B.1.a.2 AKUT PANKREATJT GUNCEL TEDAVJSl.pdf
Editorler
: Prof.Dr.
kki KgQAR
M
MehmetTahfyNAL
Prof.Dr. OmerOZUTEMiZ
igiNDEKJLER
Fankreas'm Gelisimi
• Dr. Gem KORKMAZ
1
Pankreas Morfolojisi
• Prof.Dr. Meserret CUMHUR, Dr. Nuket MAS, Dr. Sevda §ENAN
5
Pankreas Isik ve Elektron Mikroskopisi
• Dr. K. Mine ERGUN, Dr. Nuket MAS, Dr. Sevda §ENAN
9
Akut ve Kronik Pankreatit'te Edipedemiyoloji, Etyoloji
• Prof.Dr. Mehmet Tahir UNAL
13
Akut Pankreatit'te Mikroanatomi, Mikrovaskuler Yapi ve Fizyopatoloji
• Uzm.Dr. Ilker TA§gi, Dr. Refik MAS, Dr. A.Turan I§IK
37
Akut Pankreatit Surecinde Pankreatik inflamasyonda
Serbest Oksijen Radikalleri ve Antioksidanlar
• Uzm.Dr. Ahmet Turan I§IK, Do?.Dr. M. Refik MAS,
Uzm.Dr. Ilker TA§QI
Deneysel Akut Pankreatit'te Kullanilan Modeller
• Yrd.Dog.Dr. Mehmet YA§AR
45
61
Akut Pankreatit'in Klinik Ozellikleri,
Tanisi ve §iddetinin Degerlendirilmesi
• Dog.Dr. Bilgin COMERT, Yrd.Do5.Dr. Levent YAMANEL
71
Akut Pankreatit'te Sekonder Infeksiyonlar
83
•Dr. DilekOGUZ
Akut Pankreatit'te Radyoloji
• Dr. Musturay KARQAALTINCABA, Prof.Dr. Okan AKHAN
93
Akut Pankreatit Guncel Tedavisi
101
• Do?.Dr. Refik MA^Dr. A. Turan I§IK, Dr. Nuket MAS,
Yrd.Dog.Dr. Huseyin DORUK, Dr. llkerTA§gi, Dog.Dr. Bilgin COMERT,
Yrd.Dog.Dr. M. E§ber OZKOMUR, Yrd.Dog.Dr. Levent YAMANEL,
Yrd.Dog.Dr. E?ref giNAR, Ecz. Dr. Cemal AKAY, Dr. Volkan iNAL.
(Pankreatit Qali?ma Grubu: GATA Ig Hastaliklan, Geriatri Yogun Bakim,
hfeksiyon, Aile Hekimligi, Hacettepe Anatomi, Ordu ilag Fabrikasi)
Akut Pankreatit Komplikasyonlan,
Pankreatik Psodokistin Tani ve Tedavisi
• Prof.Dr. Kadir BAHAR
127
Akut Pankreatit'te Cerrahi Tedavi
• Prof.Dr. Ismail ARSLAN
135
Kronik Pankreatit Patogenezi ve Klinigi
• Prof.Dr. Serap ARSLAN
149
Kronik Pankreatit'te Radyoloji
• Dog.Dr. Bahri USTUNSOZ
157
Kronik Pankreatit'te Cerrahi Tedavi
• Prof.Dr. Ahmet OZENQ
165
AKUT PANKREATJT GUNCEL TEDAVJSl
Dog.Dr. Refik MAS, Uzm.Dr. A. Turan ISJK, Dr. Niiket MAS,
Yrd.Do?.Dr. HOse/in DORUK, Uzm.Dr. Ilker TA§g, Do$.Dr. Bilgin COMERT,
Yrd.Do?.Dr. M. E§ber OZKOMUR, Yrd.Do?.Dr. Levenc YAMANEL,
Yrd.Do5.Dr. E;ref £INAR, Ecz. Dr. Cemal AKAY, Dr. Volkan INAL
(Pankreatit £ali$ma Grubu: GATA 1$ Hastahklan, Geriatri Yogun Bakim, Infeksi/on,
Aile Hekimligi, Hacettepe Anatomi, Ordu lla? Fabrikasi)
A
kut pankreatit, son derece geni§ klinik spektrumu ve manifestasyonlan
olan bir hastaliktir. HastaltQin klinigi hafif ve gegici bir ataktan, a§ir ve
fatal bir duruma kadar degisiklikler gosterebilir. Vakalann %80'inden
fazlasim olusturan akut intersitisyel pankreatit, mortalitesi dusuk ve kendi
