MODEL PENDIDIKAN BERBASIS AL-QUR’AN DAN AL-HADITS DALAM MENINGKATKAN PERADABAN ISLAM

  MODEL PENDIDIKAN BERBASIS AL- QUR’AN DAN AL-HADITS DALAM MENINGKATKAN PERADABAN ISLAM TESIS

  Diajukan oleh

NUR ALAM JURJANI

  NIM. 20162550006

PROGRAM STUDI PENDIDIKAN ISLAM PROGRAM PASCASARJANA UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH SURABAYA 2018

  MODEL PENDIDIKAN BERBASIS AL- QUR’AN DAN AL-HADITS

DALAM MENINGKATKAN PERADABAN ISLAM

  

Tesis

Untuk memenuhi sebagian persyaratan

Mencapai Gelar Magister Pendidikan (M.Pd)

  

Program Studi : Pendidikan Islam

  Diajukan oleh

NUR ALAM JURJANI

  NIM. 20162550006

  

PROGRAM STUDI PENDIDIKAN ISLAM

PROGRAM PASCASARJANA

UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH SURABAYA

2018

PERNYATAAN KEASLIAN

  Yang bertandatangan di bawah ini : Nama : NUR ALAM JURJANI NIM : 20162550006 Program : Pascasarjana Magister Pendidikan Islam

  Universitas Muhammadiyah Surabaya Menyatakan bahwa TESIS ini secara keseluruhan adalah ASLI hasil penelitian saya kecuali pada bagian-bagian yang dirujuk sumbernya dan disebutkan dalam daftar pustaka

  Surabaya,24 Februari 2018 Yang menyatakan

NUR ALAM JURJANI

  NIM. 20162550006

  

PERSETUJUAN

  Tesis oleh Nur Alam Jurjani, NIM: 20162550006 dengan judul Model Pendidikan Berbasis Al-

  Qur’an dan Al-Hadits Dalam Meningkatkan Peradaban Islam, telah memenuhi syarat dan disetujui untuk diujikan.

  Pembimbing Prof. Dr. H. Abd Hadi, M.Ag Pembimbing I Dian Berkah M.H.I

  Pembimbing II Mengetahui,

  Program Pascasarjana Universitas Muhammadiyah Surabaya

  Kaprodi,

  

Prof. Dr. H. Moch. Tolchah, M.Ag

  

PENGESAHAN

MODEL PENDIDIKAN BERBASIS AL- QUR’AN DAN AL-HADITS DALAM MENINGKATKAN PERADABAN ISLAM

  oleh : NUR ALAM JURJANI NIM. 20162550006

  Telah dipertahankan di depan Tim Penguji Tesis Pada tanggal : 24 Februari 2018

  Tim Penguji

  Dr. M. Arfan Mu’ammar, M.Pd.I Penguji Utama

  Prof. Dr. H. Abd Hadi, M.Ag Penguji I Dian Berkah M.H.I

  Penguji II Surabaya, 24 Februari 2018

  Program Pascasarjana Universitas Muhammadiyah Surabaya

  Direktur,

  

Prof. Dr. H. Abd Hadi, M.Ag

KATA PENGANTAR

  Puji syukur alhamdulillah penulis panjatkan ke hadirat Allah swt. Hanya berkat hidayah dan taufiq-Nya semata proses penulisan tesis yang berjudul: “Model Pendidilkan Berbasis al-Qur’an dan al-Hadist) Dalam Meningkatkan Peradaban Islam” ini bisa selesai

  Shalawat dan salam penulis sanjungkan atas Rasulullah saw sebagai penutup para Nabi dan Rasul, semoga dengan mengikuti sunnah Beliau kita berhak mendapatkan syafaatnya kelak di hari qiyamat. Amin.

