Menyembunyikan Prasasti Cikapundung.
Pikiran Rakyat
o DCBA
S e n in
o
2
17
18
19
O Jan
5
o
7
21
Mar
•
Rabu
6
20
O P eb
o
S e la s a
€)
3
22
O Apr
10
9
23
O M ei
o
K a m is
8
24
O Jun
Jumat
o
11
12
25
O Jul
26
O Ags
ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFE
o
S a b tu
13
M in g g u
14
28
27
O Sep
15
30
29
.Nov
O O kt
.M e m b u n y il~ a n
--~~----~
----------~------~
Prasasti
P
RASASTI s e b a g a i s a l a h s a t u t i n g g a l a n ka-
k e p a d a b e n tu k d a n p e rk e m b a n g a n a k s a ra itu s e n d iri.
tia p m a n u s ia d i b u m i in i a k a n
m e la k u k a n s e s u a tu .
A n d a i m e n y im a k
S e s u a i d e n g a n fu n g s in y a ,
o ra n g S u n d a
ruhun
C ik a p u n d ~ .,..g
p ra s a s ti b e ru s a h a
m e re k o n -
p e rh a tik a n
dan m em -
te k s y a n g te rte ra
m a s a la m p a u , b is a d ija d ik a n
s e b a g a i c iri u ta m a a d a n y a
p e ru b a h a n d a la m k e h id u p a n
s tru k s i s e ja ra h s u n d a k u n o .
p a d a b a tu itu s e e a ra s a k s a m a ,
A dapun bahannya
pem baeaan
b u d a y a o ra n g S u n d a , d a ri k e -
te rb u a t
budayaan
r ip ta
p ra s e ja ra h
kepada
ada yang
d a ri ta m r a
(te m b a g a ),
(d a u n ta l), d a n u p a la
d a n p e m b u n y ia n
s e rta p e n e rje m a h a n
te rs e b u t
a ta s te k s
't e r l a l u d i n i ' s e b a g a i -
(b a tu ). Is in y a b e ra g a m , d i a n -
m a n a d ik a ta k a n
k a n E k a d ja ti, 2 0 0 6 ).
ta ra n y a
D a rs a (filo Io g U n p a d ) d a la m
T u lis a n p ra s a s ti te rd iri a ta s
ra n g k a ia n a k s a ra . A k s a ra itu
ra t k e p a d a ra ja , m e m p e rin g a ti
a c a ra u ru n re m b u k , ju g a te rla -
p e re s m ia n
Iu b e ra n i m e n u ru t p e n u lis ,
m e s k ip u n itu s a h -s a h s a ja .
kebudayaan
s e ja ra h (b a n d in g -
s e n d iri m e ru p a k a n
s u a ra , te ru ta m a
k e lu a rk a n
la m b a n g
s u a ra y a n g d i-
a ta u y a n g d ip a k a i
a d a y a n g b e ru p a : su bangunan
s u c ij a r-
e a , p e rin g a ta n k e m e n a n g a n
ra ja d a la m m e n a k lu k k a n d a e ra h , k e te ta p a n
h u k u m jk e p u -
U ndang A .
M e n g a p a te rla lu d in i d a n b e ra n i? K a re n a b a ik D r. H a s a n
tu s a n p e n g a d ila n , tu lis a n la in ,
D ja p a r (D o s e n J u ru S a ll A rk e -
D e n g a n a d a n y a p ra s a s ti, ta m p a k b a h w a a k s a ra , m e n u lis ,
b e ru p a m a n tra
o lo g i F IB U I) m a u p u n D r. T iti
S u rti N a s titi (K o o rd in a to r P e -
dan m em baca
P ra s a s ti a d a ju g a y a n g b e rfu n g s i s e b a g a i le g itim a s i. R a -
d a n d ig u n a k a n
p e n g e ta h u a n
o le h m a n u s ia .
s u d a h m e n ja d i
d a n k e g ia ta n b a -
ru d a la m k e h id u p a n
s e h a ri-
h a ri o ra n g S u n d a p a d a m a sa
itu d i T a ta r S u n d a .
