Isılçift Koruyucu Kılıfları

3.4.3 Isılçift Koruyucu Kılıfları

  Isılçiftler endüstrinin çeşitli kısımlarında çok geniş uygulamalarda kullanılmaktadır. Isılçift aslında iki farklı metal veya alaşımıdır. Ancak prosese çıplak olarak daldırılamazlar. Belli özel kılıfları vardır ve bunların içinde muhafaza edilirler. Çünkü çeşitli fiziki darbelere karşı korunmaları gerekir. Burada esas hem hassasiyet hem de uzun ömürlü olması gerekir. İki farklı eleman teli farklı kutuplarda oldukları için birbirlerinden izolatör yardımı ile yalıtılmaktadır. İzolatör seçimi yapılırken ortamın sıcaklık sınırları göz önünde tutulmalıdır.

  Eleman tellerinin proses içinde mekanik darbeler, kimyasal veya fiziksel aşınmalara karşı belli bir çalışma süresine sahiptir. Bu çalışma süresinin artması için içinde bulunduğu ortam şartlarına uygun çeşitli kılıflar kullanılır. Isılçift eleman telleri uçları kaynaklı ve izolatörlü kılıflar içine monte edilir. Genel olarak 1200  C’ye kadar metal, 1200  C’ın üzerinde ise seramik kılıflar kullanılır. Bazı özel uygulamalarda 1200  C’nin altında da seramik kılıflar kullanılmaktadır.

3.4.3.1 Metal Kılıflar

  Metal koruyucular, kullanıldığı ortamın kimyasal aşınmalarına, mekanik darbelerine ve korozif gazlarına karşı çok çeşitli alaşımlardan üretilmektedir. Isılçift eleman telleri uçları kaynaklı ve izolatörlü bu kılıflar içine monte edilir.

  Koruyucu kılıf seçiminde bir diğer önemli husus da sıcaklık sınırlarının iyi saptanmasıdır. Burada en önemli husus çalışacağı ortama en uygun seçimi yapmaktır.

3.4.3.2 Seramik Tüpler

  Isılçift uygulamalarında genelde 1200 

  C üzerine çıkıldığı zaman seramik tüpler

  kullanılmaktadır. Seramik tüplerin en çok kullanılan DIN standardı tüp kod numaraları ve özellikleri şöyledir.

  KER 530 ....................... Poröz seramik

  Poröz özellik taşır yani gözenekli bir yapısı vardır. Ani sıcaklık değişimlerinde hücre bağları arasında boşluk olduğu için genleşmeye müsaittir. Termal şoklarda son derece dayanıklıdır. Gazlardan etkilenme olasılığı olan uygulamalarda poröz seramik için de gaz geçirmez tüp kullanılır. 1600  C’ye kadar olan ve termal şok olasılığı olan uygulamalar için en çok tercih edilen sistemdir.

  KER 610 ....................... Özel porselen

  Hücre yapısı gözeneksizdir. Bu yüzden gaz geçirmez özelliği vardır. 155  C’a kadar kullanılabilir. Tek başına seramik tüplü PtRh-Pt ısılçift olarak kullanılabildiği gibi metal kılıflar içerisine gaz geçirmez tüp olarak da geniş bir kullanım alanı vardır. Tuz banyoları ve tav ocakları uygularında uygun seçilen dış metal kılıflar içine yerleştirilen koruyucu metal kılıf içine yerleştirilen KER 610 seramik eleman tellerinin çalışma süresini uzatmaktadır. Termal şartlara orta derece dayanıklıdır. Bu tip koruyucular gaz geçirmez kılıflara nazaran kullanışlıdır.

  KER 710 ....................... Saf alümina

  Seramik tüpler içerisinde en kaliteli yapıya sahiptir. 99.97 oranında saf alümina’dan oluşur. Eleman tellerinin ve koruyucu tüplerin cinsleri, ısılçiftlerin çalışma sürelerine doğrudan etki eder.

  Bölüm 3 Sıcaklık Ölçümü

  Yrd.Doç.Dr. Dilşad Engin