Patettongenna Sumpajang Wajie Edisi I Bu

Edi s i I

As r i b i n Be d d u b i n Mu h a mma d

ada kata

Patettongenna Sumpajang Waji’e

Asri bin Beddu bin Muhammad @2016, Adakata Ebook Publisher, Makassar Didistribusikan oleh Adakata Ebook Publisher Layout dan Desain : Asri bin Beddu bin Muhammad

Diterbitkan pertama kali oleh Penerbit Adakata Ebook Publisher, Juli 2016 Jalan P K 7, Tamalanrea, Makassar, Sulawesi Selatan 90212 Telp. 082292894494 Email : ishaq.asri@gmail.com Blog : http://imajinasi-kontemporer.blogspot.com

PERI NGATAN!

Buku i ni di t ul i s unt uk kepe nt i ng an dakwah

i s l ami y ah. Se t i ap or ang be bas unt uk meny ebar - l uas kan dan me nce t ak buku i ni unt uk ke pe n- t i ng an non- kome r s i al . Hany a pe nul i s y ang be r hak me ngubah i s i buku i ni .

ADA P ASSI LONGANG

ممييْحمرررلا انمممٰحيْرررلا اهملرمٰلا اممسيْبم

Si ni nna r ampe - r ampe made ce ngnge nappunnai Puang Al l ah Ta` al a Se uwwae . Puang mar aj ae ngngi but i ng l angi ne nni a l e bo' na t anae. Te kkul upai mass al awa' ne nni a mabbe r e s e l l e ng l ao r i Nabi Pac c appur e ngnge Muhammad s h a l l a l l a h u ` a l a i h i wa s a l l a m mak- kot opar o l ao r i s i ni nna i s e' bol ana ne nni a s ahaba' na nenni a s i ni nna t au makkac uwe - e r i al ena l e t t u' r i e ss o ki ame ' .

Nai y a s umpaj angnge manc aj i wi al l i r i nna ag amae . Par e l l ui s i ni nna umma' se l l e ngnge maj eppui s umpaj angnge bar a' t onge t - t ongengngi napat e t t ong al l i r i nna ag amae . Nas aba' r i makkuanna- nar o, uwuki - i i yy ae bo' e bar a' we ddi ng manc aj i bo' abbac ang l ao r i pada- padakku' Ugi mae l o' e mai ss e ngngi c ar a- c ar ana Nabi t t a' Muhammad s h a l l a l l a h u ` a l a i h i wa s a l l a m mas s umpaj ang.

Mar e l l au addampe ngng a' nar e kko e ngka adakku' t appas al a r i l al e nna i yy ae bo' e. Tanapodo makke gunai . Sal ama' ki t opada

s al ama' . Al hamdul i l l ahi r abbi l ` al ami n.

Makass ar , 02 Jul i 2016

Par uki e

I SE' NA BO' E

ADA PASSI LONGANG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i

I SE' NA BO' E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i i i Sumpang 1 APPEPACCI NGENG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

1. 1 PARELLUNNA APPEPACCI NGENGNGE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1

1. 2 JENNE' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1. 3 CEMME WAJI ' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

1. 4 TAYAMMUNG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

1. 5 GAU' - GAU' E NAREKKO MAJJAMBANGNGI I YAREGA MATTEME . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Sumpang 2 PEGAUKENNA SUMPAJANGNGE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

2. 1 NI A' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

2. 2 TAKKEBBERE' I HERANG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

2. 3 PADDOANGENG PATTI MPA' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

2. 4 SURA' AL- FATI HAH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

2. 5 PANGOPPU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

2. 6 ROKO' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

2. 7 I TTI DALENG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

2. 8 KUNNU' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

2. 9 SUJU' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

2. 10 TUDANG RI PALLAWANGENNA DUWWAE SUJU' . . . . . 69

2. 12 RAKANG MADDUANA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

2. 13 MATTAHI YYA PAMMULANG SI BAWA MASSALAWA' . . 72

2. 14 RAKANG MATTELLUNNA I YAREGA MAEPPANA . . . . . . . 79

2. 15 MATTAHI YYA PACCAPPURENG SI BAWA MASSALAWA' . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

2. 16 MARELLAU ALLI NRUNGENG POLE RI EPPA- E PASSALENG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

2. 17 PADDOANGENG RI CAPPA' SUMPAJANG . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

2. 18 MABBERESELLENG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Sumpang 3 SI KKI RI ' RI MUNRI SUMPAJANG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109

3. 1 AKESSI NGENNA SI KKI RI ' E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109

3. 2 SI KKI RI ' RI MUNRI SUMPAJANG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 BO' AKKACUWERENG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 PASSALENNA PARUKI - E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123

Sumpang 1 APPEP ACCI NGENG

1. 1 P ARELLUNNA AP ACCI NGENGNGE

Nai ya apacci ngengnge mancaj i wi sar a' essana sumpaj angnge. Apacci ngengnge engka duanr upa i yanar i t u apacci ngenna at i e

nenni a apacci ngenna t ubue. Appepacci ngenna at i ei yanar i t u gau' engkat t a' pepac-

ci ngi wi at i e pol e r i appaduangengnge nenni a pol e r i amunape- kengnge nenni a pol e r i ampe- ampe maj a- e. Si t ongenna appad- duangengnge mancaj i wi naj i si ' r i l al enna at i e. Makkedai Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

Be t t ua nna :

E si ni nna t au mat eppe' e, si t ongenna t au mappadduwwae naj i - si ' i . 1

Ri asengnge munape' i yanar i t u l ai ng napau t i mue l ai ng t oi napat - t ongeng at i e. Lai ng napegau' t i mue l ai ng t oi nael or i at i e. Nai ya ampe- ampe maj a- e nat i wi - i mal emma t eppe' e. Nasaba' r i amak-

1 Sur a' At - Taubah 9 : 28.

kuannanar o, par el l ui di abel ai i yar o t el l ue.

Aj a' na caca' na t au l ai ngnge t ul i di sappa. Par el l ui t ul i di - sappa caca' na at i t t a' bar a' weddi ngngi di pepacci ngi r i we t t ut t a' mangol o r i Puang Al l ah Ta` al a r i l al eng sumpaj ang. Makkedai Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

Be t t ua nna :

E si ni nna t au mat eppe' e, abel ai maegae pakki r a- ki r ae. Si t o- ngenna pakki r a- ki r ae sai sa' i yanar i t u dosa. Nenni a aj a' mu- sappa- i asal anna t au l ai ngnge nenni a aj a' mubi c ar a j a- i t au

l 2 ai ngnge. Pappepacci nna at i e i yanar i t u t eppe' e r i Puang Al l ah Ta` al a

Seuwwae. De naul l ei madeceng t eppe' e r i Puang Al l ah Ta` al a na- r ekko engka mopa di pakapuang l ai ngnge nenni a engka mopa abat a- bat angeng r i l al enna at i e. I yako di ul l ei t epper i wi seuwwan- na puangnge nenni a di ul l ei pat eddengngi abat a- bat angeng- nge r i

ag amae maj eppu di t el l ani ' t u mu' mi ng. Ri asengnge mu' mi ng

i yanar i t u t au mar e' e t oddo' na r i l al enna at epper engnge. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wa- sal l am :

2 Sur a' Al - Huj ur at 49 : 12.

Be t t ua nna :

Si 3 t ongena mu' mi ngnge t eppunnai naj i si ' .