kendini simrlayan bir hastaliktir. Qo^u hafif akut pankreatit vakasmda
intravenoz sivi ve analjezik destegi ile oral atimm bir suretigine kesiimesi,
hastaliQm iyilesmesini saglamaktadir. Vakalann yakla?ik %20'sinde ise
pankreatik ve peripankreatik doku nekrozu gelismektedir. Bu gruba giren
hastalar, hastaligm komplikasyonlan agismdan yuksek risk altmda
bulunmaktadirlar. Nekrotizan pankreatit surecinde vakalarm yaklasik %4070'inde pankreatik enfeksiyon gelismekte ve yakla$ik %50 oranmda mortalite
ve morbiditeye neden olmaktadir. Atlanta sempozyumunda; organ yetmezligi
ve/veya nekroz, abse veya psodokist gibi lokal kornplikasyonlar ile seyreden
hastahk ag|ir akut pankreatit olarak tanimlanmistir.
Senaryo - 1 :
54 yasinda bir kadm, perifer bir hastaneden acile getirilmistir. Hipovolemik
§okta 48 saat once basvurmu? ve akut pankreatit tanisi konulmustur. Yogun
parenteral kristaloid mayii destegine raQmen hastanm inat?! hipovolemik
durumu gozulmemi§ ve anurik kalmistir. Hastaligm baslangicmdan 48 saat
sonraki ba?vuru degerleri; Hb: 9g/dl (7.5-10.6), WBC: 23.9x109 (4-9), Kre: 2,4
mg/dl (0,6-1,2), Pankreatik Izoamilaz: 680 U/L (63-228), Lipaz: 1138 U/L
(7-60), CRP: 325 mg/L (3 olan
hastalarda SDD tedavisinin mortaiitede bir azalma sagladigim ileri
surmektedirler. Yine de buradaki faydanm SDD uygulamasmdan mi yoksa
sistemik sefotaksim uygulamasmdan mi kaynaklandigi net degildir.
121
AKUT PANKREATIT GUNCELTEDAVlSI
tit Cali§ma Grubu: GATA [9 Hastaliklan, Geriatri, Yogun Bakim. Infeksiyon, Aile HekimliCji.
:>e Anatomi, Ordu lla? Fabnkasi
neriler:
Pankreatik nekrozun saptandigi agir akut pankreatit vakalarmda
antibiyotik profilaksisi Kabul edilebilir bir uygulamadir.
Turn pankreatik nekroz hastahgm baslangicmdan itibaren 96 saat
icinde oturacagmdan, profilaktik antibiyotik uygulamasma erken
donemde baslanmalidir.
Secilecek antibiyotigin pankreatik doku konsantrasyonlan yuksek
olmali
ve pankreatik
enfeksiyonlarda
saptanan
gogu
mikroorganizmaya karsi bakterisidal etki gosterebilmelidir.
imipenem, bu ozelliklere en yiiksek oranda sahip ajan olarak
gozukmektedir.
(pogu pankreatik enfeksiyon hastahgm 14'uncu guniinden sonra
goruldugunden, antibiyotik uygulamasi en az iki hafta, tercihen 34 hafta surdurulmelidir.
Topikal antibiyotik rejimleri, intravenoz antibiyotikler ile kombine
kullammda faydali gozukmektedir. Bunun yamnda, bu komplike ve
pahali tedavinin optimal dozu, sccimi ve suresi hakkinda yeterli
bilgi birikimi mevcut degildir.
astada enteral beslenme mi yoksa total parenteral beslenme mi
nelidir? Beslenme destegi sonuglan iyile$tirir mi?