  Penulis menyampaikan ucapan banyak terima kasih kepada semua pihak yang telah memberikan bantuan, dorongan, sehingga penulisan tesis ini dapat terselesaikan. Ucapan terima kasih penulis persembahkan, khususnya kepada yang terhormat :

  1. Bapak Dr. dr. H. Sukadiono, MM., selaku Rektor Universitas Muhammadiyah Surabaya.

  2. Bapak Prof. Dr. H. Abdul Hadi, M.Ag., selaku Direktur Pascasarjana Universitas Muhammadiyah Surabaya.

  3. Bapak Prof Dr. H. Moch. Tholchah, M.ag, selaku ketua prodi pascasarjana pendidikan islam.

  4. Bapak Prof. Dr. H. Abdul Hadi,M.Ag., selaku dosen Pembimbing Pertama dalam penulisan tesis danSelakuKetua Program Studi.

  5. Bapak Dian Berkah M.H.I, selaku dosen Pembimbing kedua dalam penulisan tesis ini.

  6. SemuaBapakIbuDosen Program StudiPendidikan Islam Program PascasarjanaUniversitasMuhammadiyah Surabaya.

  7. Semua teman-teman seperjuangan di program pascasarjana, atas kebersaman dan rasa persaudaraannya

  8. Teristimewa kepada orang tua Ibu Mudlikah, istri tercinta Nur Izzati, murid saya Ahmad Fauzi dan saudara-saudara penulis yang selalu mendoakan, kepada Penulis sehingga dapat menyelesaikan tesis ini.

  9. Semua pihak yang telah memberi motivasi dan bantuan kepada penulis dalam menyelesaikan tesis ini dan atas bimbingan danarahan. Penulis ucapkan banyak terima kasih dan semoga mendapat balasan dari Allah SWT. Penulis menyadari dalam tesis ini masih banyak kekurangan. Oleh karena itu Penulis mengharapkan saran dan kritik dari pembaca yang bersifat membangun.

  Hanya kepada Allah semata penulis berharap semoga hasil karya yang sederhana ini menjadi amal ibadah dan ilmu yang bermanfaat. Berguna bagi pribadi penulis pada khususnya dan bagi para pembaca pada umumnya. Selanjutnya, kesempurnaan hanya milik Allah semata, kesalahan dan kekhilafan merupakan sifat manusia. Atas segala kekurangan dan keterbatasan penulis dan tesis ini, mohon kiranya dibukakan pintu maaf yang seluas-luasnya.

  Nashrun minallah wa fathun qarib Jakarta, 24 Februari 2018 Penulis

  Nur Alam Jurjani

  DAFTAR ISI HALAMAN JUDUL ................................................................................................i PERNYATAAN KEASLIAN ...............................................................................iii PERSETUJUAN ....................................................................................................iv PENGESAHAN ......................................................................................................v ABSTRAK .............................................................................................................vi ABSRACT ............................................................................................................vii KATA PENGANTAR ........................................................................................ viii DAFTAR ISI ...........................................................................................................x

  BAB I PENDAHULUAN ......................................................................................1 A. LATAR BELAKANG MASALAH ...........................................................1 B. RUMUSAN MASALAH ............................................................................8 C. TUJUAN PENELITIAN .............................................................................8 D. KEGUNAAN PENELITIAN ......................................................................9 E. TINJAUAN PUSTAKA ............................................................................10 F. DEFINISI OPERASIONAL .....................................................................11

  G. METODE PENELITIAN ..........................................................................14 H. SISTEMATIKA PEMABAHASAN ........................................................15

  BAB II PENDIDIKAN BERBASIS WAHYU (AL- QUR’AN DAN AL- HADIST)................................................................................................................17 A. PENDIDIKAN ..........................................................................................17 a. Definisi pendidikan ...............................................................................17 b. Tujuan pendidikan ................................................................................19 c. Program pendidikan ..............................................................................19 d. Metode pendidikan ...............................................................................20 e. Pelaku pendidikan .................................................................................20 B. WAHYU ...................................................................................................29 C. AL-QUR’AN ............................................................................................30 a. Definisi Al-Qur’an ................................................................................30 b. Nama-nama Al-Qur’an .........................................................................31 c. Cara Turunnya Al-Qur’an secara berangsur-angsur .............................32 d. Jumlah surat, ayat, kata dan huruf dalam Al-Qur’an ............................33 e. Kodifikasi Al-Qur’an ........................................................................... 33 f. Ilmu-ilmu Al-Qur’an ............................................................................50 1. Ilmu Qira’at .....................................................................................50 2. Ilmu tafsir .........................................................................................64 3. Ilmu tajwid .......................................................................................70

  4. Ilmu rasm Al-Qur’an .......................................................................72 D. AL-HADIST .............................................................................................79 1.

