Kaedah Belajar Cara Belajar untuk Menguj
Kaedah Belajar Cara Belajar untuk Menguji Tahap
Penguasaan Bahasa Melayu kepada Pelajar
Antarabangsa di UniMAP
ZALIZA ZUBIR1, AFIFAH HANANI YUSUF2, NAZIFAH HAMIDUN3, and NUR ADILA HAKIMI4
Pusat Bahasa Antarabangsa,
Universiti Malaysia Perlis, Malaysia
Email: zaliza@unimap. edu. my
Abstrak
Demi memartabatkan bahasa Melayu dan memantapkan sistem pendidikan Bahasa Melayu (BM) di UniMAP, satu
reformasi atau perubahan dalam sistem pendidikan BM perlu dilakukan. Bahasa Melayu yang dahulunya hanya
diajarkan dan dipelajari oleh pelajar warganegara tempatan, telah diperkenalkan kepada pelajar antarabangsa sebagai
satu mata pelajaran wajib. Pelbagai isu telah dibangkitkan. Antara isu yang sering dibincangkan ialah kebanyakan
pelajar antarabangsa yang mengikuti kursus Bahasa Melayu di UniMAP menghadapi masalah dan lemah dalam
menguasai kemahiran berbahasa Melayu yang dipelajari dalam tempoh masa yang singkat. Kelemahan ini secara
langsung menjejaskan kelancaran pengajian dan pencapaian akademik mereka secara keseluruhannya. Artikel ini
bertujuan untuk membincangkan tentang pengggunaan Modul Belajar-Cara-Belajar Bahasa Melayu di UniMAP untuk
melihat tahap kemahiran bahasa Melayu dalam kalangan pelajar antarabangsa UniMAP. Secara keseluruhan, beberapa
langkah yang perlu dilaksanakan Modul BCB yang bertujuan untuk meningkatkan strategi atau teknik belajar BM dalam
kalangan pelajar antarabangsa dalam lima kemahiran berbahasa Melayu, iaitu mendengar, membaca, bertutur, menulis
dan kosa kata.
Kata kunci - bahasa Melayu; Kaedah Belajar Cara Belajar; kemahiran bahasa
Abstract
In order to uphold the Malay language and strengthen Malay language education system in UniMAP, a transformation or
change is necessitated in the education system. Previously, Malay language used to be taught and learned by the local
students but now, it has been introduced to the international students as a compulsory subject. Various issues have been
raised. Among the issues that are most frequently discussed are most of the international students who are pursuing the
Malay language course have a difficulty and weak in mastering the language within a short period of time. Overall, this
weakness affects the continuity in their studies as well as academic achievement. This article aims to discuss on the
Belajar-Cara-Belajar Bahasa Melayu Module and observe the Malay Language skill level among international students
at UniMAP. On the whole, there are several techniques need to be implemented using the BCB module which it is aimed
to improve in learning Malay language skills among international students namely listening, reading, speaking, writing
and vocabulary.
Keywords - Malay Language; Belajar Cara Belajar method; language skills
1
PENGENALAN
Kebanjiran pelajar antarabangsa belakangan ini
menyebabkan kerajaan telah menetapkan pendidikan bahasa Melayu di IPT sebagai subjek wajib.
Peningkatan bilangan pelajar antarabangsa yang begitu
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
31 4 School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
ketara ini telah mencetuskan perubahan rombakan telah
dilakukan dan bahasa Melayu yang diajarkan kepada pelajar
antarabangsa dikenali sebagai Bahasa Melayu sebagai
bahasa asing (BMSBA). Dasar yang diperkenalkan ini telah
menjadi sebahagian daripada pelaksanaan untuk menarik
lebih ramai pelajar antarabangsa untuk melanjutkan
pengajian dalam pelbagai bidang di negara ini. Menyedari
kepentingan pendidikan bahasa Melayu kepada pelajar
antarabangsa, Agensi Kelayakan Malaysia atau Malaysian
Qualifications Agencies (MQA) telah membentuk satu
Sukatan Pelajaran Bahasa Kebangsaan khusus untuk pelajar
antarabangsa yang sedang melanjutkan pengajian di negara
ini.
BCB BM PA yang dibangunkan dapat dilaksanakan dengan
lancar sebagaimana yang dirancang. Langkah-langkah yang
telah dikenal pasti terdiri daripada dua komponen utama,
iaitu reka bentuk instruksi dan Modul BCB BM PA.
Komponen reka bentuk instruksi ialah fasa-fasa yang
menunjukkan kaedah atau langkah yang perlu diikuti dalam
keseluruhan proses pelaksanaan membangun dan menilai
Modul BCB BM PA. Manakala, komponen Modul BCB
BM PA pula ialah komponen yang mengandungi item-item
yang menjadi sumber maklumat asas (input) yang
diperlukan untuk membina dan menilai Modul BCB BM PA
berdasarkan fasa-fasa yang ditetapkan dalam reka bentuk
instruksi tersebut.
Bahasa Melayu merupakan bahasa perhubungan dalam
kalangan masyarakat Malaysia. Peranan bahasa Melayu
sebagai bahasa pengantar telah diwartakan dalam Akta
Pendidikan 1961. Kemasukan ramai pelajar antarabangsa ke
negara ini telah menyebabkan perubahan dalam Akta ini
telah dilakukan menjadikan Akta pendidikan 1961 kepada
Akta Pendidikan Tinggi Swasta 1996. Kebanyakan IPT di
Malaysia telah mewajibkan pelajar-pelajar antarabangsa
yang sedang menuntut di negara ini untuk mengikuti kursus
bahasa Melayu dalam tempoh satu semester sepanjang
pengajian mereka di Malaysia. Dengan ini, pelajar
antarabangsa tidak mempunyai pillihan lain kerana
mengikuti kursus bahasa Melayu merupakan prasyarat
untuk lulus dalam penngajian mereka.
Fasa pertama ialah fasa analisis yang menjadi penentu
kepada pemilihan „input‟ yang menjadi asas dalam
pembangunan Modul BCB BM PA. Fasa ini dijalankan
dalam tiga peringkat. Peringkat (i) mengenal pasti sasaran
dan keperluan pembangunan modul. Sasaran utama ialah
pelajar asing yang belajar bahasa Melayu di UniMAP dan
menjadi pengguna sasaran dan sasaran kedua ialah guru
bahasa Melayu kepada pelajar asing di UniMAP.
Pengenalpastian kepada sasaran ini penting kerana modul
yang dibangunkan akan digunakan oleh pelajar asing
sebagai modul pembelajaran kendiri atau bersama guru
yang berperanan sebagai fasilitator. Kedua-dua sasaran
tersebut diperlukan bagi menentukan tahap pengetahuan dan
tahap penggunaan SPB serta persetujuan mereka tentang
keperluan membangun Modul BCB BM PA. Maklumat
yang diperoleh daripada peringkat ini digunakan sebagai
panduan
pembentukan
tahap
SPB
(senang/sederhana/sukar) dalam modul yang dibangunkan
serta asas kepada keperluan membangun modul. Peringkat
(ii) mengenal pasti SPB pelajar asing cemerlang bahasa
(PACB) semasa belajar BM daripada aspek penggunaan dan
kekerapannya. Pengenalpastian SPB pelajar ditentukan
berdasarkan lima kemahiran berbahasa dalam BM, iaitu
mendengar, membaca, bertutur, menulis dan kosa kata.
