Menyajikan video gambar berkaitan dengan penggunaan unggah- ungguh jawa.
2. Kegiatan Inti 50 menit
Eksplorasi
Dalam kegiatan eksplorasi guru menyajikan dan menjelaskan tentang :
Pengertian unggah-ungguh Jawa. Macam-macam unggah-ungguh
Fungsi unggah-ungguh meminta meminta ijin Penggunaan unggah-ungguh Jawa untuk meminta ijin
Elaborasi
Dalam kegiatan elaborasi siswa melaksanakan kegiatan diskusi kelompok tentang :
Menyimak teks tentang unggah-ungguh dalam meminta ijin Mengidentifikasi dan menuliskan apa-apa yang diamati.
Membagi peran sesuai teks percakapan. Memperagakan wacana percakapan bersama kelompok.
Konfirmasi
Dalam kegiatan konfirmasi guru bersama siswa : Memberika tanggapan atas hasil eksplorasi dan elaborasi
peserta didik melalui berbagai sumber. Memberikan umpan balik positif dan penguatan dalam bentuk
lisan, tulisan maupun hadiah atas keberhasilan peserta didik.
3. Kegiatan Penutup 15 menit
Dalam kegiatan penutup guru : Bersama-sama dengan peserta didik membuat simpulan pelajaran.
Melakukan penilaian terhadap kegiatan pembelajaran yang telah
dilakukan
Merencanakan kegiatan tindak lanjut dalam bentuk remidi, pengayaan dan layanan konseling serta pemberian tugas baik
secara individu maupun kelompok. Menyampaikan rencana materi untuk kegiatan pembelajaran
berikutnya
H. Sumber Belajar
Poerwadarminta, W.J.S. 1953. Sarining Parama Sastra. Noordhof Kolf N.V :
TIM. 2016. Widya Tamansari Pendamping Bahan Ajar Bahasa Jawa. CV. Radhita Buwana.
I. Penilaian
Indikator Pencapaian Kompetensi
Penilaian
Tehnik Bentuk
Instrumen
Instrumen
1. Menjelaskan pemakaian ragam bahasa Jawa
dengan tepat.
2. Menjelaskan fungsi unggah-ungguh Jawa
dengan tepat. 3. Menggunakan unggah-
ungguh meminta ijin untuk suatu keperluan di
lingkungan tinggal maupun di sekolah dengan
tepat. Tes
Kinerja Tes Tertulis
1. Ing pacelathon unggah-ungguh nyuwun Ijin, basa apa wae kang
digunakake?
Skor: 10
2. Sinten kemawon ingkang migunakaken
a. Basa ngoko tuladha ukaranipun
Skor: 20
b. Basa krama tuladha ukaranipun
Skor: 20
3. Pacelathon menika kalebet wonten ing unggah-ungguh menapa?
Skor: 10
4. Kepriye patrape Widati nalika nyuwun ijin wonten wingking?
Skor: 20
5. Apa kang njalari Pak Prasetya seneng
marang unggah-ungguhe Widati?
Skor: 20
SOAL
1. Ing pacelathon unggah-ungguh nyuwun ijin, basa apa wae kang digunakake?
2. Sinten kemawon ingkang migunakaken c. Basa ngoko
Tuladha ukara ing pacelathon d. Basa krama
Tuladha ukara ing pacelathon 3. Pacelathon menika kalebet wonten ing unggah-ungguh menapa?
4. Kepriye patrape Widati nalika nyuwun ijin wonten wingking? 5. Apa kang njalari Pak Prasetya seneng marang unggah-ungguhe Widati?
KUNCI JAWABAN
1. Basa kang digunakake ing pacelathon unggah-ungguh nyuwun ijin inggih menika basa ngoko lan basa krama.
2. Ingkang ginakaken a. Basa ngoko: Pak Prasetya
Tuladha ukara ing pacelathon: Pak Prasetyo
: “Ya kana Pak Prasetyo
: “Ya kaya mangkono iku patrape menawa arep nyuwun idin nuduhake rasa urmat marang wong sing disuwuni
idin. Mlaku, lungguh, omong, iku kabeh kudu nganggo tata krama
Pak Prasetyo : “iya padha-padha
Pak Prasetyo : “Bocah-bocah, patrape Widati mau iku becik, dadi
sadurunge lan sawise nindakake perlune kudu matur, oralali ngaturake panuwun marang sing maringi idin.