P ra s a s ti m e ru p a k a n
tu lis a n
m a g is d a la m
u p a e a ra .
ja -ra ja y a n g m e m b u a t
b ia s a n y a
a ta s ta k h ta k e ra ja a n .
p e n a n g g a la n .
le m b a ra n lo g a m . C a ra m e n u lis n y a d e n g a n te k n is d ita ta h
but pa nca w a m a
um um nya
te rh a d a p
a la tn y a te rb u a t
d a ri
a la t p e m u k u l-
nya m enggunakan
b a tu a ta u
P ra s a s ti
m e lip u ti: b a ris a w a l b e ru p a
y a n g d ip a h a t d i a ta s b a tu a ta u
b e s i, s e d a n g k a n
s ils ila h
y a n g tid a k b e rh a k
an, w u g u
A d a y a n g d is e y a k n i p a sa r-
y a itu k e d u d u k a n
m a ta h a ri.
n u lis a n n y a
k e b a w a h , b e rp u ta r
p e rta m a
C a ra p e -
a d a y a n g d a ri a ta s
d a ri s is i
s a m p a i k e e m p a t, a d a
b e ru p a le m p e n g a n b e s i. H a s iln y a a k a n b e ru p a ra n g k a ia n
ju g a y a n g b e rp u ta r
a k s a ra y a n g ta m p a k
p a d a d u a s is i. P a d a p ra s a s ti
m e n jo ro k
k e d a la m
le g o k d an
d i a ta s b a -
tu te rs e b u t b e rb a h a s a s in g k a t.
P ra s a s ti y a n g d a la m b a h a s a
a s in g d is e b u t g lo r y , la u d a tio n , d ir e c tio n ,
m e ru p a k a n
keagungan,
a ta u g u id a n c e
p u jia n , s a n ju n g a n ,
p e tu n ju k , p e d o -
m a n a ta u d o a y a n g m e n y a ta k a n s u a tu p e rm o h o n a n
(k e i-
d a ri b a w a h
a d a s a m b a d a , y a n g m e lip u ti
p e rin ta h ra ja , b ia s a n y a b e ru p a
n a m a ra ja a ta u p e ja b a t, p e ja b a t y a n g m e n e rim a
is i p e rin ta h
p e rin ta h ,
ra ja , a la s a n , k e te -
ra n g a n , n a m a p e n u lis ( c itr a le d a n p e rse m -
ka jp a tr a le kh a ),
bahan.
n e liti P u s lit A rk e n a s ) y a n g d a ta n g k e lo k a s i d id a m p in g i
K e-
p a la B a la i A rk e o lo g i B a n d u n g ,
m e re k a h a n y a b e rk o m e n ta r
te n ta n g je n is
tu lis a n d a n c a ra
m e m a h a t n y a y a n g 'k a k u ', t i d a k lu w e s , s e rta s e p e rti a s a la s a la n , d a la m p e n g e rtia n
bah-
w a tu lis a n te rs e b u t b u k a n d ib u a t o Ie h c itr a le k a /p a tr a le k a
y a n g a h li.
A rk e o Io g se k a h o t H a sa n
p u n s a n g a t h a ti-h a ti
b e rk o m e n ta r.
u n tu k
B u k a n k a re n a .
m e r e k a t i d a k b i s a 'm e m b a e a ',
te ta p i m e re k a tid a k m a u b e rs p e k u la s i d a n g e g a b a h s e b e Iu m m e n e litin y a le b ih ja u h .