  Definisi Hadist ......................................................................................79 a.

  Secara bahasa ...................................................................................79 b.

  Secara istilah ....................................................................................79 Kodefikasi Hadits .................................................................................81 3. Ilmu-ilmu Hadits ...................................................................................86 a.

  Ilm al-jarh wa at-ta’dil ....................................................................87 b.

  Ilm asma’ rijal al-hadits ................................................................. 89 4. Pembagian Hadits dan Penyusunannya ............................................... 90

  BAB III PERADABAN ISLAM ....................................................................... 93 A. PERADABAN ......................................................................................... 93 a. Definisi Peradaban Secara Etimologi ...................................................93 b. Definisi Peradaban Secara Terminologi ..............................................93 B. ISLAM ......................................................................................................96 a. Definisi Secara Etimologi ....................................................................96 b. Definisi Secara Terminologi ................................................................96 C. PERADABAN ISLAM ........................................................................... 98 D. KARATERISTIK PERADABAN ISLAM ............................................ 100 1. Universalitas .......................................................................................100 2. Tauhid .................................................................................................103

  3. Seimbang dan moderat .......................................................................104 4.

  Sentuhan akhlak ..................................................................................105 E. PESONA-PESONA PERADABAN ISLAM . ......................................106 1.

  Era Daulah Umayyah ..........................................................................106 2. Era Daulah Umayyah di Andalusia ....................................................109 Era Daulah Abasiyyah ....................................................................... 113 4. Era Turki Utsmani ............................................................................. 115

  BAB IV HUBUNGAN PENDIDIKAN DAN PERADABAN ........................ 118 A. LEMBAGA-LEMBAGA PENDIDIKAN KAUM MUSLIMIN ........... 119 1. Kuttab..................................................................................................119 2. Halaqah-halaqah di Masjid ................................................................ 121 3. Hawanit Al-Warraqin (Kedai Pedagang Kitab) .................................123 4. Rumah-rumah para Ulama ................................................................124 5. Madrasah-madrasah ............................................................................125 B. KETIKA UMAT ISLAM MENGABAIKAN PENDIDIKAN YANG BERBASIS WAHYU (AL- QUR’AN DAN AL-HADITS) ..................133 C. KIAT-KIAT MENUJU PENDIDIKAN YANG BERBASIS WAHYU (AL-

  UNTUK MENGGAPAI QUR’AN DAN AL-HADITS)

  PERADABAN TINGGI ..........................................................................137

  BAB V PENUTUP ............................................................................................138 A. KESIMPULAN .......................................................................................138

  B.

  SARAN-SARAN ....................................................................................139 DAFTAR PUSTAKA ........................................................................................ 140

DAFTAR PUSTAKA

  Al- Qur’an Al-Karim dan Terjemahannya. Quraish Shihab, Tafsir Surat-surat pendek berdasarkan urutan wahyu, Bandung, Pustaka Hidayah, 1999 M.

  2001 M. Ibu Jarir Ath-Thabari, Tafsir Jami Al-Bayan An-

  Ta’wil Ayil Qur’an, Jakarta, Pustaka Azzam, 2015 M.

  Abu Ja’far Muhammad bin Jarir At-Thabari, Tafsir at-Thabariy, Kairo, Al- Maktabah At-Taufiqiyah, 2004 M.

  Al-Qurthubi, Al- Jami’ Al-Ahkam al-Qur’an, Kairo, Dar al-Hadits, 2002 M. Wahbah az-Zuhaili, At-tafsir al-Munir , Jakarta, Gema Insani, 2015 M. Al-Utsaimin, Syarah Pengantar Ilmu Tafsir Ibnu Taimiyah, Jakarta, Pustaka Al- Kautsar, 2014 M.

