Đ trông coi vi c đ p đê và b o v đê.C ể N n kinh t nông nghi p phát tri n, đ i s ng nhân dân m no. ề Tr n Th Đ . ầ

a.Đinh Li n và Đinh Tiên Hoàng b ám h i, nhà T ng xâm l c n

cta. ễ ị ạ ố ượ ướ b.LêHoànđã gi t h i Đinh Tiên Hoàng đ lên ngôi vua. ế ạ ể c.Lê Hoàn đã đánh b i 12 s quân đ lên ngôi vua.A ạ ứ ể 12.Hoàn lên ngôi vua l y tên g i là gì? ấ ọ

a.Lê Đ i Hành ạ

.b. Lê Long Đĩnh.c.Lê Thánh Tông.A. 13.sao vua Lý Thái T d i đô v Đ i La? ổ ờ ề ạ

a.Vì đây là trung tâm c a đ t n c, đ t r ng không b ng p l t.

ủ ấ ướ ấ ộ ị ậ ụ b.Vì đây là vùng đ t mà gi c không dám đ t chân đ n. ấ ặ ặ ế c.Vì đây là vùng đ t giàu có, nhi u c a c i, vàng b c.A ấ ề ủ ả ạ 14. Lý Thái T d i đô v Đ i La vào th i gian nào? ổ ờ ề ạ ờ

a.1005 b.1009 c. 1010C 15. D

i th i Lý đ o Ph t đ c truy n bá nh th nào? ướ ờ ạ ậ ượ ề ư ế

a.Đ c truy n bá r ng rãi trong c n

c. ượ

ề ộ ả ướ b.Ch a xu thi n. ư ấ ệ c.M i xu t hi n nên truy n bá ch a r ng rãi.A ớ ấ ệ ề ư ộ 16. T ng xâm l c n c ta l n th hai vào th i gian nào? ố ượ ướ ầ ứ ờ

a. Năm 1068 b.Năm 1075 c.Năm 981 A

17. Nhà tr n đ c thành l p vào năm nào? ầ ượ ậ

a.Đ u năm 1226. ầ

b.Gi a năm 1226.c. Cu i năm 1226 A ữ ố 18. Vua Tr n đ t trông l n th m cung đi n đ làm gì? ầ ặ ớ ở ề ệ ể

a.Đ dân đ n đánh khi có đi u gì c n xin, ho c bi oan c. ể

ế ề ầ ặ ứ b.Đ dân đ n đánh khi có l h i. ể ế ễ ộ c.Đ t o v đ p thêm cho cung đi n.A ể ạ ẻ ẹ ệ 19. Nhà Tr n đã có nh ng vi c làm gì đ c ng c xây d ng đ t n c? ầ ữ ệ ể ủ ố ự ấ ướ a.Xây d ng l c l ng quân đ i, tăng gia s n xu t. ự ự ượ ộ ả ấ b.Đ p l i đê đi u, m r ng đ n đi n. ắ ạ ề ở ộ ồ ề

c.C hai ý trên đ u đúng.C ả

ề 20.Nhà Tr n đã l p ra “Hà đê s ” đ làm gì? ầ ậ ứ ể a.Đ ch ng lũ l t. b.Đ ch ng h n hán. ể ố ụ ể ố ạ

c.Đ trông coi vi c đ p đê và b o v đê.C ể

ệ ắ ả ệ 21.Nhà Tr n đã thu đ c k t qu gì trong vi c đ p đê? ầ ượ ế ả ệ ắ a. N n kinh t công nghi p phát tri n, đ i s ng nhân dân m no. ề ế ệ ể ờ ố ấ

