ETNOFARMASI SUKU TENGGER KECAMATAN TOSARI KABUPATEN PASURUAN

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/

/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac

nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
d
ETNOFARMASI
SUKU TENGGER
KECAMATAN
://di
://TOSARI
://d
://d
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
KABUPATEN PASURUAN
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
.u

gilib
i
d
/
/
:

/

/

.id
j.ac

.
gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http
d/
ac.i

nej.

.u

d/
ac.i

.u

ac
nej.

.u

igilib

.u

igilib

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

ac
nej.

.id/

2012

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http
ac
nej.

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

UNIVERSITAS JEMBER

ac
nej.

.id/

.u

://di

http

/dig

:/
http

.id/

u
FAKULTAS g
FARMASI
ilib.

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

.id/

.u

http

082210101079

http

.id/

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http
ac
nej.

/dig

:/
http

http

Oleh

nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

lib.u
lib.u
i
i
g
g
i
i
MochammadtpImam
://d Syamsul Arifin ttp://d
h
ht

u

.
gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.id/

u

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

http

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

http

http

http

SKRIPSI

une

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.id
j.ac

igilib

.u

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
d
ETNOFARMASI
SUKU TENGGER
KECAMATAN
://di
://TOSARI
://d
://d
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
KABUPATEN PASURUAN
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
.u

gilib
i
d
/
/
:

/

/

.id
j.ac

une

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.id
j.ac

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

tp
http Penyelesaian ProgramhtSarjana
http untuk Memenuhi Persyaratan
Diajukan
Farmasi

http

Fakultas/ Farmasi Universitas Jember /

/

une

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id
j.ac

une

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.u

igilib

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

.u

http

.id/

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:
i

http
ac
nej.

2012

/

/

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

/
/
d/
c.id
c.id
c.iFAKULTAS
FARMASI
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
UNIVERSITAS
://di
://di
://di JEMBER
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

.id
j.ac

.
gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

/
/
.id/ 082210101079
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

http

http

.id/

.id/

ac
nej.

Oleh

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

httpImam Syamsul Arifin http
Mochammad

http

http

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id

.id

.id
j.ac

.
gilib
i
d
/
/
:

igilib

SKRIPSI

igilib

.u

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

/dig

:/
http

http

ac
nej.

.u

lib.u
lib.u
i
i
g
g
i
i
Skripsi ini :saya
//d persembahkan untukt:tp://d
h
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

PERSEMBAHAN
http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

1. / Ibuku Suliwati dan Bapakku
doa, dan segala d/
/
dsayang,
d/ Shodikan, atas kasih
i
i
.
.
c
c
ac.i
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
sesuatu yang tak
terhitung
jumlahnya;
n
n
n
lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
/d
/d
://d Umi Salmah dan Umi
2. Orang
ttp:/ Kulsum, yang
ttp:/tua keduaku MuhammadttpToufik,

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

h

h

h

/dig

:/
http

telah memberi kepercayaan dan semangat yang berarti untuk saya;

/
/
/
/
c.id
c.id Alif AF, semoga ini
c.id Riza Umami dan Mochammad
c.3.id Lentera kehidupankuj.Amalia
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
ig
ig yang indah untuk masa
menjadi
depan;
://di
://di
://d
://dawal
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
4.

Adekku Erna Sari Dwi Anggaini dan Olivia Nur Isnaini yang tercinta;

/
/
/
.id/ taman kanak-kanak.ahingga
c.id
c.id perguran tinggi yang
csejak
c.5.id Bapak dan Ibu guruku
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
e
.une untuk mendidikku;ilib.une
.unilmu
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
telah
memberikan
dan
seluruh
kemampuannya
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h Sentral Gerakan
h Kuning (MPA PK) dan Komite
h
h
6. Mahasiswa
Pencinta Alam Pring

(KS GMNI) tempatku
/ berproses dan belajar .id/
/
.id/ Mahasiswa Nasional.aIndonesia
c.id
c.id
a
.
j.ac
j
j
e
e
e
n
n
n
u
u
u
tentang Etnofarmasi,
Marhaenisme
dan
makna
kehidupan;
.
.
.
g
gilib
gilib
gilib
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
: Tengger khususnya masyarakat
p
p
p
p
7. Suku
Desa
Tosari,
Wonokitri,
Sedaeng,
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

Kecamatan Tosari Kabupaten /Pasuruan;
/
/ Ngadiwono dan Podokoyo
d/
i
.
c.id
c.id
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
8. Almamaterku Fakultas
Farmasi Universitas Jember;
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

ii gilib.u

://di

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

/
.
gilib
i
d
/
/
:

http

http

/
/
/(MPA Pring Kuning)
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ac
nej.

ac
nej.

gi
://di

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

http

ac
nej.