  Abu Abdillah Muhammad bin Ismail Al-Bukhari, Al-Jami Ash-Shahih, Mesir, Darul Ibnu Jauzi, 2011 M.

  Imam Abu Zakaria Yahya Muhiddin An-Nawawi, Al-Minhaj Sarah Shahih Muslim , Jakarta, Darus-Sunnah, 2014 M.

  Imam Al-Hafidz Abi Abdillah Muhammad ibnu Yazid Al-Qazwini, Sunan Ibnu Majah , Jakarta, Gema Insani Press, 2016 M.

  Al-Hakim: Abu Abdillah An-Naisaburi Al-Mustadrak.

  Imam Abu Qasim Sulaiman bin Ahmad Ath-Thabrani,

  Mu’jamil Kabir, Jakarta, Pustaka Azam, 2015 M.

  Ibnu Taimiyyah, Ilm Al-Hadits, Beirut, Dar Al-kutub Al-Ilmiyyah, 1989 M. Ibnu Taimiyyah, Ilm Al-Hadits, Beirut, Dar Al-kutub Al-Ilmiyyah, 1989 M. Ibnu Shalah, Ulumul Hadits, Damaskus, Dar Al-Fikr, 1986 M.

  Maktabah Al-Andalus, 1999 M. Muhammad bin Luthfi Ash-Shabagh, Al-Hadits An-Nabawi, Beirut, Al-Maktab Al-Islami, 1986 M.

  Anung Al-Hamat, Tarbiyah Jihadiyah Imam Bukhari, Jakarta, Ummul Qura, 2016 M.

  Naif Asy-Syahud, Al-Iman bi Al-Jin Baina Al-Haqiqah wa At-Tahwil, Pahang, Darul Ma’mur, 1432 H.

  Muhammad Amin Farsyuh, Al-Madkhal ila Ulum Al-

  Qur’an wa Al-Ulum Al- Beirut, Dar Al-Fikr Al-Arabi, 1990 M. Islamiyyah,

  Ibrahim Musa Abdullah, Hidayah Ar-Rahman fi Ulum Al-

  Qur’an, Cairo, Dar Ath- Thiba’ah, 1992 M.

  Rauf Syalabi, Jawahir Al-Irfan fi Ad-

  Da’wah wa Ulum, Cairo, Daru Ath-Thiba’ah Al-Muhammadiyyah, 1988 M.

  As-suyuti, Al-Itqan Fi Ulum al- Qur’an, Beirut, Dar Al-Fikr. As-Suyuti , Al-Itqan fi Ulumil Qur’an, Kairo, Darul Hadits. As-Suyuti , Al- Itqan fi Ulumil Qur’an, Kairo, Mathba’ah Al-Babi Al-Halabi. Manna Al-Qaththan, Mabahits fi Ulumi Qur’an, Darul-Iilmi wal Iman.

  Mana Al-Qaththan,

  Mabahits fi Ulumil Qur’an, Jakarta, Pustaka Al-Kautsar, 2015 M.

  Manna’ Al-Qaththan, Mabahits fi ulum Al-Qur’an, Jakarta, Ummul Qura, 2017 M.

  Ibnu Khalawaih, Muhtashar fi S

  yawdzil Qur’an min Kitab al-Badi’, Kairo,

  Al-Zarqani,

Manahil Irfan fi ‘Ulumil-Qur’an, Beirut: Dar al-Fikr,t. th.

Ibnu Khalwaih, Muhtashar fi Syawadzil-

  Qur’an min Kitab al-Badi’, Kairo, Maktabah Al-Mutanabbi, t.th.

  Muhammad ibnu Umar Bazamul, Al-

  Qira’at wa Atsaruhu fi al-Tafsir wa al- Hakam , Riyad, Darul Hijrah, 1413 H.

  Nabil ibn Muhammad, Ilmu al-

  Qira’at, Riyadh, Maktabah at-Taubah, 1421/ 2000 M.

  Subhi Ash-Shalih, Mabahits fi ulum Al- Qur’an, Jakarta, Pustaka Firdaus, 2017 M. Abdul Fattah al-Said Ajami al-Marsafi, Hidayah al-Qari ila Tajwid Kalam al-

  Bari, Almamlakah Arabiah As- Su’udiyah, 1994 M.

