Efek Pemberian Berbagai Konsentrasi Α- Tokoferol Sebagai Antioksidan Dalam Pengencer Tris Sitrat Terhadap Motilitas Dan Keutuh

Prosiding
Seminar Nasional
Peternakan dan Veteriner
Bogor, 18 - 19 Oktober 1999

Penyunting

:

Redaksi Pelaksana :

Budi Haryanto
Tri Budhi Murdiati
Andi Djajanegara
Supar
I Ketut Sutama
Bambang Setiadi
Darminto
Beriajaya
Abubakar


S. Oloan Butar Butar
Tatan Kostaman

Pusat Penelitian dan Pengembangan Peternakan
Badan Penelitian dan Pengembangan Pertanian
Departemen Pertanian
Rogor, 2000

KATA PENGANTAR
Untuk tetap rne~ljaga dan meningkalkan kemandiriaanya. ~llaka sektor pertanian h a n ~ s
dibangun ~ne~ljadi
lebih modem, tanggull, efisien dan ~i~andiri
~nelalui: opti~nasipemanfaatan
surnberdaya domestik, perluasan spektrum p e ~ ~ ~ b a ~ t gmelalui
u ~ l a ~ ~diversifikasi teknologi,
sunlberdaya, produksi dan konsumsi. peqiantapan tek~rologispcsifik lokasi, serta efisie~~si
sistem
agribisnis yaitu produksi pertanian dengan kandungan IPTEK yang berdaya saing tinggi.
Paradignla baru penelitian dan pengen~bangan pertaniao dalan~penlban&:~nan pertanian
yaitu: pe~relitianhana berorientasi pada kebutuharr user, baik peternak kecil, pengusaha, rnaupun

pengan~bil kebijaksanaan, serta mereka dilibalkan sejak persiapan, pelaksa~~aan
sampai pada
penyanlpaian hasil penelitian. Sehingga- untuk nle~~.janlinoutput dan untr~k ~ ~ l e ~ ~ g h a s i l k a ~ l
tck~~ologi
yang berdan~pakbesar. perlu diupayakan (1) lllellylsrlll prioritas, (2) ~l~e~ringkatka~r
pe~rra~lfaata~~
hasil, (3) ~ l l e ~ l i ~ ~ g k ako~llt~~~iknsi
rka~l
di~npron~osi.dan (4) ~neningkalkanketerkaitan
i ~ ~ s t i t l penelitian,
~si
yang pada gilirannya diharapkan llasil pe~lclitia~~
yang dicapai sudah tepat
sasnran, berkualitas dan ten~kur.
Scbagai snl;rl~satu upaja untuk nlcn~prcsc~~tnsika~~
hasil-h;~sil penelitian I ~ ~ I I I ~ I kegiatan
III
il111ia11
lainnya ~nakaPr~slirba~ig
P c t c r ~ i a ktelah

; ~ ~ ~nic11gadnki111
S e ~ n i ~ iNasion;il
ar
dibarcngi dengan
p;lnicrall p c t c r ~ ~ ; ~ sckaligus
ka~l
I I I C I I ~ I I C I ~ I I 11;lri
~ ; I ~ ~I);Ilig;lil s c d ~ l i i :11;id;i
~ t;11lgg;1117 - 17 Oktobcr
1909 ~ C I I ~ ; I 111~1ig;111lbil
II
tc111;1"RC~;I!(;IS:I
tck~lologipctcrnaka~~
dill1 \.ctcri~lcrd;~l;l~ll
Iilclllpercepat
~ C I I I ~ ; I I I ~ L I I Ipcrcnl;~ka~~
;II~
~llc~ll;lsuki
ahad 21" di Rogor. S C I I I ~ Iini
I ; I diliadiri

