ENINGKATAN SUMBER DAYA MANUSIA MELALUI USAHA KECIL MENENGAH (UKM) PADA PROGRAM GERDU TASKIN DI DESA SUGER KIDUL KECAMATAN JELBUK KABUPATEN JEMBER

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i

:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n

u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i

l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u

b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne

.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j

e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id

.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id

aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
PENINGKATAN
idgigil SUMBER DAYA MANUSIA
idgigil MELALUI USAHA KECIL
idgigil
/:d
:p/MENENGAH
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
(UKM)
PADA
PROGRAM
GERDU
TASKIN
DI
t
t
t
hhtt
hhtt
h tt
DESA SUGER KIDUL
KECAMATAN JELBUK h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
SKRIPSI lib.u.n
u
i
b
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

Oleh
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
Agus Riyantob.un
ne
ne
.bu.n
u
u
b
.
i
i
l
l
i
i
b
i
i
idgigil
idgigil
NIM 050210201365
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
u.n
nej. STUDI PENDIDIKAN
nej.
nejSEKOLAH
.bu.n
.bu.n
.bLUAR
u
u
u
b
b
b
PROGRAM
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
JURUSAN ILMU
PENDIDIKAN
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp FAKULTAS KEGURUAN
hthttp
hthttpDAN ILMU PENDIDIKAN

KABUPATEN JEMBER

UNIVERSITAS JEMBER
2010
id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

aj.ca.c.id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

RINGKASAN

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
j.
nej.
neDaya
neKecil
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Peningkatan
Sumber
Manusia
Melalui
Usaha
Menengah
(UKM)
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Pada
Gerdu-Taskin di
p
tp Suger Kidul Kecamatan
hthttProgram
hthtDesa
hthttp Jelbuk
Kabupaten Jember; Agus Riyanto, 050210201365; 2010: 69 halaman; Program

d
d
d
.cid.id Keguruan dan
aj.ca.ci .id Jurusan Ilmu Pendidikan;
aj.ca.ci .id Studi Pendidikan LuarejSekolah;
aj.caFakultas
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne Jember.
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Ilmu Pendidikan;
Universitas
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Pembangunan suatu bangsa memerlukan
aset pokok yang disebut
sumber

alam (natural resources), imaupun
sumber daya
d.id
id.id daya (resources), baik sumber
id.idaya
.
.
.
d
c
c
c
ca.cid.id
a
a
a
a
c
c
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
e
e
e
e
manusia (human .resources).
n
u.n
nej.
nej. Kedua sumber daya
nej. sangat penting dalam
nej.
.bu.n
.bu.tersebut
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
gigili
ili apabila dipertanyakan
ig ili
idgkeberhasilan
idgigTetapi
idmana
igili
/:d
/:d
/:d
/:d
menentukan
suatu pembangunan.
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
ht ttp
ht ttp
hthttp
yanghlebih penting di antara keduahsumber daya tersebut, maka sumber
daya

manusialah yang lebih penting.
Hal ini dapat diamati dari kemajuan-kemajuan
suatu
.cid.id
.cid.id
.cid.id
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
negara sebagai indikator
n
nej
nej
nejkeberhasilan pembangunan
nej tersebut. Tetapi karena
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.bangsa
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil kualitas sumber daya :manusianya
idgigil begitu hebat, maka :kemajuan
usaha peningkatan
/:d
//:d
//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
tp
hhttp
hhtttersebut dapat disaksikan dewasa
hhtini.
bangsa