  Muhammad Mahmud Al-Masyhud, Hidayatul-Mustafid fi Ahkami At-Tajwid, 1343 H.

  Muhammad Shadiq Al-Qamhawi, Al-Burhan fi Tajwidi Al-

  Qur’an, Jeddah, Maktabah Al-Shahabah, 1414 H/ 1993 M.

  Abu Ya’la Kurnaedi, Tajwid Lengkap Asy-Syafi’i, Jakarta, Pustaka Imam Asy- Syafi’i, 2016 M.

  Az-Zarkasyi, Al-Burhan fi ‘Ulum Al-Qur’an, Beirut, Dar Al-Ma’rifah.

  Manna Al-Qaththan, Pengantar Studi Ilmu Al-

  Qur’an, Jakarta, Pustaka Al- Kautsar, 2015 M.

  Ibnu manzhur, Lisan Al-Arab, Beirut, Dar Shadir. Sukardi, Metodologi Penelitian Pendidikan, Jakarta, PT. Bumi Aksara, 2003 M. Poerwardaminto, WJS, Kamus Umum, Bahasa Indonesia, Jakarta, Balai Pustaka , M. Ngalim Purwanto, Ilmu Pendidikan Teoritisdan Praktis, Bandung, PT. Remaja Rosda Karya, 1998 M.

  Abuddin Nata, Kapita Selekta Pendidikan Islam, Bandung, Angkasa, 2003 M. Abuddin Nata, Filsafat Pendidikan Islam, Jakarta, Gaya Media Pratama, 2005 M. Abuddin Nata, Kapita Selekta Pendidikan Islam: Isu Kontemporer Tentang Pendidikan Islam, Depok, PT. Rajawali Pers, 2013 M.

  Ahmad Tafsir, Pendidikan Islami, Bandung, Rosda Karya, 2012 M. Ramayulis, Metodologi Pendidikan Agama Islam, Jakarta, Kalam Mulia, 2010 M. Ramayulis, Filsafat pendidikan Islam, Jakarta, Kalam Mulia, 2015 M. Ramayulis, Ilmu Pendidikan Islam, Jakarta, Kalam Mulia, 2015 M. Hasan Langgulung, Beberapa Pemikiran Tentang Pendidikan Islam, Bandung,

  Al- Ma’arif, 1995 M. Muhammad bin Abdul Wahhab, Al-Ushul Ats-Tsalasah, Jakarta, Darul Haq, 2017 M.

  Shubhi As-Shalih, An-Nuzhum Al-Islamiyyah, Beirut, Dar Al-Ilm li Al-Malayin, 1980.

  Hasan Al-Bana,

  Risalatut Ta’lim , dinukil dari Mabahits fi Ulumil Qur’an karya Manna Al-Qaththan.

  Abu Zaid Asy-Syalabi, Tarikh Al-Hadharah Al-Islamiyyah, Kairo, Maktabah Wahbah, 1964 M.

  Naji Ma’ruf Waliduri, Mujiz Tarikh Al-Hadharah Al-Islamiyyah, Baghdad, Mathba’ah Al-Ma’arif, 1948 M.

  Muhammad Az-Zuhaili, Marja Al-Ulum Al-Islamiyyah Damaskus, Dar Al- Ma’rifah, 1992 M.

  Abul A’la Al-Maududi, Al-Hadharah Al-Islamiyah, Riyadh, Majallah Al-Islam, 1979 M.

  Will Durrant, Qishah Al-Hadharah, Zaky Najib Mahfuzh, Kairo, Lajnah At- Ta’lif wa A- Ta’lif wa At-Tarjamah, 1979 M.

  Toynbee, Al-Haqiqah Al-Hadhariyyah , dinukil dari buku Adhwa’ ala Tarikh Al- Ulum inda Al-Muslimin karya Muhammad Husain Mahasnah.

