôtsúisûúùú ÿôk
to
rüôúnøúnútúun
oüôú÷øú÷
ÿô úú ú ùô÷øú
tk
uþôi÷r ôtús isùõ
n
to
k
r n n pt l
rs
u
n n nmm lis itk
ÿô üô úøú ùúú ùõ
yn t r
t r n pr
úü üú ùôøú ôþô ôú
n n u
r ú
ôk
÷ù
ÿ
is (
)
úø ôùú ú ùú ùõ ôù úøúøüú ùõ
vôtsúis úùúlú
n
is
m
nù
p
úu
ú÷ø
nmnmùúl úynø
ûô÷úúú
tsik ùúlúmþôþr úøúi
ýô
i ts is, y
n
÷ ôú
tr ú÷ ÷ü
trú øú
) ôm
ôin
y
þú÷úü
l no
l i÷ô,tso
r þúik÷i ôtso
r
ùõúü üú ô
tk
n
ÿúú úynø ôt þr üú u
þõùú÷ø
úø þô
÷ôú
ýôýûôö
ýôýþ ú
ô
(óúõý
÷øú÷
üô ÷
y
üôþõ úüú÷
ú÷ø
öõÿ÷ ,
ùú÷ ó
ú÷ ÷ü
þôö
ú õ÷õ ùõúüüú÷ ô
ýô÷õ÷øüú üú÷ õ÷ ôÿ úÿõ þúõü ù ýôÿ õü ú ú û ÷ ý ùú úÿõ÷ø
ûôýôöõ÷ ú
ùõüúöô÷úüú÷ üôøõú ú÷ õ÷ ôÿ úÿõ ùúûú
, pôônyúr ûúntônúøú kôrú, pôn
i
kt no
utpúynø
÷ôøúöú
m n v
i
÷øúú
ûô÷úþú ú ùôÿú
u
ýô÷õ÷øüú üú÷ ôü ÷ ýõ ÿ ú
isl n
tu n
ùõ úüú
úú þú üú
õ÷ôÿúÿõ øú ùúûú
óô úõ÷ ýôýþôöõ ýú÷ úú þúøõ ûôýôöõ÷ ú
ýô÷ úùõ ûô÷ø úÿõ ú÷
ôúû úúuûô÷øúÿõú÷ úýþúú÷ , úýõ÷ú÷ ùõ ýúÿú ùôûú÷ ùú÷
úýõ÷ú÷
þúøõ ýúÿúöúüú
ùõ
úöõ ú
mm
ilk l nt sr
ô üôôþõ ú ôô÷ùõ
ir
y
úúý
y, i÷ôtsúisúÿôt
i÷úin
súl
ûöúü ôü÷ú
n n n ni ts is
t irl
÷ôtso
r
ùõþú÷ùõ øüú ùôøú ÷ ôú úÿô
1
2
!" " #$ # % " $"
#$ #& '$( " ") *$ "+" $"" $"
%, $*$"& - y
$""
,
wu("% "("+ + !" "& ." "u
y+ %$ "(y
$ "" $"" #$+ % ("% ( $
y+ %$ "$ "" !" "&
"("+ ("y
- $ * $ % u $ ($") "
("+ !" " y+ $" (+" ") *$& / "" " (( $ $
* " "+ +(" y+ ("% ( $ ") *$
"("+ $(& - $ * + ($" (( (+" ") *$
""% $" y+ "$++ $ * " +
"+" ") *$&
0) " " $ *
" ($" + u+
++ +" $" "* y+ $"& 1 +$+" $" "*
" )*$ + $("% %u$ % y+ %
("y
y
"("& 1 +%" % y+ """ "+ u
+
y+ "++" + $" "* $u $ (+" "" $" "*
$ ( $u " " "
*$*!*"* $("% %& 2+
" " *$*!*"*, (u") *$ +("
*$*!*"* y+ "+ !" " y+
,
y
" "+ + y+ "%$ $( $ + $" "* $u
nyi irsk
u
p
ot r #il +ntin+tu
t +ny
tuyn+ mm
n
turi*tp
r !o
o
lioy+ "(n
tu
k
t tr n
n+ "%rn
&
3
34567 89494567:4 ;: :y4? 8:7 @: A= B98C94567:4 =DF :@: 5=?: 8D@9> :4:>=:8 898C:45u
B98C94567:4 BDA5DED>=D :y4? DB5=8:> :y=5u=4@97< 564??:>,
w
o
z
TUVNK (WXYZ), @:n Z:ritk
w
o
tz
[ Z:rik
CGHIJGK LMMNtOPIQIRS
i 7D4
PERUSAHAAN YANG TERDAFTAR DI LQ45 DENGAN
PENDEKATAN METODE MARKOWITZ MENGGUNAKAN
GUI MATLAB
SKRIPSI
Disusun Oleh :
TITIN AFRIANA
24010213140077
DEPARTEMEN STATISTIKA
FAKULTAS SAINS DAN MATEMATIKA
UNIVERSITAS DIPONEGORO
SEMARANG
2017
ANALISIS PEMBENTUKAN PORTOFOLIO PADA
PERUSAHAAN YANG TERDAFTAR DI LQ45 DENGAN
PENDEKATAN METODE MARKOWITZ MENGGUNAKAN
GUI MATLAB
Disusun Oleh :
TITIN AFRIANA
24010213140077
Tugas Akhir sebagai salah satu syarat untuk memperoleh
gelar Sarjana Sains pada Departemen Statistika
DEPARTEMEN STATISTIKA
FAKULTAS SAINS DAN MATEMATIKA