D a ri d u a b a ris a k s a ra y a n g .
te rtu a n g
hanya
d i a ta s b a tu te rs e b u t
Je b e ra p a a k sa ra y a n g
't e r b a e a ', s e r t a a d a d u a a k s a r a
B e rk a ita n d e n g a n p e n e m u -
y a n g m irip . A k s a ra y a n g k a m i
a n b a tu y a n g d ite n g a ra i s e b a -
t e n g a r a i s e b a g a i a k s a r a 'h a '
la m k e ra ja a n ; a ta u in s k rip s i
d a la m b a h a s a y a n g in d a h
g a i 'p r a s a s t i ' y a n g b e r a d a d e k a t ru m a h P a k O o n g , a k sa ra
k e Io k a s i te rn y a ta
(b e rira m a ).
y a n g te rp a h a t
re n a a k s a ra n y a te rp is a h .
n g in a n u n tu k k e d a m a ia n
da-
A h li p ra s a s ti itu
s e n d iri b ia s a d is e b u t e p ig ra f,
sedangkan
ilm u n y a d is e b u t
p a d a b a tu itu
ta m p a k je la s , m e lip u ti d u a b a ris tu lis a n . B a ris p e rta m a d ite -
d a la m fo to , s e te la h d ib u k tik a n
bukan, kaD e-
m ik ia n ju g a d e n g a n a k s a ra
n g a ra i te rd iri a ta s e n a m a k s a -
y a n g d i t e n g a r a i 'g a ', a d a p e r b e d a a n , k a re n a a k s a ra d a la m
ra , s e d a n g k a n b a ris k e d u a d ite n g a ra i s e m b ila n a k s a ra . M e -
t e k s p r a s a s t i i t u , d i b a g i a n 'b a w a h n y a ' s e p e r t i 'm e m a k a i s e -
k u n o m e n d a sa rk a n p a d a b a h a n -b a h a n te rtu lis (te k s ), s e -
n u ru t p e m b a e a p e rta m a
p a t u '.
d a n g k a n p a le o g ra fi a d a la h p e n y e lid ik a n a k s a ra d id a s a rk a n
b u n y i " u n g g a lja g a tj
e p ig ra fi. A d a p e rb e d a a n a n ta ra e p ig ra fi d e n g a n p a le o g ra fi.
E p ig ra fi m e ru p a k a n a k s a ra
d a n g R u sn a n d a r),
(N a n -
te k s itu b e rja lm a
h d a p " y a n g d ite rje m a h k a n ,
se-
.
A k s a ra y a n g te la h d ib a e a
'u n g ', t a m p a k n y a s e p e r t i 'o n g '
s e b a g a im a n a
te rb a e a p a d a
p ra s a s ti la in n y a . A d a la g i y a n g
s a m a , s e p e r t i a k s a r a 's a ' d a l a m p r a s a s t i l a i n , p a d a 'p r a -
Kliping Humas Unpad 2010
'
ANDRJ
W AK IL W a li K o ta B a n d u n g Ayi Viva va n d a
d id a m p in g i
G ong Rusm a na
warga
ya n g m e n e m u ka n
b a tu p r a s a s ti
j a u a n d i R T 0 7 R W 0 7 K e f. T a m a n s a r i , K e c . B a n d u n g W e t a n , J u m a t (8/10). P r a s a s t i i n i m a s i h d a l a m p e n e l i t i a n
l a n P u r b a k a l a s e r t a K e m e n t e r i a n K e b u d a y a a n d a n P a r i w i s a t a . *NMLKJIHGFEDCBA
s a s ti C ik a p u n d u n g ' a d a ta m b a h a n le n g k u n g d i a k h ir tu lis a n n y a . A p a k a h a k s a ra itu h a r u s d i b a c a 's a ' j u g a ? S e l e b i h n y a , a k sa ra n y a
e a ' d a n b e lu m
b e lu m
't e r b a -
b i s a 'd i b u n y i -
k a n ' s e c a ra k e s e lu ru h a n .
n g a n d e m ik ia n ,
y a n g te rk a n d u n g
p u n b e lu m
D e-
is i d a n m a k n a
d i d a la rn n y a
te rk u a k .
k a k i y a n g b e ra d a
k iri tu lis a n
d i s e b e la h
.