Enteral Beslenme
: Prof.Dr.
kki KgQAR
M
MehmetTahfyNAL
Prof.Dr. OmerOZUTEMiZ
igiNDEKJLER
Fankreas'm Gelisimi
• Dr. Gem KORKMAZ
1
Pankreas Morfolojisi
• Prof.Dr. Meserret CUMHUR, Dr. Nuket MAS, Dr. Sevda §ENAN
5
Pankreas Isik ve Elektron Mikroskopisi
• Dr. K. Mine ERGUN, Dr. Nuket MAS, Dr. Sevda §ENAN
9
Akut ve Kronik Pankreatit'te Edipedemiyoloji, Etyoloji
• Prof.Dr. Mehmet Tahir UNAL
13
Akut Pankreatit'te Mikroanatomi, Mikrovaskuler Yapi ve Fizyopatoloji
• Uzm.Dr. Ilker TA§gi, Dr. Refik MAS, Dr. A.Turan I§IK
37
Akut Pankreatit Surecinde Pankreatik inflamasyonda
Serbest Oksijen Radikalleri ve Antioksidanlar
• Uzm.Dr. Ahmet Turan I§IK, Do?.Dr. M. Refik MAS,
Uzm.Dr. Ilker TA§QI
Deneysel Akut Pankreatit'te Kullanilan Modeller
• Yrd.Dog.Dr. Mehmet YA§AR
45
61
Akut Pankreatit'in Klinik Ozellikleri,
Tanisi ve §iddetinin Degerlendirilmesi
• Dog.Dr. Bilgin COMERT, Yrd.Do5.Dr. Levent YAMANEL
71
Akut Pankreatit'te Sekonder Infeksiyonlar
83
•Dr. DilekOGUZ
Akut Pankreatit'te Radyoloji
• Dr. Musturay KARQAALTINCABA, Prof.Dr. Okan AKHAN
93
Akut Pankreatit Guncel Tedavisi
101
• Do?.Dr. Refik MA^Dr. A. Turan I§IK, Dr. Nuket MAS,
Yrd.Dog.Dr. Huseyin DORUK, Dr. llkerTA§gi, Dog.Dr. Bilgin COMERT,
Yrd.Dog.Dr. M. E§ber OZKOMUR, Yrd.Dog.Dr. Levent YAMANEL,
Yrd.Dog.Dr. E?ref giNAR, Ecz. Dr. Cemal AKAY, Dr. Volkan iNAL.
(Pankreatit Qali?ma Grubu: GATA Ig Hastaliklan, Geriatri Yogun Bakim,
hfeksiyon, Aile Hekimligi, Hacettepe Anatomi, Ordu ilag Fabrikasi)
Akut Pankreatit Komplikasyonlan,
Pankreatik Psodokistin Tani ve Tedavisi
• Prof.Dr. Kadir BAHAR
127
Akut Pankreatit'te Cerrahi Tedavi
• Prof.Dr. Ismail ARSLAN
135
Kronik Pankreatit Patogenezi ve Klinigi
• Prof.Dr. Serap ARSLAN
149
Kronik Pankreatit'te Radyoloji
• Dog.Dr. Bahri USTUNSOZ
157
Kronik Pankreatit'te Cerrahi Tedavi
• Prof.Dr. Ahmet OZENQ
165
AKUT PANKREATJT GUNCEL TEDAVJSl
Dog.Dr. Refik MAS, Uzm.Dr. A. Turan ISJK, Dr. Niiket MAS,
Yrd.Do?.Dr. HOse/in DORUK, Uzm.Dr. Ilker TA§g, Do$.Dr. Bilgin COMERT,
Yrd.Do?.Dr. M. E§ber OZKOMUR, Yrd.Do?.Dr. Levenc YAMANEL,
Yrd.Do5.Dr. E;ref £INAR, Ecz. Dr. Cemal AKAY, Dr. Volkan INAL
(Pankreatit £ali$ma Grubu: GATA 1$ Hastahklan, Geriatri Yogun Bakim, Infeksi/on,
Aile Hekimligi, Hacettepe Anatomi, Ordu lla? Fabrikasi)
A
kut pankreatit, son derece geni§ klinik spektrumu ve manifestasyonlan
olan bir hastaliktir. HastaltQin klinigi hafif ve gegici bir ataktan, a§ir ve
fatal bir duruma kadar degisiklikler gosterebilir. Vakalann %80'inden
fazlasim olusturan akut intersitisyel pankreatit, mortalitesi dusuk ve kendi