  Husain Mu’nis, Al-Hadharah, Kuwait, Alam Al-Ma’rifah, 1978 M. Muhammad Said Al-Buthi, Manjah Al-Hadharah Al-Insaniyyah fi Al-

  Qur’an, Damskus, Dar Al-Fikr, 1987 M.

  Ali Muhammad Ash-Shallabi, Perjalanan Hidup Khalifah Yang Agung Umar bin Abdul Azis, Jakarta, Darul Haq, 2010 M.

  Ahmad Fuad Basya, Sumbangan Keilmuan Islam Pada Dunia, Jakarta, Pustaka Al-Kautsar, 2015 M.

  Rachmat Abdullah, Tinta Emas Sejarah, Solo, Al-Wafi, 2017 M.

  Muhammad Husain Mahasnah, Pengantar Studi Sejarah Peradaban Islam, Jakarta, Pustaka Al-Kautsar, 2016 M.

  Muhammad Mahasinah, Bina Ad-Daulah Al-Arabiyyah Al-Islamiyyah, Irbid, Mathba’ah Al-Bahjah, 1999 M.

  Syaikh Abdul M un’im al-Hasyimi, Kisah Para Tabi’in, Jakarta, Ummul Qura, Faisal Ismail, Sejarah & Kebudayaan Islam Periode Klasik Abad 7-13 M, The Golden Age of Islam , Yogyakarta, IRCiSoD, 2017 M.

  Hitti, Philip K. History of The Arabs, London, Macmilan and Co.Ltd, 1970, dinukil dari buku Faisal Ismail, Sejarah & Kebudayaan Islam Periode

  Klasik Abad 7-13 M, The Golden Age of Islam .

  Nouruzzaman Shidiqi, Tamaddun Muslim, Jakarta, Bulan Bintang,1986 M. Rizem Aizid, Pesona Baghdad & Andalusia, Yogyakarta, DIVA Press, 2017 M. Alexis Carrel, Man the Unknown, 57 dikutip dari buku Alkasis Karel, Al-Insan

  Dzalika Al-Majhul, Terjemah Syafiq As’ad Farid, Mu’assasah Al-Ma’arif

  Ath- Thiba’ah wa An-Naysr, 2003 M. Gustave Le Bon, The Spirit of The People, 17. Dikutip dari buku Sumbangan Peradaban Islam Pada Dunia, karangan Prof. Dr. Raghib As-Sirjani.

  Raghib As-Sirjani, Sumbangan Peradaban Islam Pada Dunia, Jakarta, Pustaka Al-Kautsar, 2011 M.

  Haji Khalifah, Kasyf Azh-Zhunun an Asami Al-Kutub wa Al-Funun, Beirut, Maktabah Al-Mutsnah.

  Sayid Quthb, Al-Mustaqbal li hadza Ad-Din, Kairo, Dar Asy-Syuruq, 1405 H/1985 M.

  Mushthafa As-Sibai,

  Min Rawa’i Hadhartina, Kairo, Dar Al-Waraq dan Dar As- Salam, 1418 H/1998 M.

  Ath-Thabari, Tharikhul Umam wa Al-Mulk, Beirut, Dar Al-Kutub Al-Ilmiah, 1410 Sulaiman An-Nadawi, Al-Islam wa Atsaruhu fi Al-Hadharah wa Fadhluhu ala Al- Insaniyyah, Damaskus, Dar Ibnu Katsir, 1999 M.

  Saiful Amin Ghapur, Profil Para Mufasir Al-

  Qur’an, Yogyakarta, Insan Madani, 2007 M.

  Philip K. Hitti, The Arabs: A Short History, Chicago, Gateway Edition, 1985 M. Muhammad Gharib Jaudah, 147 Ilmuwan Terkemuka Dalam Sejarah Islam, Jakarta, Pustaka Al-Kautsar, 2007M.

  Ahmad Farid, Biografi 60 Ulama AhluSunnah, Jakarta, Darul Haq, 2013 M. Ali Muhammad Ash-Shalabi , Bangkit dan runtuhnya khilafah Ustmaniyah, Jakarta, Pustaka Al-Kautsar, 2011 M.