.u

(KS GMNI)
lib.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

nej.

http

/dig

:/
http

”Pedjoeang pemikir – pemikir pedjoeang”

d/
ac.i

.u

ac
nej.

.id
j.ac

une

une

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.id
j.ac

.
gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
://d
://d di atas tanah yang keras'”
://d“Rumpun bambu terkuatttptumbuh
http
h
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

p
httMOTTO

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
c.id“Berusahalah untuk tidak
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
menjadi manusia yang berhasil
tapi berusahalah menjadi
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
manusia
//digberguna”
://di
://di
:yang
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
.id/

.id/

ac
nej.

(Albert Einstein)

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

“Saya putuskan bahwa saya akan melakukan demonstrasi, karena mendiamkan

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/
/
.id/
c.id
c.id
ckesalahan
a
a
a
.
.
.
adalah
kejahatan”
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
/dig Gie)
://di
://di
:/Hok
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
(Soe
t
t
t
t
h
h
h
h
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

iii gilib.u

://di

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

/

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

.i

ac
nej.

.u

/d

:/
http

http

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

u

ac
nej.

http

Nama : Mochammad Imam
d/ Syamsul Arifin
NIM ig
: 082210101079
ilib.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

/dig

:/
http

http

lib.u
lib.u
i
i
g
g
i
i
Saya
://d ini:
://d yang bertanda tangan dibawah
http
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

PERNYATAAN
http

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

http

menyatakan dengan sesungguhnya bahwa skripsi yang berjudul Etnofarmasi Suku

/
/
d/
id/
c.id
c.idbenar-benar hasil karya
c.iKabupaten
c.Tengger
a
a
a
a
Kecamatan
Tosari
Pasuruan
adalah
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
sendiri, kecuali
disebutkan sumbernya,
//dig
://di
://di dan belum
:substansi
://di jika dalam pengutipan
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
pernah diajukan pada instansi manapun, serta bukan karya jiplakan. Saya

/
/
id/
.id/ dengan sikap ilmiah
.bertanggung
jawab atas keabsahan
c.id
csesuai
c.id dan kebenaran isinya
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
.une
.une
.utinggi.
b
b
b
i
i
i
yang harus dijunjung
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h adanya tekanan
h buat dengan sebenarnya, tanpa
h Demikian pernyataan ini saya

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/ sanksi akademik jika .id/
/ serta bersedia mendapat
id/ paksaan dari pihak manapun
.dan
c.id
c.id
a
a
.
.
j.ac
j
j
e
e
e
n
n
n
ternyata dikemudian
hari
pernyataan
ini
tidak
benar.
u
u
u
.
.
.
g
gilib
gilib
gilib
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
:
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

iv gilib.u

://di

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

gilib
i
d
/
/
:

a
nej.

.u

.u

http

/dig

:/
http
.id/

/
NIM 082210101079
c.id

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ttp
Mochammad ImamhSyamsul
Arifin

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

Yang menyatakan,

d/
ac.i

nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

lib.u
lib.u
i
i
g
g
i
i
://d
://d Jember, 25 Oktober 2012
http
http

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

h

ac
nej.

g
://di

http

http

gilib
i
d
/
/
:

http

igilib

.u

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http

.u

v gilib.u

://di

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http
.

.

ac
nej.

g
://di

http

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

u
u
Dosen Pembimbing
ilib. M.Sc., agr.
ilib. Anggota : Dra. Umiyah,

.u

igilib

ac
nej.

Dosen Pembimbing Utamaid/ : Moch. Amrun Hidayat, iS.Si.,
d/ M.Farm., Apt.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

Pembimbing
ttp

http

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

une Mochammad Imam Syamsul
lib.u Arifin
i
g
i
/d
ttp:/
h082210101079

.
gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

Oleh

/

.id
j.ac

ac
nej.