Bocah-bocah kudu kulina matur terus terang, yen
Kepengin menyang kolah aja diampet mundhak lara Wetenge. Bocah-bocah banjur mangerti yen patrape
lan ature Widati iku becik, pantes diconto. Sebab iku minangkatuladha tata kramane yan arep nyuwun idin.
b. Basa krama: Widati Tuladha ukara ing pacelathon:
Widata : “Nuwun sewu,Pak.Kula nyuwun idin badhe dhateng
wingking .”
Widati : “Sampun, Pak matur nuwun”
3. Pacelathon menika kalebet wonten ing unggah-ungguh nyuwun ijin. 4. Widati ngadeg banjur mlaku alon-alon nyedhaki Pak Prasetyo.Tangan
ngapurancang, awak rada mbungkuk, matur alon nanging cetha. Ginakaken tembung nyuwun pangapunten lan katutup kanthi tembung
panuwun. 5. Ingkang njalari Pak Prasetya remen marang unggah-ungguh Widati amargi
solah bawa lan anggenipun matur sampun trep kaliyan unggah-ungguh tiyang Jawa.
Kriteria Penilaian
Perolehan skor = jawaban 1+2+3+4+5
= [10+20+20+10+20+20] = 100
Siswa dikatakan berhasil apabila siswa sudah mencapai target minimal, yaitu 75. Apabila belum memenuhi target, maka akan dilaksanakan
program remidi dengan mengambil jam diluar jam pelajaran bimbingan mandiri.
Sewon, 20 Juli 2016 Mengetahui,
Guru Pembimbing Mahasiswa PPL
Alfiyah, S.Pd Tri Astuti
NIP 19671118 200501 2 005 NIM 13205241060
RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN 3
Nama Sekolah : SMP N 3 Sewon
Mata Pelajaran : Bahasa Jawa
KelasSemester : VIII Gasal
A. Standar Kompetensi
:
3. Memahami pengetahuan factual, konseptual, dan prosedural berdasarkan rasa ingin tahunya tentang ilmu pengetahuan, teknologi, seni, budaya terkait
fenomena dan kejadian tampak mata.
B. Kompetensi Dasar
:
3.2 . Menyimak berita berbahasa Jawa.
C. Alokasi Waktu
: 1 X 2 X 40 menit 1 kali pertemuan
D. Indikator :
1 Menjelaskan pengertian berita berbahasa Jawa
2 Menjelaskan tekhnik atau cara meniymak berita berbahasa Jawa yang baik 3 Menjelaskan informasi yang diperoleh dari menyimak tayangan teks berita
dengan benar 4 Menyebutkan unsur 5W+1H yang terkandung dalam tayangan teks berita
dengan benar
E. Tujuan Pembelajaran
Setelah Kegiatan Pembelajaran diharapkan siswa dapat :
1. Menjelaskan pengertian berita berbahasa Jawa 2. Menjelaskan tekhnik atau cara meniymak berita berbahasa Jawa yang
baik 3. Menjelaskan informasi yang diperoleh dari menyimak tayangan teks
berita dengan benar 4. Menyebutkan unsur 5W+1H yang terkandung dalam tayangan teks
berita dengan benar
F. Materi Pembelajaran
Tegese pawarta Basa Jawa:
Pawarta yaiku sawijining informasi ingkang wigati minangka palaporan sawijining kadadosan nyata lan anyar kang kudu diwahyakake marang tiyang
sanes kanthi cepet, ingkang bisa narik kawigatene tiyang kathah. Pawarta Basa Jawi yaiku pawarta kang ngemot informasi migunakake basa jawi
kanthi ancas kangge maringi informasi tiyang kathah.
Ciri-ciri pawarta:
1. Informasi kang wigati 2. Informasi menika anyar
3. Informasi kadadosan kang nyata 4. Mboten pareng dipun karang
5. Wonten unsur 5W+1H 6. Kangge paring informasi tiyang kathah
Unsur-unsur pawarta menika asring dikenal unsur 5W+1H:
1. Apa What : Ngandharaken babagan isi ingkang wonten ing
pawarta. 2. Sapa Who
: Ngandharaken
babagan sinten
ingkang dipunandharaken wonten ing pawarta kala wau.
3. Kapan When : Unsur menika ngandharaken babagan wekdal
kadadosaning pawarta. Saged dipunandharaken kanthi jam, utawi wekdal enjang, siyang, sonten lan sapanunggalanipun.
4. Wonten Pundi Where: Ngandharaken babagan papan panggonan kadadosanipun pawarta menika.
5. Kenging Menapa Why: Nedahaken sebab-musabab kenging menapa prastawa menika kadadosan.
6. Kados Pundi How : Ngandharaken babagan rantamaning prastawa menika kadadosan.