UNIVERSITAS DIPONEGORO
SEMARANG
2017
i
Puji syukur penulis panjatkan kehadirat Tuhan Yang Maha Esa yang telah
memberikan rahmat dan karunia-Nya, sehingga penulis dapat menyelesaikan
penulisan Tugas Akhir berikut dengan judul Analisis Pembentukan Portofolio
Pada Perusahaan Yang Terdaftar Di LQ45 Dengan Pendekatan Metode
Markowitz Menggunakan Gui Matlab . Begitu banyak pihak yang telah
membantu, oleh karena itu rasa hormat dan terima kasih penulis ingin sampaikan
kepada:
1. Bapak Dr. Tarno, M.Si selaku Ketua Departemen Statistika Fakultas Sains
dan Matematika Universitas Diponegoro dan Dosen Pembimbing I.
2. Bapak Sugito, S.Si., M.Si selaku Dosen Pembimbing II.
3. Bapak Ibu Dosen Departemen Statistika Fakultas Sains dan Matematika
Universitas Diponegoro yang telah memberikan ilmu selama proses
belajar di Statistika Fakultas Sains dan Matematika Universitas
Diponegoro.
Penulis menyadari bahwa Laporan Seminar ini masih jauh dari sempurna.
Oleh karena itu, kritik dan saran yang membangun sangat penulis harapkan demi
perbaikan dalam kesempatan berikutnya.
Semarang, Maret 2017
Penulis
iv
S
ortofolio adalah suatu cara dalam kegiatan investasi yang dilakukan lebih dari
satu aset dengan maksud untuk menentukan besaran proporsi investasi yang akan
dilakukan pada waktu periode tertentu. Untuk menentukan portofolio optimal,
salah satu model analisis yang dapat digunakan adalah Markowitz. Markowitz
mengemukakan melalui konsep diversifikasi (dengan pembentukan portofolio
saham yang optimal), investor dapat memaksimalkan keuntungan yang
diharapkan dari investasi dengan tingkat risiko tertentu atau berusaha
meminimalkan risiko untuk sasaran tingkat keuntungan tertentu. Untuk
mempermudah perhitungan portofolio bagi masyarakat awam dibuatlah sebuah
aplikasi dengan menggunakan GUI pada Matlab. Matlab (Matrix Laboratory)
merupakan sistem pemrograman interaktif dengan elemen dasar basis data array
yang dimensinya tidak perlu dinyatakan secara khusus, sedangkan GUI
merupakan submenu dari Matlab. GUI Matlab umumnya lebih mudah dipelajari
dan digunakan karena dalam menjalankannya tidak perlu mengetahui perintah
yang ada dan bagaimana perintah bekerja. Data yang dipakai pada penelitian ini
terdiri dari lima jenis aset dalam kelompok LQ45 yaitu saham BBNI, PWON,
PTBA, INCO, dan KLBF. Dalam penentuan bobot portofolio digunakan metode
trial and error dan metode Lagrange. Berdasarkan bobot portofolio dari kedua
metode tersebut diperoleh portofolio optimal yang hampir sama.