Peringkat ini dijalankan bagi memastikan isi kandungan
Modul BCB BM PA yang dibangunkan adalah berdasarkan
penggunaan SPB yang diperlukan pelajar antarabangsa
semasa belajar BM. Penggunaan dan kekerapan SPB PACB
sebagai asas menentukan SPB dalam modul yang dibina
berdasarkan analisis literatur mendapati bahawa PCB
menggunakan SPB dengan lebih kerap, sedar tentang SPB
yang digunakan serta berkebolehan memilih strategi yang
sesuai mengikut tugasan bahasa yang diberikan. Rubin
(1975) menegaskan bahawa strategi yang dapat dikenal
pasti digunakan pelajar cemerlang boleh diajarkan kepada
pelajar lemah dan pelajar cemerlang itu boleh dijadikan
rujukan kepada pelajar lain. Dalam peringkat (iii) pula
dijalankan analisis keperluan tentang jenis media, bahasa
yang digunakan, dan kemahiran bahasa pilihan pelajar.
Analisis keperluan daripada aspek ini diperlukan bagi
memastikan struktur reka bentuk modul yang dibangunkan
dipilih berdasarkan keperluan pelajar atau pengguna
A. Objektif dan Matlamat Pengajaran dan
Pembelajaran Bahasa Melayu kepada Pelajar
Antarabangsa
Menyedari pentingnya pengajaran dan pembelajaran bahasa
Melayu kepada pelajar antarabangsa, Agensi Kelayakan
Malaysia atau Malaysian Qualifications Agencies (MQA)
telah membentuk Sukatan Pelajaran Bahasa Kebangsaan
yang dikhususkan kepada pelajar asing. Salah satu matlamat
dan objektif pendidikan bahasa Melayu (BM) yang
ditawarkan kepada pelajar asing di IPT di Malaysia adalah
untuk membolehkan mereka menguasai kemahiran asas
berbahasa Melayu. Adalah diharapkan kemahiran asas ini
dapat digunakan bagi melahirkan idea dan perasaan melalui
lisan dan penulisan. Selain itu, pelajar antarabangsa ini juga
diharapkan dapat bertutur dengan cara yang mudah untuk
berinteraksi serta menyesuaikan diri dengan masyarakat dan
budaya di Malaysia dengan sebaiknya dan berkesan.
Bagaimanapun, terdapat beberapa isu yang sering
dibangkitkan apabila membicarakan pendidikan BM kepada
pelajar antarabangsa di IPT di Malaysia. Isu-isu ini sering
kali dibincangkan, namun begitu sehingga kini kaedah atau
metod yang sesuai dan berkesan masih lagi belum ditemui
untuk mencari jalan penyelesaiannya.
II.
MODUL BELAJAR CARA BELAJAR
Kerangka ini pada asasnya dibina bagi memastikan Modul
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
31 5 School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
VI. KEPENTINGAN KAJIAN
sasaran. Dapatan atau maklumat yang diperoleh daripada
Fasa 1 dalam peringkat (i), (ii), dan (iii) akan digunakan
Kajian ini adalah penting bagi menjawab persoalan kajian
dalam untuk mengetahui peringkat kemahiran bahasa dalam untuk melihat tahap penguasaan pelajar asing dalam empat
membina reka bentuk atau kerangka Modul Belajar Cara kemahiran berbahasa iaitu mendengar, bertutur, membaca
Belajar pada kajian seterusnya.
dan menulis serta keberkesanan modul pengajaran yang
digunakan. Penyelidik juga berpendapat bahawa kajian ini
III. PENYATAAN MASALAH
perlu dilakukan memandangkan kerana amat penting
Kajian ini dijalankan bagi mengkaji tahap penguasaan
kepada tenaga pengajar khususnya untuk melihat dan
bahasa Melayu dalam kalangan pelajar asing di UniMAP
mengenal pasti tahap penguasaan para pelajar mereka dalam
setelah mereka mengambil subjek tersebut sama ada sebagai
subjek bahasa Melayu sebagai bahasa asing, supaya mereka
subjek teras mahupun elektif. Kajian ini juga bertujuan
dapat mengambil langkah-langkah yang terbaik bagi
untuk melihat hubungan kaedah BCB digunakan untuk
mengatasi kelemahan yang wujud sama ada terhadap modul
melihat tahap penguasaan bahasa Melayu dan penggunaan
yang dibangunkan atau kaedah pengajaran dan
bahasa Melayu dalam kemahiran bertutur, kemahiran
pembelajaran (P&P) yang digunakan. Hasil dapatan ini
membaca, kemahiran menulis dan kemahiran mendengar.
diharap dapat memberi satu idea baru kepada tenaga
pengajar dan universiti dalam memartabatkan penggunaan
IV.
PERSOALAN KAJIAN
bahasa Melayu ke peringkat antarabangsa.
Berdasarkan perbincangan dalam pernyataan masalah di
atas, pengkaji meletakan beberapa persoalan dala kajian ini
VII. SKOP/ BATASAN KAJIAN
iaitu:
Kajian ini telah dilakukan terhadap kumpulan pelajar
1) Apakah kaedah BCB ini dalam membantu pelajar antarabangsa yang kini belajar di Unimap dalam pelbagai
antarabangsa UniMAP meningkatkan tahap kemahiran dan jurusan. Pelajar-pelajar ini terdiri daripada pelajar tahun 1
pengguasaan bahasa Melayu.
ke atas yang pertama kali belajar Bahasa Melayu Asas.
2) Apakah faktor linguistik (iaitu elemen kemahiran
Kajian penyelidikan ini terbatas kepada lokasi, tajuk, masa,
berbahasa) mempengaruhi tahap penguasaan bahasa Melayu
sampel dan kewangan yang ditetapkan seperti berikut:
sebagai bahasa asing kepada penutur bukan natif bahasa
• Keputusan, analisis dan kesimpulan bagi kajian ini
Melayu (para pelajar antarabangsa di IPT)
hanya releven untuk pelajar-pelajar antarabangsa
3) Adakah pembelajaran bahasa Melayu yang wajib
yang belajar Bahasa Melayu Asas sahaja.
diambil oleh semua pelajar antarabangsa yang mendaftar di
• Pengkaji hanya menggunakan satu jenis instrumen
UniMAP
mencapai
matlamatnya
iaitu
dapat
kajian sahaja iaitu dengan menggunakan borang
mengaplikasikan kemahiran menulis, membaca, mendengar
soal selidik.
dan bertutur dalam bahasa Melayu.