Appepacci ngenna t ubue i yanar i t u gau' engkat t a' pepacci - ngi wi t ubue pol e r i si ni nna r ot a' e. Nai ya Puang Al l ah Ta` al a maser o napuj i mapacci ngnge. Nai ya apacci ngengnge mancaj i wi t anr ang t eppe' t a r i Puang Al l ah Ta` al a sur oengngi ' mappepac- ci ng. Mak- kedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal - l am :

Be t t ua nna :

Nai 4 ya apac c i ngengnge si t engngana t eppe' e. Di bi ssai si ni nna r ot a' e pol er i t ubu' e nasaba' uwwai .

Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

3 Pol e r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahul l ah .

4 Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Musl i m r ahi mahul l ah ( 223) .

Si t ongenna i yar o uwwai yye weddi ng mappepac c i ng. Degaga mul l ei panaj i si ' i . 5

I yar o uwwai yy e di pakaei maj j enne' nar ekko mael oki ' massum- paj ang i yar ega di pakei cemme nar ekko j unnu' ki ' . Nar ekko mael o' ki ' maj j enne' nadegaga uwwai maj eppu pakeki ' awu mapacci ngnge. Nar ekko mael o' ki ' mabbi ssa nadegaga uwwai maj eppu pakeki ' bat u. Nai ya Puang Al l ah Ta` al a de namael o panr asa- r asai umma' na Muhammad.

Uwwai nna t asi ' e weddi ng mat o di pake mappepacci ng. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

I yar o uwwai na [ t asi ' e] weddi ng mappepac c i ng. Namua bakke

[ engkae r i l al eng] - na hal l al a' t o. 6

1. 2 JENNE'

Nai ya ada j enne' e pol ei r i l al enna bahasa Mangkasa- e. Be t t uanna ada j enne' e r i l al enna bahasa Ugi - e i yanar i t u uwwai . Ri asengngi

maj j enne' apa' uwwai di pake.

5 Pol e r i haddese' nauki - e I mam Abu Dawud r ahi mahul l ah . Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna ki t t a' r i asengnge Shahi h Sunan Abi Dawud. 6 Pol e r i haddese' nauki - e I mam Abu Dawud r ahi mahul l ah . Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna ki t t a' r i asengnge Shahi h Sunan Abi Dawud.

Engka t el l u passal eng mancaj i as abar eng waj i ' ki ' maj j enne'

i yanar i t u mael o' ki ' massumpaj ang, mat t awape' ki ' ( t hawaf )r i Kabbae nenni a mael o' ki ' ger u' i Ki t t a' Al - Qur ' an Mapacci ngnge. Nai ya Puang Al l ah Ta` al a nappar ent angngi r i si ni nna umma' na Muhammad bar a' maj j enne' i nar ekko mael o' i massumpaj ang. Makkedai Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

Be t t ua nna :

E si ni nna t au mat eppe' e! Nar ekko mael o' ko t e t t ongangngi sumpaj angnge maj eppu bi ssai r upammu nenni a j ar i mmu l e t t u' si kkumu. Nenni a sapui ul ummu nenni a [ bi ssai ] duwwae aj emu

l 7 e t t u' duwwae kac i ng- kac i mmu.

Nai ya Puang Al l ah Ta` al a de namael o' t ar i mai sumpa- j angnge nar ekko nakennaki ' haddase' ( hadat s ) . Nai ya haddase' e engka duanr upa i yanar i t u haddase' beccu' si bawa haddase' l oppo. Nar ekko nakennaki haddase' beccu' maj eppu par el l uki ' maj j enne' nai nappa massumpaj ang. Nar ekko nakennaki ' had-

7 Sur a' Al - Ma- i dah 5 : 6.

dase' l oppo par el l uki ' cemme waj i ' nai nappa massumpaj ang. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

De 8 di t ar i mai sumpaj ammu nar ekko de mumapac c i ng.

Engkat o adanna Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal - l am makkeda:

Be t t ua nna :

De nat ar i mai Al l ah Ta` al a sumpaj anna sal aseddi mmu nar ekko engka 9 haddase' na gangkanna maj enne' i .

Waj i t okki ' maj j enne' nar ekko mat t awape' ki ' r i Kabbae. Ri asengnge mat t awape' i yanar i t u gau' engkat t a' maccenner i Kabbae r i Mekka. Asabar enna waj i ' ki ' maj j enne' nar ekko mat - t awape' ki i yanar i t u apa' i yar ot awape' e pada- padai sumpa- j angnge nai ya sumpaj angnge napawaj i ' ki ' maj j enne' . Makkedai

8 Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i si bawa I mam Musl i m r ahi ma - humul l ah . 9 Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi ma- humul l ah .

Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

At 10 t awapekengnge r i bol ae pada- padai sumpaj angnge.

Nai ya r i asengnge bol ar i l al enna haddese' pur ae di r ampe

i yanar i t u Kabbae r i Masi j i ' Har am r i Mekka. Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am nat el l a- i Kabbae Bai t ul l ah i yar ega Bol ana Puang Al l ah Ta' al a. Ri t el l a- i Bol ana Puang Al l ah Ta` al a t enni a nasaba' engkai kor o monr o Puang Al l ah Ta` al a ne' ki ya nasaba' Kabbae mancaj i wi onr ong addeppungeng massompa r i Puang Al l ah Ta` al a.

Waj i ' t okki ' maj j enne' nar ekko mael o' ki ' mat t enni ngngi

i yar ega ger u' i Ki t t a' Al - Qur ' an Mapacci ngnge. Makkedai Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

10Pol ei r i haddese' nauki - e I mam An- Nasa- i r ahi mahul l ah ( ki t t a' Al - Manasi k) nomor o' 2920. Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna ki t t a'

r i asengnge Shahi hun Nasa- ' i ( I I /614) .

