PENGEMBANGAN ALAT PENIRIS MINYAK (SPINER) UNTUK MAKANAN TRADISIONAL.

Tf\.iI \IB4\C \\
TJNTTJK

AI 4I PT\IRI( \II\Y.\K \IPJVR,
MAKA\A\TR;\DISIONAI
ABSTRAK

fo.cliriM mc.gcrai Pclreclrbdee Alrl Prnnis Nli'rlak uD(ul M.hlnan
'lradisloMl (sp,n, ) thh dilakuhn di Beigrel Pi{,grunr StudiTcknik Pcna.i.r.
fakrhas Teholoci Perhnian lJnivo.sihs Andalrs lada4. p.da lu$rs samtai
Fcbrudri 2010. lujuin d.ri penellri.n ini .dal.h mcra..turg ahr pcinis minluksekllisus delakutan Lrii tcknh alxr d.D analisackonofri Ver.de )!ns disuookrn
d.lorpenelililn ini adlllh cksF.rnncmdl. rbs(crdnidrri risa lanap pcnncangan
trrc1ipuli analisis mncansrn strukrwal dan firnesionxl. lalap pcnhuxlan. scna
rjhdtl.ngLjian alar. An.lhis dara dila(ukandcns.. Lrii narisrk RAl. (Rarclrsm
Acrl Lcngkap) dcrexn liea pcnrku.D )aitu 100 rprn 600 rtnr, du 9110r!nr. d.n
risa ulansrn ybg toasl.g-masing b$nrnya I ks Hasil aD.lGh tck.k
m.nrperLih.lkan brh\a alal proi.i5 bcke.i! oplnrun pad. prl.ran 900 dinana
krFsnas pcnnhar kapxsit.s bahrn h.sil peniris0n. rcnddncn. dm bijyr pokok
)!na dihNll$ lebih clisi.n ]aifu l.l0 k!i/iam. 10.64 rg/ja.r 95% dn Rp
1058.6tlkr unruk ilr,/,,d [u,t,. dm 5.39 ks/ianr,8.59ls'lanr, t0% dan Rp
6.13.18r1e rDtLrk,,r,r,rd,r Pe\enrrse reruslLaD bahan lerkecil utuk l./r,,rl

t1/d,, tiitu p.da perlaku.n ll 0.7% dan peLlaluan I 0% rnruk rrnLr.r,,,
Berdrsrrkan hlsiL uii ndslik rcrlihd ban\u unlll [.r4art,,t,. ped.kuan
bcrpc.s.nrh nyala le$adrp ljrrsilrs penirisn dan kap.sil$ bahan h*iL
pennisa.. lclani idak nrala unluk Lendercn dan pc*.mase lehllrsu hasil
S.dugkao udruk tnt,,/d, pc .klatr b$p.ngd h n!!lr te.lulap lilpasil.s
pennisan. 1e1! ridal nyara tcrh.dap kapasilas b,hxn hrsrl pe'rnisu. rcDdemcn.
d.n pdsenrase kchilu!an hasil.

I,

PENDAHULUAN

l,I L!trr

Eelakihg

Porinsi sum.tcra Baml meinnunyai b.rrak jcnh

mald


hnisnJndl

sebjgdi kekayaxn budaya kuliner Makanan dtrri d.erah ini umumnra dxhm
runeoldhdnta banFk nreinakli sdnhn ddn nrioyal. Bebertrp! conbh mak.mn
rndisional yanB bdn)& ncneturduns minlak. yailu scpcni: 11 r?LI :tnrndznE,

lelanai. t)i,ruta t dtn Laiilain Banyaknl. nakanan lradisional \ane beruF
gorengan. drosdn kadd niny.k liossi .kin ndnp.nsmrhi lualitas dan um!.
si.rpan dari rtuduk r.6cbut. Selain nu nrka nan densan I

iigsi tscbrt

mcnpakan inaklnjn ridak sehat

and

u'rsan minyak I'Mg

lan! s.ns.t bdisiko


baei

l€sehara.. yan! akan menlebabka. rinrbuln)a pen}lkiljanlung, slroke, obesitas

Salah satu usaha p.nglrMetur ninyak r_bg sudjh diLrkukjo

trd)nkar

laitu pcnirhan deng$ tenas ninyak, pcnlcprcsan. da. scntiluersi Pe.gcpres&
hanya dapa( dilakukm Oada pLoduk-produk yrng cLi$h xtau lenlblr sdhinlsi
kerusikar _una rerjali bulan merupak.n masalah. Pcngcprcsrn tidak dat,r
dilakukin pad! pn,dtrk produk l-anr nndah rusak scpeni lenfcng. kerltuk, dll