~
olcl~pc~lelitidari
bcrbi~gi~i
Ic~nb:igap e ~ l c l i ~ ipcrg1rnl;lll
;~~~.
tinggi. par;) ~ C I I C I I ( Ukcb!i;~ka~~.
orga~~isasi
proresi. s\vasta
d:ln para pcn~bicari~
~ a ~dida~angkan
rg
diiri Luar Ncgcl-i.
Prosiding ini nlen~uat8-1 n~akalal~
u ~ ~ t udipresc~~!asikan
k
secara oral I I I ~ I I ~ U poster.
II
Makalah
rersebut sela~rjut~l;.a
dikelon~pokka~i

~ilcr~jadi
nl;~kalalrunda~~gan
seba~l).akI 4 buah. Peniuliaan dan
5. P ~ s c ~Pallell
!
2. Sosial Ekonp~ni8. dan
Reproduksi 23. Nutrisi 16. Agroslologi 2. Mal~;~;enic~l
Penyakit Hetvan 14.
Sela~ijutn?ndihnrapkan i~Sor~rr;~si
yiilig dis;!jik;ln p;id;~prosidi~~g
ini dapzt nlenlberi ~ i l a ~ ~ f i i : ~ t
bagi perkcnlbangi~n tcknologi ptrer~lakan dan \,eleri~~cr
scrti~ p c ~ ~ ~ b a ~ i gpetcr~~aka~r
u ~ i n ~ ~ di
I~idorlcsiasec;~rnklrusus d;~nIPTEK scc;irii I I I I I ~ I I I ~ .
Pe~lghargaiin~ ; I I IIIC~I]I;II~tcri~lliikiisili si~!.n ~ i ~ ~ l i p ikepi
~ i id;^
k ; ~pihak-pillak
~~
yi111g teli~lltun11

berpartisipmi dala~ns e ~ l ~ i ~ini.
lar

. \ ~ l l l l ~ l ( lll\ ~ i . \ I O ~ l U Il' C I L ' t l 1 U h t l l l U t l l l b U l C l i t i U I

I /YY

DAFTAR IS1

KATA PENGANTAR ..............................................................................................................
DAFTAR IS1 .............................................................................................................................

i
...
111

SAMBUTAN-SAMBUTAN

MAKALAH UNDANSAN
Tck~~ologi

P c l c r ~ ~ ; ~Hasil
k ; ~ ~Plc ~ ~ c l i tBal;~i
i ; ~ ~P~e l ~ c l r ~Tcrna'x
i ; ~ ~ ~yang Si;~pDip:~ki~i
Pctcruilk
................................................................... 15
ARC;OSO
R. SETIOKO.
P.P. KJ~
lipid yaug cli:~kibatkar~
olc!~ra~dikalbcb;~sI I I C I I ~ ~ O ! . I~I I~ ~I ~~I ~I I ;. I~ Ilipid-lipid
~ II I I
d i ~ nlipid-protein
!!re~l~bran.se-iala~~
dcngi111pc~~d;~p:rl
S I N ( ; eI l~01. (1095). t ; ~ l r r \ . ; r cfck pcroksid;rsi pad2 spcrnlirlozoa
d o ~ i ~ nrencakl!p
bi~
II~!;II;~II>;I n~o!ilil;rs SCC:I~;I I)C~III:IIICII.
~ I C I I ~ ~ I ; I I ~ ~ ~frliktolisis

;I~;III
rcsl)irfrsi,
pe:rgik;~ian ensin1 i~~lrascl~iler
da~r nlcn~sak slrl~klur I I I C I I I ~ ~ ~~ II ; II S I ~ I ; I lcrul:1lllil 1)ild;l bagian
akroso~n.
~ I I C I I ~ ~ O ~Y I ~~ I~ ~ ~I I~ I ~I lipid-lipid
~I ~I I I I
~ ; I I I l:;)~d-profci~~
II):III~I.:III

Se~rlrnrrrNuaonal I'eternrrkcrn drrn I.kterrner I 909

-

--

--

- ..-


-

--

I
-

-

Nilai membran plasma utuh setiap hari

I

I
I

I

0


1

i

!