.u

.u

http

/

.id
j.ac

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une KABUPATEN PASURUAN
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

.id/

http

.u

ETNOFARMASI SUKU TENGGER KECAMATAN TOSARI

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
d/
ac.i

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

p
httSKRIPSI

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

PENGESAHAN
http

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ilib
ilib
ilib
Skripsi berjudul
/dig Pasuruan”
/digKecamatan Tosari Kabupaten
/dig “Etnofarmasi Suku Tengger

/dig

:/
http

tp:/
tp:/
tp:/
t
t
t
h
h
h
telah diuji dan disahkan oleh Fakultas Farmasi, Universitas Jember pada :

http

http

Tempat

.u

.u

gi
://di

/dig

:/
http
.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http
Dosen Pembimbing
Anggota,

tp
tp
htDosen
Pembimbing Utama,ht

http

.id/

ac
nej.

.u

Tim Pembimbing
lib.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

: Fakultas Farmasi, Universitas Jember

d/
ac.i

nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

j.ac
n: eKamis

ib.u
ib.u
l
l
i
i
g
g
i
i
Tanggal ://d
: 25 Oktober 2012://d
http
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

id/
c.Hari
a
.
j
ne

lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
Moch. Amrun
Dra. Umiyah,
//d agr.
//d
://di
:M.Sc.,
:Apt.
://d Hidayat, S.Si., M.Farm.,
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h 197801262001121004 h
h
NIP.
NIP. 1958082519860012003
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
Tim Penguji
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h II,
h
h
h
Penguji I,
Penguji
.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
SitittMuslichah,
S.Si., M.Sc., Apt.ttp://d
Dr. Iis Nur Asyiah,
://di
://d SP., MP.
://d
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
hNIP. 197305132005012001 h
h
NIP. 197306142008012008
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
Mengesahkan,
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
Dekan Fakultas Farmasi Universitas Jember
.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

vi gilib.u

://di

http

http

/dig

:/
http
.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

Prof. Drs. Bambang
http Kuswandi, M.Sc., Ph.D.http
NIP. 196902011994031002

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

ttp
hRINGKASAN

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

Tengger hKecamatan
Tosari Kabupaten
Pasuruan.
ttp
http
Mochammad Imam Syamsul Arifin, 082210101079; 2012; 55 halaman; Fakultas

Etnofarmasi
http

http

Suku

id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
c.Farmasi,
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Universitas Jember.
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
Harga obat sintesis yang semakin meningkat seiring dengan efek

/
/
id/
id/
bagi kesehatan
adanya jpeningkatan
penggunaan obat
c.id
c.id
c.mengakibatkan
c.sampingnya
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
ne
.uada
.unesumber daya alam yang
.une dengan memanfaatkan
.une tradisional oleh imasyarakat
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
di
g
dig
dig
dig
dig
/
/
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
:
:
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h Indonesia sejak
h
h Obat tradisional telah dimanfaatkan
h
sekitar.
oleh masyarakat lokal

/
/
/
id/ dan diwariskan kepada
.dulu
c.id
c.idsaat ini. Namun proses
c.idgenerasi penerusnya hingga
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une dilakukan secara lilisan
.unedan
.banyak
.unepengobatan tradisional
pewarisan pengetahuan
b
b
b
i
i
l
l
i
i
i
g
g
ig
/dig
://di
://dmenyebabkan
://dilokal dikhawatirkan dapat
:/budaya
p
p
p
p
t
t
t
t
masuknya
modern
ke
masyarakat
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

tergerusnya
pengetahuan lokal /tersebut. Hal tersebut mendorong
upaya pelestarian
/
/
d/
d
i
i
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e pengetahuan lokal tersebut
pengetahuan lokal .berupa
une pengobatan tradisional
.une
.unagar

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

ht

ilib

ilib

gilib

/dig
ttp:/

/dig
ttp:/

di
tidak hilang
tp://ditelan masa.

h

h

/dig

:/
http

Suku Tengger merupakan salah satu suku di Indonesia yang masih

/
/
d/
id/
c.id
c.ioleh
c.iddan tradisi yang diwariskan
c.memegang
a
a
a
a
teguh
adat
istiadat
pendahulunya.
Salah
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
satu warisan
yang masih dilestarikan
ig
://di
://di tradisional
://di adalah budaya pengobatan
://dbudaya
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h sudah dilakukan
h
h
menggunakan
bahan alam yang h ada di sekitar. Sejauh ini

