Standard Operating Procedure for the Welfare of Cattle in Overseas Markets Vietnamese.
Quy trình hoạt động tiêu
chuẩn vì sức khỏe của gia
súc ở các thị trường nước ngoài
Liên hệ:
Meat & Livestock Australia
Level 1, 165 Walker Street
North Sydney NSW 2060
Australia
ĐT: +61 2 9463 9333
Fax: +61 2 9463 9393
www.mla.com.au
LiveCorp
Level 4, 165 Walker Street
North Sydney, NSW 2060
ĐT: + 61 2 9929 6755
www.livecorp.com.au
Bản dịch:
Australian Multi Lingual Services Pty Ltd
Xuất bản bởi Meat & Livestock Australia Ltd
Số Doanh Nghiệp Úc 39 081 678 364
Tháng 1 năm 2012
©Meat & Livestock Australia Ltd, 2012
ISBN 9781741917819
Ấn phẩm này được xuất bản bởi Meat & Livestock Australia (MLA) và LiveCorp. Chúng tôi chú ý để đảm bảo tính chính
xác của các thông tin trong ấn phẩm này; tuy nhiên, MLA, LiveCorp và những người đóng góp cho ấn phẩm này không
chịu bất kỳ trách nhiệm nào về tính chính xác hay đầy đủ của thông tin hay các ý kiến có trong ấn phẩm. Quý vị nên tự
tìm thông tin trước khi đưa ra quyết định liên quan đến các lợi ích của quý vị. MLA và LiveCorp không chịu trách nhiệm
cho bất kỳ tổn thất nào phát sinh nếu quý vị chỉ dựa vào ấn phẩm này. Nghiêm cấm sao chép toàn bộ hoặc một phần
của ấn phẩm này mà không có sự chấp thuận và xác nhận trước của Meat & Livestock Australia và LiveCorp.
Quy trình hoạt động tiêu chuẩn vì
sức khỏe của gia súc ở các thị
trường nước ngoài
Sổ tay này mô tả cách sử dụng các quy trình hoạt động tiêu chuẩn (SOP) để đáp ứng tiêu
chuẩn sức khỏe động vật từ lúc rời tàu đến các cơ sở giết mổ tại các thị trường nước ngoài.
Tài liệu này cung cấp cái nhìn tổng quan về quy trình giết mổ và liệt kê các kết quả mong
muốn về sức khỏe động vật. Các qui định của Tổ Chức Sức Khỏe Động Vật Thế Giới (OIE)
được bao gồm trong phần này và trong toàn thể các SOP riêng lẻ..
Hướng dẫn này bao gồm phần giới thiệu và sáu quy trình hoạt động tiêu chuẩn liên quan
đến việc quản lý gia súc trước và trong khi giết mổ tại các thị trường nước ngoài.
Mục Lục
Các quy trình hoạt động tiêu chuẩn
1. Xử lý động vật
2. Vận chuyển trên đất liền
3. Các hoạt động vỗ béo
4. Nhốt giữ
5. Giết mổ – có làm bất tỉnh
6. Giết mổ – không làm bất tỉnh
© Meat & Livestock Australia, 2012
Số Doanh Nghiệp Úc 39 081 678 364
Level 1, 165 Walker Street
North Sydney NSW 2060
ĐT: +61 2 9463 9333
Fax: +61 2 9463 9393
www.mla.com.au
ISBN: 9781741917819
Chúng tôi đã chú ý để đảm bảo tính chính xác của các thông tin trong ấn phẩm này. Tuy nhiên, LiveCorp
và MLA không chịu trách nhiệm về tính chính xác hay đầy đủ của thông tin hoặc các ý kiến có trong
ấn phẩm. Quý vị nên tự tìm thông tin trước khi đưa ra quyết định liên quan đến các lợi ích của mình.
LiveCorp và MLA không chịu trách nhiệm cho bất kỳ tổn thất nào phát sinh nếu quý vị chỉ dựa vào ấn
phẩm này.
Nghiêm cấm sao chép toàn bộ hoặc một phần của ấn phẩm này mà không có sự chấp thuận và xác nhận
trước của LiveCorp và Meat & Livestock Australia.
1. Xử lý động vật
Gia súc phải được xử lý kỹ để đạt được sức khỏe động vật và chất
lượng thịt tốt. Điều quan trọng là những người chăn giữ gia súc hiểu
được hành vi của động vật và các nguyên tắc cơ bản của việc xử lý
động vật ít mang lại căng thẳng. Các quy trình bao gồm:
1. Thiết kế và bảo trì các cơ sở xử lý
2. Di chuyển và kéo gia súc
3. Sử dụng gậy lùa gia súc
2. Vận chuyển trên đất liền
SOP này bao gồm quy trình di chuyển gia súc lên/xuống và các hệ
thống vận chuyển. Quy trình này bao gồm vận chuyển từ tàu đến các
cơ sở vỗ béo và/hoặc giết mổ. Các SOP bao gồm các quy trình sau:
1. Sử dụng và bảo trì các cơ sở và thiết bị di chuyển lên/xuống
tàu tại khu vực di chuyển gia súc, cơ sở vỗ béo và giết mổ
2. Xếp gia súc thành các đàn thích hợp để vận chuyển
3. Di chuyển gia súc lên và xuống ít căng thẳng nhất
4. Xác định và quản lý các gia súc bị thương
3. Các hoạt động vỗ béo
SOP này bao gồm việc gia súc đến cơ sở vỗ béo và chuẩn bị vận
chuyển đến khu vực giết mổ. Các quy trình bao gồm:
1. Chuẩn bị các cơ sở để chờ gia súc đến
2. Xác định và quản lý các gia súc bị thương
3. Quản lý gia súc thành các đàn thích hợp
4. Cung cấp thức ăn, nước và môi trường an toàn
5. Chuẩn bị gia súc để vận chuyển đến cơ sở giết mổ
4. Nhốt giữ
SOP này bao gồm thiết kế và hoạt động tại khu vực nhốt giữ. Cơ sở
được thiết kế và vận hành tốt sẽ cải thiện sức khỏe của động vật và
giúp những người chăn giữ gia súc dể dàng xử lý hơn. Các quy trình
bao gồm:
1. Thiết kế và bảo trì cơ sở nhốt giữ
2. Quản lý động vật ở cơ sở nhốt giữ
3. Quản lý trong các điều kiện môi trường khắc nghiệt
2
Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn
5. Giết mổ – có làm bất tỉnh
SOP này bao gồm việc sử dụng các thiết bị làm bất tỉnh để làm bất
tỉnh gia súc một cách nhân đạo trước khi giết mổ. Các quy trình bao
gồm các quá trình sau đây:
1. Kiểm tra và chuẩn bị thiết bị kiềm giữ
2. Đưa gia súc vào vị trí mà ít gây căng thẳng nhất
3. Giảm xử lý gia súc
4. Kiềm giữ gia súc để làm bất tỉnh và giết mổ
5. Vận hành và bảo trì các thiết bị làm bất tỉnh
6. Xác định phương pháp làm bất tỉnh hiệu quả
7. Xác định nguyên nhân làm bất tỉnh không hiệu quả
8. Thực hiện giết mổ hiệu quả sau khi làm bất tỉnh
6. Giết mổ – không làm bất tỉnh
SOP này liên quan đến việc sử dụng các hộp kiềm giữ gia súc để giết
mổ mà không sử dụng phương pháp làm bất tỉnh. Quy trình giết mổ
này có thể ảnh hưởng đến cả sức khỏe và chất lượng thân gia súc.
Những người giết mổ cần có khả năng nhận ra và giải quyết các vấn
đề về chảy máu kém. Các quy trình bao gồm các quá trình sau đây:
1. Kiểm tra và chuẩn bị thiết bị kiềm giữ
2. Di chuyển gia súc vào vị trí mà ít gây căng thẳng nhất
3. Giảm xử lý động vật
4. Kiềm giữ động vật để giết mổ
5. Thực hiện việc giết mổ hiệu quả
6. Xác định và khắc phục các vấn đề về chảy máu
7. Xác định chết não
Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn
3
Giới thiệu
Sản xuất thân và các sản phẩm thịt có chất lượng cao phụ thuộc vào việc điều khiển
nhất quán các hệ thống dầy chuyền. Các quy trình cơ bản là:
• Quản lý vỗ béo
• Vận chuyển lên đất liền
• Tiếp nhận các gia súc tại cơ sở giết mổ
• Thiết kế và vận hành cơ sở nhốt giữ
• Xử lý gia súc
• Kiềm giữ để giết mổ
• Làm bất tỉnh
• Giết mổ
Việc quản lý mỗi quy trình trong số này bao gồm một số bước riêng lẻ. Ví dụ: việc
nhốt giữ bao gồm việc quản lý và duy trì môi trường nhốt giữ, kiểm tra và theo dõi
gia súc và đáp ứng các nhu cầu cơ bản của gia súc (như thức ăn và nước uống). Quy
trình hoạt động tiêu chuẩn được ghi lại cần kết hợp mỗi bước trong số này và xác
định các lĩnh vực công việc cần được hướng dẫn thêm.
Những người tham gia vào việc vận chuyển gia súc xuống, di chuyển, nhốt giữ,
chăm sóc, kiềm giữ, làm bất tỉnh và giết mổ gia súc đóng vai trò quan trọng đối với
sức khỏe các gia súc này và do đó sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm
cuối cùng.
Tất cả những người tham gia vào việc xử lý gia súc có trách nhiệm đảm bảo những
gia súc này được chăm tốt và không bị căng thẳng. Việc này bao gồm những người
lái xe tải, người chăn giữ gia súc, người giết mổ và những người tham gia vào quá
trình pha lọc sau này. Xử lý gia súc kém có thể khiến việc di chuyển gia súc khó
khăn hơn và dẫn đến việc cả động vật và người chăn giữ gia súc đều bị thương tích.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Năng lực của người xử lý và người giết mổ gia súc cũng như khả năng kiềm giữ gia
súc hiệu quả được xem là các yếu tố lớn nhất ảnh hưởng đến sức khỏe động vật,
an toàn cho công nhân và chất lượng sản phẩm cuối cùng.
Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn (SOP) được thiết kế để việc sử dụng các cơ sở
và thiết bị được an toàn và hiệu quả cùng lúc bảo vệ hoặc cải thiện sức khỏe gia súc
và chất lượng thân thịt. Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn (SOP) khác với Hướng
Dẫn Công Việc (WI) về phạm vi và nội dung. SOP được viết với cái nhìn tổng quát về
những gì sẽ được thực hành và các bước khác nhau của quy trình. Hướng dẫn công
việc sẽ cung cấp chi tiết cụ thể về người chịu trách nhiệm và cách thực hiện công
việc. Ví dụ: hướng dẫn công việc sẽ cung cấp các hướng dẫn từng bước về cách
hoàn thành một công việc cá nhân. Các SOP đảm bảo tất cả những công nhân được
thông báo về những mong đợi và giúp họ thực hiện tốt công việc của mình.
Mục đích và phạm vi
Các SOP bao gồm quản lý trước và trong khi giết mổ gia súc của Úc tại các cơ sở vỗ
béo và giết mổ. Mục đích là phác thảo quy trình tiếp nhận, xử lý, làm bất tỉnh và giết
mổ gia súc và đảm bảo việc đạt được hiệu suất và chất lượng thịt tối ưu mà không
tổn hại sức khỏe gia súc. Tài liệu này áp dụng cho tất cả các gia súc của Úc được xử
lý và chế biến tại các thị trường nước ngoài.
4
Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn
1. Xử lý gia súc
Mục tiêu chính
• Sử dụng hành vi tự nhiên của gia súc để di chuyển gia súc
• Xử lý gia súc ít căng thẳng
• Sử dụng hiệu quả gậy lùa gia súc để di chuyển gia súc
• Kiểm tra và cải thiện các cơ sở xử lý
Phần này kết hợp các qui định của Bộ Luật Sức Khỏe Động Vật Trên Cạn
của OIE, Điều 7.5.1, 7.5.2 và 7.5.3.
TIÊU CHUẨN CỦA OIE
Không được sử dụng các quy trình gây đau đớn để di chuyển gia súc.
Các quy trình này bao gồm:
•
•
•
•
•
đánh bằng roi
xoắn đuôi
sử dụng kẹp mũi
tạo áp lực lên mắt, tai hoặc cơ quan sinh dục bên ngoài
dùng gậy nhọn hoặc các dụng cụ hỗ trợ khác để gây đau đớn và
thương tích (bao gồm gậy lớn, gậy có các đầu nhọn, đoạn ống
kim loại, dây thép làm hàng rào hoặc dây da dày)
1.1
1)
Thiết kế và bảo trì các cơ sở xử lý
Kiểm tra xem ánh sáng giữa khu vực nhốt giữ và lồng kiềm giữ
có dịu và đều hay không; ánh sáng đồng nhất ở các khu vực tiếp
nhận, nhốt giữ và giết mổ giúp gia súc không bị kích động.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Trong ngày, tương phản ánh sáng mạnh giữa các sân và
chuồng nhốt tối có thể ảnh hưởng tới gia súc. Gia súc thích di
chuyển từ khu vực tối sang sáng hơn là từ sáng sang tối.
2)
3)
4)
5)
6)
7)
Các lối đi và kênh dẫn cần theo đường thẳng hoặc cong nhất
quán.
Tất cả các mặt sàn không được trơn trượt, nhất là đoạn dẫn đến
nơi giết mổ hoặc thiết bị kiềm giữ. Nếu không, gia súc phải được
di chuyển chậm để tránh trơn trượt.
Giảm thiểu số lượng công nhân quanh kênh dẫn và thiết bị kiềm
giữ để giảm kích thích thị giác.
Giảm mức ồn, ví dụ như không đóng mạnh cửa.
Giữ khu vực giết mổ sạch sẽ để giảm mùi khó chịu vì những mùi
này có thể ảnh hưởng đến việc đi đứng của gia súc.
Cố gắng giữ mặt sàn giữa kênh dẫn xử lý và thiết bị kiềm giữ sạch
sẽ và khô thoáng nhất có thể.. Những thay đổi trên mặt đường có
thể khiến gia súc trượt ngã.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các yếu tố môi trường có ảnh hưởng đến sự đi đứng của gia súc:
• Phản chiếu của các vũng nước/kim loại
• Dây xích và dây thừng lỏng lẻo
• Tiếng va đập của kim loại
• Tiếng ồn âm vực cao, ví dụ như khí nén
• Gió thổi vào mặt động vật
• Áo quần treo trên kênh dẫn
• Nhiều người trên lối đi của động vật
• Những thay đổi về sàn và kết cấu
• Cố gắng di chuyển động vật từ sáng sang tối
• Ngõ cụt
• Sàn nhà không bằng phẳng và mặt đường thay đổi
8)
9)
Nước đọng có thể khiến gia súc trượt và ngã.
Dọn sạch mọi khu vực có nước đọng hoặc thoát nước kém trước
khi di chuyển động vật qua hệ thống.
Đặc biệt chú ý đến các góc và khu vực trơn trượt khiến động vật
do dự hoặc dừng lại. Việc bố trí một người chăn giữ gia súc ở gần
khu vực này có thể giúp gia súc di chuyển.
1
10) Không giữ gia súc lâu trong các chỗ chật hẹp như kênh dẫn. Gia
súc có thể bị căng thẳng nếu chúng không thể nhúc nhích khi bị
kích động.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Chuẩn bị kế hoạch ứng phó khẩn cấp để dễ dàng thả động vật từ
kênh dẫn. Nếu động vật bị kẹt ở kênh dẫn, nó sẽ được giải thoát
như thế nào? Kênh dẫn có các cổng mở phụ hay không?
Nhìn toàn cảnh
(Mắt phải)
Nhìn toàn cảnh
(Mắt trái)
Khoảng quét hẹp của
hai mắt
11) Dời đi tất cả các vật treo trên hoặc qua kênh dẫn trước khi di
chuyển động vật qua hệ thống. Những vật này có thể gây phản
ứng dừng đột ngột hoặc bỏ chạy.
12) Những người xử lý gia súc nên biết các lối thoát hiểm khẩn cấp.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Dời đi tất cả các vật như áo quần, ống nước, rác, xô và dây thừng.
Kênh dẫn phả hoàn toàn thông thoáng để gia súc không do dự khi
đi xuống kênh dẫn.
Ðiểm mù
Người xử lý gia súc sử dụng các khu
vực thuộc tầm nhìn của gia súc để
giao tiếp với chúng.
1.2
1)
2)
3)
Di chuyển và kéo gia súc
Làm việc theo nhóm để di chuyển và lùa gia súc—mọi người đều ý
thức trách nhiệm của mình.
Tìm hiểu về hành vi động vật và sử dụng kiến thức này để di chuyển
gia súc một cách bình tĩnh và hiệu quả.
Dùng động tác và vị trí để di chuyển gia súc, luôn đi bên cạnh gia
súc. Đừng đứng ngay phía sau động vật tại điểm mù của chúng.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hiểu biết về hành vi của gia súc là điều quan trọng khi xử lý gia súc.
Các đặc điểm hành vi chính về di chuyển gia súc là:
• Tầm nhìn và phản ứng với di chuyển
• Phản ứng với tiếng ồn
• Khu vực bỏ chạy và phản ứng sợ hãi
• Kích cỡ và sức mạnh
Gây áp lực cho đàn gia súc bằng cách di
chuyển qua phía sau đàn (từ trái sang phải).
42
Phần 1. Xử lý gia súc
4)
Khi di chuyển gia súc từ chuồng nhốt vào cổng hay kênh dẫn, làm
việc theo mô hình 'áp lực-giải tỏa’ tại mép khu vực bỏ chạy để gia
súc bỏ đi nhưng không chạy.
5)
Gây áp lực cho đàn bằng cách di chuyển qua phía sau đàn theo
kiểu chéo (trái qua phải).
6) Luôn gây áp lực cho đàn theo đúng vị trí và khi gia súc đi đúng
hướng thì giải tỏa áp lực bằng cách đi khỏi khu vực bỏ chạy.
7) Đừng cố gắng thúc gia súc di chuyển (bằng cách dồn vào khu
vực bỏ chạy) nếu chúng không có chỗ nào để đi.
8) Luôn để ý đến môi trường xung quanh mình và nhớ đóng cổng
lại sau khi ra.
9) Tránh khiến động vật trở nên quá kích động. Tất cả việc xử lý cần
được thực hiện một cách bình tĩnh và nhẹ nhàng.
10) Đừng bao giờ đánh hoặc thúc ép gia súc đang di chuyển theo
đúng hướng.
11) Giảm thiểu căng thẳng bằng cách hạn chế tương tác giữa người
và gia súc. Yêu cầu những người không cần thiết ra khỏi lối đi.
12) Đừng đuổi theo các gia súc đơn độc hoặc khiến gia súc trở nên
cách biệt với đàn. Luôn di chuyển hai con cuối cùng vô chuồng
cùng nhau; đừng để lại con nào một mình.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Mép khu vực
bỏ chạy
Ði
ểm
m
ù
Lùi lại ở đây
để dừng di
chuyển
60°
45°
Đ vào đây để
bắt đầu di
chuyển
Điểm cân
bằng
‘Áp lực và giải tỏa'. Người xử lý đi vào khu
vực bỏ chạy sau điểm cân bằng để lùa
động vật di chuyển và sau đó lùi lại khi
động vật đi đúng hướng.
Gia súc có bản năng bầy đàn và tự nhiên thích đi theo nhau và ở
cùng đàn. Tận dụng hành vi này càng nhiều càng tốt khi xử lý gia
súc ở các kênh dẫn và chuồng. Một động vật đơn độc có thể gây
nguy hiểm.
13) Giảm thiểu tối đa cử động đột ngột và tiếng ồn lớn. Đừng huýt sáo,
la hét hoặc đóng sập cổng.
14) Điểm cân bằng là đường tưởng tượng được vẽ dọc theo vai gia súc.
Sau khi gia súc đã ở trong kênh dẫn, sử dụng điểm cân bằng để di
chuyển gia súc về phía trước. Tiếp cận gia súc từ phía sau điểm cân
bằng để di chuyển gia súc về phía trước. Tiếp cận gia súc từ phía
trước điểm cân bằng để di chuyển gia súc về phía sau.
15) Di chuyển xuống bên kênh dẫn theo hướng ngược lại để giữ gia súc
di chuyển về phía trước.
16) Đừng để gia súc ở kênh dẫn trong giờ nghỉ hoặc trì hoãn.