b. N n kinh t nông nghi p phát tri n, đ i s ng nhân dân m no. ề

ế ệ ể ờ ố ấ B c. Ngành nuôi tr ng thu s n phát tri n, đ i s ng nhân dân m no. ồ ỷ ả ể ờ ố ấ 22Khi quân Mông nguyên tràn vào n c ta vua Tr n h i “nên hòa hay nên đánh”Câu tr ướ ầ ỏ ả l i “Đ u th n ch a r i xu ng đ t, xin b h đ ng lo”là c a ai? ờ ầ ầ ư ơ ố ấ ệ ạ ừ ủ

a.Tr n Th Đ . ầ

ủ ộ b.Tr n H ng Đ o. C Tr n Qu c To n.A ầ ư ạ ầ ố ả 23 khi gi c Mông-Nguyên vào Thăng Long, vua tôi nhà Tr n đã dùng k gì đ đánh ặ ầ ế ể gi c? ặ a.Rút kh i kinh thành Thăng Long, đ l iv n không nhà tr ng. ỏ ể ạ ườ ố b.Cho lính mai ph c đ tiêu di t gi c.c. Cho quân đánh tr và đã giành th ng l i.A ụ ể ệ ặ ả ắ ợ 24H Quý Ly tru t ngôi vua Tr n vào năm nào?a.Năm 1248b.Năm 1400c.Năm 1406B ồ ấ ầ 25Do đâu nhà H không ch ng n i quân Minh xâm l c?a.Do không đoàn k t toàn dân ồ ố ổ ượ ế đ kháng chi n mà ch d a vào quân đ i. ể ế ỉ ự ộ b.Do thi u ti n, c a và binh lính.c.Do quân Minh quá m nh.A ế ề ủ ạ 4 26Ai là ng i lãnh đ o nghĩa quân Lam S n ch ng l i quân Minh?a.H Quý Ly.b.Lê ườ ạ ơ ố ạ ồ Đ i Hành.C . Lê L i.C ạ ợ 27Lê L i lên ngôi vua vào năm nào?a.1428.b1248.c.1482.A ợ 28B n đ đ u tiên c a n c ta có tên là gì?a.B n đ Vi t Nam.C ả ồ ầ ủ ướ ả ồ ệ b.B n đ Đ iVi t.c.B n đ H ng Đ c. ả ồ ạ ệ ả ồ ồ ứ 29N i dung c b n c a B lu t H ng Đ c là gì?a.B o v quy n l i c a vua, quan l i, ộ ơ ả ủ ộ ậ ồ ứ ả ệ ề ợ ủ ạ đ ach , quy n qu c gia.b.Khuy n khíchpháttri n kinh t , gi gìn truy n th ng t t đ p ị ủ ề ố ế ể ế ữ ề ố ố ẹ c a dân t c và b o v quy n ph n .c.C hai ý trên đ u đúng.C ủ ộ ả ệ ề ụ ữ ả ề 30Nhà H u Lê đã làm gì đ phát tri n giáo d c?a.M tr ng đón nh n c con em ậ ể ể ụ ở ườ ậ ả th ng dân.b.M tr ng công bên c nhcácl ph c t c a th y đ .c.C hai ý trên đ u ườ ở ườ ạ ớ ọ ư ủ ầ ồ ả ề đúng.C 31N i dung h c t p và thi c d i th i H u Lê là gì?a.Nho giáo.b.Ph t giáo.c.Thiên ộ ọ ậ ử ướ ờ ậ ậ chúa giáo.A 32. th i H u Lê, n n văn h c vi t b ng ch nào chi m u đi mnh t?a.Ch Hán.b. ở ờ ậ ề ọ ế ằ ữ ế ư ể ấ ữ Ch Nôm.c.Ch Qu c Ng .A ữ ữ ố ữ 33 .Vì sao có th coi Nguy n Trãi, Lê Thánh Tông là nh ng nhà văn hoá tiêu bi uc a ể ễ ữ ể ủ th i H u Lê ? ờ ở aVì hai ông cónhi u tác ph m b ng ch Nôm.Vì hai ông có nh ng t p th Nôm còn l u ề ẩ ằ ữ ữ ậ ơ ư truy n đ n ngày nay.cC hai ý trên đ u đúng.A ề ế ả ề 34 Đi n t ng thích h p vào ch tr ng trong các câu sau :Khoa h c d i th i H u ề ừ ữ ợ ỗ ố ọ ướ ờ ậ Lê cũng đ t đ c nh ng thành t u đáng k . B “ Đ i Vi t s ký toàn th “c a Ngô Sĩ ạ ượ ữ ự ể ộ ạ ệ ử ư ủ Liên là b sách ghi l i l ch s n c ta th i ...