BAB III
AKSES KEPADA KEADILAN BAGI PENYELESAIAN PERTIKAIAN PENGGUNA DALAM PENDEKATAN FALSAFAH UMUM
3.1 PENGENALAN
Idea atau konsep undang-undang kerap dikaitkan atau disamakan dengan idea atau konsep keadilan. Malahan ramai yang berpegang kepada hakikat bahawa matlamat utama
undang-undang adalah pencapaian keadilan.
1
Ini bererti bahawa keadilan merupakan perkara yang dikehendaki dalam setiap isu perundangan, sama ada berkait dengan
perlindungan pengguna mahupun penyelesaian pertikaian bagi pengguna. Perlindungan pengguna dan penyelesaian pertikaian pada asasnya merupakan dua
perkara yang berasingan, yang kedua-duanya mempunyai lingkup perbincangan yang sangat luas. Namun demikian, dalam konteks tesis ini kedua-dua perkara tersebut dilihat
dalam satu kepentingan iaitu kepentingan pengguna perbankan Islam. Oleh itu, penyelidik meletakkan perkara penyelesaian pertikaian pengguna ini sebagai satu bentuk
perlindungan pengguna perbankan Islam. Namun demikian, untuk memastikan matlamat keadilan yang dijangkakan dipenuhi, adalah perlu untuk dipastikan apa yang menjadi
hak-hak dan kewajipan bagi pengguna perbankan Islam. Memandangkan hubungan erat antara perkara-perkara tersebut, bab ini akan menjelaskan mengenai keadilan dan akses
kepada keadilan bagi memperjelaskan matlamat daripada penyelesaian pertikaian. Sedangkan bahagian akhir dalam bab ini membahas tentang pengurusan penyelesaian
1
Badariah Sahamid, Jurisprudens dan Teori Undang-undang Dalam Konteks Malaysia , Sweet Maxwell Asia, Petaling Jaya, Selangor, Malaysia, 2005, hlm 177.
pertikaian pengguna. Beberapa mekanisme telah dikenal pasti dalam penyelesaian pertikaian secara luaran iaitu timbang tara, pengantaraan dan mahkamah.
Dalam bab ini, pendekatan utama yang digunakan ialah pendekatan falsafah. Hal ini diperlukan bagi membahas keadilan dan akses kepada keadilan. Kedua-dua konsep
tersebut diperlukan sebagai landasan yang kukuh bagi menjustifikasikan pemberian perlindungan pengguna dalam hal penyelesaian pertikaian. Analitis kritis juga digunakan
bagi melengkapi pembahasan terutama dalam perkara konflik, pertikaian dan pengurusan pertikaian. Daripada keseluruhan pembahasan Bab III ini akan melengkapkan jawapan
sebahagian objektif kajian yang kedua tesis ini iaitu memerihalkan skop pertikaian pengguna perbankan Islam berhubung kait dengan mekanisme penyelesaiannya sedia ada
di Indonesia.
3.2 KEADILAN DAN AKSES KEPADA KEADILAN DALAM KONTEKS