.n g a n y a n g b e r a d a
kanannya.
d i s e b e la h .
y a n g d i-
a p it d e n g a n g a ris k iri d a n k a n a n p u n p e rlu d ip e rtim b a n g -
g a m b a r te la p a k k a k i (g a m b a r
te la p a k k a k i le b ih d a la m , d i-
h a ru s d ib a c a d a n d ite lu s u ri
ta n g a n
g a m b a r te la p a k
d a n g a m b a r te n g k o -
d a ri b e rb a g a i a s p e k , b a ik m e -
r a k ) i t u s e z a m a n r . I n i 'p e n t i n g
la lu i in te r n e vid e n tie
d a la m u p a y a m e n e lu s ri a p a is i
d a n m a k n a te k s itu ? U n tu k
e ks te r n
e u id e n tie . B a n y a k a s -
p e k p e n u n ja n g
la in n y a y a n g
h a ru s d ip e rtim b a n g k a n ,
p e rti te ra a n
g o re sa n
se -.
te la p a k
k e p e n tin g a n
d ib u a t?
a p a p ra s a s ti itu
B e rfu n g si se b a g a i
s a m p a ik a n n y a ?
S em ua aspek
itu a k a n m e n g a ra h
w a k tu p e n u lis a n
a n , d a n p e m e rin ta h a n
d i-
s ia p a
itu d ib u a t? C e rita li-
s a n (fo lk lo r) p u n b is a m e m d a la m
itu k e b a n y a k a n
w a rg a p e n d a -
p e n e lu s u ra n
, · p e m b a c a a n te k s . N a m u n
agak
s u lit u n tu k m e n e lu s u rin y a .
A p a p u n y a n g te la h d ila k u k a n o le h p e n e liti d a n p a k a r
d e n g a n p ra s a s ti
itu ,
h a rg a i. M e re k a te la h m e - .
nyum bangkan
m am puannya
ungkap
E m u dan keu n tu k m e n g -
a k s a ra y a n g te rtu lis d i
a t a s 'b a t u ' t e r s e b u t ,
sebagai
'j a t i d i r i ' d a n k a r e u e u s
'k e -
banggaan'
o ra n g S u n d a y a n g
s e n a n tia s a
h a ru s k ita r a ks a ,
a g a r te ta p
e k s is , d a n d ip ika w a n o h
'd i k e -
n a l' o le h g e n e ra s i m u d a S u n d a
m a s a k in i. S e m o g a p a ra a h li
kepada
p ra s a s ti
m a k s u d , k a p a n , z a m a n k e ra ja -
b a n tu
m a s i h h i d u p d i s e k i t a r 'b a r n '
r iks a , tu r m u m u le
a p a ? A p a p e s a n y a n g in g in d i-
p ra s a s ti
\
p a tu t k ita a p re s ia s i d a n k ita
t a m p a k 't i d a k s e r u p a 'd e n g a n
P e m b a c a a n d a n p e n e lu s u ra n te k s s a la h s a tu p ra s a s ti
m aupun
.'
b e rk a ita n
k a n . A p a k a h g o re sa n y a n g
b a n d in g k a n
•
ta n g . J a d i, ta m p a k n y a
.
G a m b a r te n g k o ra k
D ir e kio r a t
y a n g s e k a i, p e n d u d u K y a n
u
s e rta te la p a k ta -
dan
m am pu
m e m b u n y ik a n
s a s t i 'C i k a p u n d u n g
dengan
dan
P ra -
d im a k s u d
se g a ra . S e m o g a !
