H UB UNG AN K O M PO NE N RUM AH , S ANI T AS I T E M PAT T I NG G AL , DAN PE RI L AK U PE NG H UNI D E NG AN JUM L A H T E M UAN T I K US DAL AM RU M AH

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/

:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r

ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l

/
/
:
tp

ht

ht

h

HUBUNGAN KOMPONEN RUMAH, SANITASI TEMPAT TINGGAL, DAN
PERILAKU PENGHUNI DENGAN JUMLAH TEMUAN TIKUS
DALAM RUMAH
(Studi pengendalian Yersinia pestis di Kecamatan Sukowono dan
Kecamatan Sumberjambe, Kabupaten Jember)

SKRIPSI

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra

l
/
/
:
tp

ht

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ht

Oleh
Muhammad Ryan Rizqi
NIM. 082110101074

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/

/
:
p
t

.id/

ac
nej.

u

ac
nej.

u

u

ry. LINGKUNGAN DAN KESEHATAN
ry.
ry.
KERJA
KESELAMATAN
BAGIAN KESEHATAN
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l FAKULTAS KESEHATAN
://l
://l
http
http MASYARAKAT
http
UNIVERSITAS JEMBER
2013
.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h

ht
/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

/

rary

lib
tp://

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

h

nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

y.u

/

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

ht
/

ry

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

h

h
.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

c.id

j.a
.une

Oleh

.id/

ry.u

y.u

a
Muhammad Ryan
/librRizqi
/
:
p
t
ht
NIM. 082110101074

.id/

ac
nej.

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

rary

.id/

.u

SKRIPSIibrary

h

ac
nej.

untuk menyelesaikan Program Pendidikan S-1 Kesehatan Masyarakat
dan mencapai.igelar
d/ Sarjana Kesehatan Masyarakat
.id/

d/
ac.i

j.a
.une

.id/

ac
nej.

/l
ttp:/
h
h
Diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi salah satu syarat

h

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

y.u

h

HUBUNGAN KOMPONEN RUMAH, SANITASI TEMPAT TINGGAL, DAN
/
/
/
PERILAKU PENGHUNI
c.id DENGAN JUMLAH TEMUAN
c.id TIKUS
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
DALAM RUMAH .une
une
y.un
ry t 

 
r
ary.
a
a
(
t lib
 Yersinia pestis  b


r
r
r
//li
://
:

://lib
p
p
p
t
t
t
,
t
)

t
r
 r
t
t
t
h
h
h

ibr

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

rary

://lib
http

j.a

libra
/
/
:
p
t

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

/
c.id

une
ary.

lib
tp://

y.u

ht

c.id

h
.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

l
tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

h

h

/
/
/
/
c.id
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
DAN KESEHATAN
ne
.une BAGIAN KESEHATAN
.uLINGKUNGAN
.une KESELAMATAN aKERJA
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
r FAKULTAS KESEHATAN
r
r
libr
libMASYARAKAT
://lib
://JEMBER
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
UNIVERSITAS
h
h
h

h

2013

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

/

c.id

ary
/libr

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PERSEMBAHAN
ht

ht

d/

d/

h
/

c.id

.i
c.i skripsi ini untuk :
Dengan mengucapesyukur
j.ac alhamdulillah, saya persembahkan
ej.a
.un

.un

j.a
.une

h

2. Bapak Poniman dan Ibu Ismaidah
selaku kakek dan nenek yang
/
/ merawat penulis

id/
.ac.

nej

.u

ac
nej.

y
ry
ry
1. Almarhumah
brar penulis sayangi dan banggakan
ibra ibunda Diuk Winarni yang
isangat
ibra
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
ttp saat ini.
httpmembesarkan penulis sampaihseperti
http
yang

tp:/

rary
b
i
l
/
/
:

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id

sepenuh hati.

.id/

.id

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ry.u
ry.u
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
l
3. Keluarga
sebagai paman penulis.
://l besar Khoirul Imam dan Amin
://Tohari
://l
http
http
http

tp

h

4. Almamater tercinta, Fakultas Kesehatan Masyarakat Universitas Jember.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

/

rary

lib
tp://

y.u

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht ii
a
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

rary

://lib
http

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

/

c.id

ary
/libr

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

t
hMOTO

ht

d/

h

d/

.un

/

c.id

.i adalah baik dan mencintai.akebaikan,
c.i
Sesungguhnya Allah
bersih dan
.acala
ejTa
ej

j.a
.une

.un

y
ry
ary
mencintai/kebersihan,
mulia dan mencintai/likemuliaan,
dermawan dan mencintai
brar
libra
/libr

tp:/

ttp:/

ttp:/

ttp:/

h
h halaman rumahmu dan janganlah
h kamu
kedermawanan.
Maka bersihkanlah

id/
.ac.

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h

menyerupai orang
Yahudi . (HR. Tirmidzi)*/
/

.id

.id/

.id

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ry.u
ry.u
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
//l dan berkembang dengan titu
://l dan berusaha dengan yang
:ada
://l
Hidup
http
http
h tp

h

(Diuk Winarni)**

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

/

rary

lib
tp://

y.u

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

h

h

*) Khadiq, M. 2011. Budaya Mencintai dan Menjaga Kebersihan
/
/
/
http://aksi.baitulamin.org/2011/08/membangun-budaya-mencintai-danc.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e 2013)
menjaga.html.ry
(20
.unJuli
.une
.une
y
y
r
r
a
a
a
r
r
r
**) Almarhumah
://lib Ibunda Diuk Winarni ://lib
://lib

id/
.ac.

nej

li

http

http

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht iii
a
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

http

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h
.id/

ry.u

h

y.u
brar

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

rary

://lib
http

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

h
.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

y.u

/

c.id

ary
/libr

y.u

d/

/

c.id

j.a
.une

.un

: 082110101074

h
/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

:/
http

h

Menyatakan dengan sesungguhnya
bahwa skripsi yang berjudul
: Hubungan
/
/

id/
.ac.

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
Komponen Rumah, uSanitasi
Tempat Tinggal, DanunPerilaku
Penghuni Dengan une
y. n
y.
r
r
ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
Jumlah p
Temuan
Tikus Dalam Rumahp:/(Studi
pengendalian Yersiniap:/pestis
di
/l
/l
://l
htt
htt
htt

h

/
/kecuali jika dalam pengutipan.idsubstansi
/
/
hasil karya sendiri,
disebutkan
.idbenar-benar
c.id
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
sumbernya dan belum
diajukan pada institusi
serta bukan karya
.unpernah
.unmanapun,
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
ibr
://libbertanggung jawab atas keabsahan
://lib dan kebenaran isinya sesuai
://ldengan
p
p
p
jiplakan.
Saya
t
t
t
t
t
t
h
h
h

h

nej

ry.u

ht

i
Saya yang bertandaejtangan
.ac. dibawah ini :
NIM

libra
/
/
:
p
t

y.u

PERNYATAAN
ht

:/
http

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ary : Muhammad Ryan Rizqi
ary
Nama
/libr
/libr

tp:/

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

Kecamatan Sukowono dan Kecamatan Sumberjambe, Kabupaten Jember) adalah

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

skripsi ilmiah yang harus dijunjung tinggi.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

nej

u

/

c.id

rary

u

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http
.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

ry.u
a
r
b
i
Jember, 12
Juli
://l 2013
http

.id/

y.u

rar
Muhammad Ryan /Rizqi
b
i
l
/
:
NIM 082110101074
http

y.u

/

c.id

h
.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht iv
a
nej.

h

ac
nej.

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

/

c.id

Yang menyatakan,

.id/

ry.u

h

rary

ry.u

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

u

j.a
.une

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

nej

.
.
ry.
dan paksaan dari
rarypihak manapun serta bersedia
rarymendapat sanksi akademik
rajika
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
:/
tp:/
ttp:/ benar.
htdikemudian
http
ternyata
hari pernyataan inihtidak

j.a
.une

lib
tp://

/

id
Demikian pernyataan.aini
c.idsaya buat dengan sebenarnya,
.ac. tanpa adanya tekanan

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

SKRIPSI
ht

ht

h

HUBUNGAN KOMPONEN RUMAH,
SANITASI TEMPAT/ TINGGAL, DAN
d
d/
.id/ DENGAN JUMLAH TEMUAN
c
PERILAKU PENGHUNI
TIKUS
a
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
DALAM RUMAH
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
lib
lib
(Studi
://lib pengendalian Yersinia pestis
tp:// di Kecamatan Sukowonohdan
tp://
t
t
http
h
Kecamatan Sumberjambe, Kabupaten Jember)

id/

ac.
nej.

ry.u

libra
tp://

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

rary

lib
tp://

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/

.id
j.ac

tp

rary

Dosen Pembimbing Anggota
/

.id
j.ac

rary

h

ry.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht v
a
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

y.u

/

/

c.id

j.a
.une

://lib
http

: Ellyke, S.KM., M.KL.

une

ry.
a
r
b
i
://l

ac
nej.

c.id

c.id

j.a
.une

://lib
http

http

a
nej.

/

h

/
/
.id/ Pembimbing
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
e
e
y.u
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h M.Kes.
Dosen
Pembimbing Utama
: Anita
Dewi Moelyaningrum, S.KM.,

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

une

ry.
a
r
b
i
://l

/

rary

ac
nej.

ht

c.id

j.a
.une

://lib
http

.id/

y.u

ht

c.id

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

h

Muhammad Ryan Rizqi
/ 082110101074
.idNIM

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h Oleh

d/
ac.i

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PENGESAHAN
ht

ht

h

/
d/
d/
id/
c.idSkripsi berjudul Hubungan
Tinggal, Dan
ac.iKomponen Rumah, Sanitasi
ac.Tempat
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
un
.un
yDengan
y.Dalam
y.un
r
r
r
a
a
a
Perilaku Penghuni
Jumlah
Temuan
Tikus
Rumah
telah
diuji
dan
r
r
r
lib
lib
lib
tp://
tp://
tp://
t
t
t
h
h
h
disahkan oleh Fakultas Kesehatan Masyarakat Universitas Jember pada :

j.a
.une

rary

lib
tp://

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

Hari

: Jumat

Tanggal

: 12 Juli
ej.a
un2013

id/
.ac.

.id/

.id/ Tim Penguji

ry.u

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

y.u

ry.u

h
.id/

ry.u

h
.id/

ac
nej.

ry.u

.id/

ry.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h
.id/

.id/

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht vi
/

h
.id/

ac
nej.

y.u

c.id

ac
nej.

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

a
nej.

.id/

ac
nej.

ry.u
a
r
b
i
l
Drs. Husni Abdul
tp:// Gani, M.S.
t
h
NIP 19560810 198303 1 003

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

Mengesahkan
h
Dekan,

.id/

h

.id

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
ac
nej.

rary

Suhartono, S.KM.
NIP. 19620603
/ 198301 1 003

.id

ac
nej.

/

j.a
.une

://lib
http

h

Anita Dewi M., S.KM.,M.Kes
NIP. 19811120 200501/2 001

ac
nej.

/

ac.
nej.

a
/libr
/
:
p
t
t

h
c.id

i

ry.u

a
/libr
/
:
p
t
t

c.id

h

Anggota
II,
d/

a
nej.

h

a
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

Anggota I, d/
c.i

ry.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

libra
/
/
:
Sekretaris,
p
htt

h

id/

libra
/
/
:
p
t

h

.u S.KM., M.Kes
ryPujiati,
ry.u Ellyke, S.KM., M.KL brary.u
Rahayu Sri
a
a
r
r
b
b
/li
://li 19770828 200312 2 001 ttp://li
NIP. 19810429 200604
ttpNIP.
ttp:/ 2 002

ac.
nej.

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

h

libra
tp://

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

Ketua,

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ry.
ry.u
a
a
r
r
b
b
i
i
Tempat ://l : Fakultas Kesehatan Masyarakat
://l Universitas Jember
http
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

t house, condition of sanitation,
Correlation
between components ofhthe
ht
ht and the
behavior of the occupants with a number of rat findings in the house
/

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

h

d/
d/
.id/
Ryan Rizqi ej.ac.i
acMuhammad
ac.i
.
.
j
j
e
e
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
Department
//libOccupational Health and
://lib of Environmental Health
://lib
tp:and
tpSafety
t
t
http
h
h
Public Health Faculty

h

Jember University
Environment is one of the important factors in causing the incidence of a disease.
Environment consists of several aspects, which consist of physical environment,
biological environment, and social environment. Zoonoses are disease caused by
animals. One of them is plague. Plague is mainly caused by the bite of flea carried by
rats. Sumberjambe and Sukowono are two plague positive areas based on rats
serology test. If rats are found in certain house located in either area, they could
potentially cause plague disease. House with rat can be seen from several factors
such as components of the house, condition of sanitation, and the behavior of the
occupants. The aim of this study was to analyze the correlation between components
of the house, condition of sanitation, and the behavior of the occupants with a
number of rats findings in the house. This research was cross sectional study. The
population was 93 houses from Sumberjambe and Sukowono. Sample of this study
was 50 respondents taken through simple random sampling with lottery technique.
The data was collected by applying interview and observation which implemented lux
meter. Data analysis applied statistical test the correlation Spearman. The results
showed that there was significant correlation among components of the house (
=0,000), condition of sanitation (0,022), and the behavior of the occupants ( =0,001)
with a number of rat findings in the house. It is very imperative to bring out
improvement of environmental conditions in order to elaborate a rat proofing
condition to prevent rats from breaking into the house and decrease the risk of flea
bites and plague disease.
Keywords :
.

rat, house, sanitation, behavior.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht vii
a
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

ry.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

RINGKASAN
ht

ht

h

/
/
d/
d/
c.idHubungan Komponen Rumah,
c.id Perilaku Penghuni
ac.i Sanitasi Tempat Tinggal,
aDan
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
.un
Dengan Jumlah
Tikus Dalam Rumah;
yTemuan
y.un Muhammad Ryan Rizqi;
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
lib
/lib
082110101074;
Lingkungan dantpKesehatan
://lib
tp:// 2013; 83 hlm. Bagian
tp:/Kesehatan
t
t
t
h
h
h
Keselamatan Kerja, Fakultas Kesehatan Masyarakat, Universitas Jember.

j.a
.une

rary

lib
tp://

h

.id/

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e yang dapat menimbulkan.une
Lingkungan merupakan
salah satu bagian dari u
faktor
y.un
y. n
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
suatu kesakitan,
kecacatan,
ketidakmampuan,
atau
kematian
pada
manusia.
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http

h

/
/ lingkungan biologi adalah
/ penyakit zoonosis.
/
yang dapat berasal .idari
.idpenyakit
c d
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne kejadian penyakit infeksi
ne manusia yang ditularkan
Zoonosis merupakan
.usuatu
.upada
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
br
/libr
:/vertebrata.
://lipenyakit
://lib pes.
p
p
p
dari hewan
Salah
satu
dari
ratusan
zoonosis
adalah
penyakit
t
t
t
t
t
t
h
h
h

h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

Lingkungan tersebut terdiri dari lingkungan fisik, biologi dan sosial. Salah satu

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

Pes atau yang dikenal dengan nama lain Black death atau sampar ini merupakan

/
/
/
id/
dari gigitan
c.idpenyakit yang disebabkanj.aoleh
c.id bakteri Yersini pestis yang
c.ditularkan
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.uneyang tinggal pada tubuhatikus.
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
pinjal
Xenopsilla
cheopis
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
hPenyakit pes yang disebabkanh gigitan pinjal tikus ini sudah
h membunuh
banyak manusia sejak epidemi pertama pada abad ke-14 di seluruh bagian bumi. Pes

d/
ac.i

rary

lib
tp://

.id/

.id/

.id/

ac melewati jalur kapal ej.ac
masuk ke indonesia sudah
j.aclebih dari 100 tahun yang
j.lalu
e
e
n
n
y.u
y.u
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
pengangkut //beras.
Semenjak saat itu pes//limenyebar
di hampir seluruh//libagian
: lib
: b
: b

j.
.une

http

http

h

http

h

Indonesia. Sudah banyak hal yang telah dilakukan untuk mencegah penyebarannya.
Besar Teknik KesehatandLingkungan
Dan Pengendaliand/Penyakit (BBTKL)
/
/
dBalai
i /
.
c
c.i
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
telah memperluas area
pes
ke Kabupaten Jember..une
ne
y.unwilayah kerja pengamatan
y.usampai
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
dari perluasan
tersebut
ditemukan
bahwa
Jember
dinyatakan
daerah
rawan
pes.
:
:
:
http
http
http

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

h

Wabah pes dapat berhubungan dengan banyak faktor resiko potensial

/
/
/
/
perlu banyak diwaspadai.
.idsehingga
c.id Pes pada dasarnya merupakan
c.id masalah adanya
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une dengan kondisi lingkungan
.une alam sekitarnya yang
.une
hubungan antaraarymanusia
y
y
r
r
a
a
r
ibr
ibr
://lrodent,
://lKemunculan
://libdapat
p
p
p
t
t
t
t
t
t
menyangkut
pinjal
dan
habitatnya.
tikus
dalam
rumah
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

dikatakan sebagai indikator lingkungan rumah yang tidak baik. Penemuan tikus

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

.id/

ac
nej.

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht viii
a
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

t
dalam hrumah
dapat dilihat dari beberapa
sanitasi
ht faktor antara lain komponen rumah,
ht
tempat tinggal, dan perilaku penghuni rumah.

d/
ac.i

j.
.une

ary
/libr

d/

d/

h

.un

/

c.id

c.i
c.i
Penelitian ini merupakan
penelitian observasional
ej.a
ej.a dan dari segi waktu

j.a
.une

.un

ary cross sectional. Populasi
ary
ary
merupakan penelitian
/libr
/libr penelitian adalah 93 rumah
/libryang

tp:/

ttp:/

ttp:/

ttp:/

h Desa Pocangan, Kecamatan
h Sukowono,
berasalh dari Dusun Sumber Tengah,
Kabupaten Jember dan Dusun Lemongan,
Desa Rowosari, Kecamatan
Sumberjambe,
/
/

id/
.ac.

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
emenggunakan kuesioner dan.une
Kabupaten Jember. Pengumpulan
data dilakukan dengan
y.un
y.un
r
r
ry
a
a
r
r
rauji
b
b
b
i
i
i
l
l
l
observasipdengan
bantuan
alat
lux
meter.
Analisis
data
dengan
menggunakan
/
/
/
/
/
/
:
:
:
htt
http
http

h

/
/
/memiliki hubungan
/
tempat tinggal, dan .iperilaku
penghuni yang diduga
.idsanitasi
c d
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e dalam rumah.
dengan jumlah temuan
.untikus
.une
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
br
://lipenelitian
://lib komponen rumah ( =0,000),
://libsarana
p
p
p
Hasil
menunjukkan
variabel
t
t
t
t
t
t
h
h
h

h

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h

statistik korelasi spearman untuk menganalisis variabel seperti komponen rumah,

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

sanitasi tempat tinggal ( =0,022) dan perilaku penghuni ( =0,001) berhubungan

/
/ rumah tertinggi
/
.id/ rumah. Pada variabel komponen
c.iddengan jumlah temuan tikus
cdalam
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
.une
.unyaitu
.un(72%).
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
pada
kelompok
buruk
sebanyak
36
responden
Pada
variabel
sarana
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h
sanitasih tempat tinggal tertinggi pada kelompok
buruk yaitu sebanyakh48 responden
(90%). Pada variabel perilaku penghuni tertinggi pada kelompok buruk yaitu

d/
ac.i

ry

libra
tp://

.id/

/

c.id

c
sebanyak 33 respondenn(66%).
ej.a

j.
.une

j.a
.une

ry.u

/

c.id

j.a
.une

ry

h

ry

a
a
bra
Diharapkan
lingkungan rumah responden
/libr perlu adanya perbaikan
/likondisi
/libr
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
ht
ht
ht
mengingat bangunan rumah responden secara umum masih banyak terdapat celah

h

pintu masuk tikus ke dalam
rumah. Perbaikan tersebutd/diupayakan dengan
/
/
dsebagai
id/
.
c
c.i
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
cara menutup lubang
y.un dengan pemberian platrarlogam
y.un atau menutupnya dengan
y.un
r
r
a
a
r
r
menggunakan
tertutup dan memenuhi
://libadukan semen sehingggattpbangunan
://lib
://libsyarat
p
p
t
t
t
t
h
h
h

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

h

bangunan yang rat proofing. Dari hal tersebut maka akan mencegah tikus kontak

/
manusia.
.iddengan

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht ix
a
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

/

c.id

ary
/libr

y.u

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PRAKATA
ht

ht

d/

d/

h

.un

/

c.id

c.i
c.i
Syukur Alhamdulillah
ej.a penulis panjatkan puji syukur
ej.a kehadirat Allah SWT,

j.a
.une

.un

ry
ry
ary
karena atas /lkarunia-Nya
penulis dapat menyelesaikan
penyusunan skripsi
ibra
ibra
ibryang
l
l
/
/
/
/
/
:
:
:
ttp Perilaku
http
httpSanitasi Tempat Tinggal, hDan
berjudul
Hubungan Komponen Rumah,

tp:/

h

Penghuni Dengan Jumlah Temuan
/ Tikus Dalam Rumah. Skripsi
/ ini disusun untuk

id/
.ac.

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
memenuhi salah satuunsyarat
untuk menyelesaikan pendidikan
Strata Satu (S1) di une
y.
y.un
r
r
ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
Fakultas Kesehatan
Masyarakat Universitas
/l
://l
:/Jember.
://l
http
http
http

h

/
/suatu penyakit. Kondisi lingkungan
/
/
penularan terjadinya
rumah yang
.idpenyebab
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une sarana sanitasi tempat
une dan perilaku penghuni
meliputi komponen
.rumah,
.tinggal,
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
ibr
/libr
://lib jumlah temuan tikus dalam
://lrumah.
p
p
adalahhbeberapa
terhadap
t
t
ttp:/ aspek yang berpengaruh
t
t
h
h

h

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

Lingkungan merupakan salah satu aspek dari faktor yang dapat menjadi

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

Pada kesempatan ini kami sampaikan terimakasih dan penghargaan setinggi-

/
/
.id/ Moelyaningrum, S.KM.,
.id/ dan Ibu Ellyke,
c.idtingginya kepada Ibu Anita
cDewi
cM.Kes
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
ne
.une
.undosen
.umemberikan
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
S.KM.,
M.KL.,
selaku
pembimbing
yang
telah
petunjuk,
koreksi,
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h hingga terwujudnya skripsi
h ini. Pada kesempatan kali inih penulis juga
serta saran
ingin mengucapkan terima kasih kepada:

d/
ac.i

rary

lib
tp://

.id/

.id/

.id/

1. Drs. Husni Abdul nGani,
j.ac M.S., selaku Dekan Fakultas
j.acKesehatan Masyarakat nej.ac
e
e
n
u
u
u
ary.
ary.
ary.
r
r
r
b
b
b
Universitas
Jember.
i
i
i
l
l
l
://
://
://

j.
.une

http

http

h

http

h

2. Anita Dewi Prahastuti Sujoso, S.KM., M.Sc., selaku Ketua Bagian Kesehatan
selaku Dosen
/
/
d/ Lingkungan dan Kesehatan
id/ Keselamatan Kerja dan
idjuga
.
.
c
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Pembimbing Akademik.
y.un Terima kasih atas dukungan
y.un dan bimbingannya. rary.un
r
r
a
a
r
r
b
/lib Pujiati, S.KM., M.Kes., tpselaku
3. Rahayu
:/Sri
://lib Ketua Tim Penguji skripsi.
://liTerima
p
p
t
t
t
t
t
h
h
h

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

h

kasih atas saran dan bimbingannya.

/
/
.id4./ Suhartono, S.KM., terima
.id/ atas motivasi, saran dan.abimbingannya.
ckasih
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
j
ne Winarni selaku ibunda
ne
.uDiuk
.utercinta
.une
5. AlmarhumahaIbu
yang berjuang semasa
y
y
y
r
r
r
a
a
r
r
ibr
://lsehingga
://lib gelar sarjana.
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hidupnya
penulis
dapat
mendapatkan
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

6. Bapak Poniman dan Ibu Ismaidah selaku kakek dan nenek yang merawat penulis

/
.id/ sepenuh hati.
c.id
a
.
j
.une
y
r
a
r
://lib
p
t
t
h

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht x

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

7. Keluarga
besar Khoirul imam dan Amin
ht
ht Tohari sebagai paman penulis.
ht

h

8. Achmad Ardianto, ST., yang telah memberikan banyak dukungan dan

d/ pengalaman selama tinggal
d/
d/
d/
ac.i
ac.idi Jember.
ac.i
ac.i
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
un
y.un
y.un S.Si., terima kasih untuk
y.doa,
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
9.
Dinda
Ayu
Permatasari,
dukungan
dan
motivasinya.
lib
lib
lib
lib
tp://
tp://
tp://
tp://
t
t
t
h
h
h
10. Denny Putra Satria, S.KM., dan keluarga yang telah banyak membantu penulis
id/
.ac.

ry.u

pada masa perkuliahan maupun
/ di luar perkuliahan.

/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
epenulis semasa menimba ilmu
e Dian Dewi, Elfrida, Nela,.une
11. Teman-teman dekat
y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
rary
b
i
lib Riski, Tiara, Dita, Eko,p:/Bastomi
lib
l
Dyah,p:Imas
yang banyak membantu
masa
/
/
/
/
/
:
htt
htt
http

h

/ Teman Peminatan Kesehatan
/ Lingkungan Tahun 2008.idFakultas
/
/
Kesehatan
.id12.
c.id
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Masyarakat. ry.une
.une
.une
y
y
r
r
a
a
a
r
r
libr
//lib Eksekutif Mahasiswattkepengurusan
:Badan
://lib
://Fakultas
p
p
p
13. Teman
Tahun
2009
2011
t
t
t
t
h
h
h

h

nej

libra
/
/
:
p
t

h

perkuliahan.

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

Kesehatan Masyarakat.

/
/
/
/
c.id14. Teman-teman angkatanj.a2008
c.id Fakultas Kesehatan Masyarakat.
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
une dari semua pihak demi
.une
.umenerima
.saran
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
Penulis
juga
segala
kritik
dan
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h
h ini dapat
kesempurnaan
skripsi ini. Akhirnya hpenulis berharap, semoga skripsi
bermanfaat. Amin.

d/
ac.i

j.
.une

rary

lib
tp://

ry

.id/

://lib
http

ry.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht xi
a
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h
.id/

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ry

ra
Penulis
//lib

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

j.a
.une

.id/

ac
nej.

/

c.id

:
http

.id/

ac
nej.

/

c.id

j.a
.une

rary

ra
Jember, 12 Juli
//lib2013
:
http

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

libra
tp://

.id/

y.u

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

DAFTAR
ISI
ht

id/

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
ac.
nej.

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht

id/

id/

ac.
nej.

ac.
nej.

h

Halaman

/

c.id

j.a
.une

u
u
HALAMAN JUDUL
ary. ......................................................................................
ary.

i ary
r
r
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/ r
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
PERSEMBAHAN ....................................................................
ii
ht
ht
ht
MOTTO ..........................................................................................................

h

iii

/
/
/
.id/
c.idLEMBAR PERNYATAAN
c...........................................................................
c.id
c.id
iv
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
y.un
y.un
y.un
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
LEMBAR
PEMBIMBINGAN
......................................................................
v
r
r
r
r
lib
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h PENGESAHAN ...........................................................................
h
h
LEMBAR
vi
ABSTRACK .....................................................................................................

id/
.ac.

ry.u

id/
.ac.

vii

.id/

c
RINGKASAN .................................................................................................
viii
ej
ej
ej.a
n
n
n
u
u
u
.
.
.
rary
rary
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
PRAKATA
......................................................................................................
x
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http

h

TABEL ..........................................................................................
xvi
/
/
/
/
.idDAFTAR
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
DAFTAR GAMBAR......................................................................................
xviiry.une
.une
.une
y
y
r
r
a
a
ibr
ibr
ibra
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
DAFTAR
httpLAMPIRAN ..................................................................................
http
http xviii

h

nej

libra
/
/
:
p
t

id/
.ac.

h

DAFTAR ISI...................................................................................................

xii

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

DAFTAR SINGKATAN................................................................................

xix

/
/
d/
d/
1
c.idBAB 1. PENDAHULUAN
c.id
a............................................................................
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
.un
yBelakang..........................................................................
y.un
r
r
1.1 Latar
5rary.u
a
a
r
r
ib
://lib
://lib
p://lRumusan Masalah ....................................................................
htt1.2
http
http 5

j.a
.une

rary

lib
tp://

/
c.id

a
nej.

.u

rary
b
i
l
/
/
:

tp

5

.id/

ac
nej.

1.4.1 Manfaat Teoritis.................................................................
/
/

6

1.4.2 Manfaat
.une Praktis ..................................................................
.une

6

2.1 Kondisi Lingkungan Rumah....................................................

7

/
2.1.1 Komponenc.Rumah
id/ .............................................................
c.id

7

.id
j.ac

.id
j.ac

h
.id/

ac
nej.

ry
ry
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
BAB 2. tTINJAUAN
PUSTAKA...................................................................
://l
://l
://l 7
ht p
http
http

tp

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

1.3.1 Tujuan
....................................................................
.a
ejUmum
ej.a

/
c.id

y.un
y.un
r
r
ry.u
a
a
a
r
r
r
1.3.2
Tujuan
Khusus
...................................................................
5
b
b
b
i
i
i
/l
/l
p://l
ttp:/
ttp:/
htt1.4
h
h
Manfaat Penelitian..................................................................... 6

/

une

5

/
c.id

.id
j.ac

ry.
a
r
b
i
://l

1.3 Tujuan Penelitian......................................................................

a
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

a
nej.

/

c.id

a
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht xii

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
d/
ac.i

j.

une
.
y
r
a

libr

id/
.ac.

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

2.1.2 Sanitasi Tempat Tinggal
ht ....................................................
ht

12

2.1.3 Perilaku Penghuni ..............................................................

13

2.2.2 Morfologi Tikus
/ .................................................................
/

16

2.2.5 Perilaku Sosial ...................................................................

22

/ ..............................................................
2.2.6 Kemampuan
.idFisik
.id/

23

2.2.7 rKemampuan
Indra..............................................................
y.u
ry.u

24

id
.ac.

id
.ac.

ej.

lib

d/
ac.i

j.
.une

ry

libra
tp://

ac
nej.

ac
nej.

.un

ry.u

32

.
2.3.3 Vektor
nej................................................................................
nej.

32

2.3.4.1 Cara Penularan ................................................................

32

2.3.4.2 Masa Inkubasi
d/ .................................................................
d/

34

d/
ac.i

c.i
ej.a

c.i
ej.a

2.4.1 Biologi dan Perilaku ..........................................................

35

/
/
2.4.2 Model Pengendalian
Pinjal ................................................
c.id
c.id

38

a
nej.

a
nej.

u
u
2.5 Penentuan
ary. Status Kawasan Pes ...............................................
ary.

/libr
ttp:/

/libr
ttp:/

/

h
.id/

ac
nej.

2.7 Hipotesis Penelitian...................................................................

42

nej.

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

d/
ac.i

/

c.id

a
nej.

.id/

ac
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht xiii

h

40 ry.u
41

d/
ac.i

ht
/

c.id

a
nej.

h

c.id

j.a
.une

libra
/
/
:
p
tt

h 2.6 Kerangka Konseptual...............................................................
h
h
d/
ac.i

a
nej.

h

u
y.u
ry
arEpidemiologi
ary.
r
r
b
b
2.3.4
Penyakit
Pes
................................................
i
i
ib32ra
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http

.id/

y.u

u

34 .u
y
y
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
2.4
Pinjal
..........................................................................................
35
:
:
:
http
http
http

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

2.3.4.3 .Sejarah
un Penyakit Pes .......................................................
.un

tp

libra
/
/
:
p
t

h

28

2.3.2 Resevoir .............................................................................

d/
ac.i

h

.id/

/
/
/
2.2.10 Rat Proofing.....................................................................
30
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.unPes...............................................................................
.une
.une
y
y
y
r
r
r
2.3 Penyakit
31
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
2.3.1 Penyebab Penyakit .............................................................
31

d/

c.i
ej.a

rary
b
i
l
/
/
:

h

c
j
eTikus........................................................................
ej
ej.a
2.2.3 Pakan
22
n
n
n
u
u
u
.
.
.
y
rarPerilaku
rary
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
2.2.4
makan
..................................................................
22
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http

2.2.9 Pengendalian Tikus............................................................

tp://

ac
nej.

ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l
://l
://l
http 2.2.8 Tanda-tanda Kehadiran
httpTikus............................................
http 26

d/
ac.i

.un
rary

h

/
d/
d/
c.id
2.1.4 Kondisi
Rumah Dengan Temuan
aLingkungan
ac.i Tikus ........ 15
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
2.2 /lTikus...........................................................................................
16
:/ ib
://lib
://lib
http 2.2.1 Klasifikasi Tikus ................................................................
http
http 16

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

ac
nej.

h

.id/

y.u

tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

y.u

43

d/

.un

tp

.id/

ac
nej.

ry.u

3.3 Populasi, Sampel dan
/ Teknik Sampling .................................
/

44

3.3.3 Teknik Sampling................................................................

45

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
3.3.1 Populasi..............................................................................
44
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
ib Sampel ...............................................................................
://l3.3.2
://lib
://lib44
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
Definisi
.id/

3.4 Variabel,

ac
nej.

Operasional,

Ukur,
.id/

Alat

ac
nej.

lib

d/
ac.i

j.
.une

rary

lib
tp://

d/

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

46

u

h

52

/
/
/
3.5.2 Data Sekunder....................................................................
52
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
une
.udan
.Data............................
.une
y
y
y
r
r
r
3.6 Teknik
Instrumen
Pengumpulan
52
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h Data.................................................
h
3.6.1 Teknik Pengumpulan
52
3.6.2 Instrumen Pengumpulan Data............................................

d/
ac.i

d/
ac.i

54

:
:
tp:
http 3.7.2 Teknik Analisis Dataht.........................................................
http

55

3.8 Alur Penelitian ..........................................................................
d/
d/

56

c.i
ej.a

h

.id/

ac
nej.

BAB. 4 HASIL DAN
.unPEMBAHASAN ........................................................
.un

57 .u
y
y
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
4.1
Gambaran
Umum
Tempat
Penelitian.....................................
57
:
:
:
http
http
http

tp

h

.id/

3.7 Teknik Pengolahan
dan Analisis Data ....................................
54
j.
j.
j.ac
e
e
e
n
n
n
u
u
y.u
arTeknik
ary.
ary.
r
r
r
b
b
b
3.7.1
Pengolahan
Data....................................................
54
i
i
i
l
l
l
//
//
//

c.i
ej.a

h

ac
nej.

ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l
://l
p://lData dan Sumber Data .............................................................
htt3.5
http
http 51

ej.

h

.id/

Cara

3.5.1 Data Primer ........................................................................

tp://

h

d/
d/
d/
3.2 Tempat dan
Waktu
43
ac.i Penelitian.................................................
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
y.un Penelitian ..............................................................
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
3.2.1
Tempat
43
://lib
://lib
://lib
http 3.2.2 Waktu Penelitian................................................................
http
http 43

Pengukuran,
dan Skala Data Penelitian
ry.u
ry.u .................................

d/
ac.i

.un
rary

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

3.1 Jenis Penelitian..........................................................................

c.i
ej.a

h

.id/

ac
nej.

43

libr

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

BAB 3.
ht METODE PENELITIAN................................................................
ht
ht

j.

rary
b
i
l
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

d/
ac.i

une
.
y
r
a

tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

4.1.1 Dusun Sumber Tengah, Desa Pocangan, Kecamatan

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

d/
ac.i

/

c.id

a
nej.

a
nej.

.id/

57

ac
nej.

.u
Lemongan, Desa aryRowosari,
Kecamatan
ry.u
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l
://l
://l
Sumberjambe, Kabupaten
http
http Jember .....................................
http 58

lib

tp://

a
nej.

4.1.2
y.u
arDusun

ej.

.un
rary

/
d/
Sukowono,
Jember ..........................................
c.iKabupaten
c.id

4.2 Karakteristik Responden .........................................................

h

57

/
/
/
c.id
c.id
c.id
4.2.1 Usia ....................................................................................
57
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
r
//lib
//lib
://lib
:
:
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h xiv
h
/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

h

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

ht
d/
ac.i

j.

une
.
y
r
a

libr

d/

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

4.2.2 Jenis Kelamin.....................................................................
ht
ht

60

4.2.3 Pekerjaan............................................................................

61

4.3 Jumlah Temuan Tikus
/ Dalam Rumah....................................
/

64

4.6 Perilaku Penghuni.....................................................................

71

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
eRumah ....................................................................
e
e
4.4 Komponen
66
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
ib
4.5
Tempat Tinggal ..........................................................
://lSanitasi
://lib
://lib69
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
4.7 Hubungan Antara
.id/ Komponen Rumah Dengan
.id/ Jumlah

ac
nej.

ac
nej.

Temuan
ry.uTikus Dalam Rumah .................................................
ry.u

lib

j.
.une

ry

u

74

h

77

5.1 Kesimpulan................................................................................

82

5.2 Saran ..........................................................................................
nej.
nej.

83

ry.u

d/
ac.i

ra
DAFTAR :PUSTAKA
//lib
http

.id/

ry.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

h

ry.u

ry.u

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

.id/

ac
nej.

y.u

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht xv
a
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
c.id

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

h
.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

rary

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

c.id

j.a
.une

://lib
http

h

.id/

ac
nej.

a
nej.

ry.u

d/
ac.i

a
/libr
/
:
p
t
t

LAMPIRAN

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

.id/

ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l
://l
p://lHubungan Antara Sanitasi
htt4.8
http Tempat Tinggal Dengan
http

d/
ac.i

libra
/
/
:
p
t

h

ac
nej.

/
/
/
4.9 Hubungan Antara
c.id Perilaku Penghuni jDengan
c.id Jumlah
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
ne
.uTikus
.une
.une
y
y
y
r
r
r
Temuan
Dalam
Rumah
.................................................
79
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h ........................................................
h
BAB. h
5 KESIMPULAN DAN SARAN
82

ej.

libra
/
/
:
p
t

h

d/
ac.i

.un
rary

libra
tp://

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

Jumlah Temuan Tikus Dalam Rumah

tp://

h

d/
d/
d/
4.2.4 Tingkat
Pendidikan
............................................................
61
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
y.un Pendapatan............................................................
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
4.2.5
Tingkat
62
://lib
://lib
://lib
http 4.2.6 Suku ..................................................................................
http
http 63

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

y.u

tp://

ry.u

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

y.u

y.u

ry.u

libra
tp://

h 2.1
Tabel
id/
.ac.

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ej.

lib

d/
ac.i

j.
.une

ry

rary

19

Tabel 3.1

Jumlah sampel tiap dusun ...............................................

45

Tabel 3.2

Variabel .ipenelitian,
Definisi operasional,
d/
.id/ kategori,

id
.ac.

id
.ac.

d/

.un

tp

.id/

c
ej
ej
ej.a
Tabel 2.2
Perbedaan
morfologi kuantitatifunRattus
norvegicus,
n
n
u
u
.
.
.
ary
raryRattus argentiventer, Rattus
rrattus
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
diardi.......................
19
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http
ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

Distribusi responden berdasarkan jenis kelamin.............

60

Tabel 4.6

Distribusi jumlah temuan tuikus dalam rumah ...............

64

Tabel 4.7

Distribusi
nej. komponen rumah............................................
nej.

66

ry.u

d/
ac.i

:
http

ry.u

d/
ac.i

:
http

Tabel 4.9

Distribusi perilaku penghuni ...........................................

Tabel 4.10

Hubungan dantara
komponen rumah dengan
/
d/ jumlah

/
/
Hubungan
c.idantara perilaku penghunij.adengan
c.id jumlah
a
.
j
une
.une tikus dalam rumah ..............................................
arytemuan
ary.

Tabel 4.12

h

h

.id/

h

71

y.u

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

h
ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht xvi
a
nej.

79 ry.u

.id/

ac
nej.

y.u

ht

.id/

ac
nej.

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

h

77

h

.id/

ac
nej.

/

/

ry

libra
/
/
:
p
tt

/libr
ttp:/

h

c.id

j.a
.une

/
c.i
c.i
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
74 .une
.une tikus dalam rumah ..............................................
ytemuan
y.un
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
Tabel
4.11
Hubungan
antara
sanitasi
tempat
tinggal
dengan
jumlah
:
:
:
http
http
http

/libr
ttp:/

c.id

h

/
/
d/
Tabel 4.3
Distribusi
berdasarkan pekerjaan...................
61
c.iresponden
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
.une
.utingkat
.une
y
y
r
r
Tabel 4.4braryDistribusi
responden berdasarkan
pendidikan
....
62
a
a
r
r
://li
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h 4.5
h berdasarkan tingkat pendapatan
h .... 62
Tabel
Distribusi responden

ry.u

a
nej.

h

.id/

ac
nej.

temuan tikus dalam rumah ..............................................

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

a
bra .................................... //lib70ra
Tabel /4.8
/libr Distribusi sanitasi tempat
//litinggal

c.i
ej.a

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

://lib
http

Rattus argentiventer,
Rattus rattus diardi.......................
/
/

:
http

rary
b
i
l
/
/
:

ry.u

a
/libr
/
:
p
t
t

Halaman

h
Perbedaan morfologi
kualitatif Rattus norvegicus,

Tabel 4.2

libra
tp://

ac.
nej.

h

pengambilan data, skalarydata................................
46 ry.u
.u
.u
ryteknik
a
a
r
r
b
b
b
i
i
i
l
l
l 59ra
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
Tabel
4.1
Distribusi
responden
berdasarkan
usia............................
htt
htt
htt

d/
ac.i

.un
rary

id/

ry.u

a
/libr
/
:
p
t
t

y.u

ht

id/

ac.
nej.

ac
nej.

r