/
id/ wilayah yang berbeda,ac.id/
id/
mengenai pengobatan
.dokumentasi
c.id tradisional tersebutj.adic.tiga
a
.
j
nej.
ne
ne
u
u
u
.
.
.
b
b
b
yaitu Kecamatan
Kecamatan SendurogiKabupaten
li
li
liSukapura Kabupaten Probolinggo,
g
di
digi
digi
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
:
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
Lumajang,
Kabupaten Malang. h
h
h
h dan Kecamatan Poncokusumo

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

Kecamatan
Tosari Kabupatenid/Pasuruan merupakan wilayah
/ Suku Tengger yang .id/
/
c.id
c.
c.id
a
a
a
.
.
.
j.ac
j
j
j
e
e
e
e
n
n
n
n
belum
terdokumentasikan
pengetahuan
obat
tradisionalnya.Oleh
karena
itu
perlu
u
u
u
u
.
.
.
.
g
gilib
gilib
gilib
gilib
i
i
i
i
d
d
d
d
/
/
/
/
/
/
/
/
://di
: tradisional di wilayahttp:tersebut untuk
: dokumentasi pengobatan
:
dilakukan
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

viigilib.u

://di

http

http

igilib

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

p
mendapatkan
pengobatan tradisional
http Suku Tengger
httmengenai
http dokumentasi yang utuh

http

penelitian dengan pendekatan
etnofarmasi.
/
/
/
id/
.melalui
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
Hasil penelitian
.uTosari
.une Tengger Kecamatan
.une etnofarmasi padailibSuku
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
ig
/dig
://di
://di Wonokitri,
:5//ddesa,
:/Pasuruan
Kabupaten
yang terdiri dari
yaitu Desa Tosari,
Desa
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

Desa Sedaeng, Desa Ngadiwono, dan, Desa Podokoyo terinventarisasi 62 jenis

id/
.id/
.id/
c
c
c.penyakit
a
a
a
.
.
.
j
j
j
yang diobatinemenggunakan 98 tanaman,n14
hewan
.u e
.u
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
dalam 256://resep
dig tradisional yang berasal
://di dari 42 informan.
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

.id/

j.ac
dan 7 bahan mineral
e
n
u
.
gilib
i
Dalam
penelitian
ini
d
/
/
:
http

/dig

:/
http

dilakukan analisis kuantitatif menggunakan analisis Use Value dan Informant

/
/
/
id/
Factor untuk jmengetahui
jenis tumbuhan, hewan,
c.id
c.id dan bahan mineral yang
c.id
c.Concensus
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
.unyang
.une mengobati jenis penyakit
.unpopulasi
.une dianggap pentingilib
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
oleh
dan
digunakan
untuk
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h penting oleh populasi. Berdasarkan
h
dianggap
nilai UV dan ICF kemudian
didapatkan

/
untuk dilakukan c.id/
id/ tumbuhan, 3 hewan, adan
.id/
.17
cberpotensi
c.id1 bahan mineral yang
a
a
.
.
j
j
nej.
ne
u
u
.
.
.uneyaitu, kunyit (Curcuma
penelitian lebih ililanjut
domestica
Valeton),
dringu
(
Acorus
b
b
b
li
li
g
digi
digi
dig
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
:
p
p
p
p
t
t
t
t
calamus
L),
adas
(
Foeniculum
vulgare
Mill.),
bawang
putih
(Allium
sativum
L.),
tepung
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

otot/ (Borreria laevis Griseb.), /kecubung gunung (Brugmansia
/ suaveolens (Willd.)

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Bercht. & J.Presl), seledri
ne wer (Elaeocarpus longifolius
.une
.ujambu
.une (Apium graveolens iL.),
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
g
g
g
ig
Blume), tpisang
Bartl.), ciplukan t(pPhysalis
://di
://di angulata
://dsignata
://di (Musa sp.), ganjan (Tagetes
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

L.), grunggung (Potentilla arguta Pursh), sirih (Piper betle L.), jamur impes (Bovista

/
/
/
id/
c.id
c.idkentang putih (Solanum
c.id raja (Musa sapientumj.aL..),
c.gigantea
a
a
a
(Batsch)
Gray),
pisang
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
tuberosum /L.),
telur ayam kampung/d(Gallus
gallus
://di
:/ i
://di
: /di calingan (Rubus rosattpL.H.Bailey),
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
domesticus), kadal (Mabuya multifasciata), lebah madu (Apis andreniformis Smith), dan