S u ry a n i
(Ells
N S , D o s e n , F ilo lo g ,
Peneliti B u d a y a
LKJIHGF
GURNITArpR~
b e r tu lis s a a t p e n in -
U n-
pad),***
sa-
1
P e n in g g a -
o DCBA
S e n in
o
2
17
18
19
O Jan
5
o
7
21
Mar
•
Rabu
6
20
O P eb
o
S e la s a
€)
3
22
O Apr
10
9
23
O M ei
o
K a m is
8
24
O Jun
Jumat
o
11
12
25
O Jul
26
O Ags
ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFE
o
S a b tu
13
M in g g u
14
28
27
O Sep
15
30
29
.Nov
O O kt
.M e m b u n y il~ a n
--~~----~
----------~------~
Prasasti
P
RASASTI s e b a g a i s a l a h s a t u t i n g g a l a n ka-
k e p a d a b e n tu k d a n p e rk e m b a n g a n a k s a ra itu s e n d iri.
tia p m a n u s ia d i b u m i in i a k a n
m e la k u k a n s e s u a tu .
A n d a i m e n y im a k
S e s u a i d e n g a n fu n g s in y a ,
o ra n g S u n d a
ruhun
C ik a p u n d ~ .,..g
p ra s a s ti b e ru s a h a
m e re k o n -
p e rh a tik a n
dan m em -
te k s y a n g te rte ra
m a s a la m p a u , b is a d ija d ik a n
s e b a g a i c iri u ta m a a d a n y a
p e ru b a h a n d a la m k e h id u p a n
s tru k s i s e ja ra h s u n d a k u n o .
p a d a b a tu itu s e e a ra s a k s a m a ,
A dapun bahannya
pem baeaan
b u d a y a o ra n g S u n d a , d a ri k e -
te rb u a t
budayaan
r ip ta
p ra s e ja ra h
kepada
ada yang
d a ri ta m r a
(te m b a g a ),
(d a u n ta l), d a n u p a la
d a n p e m b u n y ia n
s e rta p e n e rje m a h a n
te rs e b u t
a ta s te k s
't e r l a l u d i n i ' s e b a g a i -
(b a tu ). Is in y a b e ra g a m , d i a n -
m a n a d ik a ta k a n
k a n E k a d ja ti, 2 0 0 6 ).
ta ra n y a
D a rs a (filo Io g U n p a d ) d a la m
T u lis a n p ra s a s ti te rd iri a ta s
ra n g k a ia n a k s a ra . A k s a ra itu
ra t k e p a d a ra ja , m e m p e rin g a ti
a c a ra u ru n re m b u k , ju g a te rla -
p e re s m ia n
Iu b e ra n i m e n u ru t p e n u lis ,
m e s k ip u n itu s a h -s a h s a ja .
kebudayaan
s e ja ra h (b a n d in g -
s e n d iri m e ru p a k a n
s u a ra , te ru ta m a
k e lu a rk a n
la m b a n g
s u a ra y a n g d i-
a ta u y a n g d ip a k a i
a d a y a n g b e ru p a : su bangunan
s u c ij a r-
e a , p e rin g a ta n k e m e n a n g a n
ra ja d a la m m e n a k lu k k a n d a e ra h , k e te ta p a n
h u k u m jk e p u -
U ndang A .
M e n g a p a te rla lu d in i d a n b e ra n i? K a re n a b a ik D r. H a s a n
tu s a n p e n g a d ila n , tu lis a n la in ,
D ja p a r (D o s e n J u ru S a ll A rk e -
D e n g a n a d a n y a p ra s a s ti, ta m p a k b a h w a a k s a ra , m e n u lis ,
b e ru p a m a n tra
o lo g i F IB U I) m a u p u n D r. T iti
S u rti N a s titi (K o o rd in a to r P e -
dan m em baca
P ra s a s ti a d a ju g a y a n g b e rfu n g s i s e b a g a i le g itim a s i. R a -
d a n d ig u n a k a n
p e n g e ta h u a n
o le h m a n u s ia .
s u d a h m e n ja d i
d a n k e g ia ta n b a -
ru d a la m k e h id u p a n
s e h a ri-
h a ri o ra n g S u n d a p a d a m a sa
itu d i T a ta r S u n d a .