Sdlai| nu

clri

men]€babknn

Fngcprcsan


blnlik

din

kenas nrinrak dinilai kurans clisicn larcnj

minyak IdleceL d.D kesulitxn nntuk mcniriskm nli.yal

slmpai kandlnsan [ncnru. sehnrela sec.La rehis kuL.4 ciisicn dan sccan
ekononris lidak otnguntunekan

Nlsalrh pcrtisan

merupakan

n sllah ]aDg baku dalanr penbuahn

!tuduk ldr€na aks menerLukan tlallds dan kerahran sela.u penynnpanan
Jika $DIu pLoduk pedania. brnlak ncngddu.g ninllk tu*! drlam bebentr

bari pcnrimprnan daplr m..r-cbablan bau tcngik akibar Foscs .ksid,si d,n
p.rubahrn slru[rur nidrak tcncbut K.ndunsan ninyak drlan produk penMian

)bg

diolab dcdgxn pcneeorcngao harus nendapal pcrhatian kdcn.
n.npeigjruhi kualit.s ptudul lerscbul. kcmxsan, u.lur simpr dan elisiensi
UnNl itu penulis mencoba n.lakllan Naha lain Fitu dcnlan nctubua(
:11pcnnis

nirlali (v,t'.r) sebelunnr.

aLar

ini pcmah didcs.in oLch PnNa.lana

(200,1). tctapi khusus untuk Fninsdn abon Oleh karcn.

itu pcnulis ncncoba


melakulan pensenbaogan densln frendesain alat peniris uniuk bsbxeai jenis
nrakaron nadisnrndl

Alaliii

frcnggunakm mororli5tik 0.5 HP danpuraran 1420

rynr. ldnsip dasa. alar ini stunx scpcti ncsin cu.i, yailu menniskan minyak
densan lenasr

purmF (..,r'rrrs?)

Berdasr d uraie di.t.s mak. pcnulh insin ncl.lukar pcn.lnid yjne
berjudul -Pcngcnbangan Alat teniris lqnry* (S/t r) untuk Makdan

1.2

Adapun ruj uan

dri Nnclitie


Tujuan

ini mtua lain

:

l

Membunl alar penins ninlak

7

Mel.kukanuji te[nn,lat pcnnis Drinyat (rpi,.4 dM uri sarisrik uiluk nrelihal

pe.saruhllaltdh apkualitasbal.n yansdilirkkm.
M.Lk
Dlk, ck.n.nriiln

'kin


l,lManhnt
Manlal pcnclirid nri ldalah drpat me4ur.nsi kandunsan ninj",k ya.g
banlak

ledrpll pldi nak,nai

iradhional. schinlg! nukanan nrenjadi lebih

renvah. nikmat dln daya simpdnnlr lebih

l!nx.

V. KESIMPULAN DAN SARAN

5.1Kesihtnhn
Dedasa*an hasil uji lcknis dan analha ekonomi torhadat rldl peri,is

minlatlspr,er),nrakadi!aFtkbkesimrul


I Allr

pcniris

sebaaii bqiknt

:

mirlat lane dir.nctuE ini rclah diuji, h6il

pelrgLrjian

menunjL&kan Lahsa alal penirisminyak initelrn berlirnssr dengao bdk. hal ini

rnihar ddi cukup b.ryal,nla min,vik ,\,arg Jap.L dir;nkan lnnryak

dapat

lcnnkkan salpai kandungm letentu) d.lani {aklu ya.g .ingkrt.