Be t t ua nna :

Nenni a si t ongenna Al - Qur ' an maser o l ebbi . Ri l al enna Ki t t a' r i pi r ar ae. Degaga ger u' i sangaddi nna at a di pepac c i ngi e. 11

Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Degaga ger u' i Al - Qur ' an sangaddi nna mappac c i ngnge. 12

Nar ekko mael o' ki ' maj j enne' par el l ui di padecengi ni a' e. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Si t ongena amal a' e ni a' e napol ei nenni a t ungke' - t ungke' t au na- l ol ongangngi nani akangnge. 13

11Sur a' Al - Waqi ` ah 56 : 77- 79.

12Pol er i haddese' nauki - eI mam Mal i k r ahi mahul l ah ( ki t t a' Al - Qur ' an) nomor o' 1. Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna I r wa- ul Ghal i l ( I /158) . 13Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi ma- humul l ah .

Degaga naengka nappaggur uang Nabi t t a' Muhammad shal l al - l ahu ` al ai hi wasal l am bacana ni a' e apa i yar o ni a' e gau' na at i e,

t enni a gau' na t i mue. Ri asengnge ni a' i yanar i t ue t t okenna at i e mael o' pegau'

seddi e j ama- j amang. Di t ar o maci nnong at i e mael o' maj j enne' . Maj j enne' ki ' apa' Puang Al l ah Ta` al a di at t ungkai t enni a l ai ngnge. Nar ekko t enni a Puang Al l ah Ta` al a di at t ungkai maj eppu di t el l a- i r i ya. Nai ya r i yae mancaj i wi appadduangeng beccu' apa' engka di -

akkat t ai l ai ngnge r i sesena Puang Al l ah Ta` al a.

Si ni nna j ama- j amangnge par el l ui di pammul ai nasaba' bi semi l l a bar a' di l ol ongangngi pammasena Puang Al l ah Ta` al a. Makkot opar oj enne' e, di pammul ai j enne' e nasaba' bi semi l l a. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Degaga sumpaj ang nar ekko degaga j enne' na. Nenni a degaga j enne' nar ekko de di t eppui asenna Al l ah Ta` al a r i l al enna. 14

Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am pu-

14Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Abu Dawud r ahi mahul l ah . Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna ki t t a' na r i asengnge I r wa- ' ul Ghal i l .

r a nappaggur u sahaba' na pegaukenna j enne' e. I y at onar o nap- paggur uang sahaba' na nabi e r adhi yal l ahu ` anhum r i t au engkae r i muni nna. Engka seuwa we t t u, sahaba' na nabi er i asengnge ` Abdul l ah bi n Zai d r adhi yal l ahu ` anhu nappaggur ui umma' sel l engnge passal l enna j enne' na Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am . Tar uki r i l al enna haddese' e makkeda:

Be t t ua nna :

Haddese' na ` Abdul l ah bi n Zai d pol er ij enne' na Nabi e shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am. Maj eppu mel l auwi ser o engkae uwwaena. Maj j eppu naj j ennekangngi t auwe j enne' na Nabi e shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am. Nat ol l o- i duwwae j ar i nna pol e r i ser o' e nanabi ssai ni j ar i nna wekka t el l u. Nai nappa naput t ama' i j ar i nna r i ser o' e nai nappa mat t al i mommo nenni a mangi so- i uwwai t ama' r i i nge' na nai nappa napasssu. Nai nappa na- t el l engang pai meng j ar i nna ( r i ser o' e) nanabi ssai ni r upanna wekka t el l u. Nai nappa nabi ssai duwwae j ar i nna l e t t u' si kkuna wekka dua. Nai nappa nat el l engang j ar i nna nai nappa nasapui ul unna pol e r i ol o l ao r i munr i wekka si seng. Nai nappa nabi ssai aj 15 ena l e t t u' r i kac i ng- kac i nna.

Nai ya r i asengnge i se t i ngsar e' ( i s t i nt sar )i yanar i t u di i so uwwai yy e mut t ama' r i l al enna i nge' e nai nappa di asseppungang. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am:

Be t t ua nna :

Ni gi nni gi maj j enne' par el l ui pegau' i se t i ngsar e' nenni a ni gi nni gi mabbi 16 ssa pake bat u par el l ui t ekkebal i bi l angenna.

Nai ya bi ssangenna j ar i e gangkanna si kku- e weddi ng wekka

15Pol e r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah . 16Pol e r i haddase' e nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu - mul l ah .

dua weddi ng mat o wekka t el l u. Engka haddese' na sahaba' na Nabi e r i asengnge Ut sman bi n ` Affan r adhi yal l ahu ` anhu mak- keda:

Be t t ua nna :

Haddese' na Ut sman bi n ` Affan. Si t ongenna [ engka t au] nai t ai Ut sman mel l au uwwai aj j ennekeng nai nappa pi nr a' i uwwai l ao r i pal e' j ar i nna pol e r i onr ong uwai yye nai nappa nabi ssai [ duwwae j ar i nna] wekka t el l u makkul i ng. Nai nappa naput - t ama' ij ar i at aunna r i onr ong uwwai yye nai nappa mat - t al i mommo nenni a pegau' i se t i ngsar e' . Nai nappa nabi ssai

r upanna wekka t el l u nenni a duwwae j ar i nna l e t t u' si kkuna wekka t el l u. Nai nappa nasa- pui ul unna. Nai nappa nabi ssai r upanna wekka t el l u nenni a duwwae j ar i nna l e t t u' si kkuna wekka t el l u. Nai nappa nasa- pui ul unna. Nai nappa nabi ssai

Nar ekko maj j enne' ki ' , at aut t a' di paddi ol o nai nappa abi ot a' . Engka adanna Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am makkeda:

Be t t ua nna :

Nar 18 ekko pada maj j enne' ko pammul ai r i at aummu.

Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am na- r ekko maj j enne' i napuj i pepacci ngi wi i si nna. Ri t empona Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am t enni a si ka' i si ' pada- pada makkukkuangnge napake t auwe. Ri we t t ue r o, pappepac- ci nna i si e r i asengngi si wa' ( si wak ) . Nai ya si wa' e di ebbu- i pol e r i t akke aj ue nai nappa di okko- i cappa' na nat awwi nr u pappada bul u si ka' e. I yanar o napake t or i ol oe pepacci ngi wi i si nna. Mak- kukkuangnge engka mopa t au pake si wa' di t ana Ar a' ne' ki ya

degaga di bal u' di t ana Ugi .

Nar ekko pur ani ' mat t al i mommo makessi ng nar ekko di si ka' i

i si e. Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am maser o nael or angngi umma' na pepacci ngi wi i si nna r i we t t unna

17Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu - mul l ah . 18Pol e r i haddese' nauki - e I mam Abu Dawud r ahi mahul l ah . Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna ki t t a' r i asengnge Shahi h Abu Dawud.

maj j enne' . Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wa- sal am de napawaj i ' i apa' nakke t aur angngi mar essa' umma' na.

Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Mennengngi de [ mangat t a] ut aneki umma' ku' i yar ega r upa- t auwwe maj eppu usur oi massi wa' r i t ungke' - t ungke' sum- paj 19 ang.

Nai ya dauccul i ngnge di pasi gabungngi ul ue r i we t t ut t a' maj - j enne apa' ul ue si bawa dauccul i ngnge di bi l ang seddi mi . Makke- dai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Duwwae 20 dauc c ul i ng bageanna ul ue.

19Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu - mul l ah . 20Pol e r i haddese' nauki - e I mam I bnu Maj ah r ahi mahul l ah . Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna ki t t a' r i asengnge Shahi h I bnu Maj ah.

Nai ya ul ue de di t ol l o- i uwwai ne' ki ya di sapui bawang. Di r i ca' i duwwae pal e' l i mat t a' nai nappa di sappur u ul ut t ar i t uj unna nacokkor i e gemme' mappammul a r i ol o l e t t u' r i munr i . Nar ekko l e t t u' ni duwwae pal e' t a r i munr i maj eppu di sappur usi pai meng l ao r i ol o. Si ul l e- ul l e t a' pagal ai manengngi nacokkor i e gemme' we t t unna di sappur u.

Nar ekko pur ani di sapu ul ue maj eppu mat t er u duwwae j ar i t t a l ao r i dauccul i ngnge. Jar i at aut t a' r i dauccul i ng at aut t a' nenni a j ar i abi ot a' r i dauccul i ngnge abi ot a. Di pat t ama' i paj j el l o' - t a' r i ceggo' na dauccul i ngnge nai nappa di kacoci ' . Nai ya i ndo'

j 21 ar i t t a' nasappur u- i boko dauccul i ngnge.

Nai ya duwwae aj e t a' par el l ul adde' di t ar o makessi ng bi ssana. Si ul l e- ul l e t a' padecengi bi ssana amput ut a' apa' nar ekko

de namar i ca' amput u- e r i we t t ut t a' maj j enne' maj eppu mut t ama' i mat u' amput ut a' r i l al enna ner aka. Pur a engka sahaba' na Nabi t t a' r adhi yal l ahu ` anhu de namar i ca' amput una we t t unna maj j enne' apa' mapper i - per i wi . Makkedai Nabi t t a' Muhammad

shal l al l ahu ` al ai hi wasal am r i sahaba' na:

Be t t ua nna :

Mac i l akai amput u- e nasaba' api nna ner aka. 22

21Pol e r i haddese' nauki - e I mam Abu Dawud r ahi mahul l ah . Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna ki t t a' r i asengnge I r wa- ul Ghal i l . 22Pol e r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu -

Nar ekko pur ani ' maj j enne' maj eppu di bacani paddoangeng pur ae nappaggur uang Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am . Paddoangenna i yanar i t u:

Be t t ua nna :

Upesabbi wi degaga [ t ongeng] r i sompa sangaddi nna Al l ah Ta` al a seuwwae nadegaga si bawanna. Nenni a upesabbi t oi

makkeda 23 Muhammad at anna nenni a Sur o Mat eppe' na. E Puang Al l ah Ta` al a, panc aj i ka' t au t oba' nenni a panc aj i ka' t au

mapac 24 c i ng. Maser o mapac c i ng i nnokki nnokki ' e Puang Al l ah Ta` al a nenni a ur ampe madec ekki ' . Upesabbi wi degaga [ maser o

t ongeng] r i sompa sangaddi nna Al e t a' . Maddampengnga' nen-

ni a t oba' ka' l ao r i Al e t a' .

mul l ah .

23Pol e r i haddese' nauki - e I mam Musl i m r ahi mahul l ah .

24Pol e r i haddese' nauki - e I mam Ti r mi dz i r ahi mahul l ah . Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna ki t t a' r i asengnge Shahi hut Ti r mi dz i ( I /18) .

Nai ya weddi ngnge pal ukai j enne' ei yanar i t u si ni nna massu- 25 e pol e r i duwwae ceggo' engkae r i awana posi t a' . Pada-

padanna e t t ue, t ai yy e, uwwai manni e, uwwai t eme we nenni a uwwai masi e ( madz i ) . Ri asengnge uwwai masi i yanar i t u uwwai maput e namaci nnong pada- pada uwwai yy e massu pol er i wel anna ur uane we ne' ki ya t enni a uwwai t eme t enni at o uwwai manni . Nai ya uwwai masi e di ol oi massu na uwwai manni e.

Nomor o' duwwa weddi ngnge pal ukai j enne' ei yanar i t u engka naj i si ' maega massu pol e wat akkal e t a' nade nal al or i duwwae cebbo' pur ae di r ampe. Pada- padanna massu- i dar ae pol er i l o- e namaega dar ana massu i yar ega t al l uaki ' nenni a r i l ai nnae.

Nomor o' t el l unna weddi ngnge pal ukai j enne' ei yanar i t u di ger u' i wel angnge nadegaga kai ng l awai . Makkedai Nabi t t a'

Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Ni 26 gi nni gi ger u' i wel anna maj eppu aj j enne' ko.

Nomor o' eppana weddi ngnge pal ukai j enne' ei yanar i t u

25Pol ei r i i se' na Sur a' Al - Ma- i dah 5 : 6 nenni a pol ei r i haddese' nauki - e

I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah .

26Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Abu Dawud r ahi mahul l ah ( ki t t a' At h- Thahar ah) nomor o' 81. Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna

ki t t a' na r i asengnge I r wa- ul Ghal i l ( I /50) .

nar ekko pur aki ' manr e j uku unt a. Sahaba' na Nabi e r i asengnge Jabi r bi n Samur ah r adhi yal l ahu ` anhu pur ai nakkut anang passal enna j uku unt ae. Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am nasur oi maj j enne' nar ekko pur ai manr e j uku unt 27 a.

Nomor o' l i mana weddi ngnge pal ukai j enne' ei yanar i t u massuki ' pol e r i ag ama Sel l engnge. Makkedai Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

Be t t ua nna :

Ni gi nni gi kaper e' r i pur ana mat eppe' maj eppu si t ongenna mennaj a bawangngi amal a' na nenni a manc aj i t au r ugi wi r i aher a' . 28

1. 3 CEMME WAJI '

Nar ekko nakennaki ' haddase' l oppo maj eppu de nagenne' nar ek- ko maj j enne' ki bawang nai nappa massumpaj ang. Par el l uki ' pegau r i asengnge cemme' waj i . Makkedai Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

27Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i r ahi mahul l ah nomor o' 360.

28Sur a' Al - Ma- i dah 5 : 5.

Be t t ua nna :

Nar 29 ekko j unnu' ko maj eppu appepac c i kko.

