Ulangan 2 Ulangan 3 Ulangan 4 SIMPULAN DAN SARAN

39

B. Ulangan 2

Tabel massa dan suhu bahan Ulangan 2. Air dingin1 Air panas Arang sekam Air dingin2 m kg 0.0496 0.05 0.002 0.05075 T0 o C 8.5 57.6 25.53 5.7 Tabel suhu air dingin dan air panas Ulangan 2. Tabel suhu air dingin dan sampel Ulangan 2. ts T o C ts T o C 10.7 8.4 5 11.8 5 9.8 10 12.5 10 10.2 15 13.1 15 10.6 20 13.4 20 10.8 25 13.5 25 11.1 30 13.7 30 11.3 35 14 35 11.5 40 34.3 40 11.6 45 33.1 45 11.8 50 32.6 50 12.1 55 32.3 55 12.2 60 32.2 60 12.3 65 32 65 12.4 70 31.8 70 13.2 75 31.8 75 13.3 80 31.6 80 13.4 85 31.6 85 13.5 90 31.5 90 13.8 95 31.4 95 13.9 100 14 105 14 Keterangan: = Tw = Te 40 Pengolahan data ulangan 2: 1. Penentuan Cc Mw Cpw Te - Tw = Mwh Cpw Twh - Te + Cc Tc - Te 0.0496 x 4.2 34.3 – 14.0 = 0.05 x 4.2 57.6 – 43.3 + Cc 14.0 – 34.3 4.228896 = 4.893 - 20.3Cc Cc = kJkg o C

2. Penentuan Cps

Mw Cpw Te – Tw = Ms Cps Ts –Te + Cc Tc – Te 0.05075 x 4.2 13.2 – 12.4 = 0.002 x Cps 25.53 – 13.2 + 0.03 12.4 – 13.2 0.17052 = 0.02466 Cps -0.026171586 Cps = kJkg o C 41

C. Ulangan 3

Tabel massa dan suhu bahan Ulangan 3. Air dingin1 Air panas Arang sekam Air dingin2 m o C 0.05027 0.05072 0.00203 0.05067 T0 kg 5.3 44.6 25.1 5.9 Tabel suhu air dingin dan air panas Ulangan 3. Tabel suhu air dingin dan sampel Ulangan 3. ts T o C ts T o C 6.8 10.1 5 7.8 5 10.7 10 8.3 10 11.1 15 8.5 15 11.2 20 8.9 20 11.6 25 8.8 25 12.1 30 9.3 30 12.3 35 9.4 35 12.4 40 9.7 40 12.5 45 9.8 45 12.8 50 9.9 50 13.1 55 10 55 13.3 60 25.1 60 13.4 65 26.4 65 14 70 24.6 70 14.1 75 24.5 75 14.3 80 24.5 80 14.3 85 24.4 85 14.4 90 24.3 90 14.6 95 24.3 95 14.6 100 24.2 100 14.5 105 24.1 105 14.8 110 14.9 115 15 120 15.1 Keterangan: = Tw = Te 42 Pengolahan data Ulangan 3: 1. Penentuan Cc Mw Cpw Te - Tw = Mwh Cpw Twh - Te + Cc Tc - Te 0.05075 x 4.2 25.1 – 10 = 0.05072 x 4.2 44.6 – 25.1 + Cc 10 – 25.1 3.1881234 = 4.153968 -15.1 Cc Cc = kJkg o C

2. Penentuan Cps

Mw Cpw Te – Tw = Ms Cps Ts –Te + Cc Tc – Te 0.05067 x 4.2 14.0 – 13.4 = 0.00203 x Cps 25.1 – 14.0 + 0.063 13.4 – 14.0 0.1276884 = 0.022533 Cps -0.038377931 Cps = kJkg o C 43

D. Ulangan 4

Tabel massa dan suhu bahan Ulangan 4. Air dingin1 Air panas Arang sekam Air dingin2 m kg 0.05052 0.05052 0.00202 0.05079 T0 o C 8.1 35.5 26.1 7.5 Tabel suhu air dingin dan air panas Ulangan 4. Tabel suhu air dingin dan sampel Ulangan 4. ts T o C ts T o C 12 10.6 5 12.5 5 11.2 10 12.6 10 11.6 15 13 15 12.1 20 13.6 20 12.7 25 13.8 25 12.9 30 14 30 13.1 35 14 35 13.2 40 14.1 40 13.6 45 14.3 45 13.8 50 14.3 50 13.8 55 23.8 55 13.9 60 23.8 60 14.2 65 23.6 65 14.3 70 23.5 70 14.3 75 23.3 75 15 80 23.1 80 15.2 85 23 85 15.4 90 23.1 90 15.1 95 22.9 95 15.3 100 23.1 100 15.6 105 23.3 105 15.4 110 22.9 110 15.5 115 15.6 120 15.5 125 15.7 130 15.7 135 15.8 Keterangan: = Tw = Te 44 Pengolahan data Ulangan 4: 1. Penentuan Cc Mw Cpw Te - Tw = Mwh Cpw Twh - Te + Cc Tc - Te 0.05052 x 4.2 23.8 – 14.3 = 0.05052 x 4.2 35.5 – 23.8 + Cc 14.3 – 23.8 2.015748 = 2.4825528 -9.5 Cc Cc = kJkg o C

2. Penentuan Cps

Mw Cpw Te – Tw = Ms Cps Ts –Te + Cc Tc – Te 0.05079 x 4.2 15 – 14.3 = 0.00202 x Cps 26.1 – 15 + 0.0491 14.3 – 15 0.1493226 = 0.022422 Cps -0.034396143 Cps = kJkg o C kJkg o C k kJkg o C 45 Lampiran 5. Hasil pengukuran panas jenis arang kayu A. Ulangan 1 Tabel massa dan suhu bahan Ulangan 1. Air dingin1 Air panas Arang sekam Air dingin2 m kg 0.05026 0.05054 0.00204 0.0509 T0 o C 11.3 44.5 29.2 12.6 Tabel suhu air dingin dan air panas Ulangan 1. Tabel suhu air dingin dan sampel Ulangan 1. ts T o C ts T o C 14.9 14.9 5 15.4 5 15.7 10 16 10 16.2 15 16.3 15 16.5 20 16.5 20 16.8 25 16.9 25 17 30 17 30 17.2 35 17.3 35 17.4 40 17.5 40 17.5 45 17.7 45 17.7 50 17.8 50 17.8 55 18 55 17.9 60 18 60 18.7 65 18.1 65 18.5 70 18.2 70 18.6 75 29.8 75 18.7 80 29.8 80 18.8 85 29.1 90 28.8 95 28.7 100 28.6 Keterangan: 105 28.5 = Tw = Te 46 Pengolahan data Ulangan 1: 1. Penentuan Cc Mw Cpw Te - Tw = Mwh Cpw Twh - Te + Cc Tc - Te 0.05026 x 4.2 29.8 – 18.2 = 0.05054 x 4.2 44.5 – 29.8 + Cc 18.2 – 29.8 2.449 = 3.120 -11.6 Cc Cc = 0.578 kJkg o C

2. Penentuan Cps

Mw Cpw Te – Tw = Ms Cps Ts –Te + Cc Tc – Te 0.0509 x 4.2 18.7 – 17.9 = 0.00204 x Cps 29.2 – 18.7 + 0.0578 17.9 – 18.7 0.171 = 0.02142 Cps - 0.046 Cps = 10.1307 kJkg o C 47

B. Ulangan 2