Gia súc ở một mình bồn chồn và có thể gây
nguy hiểm.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Những người quản lý phải biết các trách nhiệm của mình đối với
các tiêu chuẩn của OIE. Khi một công nhân bị phát hiện xử lý gia súc
sai cách, tất cả các công nhân có trách nhiệm thông báo cho người
giám sát hoặc hướng dẫn công nhân đó về các quy trình đúng.
Phần 1. Xử lý gia súc 35
1.3
Sử dụng gậy lùa gia súc
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gậy lùa gia súc là công cụ giúp người chăn giữ gia súc có vẻ lớn hơn
khi di chuyển gia súc. Âm thanh tạo ra từ miếng dải nhựa trên gậy
lùa gia súc có thể làm cho gia súc di chuyển về phía trước. Không
được sử dụng gậy lùa gia súc để đánh hoặc chọc vào gia súc.
1)
2)
3)
4)
Gậy lùa gia súc giúp di chuyển gia súc mà
không phải đánh chúng.
Chỉ được chạm vào thân sau của gia súc bằng gậy lùa gia súc.
Đừng bao giờ dùng gậy lùa gia súc ngay trên mặt gia súc khi cố
gắng làm gia súc dừng lại hoặc đổi hướng.
Không được liên tục sử dụng gậy lùa gia súc và gậy nhọn khác nếu
gia súc không phản ứng hoặc không di chuyển. Kiểm tra xem có
vật gì ngăn cản gia súc di chuyển hay không.
Sử dụng gậy lùa gia súc để hỗ trợ điều khiển và giao tiếp với gia
súc. Không được sử dụng gậy lùa gia súc để làm gia súc bị thương
hoặc đánh gia súc.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các dụng cụ thúc điện gia súc làm giảm năng suất và làm gia súc
nổi giận. Người chăn giữ gia súc tốt chỉ nên sử dụng dụng cụ thúc
điện gia súc khi họ đang gặp nguy hiểm.
5)
Người chăn giữ gia súc không được mang theo hoặc thường xuyên
sử dụng dụng cụ thúc điện gia súc. Chỉ sử dụng chúng khi người
chăn giữ gia súc gặp nguy hiểm.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gậy lùa gia súc được sử dụng như phần kéo dài
cơ thể của người chăn giữ gia súc.
46
Phần 1. Xử lý gia súc
Vị trí của người xử lý gia súc, có sự hiểu biết tốt về vùng bỏ chạy
của gia súc, là công cụ di chuyển gia súc hiệu quả nhất và ít căng
thẳng nhất. Cử động cơ thể, như vẫy tay, giúp người xử lý có vẻ lớn
hơn với gia súc.
2. Vận chuyển trên đất liền
Mục tiêu chính
• Sử dụng và bảo trì các cơ sở và thiết bị
• Xếp gia súc vào các nhóm thích hợp để vận chuyển
• Di chuyển lên và xuống tàu ít căng thẳng nhất
• Xác định và quản lý các gia súc bị thương
Phần này kết hợp các qui định của Bộ Luật Sức Khỏe Động Vật
Trên Cạn của OIE, Điều 7.5.2, 7.5.3 và 7.5.4.
2.1
1)
Thiết bị và cơ sở vận chuyển
Trước khi di chuyển gia súc lên hoặc xuống, hãy kiểm tra để đảm
bảo các cơ sở vận chuyển sẽ không gây ra thương tích cho gia súc.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Kiểm tra xem sàn có hư hỏng không, như ổ gà có thể khiến gia súc
sẩy chân ngã. Các thanh lan can và các tấm kim loại bị hư hại có
thể gây ra thương tích cho gia súc.
2)
3)
Nếu các cơ sở có khả năng gây ra thương tích, phải sửa chữa hư
hỏng ngay lập tức hoặc di chuyển gia súc lên/xuống ở nơi khác.
Dời đi mọi yếu tố gây sao lãng ở các cơ sở di chuyển lên/xuống
có thể khiến gia súc dừng lại, tránh hoặc quay lại.
Miếng giằng bằng ống hàn khiến sàn chắc
chắn và giảm trượt và thương tích.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các yếu tố gây sao lãng thường gặp bao gồm:
•
•
•
•
•
phản chiếu trên sàn bóng hoặc ướt
lối vào tối
người hoặc thiết bị di chuyển phía trước ngõ cụt
sàn không bằng phẳng hoặc chỗ hẫng trên sàn
thiết bị gây ồn
4) Kiểm tra xe tải chở gia súc xem có bất kỳ dấu hiệu hư hỏng và
hư mòn nào có thể làm tổn thương gia súc và báo cáo hư hỏng
rõ ràng cho tài xế xe tải hoặc người giám sát.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hư hỏng đối với xe tải có thể bao gồm:
• lỗ thủng trên sàn
• kim loại nhọn nhô ra
• hư hỏng vách ngăn/đoạn dốc hoặc cửa sau.
Việc lập danh sách kiểm tra có thể được sử dụng để thực hiện kiểm
tra xe tải là điều hữu ích.
5)
6)
7)
Lưới thép để gia cố bê tông quá nhẹ và cần
phải thay thế nếu nó vỡ ra.
Cung cấp hướng dẫn rằng phải sửa chữa mọi chỗ hư hại trên xe
tải trước khi sử dụng xe trở lại để vận chuyển gia súc.
Tất cả gia súc phải được di chuyển lên/xuống bởi người chăn giữ
gia súc, công nhân bốc vác hoặc tài xế xe tải chở gia súc có kinh
nghiệm.
Chuồng và kênh dẫn phải luôn đầy đủ trước khi bắt đầu di chuyển
xuống.
1
8)
Kiểm tra đảm bảo độ dốc của đoạn dốc không vượt quá 30 độ.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Góc đoạn dốc nhỏ hơn 20 độ giúp di chuyển gia súc xuống
dễ dàng hơn.
9)
Kiểm tra đảm bảo mặt của đoạn dốc, hoặc cửa sau của xe tải khi
phần này tạo thành một đoạn của đoạn dốc không trơn trượt.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Lớp lót khô trên mặt, ví dụ như vỏ trấu hoặc mùn cưa, sẽ giúp
gia súc bám vững hơn trong quá trình di chuyển xuống, đặc biệt
khi đoạn dốc ướt. Miếng giằng bằng ống hàn hoặc 'bê tông đúc
khuôn' có thể giúp gia súc bám chắc.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Khi cửa sau xe tải hình thành phần đoạn dốc, lưới hoặc dầm gỗ
ngang có thể được thêm vào để đảm bảo gia súc không trượt ở
đoạn cửa trong quá trình di chuyển lên và xuống.
10) Cần cung cấp ánh sáng trong quá trình di chuyển lên/xuống
khi trời tối.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Nếu có thể, nên có ánh sáng đồng nhất ở đoạn dốc, kênh dẫn, bãi
rào và chuồng. Ánh sáng này không được gây ra bóng tối hoặc các
vệt sáng, điều này có thể khiến gia súc di chuyển khó khăn.
Sàn xe tải trơn cần được trải lớp lót lên trên.
2
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
11) Hãy đảm bảo đủ ánh sáng để giúp gia súc di chuyển lên hoặc
xuống xe tải, nhưng để ý rằng ánh sáng không chiếu trực tiếp vào
mắt của chúng (ví dụ đèn pha hoặc ánh sáng mặt trời).
2.2
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
Di chuyển xuống tàu tại cảng dỡ
Không được bắt đầu di chuyển xuống cho đến khi cầu dỡ/cửa
vững chắc và có sẵn xe tải phù hợp để vận chuyển gia súc đến cơ
sở vỗ béo.
Cần lên kế hoạch thời gian xe tải đến càng chính xác càng tốt để
việc di chuyển gia súc xuống tàu được thông suốt.
Di chuyển gia súc xuống tàu và lên xe tải phải được thực hiện bởi
nhân viên có kinh nghiệm, có kỹ năng.
Công nhân bốc vác cần sẵn sàng di chuyển gia súc lên các xe tải
đang chờ ngay khi bắt đầu di chuyển xuống tàu.
Không được giữ gia súc trên đoạn dốc của tàu hoặc ở kênh xử lý
trong thời gian dài trước khi di chuyển lên xe tải.
Sử dụng SOP 1: Xử Lý Gia súc để hiểu rõ các quy trình chính xác
phải được sử dụng trong quá trình di chuyển xuống tàu.
Không được sử dụng gậy điện trong quá trình di chuyển xuống tàu.
2.3
TIÊU CHUẨN OIE
Khu vực tập trung/chăn giữ cần được
thiết kế để bảo vệ gia súc khỏi tiếp xúc
điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Di chuyển gia súc lên xe tải
1) Kiểm tra số lượng gia súc cần được vận chuyển trên xe hoặc
trong côngtenơ, và việc phân bổ chúng đến các khoang, đã
được xác định trước khi bắt đầu di chuyển.
2) Trước khi di chuyển lên xe, hãy đảm bảo rằng xe tải được sắp
thẳng hàng theo mép đoạn dốc mà không ngắt quãng.
3) Việc di chuyển lên xe tải chỉ được thực hiện bởi nhân viên có
kinh nghiệm và kỹ năng.
4) Di chuyển gia súc theo từng nhóm nhỏ dễ quản lý từ chuồng
tập trung/đoạn dốc di chuyển xuống lên xe tải.
5) Để gia súc di chuyển lên xe tải theo tốc độ của chúng, nhất là
nếu sàn xe tải không được làm bằng vật liệu chống trượt.
6) Đảm bảo rằng quý vị đã đọc và hiểu SOP 1: Xử lý gia súc bao
gồm các quy trình xử lý chi tiết hơn.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gia súc có thể cúi đầu để ngửi đoạn dốc và đi lên xe tải. Để gia súc
di chuyển lên xe tải theo ý của chúng.
7) Không được đứng trước gia súc hoặc trong tầm nhìn trực
tiếp của chúng vì điều này có thể ngăn cản chúng di chuyển
lên xe tải. Đứng sang một bên sẽ giúp gia súc di chuyển.
8) Quan sát từng gia súc đi qua xem có dấu hiệu đi khập khiễng
và bị thương hay không.
Kiểm tra gia súc xem có dấu hiệu đi khập
khiễng hay bị thương hay không.
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
3
9) Kiểm tra xem tất cả gia súc đủ sức khỏe để vận chuyển hay
không. Gia súc bị bệnh và bị thương không được di chuyển
lên phương tiện vận chuyển.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Những gia súc không khỏe không được vận chuyển bao gồm
những con không thể đứng trên cả bốn chân và những con bị mù
cả hai mắt.