Titik berat pembangunan jangka panjang kedua diletakkan pada bidang
id.id
.
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
c
a
a
a
a
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
ekonomi, yang merupakan
e
e
e
e
nej. penggerak utama pembangunan,
nej.
nej. seiring dengan kualitas
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
gigili memperkuat, saling terkait
idgimanusia
idgidan
isaling
ig ili
sumber :daya
dan didorong secara
gili
gili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
hthttpdengan pembangunan bidang-bidang
hthttpseirama,
hthttp lainnya yang dilaksanakan
terpadu
selaras, dan serasi dengan keberhasilan pembangunan bidang ekonomi dalam rangka

dd
d
d
did
aj.ca.ci .ipembangunan
aj.ca.ci .id mencapai tujuan dan esasaran
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .kecil
.
.
.
.
j
j
j
j
Nasional.
Usaha
dan
menengah
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil peran yang strategis dalam
ig il
idgoleh
idgipembangunan
(UKM) mempunyai
ekonomi nasional,
gil
igil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhttselain berperan dalam pertumbuhan
hhtt ekonomi dan penyerapanhhtenaga
tt
karena
kerja
juga berperan dalam pendistribusian hasil-hasil pembangunan. Dalam krisis ekonomi

d.id
id.id
ca.csejak
ca.cid.id yang terjadi di Negara jkita
ca.cid.id
ca.cidimana
a
a
a
a
.
.
.
.
beberapa
waktu
yang
lalu,
banyak
usaha
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
li
berskala besar
aktifitasnya, sektor
usaha
gigili
ili mengalami stagnasi bahkan
idgigyang
ig ili
id
idgigiberhenti
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
thttptersebut.
thttptangguh dalam menghadapi hkrisis
hthdan
ttpmenengah (UKM) terbukti hlebih
kecil

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

Pengembangan usaha kecil dan menengah perlu mendapatkan perhatian yang besar

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
viii
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

baik dari pemerintah maupun masyarakat agar dapat berkembang lebih kompetitif

ca.cid.id bersama pelaku ekonomij.a
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
lainnya.
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
n
nej.
nej. ini adalah untuk mengetahui
nePeningkatan
nej.
.bu.n
.bupenelitian
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
Tujuan
dari
Sumber
Daya
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Manusia
di
hthttpMelalui Usaha Kecil Menengah
hthttp (UKM) Pada Program Gerdu-Taskin
hthttp
Desa Suger Kidul Kecamatan Jelbuk Kabupaten Jember, khususnya peningkatan 10

d
d
d
d
aj.ca.ci .id(UKM) pada program Gerdu-Taskin
aj.ca.ci .id peserta usaha kecil menengah
aj.ca.ci .id di Desa Suger ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
e
ne Kabupaten Jember. ilDaerah
ne
npenelitian
ne
.buJelbuk
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Kidul Kecamatan
yang digunakan
.
i
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
adalah
di
Desa
Suger
Kidul
Kecamatan
Jelbuk
Kabupaten
Jember
berdasarkan
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
metode purposive sampling area. Informan kunci adalah 10 peserta usaha kecil dan

ca.cid.id menengah (UKM) padaj.aprogram
ca.cid.id Gerdu-Taskin di Desaj.aSuger
ca.cid.id Kidul Kecamatan
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
e
e
n
n
nej.
nej. yang telah memenuhi
nej. dengan menggunakan
nej.
.bu.n
.bu.Jember
.bu.kriteria
.bu.n
Jelbuk Kabupaten
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
metode
purposive
sampling,
sedangkan
informan
pendukungnya
adalah
pengurus
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
UPK Gerdu-Taskin Desa Suger Kidul. Penelitian ini menggunakan pendekatan

d
d
d
d
Sumber data
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id kualitatif dan jenis penelitiannya
aj.ca.ci .id adalah penelitian noneeksperimental.
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
ne
ne
n
ne
.bu.n
.bu.n
.bini
.bu.n
dalam penelitian
meliputi
data primer dan lidata
sekunder,
sedangkan metode
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
/:d
:p/langsung
:p//:d
:p//:d
/
/
/
pengumpulan
data yang digunakan adalah
observasi
dengan pengamatan
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
dan tidak langsung, wawancara bebas terpimpin dimana peneliti mempersiapkan

d.id dan dokumentasi. Untukcmendapatkan
data yang
.cid.id
ca.cidahulu
ca.cid.id
ca.cid.id kerangka pertanyaan terlebih
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
e
e
e
e
valid peneliti imenggunakan
nej. teknik triangulasiilibsumber.
nej.
nej. Sehingga analisis data
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
ig ili
d
/:d
/:d
/:reduksi,
/:d
/
/
/
:
:
:
dilakukan
melalui
tiga
tahap
yaitu
tahap
tahap
penyajian
data
dan
tahap
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
verifikasi (Penyimpulan). Hasil penelitian yang diperoleh dari prospek 10 peserta