đ n đ u th i ....Hùng v ng ,H u Lê ộ ạ ị ử ướ ờ ế ầ ờ ươ ậ 35Cu c chi n gi a Nam tri u và B c tri u kéo dài bao nhiêu năm?a. ộ ế ữ ề ắ ề H n 200 ơ năm.b. H n 50 năm.Bc. ơ H n 60 năm. ơ 36Cu c xung đ t gi a các t p đoàn phong ki n gây ra nh ng h u qu gì? ộ ộ ữ ậ ế ữ ậ ả a Đ t n c b chia c t, nhân dân kh c c. ấ ướ ị ắ ổ ự bKinh t không phát tri n. ế ể C .C hai ý trên đ u đúng.C ả ề 37.Công cu c khai kh n đ t hoang Đàng Trong di n ra trong th i gian nào? ộ ẩ ấ ở ễ ờ a.Đ u th k XVI.b.Gi a th k XVI.cCu i th k XVI.C ầ ế ỷ ữ ế ỷ ố ế ỷ 38 Thành th nào là thành ph c ng l n nh t Đàng Trong ?a H i An.bThăng ị ố ả ớ ấ ở ộ Long.cPh Hi n.A ố ế 39Nguy n Hu kéo quân ra B c đ l t đ chính quy n h Tr nh , th ng nh t đ t n c ễ ệ ắ ể ậ ổ ề ọ ị ố ấ ấ ướ vào năm nào ?1786 40NESCO công nh n ph c H i An là di s n Văn Hoá th gi i vào th i gian nào? ậ ố ổ ộ ả ế ớ ờ c. 5 –9 –1999d.12 –5 –1999e.5 –12 –1999. C 41Ai là ng i lãnh đ o nghĩa quân Tây S n?a. ườ ạ ơ Nguy n Nh c.b. ễ ạ Nguy n ễ Hu .c. ệ Nguy n L .B ễ ữ 42 Quang Trung kéo quân ra B c tiêu di t quân Thanh , th ng nh t đ t n c vào ắ ệ ố ấ ấ ướ th i gian nào ? ờ aĐ u năm 1788.bCu i năm1788.cĐ u năm 1789.A ầ ố ầ 43H ng năm vào ngày m ng m y T t, nhân dân gò Đ ng Đa t ch c gi tr n đ ằ ồ ấ ế ở ố ổ ứ ỗ ậ ể t ng nh ngày Quang Trung đ i th ng quân ưở ớ ạ ắ Thanh?aM ng 3 T t.B bM ng 5 T t.cM ng 10 tháng 3 ồ ế ồ ế ồ 5 44Sau khi lên ngôi , vua Quang Trung đã ban b “Chi u khuy n nông”. Cho bi t “Chi u ố ế ế ế ế khuy n nông”quy đ nh đi u gì? ế ị ề a.L nh cho dân tr v quê cũ cày c y, khai phá ru ng hoang. ệ ở ề ấ ộ b.Chia l i ru ng đ t cho dân. ạ ộ ấ c.