  Salim Al-Rasyidi, Muhammad Al-Fatih, Jeddah, Al-Irsyad, 1410 H/1989 M. Sa’id Ismail Ali, Ma’ahid At-Tarbiyyah Al-Islamiyyah, Kairo, Darul Fikr Al- Arabi, 1986 M.

  Ibnu Hazm, Al-Fash fi Al-Milal wa Al- Ahwa’ wa An-Nihal, Kairo, 1317 H. Al-Qabisi, Ar-Risalah Al-Mufashshalah li Ahwal Al-

  Muta’alimin, Kairo, Dar Al- Ma’arif, 1968 M. Ahmad Al-Ahwani, At-Tarbiyyah Al-Islamiyyah, 60, Dinukil dari

  Adhwa’ ala tarikh Al-Ulum Inda AlMuslimin .

  Musthafa As-Sibai,

  Min Rawa’i’ Hadhratina, Kuwait, Al-Markaz Al-Alami li Al- Kitab.

  Al-Maqdisi, At-

  Taqasim fi Ma’rifat Al –Aqalim, Leiden, Mathba’ah Brill, 1967 M Adhwa’ ala Tarikh Al-Ulum Inda Al-Muslimin karangan

  Muhammad Husain Mahasnah. Ibnu Jubair, Al- Jami’ Al-Umawi, Beirut, Dar Shadir wa Dar Beirut, 1964 M. Hasan Abdul Al, At-Tarbiyyah Al-Islamiyyah, Kairo, Dar Al-Fikr Al-Arabi. Ibnu As-Sakir, Tarikh Madinah Dimisyq Al-Kabir, Damaskus, Dar Al-Fikr, 1982 M.

  As-Subki, Thabaqat Asy-

  Syafi’iyyah Al-Kubra, Kairo, Mathba’ah Isa Al-Halabi, 1965 M.

  Al-Maqrizi, Al-Mauidz wa Al- I’tibar, Beirut, Dar Al-Kutub Al-Ilmiyyah, 1988 M. Ahmad syalabi, Tarikh Al-Arabiyyah Al-Islamiyyah, Oman, Dar Al-Majdilawi, 1990 M.

  Abdullah Abdu Ad-Daim, At-Tarbiyyah Ibra At-Tarikh. Ibnu Khallikan,

  Wafayat Al’A’yan wa Anba’ Abna’ Az-Zaman, Beirut, Dar Ats- Tsaqafah.

  Hisamuddin, Al-

  Madrasah ma’a At-Tarkiz ala Nizhamiyyat, Oman Dar Asy- Syuruq, 1989 M.

  Al-Maqdisi, Ahsan At-Taqwim, Liiden, Mathba’ah Brill, 1967 M.

  Al-Maqrizi, Al-

  Mawai’zh wa Al-I’tibar, Beirut, Dar Al-Kutub Al-Ilmiyyah, 1998 M.

  Akram Al-Alabi, Khuthat Ad-Dimasyq, Damaskus, Dar ath- Thiba’, 1989 M. Ibnu Khalikan, Wafayat Al- A’yan, Beirut, Dar At-Tsaqafah. Ibnu Jubair, Ar-Rihlah, Beirut, Dar Shadir Wa Dar beirut, 1964 M.

  Ma’arif , 1966 M. Muhammad Gharib Jaudah, 147 Ilmuwan Terkemuka Dalam Sejarah Islam, Jakarta, Pustaka Al-Kautsar, 2007 M.

  Abu Hasan Ali An-Nadawi, Islam dan Dunia, Bandung, Penerbit Angkasa, 2008 M.

  Muhammad Abdullah Annan, Daulah Al-Islam fi Al-Andalus, Kairo, Al-Haiah Al- Mishriah Al-Ammah li Al-Kitab, 2001 M.

  Syeikh Syakib Arsalan, Kenapa Umat Islam Tertinggal, Jakarta, Pustaka Al- Kautsar, 2013 M.

  Arfan Muammar, Majukah Islam Dengan Menjadi Sekuler? Kasus Turki Ponorogo, Center For Islamic and Occidenral Studies (CIOS), 2015 M.