Ri asengnge mappepacci ng r i l al enna aya' pur ae di r ampe

i yanar i t u cemme waj i ' . Ri asengnge j unu' i yanar i t u pur aki ' ger u' makkunr ai . Ri asengnge ger u' makkunr ai i yanar i t u j ama- j amang akkal ai - bi nengeng t enni a di ger u' bawangngi . Makkedai Nabi t t a'

Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Si t ongena uwwai yye pol ei r i uwwai yye. 30

Akkat t ana adanna Nabi t t a' shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am i yanar i t u weddi ngnge mancaj i asabar eng di pegau' i cemme waj i ' e i yanar i t u

apa' massu- i uwwai manni e. Massu- i uwwai manni e nasaba'

di at t ungkai i yar ega de di at t ungkai .

Ri pammul anna, Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am de napawaj i ' i cemme seddi et au nar ekko nager u' i bai nena nade nassu uwwai manni nna. Engka sahaba' na Nabi e r adhi yal l ahu ` anhu pur a makkut t anangngi r i Nabi e shal l al l ahu

29Sur a' Al - Ma- i dah 5 : 6.

30Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah.

` al ai hi wasal l am . Mappebal i wi Pe t t a Nabi e Muhammad shal l al -

l ahu ` al ai hi wasal l am makkeda:

Be t t ua nna :

Par el l ui nabi ssai [ al al ena] pur ae ger u' makkunr ai nai nappa maj 31 j enne' nai nappa massumpaj ang.

Ne' ki ya l el ena- l el ena we t t ue, Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am nawaj i kakki ' cemme namua de nassu uwwai manni e. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wa- sal l am :

Be t t ua nna :

Nar ekko engka t udang r i pal l awangenna t akke eppae nai nap- pa 32 makkar esoi maj eppu si t ongenna nawaj i ki wi c emme.

Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am pur ai nappaggur uang r i umma' na car a- car ana cemme j unnu' . Nai ya cemme j unnu' e de napada cemme bi asae.

31Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah . 32Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah .

Nar ekko mael o' ki ' pegau' cemme j unnu' par el l ui di pade- cengi ni a' e r i l al eng at i . Di pegau' i apa' Al l ah Ta` al a di akkat t ai . Nai nappa di bacai bi semi l l ae apa' r i t ungke' - t ungke' j ama- j amang par el l aui di t eppu asenna Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna.

Nar ekko mael o' ki ' cemme j unnu' de di at t er u cemme. Di padecengi dol o' bi ssana wel angnge nenni a di bi ssa t oi uwwai manni e nar ekko engka maddeppe r i wat ak- kal e we. Jar i abi ot a' di pake goggo- i . Nai nappa di bbi ssai j ar i e. Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am nassussur angngi j ar i n- na r i t anae nai nappa nabi ssai . Nar ekko degaga t ana r i sedde t a' weddi ng mat o pakake' sabun. Nacar i t angaki bai nena Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am r i asengnge Mai munah

r adhi yal l ahu ` anha, makkedai :

Be t t ua nna : Upi nr akangngi uwwai Nabi e shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am

r i we t t unna c emme. Upi nr akangngi uwwai nasaba' j ar i at au l ao r ij ar i abi o nai nappa nabi ssai i yar o duwwae. Nai nappa nabi ssai wel anna. Nai nappa nassussur ang j ar i nna r i t anae r i we t t unna c emme. Upi nr akangngi uwwai nasaba' j ar i at au l ao r ij ar i abi o nai nappa nabi ssai i yar o duwwae. Nai nappa nabi ssai wel anna. Nai nappa nassussur ang j ar i nna r i t anae

j ar i t t a' di pake we goggo- i wel angnge maj eppu di pammul ai ni cemme j unnu' e nasaba' j enne' pada- pada mael o' ki ' massum- paj ang. Nai nappa di r i ca' i pal e' j ar i e nai nappa di j akkai gemme' e pake kameng j ar i bar a' mar i ca' i ul i ul ue. De namakessi ng na- r ekko mat t er uki mat t ol l o apa' weddi ng j aj i t assel engngi ur e' - ur e' na ul ue. Nar ekko mar i ca' ni ul i ul ue, pakeki ' j ar i t ol l o- i ul ue

wekka t el l u nai nappa cemme pada- pada bi asae. Nacar i t angakki ' bai nena Nabi t t a' shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am r i asengnge ` Ai syah

r adhi yal l ahu ` anha, makkedai :

Be t t ua nna :

Nai ya nar ekko c emme j unnu' i napammul ai nasaba' nabi ssai

33Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah .

duwwae j ar i nna nai nappa maj j enne' pada- pada j enne' e nar ekko mael o' ki ' massumpaj ang. Nai nappa naput t ama' j ar i n- na r i uwwai yye nai nappa nar i c a' pal l awangenna gemme' na l e t t u' r i l al eng. Nai nappa nat ol l o ul unna wekka t el l u nasaba' duwwae j ar i nna. Nai nappa nat ol l o si ni nna t ubunna. 34

Nar ekko mael o' ni ' paj ai cemme j unnu' maj eppu di bi ssai duwwae aj e t a. Nacar i t angakki ' bai nena Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am r i asengnge Mai munah r adhi yal l ahu ` anha , makkeda:

Be t t ua nna :

Nai 35 nappa mabbenr eng nai nappa nabi ssai duwwae aj ena. Nar ekko de napur a di ger u' wel angnge si punge t t a' pur a maj enne'

we t t ut t a' cemme maj eppu weddi ngngi ' mat t er u massumpaj ang namua de di aj j enne' dol o' apa depa nal uka j enne' e.

Nar ekko j unnu' ki ' r i t ennga benni e nade di sempa' cemme aj a' ki ' mat t er u mat i nr o. Di bi ssai dol o' wel angnge nai nappa maj - j enne' nai nappa mat i nr o. Nacar i t angakki ' bai nena Pe t t a Nabi e Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am r i asengnge ` Ai syah

r adhi yal l ahu ` anha , makkedai :

34Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah . 35Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah .

Be t t ua nna :

Nai ya Nabi e shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am nar ekko mael o' i mat i nr o naengkai nakenna j unnu' [ maj eppu] nabi ssai wel anna nenni a maj j enne' i pada- pada mael o' i massumpaj ang. 36

Nomor o' duwwa mancaj i e as abar eng par el l uki ' cemme' waj i '

i yanar i t u nar api wi essona Juma. Nai ya cemme we r i essona Juma pada- pada cemme bi asae, di pepacci ngi wi bawang wat akkal e we. Waj i ' ki ' cemme nai nappa l ao massumpaj ang j uma r i masi j i ' e. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Cemme 37 r i essona Juma waj i ' i r i t ungke' - t ungke' t au bal l i ge' e. Ri asengnge t au bal l i ge' i yanar i t u si ni nna t au weddi ng-

ngena mappunnai ana' mennengngi mabbuwi nei . Nar ekko ur uane r i asengngi bal l i ge' nar ekko engkana uwwai manni nna.