I

Dari ketiga pe,lakuan [)adr
dapat disinrpulkao brhwa

rll{

iljl

pennis nri, yaito 100. 600

dd

900 rpm. nuka

pcn;is nlinyak ini bekerla optinrm pad! tutardn

900 enr. Pada puraran inididxtatkm

kat$ihs penidsao.kapasilas b.Imhasil


pennisu dm rcndcdcn tcrbxik rann 3.i kg/irnr, 10,64 ke/j.m dar 95rn untuk

klt ?rk kardt, dn\ 5.1, ks,tam. 8,59 kg'ratu dan 90"/o Ntrk pin)vtuh.
Pc*onrase kctusalu bahan terbcsar tcrdapar tldd penakuan lll (900 rpn)
yaifl l.]% utL { tur,prl n"/,,r dar 5% untuk ?;,)d,,,, hal nri disebabkm
kdcna kc.cangny. pulaEn )ans dili.silk.n.

L

Bcrdasdkin hasil uji nadnik te ihar bdrM

ulrk

bclPc.earuh nyara unluk klpasnas penirisan

tzn@,*

de

trrla

kapasihs

perhkuan

blh

hasil

pcnnkar (Hl diternna), relapilidak beryeqaruh nyara rerhad"r ftndemer dan
pc6cnlasc kerusakan bahan

pcdaku.r berrenraruh
berpena0ruh

(llo

dikrnna). Scdangkd unluk

nlrr

r;,F,?,,
tckFi riddk

unluk kapasitas pennhan.
n)ala unluk k.Fasir,s htha. hasil pennGan. rcndcmcn dm

Pe6entase keru\akln bihdn.
,1.

Alal nn drFr dik3blar ckoromis. karcm biaya tokok )rns dikelua*ln per
kilosdn.yx cnkup rcndah. Diala pokok tdend$ untuk *crur,lt tdTar dar

tnitutut,

d\dapat pada putaen 900 rpm yailu

Rp 1053j69/kg dm

Rp

DAFTAR PI]STAKA

)rr9 Krnlxtu,

Dun; K.\.hxrxn

tt3

Juli ?0091.

Efle,

R

Ibool

l.

11)81.

ttjr

Pansan.

Orr./!1ioh ih

lin.l h..!r!inE

2009 Pn1ldrun

Second

ldition. Pcremon

trlu.eLrook p.nqan.com.

[2

D.senber

20091

Cernloplis, C J 20113 h untport
Edhi(e 4. PTR, Neq le(ey
ldris.

P)

.t!:!.s anl \parutiok ltu.er! h ntipls.

Nayullal 2009.,{c/,rpt hftp/bde ccntin.osl idhcu.

128

luli 2009l.

Kemd. Taravi)lh. Januari 20A1. TLkn.l.Ai Tcpjt Guha 1!:toihdrei K&i] dj
st1'iat.ra Bdrut. Devan Ilnru Penseldrm. Ickn.l.ei drn lD{tuslri
SdnnrfaB.rar. Jak.n.
Keraren. S 1986 tunsunlr T!kn.].!i vinruk dan Lenuk Paht:u
Univesilas lndonesia..laka.la

.

Penetbit

Punenrand. Banhang.2004. Dttdin l/!:i1 Pt"iit Ahoh Tit. S.ntifrgr! ttnlrk
Muit\katkun Eftic,si, Pt.duktiritas do" Ktalita: PtDhMtd, Aboh Skala
ttlltei Rrn.h fah$d. FalJnt s Tcknologi Penanian. UniveLsitas Cajah

Radi.20a1. Rahcang Bang n da Konsttuksi
ri,! .s.rr'ilirs//. stnpsi S-1. r-l P. UGM

ii!:it1 P.nlati,E

Bubut K..!.ldi

sufrds.no, Jolodin Sirajudin,l'lA, 2048.lilukaldh Plnu'i.nK PeD,ntuan La a
StnhifuE! JJinlak,.lbah D,rtrt S,,,,. Prosrdr Studi TeliDik Peranian
Fakullls Psnd.im u\R iv.
Surya 2000 fcnserins.n. htlor/$1$v. Surva.co idr$cb. l27 Mci 20091
Treybal- R

E

I

934

,V,s I'ia,rtr Or./?rnra,

Mc Cra$-Hill, New York.

Wikipeditr 2009. ,(r/rrr,,& h1(.://id wikipcdi!.oru/\'ikirkcnpuk. [23 Mei 2009]

wikipedia. 2009

I'i,rdrd,, hftpl vikipedia.ore/wiki/oinlarh (1000 WIB.

wikip.dia 200r.lror?r &'r^1ll,aa rss!.rikipedia.ore&iki/Proscs
127

Mci 20091

2

Pemisahan