10) Để xử lý dễ dàng hơn, hãy cố gắng giữ các nhóm gia súc tập
trung từ khâu vận chuyển trên tàu hoặc tại cơ sở vỗ béo trong
quá trình di chuyển và trên xe tải.
Không bao giờ sử dụng gậy, dùi cui hoặc
thanh ống để đánh gia súc.
CÁC TIÊU CHUẨN CỦA OIE
Khi gia súc đứng, chúng cần có đủ
không gian để có ví trị thăng bằng.
Khi gia súc nằm xuống, chúng cần
có tư thế nằm bình thường và thoải
mái, mà không nằm trên mình con
khác.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hòa lẫn chung các nhóm gia súc khác nhau có thể dẫn đến đánh
nhau gây ra thương tích hoặc chất lượng thịt kém.
11) Không được sử dụng gậy, đoạn ống nhựa hoặc kim loại và
dây da dày để đánh gia súc.
12) Có thể sử dụng gậy để nối dài cánh tay quý vị để quý vị có vẻ
lớn hơn, ví dụ: để lấp đầy khoảng trống ở cửa.
13) Gậy lùa (công cụ di chuyển gia súc) hoặc vòng kim loại có thể
được sử dụng để thúc di chuyển, nhưng không phải để đánh
gia súc.
14) Không được sử dụng gậy điện trong quá trình di chuyển gia
súc lên phương tiện vận chuyển.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Phần lớn các thương tích và căng thẳng xảy ra trong thời gian di
chuyển lên và xuống phương tiện vận chuyển.
15) Kiểm tra gia súc trên xe tải có đủ không gian để đứng thoải mái
không.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Mật độ dự trữ để vận chuyển bằng xe tải có thể cần phải cao hơn
mật độ ở cơ sở vỗ béo.
Mật độ xếp phù hợp dành cho gia súc để duy
trì chỗ đứng trong thời gian vận chuyển bằng
xe tải.
4
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
16) Cố gắng duy trì gia súc theo nhóm bầy đàn của chúng khi có thể.
Chỉ trộn lẫn những gia súc có sừng và không có sừng nếu chúng
tương thích (ví dụ: trước đây chúng đã được vận chuyển chung mà
không có vấn đề gì).
17) Không được vận chuyển gia súc đang mang thai đi giết mổ.
18) Đóng cửa sau xe tải trước khi xe chạy xa đoạn dốc để giảm thiểu cơ
hội gia súc thoát ra.
19) Sau khi hoàn tất di chuyển gia súc lên phương tiện, cần nhanh
chóng vận chuyển gia súc và không giữ lâu trên xe tải đang đỗ.
2.4
Di chuyển gia súc xuống xe tải
1) Cần di chuyển gia súc vào cơ sở vỗ béo/lò mổ trong vòng một
tiếng sau khi đến. Tại lò mổ, gia súc cần được giết mổ theo
thứ tự đến để việc di chuyển qua bãi dễ dàng hơn và hạn chế
thời gian nhốt.
2) Nếu gia súc được giữ lại qua đêm, hãy kiểm tra các yêu cầu
về thức ăn và nước uống ở ‘SOP 4: Nhốt giữ (tại lò giết mỗ)
hoặc 'SOP 3: Cơ sở vỗ béo'.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Khi chuẩn bị cơ sở và thiết bị để di chuyển gia súc xuống, hãy nhớ
rằng có thể chúng bị mệt mỏi.
3) Xe tải phải được lùi từ từ và dần dần đến đoạn dốc để di
chuyển xuống.
4) Đảm bảo rằng xe tải được thẳng hàng với mép đoạn dốc để
không có ngắt quãng.
5) Di chuyển xuống chỉ được thực hiện bởi nhân viên có kinh
nghiệm, có kỹ năng.
6) Để gia súc di chuyển xuống xe tải theo ý của chúng, nhất là
nếu sàn xe tải không được làm từ vật liệu chống trơn.
7) Đảm bảo rằng quý vị đã đọc và hiểu SOP 1: Xử lý gia súc,
bao gồm các quy trình xử lý chi tiết hơn.
8) Đừng đứng trước mặt gia súc hoặc trong tầm nhìn trực tiếp
vì điều này có thể ngăn cản gia súc di chuyển xuống xe tải.
Đứng sang một bên sẽ giúp gia súc di chuyển.
Phải có sẵn nước sạch khi giữ gia súc
qua đêm.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gia súc có thể cúi đầu xuống để ngửi đoạn dốc và đi xuống xe tải.
Để gia súc đi tới theo ý của chúng.
9)
10)
11)
12)
13)
14)
Quan sát từng gia súc khi nó đi qua để xem có dấu hiệu đi khập
khiễng và bị thương hay không. Xem ‘SOP 3: Cơ sở vỗ béo’ hoặc
‘SOP 4: Nhốt giữ’ về quản lý các gia súc bị bệnh và bị thương.
Để xử lý dễ dàng hơn, cố gắng giữ các nhóm gia súc cùng đi chung
với nhau khi di chuyển chúng vào cơ sở vỗ béo hoặc khoang nhốt
giữ.
Không được sử dụng gậy, đoạn ống nhựa hoặc kim loại dài và dây
da dày để đánh gia súc.
Gậy có thể được sử dụng để nối dài cánh tay quý vị để khiến quý
vị có vẻ lớn hơn, ví dụ như để lấp đầy khoảng trống ở cửa.
Gậy lùa gia súc có thể được sử dụng để thúc chúng di chuyển,
nhưng không được sử dụng để đánh gia súc.
Người chăn giữ không được mang theo hoặc thường xuyên sử
dụng gậy lùa gia súc bằng điện. Chúng chỉ có thể được sử dụng
khi người chăn giữ gặp nguy hiểm.
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
5
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hầu hết các thương tích và căng thẳng xảy ra trong quá trình di
chuyển lên và xuống phương tiện.
15) Sau khi di chuyển xuống, hãy di chuyển gia súc vào cơ sở vỗ béo
hoặc nhốt giữ và chuồng theo yêu cầu của khách hàng và hướng
dẫn của người giám sát của quý vị.
16) Xem xét ảnh hưởng của việc hòa lẫn các nhóm khác nhau khi
phân bổ gia súc vào chuồng.
Di chuyển gia súc tập trung theo nhóm.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hòa lẫn các nhóm gia súc khác nhau lại có thể dẫn đến đánh nhau
gây ra thương tích và chất lượng thịt kém.
17) Tại lò giết mổ, trong trường hợp có hư hỏng kéo dài, hãy ngừng
mọi chuyến giao hàng tiếp theo để đảm bảo rằng có đủ không
gian cho gia súc trong chuồng nhốt.
6
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
2.5 Kiểm tra gia súc và quản lý gia súc không
thể đi đứng
1) Gia súc bị ốm (gia súc không thể đi lại hoặc đứng) có yêu cầu
cụ thể về xử lý, vận chuyển và quản lý.
2) Quan sát chặt chẽ các gia súc lúc di chuyển lên/xuống để kiểm
tra xem có bị thương hay không. Không được vận chuyển gia
súc bị thương; nếu nghi ngờ tính phù hợp để vận chuyển, hãy
hỏi ý kiến bác sĩ thú y.
3) Nếu gia súc bị thương trong quá trình vận chuyển và không
thể di chuyển xuống mà không làm đau và kiệt sức thêm, hãy
di chuyển gia súc khỏe mạnh xuống trước, càng êm thắm
càng tốt.
TIÊU CHUẨN CỦA OIE
Không bao giờ được kéo lê gia súc
bị ốm (gia súc không thể đứng hoặc
đi lại khi không có sự giúp đỡ).
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Điều kiện vận chuyển như mặt đường gập ghềnh có thể làm
tăng nguy cơ bị thương trên chuyến đi. Kiểm tra xem gia súc
có bị thương đặc biệt ở chân hoặc đuôi hay không.
4) Cần phải giết mổ gia súc bị thương nặng ngay lập tức. Việc
này phải được thực hiện trên xe tải nếu làm vậy là an toàn.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các gia súc lớn bị ốm rất khó di chuyển mà không gây thêm đau
đớn. Do đó tốt hơn hết là giết chúng khi chúng nằm.
Thương tích và tình trạng đòi hỏi phải giết mổ gia súc ngay lập tức
bao gồm:
• gãy chân, hông hoặc cột sống
• gầy mòn và suy yếu
• bị liệt do chấn thương hoặc bệnh gây ra tình trạng bất động
• mù
• chảy máu nhiều hoặc bị thương nặng
5)
6)
7)
Cần giết các gia súc bị thương nặng ngay
lập tức.
Giết mổ gia súc bị ốm bằng dao sắc hoặc bằng súng bắn giữ chốt.
Tuân thủ các hướng dẫn công việc phù hợp. Cần tìm kiếm sự hỗ
trợ từ bác sĩ thú y hoặc người có khả năng hỗ trợ khi cần thiết.
Không được nhấc các gia súc đang sống bằng sừng, chân hoặc
đuôi, và không được kéo lê chúng. Không bao giờ buộc trói gia
súc bị thương vào một điểm cố định rồi lái xe đi.
Nếu di chuyển gia súc bị bệnh hoặc bị thương không gây đau
hoặc kiệt sức thêm, hãy di chuyển chúng sang chuồng riêng càng
sớm càng tốt để giết mổ hoặc điều trị. Xem SOP 4 Cơ Sở Vỗ Béo để
biết về điều trị gia súc bị bệnh và bị thương.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Không được giữ gia súc bị thương trong thời gian dài. Gia súc bị
thương nghiêm trọng đến vào ban ngày không được giữ lại đến
khi sàn giết mổ hoạt động vào ca ban đêm.
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
7
2.6
1)
2)
3)
4)
Xử lý gia súc xổng chuồng
Làm việc theo nhóm để di chuyển gia súc về chuồng nhưng yêu
cầu người không cần thiết tránh đường.
Không nhốt riêng gia súc xổng chuồng; cố gắng đưa gia súc nhập
lại đàn.
Không đột ngột di chuyển hoặc gây ra tiếng ồn lớn.
Không đứng sau cổng chuồng trại vì quý vị có thể dễ dàng bị gia
súc hoảng sợ đè bẹp
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Đặc biệt cẩn trọng với những gia súc ít tiếp xúc với con người.
Nhiều gia súc nhập từ Úc đã được nuôi ở trang trại lớn và có thể
chưa quen xử lý.