P ra s a s ti m e ru p a k a n
tu lis a n
m a g is d a la m
u p a e a ra .
ja -ra ja y a n g m e m b u a t
b ia s a n y a
a ta s ta k h ta k e ra ja a n .
p e n a n g g a la n .
le m b a ra n lo g a m . C a ra m e n u lis n y a d e n g a n te k n is d ita ta h
but pa nca w a m a
um um nya
te rh a d a p
a la tn y a te rb u a t
d a ri
a la t p e m u k u l-
nya m enggunakan
b a tu a ta u
P ra s a s ti
m e lip u ti: b a ris a w a l b e ru p a
y a n g d ip a h a t d i a ta s b a tu a ta u
b e s i, s e d a n g k a n
s ils ila h
y a n g tid a k b e rh a k
an, w u g u
A d a y a n g d is e y a k n i p a sa r-
y a itu k e d u d u k a n
m a ta h a ri.
n u lis a n n y a
k e b a w a h , b e rp u ta r
p e rta m a
C a ra p e -
a d a y a n g d a ri a ta s
d a ri s is i
s a m p a i k e e m p a t, a d a
b e ru p a le m p e n g a n b e s i. H a s iln y a a k a n b e ru p a ra n g k a ia n
ju g a y a n g b e rp u ta r
a k s a ra y a n g ta m p a k
p a d a d u a s is i. P a d a p ra s a s ti
m e n jo ro k
k e d a la m
le g o k d an
d i a ta s b a -
tu te rs e b u t b e rb a h a s a s in g k a t.
P ra s a s ti y a n g d a la m b a h a s a
a s in g d is e b u t g lo r y , la u d a tio n , d ir e c tio n ,
m e ru p a k a n
keagungan,
a ta u g u id a n c e
p u jia n , s a n ju n g a n ,
p e tu n ju k , p e d o -
m a n a ta u d o a y a n g m e n y a ta k a n s u a tu p e rm o h o n a n
(k e i-
d a ri b a w a h
a d a s a m b a d a , y a n g m e lip u ti
p e rin ta h ra ja , b ia s a n y a b e ru p a
n a m a ra ja a ta u p e ja b a t, p e ja b a t y a n g m e n e rim a
is i p e rin ta h
p e rin ta h ,
ra ja , a la s a n , k e te -
ra n g a n , n a m a p e n u lis ( c itr a le d a n p e rse m -
ka jp a tr a le kh a ),
bahan.
n e liti P u s lit A rk e n a s ) y a n g d a ta n g k e lo k a s i d id a m p in g i
K e-
p a la B a la i A rk e o lo g i B a n d u n g ,
m e re k a h a n y a b e rk o m e n ta r
te n ta n g je n is
tu lis a n d a n c a ra
m e m a h a t n y a y a n g 'k a k u ', t i d a k lu w e s , s e rta s e p e rti a s a la s a la n , d a la m p e n g e rtia n
bah-
w a tu lis a n te rs e b u t b u k a n d ib u a t o Ie h c itr a le k a /p a tr a le k a
y a n g a h li.
A rk e o Io g se k a h o t H a sa n
p u n s a n g a t h a ti-h a ti
b e rk o m e n ta r.
u n tu k
B u k a n k a re n a .
m e r e k a t i d a k b i s a 'm e m b a e a ',
te ta p i m e re k a tid a k m a u b e rs p e k u la s i d a n g e g a b a h s e b e Iu m m e n e litin y a le b ih ja u h .