/
/
/
id/ hasil pembakaran arang (Karbon).
.abu
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

viiigilib.u

://di

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

tp
htPRAKATA

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

tp atas segala limpahanhrahmat
tp syukur ke hadirat AllahhtSWT
ttp dan karuniahtPuji

http

Nya sehingga penulis dapat meyelesaikan skripsi yang berjudul Etnofarmasi Suku

id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
c.Tengger
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Kecamatan nTosari
Kabupaten Pasuruan.
Skripsi ini disusun sebagai
.une
.une
.u e
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
ig
prasyarat untuk
pada Fakultas Farmasi
://di
://di Universitas
://dfarmasi
://di memperoleh gelar sarjana
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
Jember.

.id/

ac
nej.

u

.
gilib
i
d
/
/
:

/

/

/

.id
.id
Penyusunan skripsi
tidak terlepas dari bantuan
c.id
j.ac
j.acberbagai pihak. Oleh karena
j.aini
une

.une

.une

.
gilib
i
d
/
/
:

lib
itu penulis ingin
terima kasihikepada
gilib :
igimengucapkan

g
://di
://d
://d
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h Dekan Fakultas
h
h Prof. Drs. Bambang Kuswandi,
1. Bapak
MSc., Ph.D. selaku
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id Farmasi Universitas Jember;
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.uneApt. selaku dosen pembimbing
.une Hidayat, S.Si., M.Farm.,
.une 2. Bapak Moch.ilibAmrun
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
ig
/dig
://di
://danggota
:/agr.
://diIbu Dra. Umiyah, M.Sc.,
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
utama
dan
selaku
dosen
pembimbing
yang
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h

http

dan ilmu kepada penulis
selama penelitian
/
/
/telah bersedia memberikan.idbimbingan
d/
i
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
dan penulisan skripsi
.une
.une
.une ini;
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig
/dig
3. Ibu Emma
dosen pembimbing
yang
://di
:/akademik
://dselaku
://diRachmawati, S.Farm.,ttApt.
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

telah membimbing penulis untuk menentukan SKS selama kuliah;

/
/
id/ Apt. dan Ibu Dr. IisaNur
.id/Ibu Siti Muslichah, S.Si.,
c.id
c.id Asyiah, SP., MP. selaku
c.M.Sc.,
c4.
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g yang telah banyak//dmemberikan
g
dosen penguji
bantuan, saran,
://di
://di waktu dan
: i
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
perhatiannya
dalam penulisan skripsi
ini;
/
5.
Jember yang telahac.id/
.id/ Fakultas Farmasi Universitas
.id/Seluruh bapak dan ibu
c.id
cdosen
a
a
.
.
j
j
nej.
ne
ne
u
u
u
.
.
.
b
b
b
memberikangiilmu
gili
igili
i li yang bermanfaat bagi isaya;

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/d
/d
://d
ttp:/
ttp:/ Tengger Desa Tosari, hWonokitri,
6. Kepala
Sedaeng,
http Desa dan Dukun Adat hSuku

http

/dig

:/
http

Tosari Kabupaten
/
/Pasuruan;
/
/Ngadiwono, dan Podokoyo.idKecamatan
c.id
c.id
c
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
ne
atas keramahan dan
kopinya selamab.penulis
une
.unsecangkir
.uTengger
.une 7. Masyarakat Suku
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di dan Pak
://di Keluarga Besar Pak tSupayadi
://di studi lapangan, khususnya
://di
melakukan
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
Hariono, “Hong Ulun Basuki Langgeng”;

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

ix gilib.u

://di

http

http

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

d/
ac.i

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

tp
8. Amalia
keluarga yang telah
httpmemberikan api
http Riza Umami, S.KM. htbeserta

http

/
/ penulisan skripsi ini; .id/
/semangat dan motivasi dalam
c.id
c
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
une telah bersedia menjadi
.urumah
.kasih
.unedan KS GMNI, terima
.une 9. MPA Pring Kuning
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
dig buta dan
://di
://tidak
://di seorang mahasiswa yang
://di untuk berproses menjadi
://di
dan tsekolahku
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
tidak tuli;

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
10. Segenap keluarga nbesar
MPA Pring Kuning, terima
kasih sudah menjadi orang
.une
.une
.u e
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
ig
tua, rekan,
saya berproses di :/pondok
/dig bambu,
://di
://dselama
://di dan saudara yang berarti
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
d/
ac.i