36Pol e r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah. 37Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah .

Nar ekko makkunr ai r i asengngi bal l i ge' nar ekko pur ani maddar a. Nai ya makkunr ai yy e de nawaj i ki cemme r i essona Juma apa' de namael o' l ao maj j uma r i Masi j i ' e. Makkedai Nabi t t a' Muhammad

shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Nar ekko sal aseddi mmu mael o' i nal okkai j uma- e maj eppu par 38 el l ui c emme.

Nai ya umma' sel l engnge waj i ' i cemme' t assi seng r i l al enna t appi t ung essoe. Waj i ' napepacci ngi wat akkal ena. Car at a' cemme pada- pada cemme bi asae i yanar i t u di pepacci ngi wi bawang t ubue. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wa- sal l am :

Be t t ua nna :

Waj i ' i t ungke' - t ungke sel l eng c emme t assesso r i l al enna pi t ung essoe. 39

Nomor o' t el l u weddi ngnge mancaj i as abar eng di pegau'

38Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah . 39Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah .

cemme waj i ' e i yanar i t u bar u- bar uki ' mut t ama' r i l al enna agama Asel l engengnge. Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am nar ekko engka t au mut t ama' sel l eng maj eppu nasur oi l 40 ao cemme.

Nomor o' eppa weddi ngnge mancaj i asabar eng cemme waj i ' e

i yanar i t u nar eko mat eki ' . Tenni a i di ' cemmei al e t a' ne' ki ya t auwe cemmeki ' . Waj i ' di cemme t au mat e we sangaddi nna mat e wi r i l a- l enna ammusur engnge. Ri we t t unna menr e' haj j i Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am engka j ama' haj j i mat e nabuang unt a. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Cemmei nasaba' uwwai nenni a daung bi dar a nenni a doko- i

kac 41 i nasaba' duwwae waj unna.

Weddi ngnge mancaj i as abar eng par el l unna cemme waj i ' makkunr ai nyy e sangaddi nna pur ae di r ampe i yanar i t u maddar ai makkunr 42 ai nyy e ( hai d ) nal eppanna massu dar ana nenni a pur ai makki 43 ana' makkunr ai yy e nal eppanna massu dar a ni pase' na.

40Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Abu Dawud ( ki t t a' At h- Thahar ah) nomor o' 355. 41Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah . 42Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah . 43Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu- mul l ah .

Ri asengnge dar a ni pase' i yanar i t u dar a massu- e r i we t t unna mak- ki ana makkunr ai yy e.

1. 4 TAYAMMUNG

Nai ya t ayammungnge mancaj i wi passel ena j enne' ei yar ega cemme waj i ' e nar ekko degaga uwwai di l ol ongang. Nar ekko

engkana uwwai di l ol ongang maj eppu mat t er u l uka t ayammung- nge. Nai ya t ayammungnge t assi seng bawang weddi ng di pake. Nar ekko pur aki ' massumpaj ang si seng namael o' ki ' massum- paj ang pai meng maj eppu par el l uki ' mat t ayammung pai meng na- mua depa nal uka.

Nar ekko mat t ayammungngi ' maj eppu awu di pake. I yar o awue mancaj i wi passel l ena uwwai yy e. Makkedai Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

Be t t ua nna :

Nar ekko mal asako i yar ega engkako r i t engnga l al eng i yar ega l i suko pol er ij amba- j ambangengnge i yar ega pur ako ger u' makkunr ai maj eppu nar ekko de mul ol ongang uwwai maj eppu at t ayammukko nasaba' awu makessi ngnge. Sapui r upammu nenni a j ar i mmu nasaba i yar o [ awue] . De namael o' Al l ah Ta` al a panc aj ir essa' r i al emu maneng ne' ki ya mael o' i napepac c i ngi ko nenni a [ mael o' i ] napassokku pappenyamenna

r 44 i al emu maneng bar a sukkur u' ko.

Ri asengnge awu makessi ngnge i yanar i t u awu mapacci ngnge. Duwwa bawang weddi ng di sapui awu r i we t t ut t a' mat t a-

yammung i yanar i t u r upat t a si bawa duwwae l i mat t a. Di sapui wekka si seng. Aj a di al upai ni akangngi pegau' t ayammung r i l al enng at i nai nappa baca bi semi l l a. Sahaba' na Nabi e r i asengnge Ammar r adhi yal l ahu ` anhu napal e t t ukakki ' car ana Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am mat t ayammung, mak- kedai :

44Sur a' Al - Ma- i dah 5 : 6.

Be t t ua nna :

Maj eppu Nabi e shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am nappeppekangngi duwwae pal e' j ar i nna r i t anae, nai nappa nawar ung [ pal e' na] ,

nai 45 nappa nasapuang r upanna si bawa duwwae l i manna.

Nai ya pal ukaengngi t ayammungnge i yanar i t u si ni nna pal u- kaengngi j enne' e nenni a nar ekko l ol ongangngi ' uwwai .

1. 5 GAU' - GAU' E NAREKKO MAJJ AMBANGNGI ' I YAREGA MATTEME

Nar ekko maj j ambangngi ' i yar ega mat t emeki ' de naweddi ng di angol oi i yar ega di abbokor i ki bbel a' e. Ri asengnge ki bbel a'

i yanar i t u angol ongnge nar ekko massumpaj angngi 'i yanar i t u Kabbae r i Mekka. Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am :

Be t t ua nna :

Nar ekko maj j ambakko i yar ega mat t emeko aj a' muangol oi

45Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu - mul l ah .

i 46 yar ega muabbokor i ki bbel a' e.

Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am nar ekko mat t emei maj eppu t ul i nabi ssai wel anna nasaba' uwwai . Jaj i , t enni a bawang makkunr ai nyy e par el l u mabbi ssa nar ekko mat t emei ne' ki ya namua ur uane we par el l ut o mabbi ssa. Nar ekko mat t emeki ' di t aj engi massu maneng uwwai t eme we nai nappa di bi ssai . Ri seddi e esso, l al oi Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am si bawa sahaba' na r i seddena duwwae kobur u' . Makkedai Nabi t t a' Muhammad shal l ahu ` al ai hi wasal l am , “ Si t ongenna di cal l ai i yar o duwwae ne' ki ya de di cal l ai apa' dosa l oppo. Seddi e, di cal l ai apa' nar ekko pur ai mat t eme' de nasokku nar ekko mabbi ssai . Nai ya l ai ngnge, di cal l ai apa' napuj i maj j ul e t a'

pangkaga- 47 i t auwe. ”

Nai ya Nabi t t a' Muhammad shal l ahu ` al ai hi wasal l am naccakki ' mat t eme r i uwwai mat t ennangnge apa' engka ammeng t 48 au cemmei uwwai na. Nar ekko de naweddi ng di t emeng

maj eppu l ebbi pasi ha dena naweddi ng maj j ambangngi ' r i uwwai mat t ennangnge.

46Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu - mul l ah . 47Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu - mul l ah . 48Pol ei r i haddese' nauki - e I mam Bukhar i nenni a I mam Musl i m r ahi mahu - mul l ah .

Sumpang 2 PEGAUKENNA SUMP AJ ANGNGE

Makkedai Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

Be t t ua nna :

1.Al i f , Lam, Mi m

2.I yyae ki t t a' e degaga abat a- bat angeng r i l al enna, j el l o' l ao r i t au t unr u' e. 3.[ i yanar i t u] t omat eppe' e r i mal l i nr ungnge, nenni a pat e t t ong- nge sumpaj ang, nenni a nabber eangngi sai sa' [ dal l e' ] pur ae 2.I yyae ki t t a' e degaga abat a- bat angeng r i l al enna, j el l o' l ao r i t au t unr u' e. 3.[ i yanar i t u] t omat eppe' e r i mal l i nr ungnge, nenni a pat e t t ong- nge sumpaj ang, nenni a nabber eangngi sai sa' [ dal l e' ] pur ae

5.I yanar o l ol ongangengngi j el l o' na puanna, nenni a i yanar o t au maupe' 1 .

Mappoadai Puang Al l ah Ta' al a l ao r i Nabi t t a' Muhammad shal l al - l ahu ` al ai hi wasal l am makkeda:

Be t t ua nna :

Upanonno- i Pappar engnger angnge l ao r i al emu bar a' mupannes- sangangngi r upat auwwe pur ae r i panonno r i al ena maneng

nenni 2 a bar a' napi kki r i ki wi . Ri asengnge Pappar engnger ang r i l al enna aya' e r i ase' i yanar i t u Al -

Qur ' an mal ebbi - e.

I yyanae j amanna Nabi t t a' shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am . Si - ni nna aj ar a' na ag ama Asel l engengnge pur a manenni napannessa Nabi t t a shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am . Al l i r i nna Asel l engennge

i yanar i t u sumpaj angnge. Nai ya sumpaj angnge pur a napannessa Nabi t t a' sal l al l ahu ` al ai hi wasal l am car a- car ana. Nai ya gau' pong mal ebbi e r i l al enna agamae i yanar i t u sumpaj angnge. Jaj i par el l ui

1 Sur a' Al - Baqar ah 2 : 1- 5. 2 Sur a' An- Nahl 16 : 44.

r i paj okka pada- pada sumpaj anna Nabi t t a' Muhammad shal l al - l ahu ` al ai hi wasal l am . Mappoadai Nabi t t a' shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am l ao r i umma' na makkeda:

Be t t ua nna :

Assumpaj akko pada- pada mui t a bat eku' massumpaj ang. 3

2. 1 NI A'

Si t ongenna degaga pur a nappal e t t ukang Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am bacana ni a' e. Ri asengnge ni a'

i yanar i t u e t t okenna at i e mael o' pegau' seddi e j ama- j amang. Aga-

ag a nae t t okang at i i yat onat ur i l ol ongang. Sahaba' na Nabi t t a' shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am r i asengnge Umar bi n Khat t ab

r adhi yal l ahu anhu naengkal i ngai Nabi t t a' saw makkeda:

Be t t ua nna :

Si t ongenna amal a' e ni a' e napol ei , nenni a t ungke' - t ungke' t au

nal 4 ol ongangngi nani akangnge.

Ri l al enna sumpaj angnge, par el l ui r i padecengi ni a' e. Aj a' l al o ni a' t a' t enni a nakar ena Puang Al l ah Ta' al a, nasaba' nar ekko mappakor o ni a' t a' maj eppu degaga r i l ol ongang sangaddi nna

3 Haddese' nauki - eI mam Bukhar i r ahi mahul l ah nenni aI mam Musl i m r ahi mahul l ah . 4 Pol ei r i Haddese' nauki - eI mam Bukhar i r ahi mahul l ah si bawa I mam

Musl i m r ahi mahul l ah .

t ekko na dosa. Mappoadai Puang Al l ah Ta' al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

Be t t ua nna :

4. Ac i l akangeng nal ol ongang t omassumpaj angnge,

5. [ i yanar i t u] t omabbonga- bongae r i sumpaj anna.

6. Tosappa- e puj i r i al e. Ri asengnge mabbonga- bonga i yanar i t u assal eng naj amana,

makkedai l e t t u' t el l e t t u' na i ssenna mani Puangnge. Ri asengnge sappa puj i r i al e i yanar i t u t enni a Puang Al l ah Ta' al a nat t ungkai ,

mel o' i di aseng r i pada- padanna. Mat i nul u massumpaj ang na- r ekko engka t ommi t ai , si senna degaga t ommi t ai t al l i wa' ni kut - t unna.

Par el l u di padecengi par engnger angnge r i l al eng sumpaj ang. Puang Al l ah Ta` al a di engnger ang, t enni al ai ngnge. Makkedai Puang Al l ah Ta` al a Seuwwae r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

Be t t ua nna :

Si t ongenna I yya' Al l ah Ta` al a, degaga [ t ongeng] r i sompa sanggaddi nna I yya' , maj eppu akkase wwi akko r i Al eku' nenni a Si t ongenna I yya' Al l ah Ta` al a, degaga [ t ongeng] r i sompa sanggaddi nna I yya' , maj eppu akkase wwi akko r i Al eku' nenni a

2. 2 TAKKABERE' I HERANG

Ri asengnge mat t akabber e' i yanar i t u mappakar aj a. Ri asengnge t akabber e' i her ang i yanar i t u gau' engkat t a' mat t akabber e' r i pammul anna sumpaj angnge. Di akka- i duwwae l i mat t a' si t t anr e sal angkangnge i yar ega si t t anr e dauccul i ngnge. Di pal l ebba' i pal e' j ar i e nenni a di pasi r apekengngi kar ameng j ar i e nai nappa di bacai :

Be t t ua nna :

Al l ah Ta' al a Maser o Mar aj a. Di appar engkal i ngangngi saddae r i we t t ut t a' mat t akabber e' .

Pal e' j ar i e di pal l ebba' i mangol o r i Kabbae nai nappa di pat oppo' j ar i at auwe r i ase' na j ar i abi oe r i ar ot a' .