kendini simrlayan bir hastaliktir. Qo^u hafif akut pankreatit vakasmda
intravenoz sivi ve analjezik destegi ile oral atimm bir suretigine kesiimesi,
hastaliQm iyilesmesini saglamaktadir. Vakalann yakla?ik %20'sinde ise
pankreatik ve peripankreatik doku nekrozu gelismektedir. Bu gruba giren
hastalar, hastaligm komplikasyonlan agismdan yuksek risk altmda
bulunmaktadirlar. Nekrotizan pankreatit surecinde vakalarm yaklasik %4070'inde pankreatik enfeksiyon gelismekte ve yakla$ik %50 oranmda mortalite
ve morbiditeye neden olmaktadir. Atlanta sempozyumunda; organ yetmezligi
ve/veya nekroz, abse veya psodokist gibi lokal kornplikasyonlar ile seyreden
hastahk ag|ir akut pankreatit olarak tanimlanmistir.
Senaryo - 1 :
54 yasinda bir kadm, perifer bir hastaneden acile getirilmistir. Hipovolemik
§okta 48 saat once basvurmu? ve akut pankreatit tanisi konulmustur. Yogun
parenteral kristaloid mayii destegine raQmen hastanm inat?! hipovolemik
durumu gozulmemi§ ve anurik kalmistir. Hastaligm baslangicmdan 48 saat
sonraki ba?vuru degerleri; Hb: 9g/dl (7.5-10.6), WBC: 23.9x109 (4-9), Kre: 2,4
mg/dl (0,6-1,2), Pankreatik Izoamilaz: 680 U/L (63-228), Lipaz: 1138 U/L
(7-60), CRP: 325 mg/L (3 olan
hastalarda SDD tedavisinin mortaiitede bir azalma sagladigim ileri
surmektedirler. Yine de buradaki faydanm SDD uygulamasmdan mi yoksa
sistemik sefotaksim uygulamasmdan mi kaynaklandigi net degildir.
121
AKUT PANKREATIT GUNCELTEDAVlSI
tit Cali§ma Grubu: GATA [9 Hastaliklan, Geriatri, Yogun Bakim. Infeksiyon, Aile HekimliCji.
:>e Anatomi, Ordu lla? Fabnkasi
neriler:
Pankreatik nekrozun saptandigi agir akut pankreatit vakalarmda
antibiyotik profilaksisi Kabul edilebilir bir uygulamadir.
Turn pankreatik nekroz hastahgm baslangicmdan itibaren 96 saat
icinde oturacagmdan, profilaktik antibiyotik uygulamasma erken
donemde baslanmalidir.
Secilecek antibiyotigin pankreatik doku konsantrasyonlan yuksek
olmali
ve pankreatik
enfeksiyonlarda
saptanan
gogu
mikroorganizmaya karsi bakterisidal etki gosterebilmelidir.
imipenem, bu ozelliklere en yiiksek oranda sahip ajan olarak
gozukmektedir.
(pogu pankreatik enfeksiyon hastahgm 14'uncu guniinden sonra
goruldugunden, antibiyotik uygulamasi en az iki hafta, tercihen 34 hafta surdurulmelidir.
Topikal antibiyotik rejimleri, intravenoz antibiyotikler ile kombine
kullammda faydali gozukmektedir. Bunun yamnda, bu komplike ve
pahali tedavinin optimal dozu, sccimi ve suresi hakkinda yeterli
bilgi birikimi mevcut degildir.
astada enteral beslenme mi yoksa total parenteral beslenme mi
nelidir? Beslenme destegi sonuglan iyile$tirir mi?
Enteral Beslenme