”Salam lestari!”;

/
.id/ dan Asrama UNEJ,
.id/ GMNI di Panti Merah
.id/Segenap keluarga besar
c.id
cKartini
cKS
c11.
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
.une
.uneduka yang kita rasakan
.upemikiran,
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
terima
kasih
atas
perjuangan
dan
suka
bersama
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h “Merdeka!”;
h
sama,
/
/
/
12.
.id/Generasi penerus Etnofarmasi,
c.id
c.idselalu ada hasil jika mau
c.id percayalah bahwa jakan
a
a
a
.
.
.
j
j
ne “Hidup Etnofarmasi!”;
une
une
mencoba danilberusaha,
ib.u
ilib.
ilib.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

//dig

//dig

//dig

:
:
13. Teman-teman
angkatan 2008, h
terima
ttp: kasih untuk kepercayaan
http dan kehangatan
http
semua”;
/
/ bisa menjadi bagian dari kalian
/persahabatan kita, “Aku bangga

http

/dig

:/
http

/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e tidak dapat disebutkan.usatu
ne persatu.
.une
.unyang
.une 14. Serta semua pihak
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
//dig karena itu
Penulis
://di
:oleh
://diini jauh dari sempurna,
://di menyadari bahwa skripsi
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
penulis mengharapkan kritik dan saran untuk kesempurnaan skripsi ini. Akhirnya,

/
/
/
id/ berharap semoga skripsi
c.id
c.id ini dapat bermanfaat. j.ac.id
c.penulis
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

igilib

igilib

.u

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

x gilib.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

.id/

://di

http

http

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

http

.id/

.id/

ac
nej.

Penulis

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

/dig

/di

:/
http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.u
Jember, 25 Oktober
gilib2012

http

http

http

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

j.ac
e
n
Halaman
u
ilib.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

ttp
ISI
hDAFTAR

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

ig

/d
HALAMAN
i
ttp:/
ttp
ttp JUDUL ...........................................................................................

http

h

h

:/
http

h

HALAMAN PERSEMBAHAN ......................................................................... ii

id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
c.HALAMAN
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
MOTTO
.......................................................................................
iii
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
ig
HALAMAN
...........................................................................
iv
://di
://di
://di
://dPERNYATAAN
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
HALAMAN PEMBIMBINGAN ....................................................................... v

/
/
/
id/
PENGESAHAN
vi j.ac.id
c.id
c.id...........................................................................
c.HALAMAN
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
.uvii
.une
.une
.une RINGKASAN...................................................................................................
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
PRAKATA
........................................................................................................
ix

/
/
/
ISI .....................................................................................................
xi
id/
.DAFTAR
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
une
.uxv
.une
.............................................................................................
DAFTAR TABEL
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
//dig
://di
://di
://di
:GAMBAR.......................................................................................
p
p
p
p
t
t
t
t
DAFTAR
xvi
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

DAFTAR
LAMPIRAN ..................................................................................
xvii
/
/
/

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
BAB 1. PENDAHULUAN
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
ig
1.1 Latar
.......................................................................................
1
://di
://di
://di
://dBelakang
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

1.2 Rumusan Masalah .................................................................................. 3

/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id 1.3 Tujuan ....................................................................................................
a
a
a
a
3
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
1.4 Manfaat
4
://di
://di
://di
://di ..................................................................................................
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h TINJAUAN PUSTAKA h
h
BAB 2.

/
/
.............................................................
5 ac.id/
.id/ 2.1 Tinjauan Tentang.aEtnofarmasi
c.id
c.id
a
.
j
j
nej.
ne
ne
u
u
u
.
.
.
b
b
b
2.2 Tinjauan
..........................................
li 7
li
liTentang Pengobatan Tradisional
g
digi
digi
digi
/
/
/
/
/
/
://di
:
:
:
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
dan Pengobatan Tradisional
h
h di
h
h 2.2.1 Pengertian Obat Tradisional

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
2.2.2 Kelebihan
.un8e
.une ....................................
.unedan Kelemahan Obat Tradisional
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
ig
://di
://di
://d...........................................................
://di Tentang Suku Tengger
2.3 tTinjauan
9
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
Indonesia ........................................................................................
7
id/
id/