5)
6)
7)
8)
8
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
Cố gắng nhẹ nhàng đưa gia súc xổng chuồng nhanh chóng trở về
bãi rào.
Nếu chỉ có một con xổng chuồng, hãy chờ nó dịu lại trước khi đưa
trở về bãi rào.
Nếu gia súc trong trạng thái kích thích mạnh và không quản lý
được thì tốt hơn là thả toàn bộ gia súc trong chuồng ra và cho gia
súc xổng chuồng nhập đàn trước khi đưa về chuồng.
Nếu có thể, hãy khóa các cổng để tránh gia súc rời khỏi trại.
3. Các hoạt động vỗ béo
Mục tiêu chính
• Chuẩn bị các cơ sở để đón gia súc đến
• Xác định và quản lý các gia súc bị thương
• Quản lý gia súc thành các đàn thích hợp
• Cung cấp thức ăn, nước uống và môi trường an toàn
• Chuẩn bị gia súc để vận chuyển đến cơ sở giết mổ
Phần này kết hợp các qui định của Bộ Luật Sức Khỏe Động Vật Trên
Cạn của OIE, Điều 7.5.2, 7.5.6 và 7.5.10
3.1
Trước khi tiếp nhận đàn gia súc
1) Vệ sinh và kiểm tra kỹ lưỡng toàn bộ cơ sở vỗ béo và kiểm dịch
trước khi tiếp nhận đàn gia súc.
2) Vệ sinh và tiếp nước sạch vào các máng nước.
3) Đảm bảo đủ số lượng chuồng để tiếp nhận số lượng gia súc dự
kiến.
4) Đảm bảo số lượng gia súc mỗi chuồng cho phép tất cả gia súc có
thể đứng, nằm, quay và tiếp cận các điểm cho ăn và uống nước.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các chuồng được che kín có thể chứa với mật độ cao (2,5-4m2 trên
một đầu gia súc) hơn chuồng được che một phần (5–9m2 trên
một đầu gia súc); tuy nhiên, tất cả các gia súc đều phải được tiếp
cận đầy đủ với khu vực cho ăn và uống nước.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Quản lý tốt cơ sở vỗ béo rất quan
trọng cho sự thành công của cơ sở
vỗ béo vì việc này quyết định đến:
• Cân nặng chăn nuôi
• Cân nặng bán
• Chất lượng thịt
• Giá bán
5) Trước khi di chuyển đàn gia súc xuống, kiểm tra cơ sở di chuyển
xuống để đảm bảo không gây thương tích cho gia súc.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Kiểm tra những hư hỏng trên sàn, như các hố có thể làm gia súc
vấp ngã. Hư hỏng trên các thanh lan can và tấm kim loại có thể gây
thương tích cho gia súc.
6) Nếu các cơ sở di chuyển xuống có khả năng gây thương tích cho
gia súc thì gia súc phải được vận chuyển xuống địa điểm khác
hoặc những hư hỏng đó phải được sửa chữa trước tiên.
7) Kiểm tra đảm bảo độ dốc của dốc di chuyển xuống phải không
được quá khoảng 30 độ.
Cơ sở di chuyển xuống nên được kiểm tra trước
khi phương tiện vận chuyển đến.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Góc của dốc vận chuyển nhỏ hơn 20 độ sẽ giúp cho việc di chuyển
gia súc xuống được dễ dàng hơn.
8) Kiểm tra bề mặt dốc di chuyển xuống không bị trơn trượt.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Trải một lớp nền khô trên mặt, ví dụ như vỏ trấu hoặc mùn cưa, sẽ
giúp gia súc bám vững hơn trong quá trình di chuyển xuống, đặc
biệt khi đoạn dốc ướt. Lưới hàn, 'bê tông đúc khuôn' hoặc thanh
ray bằng gỗ có thể giúp gia súc bám chắc.
9) Thời gian xe tải đến địa điểm vận chuyển nên càng đúng giờ
càng tốt.
10) Đảm bảo người chăn giữ gia súc phải sẵn sàng tiếp nhận gia súc
khi xe tải đến. Việc này sẽ giúp giảm thời gian chờ trên xe trước
khi di chuyển xuống.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Chuẩn bị kế hoạch dự phòng để bảo
vệ sức khỏe gia súc trong trường hợp
xảy ra sự cố bất thường như thiên tai,
bùng phát bệnh dịch hoặc trì hoãn
kéo dài.
1
3.2
Nước sạch phải có sẵn khi đàn gia súc đến.
Thiết kế và bảo trì cơ sở vỗ béo
1) Trước khi đưa gia súc đến cơ sở vỗ béo hoặc cơ sở kiểm dịch, phải
kiểm tra các dấu hiệu hư hỏng mà có thể gây thương tích cho đàn
gia súc đang chuyển đến.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Việc kiểm tra cơ sở vỗ béo nên bao gồm cả việc kiểm tra các cổng
và hàng rào bị hỏng; cổng hoặc nắp thoát nước bị hỏng; sàn nhà
hoặc mặt đường trơn trượt; các vật sắc nhọn hặc bén; dụng cụ
đựng nước bị vỡ hoặc thủng.
2) Cần phải sửa chữa hoặc ngưng sử dụng bất kỳ cơ sở nào có thể gây
thương tích hoặc tác động có hại đối với sức khỏe của gia súc.
3) Nên vệ sinh tất cả các trang thiết bị bẩn (ví dụ: máng nước, phân
chất đầy trong chuồng) trước khi đàn gia súc đến cơ sở vỗ béo.
4) Mạt cưa tạo cho gia súc một lớp nền chống trượt có thể hấp thụ
nước tiểu và phân.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Mạt cưa cung cấp cho gia súc một lớp nền chống trượt và có thể
nằm lên được.
5) Kiểm tra đảm bảo nước sẵn có trong tất cả các chuồng.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các chuồng vỗ béo nên có mái che và bóng râm để bảo vệ đàn gia
súc khỏi tác động có hại của nhiệt độ quá cao, độ ẩm, gió và mưa.
Sửa chữa tất cả mọi hư hỏng tại cơ sở vỗ béo.
2
Phần 3. Cơ sở vỗ béo
6) Kiểm tra máng nước phải trong điều kiện hoạt động tốt, không
bị thủng hoặc tràn nước. Đảm bảo tỷ lệ chảy đủ để cung cấp cho
toàn bộ đàn gia súc đủ lượng nước hàng ngày.
7) Đảm bảo ánh sáng đều và đủ cho hoạt động của đàn gia súc.
3.3
Di chuyển gia súc xuống
1) Đàn gia súc phải được di chuyển xuống bởi một người chăn giữ gia
súc hoặc tài xế chở gia súc có kinh nghiệm.
2) Hãy đọc và hiểu rõ ‘SOP 2: Vận chuyển trên đất liền’ để biết quy
trình di chuyển gia súc xuống phù hợp.
3) Hãy đọc và hiểu rõ ‘SOP 1: Xử lý gia súc’, phần bao gồm chi tiết việc
xử lý gia súc.
4) Khi có thể, hãy duy trì nhóm bầy đàn—cố gắng để đàn gia súc
cùng chuồng trong cùng một đàn tại cơ sở kiểm dịch.
5) Nếu gia súc bị ốm hoặc bị thương được xác định trong quá trình di
chuyển xuống, hãy làm theo các bước hướng dẫn trong ‘SOP 2: Vận
chuyển trên đất liền’.
6) Nếu việc di chuyển gia súc ốm hoặc bị thương không gây thêm
đau đớn hay khó chịu, hãy chuyển gia súc đó đến khu vực chăm
sóc riêng để điều trị.
7) Cho phép gia súc bị thương hay bị ốm đang cách ly được nhìn thấy
và nghe thấy tiếng của gia súc khác.
Cho phép gia súc di chuyển theo ý chúng.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Không được giữ gia súc bị thương trong khoảng thời gian dài mà
không điều trị thú y.
8) Khi gia súc đã được di chuyển xuống hết, kiểm tra lại một lần nữa
xem có bỏ lỡ gia súc nào bị thương hay bị ốm hay không.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gia súc dễ bị tổn thương trong các điều kiện sau:
Gia súc nặng – bị thương và căng thẳng do nhiệt độ cao
Gia súc lớn – tụ máu hông
Bò Hereford và Bò Angus – nhiễm trùng mắt
Gia súc bị kích động/lo lắng – căng thẳng nhiệt
Bò đực – bị thương
Gia súc ôn hòa – bị căng thẳng nhiệt
Gia súc bẩn – bị căng thẳng nhiệt
3.4
Kiểm tra thương tích, đặc biệt là ở chân.
Xử lý gia súc bị xổng chuồng
1) Hãy đọc và hiểu rõ ‘SOP 2: Vận chuyển trên đất liền’
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Trong quá trình kiểm tra, quan sát khu vực bỏ trốn của đàn gia súc
(Xem 'SOP 1: Xử lý gia súc'). Nếu khu vực bỏ trốn dễ tiếp cận, gia
súc có thể bị kích động và chạy mất. Việc đi đứng chậm rãi và bình
tĩnh trong quá trình kiểm tra là rất cần thiết.
Phần 3. Cơ sở vỗ béo
3
3.5
Thực hành chăn nuôi
1) Trong ba ngày đầu tiên, cho phép gia súc nghỉ ngơi trong chuồng,
với nền trải sẵn (trong các chuồng có mái che).
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Không tiến hành các hoạt động thú y thông thường, như tiêm
vắc-xin, xâu tai và xét nghiệm máu trong ba ngày đầu tiên.
2) Tách đàn theo giống, tuổi, cân nặng và/hoặc theo yêu cầu của
khách hàng
Cho phép đàn gia súc mới đến nghỉ ngơi trên
nền có điều kiện tốt trong ba ngày.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Việc phát hiện sớm các vấn đề phụ
thuộc gần như hoàn toàn vào nhân
viên giám sát có kỹ năng. Tất cả gia
súc nên được thấy trong trạng thái
đang đứng hoặc đang di chuyển
trong các cuộc kiểm tra hàng ngày.
Ghi lại bất kỳ quan sát nào giúp việc
quản lý cơ sở vỗ béo có hiệu quả và
đảm bảo hiệu suất tối ưu.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hệ thống đánh số chuồng nhốt và bảng đen sẽ giúp cho việc định
vị gia súc và hỗ trợ việc di chuyển đàn gia súc qua cơ sở vỗ béo và
cho phép lưu trữ hồ sơ hiệu quả.