Đ p đê và b o v đê.A ắ ả ệ 45Vì sao vua Quang Trung l i đ cao ch Nôm?a.Vì ch Nôm d vi t h n ch Hán. ạ ề ữ ữ ễ ế ơ ữ b.Vì ch Nôm xu t phát t quê h ng c a vua Quang Trung. ữ ấ ừ ươ ủ c.Vì vua Quang Trung mu n b o t n và phát tri n ch vi t c a dân t c.C ố ả ồ ể ữ ế ủ ộ 46hà Nguy n đ c thành l p vào năm nào?a.1802.b.1858.c.1792.A ễ ượ ậ 47Nhà Nguy n ra đ i trong hoàn c nh nào?a.Vua Quang Trung nh ng ngôi cho ễ ờ ả ườ Nguy n ánh. ễ b.Nguy n ánh l t đ tri u Tây S n. ễ ậ ổ ề ơ c.Nguy n ánh đánh b i quân Thanh.B ễ ạ 48NhàNguy n tr i qua bao nhiêu đ i vua?a. ễ ả ờ 2 đ i vua.b. ờ 4 đ i vua.c. ờ 6 đ i vuaB ờ 49Sau khi lên ngôi vua Nguy n ánh ch n kinh đô đâu ?a.Hu .b.Thăng Long.c.Hoa ễ ọ ở ế L .A ư 50UNESCO công nh n qu n th di tích c đô Hu là Di s n Văn hoá th gi i vào th i ậ ầ ể ố ế ả ế ớ ờ giannào? a.12 –11 -1993 b.5 –12 –1999 c.11 –12 -1993.C Thành nhà H ồ hay còn g i là ọ thành Tây Đô, thành An Tôn, thành Tây Kinh haythành Tây Giai là kinh đô n c Đ i ướ ạ Ngu qu c hi u Vi t Nam th i ố ệ ệ ờ nhà H ồ , n m trên đ a ph n nay thu c t nh ằ ị ậ ộ ỉ Thanh Hóa . Đây là tòa thành kiên c v i ki n ố ớ ế trúc đ c đáo b ng ộ ằ đá có quy mô l n hi m hoi ớ ế ở Vi t Nam ệ , có giá tr và đ c đáo nh t, duy nh t còn l i ị ộ ấ ấ ạ ở Đông Nam Á và là m t trong r t ít nh ng thành lũy b ng đá còn l i trên th gi i ộ ấ ữ ằ ạ ế ớ [1] . Thành đ c xây d ng trong th i gian ng n, ch kho ng ượ ự ờ ắ ỉ ả 3 tháng t tháng Giêng đ n tháng 3 năm 1397 và cho đ n nay, dù đã t n t i h n 6 th k nh ng m t s đo n c a tòa ừ ế ế ồ ạ ơ ế ỷ ư ộ ố ạ ủ thành này còn l i t ng đ i nguyên v n. ạ ươ ố ẹ Toàn c nh di s n văn hóa th gi i Thành Nhà H ả ả ế ớ ồ Thành Tây Đô đ c xây vào năm ượ 1397 d i ướ tri u Tr n ề ầ do quy n th n ề ầ H Quý Ly ồ ch huy, ng i không lâu sau 1400 l p ỉ ườ ậ ra nhà H ồ . Theo s sách, thành b t đ u xây d ng vào mùa xuân tháng Giêng năm Đinh S u niên hi u Quang Thái th ử ắ ầ ự ử ệ ứ 10 đ i vua Thu n Tông c a v ng tri u Tr n. Ng i quy t đ nh ch tr ng xây d ng là ờ ậ ủ ươ ề ầ ườ ế ị ủ ươ ự H Quý Ly ồ , lúc b y gi gi ấ ờ ữ ch c Nh p n i Ph chính Thái s Bình ch ng quân qu c tr ng s , t c Tuyên Trung V qu c Đ i v ng, c ng v T ứ ậ ộ ụ ư ươ ố ọ ự ướ ệ ố ạ ươ ươ ị ể t ng, n m gi m i quy n l c c a tri u đình. Ng i tr c ti p t ch c và đi u hành công vi c ki n t o là Th ng th b ướ ắ ữ ọ ề ự ủ ề ườ ự ế ổ ứ ề ệ ế ạ ượ ư ộ L i Thái s l nh Đ T nh có sách chép M n. H Quý Ly xây thành m i đ ng An Tôn nay thu c đ a ph n các xã Vĩnh