D a ri d u a b a ris a k s a ra y a n g .
te rtu a n g
hanya
d i a ta s b a tu te rs e b u t
Je b e ra p a a k sa ra y a n g
't e r b a e a ', s e r t a a d a d u a a k s a r a
B e rk a ita n d e n g a n p e n e m u -
y a n g m irip . A k s a ra y a n g k a m i
a n b a tu y a n g d ite n g a ra i s e b a -
t e n g a r a i s e b a g a i a k s a r a 'h a '
la m k e ra ja a n ; a ta u in s k rip s i
d a la m b a h a s a y a n g in d a h
g a i 'p r a s a s t i ' y a n g b e r a d a d e k a t ru m a h P a k O o n g , a k sa ra
k e Io k a s i te rn y a ta
(b e rira m a ).
y a n g te rp a h a t
re n a a k s a ra n y a te rp is a h .
n g in a n u n tu k k e d a m a ia n
da-
A h li p ra s a s ti itu
s e n d iri b ia s a d is e b u t e p ig ra f,
sedangkan
ilm u n y a d is e b u t
p a d a b a tu itu
ta m p a k je la s , m e lip u ti d u a b a ris tu lis a n . B a ris p e rta m a d ite -
d a la m fo to , s e te la h d ib u k tik a n
bukan, kaD e-
m ik ia n ju g a d e n g a n a k s a ra
n g a ra i te rd iri a ta s e n a m a k s a -
y a n g d i t e n g a r a i 'g a ', a d a p e r b e d a a n , k a re n a a k s a ra d a la m
ra , s e d a n g k a n b a ris k e d u a d ite n g a ra i s e m b ila n a k s a ra . M e -
t e k s p r a s a s t i i t u , d i b a g i a n 'b a w a h n y a ' s e p e r t i 'm e m a k a i s e -
k u n o m e n d a sa rk a n p a d a b a h a n -b a h a n te rtu lis (te k s ), s e -
n u ru t p e m b a e a p e rta m a
p a t u '.
d a n g k a n p a le o g ra fi a d a la h p e n y e lid ik a n a k s a ra d id a s a rk a n
b u n y i " u n g g a lja g a tj
e p ig ra fi. A d a p e rb e d a a n a n ta ra e p ig ra fi d e n g a n p a le o g ra fi.
E p ig ra fi m e ru p a k a n a k s a ra
d a n g R u sn a n d a r),
(N a n -
te k s itu b e rja lm a
h d a p " y a n g d ite rje m a h k a n ,
se-
.
A k s a ra y a n g te la h d ib a e a
'u n g ', t a m p a k n y a s e p e r t i 'o n g '
s e b a g a im a n a
te rb a e a p a d a
p ra s a s ti la in n y a . A d a la g i y a n g
s a m a , s e p e r t i a k s a r a 's a ' d a l a m p r a s a s t i l a i n , p a d a 'p r a -
Kliping Humas Unpad 2010
'
ANDRJ
W AK IL W a li K o ta B a n d u n g Ayi Viva va n d a
d id a m p in g i
G ong Rusm a na
warga
ya n g m e n e m u ka n
b a tu p r a s a s ti
j a u a n d i R T 0 7 R W 0 7 K e f. T a m a n s a r i , K e c . B a n d u n g W e t a n , J u m a t (8/10). P r a s a s t i i n i m a s i h d a l a m p e n e l i t i a n
l a n P u r b a k a l a s e r t a K e m e n t e r i a n K e b u d a y a a n d a n P a r i w i s a t a . *NMLKJIHGFEDCBA
s a s ti C ik a p u n d u n g ' a d a ta m b a h a n le n g k u n g d i a k h ir tu lis a n n y a . A p a k a h a k s a ra itu h a r u s d i b a c a 's a ' j u g a ? S e l e b i h n y a , a k sa ra n y a
e a ' d a n b e lu m
b e lu m
't e r b a -
b i s a 'd i b u n y i -
k a n ' s e c a ra k e s e lu ru h a n .
n g a n d e m ik ia n ,
y a n g te rk a n d u n g
p u n b e lu m
D e-
is i d a n m a k n a
d i d a la rn n y a
te rk u a k .
k a k i y a n g b e ra d a
k iri tu lis a n
d i s e b e la h
.