GUI Matlab, LQ45, Portofolio, Markowitz, Trial and Error,
Lagrange
v
P !"f #i i$ %& ' (ay$ i% i%&$")e%" ac"i"y "ha" *%+&!"a,e% by ) !e "ha% %&
a$$&" (i"h i%"e%" " de"e!)i%%- "he a) *%" ' .! . !"i % ' i%&$")e%" "ha" " be
)ade i% a ce!"ai% .&!i + ' "i)e. T de"e!)i%& "he )aximum result from making
a portofolio, one of analysis model which can be used is markowitz. Markowitz
exressed through diversification concept (with making of the optimal stock of
portfolio), investor can maximize the expected income from investments with
specific risk level or seeking to minimize risk to target certain profit level. To
simplify the calculation of the portfolio for public, there is an application that
made by using GUI in Matlab. Matlab (Matrix Laboratory) is an interactive
programming system with basic elements of array database which dimensions do
not need to be stated in a particular way, while the GUI is the submenu of Matlab.
Generally, Matlab GUI is more easily learned and used because it worked
without need to know the commandments and how the command works. The
data used in this study consists of five types of assets in the LQ45 group, there are
BBNI, PWON, PTBA, INCO, dan KLBF. In determining the portfolio proportion
used trial and error method and Lagrange method. Based on the portfolio
proportion of both methods obtained the optimal portfolio is almost the same.
/01234567
GUI Matlab, LQ45, Portfolio, Markowitz, Trial and Error, Lagrange
:; ?@?
Halaman
HALAMAN JUDUL ....................................................................................... i
HALAMAN PENGESAHAN I ....................................................................... ii
HALAMAN PENGESAHAN II ...................................................................... iii
KATA PENGANTAR .................................................................................... iv
ABSTRAK ...................................................................................................... v
ABSTRACT ...................................................................................................... vi
DAFTAR ISI ................................................................................................... vii
DAFTAR TABEL ........................................................................................... x
DAFTAR GAMBAR ...................................................................................... xi
DAFTAR LAMPIRAN ................................................................................... xii
BAB I
PENDAHULUAN
1.1 Latar Belakang ........................................................................ 1
1.2 Rumusan Masalah ................................................................... 4
1.3 Batasan Masalah ...................................................................... 4
1.4 Tujuan Penelitian .................................................................... 5
BAB II TINJAUAN PUSTAKA
2.1 Investasi ................................................................................... 6
2.1.1 Jenis-Jenis Investasi ........................................................ 7
2.1.2 Tipe dan Macam Investor ................................................ 8
2.2 LQ45 ....................................................................................... 9
2.3 Return ...................................................................................... 12
899
2.4 Koefisien Korelasi.................................................................... 13
2.5 Risiko ...................................................................................... 14
2.6 Portofolio ................................................................................ 16
2.6.1 Portofolio dengan Model Markowitz .............................
17
2.6.2 Bobot Portofolio ............................................................. 19
2.6.3 Portofolio yang Efisien ...................................................
22
2.7 GUI .......................................................................................... 25
BAB III METODOLOGI PENELITIAN
3.1 Sumber Data ............................................................................ 28
3.2 Tekhnik Pengelolaan Data ...................................................... 28
3.3 Flow Chart .............................................................................. 29
BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN
4.1 Deskripsi Objek Penelitian ...................................................... 31
4.2 Perhitungan Portofolio menggunakan Markowitz ................... 31
4.2.1 Menentukan Nilai Return Aset Tunggal.......................... 33
4.2.2 Perhitungan Nilai Korelasi............................................. 33
4.2.3 Penentuan Bobot Aset Portofolio .................................. 35
4.2.4 Perhitungan Portofolio Optimal ...................................... 40
4.3 Perbandingan Portofolio Optimal menggunakan Bobot Trial and
Error dengan Bobot Lagrange................................................. 50
4.4 Prosedur Penggunaan Aplikasi GUI Matlab ............................ 52
BAB V METODOLOGI PENELITIAN
5.1 Kesimpulan ............................................................................
viii
55
5.2 Saran ........................................................................................ 55
DAFTAR PUSTAKA ..................................................................................... 56
LAMPIRAN ....................................................................................................