ạ ử ệ ỗ ỉ ẫ ồ ớ ở ộ ộ ị ậ 6 Long, Vĩnh Ti n, huy n Vĩnh L c, t nh Thanh Hóa, làm kinh đô m i v i tên Tây Đô, nh m bu c tri u Tr n d i đô vào ế ệ ộ ỉ ớ ớ ằ ộ ề ầ ờ đ y trong m c tiêu chu n b ph b v ng tri u Tr n. Tháng 3 năm Canh Thân 26-3 đ n 24-4-1400, v ng tri u H ấ ụ ẩ ị ế ỏ ươ ề ầ ế ươ ề ồ thành l p 1400- 1407 và Tây Đô là kinh thành c a v ng tri u m i, thành Thăng Long đ i tên là Đông Đô v n gi vai ậ ủ ươ ề ớ ổ ẫ ữ trò quan tr ng c a đ t n c. Vì v y thành Tây Đô đ c dân gian quen g i là Thành nhà H . Thành đá đ c xây d ng ọ ủ ấ ướ ậ ượ ọ ồ ượ ự trong m t th i gian k l c, ch ch ng 3 tháng. Các c u trúc khác nh các cung đi n, r i La Thành phòng v bên ngoài, ộ ờ ỷ ụ ỉ ừ ấ ư ệ ồ ệ đàn Nam Giao... còn đ c ti p t c xây d ng và hoàn thi n cho đ n năm 1402. ượ ế ụ ự ệ ế H Quý Ly t khi n m quy n l c c a tri u Tr n cho đ n khi sáng l p v ng tri u m i đã ban hành và th c thi m t lo t ổ ừ ắ ề ự ủ ề ầ ế ậ ươ ề ớ ự ộ ạ chính sách c i cách v các m t chính tr , kinh t , tài chính, văn hóa, giáo d c nh m kh c ph c cu c kh ng ho ng c a ả ề ặ ị ế ụ ằ ắ ụ ộ ủ ả ủ ch đ quân ch cu i tri u Tr n, c ng c chính quy n trung ng và chu n b cho cu c kháng chi n ch ng Minh. ế ộ ủ ố ề ầ ủ ố ề ươ ẩ ị ộ ế ố Trong l ch s ch đ quân ch Vi t Nam, H Quý Ly là m t nhà c i cách l n v i m t h th ng chính sách và bi n pháp ị ử ế ộ ủ ệ ồ ộ ả ớ ớ ộ ệ ố ệ khá toàn di n, táo b o. Thành nhà H đ c xây d ng và t n t i trong nh ng bi n đ ng cu i th k XIV đ u thê k XV, ệ ạ ồ ượ ự ồ ạ ữ ế ộ ố ế ỷ ầ ỷ g n li n v i s nghi p c a nhà c i cách l n H Quý Ly và v ng tri u H . ắ ề ớ ự ệ ủ ả ớ ồ ươ ề ồ Theo chính s , thành đ c xây d ng r t kh n tr ng, ch trong 3 tháng. Thành Tây Đô vào đ a th khá hi m tr , có l i ử ượ ự ấ ẩ ươ ỉ ở ị ế ể ở ợ th v phòng ng quân s h n là trung tâm chính tr , kinh t và văn hoá. V trí xây thành đ c bi t hi m y u, có sông ế ề ự ự ơ ị ế ị ặ ệ ể ế n c bao quanh, có núi non hi m tr , v a có ý nghĩa chi n l c phòng th , v a phát huy đ c u th giao thông th y ướ ể ở ừ ế ượ ủ ừ ượ ư ế ủ b . Nh m i thành quách b y gi , thành bao g m ộ ư ọ ấ ờ ồ thành n i ộ và thành ngo i ạ . Thành ngo i đ c đ p b ng đ t v i kh i ạ ượ ắ ằ ấ ớ ố l ng g n 100.000 mét kh i, trên tr ng ượ ầ ố ồ tre gai dày đ c cùng v i m t vùng hào sâu có b m t r ng g n t i 50m bao ặ ớ ộ ề ặ ộ ầ ớ quanh. Bên trong thành ngo i là thành n i có m t b ng hình ch nh t chi u B c - Nam dài 870,5m, chi u Đông - Tây dài ạ ộ ặ ằ ữ ậ ề ắ ề 883,5m. M t ngoài c a thành n i ghép th ng đ ng b ng đá kh i kích th c trung bình 2 m x 1 m x 0,70 m, m t trong ặ ủ ộ ẳ ứ ằ ố ướ ặ đ p đ t. B n c ng thành theo chính h ng Nam - B c - Tây - Đông g i là các c ng ti n - h u - t - h u C a Ti n hay ắ ấ ố ổ ướ ắ ọ ổ ề ậ ả ữ ử ề còn g i là C a Nam, C a H u còn g i là C a B c, c a Đông Môn và c a Tây Giai. Các c ng đ u xây ki u vòm cu n, ọ ử ử ậ ọ ử ắ ử ử ổ ề ể ố đá x p múi b i, trong đó to nh t là c a chính Nam, g m 3 c a cu n dài 33,8 m, cao 9,5 m, r ng 15,17 m. Các phi n ế ưở ấ ử ồ ử ố ộ ế đá xây đ c bi t l n dài t i 7 m, cao 1,5 m, n ng ch ng 15 t n. ặ ệ ớ ớ ặ ừ ấ Các cung đi n, dinh th trong khu v c thành đã b phá hu , di tích còn l i hi n nay là 4 c ng thành b ng đá cu n vòm, ệ ự ự ị ỷ ạ ệ ổ ằ ố t ng thành và đ c bi t là Di tích Đàn t Nam Giao còn khá nguyên v n. Trong các ph tích đáng chú ý có n n chính ườ ặ ệ ế ẹ ế ề đi n ch m m t đôi t ng r ng đá r t đ p dài 3,62 m. ệ ạ ộ ượ ồ ấ ẹ Thành Tây Đô th hi n m t trình đ r t cao v kĩ thu t xây vòm đá th i b y gi . Nh ng phi n đá n ng t 10 đ n 20 t n ể ệ ộ ộ ấ ề ậ ờ ấ ờ ữ ế ặ ừ ế ấ đ c nâng lên cao, ghép v i nhau m t cách t nhiên, hoàn toàn không có b t c m t ch t k t dính nào ượ ớ ộ ự ấ ứ ộ ấ ế [2] . Tr i qua h n ả ơ 600 năm, nh ng b c t ng thành v n đ ng v ng. ữ ứ ườ ẫ ứ ữ Đ c xây d ng và g n ch t v i m t giai đo n đ y bi n đ ng c a xã h i Vi t Nam, v i nh ng c i cách c a v ng tri u ượ ự ắ ặ ớ ộ ạ ầ ế ộ ủ ộ ệ ớ ữ ả ủ ươ ề H và t t ng ch đ ng b o v n n đ c l p dân t c, Thành Nhà H còn là d u n văn hóa n i b t c a m t n n văn ồ ư ưở ủ ộ ả ệ ề ộ ậ ộ ồ ấ ấ ổ ậ ủ ộ ề minh t n t i tuy không dài, nh ng luôn đ c s sách đánh giá cao ồ ạ ư ượ ử [2] . M c dù thành Tây Đô, v i b n b c t ng và c ng thành còn l i t ng đ i nguyên v n, s là r t đ n gi n trong vi c xác ặ ớ ố ứ ườ ổ ạ ươ ố ẹ ẽ ấ ơ ả ệ đ nh v c u trúc toà thành, nh ng các công trình nghiên c u tr c nay đ u đ a ra các s li u khác nhau v kích th c ị ề ấ ư ứ ướ ề ư ố