Silabus Seni Karawitan2

DEPARTEMEN PENDIDIKAN NASIONAL

UNIVERSITAS NEGERI YOGYAKARTA

FAKULTAS BAHASA DAN SEN I

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH
Alamat: Karangmalang, Yogyakarta 55281 (
http: //www.fbs.uny.ac.id//

(0274) 550843, 548207 Fax. (0274) 548207

SIL ABUS
MATA KULIAH : K ARAWITAN 2
SIL/FBS-PBD/

1. Fakultas / Program Studi
2. Mata Kuliah & Kode
3. Jumlah SKS
4. Mata kuliah Prasyarat & Kode
5. Dosen


Revisi : 00

14 Desember
2009

Hal

: FBS / Pendidikan Bahasa Jawa
:
Kode : PBD
: Teori : SKS
Praktik : 2
SKS
: Sem : Ganjil (l)
Waktu : 16 pertemuan
: .......................................
: Drs. Suwardi, M. Hum.

I. DESKRIPSI MATA KULIAH


Mahasiswa memiliki kemampuan dan ketrampilan tentang dasar-dasar seni karawitan
yang meliputi : bentuk gending ladrang, ketawang, perpindahan irama, struktur gendhing,
belajar menabuh balungan, belajar menabuh kendhang, belajar menabuh bonang, belajar
menabuh kethuk-kenong-kempyang, belajar menabuh kempul/gong

II. STANDARISASI KOMPETENSI MATA KULIAH

Mahasiswa mampu belajar menabuh gamelan dalam bentuk adrang dan ketawang, dari
irama satu ke irama dados serta rangkep.

III. POKOK BAHASAN DAN RINCIAN POKOK BAHASAN
Minggu ke
Pokok Bahasan
Rincian Pokok Bahasan
I

II

III


IV

Gending-gending
bentuk
ladrang
soran
Gending-gending
bentuk
ladrang
soran
Gending-gending
bentuk
ladrang
soran
Gending-gending
bentuk
ladrang
soran


Waktu

Menabuh gendhing bentuk
ladrang soran laras slendro
sanga
Menabuh gendhing bentuk
ladrang soran laras slendro
manyura
Menabuh gendhing bentuk
ladrang soran laras pelog nem

100’

Menabuh gendhing bentuk
ladrang soran laras pelog barang

100’

100’


100’

DEPARTEMEN PENDIDIKAN NASIONAL

UNIVERSITAS NEGERI YOGYAKARTA

FAKULTAS BAHASA DAN SEN I

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH
Alamat: Karangmalang, Yogyakarta 55281 (
http: //www.fbs.uny.ac.id//

(0274) 550843, 548207 Fax. (0274) 548207

SIL ABUS
MATA KULIAH : K ARAWITAN 2
SIL/FBS-PBD/

V


Gending-gending
bentuk
ladrang
(sekaran)
Gending-gending
bentuk
ladrang
(sekaran)
Gending-gending
bentuk
ladrang
(sekaran)
Gending-gending
bentuk
ladrang
soran
Gending-gending
bentuk
ladrang
(sekaran)


Revisi : 00

14 Desember
2009

XIII

Gending-gending
bentuk ketawang
(sekaran)

XIV

Gending-gending
bentuk ketawang
(sekaran)
Gending-gending
bentuk ketawang
(sekaran)


Menabuh gendhing bentuk
ladrang (sekaran) laras slendro
sanga
Menabuh gendhing bentuk
ladrang (sekaran) laras slendro
manyura
Menabuh gendhing bentuk
ladrang (sekaran) laras pelog
nem
Menabuh gendhing bentuk
ladrang (sekaran) laras pelog
barang
Menabuh gendhing bentuk
ladrang (sekaran) laras slendro
manyura irama dados sampai
rangkep
Menabuh gendhing bentuk
ladrang (sekaran) laras pelog
nem

Menabuh gendhing bentuk
ladrang (sekaran) laras pelog
barang
Menabuh gendhing bentuk
ladrang (sekaran) laras slendro
manyura irama dados sampai
rangkep
Menabuh gendhing bentuk
ketawang (sekaran) laras slendro
manyura irama dados sampai
rangkep
Menabuh gendhing bentuk
ketawang (sekaran) laras pelog
nem
Menabuh gendhing bentuk
ketawang (sekaran) laras slendro
sanga

Ujian akhir


Ujian/berputar

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XV

XVI


Gending-gending
bentuk
ladrang
(sekaran)
Gending-gending
bentuk
ladrang
soran
Gending-gending
bentuk
ladrang
(sekaran)

Hal

100’

100’

100’

100’

100’

100’

100’

100’

100’

100’

100’

100’

DEPARTEMEN PENDIDIKAN NASIONAL

UNIVERSITAS NEGERI YOGYAKARTA

FAKULTAS BAHASA DAN SEN I

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH
Alamat: Karangmalang, Yogyakarta 55281 (
http: //www.fbs.uny.ac.id//

(0274) 550843, 548207 Fax. (0274) 548207

SIL ABUS
MATA KULIAH : K ARAWITAN 2
SIL/FBS-PBD/

Revisi : 00

14 Desember
2009

Hal

IV. REFERENSI/ SUMBER BAHAN
A. Wajib

1. Endraswara, Suwardi. 2006. Diktat Kerawitan 2. Yogyakarta: JPBD
2. _________________. 2008. Laras Manis; Tuntunan Praktis Karawitan Jawa.
Yogyakarta: Kuntol Press.
3. Harsono Kodrat, 1982. Gending-gending Karawitan Jawa. Balai Pustaka. Jakarta.
4. Purwadi dan Afendy Widayat. 2005. Seni Karawitan Jawa. Yogyakarta : Pustaka
Sakti.
5. Sunardi Wisnubroto, 1997. Sri Lestari An Introduction to Gamelan. Gama Press.
Yogyakarta.
6.Trimanto, 1984. Membuat dan Merawat Gamelan. Depdikbud. Yogyakarta.

B. Anjuran :

1. Sastrowiryono, 1978. Sekar Macapat, Bimbingan Kesenian Majelis Luhur Persatuan
Taman Siswa. Yogyakarta.
2. Soetrisno R., 2004. Dimensi Moral Dalam Syair Tembang Pada Pergelaran Wayang
Purwa. Pustaka Raja. Yogyakarta.
3. Sukatmi Susantina, 2001. Inkulturasi Gamelan Jawa. Philpres. Yogyakarta.

.
V. EVALUASI
No

Komponen Evaluasi

Bobot (%)

-

Teknik yang dipakai dalam evaluasi berupa ujian

100 %

tulis. Nilai akhir diperoleh dari perhitungan sebagai
berikut.
NA = T + S + 2A
4

DEPARTEMEN PENDIDIKAN NASIONAL

UNIVERSITAS NEGERI YOGYAKARTA

FAKULTAS BAHASA DAN SEN I

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH
Alamat: Karangmalang, Yogyakarta 55281 (
http: //www.fbs.uny.ac.id//

(0274) 550843, 548207 Fax. (0274) 548207

SIL ABUS
MATA KULIAH : K ARAWITAN 2
SIL/FBS-PBD/

Revisi : 00

Jumlah

Mengetahui,
Ketua Jurusan PBD

Prof. Dr. Endang Nurhayati
NIP. 131268115

14 Desember
2009

Hal

100%
Yogyakarta, 14 Desember 2009
Dosen,

Drs. Suwardi, M. Hum
NIP. 131872518