2. 3 P ADDOANGENG P ATTI MP A'

Nai nappa di bacani paddoangeng pat t i mpa' sumpaj angnge. I yyae paddoangengnge de di appar engkal i ngangngi r i we t t unna di baca. Maega r upanna paddoangeng pat t i mpa' sumpaj ang pur a nappag- gur uang Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am , ma-

ser o kessi ng nar ekko di pasi sel l e- sel l ei bacai .

I yanae paddoangeng pat t i mpa' sumpaj ang pur ae nap- paggur uang Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am r i sahaba' mar eppe' na r i asengnge Abu Bakar r adhi yal l ahu anhu :

5 Sur a' Taha 20 : 14.

Be t t ua nna :

E Al l ah Ta` al a, pabel ai pal l awangenna i yya' na asal akku' pada- pada pur a mupasi bel ang pal l awangenna al au na or ai ' . E Al l ah Ta` al a, pepac c i ngi ka' pol e r i asal akku' pada- pada r i pe- pac c i ngi nna waj u put ewe pol e r i r o t a' e. E Al l ah Ta` al a, bi ssai ka'

pol 6 e r i asal akku' nasaba' uwwai , sal ej j u nenni a ese' . Engkat o paddoangeng pat t i mpa' sumpaj ang pur a nappag-

gur uang Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wa- sal l am r i sahaba' mar eppe' na r i asengnge ` Umar bi n Khat t ab r adhi yal l ahu anhu, i yanar i t u:

6 Pol ei r i Haddese' nauki - e I mam Bukhar i r ahi mahul l ah.

Be t t ua nna :

Maser o Mapac c i kki 'e Al l ah Ta' al a nenni a maddampe madec engnga' r i Al e t a' . Nenni a Maser o Mapac c i ng Ase t t a' na Maser o Mat anr e Pat t el l ar e t t a' . Degaga [ t ongeng] r i sompa sangaddi nna Al e t a' . 7

Mega mopa paddoangeng pat t i mpa' sumpaj ang pur a nap- paggur uang Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am l ao r i sahaba' na ne' ki ya r i l ai ng we t t upi di r ampei . I yanar o duwwae pur ae di r ampe r i ase' naseng maser o makessi ng panr i t ae nasaba' t al l i wa' sahi haddese' na.

2. 4 SURA' AL- F ATI HAH

Nar ekko pur ani di baca paddoangeng pat t i mpa' sumpaj angnge, mat t er uni di baca sur a' Al - Fat i hah. Par el l ui di engnger angi mab- baca pat t ause' ( i s t i adz ah ) r i ol ona Sur a' Al - Fat i hah. I yanae pat - t ause' pur ae nappaggur uang Nabi t t a' Muhammad shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am r i sahaba' na:

Be t t ua nna :

Mal l i nr ungnga' r i Al l ah Ta' al a pol e r i se t ang t akkut u' e, pol e r i paggodana, pol e r i appakar aj ang al ena, pol e r i bi si ' - bi si ' na

7 Pol ei r i Haddese' nauki - e I mam Abu Dawud r ahi mahul l ah. Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah.

maj 8 a- e.

I yar ega:

Be t t ua nna :

Mal l i nr ungnga' r i Al l ah Ta' al a Maser o Mar engkal i ngae na Ma-

ser 9 o Makkej eppue pol e r i se t ang t akkut u' e .

Nai ya r i asengnge se t ang r i l al enna agama Sel l engnge t enni a

i yar o i yar o makonj a' e t appana. Assal enna ada “ syai t an ” r i l al enna bahasa Ar a' e i yanar i t u ننَطنَشنَ , bettuanna iyanaritu “mabelae”. Jaji,

Si ni nna mabel ae pol e r i Puangnge nenni a napuj i pangar ui t au l ai ngnge paj okkai anu maj a- e maj eppu r i t el l a- i se t ang. Nai ya se t angnge engka duanr upa i yanar i t u j i ng si bawa r upat au. Nai ya

I bel l i si ' mut t ama' i r i gol onganna j i ngnge. Makkedai Puang Al l ah Ta` al a r i l al enna Al - Qur ' an mal ebbi - e:

8 Pol ei r i Haddese nauki - e I mam Abu Dawud, I bnu Maj ah si bawa Adh- Dhar uqut ni r ahi mahumul l ah. Napasahi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna bo' na r i asengnge Shi f at ush Shal at un Nabi shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am. 9 Pol ei r i Haddese' nauki - e I mam Abu Dawud si bawa Ti r mi dz i r ahi mahul l ah. Napahangngi I mam Al - Al bani r ahi mahul l ah r i l al enna bo' na r i asengnge

Shi f at ush Shal at un Nabi shal l al l ahu ` al ai hi wasal l am .

Be t t ua nna :

Poadai makkeda: “ Mal l i nr ungnga' r i Puanna r upat auwwe, Raj ana r upat auwwe, ya nasompae r upat auwwe, pol e r i pap- pej ana se t ang massobbue. Mabbi si ' e l ao r i l al enna ar ona r upa- t auwwe, [ i yanar i t u] pol e r i j i ngnge nenni a r upat auwwe. ”

Nar ekko pur ani ' mat t ause' pada- pada engkae pur a di r am-

pe maj eppu di bacani sur a' Al - Fat i hah:

Be t t ua nna :

1.Nasaba' Asenna Al l ah Ta' al a Maser o Makkamase we na Ma- ser o Pamasei yye. 2.Si ni nna r ampe- r ampe madec engnge 10 l ao wi r i Al l ah Ta' al a,

10Nai ya Al - Hamdu de ube t t uangi wi mancaj i pappuj i apa' ada pappuj i engkae r i l al enna bahasa Ugi - e mancaj i wi be t t uanna ada “ mahabbah” ( ci nt a) 10Nai ya Al - Hamdu de ube t t uangi wi mancaj i pappuj i apa' ada pappuj i engkae r i l al enna bahasa Ugi - e mancaj i wi be t t uanna ada “ mahabbah” ( ci nt a)

4.Mar aj aengngi esso pamal e' .

5.I di ' t u bawang ukase wwi angi na I di ' t o t u bawang wonr oi mar el l au.

6.Taj el l okangnga' l al eng mal ur u- e.

7.Lal enna t opur ae t awer eng pappenyameng, t enni a l al enna t au r i r anakai yye t enni at o l al enna t au sal a- l al engnge.

Nai ya sur a' Al - Fat i hah r i t el l a- i Ummul Ki t ab , be t t uanna

i yanar i t u i ndo' na ki t t a' e. Ri asengngi i ndo' na ki t t a' e apa' nat am- pu' manengngi si ni nna i se' na ki t t a' e. Bar a' de di baca bawangngi sur a' Al - Fat i hah r i l al eng sumpang, t apal oka' bi car ai i se' na sur a' Al - Fat i hah.