ệ ề ướ t ng thành, c ng thành và do đó, vi c nh n đ nh v c u trúc toà thành v n ch a th ng nh t. ườ ổ ệ ậ ị ề ấ ẫ ư ố ấ Năm 2005, đoàn kh o sát Nh t B n đã dùng máy móc hi n đ i đo đ c r i công b s li u nh sau: ả ậ ả ệ ạ ạ ồ ố ố ệ ư C nh Nam: ạ 877,1m; C nh B c:877,0m; C nh Đông: 879,3m; C nh Tây: 880m. Nh v y chúng có đ l n vào kho ng 877m c nh ạ ắ ạ ạ ư ậ ộ ớ ả ạ Đông Tây và 880m c nh Nam B c. Chúng g n nh m t hình vuông ch có đi u chi u Nam B c dài h n chi u Đông Tây ạ ắ ầ ư ộ ỉ ề ề ắ ơ ề kho ng 3m ả . Tuy nhiên dù đã đ a ra con s chính xác nh ng các chuyên gia Nh t B n l i không cho bi t quy t c đo. ư ố ư ậ ả ạ ế ắ 7 Theo s li u c a t L ch s ố ệ ủ ổ ị ử Tr ng Đ i H c H ng Đ c ườ ạ ọ ồ ứ tr c ti p đo b ng ph ng pháp th công thì: Chi u Nam B c dài ự ế ằ ươ ủ ề ắ 860m tính t mép trong theo tr c Nam B c. Chi u Đông Tây dài 863m tính t mép trong theo tr c Đông Tây. N u ừ ụ ắ ề ừ ụ ế tính theo mép ngoài c ng thành thì: Chi u Đông Tây là 883,5m; chi u Nam B c là 870,5m đ chênh l ch l n h n 13m ổ ề ề ắ ộ ệ ớ ơ [3] Thành hình g n vuông, m i c nh trên d i 800m và chu vi trên 3,5 ầ ỗ ạ ướ km. Thành phía ngoài xây b ng đá, bên trong xây ằ b ng đ t đ m n n ch c, m b n c a theo bôn h ng Nam, B c, Đông, Tây. T ng thành đá bên ngoài xây b ng ằ ấ ầ ệ ắ ở ố ử ướ ắ ườ ằ nh ng kh i đá n ng trung bình 10-16 t n, có kh i n ng đ n trên 26 t n, đ c đ o g t khá vuông v n và l p ghép theo ữ ố ặ ấ ố ặ ế ấ ượ ẽ ọ ắ ắ hình ch công I t o nên s liên k t kiên c . Đ t đ p bên trong thoai tho i d n. Thành qua th i gian trên 6 th k đã b ữ ạ ự ế ố ấ ắ ả ầ ờ ế ỷ ị bào mòn và có ch b s t l , nh ng di tích t ng thành ch còn l i v n dày kho ng 4-6m, chân thành r ng kho ng trên ỗ ị ạ ở ư ườ ỗ ạ ẫ ả ộ ả 20m. B n c a thành xây theo ki u vòm cu n, b ng đá, riêng c a Nam là c a chính có ba c ng ra vào, dài trên 34m, cao ố ử ể ố ằ ử ử ổ h n 10m. Hào bao quanh thành cho đ n nay v n còn có đo n r ng kho ng 10-20m và La thành b o v vòng ngoài. ơ ế ẫ ạ ộ ả ả ệ Theo s li u, trên thành còn xây t ng b ng g ch mà kh o c h c đã phát hi n khá nhi u, trên nhi u viên g ch còn ử ệ ườ ằ ạ ả ổ ọ ệ ề ề ạ kh c tên đ n v các làng xã đ c đi u đ ng v xây thành. Ngoài ra còn nhi u ki n trúc khác, trong đó đàn Nam Giao ắ ơ ị ượ ề ộ ề ề ế xây trên s n phía Tây Nam núi Đ n S n b ng đá quy mô khá l n. Hi n các ki n trúc cung đi n, t ng g ch bên trên ườ ố ơ ằ ớ ệ ế ệ ườ ạ thành cùng các b ph n b ng g ch, g b s p đ , h y ho i và tòa thành cũng không tránh kh i có ph n b s t l , ộ ậ ằ ạ ỗ ị ụ ổ ủ ạ ỏ ầ ị ạ ở nh ng g n nh t ng th ki n trúc b ng đá v n t n t i. ư ầ ư ổ ể ế ằ ẫ ồ ạ T bên ngoài, có th th y toàn b các b c t ng c a tòa thành đ c xây b ng các kh i đá kh ng l có hình kh i ch ừ ể ấ ộ ứ ườ ủ ượ ằ ố ổ ồ ố ữ nh t ho c g n vuông, x p không trùng m ch theo hình ch Công I. Trên th c t , t ng thành đ c c u t o b i ba l p ậ ặ ầ ế ạ ữ ự ế ườ ượ ấ ạ ở ớ g n k t ch t ch v i nhau b ng m t k thu t xây d ng đ c bi t: ắ ế ặ ẽ ớ ằ ộ ỹ ậ ự ặ ệ L p ngoài: t ng thành đ c xây d ng b ng nh ng kh i đá vôi to l n, đ c đ o g t và ghép m t cách tài tình13. T t ớ ườ ượ ự ằ ữ ố ớ ượ ẽ ọ ộ ấ c các kh i đá xây đ c đ o g t công phu thành các kh i vuông thành s c c nh, v i kích th c trung bình 2,2 x 1,5 x ả ố ượ ẽ ọ ố ắ ạ ớ ướ 1,2m, cá bi t có kh i có kích th c t i 4,2 x 1,7 x 1,5m và 5,1 x 1 x 1,2m. Nh ng kh i đá l n nh t n ng t i kho ng 26,7 ệ ố ướ ớ ữ ố ớ ấ ặ ớ ả t n. ấ Đ i Vi t s ký toàn th cũng cho bi t, năm Tân T 1401 Hán Th ng h l nh cho các l nung g ch đ dùng vào vi c ạ ệ ử ư ế ỵ ươ ạ ệ ộ ạ ể ệ xây thành. Tr c đây xây thành Tây Đô, t i nhi u đá t i xây, ít lâu sau l i b s p đ , đ n đây m i xây trên b ng g ch, ướ ả ề ớ ạ ị ụ ổ ế ớ ằ ạ d i b ng đá14. Đ n nay, qua nghiên c u s u t m, Trung tâm B o t n Di s n Thành Nhà H đã phát hi n có 294 đ a ướ ằ ế ứ ư ầ ả ồ ả ồ ệ ị danh hành chính trong c n c đóng góp xây d ng Thành Nhà H . ả ướ ự ồ Đ hoàn ch nh công trình này, con s c tính h n 100,000m3 đ t đã đ c đào đ p, h n 20,000m3 đá, trong đó có ể ỉ ố ướ ơ ấ ượ ắ ơ nhi u kh i đá n ng trên 20 t n đã đ c khai thác, v n chuy n và l p đ t. ề ố ặ ấ ượ ậ ể ắ ặ Bao quanh các b c t ng thành đ s là h th ng hào thành, nh th ng th y các tòa thành Đông Á. Ngày nay, ứ ườ ồ ộ ệ ố ư ườ ấ ở nhi u ph n c a hào thành đã b l p c n. Tuy nhiên, v n có th nh n th y r t rõ d u tích c a hào thành b n phía v i ề ầ ủ ị ấ ạ ẫ ể ậ ấ ấ ấ ủ ở ố ớ chi u r ng trung bình 50m. ề ộ 8