ix
58
R ECFGH
BCDEC
IJKJLJM
NJOPK QR
SJTUJV WLXUPM YZ [\ ]PVX^_P `abcUbc deQf g hJMbJVX deQiRRRRRRRRRR
NJOPK dR
hPMXc
Property ]J_J jkl RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
di
NJOPK mR
SPcnVX]cX oOpPn qPMPKXUXJM RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
mQ
NJOPK [R
r^LOXMJcX `cPU q^VU^T^KX^ RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
md
NJOPK \R
r^PTXcXPM r^VPKJcX RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
m[
NJOPK fR
sJUJgVJUJt uJM_J SPvXJcXt wJXJ _J rJXJ
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
mf
NJOPK iR
x^O^U `K^nJcX SJMJ yPU^_P NVXJK JM_ WVV^V WL]JU `cPU RRRRRRRRRRRRR
mi
NJOPK zR
x^O^U `K^nJcX SJMJ yPU^_P YJaVJMaP WL]JU `cPU RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
mz
NJOPK {R
x^O^U `K^nJcX SJMJ yPU^_P NVXJK JM_ WVV^V YXLJ `cPU RRRRRRRRRRRRRRR
mz
NJOPK QeR
q^VU^T^KX^ uJ|JL xx}lt q~o}t qNx` _J l}o
NJOPK QQR
q^VU^T^KX^ uJ|JL xx}lt q~o}t qNx` _J rYx
NJOPK QdR
q^VU^T^KX^ uJ|JL xx}lt q~o}t l}o _J rYx
NJOPK QmR
q^VU^T^KX^ uJ|JL xx}lt qNx`t l}o _J rYx
NJOPK Q[R
q^VU^T^KX^ uJ|JL q~o}t qNx`t l}o _J rYx
tr
r
rn n o
vr n
n
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[Q
n
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[d
n
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[d
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[m
RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[[
Trail and Error RRRRRRRRRRRRRRR
[[
Lagrange RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
[f
Trail and Error RRRRRRRRRRRRRRR
[z
n
n
NJOPK Q\R q^VU^T^KX^ o]UXLJK WL]JU uJ|JL x^O^U
NJOPK QfR
q^VU^T^KX^ o]UXLJK WL]JU uJ|JL x^O^U
NJOPK QiR
q^VU^T^KX^ o]UXLJK YXLJ uJ|JL x^O^U
A
R R
¡¢¢ £¤ ¡ ¥ ¦¢§§£¤ ¦¢ ¨¢
¦¤ ©
«
ª
¡¢¢ £ ¡ ¥ ¨¢§ ¦¢ ¨¢
¦¤ © ¬
¡¢¢ £ ¡ ¥ ® ¯ ¨¢§ ¦¢ ¨¢
¦¤ © ¬«
¬
¡¢¢ £ ¡ ¥ ° ¯ ¨¢§ ¦¢ ¨¢
¦¤ © ¬«
³´µ¶´· ¸´¹º»·´¼
½¾¿¾À¾Á
ce ÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆ
ÒÓ
Return ǾȾ Closing Price ÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆ
ÕÖ
¾ÀòľÁ ÖÆ ×²ÁȾØÙ ÚÛÄÈÛÜÛ¿²Û ÝÀÃ¾È ×¾Þ¾À ÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆ
ÕÒ
¾ÀòľÁ ßÆ ×²ÁȾØÙ ÚÛÄÈÛÜÛ¿²Û ²À¾ ×¾Þ¾À ÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆÆ
Õà
¾ÀòľÁ ÅÆ Ç¾È¾ ÉÊËÌÍÎÏ ÐÑÍ
¾ÀòľÁ ÔÆ
±²²
áâá ã
äåæçâ