Suger Kidul
d program Gerdu-Taskin cdi.id.iDesa
d usaha kecil menengah (UKM)
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ac d
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
Kecamatan Jelbuk
Kabupaten
Jember yaitu bpeserta
ne
ne
ne
ne atau masyarakat yang
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgbantuan
ig il
idgigil
idgigil berkembang dan maju.
igil
/:d
mendapatkan
modal usaha, usahanya
semakin
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Berdasarkan uaraian tersebut dapat disimpulkan bahwa program Gerdu-

Taskin sangat penting dalam.upaya
peningkatan sumber daya manusia,
karena proses
cacid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
usaha mandiri dapat
meningkatkan
ilmu pengetahuan
ej. keterampilan seseorangb.u.n
nej.
nej.
nej.
ndan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
idgibaik.
ig ili
idgigili
idgigili
gili
/:d
/:d
/:d
/:d
menjadi
lebih
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
ix
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

DAFTAR ISI

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Halaman
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
hthttp JUDUL .....................................................................................
hthttp
hthttp i
HALAMAN PERSEMBAHAN ...................................................................

ii

d
d
d
d
iv
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id HALAMAN MOTTOej...................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
HALAMAN PERNYATAAN
.......................................................................
vilibi.bu.un
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
PENGAJUAN
..........................................................................
vi
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
HALAMAN PENGESAHAN .......................................................................

vii

viii
ca.cid.id RINGKASAN ................................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne j.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
PRAKATA .....................................................................................................
xilib.bu.une
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
DAFTAR
ISI
..................................................................................................
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp xi
DAFTAR TABEL .........................................................................................

xiv

d
d
d
d
xv
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id DAFTAR GAMBARe.....................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne.................................................................................
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
DAFTAR LAMPIRAN
xvi
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
BABtt1.p:p
PENDAHULUAN
............................................................................
1
/
//dig
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

1.1 Latar Belakang ...........................................................................

1

1.2 Rumusan Masalah
c.idid.....................................................................
c.idid

4
ca.cid.id
.
.
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
n
1.3 Tujuan
5 ib.u.n
nej. .......................................................................
nej.
nej.
.bu.Penelitian
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
l
i
i
i
b
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
1.4
Manfaat
Penelitian
.....................................................................
5
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

BAB 2. TINJAUAN PUSTAKA ...................................................................

6

2.1 Pengembangan .Sumber
idd Daya Manusia ...................................
.idd

6
d
aj.cac.i
aj.ca.ci .id
aj.cac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
2.1.1bRanah
7 b.un
neKognitif ....................................................................
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
idgigilRanah Afektif .....................................................................
idgi11
idgigil
gil
2.1.2
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
2.1.3 Ranah Psikomotorik ..........................................................
13
2.2 Kewirausahaan.id
Dan Usaha Kecil Menengah ........................
.id

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

15
cac.id
ca.cid.id
cac.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
j.
2.2.1 Peran
....
21 .une
ej. Kecil dan MenengahbDalam
nUsaha
nej.
nePerekonomian
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
idgigilPengembangan
idgi22
idgigili
gili
/:d
/:d
/:d
2.2.2
Usaha Kecil
Menengah
..............................
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
2.2.3 Upaya Untuk Pengembangan
Usaha Kecil Menengah .......
23

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
xi
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