3) Nếu có thể, giữ nguyên đàn gia súc đã đến cùng nhau trong cùng
một chuồng trong suốt thời gian kiểm dịch và khi ở cơ sở vỗ béo.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gia súc có sừng có thể gây thương tích cho các gia súc khác nếu bị
nhốt quá chật. Quan sát hành vi cưỡi lên gia súc khác hoặc các dấu
hiệu kích động và tách riêng các gia súc hung hăng. Các giống gia
súc ôn hòa thường dễ bị căng thẳng do nhiệt, do v�
chuẩn vì sức khỏe của gia
súc ở các thị trường nước ngoài
Liên hệ:
Meat & Livestock Australia
Level 1, 165 Walker Street
North Sydney NSW 2060
Australia
ĐT: +61 2 9463 9333
Fax: +61 2 9463 9393
www.mla.com.au
LiveCorp
Level 4, 165 Walker Street
North Sydney, NSW 2060
ĐT: + 61 2 9929 6755
www.livecorp.com.au
Bản dịch:
Australian Multi Lingual Services Pty Ltd
Xuất bản bởi Meat & Livestock Australia Ltd
Số Doanh Nghiệp Úc 39 081 678 364
Tháng 1 năm 2012
©Meat & Livestock Australia Ltd, 2012
ISBN 9781741917819
Ấn phẩm này được xuất bản bởi Meat & Livestock Australia (MLA) và LiveCorp. Chúng tôi chú ý để đảm bảo tính chính
xác của các thông tin trong ấn phẩm này; tuy nhiên, MLA, LiveCorp và những người đóng góp cho ấn phẩm này không
chịu bất kỳ trách nhiệm nào về tính chính xác hay đầy đủ của thông tin hay các ý kiến có trong ấn phẩm. Quý vị nên tự
tìm thông tin trước khi đưa ra quyết định liên quan đến các lợi ích của quý vị. MLA và LiveCorp không chịu trách nhiệm
cho bất kỳ tổn thất nào phát sinh nếu quý vị chỉ dựa vào ấn phẩm này. Nghiêm cấm sao chép toàn bộ hoặc một phần
của ấn phẩm này mà không có sự chấp thuận và xác nhận trước của Meat & Livestock Australia và LiveCorp.
Quy trình hoạt động tiêu chuẩn vì
sức khỏe của gia súc ở các thị
trường nước ngoài
Sổ tay này mô tả cách sử dụng các quy trình hoạt động tiêu chuẩn (SOP) để đáp ứng tiêu
chuẩn sức khỏe động vật từ lúc rời tàu đến các cơ sở giết mổ tại các thị trường nước ngoài.
Tài liệu này cung cấp cái nhìn tổng quan về quy trình giết mổ và liệt kê các kết quả mong
muốn về sức khỏe động vật. Các qui định của Tổ Chức Sức Khỏe Động Vật Thế Giới (OIE)
được bao gồm trong phần này và trong toàn thể các SOP riêng lẻ..
Hướng dẫn này bao gồm phần giới thiệu và sáu quy trình hoạt động tiêu chuẩn liên quan
đến việc quản lý gia súc trước và trong khi giết mổ tại các thị trường nước ngoài.
Mục Lục
Các quy trình hoạt động tiêu chuẩn
1. Xử lý động vật
2. Vận chuyển trên đất liền
3. Các hoạt động vỗ béo
4. Nhốt giữ
5. Giết mổ – có làm bất tỉnh
6. Giết mổ – không làm bất tỉnh
© Meat & Livestock Australia, 2012
Số Doanh Nghiệp Úc 39 081 678 364
Level 1, 165 Walker Street
North Sydney NSW 2060
ĐT: +61 2 9463 9333
Fax: +61 2 9463 9393
www.mla.com.au
ISBN: 9781741917819
Chúng tôi đã chú ý để đảm bảo tính chính xác của các thông tin trong ấn phẩm này. Tuy nhiên, LiveCorp
và MLA không chịu trách nhiệm về tính chính xác hay đầy đủ của thông tin hoặc các ý kiến có trong
ấn phẩm. Quý vị nên tự tìm thông tin trước khi đưa ra quyết định liên quan đến các lợi ích của mình.
LiveCorp và MLA không chịu trách nhiệm cho bất kỳ tổn thất nào phát sinh nếu quý vị chỉ dựa vào ấn
phẩm này.
Nghiêm cấm sao chép toàn bộ hoặc một phần của ấn phẩm này mà không có sự chấp thuận và xác nhận
trước của LiveCorp và Meat & Livestock Australia.
1. Xử lý động vật
Gia súc phải được xử lý kỹ để đạt được sức khỏe động vật và chất
lượng thịt tốt. Điều quan trọng là những người chăn giữ gia súc hiểu
được hành vi của động vật và các nguyên tắc cơ bản của việc xử lý
động vật ít mang lại căng thẳng. Các quy trình bao gồm:
1. Thiết kế và bảo trì các cơ sở xử lý
2. Di chuyển và kéo gia súc
3. Sử dụng gậy lùa gia súc
2. Vận chuyển trên đất liền
SOP này bao gồm quy trình di chuyển gia súc lên/xuống và các hệ
thống vận chuyển. Quy trình này bao gồm vận chuyển từ tàu đến các
cơ sở vỗ béo và/hoặc giết mổ. Các SOP bao gồm các quy trình sau:
1. Sử dụng và bảo trì các cơ sở và thiết bị di chuyển lên/xuống
tàu tại khu vực di chuyển gia súc, cơ sở vỗ béo và giết mổ
2. Xếp gia súc thành các đàn thích hợp để vận chuyển
3. Di chuyển gia súc lên và xuống ít căng thẳng nhất
4. Xác định và quản lý các gia súc bị thương
3. Các hoạt động vỗ béo
SOP này bao gồm việc gia súc đến cơ sở vỗ béo và chuẩn bị vận
chuyển đến khu vực giết mổ. Các quy trình bao gồm:
1. Chuẩn bị các cơ sở để chờ gia súc đến
2. Xác định và quản lý các gia súc bị thương
3. Quản lý gia súc thành các đàn thích hợp
4. Cung cấp thức ăn, nước và môi trường an toàn
5. Chuẩn bị gia súc để vận chuyển đến cơ sở giết mổ
4. Nhốt giữ
SOP này bao gồm thiết kế và hoạt động tại khu vực nhốt giữ. Cơ sở
được thiết kế và vận hành tốt sẽ cải thiện sức khỏe của động vật và
giúp những người chăn giữ gia súc dể dàng xử lý hơn. Các quy trình
bao gồm:
1. Thiết kế và bảo trì cơ sở nhốt giữ
2. Quản lý động vật ở cơ sở nhốt giữ
3. Quản lý trong các điều kiện môi trường khắc nghiệt
2
Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn
5. Giết mổ – có làm bất tỉnh
SOP này bao gồm việc sử dụng các thiết bị làm bất tỉnh để làm bất
tỉnh gia súc một cách nhân đạo trước khi giết mổ. Các quy trình bao
gồm các quá trình sau đây:
1. Kiểm tra và chuẩn bị thiết bị kiềm giữ
2. Đưa gia súc vào vị trí mà ít gây căng thẳng nhất
3. Giảm xử lý gia súc
4. Kiềm giữ gia súc để làm bất tỉnh và giết mổ
5. Vận hành và bảo trì các thiết bị làm bất tỉnh
6. Xác định phương pháp làm bất tỉnh hiệu quả
7. Xác định nguyên nhân làm bất tỉnh không hiệu quả
8. Thực hiện giết mổ hiệu quả sau khi làm bất tỉnh
6. Giết mổ – không làm bất tỉnh
SOP này liên quan đến việc sử dụng các hộp kiềm giữ gia súc để giết
mổ mà không sử dụng phương pháp làm bất tỉnh. Quy trình giết mổ
này có thể ảnh hưởng đến cả sức khỏe và chất lượng thân gia súc.
Những người giết mổ cần có khả năng nhận ra và giải quyết các vấn
đề về chảy máu kém. Các quy trình bao gồm các quá trình sau đây:
1. Kiểm tra và chuẩn bị thiết bị kiềm giữ
2. Di chuyển gia súc vào vị trí mà ít gây căng thẳng nhất
3. Giảm xử lý động vật
4. Kiềm giữ động vật để giết mổ
5. Thực hiện việc giết mổ hiệu quả
6. Xác định và khắc phục các vấn đề về chảy máu
7. Xác định chết não
Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn
3
Giới thiệu
Sản xuất thân và các sản phẩm thịt có chất lượng cao phụ thuộc vào việc điều khiển
nhất quán các hệ thống dầy chuyền. Các quy trình cơ bản là:
• Quản lý vỗ béo
• Vận chuyển lên đất liền
• Tiếp nhận các gia súc tại cơ sở giết mổ
• Thiết kế và vận hành cơ sở nhốt giữ
• Xử lý gia súc
• Kiềm giữ để giết mổ
• Làm bất tỉnh
• Giết mổ
Việc quản lý mỗi quy trình trong số này bao gồm một số bước riêng lẻ. Ví dụ: việc
nhốt giữ bao gồm việc quản lý và duy trì môi trường nhốt giữ, kiểm tra và theo dõi
gia súc và đáp ứng các nhu cầu cơ bản của gia súc (như thức ăn và nước uống). Quy
trình hoạt động tiêu chuẩn được ghi lại cần kết hợp mỗi bước trong số này và xác
định các lĩnh vực công việc cần được hướng dẫn thêm.
Những người tham gia vào việc vận chuyển gia súc xuống, di chuyển, nhốt giữ,
chăm sóc, kiềm giữ, làm bất tỉnh và giết mổ gia súc đóng vai trò quan trọng đối với
sức khỏe các gia súc này và do đó sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm
cuối cùng.
Tất cả những người tham gia vào việc xử lý gia súc có trách nhiệm đảm bảo những
gia súc này được chăm tốt và không bị căng thẳng. Việc này bao gồm những người
lái xe tải, người chăn giữ gia súc, người giết mổ và những người tham gia vào quá
trình pha lọc sau này. Xử lý gia súc kém có thể khiến việc di chuyển gia súc khó
khăn hơn và dẫn đến việc cả động vật và người chăn giữ gia súc đều bị thương tích.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Năng lực của người xử lý và người giết mổ gia súc cũng như khả năng kiềm giữ gia
súc hiệu quả được xem là các yếu tố lớn nhất ảnh hưởng đến sức khỏe động vật,
an toàn cho công nhân và chất lượng sản phẩm cuối cùng.
Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn (SOP) được thiết kế để việc sử dụng các cơ sở
và thiết bị được an toàn và hiệu quả cùng lúc bảo vệ hoặc cải thiện sức khỏe gia súc
và chất lượng thân thịt. Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn (SOP) khác với Hướng
Dẫn Công Việc (WI) về phạm vi và nội dung. SOP được viết với cái nhìn tổng quát về
những gì sẽ được thực hành và các bước khác nhau của quy trình. Hướng dẫn công
việc sẽ cung cấp chi tiết cụ thể về người chịu trách nhiệm và cách thực hiện công
việc. Ví dụ: hướng dẫn công việc sẽ cung cấp các hướng dẫn từng bước về cách
hoàn thành một công việc cá nhân. Các SOP đảm bảo tất cả những công nhân được
thông báo về những mong đợi và giúp họ thực hiện tốt công việc của mình.
Mục đích và phạm vi
Các SOP bao gồm quản lý trước và trong khi giết mổ gia súc của Úc tại các cơ sở vỗ
béo và giết mổ. Mục đích là phác thảo quy trình tiếp nhận, xử lý, làm bất tỉnh và giết
mổ gia súc và đảm bảo việc đạt được hiệu suất và chất lượng thịt tối ưu mà không
tổn hại sức khỏe gia súc. Tài liệu này áp dụng cho tất cả các gia súc của Úc được xử
lý và chế biến tại các thị trường nước ngoài.
4
Các Quy trình Hoạt động Tiêu Chuẩn
1. Xử lý gia súc
Mục tiêu chính
• Sử dụng hành vi tự nhiên của gia súc để di chuyển gia súc
• Xử lý gia súc ít căng thẳng
• Sử dụng hiệu quả gậy lùa gia súc để di chuyển gia súc
• Kiểm tra và cải thiện các cơ sở xử lý
Phần này kết hợp các qui định của Bộ Luật Sức Khỏe Động Vật Trên Cạn
của OIE, Điều 7.5.1, 7.5.2 và 7.5.3.
TIÊU CHUẨN CỦA OIE
Không được sử dụng các quy trình gây đau đớn để di chuyển gia súc.
Các quy trình này bao gồm:
•
•
•
•
•
đánh bằng roi
xoắn đuôi
sử dụng kẹp mũi
tạo áp lực lên mắt, tai hoặc cơ quan sinh dục bên ngoài
dùng gậy nhọn hoặc các dụng cụ hỗ trợ khác để gây đau đớn và
thương tích (bao gồm gậy lớn, gậy có các đầu nhọn, đoạn ống
kim loại, dây thép làm hàng rào hoặc dây da dày)
1.1
1)
Thiết kế và bảo trì các cơ sở xử lý
Kiểm tra xem ánh sáng giữa khu vực nhốt giữ và lồng kiềm giữ
có dịu và đều hay không; ánh sáng đồng nhất ở các khu vực tiếp
nhận, nhốt giữ và giết mổ giúp gia súc không bị kích động.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Trong ngày, tương phản ánh sáng mạnh giữa các sân và
chuồng nhốt tối có thể ảnh hưởng tới gia súc. Gia súc thích di
chuyển từ khu vực tối sang sáng hơn là từ sáng sang tối.
2)
3)
4)
5)
6)
7)
Các lối đi và kênh dẫn cần theo đường thẳng hoặc cong nhất
quán.
Tất cả các mặt sàn không được trơn trượt, nhất là đoạn dẫn đến
nơi giết mổ hoặc thiết bị kiềm giữ. Nếu không, gia súc phải được
di chuyển chậm để tránh trơn trượt.
Giảm thiểu số lượng công nhân quanh kênh dẫn và thiết bị kiềm
giữ để giảm kích thích thị giác.
Giảm mức ồn, ví dụ như không đóng mạnh cửa.
Giữ khu vực giết mổ sạch sẽ để giảm mùi khó chịu vì những mùi
này có thể ảnh hưởng đến việc đi đứng của gia súc.
Cố gắng giữ mặt sàn giữa kênh dẫn xử lý và thiết bị kiềm giữ sạch
sẽ và khô thoáng nhất có thể.. Những thay đổi trên mặt đường có
thể khiến gia súc trượt ngã.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các yếu tố môi trường có ảnh hưởng đến sự đi đứng của gia súc:
• Phản chiếu của các vũng nước/kim loại
• Dây xích và dây thừng lỏng lẻo
• Tiếng va đập của kim loại
• Tiếng ồn âm vực cao, ví dụ như khí nén
• Gió thổi vào mặt động vật
• Áo quần treo trên kênh dẫn
• Nhiều người trên lối đi của động vật
• Những thay đổi về sàn và kết cấu
• Cố gắng di chuyển động vật từ sáng sang tối
• Ngõ cụt
• Sàn nhà không bằng phẳng và mặt đường thay đổi
8)
9)
Nước đọng có thể khiến gia súc trượt và ngã.
Dọn sạch mọi khu vực có nước đọng hoặc thoát nước kém trước
khi di chuyển động vật qua hệ thống.
Đặc biệt chú ý đến các góc và khu vực trơn trượt khiến động vật
do dự hoặc dừng lại. Việc bố trí một người chăn giữ gia súc ở gần
khu vực này có thể giúp gia súc di chuyển.
1
10) Không giữ gia súc lâu trong các chỗ chật hẹp như kênh dẫn. Gia
súc có thể bị căng thẳng nếu chúng không thể nhúc nhích khi bị
kích động.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Chuẩn bị kế hoạch ứng phó khẩn cấp để dễ dàng thả động vật từ
kênh dẫn. Nếu động vật bị kẹt ở kênh dẫn, nó sẽ được giải thoát
như thế nào? Kênh dẫn có các cổng mở phụ hay không?
Nhìn toàn cảnh
(Mắt phải)
Nhìn toàn cảnh
(Mắt trái)
Khoảng quét hẹp của
hai mắt
11) Dời đi tất cả các vật treo trên hoặc qua kênh dẫn trước khi di
chuyển động vật qua hệ thống. Những vật này có thể gây phản
ứng dừng đột ngột hoặc bỏ chạy.
12) Những người xử lý gia súc nên biết các lối thoát hiểm khẩn cấp.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Dời đi tất cả các vật như áo quần, ống nước, rác, xô và dây thừng.
Kênh dẫn phả hoàn toàn thông thoáng để gia súc không do dự khi
đi xuống kênh dẫn.
Ðiểm mù
Người xử lý gia súc sử dụng các khu
vực thuộc tầm nhìn của gia súc để
giao tiếp với chúng.
1.2
1)
2)
3)
Di chuyển và kéo gia súc
Làm việc theo nhóm để di chuyển và lùa gia súc—mọi người đều ý
thức trách nhiệm của mình.
Tìm hiểu về hành vi động vật và sử dụng kiến thức này để di chuyển
gia súc một cách bình tĩnh và hiệu quả.
Dùng động tác và vị trí để di chuyển gia súc, luôn đi bên cạnh gia
súc. Đừng đứng ngay phía sau động vật tại điểm mù của chúng.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hiểu biết về hành vi của gia súc là điều quan trọng khi xử lý gia súc.
Các đặc điểm hành vi chính về di chuyển gia súc là:
• Tầm nhìn và phản ứng với di chuyển
• Phản ứng với tiếng ồn
• Khu vực bỏ chạy và phản ứng sợ hãi
• Kích cỡ và sức mạnh
Gây áp lực cho đàn gia súc bằng cách di
chuyển qua phía sau đàn (từ trái sang phải).
42
Phần 1. Xử lý gia súc
4)
Khi di chuyển gia súc từ chuồng nhốt vào cổng hay kênh dẫn, làm
việc theo mô hình 'áp lực-giải tỏa’ tại mép khu vực bỏ chạy để gia
súc bỏ đi nhưng không chạy.
5)
Gây áp lực cho đàn bằng cách di chuyển qua phía sau đàn theo
kiểu chéo (trái qua phải).
6) Luôn gây áp lực cho đàn theo đúng vị trí và khi gia súc đi đúng
hướng thì giải tỏa áp lực bằng cách đi khỏi khu vực bỏ chạy.
7) Đừng cố gắng thúc gia súc di chuyển (bằng cách dồn vào khu
vực bỏ chạy) nếu chúng không có chỗ nào để đi.
8) Luôn để ý đến môi trường xung quanh mình và nhớ đóng cổng
lại sau khi ra.
9) Tránh khiến động vật trở nên quá kích động. Tất cả việc xử lý cần
được thực hiện một cách bình tĩnh và nhẹ nhàng.
10) Đừng bao giờ đánh hoặc thúc ép gia súc đang di chuyển theo
đúng hướng.
11) Giảm thiểu căng thẳng bằng cách hạn chế tương tác giữa người
và gia súc. Yêu cầu những người không cần thiết ra khỏi lối đi.
12) Đừng đuổi theo các gia súc đơn độc hoặc khiến gia súc trở nên
cách biệt với đàn. Luôn di chuyển hai con cuối cùng vô chuồng
cùng nhau; đừng để lại con nào một mình.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Mép khu vực
bỏ chạy
Ði
ểm
m
ù
Lùi lại ở đây
để dừng di
chuyển
60°
45°
Đ vào đây để
bắt đầu di
chuyển
Điểm cân
bằng
‘Áp lực và giải tỏa'. Người xử lý đi vào khu
vực bỏ chạy sau điểm cân bằng để lùa
động vật di chuyển và sau đó lùi lại khi
động vật đi đúng hướng.
Gia súc có bản năng bầy đàn và tự nhiên thích đi theo nhau và ở
cùng đàn. Tận dụng hành vi này càng nhiều càng tốt khi xử lý gia
súc ở các kênh dẫn và chuồng. Một động vật đơn độc có thể gây
nguy hiểm.
13) Giảm thiểu tối đa cử động đột ngột và tiếng ồn lớn. Đừng huýt sáo,
la hét hoặc đóng sập cổng.
14) Điểm cân bằng là đường tưởng tượng được vẽ dọc theo vai gia súc.
Sau khi gia súc đã ở trong kênh dẫn, sử dụng điểm cân bằng để di
chuyển gia súc về phía trước. Tiếp cận gia súc từ phía sau điểm cân
bằng để di chuyển gia súc về phía trước. Tiếp cận gia súc từ phía
trước điểm cân bằng để di chuyển gia súc về phía sau.