• Tahap penguasaan dan penggunaan bahasa Melayu
Adakah empat kemahiran asas berbahasa ini
ditekankan dalam aspek kemahiran membaca,
menjadi faktor utama dalam menentukan tahap penguasaan
mendengar, menulis, dan bertutur.
bahasa Melayu sebagai bahasa asing kepada penutur bukan
natif bahasa Melayu itu sendiri. Melalui persoalan kajian
ini, pengkaji berharap dapat meneroka lebih banyak isu
yang berkaitan kaedah dan strategi pengajaran dan
pembelajaran yang bersesuaian dengan tahap penguasaan
bahasa Melayu dalam kalangan pelajar antarabangsa di
UniMAP dan usaha untuk mengantarabangsakan bahasa
Melayu sebagai salah satu bahasa dunia dapat dicapai
apabila pelajar antarabangsa boleh bertutur, membaca,
menulis dan mendengar dengan baik dan lancar.
V.
OBJEKTIF KAJIAN
Objektif kajian ini adalah untuk:
1) Melihat keberkesanan modul yang diguna pakai
dalam proses pembelajaran pelajar dalam bahasa Melayu.
•
Masa untuk menjalankan kajian penyelidikan ini
kurang daripada satu tahun.
•
Pengkaji tidak mengambil kira aspek lain yang ada
pada responden selain aspek yang dikaji.
•
Hasil kajian bergantung kepada kejujuran
responden semasa menjawab borang soal selidik.
VIII. SOROTAN KAJIAN
Sejak kebelakangan ini pembelajaran bahasa Melayu
sebagai bahasa asing di peringkat institusi pengajian
2) Mengkaji tahap penguasaan bahasa Melayu dalam
kalangan pelajar antarabangsa di UniMAP dalam aspek
kemahiran membaca, mendengar, menulis dan bertutur.
3) Mengenal pasti hubungan antara penguasaan
dengan tahap kecekapan empat kemahiran asas bahasa iaitu
kemahiran mendengar, menulis, membaca dan bertutur
dalam kalangan pelajar asing di UniMAP.
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
31 6 School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
tinggi semakin penting. Subjek bahasa Melayu sebagai
bahasa asing kepada pelajar asing juga telah ditambah
dalam kurikulum meraka sama ada menjadi subjek teras
ataupun subjek
elektif. Pembelajaran bahasa
Melayu sebagai bahasa asing adalah berbeza dengan
pembelajaran bahasa ibunda.Hal ini kerana pelajar asing
tidak mempunyai pengetahuan asas mengenai bahasa
Melayu tidak seperti mana mereka mengetahui bahasa
ibunda mereka yang digunakan sebagai medium komunikasi
mereka seharian.
keresahan pelajar dalam mempelajari bahasa asing di
IPTA, penguasaan bahasa Inggeris oleh Azizah Abu
Hanafiah(2008), Suzana Ismail (2005) yang mengkaji
tentang strategi pembelajaran bahasa Jepun oleh pelajar
tempatan. Adibah Abdul Latif (Bahasa Inggeris).
IX.
DAPATAN HASIL KAJIAN
Analisis
Profil
Demografi
Responden
Secara
keseluruhannya, proses penganalisisan data dilakukan
hanya terhad kepada analisis deskriptif asas dengan
melihat kepada indeks bilangan dan peratusan sahaja.
Perbincangan demografi responden meliputi jantina,
Fokus utama kajian ini adalah untuk melihat penguasaan
umur, negara asal, kursus di UniMAP dan jangka masa
pelajar antarabangsa setelah mengikuti kelas bahasa Melayu
tinggal di UniMAP akan dianalisis secara terperinci.
di peringkat asas. Kajian mengenai penggunaan dan
Berikut adalah analisis data demografi responden.
penguasaan bahasa Melayu sebagai bahasa asing telah
dilakukan sejak beberapa tahun yang lalu. Berdasarkan Jantina Responden
kajian yang dijalankan oleh Juriah et.al. (2001) yang Dari segi jantina, secara keseluruhannya, sebanyak 17
melibatkan Institusi Pengajian Tinggi Swasta (IPTS) responden yang dipilih dalam kajian ini iaitu 65% atau
terhadap 120 pelajar asing, beliau mendapati sebahagian kekerapan sebanyak 11 orang merupakan responden
besar daripada responden yang dikaji memperlihatkan perempuan manakala 35% atau kekerapannya iaitu 6
kelemahan mereka untuk menguasai keempat-empat orang ialah responden lelaki. Jumlah peratusan dan
kemahiran berbahasa iaitu bertutur, mendengar, membaca kekerapan bagi jantina perempuan dan lelaki adalah tidak
dan menulis. Didapati responden mengalami kesukaran sama kerana pengkaji menggunakan kaedah pemilihan
untuk memahami aspek tatabahasa dan ini menyukarkan responden secara rawak dalam kajian ini. Pengkaji
mereka untuk berkomunikasi secaa lisan dan tulisan dengan memberikan borang soal selidik secara rawak kepada
baik. Pernyataan ini disokong oleh dapatan kajian yang responden. Oleh sebab itulah responden lelaki dan
dijalankan oleh Marzalina (2005) yang melihat stail perempuan tidak seimbang. Rajah 1 dan Jadual 1 di
pembelajaran pelajar asing terhadap bahasa Melayu juga bawah ialah bilangan dan peratusan responden mengikut
menyatakan bahawa tahap penguasaan pelajar dalam jantina.
mempelajari bahasa Melayu juga tidak memuaskan kerana
TABLE IV. PERATUSAN JANTINA
mereka tidak berupaya untuk menguasai bahasa Melayu
dengan sebaiknya.
Rusdi (2001), yang melihat tahap penguasaan kemahiran
menulis dalam kalangan pelajar asing juga mendapati
sebahagian besar pelajar asing yang mengikuti kursus
bahasa Melayu Tahap II di UKM masih lemah dalam
kemahiran walaupun mereka telah mengambil subjek
bahasa Melayu di Tahap I sebelum ini. Hal ini adalah
kerana pelajar lemah dalam menguasai empat aspek penting
kemahiran berbahasa Melayu iaitu kemahiran mendenganr,
membaca, bertutur dan menulis dengan cekap.
Beberapa kajian lepas juga banyak mengkaji tentang strategi
pengajaran dan pembelajaran bahasa Melayu sebagai bahasa
asing. Antaranya kajian yang dilakukan oleh Yong Chyn
Chye yang melihat apakah strategi pembelajaran yang
sesuai digunakan oleh pelajar antarabangsa secara formal
dan tidak formal dalam mempelajari bahasa Melayu. Hasil
dapatan memperlihatkan bahawa pensyarah sangat
memainkan peranan yang penting dalam memastikan
pelajar dapat mempelajari bahasa Melayu. Kajian
penguasaan bahasa asing juga turut dijalankan oleh pengkaji
lain seperti Wan Zarina Wan Zakaria(2007) yang melihat
tahap
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
RESPONDEN
JANTINA
Perempuan
BILANGAN
11
PERATUSAN
65
Lelaki
35
6
JUMLAH
17
100
RAJAH 1) PERATUSAN JANTINA RESPONDEN
31 7 School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
Umur Responden
Kursus Responden di UniMAP
PERATUSAN JANTINA
RESPONDEN
Kursus yang ditawarkan untuk pelajar asing di UniMAP
ialah di peringkat Ijazah Pertama, Sarjana dan Ijazah
Kedoktoran. 100% atau kesemua responden iaitu 17 orang
pelajar yang diuji merupakan pelajar di peringkat Ijazah
Pertama. Tiada responden yang mengikuti kursus di
peringkat Ijazah Lanjutan. Jadual 4 menunjukkan bilangan
dan peratusan pelajar asing yang mengambil kursus di
UniMAP.
■ Perempuan ■ Lelaki
TABLE VI.
KURSUS RESPONDEN DI UNIMAP
Kursus
Bilangan
Peratusan
17
Ijazah
100
Pertama
Sarjana
0
0
Ijazah
0
0
Kedoktoran
JUMLAH
17
100
Majoriti responden yang dipilih adalah berumur dalam
lingkungan 19-21 tahun iaitu sebanyak 88% berbanding
dengan responden yang berumur dalam lingkungan 2225
tahun iaitu sebanyak 12% dan tiada responden yang
berumur dalam lingkungan 26 tahun ke atas. Rajah dan
Jadual II berikut merupakan bilangan dan peratusan umur TABLE VII.
responden dalam kajian ini.
KURSUS RESPONDEN DI UNIMAP
TABLE V. PERATUSAN UMUR RESPONDEN
UMUR
BILANGAN
PERATUSAN
19-21
15
88
22-25
2
12
JUMLAH
17
100
RAJAH 2) PERATUSAN UMUR RESPONDEN
Negara Asal Responden
Selain jantina dan umur, penyelidik akan melihat dari
perspektif negara asal responden. Daripada 17 responden
yang dipilih, 41% daripada mereka berasal dari negara
China, manakala 23% mewakili negara Yaman, 12% dari
negara Sudan dan hanya 6% sahaja responden yang
berasal dari negara Nigeria dan Oman. Berikut ialah Rajah
dan Jadual 3 tentang kekerapan dan peratusan negara asal
para responden yang menuntut di UniMAP.
RAJAH 3) NEGARA ASAL RESPONDEN
X. PENGUJIAN HIPOTESIS ANTARA EMPAT
KEMAHIRAN BERBAHASA DENGAN PENGUASAAN
BAHASA MELAYU DALAM KALANGAN PELAJAR
ANTARABANGSA
Pengkaji telah membentuk empat hipotesis untuk melihat
tahap penguasaan pelajar setelah menduduki kelas Bahasa
Melayu di universiti masing-masing bagi tujuan untuk
menganalisis perkaitan antara variabel bebas yang terdiri
daripada empat kemahiran iaitu mendengar, bertutur,
membaca dan menulis dengan tahap penguasaan bahasa
Melayu dalam kalangan pelajar asing. Berikut adalah
hipotesis yang telah dibentuk iaitu:
31 8
School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
H1 :
Terdapat hubungan positif antara kemahiran
mendengar dengan penguasaan bahasa Melayu dalam
kalangan pelajar antarabangsa.
H2 :
Terdapat hubungan positif antara kemahiran
membaca dengan penguasaan bahasa Melayu dalam
kalangan pelajar antarabangsa.
H3 :
Terdapat hubungan positif antara kemahiran
menulis dengan penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan
pelajar antarabangsa.
H4 :
Terdapat hubungan positif antara kemahiran
bertutur dengan penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan
pelajar antarabangsa.
Bagi tujuan menjawab keempat-empat hipotesis ini,
pengkaji telah memilih penggunaan analisis inferensi iaitu
korelasi Pearson. Analisis korelasi Pearson digunakan
untuk menyatakan hubungan antara variabel-variabel yang
menggunakan skala selang dan nisbah. Dalam kajian ini,
variabel-variabel bebas terdiri daripada empat kemahiran
berbahasa (mendengar, bertutur, menulis dan membaca).
Manakala variabel bersandar pula terdiri daripada
penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan pelajar asing.
Dalam kajian ini juga, kekuatan dan bentuk hubungan
antara variabel- variabel ini juga dilihat.
Kaedah analisis ini memberikan nilai pekali Pearson r yang
memberi pengukuran kekuatan perhubungan antara
variabel-variabel. Nilai r ini mempunyai sela antara nilainilai ini ialah antara +1.00 dan -1.00. Nilai r positif
menunjukkan terdapatnya hubungan yang positif. Manakala
nilai r negatif pula menunjukkan hubungan yang negatif.
Menurut Chua (2006), kekuatan nilai pekali korelasi diukur
berdasarkan nilainya seperti .00 (tiada korelasi), .01 hingga
.30 atau -.01 hingga -.30 (sangat lemah), .31 hingga .50
atau - .31 hingga -.50 (Lemah), .51 hingga .70 atau -.51
hingga -.70 (sederhana), .71 hingga .90 atau -.71 hingga .90 (Kuat) dan .91 hingga 1.00 atau -.91 atau -1.00 (Sangat
kuat).
TABLE VIII. ANALISIS HIPOTESIS ANTARA EMPAT
KEMAHIRAN BERBAHASA DENGAN PENGUASAAN
BAHASA MELAYU DALAM KALANGAN PELAJAR
ANTARABANGSA
Pengu
KBert KMem KMend KMe
asaan
utur
baca
engar
nulis
Penguas
1.000
aan PC
K.Bertu
.524** 1.000
tur PC
K.Mem
.758** .620** 1.000
baca PC
K.Mend
1.000
.524**
.620** 1.000
engar
**
PC
K.Menu lis
.725** .602** .962** .602**
1.000
PC
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
PC = Pearson Correlation
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Berdasarkan jadual 5 di atas, pengkaji menggunakan ujian
korelasi Pearson. Hasil analisis yang diperolehi
menunjukkan hubungan korelasi antara empat kemahiran
berbahasa iaitu kemahiran mendengar, membaca, menulis
dan bertutur dengan penguasaan ialah positif.
Hipotesis H1 bertujuan untuk melihat sama ada terdapat
hubungan yang positif antara kemahiran mendengar dengan
penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan pelajar asing.
Analisis menunjukkan hubungan korelasi antara kemahiran
mendengar dengan penguasaan bahasa Melayu adalah
r=.524 dan kekuatan hubungan adalah bersifat sederhana
serta bentuk hubungan antara variabel bebas dan bersandar
adalah positif. Hasil analisis ini menunjukkan bahawa
hipotesis terdapat hubungan positif antara kemahiran
mendengar dengan penguasaan bahasa Melayu dalam
kalangan pelajar antarabangsa boleh diterima.
Bagi kemahiran bertutur pula, analisis korelasi bertujuan
untuk melihat hipotesis H2 sama ada terdapat hubungan
yang positif antara kemahiran bertutur dengan penguasaan
bahasa Melayu dalam kalangan pelajar antarabangsa.
Berdasarkan Jadual 2 di atas nilai korelasi Pearson r
kemahiran bertutur ialah r = .524, dan kekuatan hubungan
adalah sederhana kuat dan bentuk hubungan antara variabel
kemahiran bertutur dan tahap penguasaan adalah positif.
Hasil analisis ini menunjukkan bahawa hipotesis “terdapat
hubungan yang positif antara kemahiran bertutur dengan
penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan pelajar asing”
diterima.
Analisis korelasi untuk melihat hubungan kemahiran
membaca pula didapati bahawa nilai korelasi Pearson r
kemahiran membaca ialah r = .758, p
Penguasaan Bahasa Melayu kepada Pelajar
Antarabangsa di UniMAP
ZALIZA ZUBIR1, AFIFAH HANANI YUSUF2, NAZIFAH HAMIDUN3, and NUR ADILA HAKIMI4
Pusat Bahasa Antarabangsa,
Universiti Malaysia Perlis, Malaysia
Email: zaliza@unimap. edu. my
Abstrak
Demi memartabatkan bahasa Melayu dan memantapkan sistem pendidikan Bahasa Melayu (BM) di UniMAP, satu
reformasi atau perubahan dalam sistem pendidikan BM perlu dilakukan. Bahasa Melayu yang dahulunya hanya
diajarkan dan dipelajari oleh pelajar warganegara tempatan, telah diperkenalkan kepada pelajar antarabangsa sebagai
satu mata pelajaran wajib. Pelbagai isu telah dibangkitkan. Antara isu yang sering dibincangkan ialah kebanyakan
pelajar antarabangsa yang mengikuti kursus Bahasa Melayu di UniMAP menghadapi masalah dan lemah dalam
menguasai kemahiran berbahasa Melayu yang dipelajari dalam tempoh masa yang singkat. Kelemahan ini secara
langsung menjejaskan kelancaran pengajian dan pencapaian akademik mereka secara keseluruhannya. Artikel ini
bertujuan untuk membincangkan tentang pengggunaan Modul Belajar-Cara-Belajar Bahasa Melayu di UniMAP untuk
melihat tahap kemahiran bahasa Melayu dalam kalangan pelajar antarabangsa UniMAP. Secara keseluruhan, beberapa
langkah yang perlu dilaksanakan Modul BCB yang bertujuan untuk meningkatkan strategi atau teknik belajar BM dalam
kalangan pelajar antarabangsa dalam lima kemahiran berbahasa Melayu, iaitu mendengar, membaca, bertutur, menulis
dan kosa kata.
Kata kunci - bahasa Melayu; Kaedah Belajar Cara Belajar; kemahiran bahasa
Abstract
In order to uphold the Malay language and strengthen Malay language education system in UniMAP, a transformation or
change is necessitated in the education system. Previously, Malay language used to be taught and learned by the local
students but now, it has been introduced to the international students as a compulsory subject. Various issues have been
raised. Among the issues that are most frequently discussed are most of the international students who are pursuing the
Malay language course have a difficulty and weak in mastering the language within a short period of time. Overall, this
weakness affects the continuity in their studies as well as academic achievement. This article aims to discuss on the
Belajar-Cara-Belajar Bahasa Melayu Module and observe the Malay Language skill level among international students
at UniMAP. On the whole, there are several techniques need to be implemented using the BCB module which it is aimed
to improve in learning Malay language skills among international students namely listening, reading, speaking, writing
and vocabulary.
Keywords - Malay Language; Belajar Cara Belajar method; language skills
1
PENGENALAN
Kebanjiran pelajar antarabangsa belakangan ini
menyebabkan kerajaan telah menetapkan pendidikan bahasa Melayu di IPT sebagai subjek wajib.
Peningkatan bilangan pelajar antarabangsa yang begitu
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
31 4 School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
ketara ini telah mencetuskan perubahan rombakan telah
dilakukan dan bahasa Melayu yang diajarkan kepada pelajar
antarabangsa dikenali sebagai Bahasa Melayu sebagai
bahasa asing (BMSBA). Dasar yang diperkenalkan ini telah
menjadi sebahagian daripada pelaksanaan untuk menarik
lebih ramai pelajar antarabangsa untuk melanjutkan
pengajian dalam pelbagai bidang di negara ini. Menyedari
kepentingan pendidikan bahasa Melayu kepada pelajar
antarabangsa, Agensi Kelayakan Malaysia atau Malaysian
Qualifications Agencies (MQA) telah membentuk satu
Sukatan Pelajaran Bahasa Kebangsaan khusus untuk pelajar
antarabangsa yang sedang melanjutkan pengajian di negara
ini.
BCB BM PA yang dibangunkan dapat dilaksanakan dengan
lancar sebagaimana yang dirancang. Langkah-langkah yang
telah dikenal pasti terdiri daripada dua komponen utama,
iaitu reka bentuk instruksi dan Modul BCB BM PA.
Komponen reka bentuk instruksi ialah fasa-fasa yang
menunjukkan kaedah atau langkah yang perlu diikuti dalam
keseluruhan proses pelaksanaan membangun dan menilai
Modul BCB BM PA. Manakala, komponen Modul BCB
BM PA pula ialah komponen yang mengandungi item-item
yang menjadi sumber maklumat asas (input) yang
diperlukan untuk membina dan menilai Modul BCB BM PA
berdasarkan fasa-fasa yang ditetapkan dalam reka bentuk
instruksi tersebut.
Bahasa Melayu merupakan bahasa perhubungan dalam
kalangan masyarakat Malaysia. Peranan bahasa Melayu
sebagai bahasa pengantar telah diwartakan dalam Akta
Pendidikan 1961. Kemasukan ramai pelajar antarabangsa ke
negara ini telah menyebabkan perubahan dalam Akta ini
telah dilakukan menjadikan Akta pendidikan 1961 kepada
Akta Pendidikan Tinggi Swasta 1996. Kebanyakan IPT di
Malaysia telah mewajibkan pelajar-pelajar antarabangsa
yang sedang menuntut di negara ini untuk mengikuti kursus
bahasa Melayu dalam tempoh satu semester sepanjang
pengajian mereka di Malaysia. Dengan ini, pelajar
antarabangsa tidak mempunyai pillihan lain kerana
mengikuti kursus bahasa Melayu merupakan prasyarat
untuk lulus dalam penngajian mereka.
Fasa pertama ialah fasa analisis yang menjadi penentu
kepada pemilihan „input‟ yang menjadi asas dalam
pembangunan Modul BCB BM PA. Fasa ini dijalankan
dalam tiga peringkat. Peringkat (i) mengenal pasti sasaran
dan keperluan pembangunan modul. Sasaran utama ialah
pelajar asing yang belajar bahasa Melayu di UniMAP dan
menjadi pengguna sasaran dan sasaran kedua ialah guru
bahasa Melayu kepada pelajar asing di UniMAP.
Pengenalpastian kepada sasaran ini penting kerana modul
yang dibangunkan akan digunakan oleh pelajar asing
sebagai modul pembelajaran kendiri atau bersama guru
yang berperanan sebagai fasilitator. Kedua-dua sasaran
tersebut diperlukan bagi menentukan tahap pengetahuan dan
tahap penggunaan SPB serta persetujuan mereka tentang
keperluan membangun Modul BCB BM PA. Maklumat
yang diperoleh daripada peringkat ini digunakan sebagai
panduan
pembentukan
tahap
SPB
(senang/sederhana/sukar) dalam modul yang dibangunkan
serta asas kepada keperluan membangun modul. Peringkat
(ii) mengenal pasti SPB pelajar asing cemerlang bahasa
(PACB) semasa belajar BM daripada aspek penggunaan dan
kekerapannya. Pengenalpastian SPB pelajar ditentukan
berdasarkan lima kemahiran berbahasa dalam BM, iaitu
mendengar, membaca, bertutur, menulis dan kosa kata.