2.2.4 Strategi Pengembangan UKM Untuk Pemulihan

.cid.id
d
ca.cid.id
ca.cid.iPenanggulangan
ca.......................
ca.cid.id
Ekonomi
Dan
Kemiskinan
25
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.PENELITIAN
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
BAB
3.
METODE
................................................................
27
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp3.1 Tempat dan Waktu Penelitian
hthttp ..................................................
hthttp 27

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

3.1.1 Tempat Penelitian ................................................................

27

id
id
3.1.2 Waktu Penelitian
.ac.c.id .................................................................
.ac.c.id

28
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
ej
nInforman
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
3.2 Penentuan
Penelitian ................................................
28
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
:p3.3
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Definisi
Operasional
..................................................................
30
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
3.3.1 Pengembangan Sumber Daya Manusia ...............................

30

d.id
d
3.3.2 Usaha Kecil
.......................................................
ac.iMenengah
ac.i .id

30
ca.cid.id
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
nej. ........................................................................
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
3.3.3
Gerdu-Taskin
31
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
3.4
Desain
Penelitian
........................................................................
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp 31
3.5 Data dan Sumber Data ..............................................................

33

d
33
aj.ca.ci .id
aj.ac
aj.ac
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
neObservasi ................................................................
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
3.6.1
Metode
34
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
3.6.2
Metode Wawancara .............................................................
34
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
3.6 Metode Pengumpulan
c.id.id Data .......................................................
c.id.id

3.6.3 Metode Dukumentasi ..........................................................

36

3.7 Tehnik Pengolahan
c.idid dan Analisis Data ....................................
c.idid

36
ca.cid.id
.
.
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
3.7.1ibTehnik
Data .....................................................
36ib.u.n
nePengolahan
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
i
l
l
l
i
i
i
b
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
3.7.2
Teknik
Analisis
Data
...........................................................
37
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

BAB 4. HASIL DAN PEMBAHASAN ........................................................

40

4.1 Data Pelengkap.i..........................................................................
dd
.idd

40
d
aj.cac.i
aj.ca.ci .id
aj.cac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
4.1.1bGambaran
..................................
40b.un
ne Umum Daerah Penelitian
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
l
idgigi4.1.1.1
idgigil ..................................://didgi40
gil
Letak Program tGerdu-Taskin
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
hhtt
hhttp
hhtt
4.2 Profil Program Gerdu-Taskin .................................................
42
4.2.1 Organisasi Pengelola
Desa/Kelurahan ................................
.id
.id

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

45
cac.id
ca.cid.id
cac.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
j.
4.2.2 Tujuan
Gerdu-Taskin ............................................
46 .une
neProgram
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
li
ili
idgigi4.2.2.1
idgi46
idgigGerdu-Taskin
gili
/:d
/:d
/:d
Tujuan Umum Program
....................
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
ht ttp
4.2.2.2 Tujuan KhusushProgram Gerdu-Taskin ...................
47

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttxii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

4.2.3 Fungsi Program Gerdu-Taskin ............................................

47

ca.cid.idGerdu-Taskin ...............................................
ca.cid.id
ca.cid.id
4.2.4 Visi Dan
Misi
48
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
neVisi
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
4.2.4.1
Gerdu-Taskin
.....................................................
48
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
4.2.4.2 Misi Gerdu-Taskin
hthttp
hthttp....................................................
hthttp 48
4.2.5 Sturktur UPK Program Gerdu-Taskin di Desa Suger Kidul

id.id Kabupaten Jember .................................
id
Kecamatan
.ac.cJelbuk
.ac.c.id

49
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej................................................................................
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
4.3 Data
Utama
50
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
4.3.1
Peningkatan
Sumber
Daya
Manusia
Melalui
Usaha
Kecil
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Menengah Program Gerdu-Taskin.......................................

50

d
.id.id
4.3.1.1 Peningkatan
ac.i .id Sumber Daya ManusiaacMelalui

ca.cid.id
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j.
neProgram
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
Gerdu-Taskin il...........................................
53
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
4.3.1.2
Evaluasi
...................................................................
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp 53
4.4 Interpretasi Hasil Penelitian ....................................................