.n g a n y a n g b e r a d a
kanannya.
d i s e b e la h .
y a n g d i-
a p it d e n g a n g a ris k iri d a n k a n a n p u n p e rlu d ip e rtim b a n g -
g a m b a r te la p a k k a k i (g a m b a r
te la p a k k a k i le b ih d a la m , d i-
h a ru s d ib a c a d a n d ite lu s u ri
ta n g a n
g a m b a r te la p a k
d a n g a m b a r te n g k o -
d a ri b e rb a g a i a s p e k , b a ik m e -
r a k ) i t u s e z a m a n r . I n i 'p e n t i n g
la lu i in te r n e vid e n tie
d a la m u p a y a m e n e lu s ri a p a is i
d a n m a k n a te k s itu ? U n tu k
e ks te r n
e u id e n tie . B a n y a k a s -
p e k p e n u n ja n g
la in n y a y a n g
h a ru s d ip e rtim b a n g k a n ,
p e rti te ra a n
g o re sa n
se -.
te la p a k
k e p e n tin g a n
d ib u a t?
a p a p ra s a s ti itu
B e rfu n g si se b a g a i
s a m p a ik a n n y a ?
S em ua aspek
itu a k a n m e n g a ra h
w a k tu p e n u lis a n
a n , d a n p e m e rin ta h a n
d i-
s ia p a
itu d ib u a t? C e rita li-
s a n (fo lk lo r) p u n b is a m e m d a la m
itu k e b a n y a k a n
w a rg a p e n d a -
p e n e lu s u ra n
, · p e m b a c a a n te k s . N a m u n
agak
s u lit u n tu k m e n e lu s u rin y a .
A p a p u n y a n g te la h d ila k u k a n o le h p e n e liti d a n p a k a r
d e n g a n p ra s a s ti
itu ,
h a rg a i. M e re k a te la h m e - .
nyum bangkan
m am puannya
ungkap
E m u dan keu n tu k m e n g -
a k s a ra y a n g te rtu lis d i
a t a s 'b a t u ' t e r s e b u t ,
sebagai
'j a t i d i r i ' d a n k a r e u e u s
'k e -
banggaan'
o ra n g S u n d a y a n g
s e n a n tia s a
h a ru s k ita r a ks a ,
a g a r te ta p
e k s is , d a n d ip ika w a n o h
'd i k e -
n a l' o le h g e n e ra s i m u d a S u n d a
m a s a k in i. S e m o g a p a ra a h li
kepada
p ra s a s ti
m a k s u d , k a p a n , z a m a n k e ra ja -
b a n tu
m a s i h h i d u p d i s e k i t a r 'b a r n '
r iks a , tu r m u m u le
a p a ? A p a p e s a n y a n g in g in d i-
p ra s a s ti
\
p a tu t k ita a p re s ia s i d a n k ita
t a m p a k 't i d a k s e r u p a 'd e n g a n
P e m b a c a a n d a n p e n e lu s u ra n te k s s a la h s a tu p ra s a s ti
m aupun
.'
b e rk a ita n
k a n . A p a k a h g o re sa n y a n g
b a n d in g k a n
•
ta n g . J a d i, ta m p a k n y a
.
G a m b a r te n g k o ra k
D ir e kio r a t
y a n g s e k a i, p e n d u d u K y a n
u
s e rta te la p a k ta -
dan
m am pu
m e m b u n y ik a n
s a s t i 'C i k a p u n d u n g
dengan
dan
P ra -
d im a k s u d
se g a ra . S e m o g a !
S u ry a n i
(Ells
N S , D o s e n , F ilo lo g ,
Peneliti B u d a y a
LKJIHGF
GURNITArpR~
b e r tu lis s a a t p e n in -
U n-
pad),***
sa-
1
P e n in g g a -