Peringkat ini dijalankan bagi memastikan isi kandungan
Modul BCB BM PA yang dibangunkan adalah berdasarkan
penggunaan SPB yang diperlukan pelajar antarabangsa
semasa belajar BM. Penggunaan dan kekerapan SPB PACB
sebagai asas menentukan SPB dalam modul yang dibina
berdasarkan analisis literatur mendapati bahawa PCB
menggunakan SPB dengan lebih kerap, sedar tentang SPB
yang digunakan serta berkebolehan memilih strategi yang
sesuai mengikut tugasan bahasa yang diberikan. Rubin
(1975) menegaskan bahawa strategi yang dapat dikenal
pasti digunakan pelajar cemerlang boleh diajarkan kepada
pelajar lemah dan pelajar cemerlang itu boleh dijadikan
rujukan kepada pelajar lain. Dalam peringkat (iii) pula
dijalankan analisis keperluan tentang jenis media, bahasa
yang digunakan, dan kemahiran bahasa pilihan pelajar.
Analisis keperluan daripada aspek ini diperlukan bagi
memastikan struktur reka bentuk modul yang dibangunkan
dipilih berdasarkan keperluan pelajar atau pengguna
A. Objektif dan Matlamat Pengajaran dan
Pembelajaran Bahasa Melayu kepada Pelajar
Antarabangsa
Menyedari pentingnya pengajaran dan pembelajaran bahasa
Melayu kepada pelajar antarabangsa, Agensi Kelayakan
Malaysia atau Malaysian Qualifications Agencies (MQA)
telah membentuk Sukatan Pelajaran Bahasa Kebangsaan
yang dikhususkan kepada pelajar asing. Salah satu matlamat
dan objektif pendidikan bahasa Melayu (BM) yang
ditawarkan kepada pelajar asing di IPT di Malaysia adalah
untuk membolehkan mereka menguasai kemahiran asas
berbahasa Melayu. Adalah diharapkan kemahiran asas ini
dapat digunakan bagi melahirkan idea dan perasaan melalui
lisan dan penulisan. Selain itu, pelajar antarabangsa ini juga
diharapkan dapat bertutur dengan cara yang mudah untuk
berinteraksi serta menyesuaikan diri dengan masyarakat dan
budaya di Malaysia dengan sebaiknya dan berkesan.
Bagaimanapun, terdapat beberapa isu yang sering
dibangkitkan apabila membicarakan pendidikan BM kepada
pelajar antarabangsa di IPT di Malaysia. Isu-isu ini sering
kali dibincangkan, namun begitu sehingga kini kaedah atau
metod yang sesuai dan berkesan masih lagi belum ditemui
untuk mencari jalan penyelesaiannya.
II.
MODUL BELAJAR CARA BELAJAR
Kerangka ini pada asasnya dibina bagi memastikan Modul
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
31 5 School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
VI. KEPENTINGAN KAJIAN
sasaran. Dapatan atau maklumat yang diperoleh daripada
Fasa 1 dalam peringkat (i), (ii), dan (iii) akan digunakan
Kajian ini adalah penting bagi menjawab persoalan kajian
dalam untuk mengetahui peringkat kemahiran bahasa dalam untuk melihat tahap penguasaan pelajar asing dalam empat
membina reka bentuk atau kerangka Modul Belajar Cara kemahiran berbahasa iaitu mendengar, bertutur, membaca
Belajar pada kajian seterusnya.
dan menulis serta keberkesanan modul pengajaran yang
digunakan. Penyelidik juga berpendapat bahawa kajian ini
III. PENYATAAN MASALAH
perlu dilakukan memandangkan kerana amat penting
Kajian ini dijalankan bagi mengkaji tahap penguasaan
kepada tenaga pengajar khususnya untuk melihat dan
bahasa Melayu dalam kalangan pelajar asing di UniMAP
mengenal pasti tahap penguasaan para pelajar mereka dalam
setelah mereka mengambil subjek tersebut sama ada sebagai
subjek bahasa Melayu sebagai bahasa asing, supaya mereka
subjek teras mahupun elektif. Kajian ini juga bertujuan
dapat mengambil langkah-langkah yang terbaik bagi
untuk melihat hubungan kaedah BCB digunakan untuk
mengatasi kelemahan yang wujud sama ada terhadap modul
melihat tahap penguasaan bahasa Melayu dan penggunaan
yang dibangunkan atau kaedah pengajaran dan
bahasa Melayu dalam kemahiran bertutur, kemahiran
pembelajaran (P&P) yang digunakan. Hasil dapatan ini
membaca, kemahiran menulis dan kemahiran mendengar.
diharap dapat memberi satu idea baru kepada tenaga
pengajar dan universiti dalam memartabatkan penggunaan
IV.
PERSOALAN KAJIAN
bahasa Melayu ke peringkat antarabangsa.
Berdasarkan perbincangan dalam pernyataan masalah di
atas, pengkaji meletakan beberapa persoalan dala kajian ini
VII. SKOP/ BATASAN KAJIAN
iaitu:
Kajian ini telah dilakukan terhadap kumpulan pelajar
1) Apakah kaedah BCB ini dalam membantu pelajar antarabangsa yang kini belajar di Unimap dalam pelbagai
antarabangsa UniMAP meningkatkan tahap kemahiran dan jurusan. Pelajar-pelajar ini terdiri daripada pelajar tahun 1
pengguasaan bahasa Melayu.
ke atas yang pertama kali belajar Bahasa Melayu Asas.
2) Apakah faktor linguistik (iaitu elemen kemahiran
Kajian penyelidikan ini terbatas kepada lokasi, tajuk, masa,
berbahasa) mempengaruhi tahap penguasaan bahasa Melayu
sampel dan kewangan yang ditetapkan seperti berikut:
sebagai bahasa asing kepada penutur bukan natif bahasa
• Keputusan, analisis dan kesimpulan bagi kajian ini
Melayu (para pelajar antarabangsa di IPT)
hanya releven untuk pelajar-pelajar antarabangsa
3) Adakah pembelajaran bahasa Melayu yang wajib
yang belajar Bahasa Melayu Asas sahaja.
diambil oleh semua pelajar antarabangsa yang mendaftar di
• Pengkaji hanya menggunakan satu jenis instrumen
UniMAP
mencapai
matlamatnya
iaitu
dapat
kajian sahaja iaitu dengan menggunakan borang
mengaplikasikan kemahiran menulis, membaca, mendengar
soal selidik.
dan bertutur dalam bahasa Melayu.
• Tahap penguasaan dan penggunaan bahasa Melayu
Adakah empat kemahiran asas berbahasa ini
ditekankan dalam aspek kemahiran membaca,
menjadi faktor utama dalam menentukan tahap penguasaan
mendengar, menulis, dan bertutur.
bahasa Melayu sebagai bahasa asing kepada penutur bukan
natif bahasa Melayu itu sendiri. Melalui persoalan kajian
ini, pengkaji berharap dapat meneroka lebih banyak isu
yang berkaitan kaedah dan strategi pengajaran dan
pembelajaran yang bersesuaian dengan tahap penguasaan
bahasa Melayu dalam kalangan pelajar antarabangsa di
UniMAP dan usaha untuk mengantarabangsakan bahasa
Melayu sebagai salah satu bahasa dunia dapat dicapai
apabila pelajar antarabangsa boleh bertutur, membaca,
menulis dan mendengar dengan baik dan lancar.