61

d
aj.ca.ci .id
aj.ac
aj.ac
.
.
.
j
j
j
e
e
e
u.n
ne
ne ..........................................................................
ne
.bu.n
.b
.bu.n
Menengah
61
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
diggil
:p//:d
:p//:d
/
/
4.4.2 Peningkatan SumbertDaya
Manusia
Melalui Program ttp:p//://di
/
/
p
p
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
id.id Kecil
4.4.1 Pelaksanaan
Gerdu-Taskin Melalui
id
c.id.Program
c.Usaha

Gerdu-Taskin .....................................................................

62

4.4.3 Hasil Analisis
d
c.ididData Peningkatan Sumber Daya
c.idiManusia

ca.cid.id
.
.
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j. Program
u.n
Melalui
nej.Usaha Kecil Menengahilib(Mikro)
nej.
nePada
.b
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
Gerdu
Taskin
di
Desa
Suger
Kidul
Kecamatan
Jelbuk
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
Kabupaten Jember .............................................................

63

4.4.3.1 Tabel
Sumber daya Manusia
.idPeningkatan
.iddMelalui
d

d
aj.cac.i
aj.ca.ci .id
aj.cac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
neUsaha Kecil Menengah iPada
ne
ne Gerdu.bu.n
.bu.n
.bu.Program
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgi63
idgigil
gil
Taskin ......................................................................
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
BAB 5. KESIMPULAN DAN SARAN ........................................................
65

5.1 Kesimpulan ................................................................................
65
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
n
5.2 Saran.u..........................................................................................
65 .une
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
b
idgigili
ig ili
idgi67
idgigili
gili
/:d
/:d
/:d
/:d
DAFTAR
PUSTAKA
....................................................................................
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
LAMPIRAN ...................................................................................................

70

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttxiii

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

DAFTAR TABEL

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Halaman
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
1.1ht Penduduk
Miskin Kabupaten Jember
hthttpBagian Utara Ke Timur ................
hthttp 3
http
2.1

Strategi Pengembangan Usaha Kecil Menengah .......................................

23

d
d.id
d
.....
63
ca.cid.idManusia Melalui Usaha Kecil
aj.Daya
aj.ca.ci .id 4.3 Peningkatan Sumber
aj.ca.ciMenengah
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttxiv

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

DAFTAR GAMBAR

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Halaman
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.1ht Enam
...........................................
p
hthttKognitif
hthttp 10
http Jenjang Berfikir Pada Ranah
2.2

Overlep Antara Enam Jenjang Pada Ranah Kognitif ..............................

10

d
d
d
id.id
41
aj.ca.c..............................................................................
aj.ca.ci .id 4.1 Peta Desa Suger eKidul
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
n
ne Gerdu-Taskin ......................................................
ne
ne
ne
.bu.Program
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
4.2 Struktur iUPK
49
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttxv

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

igliiblib.u
g
i
d
i
/://d

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

DAFTAR LAMPIRAN

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
A. htMatrik
hthttp
hthttp 70
http Penelitian .......................................................................................
B.

Instrumen Penelitian ...................................................................................

71

d
d
d
.cid.id
72
aj.ca.................................................................................
aj.ca.ci .id C. Pedoman Wawancara
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e
ndengan
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
D. Hasil Wawancara
Informan Penelitian
..........................................
76
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
d
/:d
:p//:Kegiatan
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
tp
t
t
E. htFoto
Wawancara
di
Desa
Suger
Kidul
.......................................
93
t
t
hhtt
hhtt
htt
F.

Surat Ijin Penelitian ....................................................................................

94

95
ca.cid.id G. Surat Keterangan Penelitian
ca.cid.iddi Desa Suger Kidul .....................................
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
j.
n
u.n
nej.
neManusia
nejKidul
nej.
.bu.n
.bDaya
.buSuger
.bu.n
H. Data Sumber
di Desa/ Kelurahan
..................
96
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhttxvi

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig