Hubungan Antara Faktor Sosial Ekonomi, Pola Konsumsi dan Status Gizi dengan Usia Menarche di Daerah Perkotaan dan Pedesaan Kabupaten Jember (Studi pada Siswi SMPN 3 Jember dan SMPN 2 Panti)

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/

:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

/

rary

lib
tp://

y.u

ht


/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

ac
nej.

r
ibra
l
/

/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp


ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une


ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h


.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h


r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

/

c.id

j.a

.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

h


/
/ KONSUMSI
/
SOSIAL EKONOMI, POLA
d/HUBUNGAN ANTARA FAKTOR
c.iDAN
c.idUSIA MENARCHE DI DAERAH
c.id PERKOTAAN
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j

j
j
STATUS
GIZI
DENGAN
e
e
e
ne
y.un
y.un PEDESAAN KABUPATEN
y.uJEMBER
y.un
r
r
r
r
DAN
a
a

a
a
r
r
r
r
lib
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h (Studi pada siswi SMP Negeri
h 3 Jember dan SMP Negeri 2 Panti)
h
.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

/

rary

lib
tp://

ry.u

libra
/
/
:
p
t

id/
.ac.

ry.u

ry

ra
Oleh:
//lib

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

h

NETU LISTYOWATI

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ry.u
ry.u
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
/l MASYARAKAT
/l
://l BAGIAN GIZI KESEHATAN
ttp:/
ttp:/
http
h
h
FAKULTAS KESEHATAN MASYARAKAT

d/
ac.i

UNIVERSITAS JEMBER
/
2013
c.id

a
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h

/

j.a
.une

/
/
c.idNIM. 092110101054
c.id
a
a
.
.
j
j
e
e
y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
://lib
://lib
p
p
t
t
t
t
h
h

nej.

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.id

:
http

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

rary

ac
nej.

ht

c.id

j.a
.une

://lib
http

nej

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

ht

c.id

h
.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
SKRIPSI
/
/
:
p
htt

h
.id/

.id/

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

y.u

/

rary

lib
tp://

y.u

ht

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

h

HUBUNGAN ANTARA FAKTOR
SOSIAL EKONOMI, POLA
KONSUMSI
/
/
d/ STATUS GIZI DENGAN
iDAN
idUSIA
id/ PERKOTAAN
.
.
.
c
c
c
c.id
MENARCHE
DI
DAERAH
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
DAN
y.un
y.un PEDESAAN KABUPATEN
y.uJEMBER
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
lib
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h (Studi pada siswi SMP Negeri
h 3 Jember dan SMP Negeri 2 Panti)
h

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

/

une

ry.
libra

ry.u

/

rary

h

h

/libr

:/
http

c.id

lib
tp://

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

/libr

:/
http

j.a
.une

ac
nej.

diajukan guna melengkapi tugas
/ akhir dan memenuhi salah.idsatu
/ syarat untuk
/
d
i
.
c
c
c.id
menyelesaikan program
pendidikan strata satu (S1) pada
Fakultas Kesehatan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une
une
.une
Masyarakat
Masyarakat
ary. dan mencapai gelar Sarjana
aryKesehatan
ary.

/libr

tp://

.id/

ac
nej.

SKRIPSI
libra
/
/
:
p
htt

h
.id
j.ac

.id/

h

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

:/
http

h

/

c.id

Oleh:

j.a
.une

ry
ibra
l
/
/
:
NETU LISTYOWATI
http

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

h

NIM. 092110101054

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

.id/

h

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ry.u
ry.u
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
/l MASYARAKAT
/l
://l BAGIAN GIZI KESEHATAN
ttp:/
ttp:/
http
h
h
FAKULTAS KESEHATAN MASYARAKAT

d/
ac.i

UNIVERSITAS JEMBER
/
2013
c.id

a
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ry.u

h

ac
nej.

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PERSEMBAHAN
ht

ht

h

/

d/
d/
d/
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Skripsi ini penulis persembahan
untuk:
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
//lib Nanik Sulistyowati serta
://lib
://lib
1. Ayahku
ttp:Ibuku
http T.L. Eko Santoso, S.Sos hdan
http kakakku

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

h

Cahyono.

/
id/
ilmu dan
.id2./ Semua guru-guruku sejak
.id/ sampai saat ini yang telah
ckecil
c.mencurahkan
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
y.un
y.un
y.un
pengalamannya
kepadaku.
r
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
3. Bangsa,
Agama
dan
Almamater
Universitas
Jember
yang
telah
menjadi
tempat
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

menimba ilmu dan pengalaman.

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

/

rary

lib
tp://

y.u

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

h

.id/

ac
nej.

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

rary

://lib
http

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ii

/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

/

c.id

rary

lib
tp://

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
t

y.u

.id/

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ry.uManjadda wa jada. Manbshabara
ry.u zhafira.
ry.u
a
a
r
r
b
i
i
://l
://l
dia akan berhasil.
h Artinya: Barang siapa yang bersungguh-sungguh
http
http
.id/

.id/

ac
nej.

y.u

/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

rary

.id/

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

rary

://lib
http

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ht

c.id

j.a
.une

://lib
http

.id/

ac
nej.

ht

c.id

rary

h

Barang siapa yang bersabar dia akan beruntung. ***)

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

h

h

libra
/
/
:
p
tt

j.a
.une

libra
/
/
:
p
t

ht

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
ne berilmu **)
Allahy.akan
une meninggikan derajat orang
y.uyang
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib ayat 11)
://lib
(Q.S. Al Mujadalah
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

d/
ac.i

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

ht

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

d/
d/
d/
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
Sabda RasulullahrySAW:
makanan (berkuah),ry.un
.un “ Hai Abu Dzar, jika kamu
y.umemasak
r
a
a
a
r
r
/lib
/libtetanggamu” (Riwayat Muslim)
/lib*)r
/
/
/
:
:
:
p
p
p
maka
banyakkanlah
airnya
dan
perhatikan
t
t
t
ht
ht
ht

nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

lib
tp://

y.u

MOTTO
ht

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

.id/

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ry.u
ry.u
ry.u
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
/l Irsyad Baitus Salam
*) AbdullahpAl-Qarni.
2005. Hidupkan Hatimu. Bandung:
://l
://l
ttp:/ dan Terjemahannya. Kerajaan
htt al Haramain asy Syarifain. 1971. hAl-Qur’an
httpSaudi Arabia:
**) Khadim

h

Mujamma’ Al Malik Fahd Li Thiba’at Al Mush-haf Asy Syarif Medinah
***) Fuadi, A. 2009. Negeri 5 Menara. Jakarta: PT. Gramedia Pustaka Utama

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

ht
/

c.id

a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

iii

/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PERNYATAAN
ht

ht

h

/

d/
d/
ac.i
ac.i
.
.
j
j
e
e
Saya yang bertandaytangan
.un dibawah ini:
y.un
r
r
a
a
r
r
ib
ib
: Netu Listyowati ttp://l
p://l
httNama
h

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

NIM

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

h

: 092110101054

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

/
d/
Menyatakan dengan
bahwa karyaacilmiah
.id/ yang berjudul:
c.isesungguhnya
c.id
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.une
y.un
“Hubungan Antara
dan Status Gizi dengan
raryFaktor Sosial Ekonomi, Pola
rarKonsumsi
rary
://lib

://lib

://lib

p
ttp benarUsia Menarche
di Daerah Perkotaan dan
Kabupaten Jember”hadalah
http
httPedesaan

h

benar hasil karya sendiri, kecuali kutipan yang sudah saya sebutkan sumbernya,

/
/
/
/
c.idbelum pernah diajukan pada
c.id
c.idkarya jiplakan. Saya
c.id
a
a
a
a
institusi
manapun,
dan
bukan
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
a
r atas keabsahan dan kebenaran
r isinya sesuai dengan sikap/libilmiah
r
bertanggung/ljawab
libr
:/ ib
://lib
:/
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h dijunjung tinggi.
h
h
yang harus

h

Demikian pernyataan ini/ saya buat dengan sebenarnya,/ tanpa ada tekanan
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
dan paksaan dari pihak
sanksi akademik jika.une
.une manapun serta bersedia mendapat
.une

/

.id
j.ac

une

ry.
libra

ary
ary
r
r
b
b
i
i
l
l
/
/
ternyata di
hari pernyataan ini tidak
/
:kemudian
:/ benar.
http
http

tp://

/

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

rary

://lib
http
.id/

ry.u

rary

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

h

.id/

ac
nej.

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h
ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

Netu Listyowati
h
NIM. 092110101054

.id/

ry.u

h
.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

/

c.id

j.a
.une

Jember, 30 Mei 2013 rary
://lib
Yang menyatakan,
http

h

.id/

ac
nej.

/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

c.id

j.a
.une

://lib
http

h

libra
/
/
:
p
t

ht

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

/

c.id

j.a
.une

ary

libr
tp://

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

iv

/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

y.u

rary

lib
tp://

y.u

/

h

/

c.id

rary

://lib
http

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

SKRIPSI
ht

/

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
c.id

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

j.a
.une

rary

://lib
http

/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

h

SOSIAL EKONOMI, POLA
/HUBUNGAN ANTARA FAKTOR
/
/ KONSUMSI
/
d
d
d
i
i
i
.
.
.
c DAN STATUS GIZI DENGAN
c USIA MENARCHE DI DAERAH
c
c.id
PERKOTAAN
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
DAN
y.un
y.un PEDESAAN KABUPATEN
y.uJEMBER
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
lib
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h
h
h
(Studi pada siswi SMP Negeri 3 Jember dan SMP Negeri 2 Panti)

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

h

y.u

y.u

ac.
nej.

ry.u

a
/libr
/
:
p
t
t

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

r

ry.u

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

Pembimbingrary.u

h

/

c.id

ry.u

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

h

: Ninna Rohmawati,
.id/S.Gz, M.PH

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

h
: Leersia Yusi R., S.KM, M.Kes

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

libra
/
/
:
p
tt

/lib
ttp:/

ac
nej.

ht
a
nej.

ac
nej.

Dosen Pembimbing Anggota
.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

.id/

h Dosen Pembimbing Utama
ac
nej.

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

h
.id/

ry.u

h

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

h

libra
/
/
:
p
t

/

h

c.id

j.a
.une

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ht

.id/

ac
nej.

y.u

NIM. 092110101054
ary

h

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

t
hOleh:

id/ Netu Listyowati

ry.u

libra
tp://

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
id/

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac.
nej.

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

v

/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

id/

ry.u

libra
tp://

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac.
nej.

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PENGESAHAN
ht

ht

h

Skripsi berjudul Hubungan
id/ Antara Faktor Sosial Ekonomi,
id/ Pola Konsumsi

d/
ac.
ac.
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
dan Status Gizi dengan
y.un Usia Menarche di raDaerah
y.un Perkotaan dan Pedesaan
y.un
r
r
r
a
a
r
r
://lib
://lib
://lib
Kabupaten
http Jember (Studi pada siswi SMP
httpNegeri 3 Jember dan SMP Negeri
http 2 Panti)

h

telah diuji dan disahkan oleh Fakultas Kesehatan Masyarakat Universitas Jember

/
.idpada:

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

: Kamis
ry.u

hari

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

tempat

: Fakultas Kesehatan Masyarakat Universitas Jember

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

nej.

y.u

j.a
.une

rary

lib
tp://

ary

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

.id/

ac
nej.

y.u

ry

Anggota II, ://libra

http

h
.id/

ac
nej.

ac
nej.

Pd
ry.uRahayuningsih, S. Pd, M.
ry.u
a
r
b
i
://l
NIP. 197106191997032005
http

Mengesahkan

.id/

h
.id/

ac
ej Fakultas Kesehatan Masyarakat
nDekan
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

h

ry.u

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.

j.a
.une

libra
/
/
:
p
tt

id/
.ac.

h

Ninna Rohmawati, S. Gz, M. PH
NIP. 198406052008122001
id/

u

id/
.ac.

y.u

ht

.id/

ry. M.Kes
Leersia Yusi R.,
S.KM,
a
r
b
i
/l
NIP.h198003142005012003
ttp:/

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ac
nej.

nej

libra
/
/
:
p
t

nej.

y.u

://lib
http

htt

h

d/
ac.i

rary

r
://lib I,
pAnggota

ac
nej.

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

Ni’mal Baroya, S.KM, M. PH
/NIP. 197701082005012004 .id/
c.id
c

j.a
.une

ry.u

Sekretaris,

d/
ac.i

ht

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

:/

nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

y.u

http

Ketua,

d/
ac.i

h

.id/

ac
nej.

ar
Tim Penguji:
/libr

h

y.u

h

.id/

ry.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ry.u

h

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

: 30 Mei 2013

ac
nej.

.id/

ac
nej.

tanggalh

.id/

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

Drs.dHusni
Abdul Gani, M.S
/
/
c.i 195608101983031003 j.ac.id
a
.
NIP.
j
.une
.une
y
y
r
r
a
a
r
r
://lib
://lib
p
p
t
t
t
t
h
h

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

vi

/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h
.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

The Association
between the Factors of
ht
ht Social Economic, Consumption
ht Pattern and
Nutritional Status with the Menarche Age at Rural and Urban Areas in Jember
Regency
(A Study to Female Students
/
/ of SMPN 2 Panti and SMPN/ 3 Jember)

c.id

j.a
.une

c.id

rary

lib
tp://

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

j.a
.une

rary

://lib
http

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

h
/

c.id

j.a
.une

rary

://lib
http

Netu Listyowati

h

.id/

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
Department of Publicun
Health
Nutrition, Public Healthun
Faculty,
University of Jember une
y.
y.
r
r
ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
://l
://l
://l
ABSTRACT
http
http
http

h

Menarche is the initial menstruation indicated by the drip of the blood out of the
/
/
d
d/ quality of life, easily found
d/ the teenagers with
i
.
of
c vagina. The improved level
c.ithe
c.ion
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e pattern may lower the.une
higher level of nutritional
.une
.une status, particularlyarthe
.undiet
y
y
y
r
r
ry
a
a
r
r
r
rathe
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
menarche
age.
Rural
and
urban
areas
are
two
different
regions
the
disparities
on
/
/
/
/
/
/
/
/
:
:
tp:
ttp:economic factors, consumption
http pattern, as well as nutritional
httpstatus. The
social hand

h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

objective of this research was to find out the association between the factors of social
and
/ economic, consumption pattern
/ menarche age at
.id/ and, nutritional status.aand
.idthe
.id/
c.idrural and urban areas. This
cresearch
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
was designed as anecross sectional one, with the ne
.une
.une of rural areas (SMPNa2ryPanti),
.u
y
y
y.u
r
r
rof
sample,
48
female
students
and 52 female students
a
a
a
r
r
r
r
b
b
b
b
li
://li
://li
://li
urban areas
tp://
http (SMPN 3 Jember) collected
httpusing the multistage sampling
httptechniques.
Chi Square testing was chosen as the statistical testing, with SPSS used as the means
of data analysis. The results of this research revealed the association between the
/
d
d/
d/
d/
i
ac. social and economic factors
ac.i and the consumption pattern
ac.i with the association ej.ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
between the level of
adequacy and they.nutritional
status of the female
un
y.un
y.umagnesium
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
students of /rural
between the protein adequacy,
lib
lib
: /lib areas existed while thettpcorrelation
://lib
tp://
tp:// of the
carbohydrate,
http magnesium, calcium, and
h vitamin B6 and the nutritionalhtstatus
female students of urban areas co-existed. Therefore, this research suggested that the
between the nutritional
/
/ female students of
/
idcorrelation
id/ status and menarche ageacof.idthe
.
.
c
c
c.id
a
a
a
rural
and
urban
areas
did
exist,
respectively.
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e

.un

y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
lib and urban areas.
//lib
Keywords:
status, menarche tage,
:Nutritional
://rural
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
h
h
h

rary
b
i
l
/
/
:

tp

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

ac
nej.

h

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

vii

/

c.id

a
nej.

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

RINGKASAN

Hubungan Antara Faktor Sosial Ekonomi, Pola Konsumsi dan Status Gizi
dengan Usia Menarche di Daerah Perkotaan dan Pedesaan Kabupaten Jember
(Studi pada Siswi SMPN 3 Jember dan SMPN 2 Panti), Netu Listyowati,
092110101054; 2013; 116 halaman; Bagian Gizi Kesehatan Masyarakat Fakultas
Kesehatan Masyarakat Universitas Jember.

Menarche merupakan menstruasi pertama kali yang dialami oleh wanita.
Usia normal menarche remaja putri pada usia 12-14 tahun. Dalam 100 tahun terakhir
ini usia menarche telah bergeser ke usia yang lebih muda. Percepatan usia menarche
berhubungan dengan faktor gizi, genetik dan status sosial ekonomi orangtua.
Menarche dini juga lebih cenderung ditemui pada wanita dengan status gizi lebih. Hal
ini dikarenakan status gizi mempengaruhi maturitas sistem endokrin. Faktor lain yang
dapat mempengaruhi yaitu kondisi administratif seperti daerah pedesaan dan
perkotaan juga dikaitkan dengan kondisi menarche remaja putri yang berkaitan
dengan lingkungan maupun paparan media. Berdasarkan latar belakang tersebut,
peneliti ingin melakukan penelitian yang bertujuan untuk mengetahui hubungan
antara faktor sosial ekonomi, pola konsumsi dan status gizi dengan usia menarche di
daerah perkotaan dan pedesaan.
Penelitian ini merupakan penelitian analitik observasional. Dalam penelitian
ini, SMPN 3 Jember merupakan SMP di daerah perkotaan dan SMPN 2 Panti
merupakan SMP di daerah pedesaan. Populasi dalam penelitian ini adalah seluruh
siswi kelas VII SMPN 3 Jember dan SMPN 2 Panti yang berjumlah 204 siswi.
Sampel pada penelitian ini yaitu 48 siswi dari SMPN 2 Panti dan 52 siswi dari SMPN
3 Jember. Pengambilan sampel dilakukan dengan menggunakan teknik multistage
random sampling, yang terdiri dari dua tahap yaitu tahap pertama pemilihan cluster

viii

pada kelompok sekolah dan tahap kedua pemilihan sampel pada tiap kelompok. ChiSquare adalah uji yang dipakai untuk melihat adanya hubungan antara faktor sosial
ekonomi, pola konsumsi dan status gizi dengan usia menarche di daerah perkotaan
dan pedesaan.
Dalam penelitian ini didapatkan hasil ada hubungan antara pendidikan orang
tua, pekerjaan orang tua dan pendidikan orang tua dengan pola konsumsi beberapa
jenis makanan yang mengandung energi, protein, lemak, karbohidrat, protein,
magnesium, kalsium dan vitamin B6. Terdapat hubungan yang signifikan antara
tingkat kecukupan magnesium dengan status gizi remaja putri di daerah pedesaan.
Serta terdapat hubungan yang signifikan antara tingkat kecukupan protein,
karbohidrat, magnesium, kalsium dan vitamin B6 di daerah perkotaan. Hasil uji
statistik pada status gizi dengan usia menarche didapatkan hasil bahwa terdapat
hubungan yang signifikan antara status gizi dengan usia menarche remaja putri di
daerah pedesaan dengan nilai nilai p-value (0,000) < α (0,05). Serta terdapat
hubungan yang signifikan antara status gizi dengan usia menarche remaja putri di
daerah perkotaan p-value (0,000) < α (0,05). Hal ini menunjukkan bahwa status gizi
berpengaruh terhadap usia menarche remaja putri di daerah pedesaan dan perkotaan.
Adapun saran yang diberikan untuk penelitian ini yaitu adanya komunikasi informasi
edukasi (KIE) dari pihak sekolah kepada siswi terkait dengan kesehatan reproduksi
dan pola konsumsi sesuai dengan standar kecukupan yang sesuai dengan remaja putri.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

h

.id/

ac
nej.

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ix

/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

/

c.id

rary

lib
tp://

y.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

PRAKATA
ht

/

c.id

j.a
.une

ac
nej.

ht
/

c.id

j.a
.une

h
/

c.id

j.a
.une

y
ry
rarysegala rahmat dan karunia-Nya
Puji/lisyukur
brar kehadirat Allah SWT
ibatas
ibra
l
l
/
/
/
/
/
:
:
:
httppenulis dapat menyelesaikan
http
http Antara
sehingga
skripsi yang berjudul “Hubungan

h

Faktor Sosial Ekonomi, Pola Konsumsi
dan Status Gizi dengan/ Usia Menarche di
/

id/
.ac.

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ePedesaan Kabupaten Jember”
e Skripsi ini disusun untuk.une
Daerah Perkotaan dan
y.un
y.un
r
r
a
a
r
r
rary
b
b
i
i
lib Sarjana Kesehatan Masyarakat
l
l
mencapaip:gelar
(S.KM)
di
Fakultas
Kesehatan
/
/
/
/
/
/
:
:
htt
http
http

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

Masyarakat Universitas Jember.

h

.id/

/bahwa penulisan skripsi ini tidak
/ akan terselesaikan
/
Penulis juga menyadari
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
ne
une dan sumbangan pemikiran
dengan baik tanpary.bantuan
ry.u dari berbagai pihak. Oleh
ry.u

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ibra
ibra
ibra
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
karenahitu
terima kasih dan penghargaan
tt penulis ingin menyampaikanhucapan
tt
htt kepada:

h

1. Drs. Husni Abdul Gani, MS, selaku Dekan Fakultas Kesehatan Masyarakat

/
/
.id/ Universitas Jember. .ac.id/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
j
ne
.une Gizi Fakultas Kesehatan
.une
y
y
ry.u M.Kes selaku Kepala
r
r
2. Sulistiyani, brS.KM,
Bagian
a
a
a
r
r
://li
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
Masyarakat
Universitas Jember.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

3. Leersia Yusi R., S.KM, M.Kes dan Ninna Rohmawati, S.Gz, M.PH selaku dosen

d/
ac.i

j.
.une

rary

lib
tp://

.id/

.id/

.id/

pembimbing skripsinebagian
j.ac Gizi Masyarakat Fakultas
j.acKesehatan Masyarakat nej.ac
e
n
u
u
u
ary.
ary.
ary.
r
r
r
b
b
b
Universitas
Jember.
i
i
i
l
l
l
//
//
//

ttp:
ttp:
h
h
4. Rahayuningsih, S.Pd., M.Pd selaku penguji skripsi anggota II.

h

:

http

h

sehingga saya
/
d5./ Kepala sekolah SMPN 3 cJember
d/
id/ dan SMPN 2 Panti atas
iijinnya
.
.
c
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
dapat melakukan penelitian
di sekolah dengan lancar.
y.un
y.un
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
/lib staf dan karyawan Fakultas
6. Seluruh
:/dosen,
://lib Kesehatan MasyarakatttpUniversitas
://lib
p
p
t
t
t
t
h
h
h

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

h

Jember.

/
/
id/ dan Ibu Nanik
.id7./ Kepada kedua orang tuaku,
c.id Bapak T.L. Eko Santoso,
c.S.Sos
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
une do’a dan dukungannya
.ukakakku
.sayang,
.une
Sulistyowati serta
Cahyono atas kasih
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
selama
ini.
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

x

/

c.id

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

8. Dhani
bantuan dan kasih sayangnya
ht Putra R terimakasih atas dukungan,
ht
ht yang telah

h

banyak mengorbankan waktunya sampai selesainya skripsi ini.

d/
d/
d/
.id/
gizi 2009 (Asa,ejShila,
ac.i 9. Teman-teman khususnya
acpeminatan
ac.i Ruli, Sundus, Dwi, ej.ac.i
.
.
.
j
j
e
e
un
y.un
y.dan
y.un
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
Cute’,
Rani,
Yesi
Ami)
yang
telah
banyak
memberikan
saran
untuk
kemajuan
lib
lib
lib
lib
tp://
tp://
tp://
tp://
t
t
t
h
h
h
dan perbaikan skripsi ini.
10. Teman-teman angkatan 2009/ FKM.

id/
.ac.

/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e dapat disebutkan satu per.usatu.
e
e
11. Semua pihak yang
tidak
y.un
y n
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
Penulis
://lib juga menerima segalattpkritik
://lib dan saran dari semua ttpihak
://lib demi
p
p
t
t
h
h
h

h

/
/ umumnya serta rekan-rekan
/ mahasiswa pada
/
bagi masyarakat .ipada
.idbermanfaat
c d
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
khususnya.
.une
.une
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

h

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h

kesempurnaan proposal ini. Akhirnya penulis berharap semoga skripsi ini dapat

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

Jember, 30 Mei 2013

d/
ac.i

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

/

j.a
.une

rary

://lib
http
.id/

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

xi

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

h

.id/

ac
nej.

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ry.u

h

libra
/
/
:
p
t

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ry.u

ac
nej.

/

h

c.id

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

.id/

ry.u

.id/

ac
nej.

ht

c.id

ac
nej.

libra
/
/
:
p
t

y.u

ht

c.id

rary

d/
ac.i

nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
j.a
.une

lib
tp://

Penulis

d/
ac.i

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

d/
ac.i

rary

lib
tp://

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
d/
ac.i

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.
.une

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ht

DAFTAR ISI

/

h

c.id

j.a
.une

j.
.une

/

c.id

j.a
.une

ry ...............................................................................................
ary
ary
HALAMAN/lJUDUL
ibra
/libr
/libr i
ttp:/

ttp:/

ttp:/

h
h
h
HALAMAN
PERSEMBAHAN ..............................................................................
ii

HALAMAN MOTTO ..............................................................................................
iii
/
/

id/
.ac.

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
HALAMAN PERNYATAAN
..................................................................................
iv une
y.un
y.un
y.
r
r
r
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
HALAMAN
v
://lPEMBIMBING SKRIPSIttp.................................................................
://l
://l
http
h
http

h

/
/
/
/
..............................................................................................................
vii
.idABSTRACT
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
RINGKASAN ...........................................................................................................
vii
.une
.une
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
libr
://................................................................................................................
://lib
://lib x
p
p
p
PRAKATA
t
t
t
t
t
t
h
h
h

h

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h

HALAMAN PENGESAHAN .................................................................................. vi

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

DAFTAR ISI .............................................................................................................xiii

/
/
/
/
xiv
c.idDAFTAR TABEL ...................................................................................................
c.id
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
.une
.u..............................................................................................
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
DAFTAR
GAMBAR
xvii
a
a
a
a
r
r
r
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h LAMPIRAN .........................................................................................
h
h
DAFTAR
xviii
DAFTAR ARTI LAMBANG DAN SINGKATAN .............................................. xix

d/
ac.i

rary

lib
tp://

.id/

.id/

.id/

c
BAB 1. PENDAHULUAN
1 nej.ac
j.a.........................................................................................
j.ac
e
e
n
n
u
u
ry.u
ary.
ary1.
r
r
b
b
1.1//lLatar
ibra Belakang Masalah ........................................................................
i
i
l
l
//
//

j.
.une

p:
ttp:
ttp:
htt1.2
h
h
Rumusan Masalah ................................................................................... 4

.un

rary
b
i
l
/
/
:

tp

h

1.3 Tujuan .....................................................................................................
4
d/
d/

d/

c.i
ej.a

h

/
c.i
c.i
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
1.4 Manfaat.u..................................................................................................
y n
y.un
y5.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
BAB 2. tTINJAUAN
PUSTAKA ................................................................................
://lib
://lib
://lib 6
p
p
p
t
t
t
t
t
h
h
h

h

2.1 Status Gizi ............................................................................................... 6

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

a
nej.

r
r
ibr
://lPola
://lib
://lib 7
p
p
p
t
t
t
t
t
t
2.2
Konsumsi
........................................................................................
h
h
h
.id/

xii

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

c.id

h

2.3 Remaja .................................................................................................. 10

d/
ac.i

a
nej.

.id/

ac
nej.

a
nej.

u
u
2.1.2
Status Gizi.....................................................................
y.u
arParameter
ary.
ar7y.

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/
/
2.1.1 Definisi Status
6
c.id Gizi .......................................................................
c.id

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

2.3.1 Definisi Remaja ...........................................................................
10
ht
ht

h

2.3.2 Batasan Usia Remaja ................................................................... 11

d/
ac.i

d/

d/

c.i
c.i
2.3.3 Pertumbuhan
ej.a Organ Reproduksi Remaja
ej.aPerempuan ................. 12

j.
.une

ary
/libr

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.un

.un

/

c.id

j.a
.une

ry ..............................................................................................
ary
ary
2.4 /lMenarche
ibra
/libr
/libr 15

tp:/

:/
:/
:/
http 2.4.1 Definisi Menarche .......................................................................
http
http
15
id/
.ac.

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h

2.4.2 Usia Menarche/ .............................................................................
16
/

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
eyang Mempengaruhi Usia Menarche
e
2.4.3 Faktor
............................... 17 une
y.un
y.un
r
r
ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
2.5://lHubungan Antara Pola Konsumsi
://l dengan Status Gizi .........................
://l 19
http
http
http
2.6 Hubungan Antara Status Gizi dengan Usia Menarche ......................... 20

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

2.8

Kerangka Konseptual ......................................................................... 25

2.9

id
id
Hipotesis .............................................................................................
30
.ac.
.ac.

/

nej

/

nej

u

h

u

.id/

ac
nej.

u

y.
y.
ry.
BAB 3. METODE
brar PENELITIAN ...........................................................................
brar
bra31
li
://li
://li
tp://Jenis Penelitian....................
ht3.1
http.................................................................
http
31

d/
ac.i

rary

h

3.2 Tempat dan Waktu Penelitian ..... ........................................................ 31

.id/

.id/

.id/

c
3.2.1 Tempat
..... .................................................................
31 nej.ac
j.aPenelitian
j.ac
e
e
n
n
u
.u
ry.u
aryWaktu
ary.
a32
r
r
r
b
b
b
3.2.2
Penelitian...
......................................................................
i
i
i
l
l
l
//
//
//

j.
.une

lib
tp://

ac
nej.

ibra
ibra
ibra
l2.7.2
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
Perkotaan .....................................................................................
23
htt
htt
htt

d/
ac.i

y.u

.id/

ac
nej.

2.7.1 rPedesaan
.......................................................................................
21
y.u
ry.u
ry.u

nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

2.7 Pedesaan dan Perkotaan
21
.id/ ........................................................................
.id/

tp:
ttp:
ttp:
ht3.3
h
h
Populasi dan Sampel Penelitian .................... ....................................... 32
d/

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

h

tp

h

3.3.1 Populasi Penelitian....................
...................................................
32
d/
d/

/
c.i
c.i
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
3.3.2 Sampel
..................................................
33.une
y.un Penelitian ....................
y.un
r
r
ry
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
3.3.3
Sampel
....................
....................................................................
33
:
:
:
http
http
http

h

3.3.4 Teknik Pengambilan sampel .................... ................................... 34

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

a
nej.

r
r
ibr
://l3.4.2
://lib ................................................
://lib 36
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Definisi
Operasional....................
h
h
h

d/
ac.i

.id/

/

.id/

ac
nej.

y.u

xiii

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
c.id

h

3.5 Data Dan Sumber Data .................... ....................................................... 36

r
ibra
l
/
/
:
tp

a
nej.

.id/

ac
nej.

a
nej.

3.4.1
Penelitian ....................
y.u
y.u
ry.u
arVariabel
ar..................................................
a36

nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/
/
3.4 Variabel dan Definisi
36
c.id Operasional .................... .....................................
c.id

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
/

c.id

a
nej.

.id/

ac
nej.

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

3.5.1 Data Primer....................
37
ht ..............................................................
ht

h

3.5.2 Data Sekunder.................... .......................................................... 37

d/
ac.i

d/

d/

.un

/

c.id

.i
c.i
3.6 Teknik dan e
Alat
j.acPengambilan Data....................
ej.a................................... 38

j.
.une

ary
/libr

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ry.u

h

.id/

y.u

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.un

j.a
.une

ry
ary
ary
3.7 /Teknik
libra Penyajian dan Analisis Data
/libr.................... .................................
/libr 39

tp:/

:/
p:/
tp:/
htt3.8
ht...................................................................
http
Alur Penelitian....................
40
BAB 4. HASIL PENELITIAN DAN
PEMBAHASAN .........................................
42
/
/

id/
.ac.

nej

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e ......................................................................................
e
4.1 Hasil Penelitian
42 une
y.un
y.un
r
r
ry.
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
Remaja
Putri...........................................
://l4.1.1 Faktor Sosial Ekonomi
://l
://l 42
http
http
http
4.1.2 Pola Konsumsi ............................................................................. 43

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

4.1.3 Status Gizi .Remaja
Putri ..............................................................
51
id/
.id/

ac
nej.

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

4.1.4 rUsia
51
y.u Menarche .............................................................................
ry.u
ry.u

ibra
ibra
ibra
l4.1.5
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
p
p
Analisis Data ................................................................................
52
htt
htt
htt

h

4.2 Pembahasan............................................................................................ 57

d/
ac.i

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.
.une

ry

d/

c.i
ej.a

.un

rary
b
i
l
/
/
:

nej

/

nej

.id/

u

u

ac
nej.

u

y.
y.
ry.
4.2.2
brarPola Konsumsi .............................................................................
brar
bra60

://li
://li
://li
http 4.2.3 Status Gizi Remaja Putri
http ..............................................................
http
69
d/
ac.i

libra
tp://

/

id
id
4.2.1 Faktor Sosial
52
.ac. Ekonomi Remaja Putri...........................................
.ac.

nej.

tp

h

4.2.4 Usia Menarche ............................................................................. 70

.id/

.id/

ac
ac
4.2.5 Hubungan
nej. antara Faktor Sosial ekonomi
nej. dengan Pola Konsumsi

/

c.id

j.a
.une

u
y.u
ry
arRemaja
ary.dan Pedesaan ........................
r
r
b
b
Putri
di
Daerah
Perkotaan
i
i
ibra71
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
p
http 4.2.6 Hubungan antara Pola
httKonsumsi
http
dengan Status Gizi Remaja

h

Putri di Daerah
74
d/ Perkotaan dan Pedesaan .....................................
d/

/
c.i
c.i
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e antara Status Gizi dengan
e
e
4.2.7 Hubungan
y.un
y.unUsia Menarche Remaja rary.un
r
r
a
a
r
r
lib Pedesaan .....................................
://lib Putri di Daerah Perkotaan
://dan
://lib 75
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

h

BAB 5. KESIMPULAN DAN SARAN ................................................................... 77

.id/

/
/
5.1 Kesimpulan ............................................................................................
77
c.id
c.id

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

a
nej.

.id/

ac
nej.

u
5.2 Saran
y.u
ry.u
ar......................................................................................................
ary.
a78
r

r

//lib

r

//lib

//lib

:
:
:
DAFTAR
79
http PUSTAKA ...............................................................................................
http
http
LAMPIRAN

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

a
nej.

.id/
xiv

/

c.id

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

y.u

ry.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

.id/

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

DAFTAR
ht TABEL

ht

h

/

d/
d/
d/
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Tabel 2.1 Kategori y
ambang
..................................................
7y.un
.un batas IMT untuk ASIA
y.un
r
r
a
a
a
r
r
r
b
b
b r
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
Tabel 2.2
TKS pada anak perempuan
p
httpHubungan antara pertumbuhan
httdengan
http .........15

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

h

Tabel 3.1 Besar Sampel di Tiap Lingkungan .............................................................35

/
/
/
d/
3.2 Definisi Operasional
36
.idTabel
c.i..................................................................................
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
ne
y.uAlat
y.un
y.un
Tabel 3.3 Teknikradan
Pengumpulan Data ..........................................................
38
r
r
r
a
a
r
r
://lib
://lib
://lib
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Tabel 4.1
Distribusi
Pendidikan
Orang
Tua
Remaja
Putri
.........................................
42
h
h
h

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

h

Tabel 4.2 Distribusi Pekerjaan Orang Tua Remaja Putri ...........................................42

/
/
/
/
c.idTabel 4.3 Distribusi Pendapatan
c.idOrang Tua Remaja Putri ........................................
c.id
c.id
a
a
a
a
43
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
y
y
y
y
r
r
r
r
a
a
a
a
r Pola Konsumsi Sumber Energi
r .................................................
r 44
Tabel 4.4 Distribusi
libr
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h Distribusi Pola Konsumsi Sumber
h
h
Tabel 4.5
Protein Nabati .....................................
44

h

Tabel
4.6 Distribusi Pola Konsumsi
44
/
/ Sumber Protein Hewani ...................................
/

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Tabel 4.7 Distribusi Pola
.................................................
45 .une
.uneKonsumsi Sumber Lemak
.une
y
y
r
r
ry
a
a
a
r
r
r
b
b
b
i
i
i
l
l
l
/
/
/
Tabel 4.8tpDistribusi
Pola Konsumsi Sumber
45
:/
:/Karbohidrat .........................................
:/
ht
http
http

h

/
46
d/ Sumber Kalsium ............................................
d/
d/
c.idTabel 4.10 Distribusi Polaj.Konsumsi
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
j
j
e
e
e
n Konsumsi Sumber Vitamin
Tabel 4.11 Distribusi
47
y.uPola
y.uBn6 .......................................
y.un
r
r
r
a
a
a
r
r
r
://lib
://lib
://lib 48
Tabel 4.12
http Distribusi Tingkat Kecukupan
httpEnergi......................................................
http

h

.id
j.ac

une

ry.
libra

tp://

Tabel 4.9 Distribusi Pola Konsumsi Sumber Magnesium .........................................46

j.a
.une

rary

lib
tp://

Tabel 4.12 Distribusi Tingkat Kecukupan Protein .....................................................48

/
/
/
.id/
Lemak .....................................................
49
c.idTabel 4.13 Distribusi Tingkat
cKecukupan
c.id
c.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
ne
ne
y.un
y.uTingkat
y.u.............................................
y.un
r
r
r
r
Tabel
4.14
Distribusi
Kecukupan
Karbohidrat
49
a
a
a
a
r
r
r
r
lib
://lib
://lib
://lib
p
p
p
tp://
t
t
t
t
t
t
h Distribusi Tingkat Kecukupan
h Energi......................................................
h
Tabel 4.15
50
Tabel 4.16 Distribusi Tingkat Kecukupan Magnesium .............................................50

id/
.ac.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

.id/

ac
ac
Tabel 4.17 Distribusi Tingkat
51
nej. Kecukupan Kalsium ...................................................
nej.

nej

ry.u

ry.u

.id/

ac
nej.

ry.u

ra Tingkat Kecukupan Vitamin
ra
ra
Tabel 4.18 :Distribusi
//lib
://lib B6 .............................................
://lib 51
http

http

http

h

Tabel 4.19 Distribusi Status Gizi Remaja Putri Berdasarkan IMT ............................52
4.20 Distribusi Usia Menarche
53
/
/ Remaja Putri ..................................................
/
/
.idTabel
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
y
y
y
r
r
r
a
a
a
r
r
r
//lib
//lib
://lib
:
:
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h xv
h

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

/

c.id

a
nej.

h

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

h

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

Tabel 4.21
Pola
ht Distribusi Hubungan antara
ht Faktor Sosial Ekonomi dengan
ht

h

Konsumsi................................................................................................. 53

d/
d/
d/
.id/ Konsumsi dengan Status
ac.i Tabel 4.22 Hubungan antara
acTingkat
ac.iGizi Remaja Putri
ac.i
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
y.un
y.uPerkotaan
y.un
y.un
r
r
r
r
a
a
a
a
r
r
r
r
di
Daerah
................................................................................
54
lib
lib
lib
lib
tp://
tp://
tp://
tp://
t
t
t
h
h
h
Tabel 4.23 Hubungan antara Tingkat Konsumsi dengan Status Gizi Remaja Putri
ry.u

libra
/
/
:
p
t

di Daerah Pedesaan .................................................................................
55
/
/

id/
.ac.

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e Menarche di Daerah .une
Tabel 4.24 Hubunganunantara
Status Gizi dengan Usia
y.
y.un
r
r
ry
a
a
r
r
ra56
b
b
b
i
i
i
l
l
l
Pedesaan
..................................................................................................
/
/
/
/
/
/
:
:
:
http
http
http

nej

Tabel 4.25 Hubungan antara Status Gizi dengan Usia Menarche di Daerah

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

Perkotaan ................................................................................................
56
.id/
.id/

ac
nej.

ibra

ibra

://l
http

y.u

y.u

/

rary

/

rary

://lib
http
.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht xvi
a
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

h

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

ac
nej.

ry.u

h

.id/

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

h
.id/

ry.u

h
ac
nej.

rary

://lib
http

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

/

h

c.id

j.a
.une

.id/

ac
nej.

y.u

ht

c.id

j.a
.une

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

c.id

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

j.a
.une

://l
http

.id/

y.u

libra
/
/
:
p
t

.id/

ac
nej.

ibra

://l
http

.id/

lib
tp://

ac
nej.

h

Tabel 4.26 Hubungan
.................................... 56
.u
ry.uantara Usia Menarche denganryDaerah
ry.u

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

h

ht
/

c.id

a
nej.

h
/

c.id

a
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

h

.id/

y.u

y.u

ht

h

.id/

ac
nej.

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

libra
/
/
:
p
tt

h

r
ibra
l
/
/
:
tp

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

DAFTAR
ht GAMBAR

ht

h

/

d/
d/
d/
ac.i
ac.i
ac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
n
Gambar 2.1 Kerangka
.............................................................................
26y.un
y.uKonseptual
y.un
r
r
a
a
a
r
r
r
b
b
b r
i
i
i
l
l
l
/
/
/
/
/
/
:
:
:
Gambart3.1
40
h tp Alur Penelitian........................................................................................
http
http

c.id

j.a
.une

rary

lib
tp://

.id/

.id/

ac
nej.

ry.u

libra
/
/
:
p
t

ry.u

libra
/
/
:
p
tt

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

/

rary

lib
tp://

y.u

.id/

ry.u

rary

://lib
http

ry.u

ry.u

ry.u

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

/

c.id

.id/

ac
nej.

y.u

/

c.id

ac
nej.

y.u

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht xvii
a
nej.

h

.id/

r
ibra
l
/
/
:
tp

ht
a
nej.

ry.u

h

.id/

ac
nej.

ac
nej.

libra
/