V.
OBJEKTIF KAJIAN
Objektif kajian ini adalah untuk:
1) Melihat keberkesanan modul yang diguna pakai
dalam proses pembelajaran pelajar dalam bahasa Melayu.
•
Masa untuk menjalankan kajian penyelidikan ini
kurang daripada satu tahun.
•
Pengkaji tidak mengambil kira aspek lain yang ada
pada responden selain aspek yang dikaji.
•
Hasil kajian bergantung kepada kejujuran
responden semasa menjawab borang soal selidik.
VIII. SOROTAN KAJIAN
Sejak kebelakangan ini pembelajaran bahasa Melayu
sebagai bahasa asing di peringkat institusi pengajian
2) Mengkaji tahap penguasaan bahasa Melayu dalam
kalangan pelajar antarabangsa di UniMAP dalam aspek
kemahiran membaca, mendengar, menulis dan bertutur.
3) Mengenal pasti hubungan antara penguasaan
dengan tahap kecekapan empat kemahiran asas bahasa iaitu
kemahiran mendengar, menulis, membaca dan bertutur
dalam kalangan pelajar asing di UniMAP.
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
31 6 School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
tinggi semakin penting. Subjek bahasa Melayu sebagai
bahasa asing kepada pelajar asing juga telah ditambah
dalam kurikulum meraka sama ada menjadi subjek teras
ataupun subjek
elektif. Pembelajaran bahasa
Melayu sebagai bahasa asing adalah berbeza dengan
pembelajaran bahasa ibunda.Hal ini kerana pelajar asing
tidak mempunyai pengetahuan asas mengenai bahasa
Melayu tidak seperti mana mereka mengetahui bahasa
ibunda mereka yang digunakan sebagai medium komunikasi
mereka seharian.
keresahan pelajar dalam mempelajari bahasa asing di
IPTA, penguasaan bahasa Inggeris oleh Azizah Abu
Hanafiah(2008), Suzana Ismail (2005) yang mengkaji
tentang strategi pembelajaran bahasa Jepun oleh pelajar
tempatan. Adibah Abdul Latif (Bahasa Inggeris).
IX.
DAPATAN HASIL KAJIAN
Analisis
Profil
Demografi
Responden
Secara
keseluruhannya, proses penganalisisan data dilakukan
hanya terhad kepada analisis deskriptif asas dengan
melihat kepada indeks bilangan dan peratusan sahaja.
Perbincangan demografi responden meliputi jantina,
Fokus utama kajian ini adalah untuk melihat penguasaan
umur, negara asal, kursus di UniMAP dan jangka masa
pelajar antarabangsa setelah mengikuti kelas bahasa Melayu
tinggal di UniMAP akan dianalisis secara terperinci.
di peringkat asas. Kajian mengenai penggunaan dan
Berikut adalah analisis data demografi responden.
penguasaan bahasa Melayu sebagai bahasa asing telah
dilakukan sejak beberapa tahun yang lalu. Berdasarkan Jantina Responden
kajian yang dijalankan oleh Juriah et.al. (2001) yang Dari segi jantina, secara keseluruhannya, sebanyak 17
melibatkan Institusi Pengajian Tinggi Swasta (IPTS) responden yang dipilih dalam kajian ini iaitu 65% atau
terhadap 120 pelajar asing, beliau mendapati sebahagian kekerapan sebanyak 11 orang merupakan responden
besar daripada responden yang dikaji memperlihatkan perempuan manakala 35% atau kekerapannya iaitu 6
kelemahan mereka untuk menguasai keempat-empat orang ialah responden lelaki. Jumlah peratusan dan
kemahiran berbahasa iaitu bertutur, mendengar, membaca kekerapan bagi jantina perempuan dan lelaki adalah tidak
dan menulis. Didapati responden mengalami kesukaran sama kerana pengkaji menggunakan kaedah pemilihan
untuk memahami aspek tatabahasa dan ini menyukarkan responden secara rawak dalam kajian ini. Pengkaji
mereka untuk berkomunikasi secaa lisan dan tulisan dengan memberikan borang soal selidik secara rawak kepada
baik. Pernyataan ini disokong oleh dapatan kajian yang responden. Oleh sebab itulah responden lelaki dan
dijalankan oleh Marzalina (2005) yang melihat stail perempuan tidak seimbang. Rajah 1 dan Jadual 1 di
pembelajaran pelajar asing terhadap bahasa Melayu juga bawah ialah bilangan dan peratusan responden mengikut
menyatakan bahawa tahap penguasaan pelajar dalam jantina.
mempelajari bahasa Melayu juga tidak memuaskan kerana
TABLE IV. PERATUSAN JANTINA
mereka tidak berupaya untuk menguasai bahasa Melayu
dengan sebaiknya.
Rusdi (2001), yang melihat tahap penguasaan kemahiran
menulis dalam kalangan pelajar asing juga mendapati
sebahagian besar pelajar asing yang mengikuti kursus
bahasa Melayu Tahap II di UKM masih lemah dalam
kemahiran walaupun mereka telah mengambil subjek
bahasa Melayu di Tahap I sebelum ini. Hal ini adalah
kerana pelajar lemah dalam menguasai empat aspek penting
kemahiran berbahasa Melayu iaitu kemahiran mendenganr,
membaca, bertutur dan menulis dengan cekap.
Beberapa kajian lepas juga banyak mengkaji tentang strategi
pengajaran dan pembelajaran bahasa Melayu sebagai bahasa
asing. Antaranya kajian yang dilakukan oleh Yong Chyn
Chye yang melihat apakah strategi pembelajaran yang
sesuai digunakan oleh pelajar antarabangsa secara formal
dan tidak formal dalam mempelajari bahasa Melayu. Hasil
dapatan memperlihatkan bahawa pensyarah sangat
memainkan peranan yang penting dalam memastikan
pelajar dapat mempelajari bahasa Melayu. Kajian
penguasaan bahasa asing juga turut dijalankan oleh pengkaji
lain seperti Wan Zarina Wan Zakaria(2007) yang melihat
tahap
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
RESPONDEN
JANTINA
Perempuan
BILANGAN
11
PERATUSAN
65
Lelaki
35
6
JUMLAH
17
100
RAJAH 1) PERATUSAN JANTINA RESPONDEN
31 7 School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
Umur Responden
Kursus Responden di UniMAP
PERATUSAN JANTINA
RESPONDEN
Kursus yang ditawarkan untuk pelajar asing di UniMAP
ialah di peringkat Ijazah Pertama, Sarjana dan Ijazah
Kedoktoran. 100% atau kesemua responden iaitu 17 orang
pelajar yang diuji merupakan pelajar di peringkat Ijazah
Pertama. Tiada responden yang mengikuti kursus di
peringkat Ijazah Lanjutan. Jadual 4 menunjukkan bilangan
dan peratusan pelajar asing yang mengambil kursus di
UniMAP.
■ Perempuan ■ Lelaki
TABLE VI.
KURSUS RESPONDEN DI UNIMAP
Kursus
Bilangan
Peratusan
17
Ijazah
100
Pertama
Sarjana
0
0
Ijazah
0
0
Kedoktoran
JUMLAH
17
100
Majoriti responden yang dipilih adalah berumur dalam
lingkungan 19-21 tahun iaitu sebanyak 88% berbanding
dengan responden yang berumur dalam lingkungan 2225
tahun iaitu sebanyak 12% dan tiada responden yang
berumur dalam lingkungan 26 tahun ke atas. Rajah dan
Jadual II berikut merupakan bilangan dan peratusan umur TABLE VII.
responden dalam kajian ini.
KURSUS RESPONDEN DI UNIMAP
TABLE V. PERATUSAN UMUR RESPONDEN
UMUR
BILANGAN
PERATUSAN
19-21
15
88
22-25
2
12
JUMLAH
17
100
RAJAH 2) PERATUSAN UMUR RESPONDEN
Negara Asal Responden
Selain jantina dan umur, penyelidik akan melihat dari
perspektif negara asal responden. Daripada 17 responden
yang dipilih, 41% daripada mereka berasal dari negara
China, manakala 23% mewakili negara Yaman, 12% dari
negara Sudan dan hanya 6% sahaja responden yang
berasal dari negara Nigeria dan Oman. Berikut ialah Rajah
dan Jadual 3 tentang kekerapan dan peratusan negara asal
para responden yang menuntut di UniMAP.
RAJAH 3) NEGARA ASAL RESPONDEN
X. PENGUJIAN HIPOTESIS ANTARA EMPAT
KEMAHIRAN BERBAHASA DENGAN PENGUASAAN
BAHASA MELAYU DALAM KALANGAN PELAJAR
ANTARABANGSA
Pengkaji telah membentuk empat hipotesis untuk melihat
tahap penguasaan pelajar setelah menduduki kelas Bahasa
Melayu di universiti masing-masing bagi tujuan untuk
menganalisis perkaitan antara variabel bebas yang terdiri
daripada empat kemahiran iaitu mendengar, bertutur,
membaca dan menulis dengan tahap penguasaan bahasa
Melayu dalam kalangan pelajar asing. Berikut adalah
hipotesis yang telah dibentuk iaitu:
31 8
School of Liberal Arts, Walailak University, Thailand
H1 :
Terdapat hubungan positif antara kemahiran
mendengar dengan penguasaan bahasa Melayu dalam
kalangan pelajar antarabangsa.
H2 :
Terdapat hubungan positif antara kemahiran
membaca dengan penguasaan bahasa Melayu dalam
kalangan pelajar antarabangsa.
H3 :
Terdapat hubungan positif antara kemahiran
menulis dengan penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan
pelajar antarabangsa.
H4 :
Terdapat hubungan positif antara kemahiran
bertutur dengan penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan
pelajar antarabangsa.
Bagi tujuan menjawab keempat-empat hipotesis ini,
pengkaji telah memilih penggunaan analisis inferensi iaitu
korelasi Pearson. Analisis korelasi Pearson digunakan
untuk menyatakan hubungan antara variabel-variabel yang
menggunakan skala selang dan nisbah. Dalam kajian ini,
variabel-variabel bebas terdiri daripada empat kemahiran
berbahasa (mendengar, bertutur, menulis dan membaca).
Manakala variabel bersandar pula terdiri daripada
penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan pelajar asing.
Dalam kajian ini juga, kekuatan dan bentuk hubungan
antara variabel- variabel ini juga dilihat.
Kaedah analisis ini memberikan nilai pekali Pearson r yang
memberi pengukuran kekuatan perhubungan antara
variabel-variabel. Nilai r ini mempunyai sela antara nilainilai ini ialah antara +1.00 dan -1.00. Nilai r positif
menunjukkan terdapatnya hubungan yang positif. Manakala
nilai r negatif pula menunjukkan hubungan yang negatif.
Menurut Chua (2006), kekuatan nilai pekali korelasi diukur
berdasarkan nilainya seperti .00 (tiada korelasi), .01 hingga
.30 atau -.01 hingga -.30 (sangat lemah), .31 hingga .50
atau - .31 hingga -.50 (Lemah), .51 hingga .70 atau -.51
hingga -.70 (sederhana), .71 hingga .90 atau -.71 hingga .90 (Kuat) dan .91 hingga 1.00 atau -.91 atau -1.00 (Sangat
kuat).
TABLE VIII. ANALISIS HIPOTESIS ANTARA EMPAT
KEMAHIRAN BERBAHASA DENGAN PENGUASAAN
BAHASA MELAYU DALAM KALANGAN PELAJAR
ANTARABANGSA
Pengu
KBert KMem KMend KMe
asaan
utur
baca
engar
nulis
Penguas
1.000
aan PC
K.Bertu
.524** 1.000
tur PC
K.Mem
.758** .620** 1.000
baca PC
K.Mend
1.000
.524**
.620** 1.000
engar
**
PC
K.Menu lis
.725** .602** .962** .602**
1.000
PC
Symposium of International Langaues and Knowledge 2015
PC = Pearson Correlation
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Berdasarkan jadual 5 di atas, pengkaji menggunakan ujian
korelasi Pearson. Hasil analisis yang diperolehi
menunjukkan hubungan korelasi antara empat kemahiran
berbahasa iaitu kemahiran mendengar, membaca, menulis
dan bertutur dengan penguasaan ialah positif.
Hipotesis H1 bertujuan untuk melihat sama ada terdapat
hubungan yang positif antara kemahiran mendengar dengan
penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan pelajar asing.
Analisis menunjukkan hubungan korelasi antara kemahiran
mendengar dengan penguasaan bahasa Melayu adalah
r=.524 dan kekuatan hubungan adalah bersifat sederhana
serta bentuk hubungan antara variabel bebas dan bersandar
adalah positif. Hasil analisis ini menunjukkan bahawa
hipotesis terdapat hubungan positif antara kemahiran
mendengar dengan penguasaan bahasa Melayu dalam
kalangan pelajar antarabangsa boleh diterima.
Bagi kemahiran bertutur pula, analisis korelasi bertujuan
untuk melihat hipotesis H2 sama ada terdapat hubungan
yang positif antara kemahiran bertutur dengan penguasaan
bahasa Melayu dalam kalangan pelajar antarabangsa.
Berdasarkan Jadual 2 di atas nilai korelasi Pearson r
kemahiran bertutur ialah r = .524, dan kekuatan hubungan
adalah sederhana kuat dan bentuk hubungan antara variabel
kemahiran bertutur dan tahap penguasaan adalah positif.
Hasil analisis ini menunjukkan bahawa hipotesis “terdapat
hubungan yang positif antara kemahiran bertutur dengan
penguasaan bahasa Melayu dalam kalangan pelajar asing”
diterima.
Analisis korelasi untuk melihat hubungan kemahiran
membaca pula didapati bahawa nilai korelasi Pearson r
kemahiran membaca ialah r = .758, p