2.3.1 Keadaan Geografis .......................................................................... 9

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.u

xi gilib.u

://di

http
ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

tp Masyarakat Suku Tengger
11
http
http .............................................................
ht2.3.2

http

/
/
/
id/ 3. METODE PENELITIAN
.BAB
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
3.1 Jenis Penelitian
.u13
.une
.une.....................................................................................
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
//dig
://di
://di
:.............................................................
://di dan Waktu Penelitian
3.2 tTempat
13
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

3.3 Alat dan Bahan Penelitian ................................................................... 13

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
3.4 Populasi dan Sampel
............................................................................
14
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g Penelitian...........................................................................
3.5 Rancangan
15
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
3.6 Prosedur Penelitian .............................................................................. 15

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

d
://d
://d
tp:// Tahap Pengumpulan Data
http
http..............................................................
ht3.6.3
16

http

.id/

ac
nej.

/
3.6.4 Tahap AnalisiscData
17
.id/ ......................................................................
c.id
a
nej.

a
nej.

.id/

//dig

//dig

//dig

/dig

:/
http

:
:
tp: Kerja Penelitian .......................................................................
3.7htSkema
20
http
http

http

/dig

:/
http

ac
nej.

u
u
u
3.6.5 Tahap
ilib. 20
ilib.
ilib.Analisis Kegunaan ..............................................................

.u

gilib
i
d
/
/
:

/

/

/

d
3.6.1 Tahap Survey
............................................................
15 j.ac.id
c.id
ac.i
aPendahuluan
.
.
j
j
e
e
ne
un
.u16
.un
.Pengambilan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
3.6.2 Tahap
Data
...............................................................
ig
ig
ig

BAB
/
/ 4. HASIL DAN PEMBAHASAN

.id
j.ac

une

.
gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
4.1 Kategorisasi.uJenis
Obat
ne Penyakit yang Diobati
.une
.unMenggunakan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
Tradisional............................................................................................
21
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
4.2 Tumbuhan, Hewan, dan Bahan Mineral yang Dimanfaatkan sebagai

id/

id/

id/

c.
ac.
Obat Tradisional
22ej.ac.
ej.a
ej...................................................................................
b.un

b.un

b.un

ili 24
ili
4.3 Cara
Obat Tradisional
igili
//dig
//dig.....................................................
//dPembuatan

/dig

:/
http

:
http

:
http

:
http

http

4.4 Cara Penggunaan Obat Tradisional .................................................... 24

/
/
/
.id/ 4.5 Jenis Tumbuhan,.aHewan
c.id
c.id Berpotensi
c.id dan Bahan Mineralj.ayang
a
.
j
j
ne
.u25
.une ......................................
.une Penelitian Uji Bioaktivitas
b
b
b
untuk Dilakukan
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
4.6h Analisis Kegunaan denganhPendekatan Etnofarmakologi,
h
h Fitokimia,

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e Pengobatan
ne
4.6.1 Kunyit
domestica Valeton)
.une
.ununtuk
.u(Curcuma
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
ig
://di
://di
://di
://dSakit
Kepala..................................................................................
31
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
atau Kemotaksonomiid
...........................................................................
31
/
id/

4.6.2 Kunyit (Curcuma domestica Valeton) untuk Pengobatan Gabak .... 32

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

.u

xiigilib.u

://di

http
ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

tp Dringu (Acorus calamus
L) untuk Pengobatan Demam
http.................. 33
http
ht4.6.3

http

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne (Allium sativum L.) buntuk
4.6.5 Bawang
.u34
.unePengobatan Demam .......
.uPutih
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig
ig
://di
://di
://dGriseb.)
://dTepung
4.6.6
Otot (Borreria laevis
untuk Pengobatan
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
4.6.4 Adas (Foeniculum
id/ Demam ......... 33
id/vulgare Mill.) untuk Pengobatan

Nyeri Otot dan Persendian ............................................................ 34

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4.6.7 Kecubung
Gunung (Brugmansia suaveolens
(Willd.) Bercht. &
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig
untuk Pengobatan:/Sakit
35
/dig Mata...........................................
://di
://di
://dJ.Presl)
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
4.6.8 Seledri (Apium graveolens L.) untuk Pengobatan Darah Tinggi ..... 36

d/
ac.i

nej.

u

.
gilib
i
d
/
/
:

.une

.id/

/
/
4.6.11 Ganjan (Tagetes
c.id Mimisan ........ 37
c.idsignata Bartl.) untuk Pengobatan
g
://di

/

.id
j.ac

une

http

d/
ac.i

nej.