êëê éìíìî áïðìñìò
Hèéèâæ
g
z
y
óôõöõ÷ø ùô÷øú÷ ûôöüôýþú÷øú÷ úýú÷ ú÷ø ÿôýúüõ÷ þôöûôù ýú÷ ûúùú
ú÷ ôü÷
øõ ùú÷ þôö öõô÷ úÿõ ûúùú ûô÷øôýþú÷øú÷ þõÿ÷õÿ þúõü ùõ þõùú÷ø
üôýú
ý ÷ô ôö
ýú û ÷
÷ ÷
, m
úüú
ti p ûôr ÿúúún útúu i÷ùõv
iù
ý ÷ô ôö
ÿôú
n
úüú
tkm
n
iøüútüún n
iúl i pôr ÿúúúnútúum
iøøúlüúnmùúúlny
r u
ôn
ôn
þô ÿú ú
timl
p
ro
núúr þôir÷ôtsúisûúùú ÿôk
to
rüôúnøúnútúun
oüôú÷øú÷
ÿô úú ú ùô÷øú
tk
uþôi÷r ôtús isùõ
n
to
k
r n n pt l
rs
u
n n nmm lis itk
ÿô üô úøú ùúú ùõ
yn t r
t r n pr
úü üú ùôøú ôþô ôú
n n u
r ú
ôk
÷ù
ÿ
is (
)
úø ôùú ú ùú ùõ ôù úøúøüú ùõ
vôtsúis úùúlú
n
is
m
nù
p
úu
ú÷ø
nmnmùúl úynø
ûô÷úúú
tsik ùúlúmþôþr úøúi
ýô
i ts is, y
n
÷ ôú
tr ú÷ ÷ü
trú øú
) ôm
ôin
y
þú÷úü
l no
l i÷ô,tso
r þúik÷i ôtso
r
ùõúü üú ô
tk
n
ÿúú úynø ôt þr üú u
þõùú÷ø
úø þô
÷ôú
ýôýûôö
ýôýþ ú
ô
(óúõý
÷øú÷
üô ÷
y
üôþõ úüú÷
ú÷ø
öõÿ÷ ,
ùú÷ ó
ú÷ ÷ü
þôö
ú õ÷õ ùõúüüú÷ ô
ýô÷õ÷øüú üú÷ õ÷ ôÿ úÿõ þúõü ù ýôÿ õü ú ú û ÷ ý ùú úÿõ÷ø
ûôýôöõ÷ ú
ùõüúöô÷úüú÷ üôøõú ú÷ õ÷ ôÿ úÿõ ùúûú
, pôônyúr ûúntônúøú kôrú, pôn
i
kt no
utpúynø
÷ôøúöú
m n v
i
÷øúú
ûô÷úþú ú ùôÿú
u
ýô÷õ÷øüú üú÷ ôü ÷ ýõ ÿ ú
isl n
tu n
ùõ úüú
úú þú üú
õ÷ôÿúÿõ øú ùúûú
óô úõ÷ ýôýþôöõ ýú÷ úú þúøõ ûôýôöõ÷ ú
ýô÷ úùõ ûô÷ø úÿõ ú÷
ôúû úúuûô÷øúÿõú÷ úýþúú÷ , úýõ÷ú÷ ùõ ýúÿú ùôûú÷ ùú÷
úýõ÷ú÷
þúøõ ýúÿúöúüú
ùõ
úöõ ú
mm
ilk l nt sr
ô üôôþõ ú ôô÷ùõ
ir
y
úúý
y, i÷ôtsúisúÿôt
i÷úin
súl
ûöúü ôü÷ú
n n n ni ts is
t irl
÷ôtso
r
ùõþú÷ùõ øüú ùôøú ÷ ôú úÿô
1
2
!" " #$ # % " $"
#$ #& '$( " ") *$ "+" $"" $"
%, $*$"& - y
$""
,
wu("% "("+ + !" "& ." "u
y+ %$ "(y
$ "" $"" #$+ % ("% ( $
y+ %$ "$ "" !" "&
"("+ ("y
- $ * $ % u $ ($") "
("+ !" " y+ $" (+" ") *$& / "" " (( $ $
* " "+ +(" y+ ("% ( $ ") *$
"("+ $(& - $ * + ($" (( (+" ") *$
""% $" y+ "$++ $ * " +
"+" ") *$&
0) " " $ *
" ($" + u+
++ +" $" "* y+ $"& 1 +$+" $" "*
" )*$ + $("% %u$ % y+ %
("y
y
"("& 1 +%" % y+ """ "+ u
+
y+ "++" + $" "* $u $ (+" "" $" "*
$ ( $u " " "
*$*!*"* $("% %& 2+
" " *$*!*"*, (u") *$ +("
*$*!*"* y+ "+ !" " y+
,
y
" "+ + y+ "%$ $( $ + $" "* $u
nyi irsk
u
p
ot r #il +ntin+tu
t +ny
tuyn+ mm
n
turi*tp
r !o
o
lioy+ "(n
tu
k
t tr n
n+ "%rn
&
3
34567 89494567:4 ;: :y4? 8:7 @: A= B98C94567:4 =DF :@: 5=?: 8D@9> :4:>=:8 898C:45u
B98C94567:4 BDA5DED>=D :y4? DB5=8:> :y=5u=4@97< 564??:>,
w
o
z
TUVNK (WXYZ), @:n Z:ritk
w
o
tz
[ Z:rik
CGHIJGK LMMNtOPIQIRS
i 7D4