As yang timbul = 11 . ¼ x p x d
2
=  1243,44 mm
2
As 1201,2 mm
2
....aman
4.5 Perencanaan Balok  Bordes
qu balok 260
40 4,0 m
250 Data perencanaan:
h = 300 mm b = 250 mm
d = h – p – ½ Ø
t
- Ø
s
d = 300 – 40 – 6 – 8 = 246
1.  Pembebanan Balok Bordes
Ø  Beban mati qD Berat sendiri
= 0,25 x 0,3 x 2400 = 180  kgm
Berat dinding = 0,15 x 2 x 1700
= 510  kgm qD = 690  kgm
Ø  Beban reaksi bordes qU   =
bordes lebar
bordes aksi
Re
=
4 .
21 ,
621
= 155,3 Ø  Beban berfaktor qU
qU    = 1,4 . qD = 1,4 . 690
= 966 Kgm qU total = 966 + 155,3
= 1121,3 kgm a.
Perhitungan tulangan lentur 1. Tulangan tumpuan
M
u
= 1639,07 kgm = 1,63907 . 10
7
Nmm Mn
=
8 ,
10 .
1,63907
7
=
f
Mu
= 2048,8. 10
7
Nmm m
= 12
, 14
20 .
85 ,
240 .
85 ,
= =
fc fy
rb =
÷÷ ø
ö çç
è æ
+ b
fy 600
600 .
. fy
fc .
85 ,
= ÷
ø ö
ç è
æ + 240
600 600
. 85
, .
240 20
. 85
, = 0,043
r
max
= 0,75 .  rb = 0,032
r
min
= fy
4 ,
1 = 0,0058
Rn       = 35
, 1
246 .
250 10
. 2048,8
.
2 7
2
= =
d b
Mn Nmm
r
ada
= ÷
÷ ø
ö ç
ç è
æ -
- fy
2.m.Rn 1
1 m
1
= ÷
÷ ø
ö ç
ç è
æ -
- 240
35 ,
1 12
, 14
2 1
1 12
, 14
1 x
x
= 0,0059 r
ada
r
min
r
max
di pakai  r
ada
= 0,0059 As
= r
ada
. b . d = 0,0059 x 250 x 246
= 362,85  mm
2
Dipakai tulangan  Æ 12 mm  = ¼ . p x 12
2
= 113,097 mm
2
Jumlah tulangan =
04 ,
113 362,85
= 3,21 ≈   4 buah
As yang timbul = 4. ¼ .
π. d
2
= 453,6   mm
2
As 362,85  mm
2
.Aman Jarak antar tulangan =
1 4
12 .
4 8
. 2
40 .
2 250
- -
- -
= 35,3 mm  25mm  .........ok
Dipakai tulangan   4 Æ 12 mm 2. Tulangan lapangan
M
u
= 819,53 kgm = 0,81953 . 10
7
Nmm Mn
=
8 ,
10 .
0,81953
7
=
f
Mu
= 1,0244. 10
7
Nmm
m =
12 ,
14 20
. 85
, 240
. 85
, =
= fc
fy
rb =
÷÷ ø
ö çç
è æ
+ b
fy 600
600 .
. fy
fc .
85 ,
= ÷
ø ö
ç è
æ + 240
600 600
. 85
, .
240 20
. 85
, = 0,043
r
max
= 0,75 .  rb = 0,032
r
min
= fy
4 ,
1 = 0,0058
Rn       = 67
, 246
. 250
10 .
1,0244 .
2 7
2
= =
d b
Mn Nmm
r
ada
= ÷
÷ ø
ö ç
ç è
æ -
- fy
2.m.Rn 1
1 m
1
= ÷
÷ ø
ö ç
ç è
æ -
- 240
67 ,
12 ,
14 2
1 1
12 ,
14 1
x x
= 0,0040 r
ada
r
min
r
max
di pakai  r
min
= 0,0058 As
= r
min
. b . d = 0,0058 x 250 x 246
= 356,7  mm
2
Dipakai tulangan  Æ 12 mm  = ¼ . p x 12
2
= 113,097 mm
2
Jumlah tulangan =
04 ,
113 356,7
= 3,15 ≈   4 buah
As yang timbul = 4. ¼
.π. d
2
= 453,6   mm
2
As 362,85  mm
2
.Aman Jarak antar tulangan =
1 4
12 .
4 8
. 2
40 .
2 250
- -
- -
= 35,3 mm  25mm  .........ok
Dipakai tulangan   4 Æ 12 mm
b.
Perhitungan Tulangan Geser
Vu         = ½ . qU . L = ½ . 1121,3 . 4
= 2442,6 Kg = 24426 N Vc    =
. c
f b.d.
. 6
1 = 16 . 250 . 246. 20 .
= 45839,39 N f Vc   = 0,6 . Vc
= 27503,6 N ½
f Vc  = ½  . 27503,6 = 13751,8 N
½ f Vc   Vu  f Vc
13751,8 N  24426 N  27503,6 N dipakai tulangan geser minimum Jarak Sengkang Max =
2 d
=
2 246
= 123 mm Jadi dipakai tulangan geser minimum Æ 8 – 120 mm
4.6 Perhitungan Pondasi Tangga