.u

g
://di

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4.6.14 Sirih .(Piper
ne
une betle L.) untuk Pengobatan
.u39
.une Mimisan ........................
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
g
4.6.15
://di
://di
://di (Batsch) Gray) untukttpPengobatan
://diJamur Impes (Bovista tgigantea
p
p
p
t
t
t
t
t
h
h
h
h
Beri-Beri ....................................................................................... 40

id/

id/

id/

c.
ac.
4.6.16 Pisang Raja
Diare .......... 41ej.ac.
ej.Pengobatan
ej.a(Musa sapientum L..) untuk
b.un

b.un

b.un

Diabetes ........................................................................................ 41

d/
d/
4.6.18 Calingan (Rubus
Kutil.......... 42
ac.i
ac.i rosa L.H.Bailey) untuk Pengobatan
nej.

nej.

.id/

.u

http

/
c.id
c.
c.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
GatalbGatal
.u44
.une
.une....................................................................................
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
/dig
://di
:/..............
://di Smith) untuk Stamina
://diLebah Madu (Apis andreniformis
4.6.21
45
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http
ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.u

xiiigilib.u

://di

http

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

:/
http

4.6.20 Kadal (Mabuya imultifasciata)
untuk PenyakitidKulit/
/
d/

ac
nej.

http

.u

Stamina .........................................................................................
43
http
http

http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

://di

://di

http

/dig

:/
http

:
http

:
http

u
.u
4.6.19 Telur
ilib. domesticus) untuk
gilib Ayam Kampung (Gallusggallus

.u

.u

.id/

ac
nej.

4.6.13 Grunggung (Potentilla
arguta Pursh) untuk Pengobatan
Diare ..... 39
/
/

:
http

igilib

a
nej.

ili L.) untuk Pengobatandigili
gili
4.6.17
Putih (Solanum tuberosum
//
//dig
//diKentang

http

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

Darah Tinggi .................................................................................
38
http
http

http

http

.
gilib
i
d
/
/
:

a
nej.

u
4.6.12 Ciplukan
b.u Pengobatan
ilib. (Physalis angulata L.)iliuntuk

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.u

d
://d
://d
tp:// Pisang (Musa sp.) untuk
http
httpPengobatan Luka Gores.........................
ht4.6.10
37
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.une

ac
nej.

Diare
igilib 36
igilib
igilib.............................................................................................

http

gilib
i
d
/
/
:

.id/

/

/

id
.id
4.6.9 Jambu Wer j(Elaeocarpus
longifolius Blume)
.ac.
j.acuntuk Pengobatan

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

p
tp Abu Hasil Pembakaran
(Karbon) untuk Pengobatan
http
httArang
ht4.6.22

http

Diare .............................................................................................
46
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une BAB 5. PENUTUP
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
g
://di
://di
://di
://di
://di
5.1 tKesimpulan
...........................................................................................
47
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h

d/
ac.i

nej.

u

.
gilib
i
d
/
/
:

5.2 Saran ..................................................................................................... 48

LAMPIRAN

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

igilib

ac
nej.

.u

igilib

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.u

igilib

/dig

:/
http

http

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

xivgilib.u

://di

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

ac
nej.

igilib

.u

ac
nej.

ig

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

j.ac
e
n
Halaman
u
ilib.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/dig

:/
http

http

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

DAFTAR
TABEL
http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

/dig

:/
http

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

http

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/dig

ig

//d
3.1 Daftar
p atau Digunakan oleh Suku
ttp:Tengger
ttp Tumbuhan yang Diketahuittdan

http

h

h

:/
http

h

sebagai Obat ................................................................................................ 16

id/
.id/
.id/
.id/
c
c
c
c.3.2
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
Daftar Hewan yangneDiketahui dan atau Digunakan
oleh Suku Tengger
.une
.une
.u
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
sebagai:/Obat
17
/dig ................................................................................................
://di
://di
://di
://di
p
p
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
h
h
h
h
h
3.3 Daftar Bahan Mineral yang Diketahui dan atau Digunakan oleh Suku

/
/
/
.id/ Tengger sebagai Obat...................................................................................
17 j.ac.id
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
ne
ne
ne
.u17
.u.............................................
b
b
i
i
l
l
lib.u dan Cara