/

segar

rnpu hr 1

G

.

3

7


I+TS

I

0.4

.

~

~ % I . o
84.38
- 8
2b6-6 - -I
-TS
0
2

---

-

1

82.91

j

81,44

--.

- --

-- -

66.05
~

1

-

49,40
-!

'

59,83
. .
-

64.68
60.15
--

I

-

-

1

I

rnpu hr 4

-

!

--

--

I

-

rnpu hr 3

5753

61,73+
61
5 7 3 ---+
68.13
--- - +

.
... .- - - ..

i'

mpu hr 2

~

'

53,83
. - _
1 -

.~--

55.45
49.89

4 1 3

I

1

A3,38

~-!

j

..i

:

46,751--

-,

44.73
-

-

Motilitits

i~olililas al..lu dayir gcrak progrcsif spcr~ni~lozoir~ ~ ~ I I I I ~ seb;lgai
I ~ ~ I I I PCgalIgiIIl dilla~ll
n1ti11p e ~ ~ i l i spcr~~lalozoa.
~ia~~
Day;) gcrak progresif i l ~ i~ r l c r ~ ~ p r ~ npcranarl
yai
pc~~ting
pe~lleriksaa~l
unluk k e b c r l ~ i ~ s i lfeflilis;~si.
a~~
K e c e p ; ~ l apcrgcrak;iu
~~
spernlatozon u111uk ~ ~ ~ a s i ~ ~ g - uspesics
lasi~~g
berbcda dan bcnariasi dellgall kondisi ~ l l e d i r ~dan
r ~ ~sullu ( T ~ E L I F I E R1985).
E,
Secara fisiologis
terdapat hubungan all:;lra 111otilitas dengall keuluhan ~ a e u ~ b r aplasnla.
n
Rusaknya ~rle~tlbrarl
plas~liaaka11 ~llenycbi~bkan
I~ilang~ry:~
~nolilitaskarena I~ila~ignya
~ I I S ~ I I I - C I I ~ yang
~ I I I diperlr~ka~l
untuk rlletabolis~l~csehingg;~ lidak dapnt dil~i~silkanc~lcrsi. Scpefli j,allg disa~llpaika~~
olell
SUISBLIRY(1985). baI~\\,ac~lcrsiya11g d i g l ~ ~ ~ ar ~k ~a l~t r~pergeraka~l
~k
spcrlllatozoa berasai dari
pcro~nbaki~~l
ATP d n l a n ~ s c l r ~ b u ~ ~~ ~g ~ i ~ o k o qang
~ ~ d rdiaktifkan
ia
o l c l ~ c ~ ~ s i ~ ~ l - c ntcrtelltr~
sin~
a~l
s e l l i ~ ~ g gi ki ;~~ t ; ~fosT;~!
n
pcfl;l~l~n
yi111g 111e11gi111dung
bauy;~kc ~ ~ c r ;sI i~ ; ~ IIIc n ~ r i ~~i ,l ~ c l c p a s k e~lersi,
nlendapatkan ADP dan AMP sefla ~erbeli[nkfosfat o r g n ~ ~ 11lcl;1111i
ik
rcaksi :
ATP

+
+

ADP

-+
+

-

ADP + HPO?- + E ~ ~ c r g i
-

AMP + HF07 + Energi

Has11 pe~lelitia~l
i ~ I ~I ~i C I I ~ I I ~ ~b I; I~~l ~l secaril
~~ I; I~ ~[atislik
tidak Icrdapi~tperbcdaan yang tlyata
pada n~olilil;~s
sebirg;~ip e ~ ~ g a kec~upal
n ~ l ~ dosis \.ita~nin-Epnda Pc:l;lkl~ali ~llotilil:ls lefli~~ggi
p ; ~ d ;SCIIICII
~
scg:lr ;I~;II;III p ; ~ d ;dosis
~
0,1 g yailu
scbcsar 73,311%,yallg k c ~ ~ l u dsccar;]
i ; ~ ~ ~bcrlt~r~ll-lun~t
diikuli dosis 0.2 ;: (73,17'%,). dosis 0.0 g
(72.101!0) ~ ; I I Idosis 0.: g (71.01'X,) i G ; ~ ~ ~ l h1).
; r rhT;ln~unpada pcrlg;1111alal1sela~~jr~lnya,
di III;III;I

pcnleriksnau l ~ a r pcri;lll:a
i
(yarlg dililkuka~~
sckitar X j a n ~scj;lk p c ~ ~ g c ~ ~ cSiIIIlp;Il
c r : ~ ~11;lri
~ ) kcclnpat,
lai~l~lya,
gka~i
rl~otilitassclllell yang dibcri \~i1:11lli11 E dosis 0 , 3 g SCI;IIII lcbil~1i11ggi d ~ b a ~ ~ d i ~ ~
scdnngkan dosis 0.4 g scl;llu nlenu~ljukkannilai p a l ~ n grc~rd;lh.Akiln ~ c ~ i l pu111uk
i
dosis 0.0 g d a ~ l
0,2 g nlenu~ljukkan nilai ~~lorilitns
yang tidak konsistc~ldari 11;lri kc Ilari. D;~ri Ilasil yang
didapatkan ini n~cnulljokkanbalnva pada dosis optillla1 u ~ l n ~ t u1lle111pcri;1ll;l11k;111
k
ku;~litassclllell
cair adalah pada dosis \litanlin E 0,3 g.
T i ~ ~ g g i n ynilai
a nloriliras padn d o s ~ s0 , 3 g i ~ dapat
~ i dijclaskil~~
dc~lgiln~ ~ ~ ~ l hubu~lgannya
i l l i ~ t
dengall kculuhiln ~ l l c ~ l l b rplasnla.
a ~ ~ Hasil pcnlcriksa;ln kcu1ul1;111~ l ~ c n ~ b plils~lla
ran
nlenu~ljukkan
dosis 0.3 g nle~nbcl.ika~~
nilai tertinggi yang ko~lsislc~l
scjak 11;1r1 pcrtanla sa~npaiI~arikccnlpnt.

nilai motilitas setiap h a r i selama 4 h a r i

r 1

-I

-

--^-

segar

mot11hr 1

-

mot11hr 2
1-_
_
- - .-..
.

.

--

Scpcrli vang d i s ; ~ ~ ~ l p ; l i kI -; ~~ I~sl;.~ ~ II~I !I .C; II I ~ ~ ~ ~I;ISII;;I
;II~
;~k:l~l
I I I C I ~ ! . C ~ ; I ~ ~I ;l ~i lI ;~~ ~ l g ~
1110tililas
~\;i
k;lrcn;l I.il:lr~g~t!-a~ I I S ~ I ~ I - C!;111g
I I S ~diprl,lk;l~l
III
u~lluk ~llctabolis~~lc
scl scl~i;~gg;l
ridak d;ipat
nlc~lgI~;lsilk;~n
cncrsi T i n g g ~ ~ ~ ~! al ~ o l i l ~~l a; :~ ddos~;
; r 0.3 g 111i S C ~ ~ ; I I I I ;dc11g:lll
I
li~lggi~lya
t(ct~(t~lla~l
~ ~ l c ~ l l bpl;ls~lla
r n ~ l p:~d;r dosis tcrsclur piil;~. Scd;~ngk;lnp;lda dosib 0.4 g. rokofcrol sud;ll~~nulili
1ucna111pakkn11
cfck ~hcg;~rif~~!:~.
Icrh;ldap n1c:ililas scbag;li~n;l~~;l
cfck ncgarif !.;111g J I I ~1llt11lct11
;~
terllad;lp ket~rullan nlc~l~br;lllp1;1511~;).Erck ~lcgiliir (loksik) \.ilanlin ini dilu~