15) Di chuyển xuống bên kênh dẫn theo hướng ngược lại để giữ gia súc
di chuyển về phía trước.
16) Đừng để gia súc ở kênh dẫn trong giờ nghỉ hoặc trì hoãn.
Gia súc ở một mình bồn chồn và có thể gây
nguy hiểm.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Những người quản lý phải biết các trách nhiệm của mình đối với
các tiêu chuẩn của OIE. Khi một công nhân bị phát hiện xử lý gia súc
sai cách, tất cả các công nhân có trách nhiệm thông báo cho người
giám sát hoặc hướng dẫn công nhân đó về các quy trình đúng.
Phần 1. Xử lý gia súc 35
1.3
Sử dụng gậy lùa gia súc
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gậy lùa gia súc là công cụ giúp người chăn giữ gia súc có vẻ lớn hơn
khi di chuyển gia súc. Âm thanh tạo ra từ miếng dải nhựa trên gậy
lùa gia súc có thể làm cho gia súc di chuyển về phía trước. Không
được sử dụng gậy lùa gia súc để đánh hoặc chọc vào gia súc.
1)
2)
3)
4)
Gậy lùa gia súc giúp di chuyển gia súc mà
không phải đánh chúng.
Chỉ được chạm vào thân sau của gia súc bằng gậy lùa gia súc.
Đừng bao giờ dùng gậy lùa gia súc ngay trên mặt gia súc khi cố
gắng làm gia súc dừng lại hoặc đổi hướng.
Không được liên tục sử dụng gậy lùa gia súc và gậy nhọn khác nếu
gia súc không phản ứng hoặc không di chuyển. Kiểm tra xem có
vật gì ngăn cản gia súc di chuyển hay không.
Sử dụng gậy lùa gia súc để hỗ trợ điều khiển và giao tiếp với gia
súc. Không được sử dụng gậy lùa gia súc để làm gia súc bị thương
hoặc đánh gia súc.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các dụng cụ thúc điện gia súc làm giảm năng suất và làm gia súc
nổi giận. Người chăn giữ gia súc tốt chỉ nên sử dụng dụng cụ thúc
điện gia súc khi họ đang gặp nguy hiểm.
5)
Người chăn giữ gia súc không được mang theo hoặc thường xuyên
sử dụng dụng cụ thúc điện gia súc. Chỉ sử dụng chúng khi người
chăn giữ gia súc gặp nguy hiểm.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gậy lùa gia súc được sử dụng như phần kéo dài
cơ thể của người chăn giữ gia súc.
46
Phần 1. Xử lý gia súc
Vị trí của người xử lý gia súc, có sự hiểu biết tốt về vùng bỏ chạy
của gia súc, là công cụ di chuyển gia súc hiệu quả nhất và ít căng
thẳng nhất. Cử động cơ thể, như vẫy tay, giúp người xử lý có vẻ lớn
hơn với gia súc.
2. Vận chuyển trên đất liền
Mục tiêu chính
• Sử dụng và bảo trì các cơ sở và thiết bị
• Xếp gia súc vào các nhóm thích hợp để vận chuyển
• Di chuyển lên và xuống tàu ít căng thẳng nhất
• Xác định và quản lý các gia súc bị thương
Phần này kết hợp các qui định của Bộ Luật Sức Khỏe Động Vật
Trên Cạn của OIE, Điều 7.5.2, 7.5.3 và 7.5.4.
2.1
1)
Thiết bị và cơ sở vận chuyển
Trước khi di chuyển gia súc lên hoặc xuống, hãy kiểm tra để đảm
bảo các cơ sở vận chuyển sẽ không gây ra thương tích cho gia súc.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Kiểm tra xem sàn có hư hỏng không, như ổ gà có thể khiến gia súc
sẩy chân ngã. Các thanh lan can và các tấm kim loại bị hư hại có
thể gây ra thương tích cho gia súc.
2)
3)
Nếu các cơ sở có khả năng gây ra thương tích, phải sửa chữa hư
hỏng ngay lập tức hoặc di chuyển gia súc lên/xuống ở nơi khác.
Dời đi mọi yếu tố gây sao lãng ở các cơ sở di chuyển lên/xuống
có thể khiến gia súc dừng lại, tránh hoặc quay lại.
Miếng giằng bằng ống hàn khiến sàn chắc
chắn và giảm trượt và thương tích.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các yếu tố gây sao lãng thường gặp bao gồm:
•
•
•
•
•
phản chiếu trên sàn bóng hoặc ướt
lối vào tối
người hoặc thiết bị di chuyển phía trước ngõ cụt
sàn không bằng phẳng hoặc chỗ hẫng trên sàn
thiết bị gây ồn
4) Kiểm tra xe tải chở gia súc xem có bất kỳ dấu hiệu hư hỏng và
hư mòn nào có thể làm tổn thương gia súc và báo cáo hư hỏng
rõ ràng cho tài xế xe tải hoặc người giám sát.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hư hỏng đối với xe tải có thể bao gồm:
• lỗ thủng trên sàn
• kim loại nhọn nhô ra
• hư hỏng vách ngăn/đoạn dốc hoặc cửa sau.
Việc lập danh sách kiểm tra có thể được sử dụng để thực hiện kiểm
tra xe tải là điều hữu ích.
5)
6)
7)
Lưới thép để gia cố bê tông quá nhẹ và cần
phải thay thế nếu nó vỡ ra.
Cung cấp hướng dẫn rằng phải sửa chữa mọi chỗ hư hại trên xe
tải trước khi sử dụng xe trở lại để vận chuyển gia súc.
Tất cả gia súc phải được di chuyển lên/xuống bởi người chăn giữ
gia súc, công nhân bốc vác hoặc tài xế xe tải chở gia súc có kinh
nghiệm.
Chuồng và kênh dẫn phải luôn đầy đủ trước khi bắt đầu di chuyển
xuống.
1
8)
Kiểm tra đảm bảo độ dốc của đoạn dốc không vượt quá 30 độ.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Góc đoạn dốc nhỏ hơn 20 độ giúp di chuyển gia súc xuống
dễ dàng hơn.
9)
Kiểm tra đảm bảo mặt của đoạn dốc, hoặc cửa sau của xe tải khi
phần này tạo thành một đoạn của đoạn dốc không trơn trượt.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Lớp lót khô trên mặt, ví dụ như vỏ trấu hoặc mùn cưa, sẽ giúp
gia súc bám vững hơn trong quá trình di chuyển xuống, đặc biệt
khi đoạn dốc ướt. Miếng giằng bằng ống hàn hoặc 'bê tông đúc
khuôn' có thể giúp gia súc bám chắc.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Khi cửa sau xe tải hình thành phần đoạn dốc, lưới hoặc dầm gỗ
ngang có thể được thêm vào để đảm bảo gia súc không trượt ở
đoạn cửa trong quá trình di chuyển lên và xuống.
10) Cần cung cấp ánh sáng trong quá trình di chuyển lên/xuống
khi trời tối.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Nếu có thể, nên có ánh sáng đồng nhất ở đoạn dốc, kênh dẫn, bãi
rào và chuồng. Ánh sáng này không được gây ra bóng tối hoặc các
vệt sáng, điều này có thể khiến gia súc di chuyển khó khăn.
Sàn xe tải trơn cần được trải lớp lót lên trên.
2
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
11) Hãy đảm bảo đủ ánh sáng để giúp gia súc di chuyển lên hoặc
xuống xe tải, nhưng để ý rằng ánh sáng không chiếu trực tiếp vào
mắt của chúng (ví dụ đèn pha hoặc ánh sáng mặt trời).
2.2
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
Di chuyển xuống tàu tại cảng dỡ
Không được bắt đầu di chuyển xuống cho đến khi cầu dỡ/cửa
vững chắc và có sẵn xe tải phù hợp để vận chuyển gia súc đến cơ
sở vỗ béo.
Cần lên kế hoạch thời gian xe tải đến càng chính xác càng tốt để
việc di chuyển gia súc xuống tàu được thông suốt.
Di chuyển gia súc xuống tàu và lên xe tải phải được thực hiện bởi
nhân viên có kinh nghiệm, có kỹ năng.
Công nhân bốc vác cần sẵn sàng di chuyển gia súc lên các xe tải
đang chờ ngay khi bắt đầu di chuyển xuống tàu.
Không được giữ gia súc trên đoạn dốc của tàu hoặc ở kênh xử lý
trong thời gian dài trước khi di chuyển lên xe tải.
Sử dụng SOP 1: Xử Lý Gia súc để hiểu rõ các quy trình chính xác
phải được sử dụng trong quá trình di chuyển xuống tàu.
Không được sử dụng gậy điện trong quá trình di chuyển xuống tàu.
2.3
TIÊU CHUẨN OIE
Khu vực tập trung/chăn giữ cần được
thiết kế để bảo vệ gia súc khỏi tiếp xúc
điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Di chuyển gia súc lên xe tải
1) Kiểm tra số lượng gia súc cần được vận chuyển trên xe hoặc
trong côngtenơ, và việc phân bổ chúng đến các khoang, đã
được xác định trước khi bắt đầu di chuyển.
2) Trước khi di chuyển lên xe, hãy đảm bảo rằng xe tải được sắp
thẳng hàng theo mép đoạn dốc mà không ngắt quãng.
3) Việc di chuyển lên xe tải chỉ được thực hiện bởi nhân viên có
kinh nghiệm và kỹ năng.
4) Di chuyển gia súc theo từng nhóm nhỏ dễ quản lý từ chuồng
tập trung/đoạn dốc di chuyển xuống lên xe tải.
5) Để gia súc di chuyển lên xe tải theo tốc độ của chúng, nhất là
nếu sàn xe tải không được làm bằng vật liệu chống trượt.
6) Đảm bảo rằng quý vị đã đọc và hiểu SOP 1: Xử lý gia súc bao
gồm các quy trình xử lý chi tiết hơn.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gia súc có thể cúi đầu để ngửi đoạn dốc và đi lên xe tải. Để gia súc
di chuyển lên xe tải theo ý của chúng.
7) Không được đứng trước gia súc hoặc trong tầm nhìn trực
tiếp của chúng vì điều này có thể ngăn cản chúng di chuyển
lên xe tải. Đứng sang một bên sẽ giúp gia súc di chuyển.
8) Quan sát từng gia súc đi qua xem có dấu hiệu đi khập khiễng
và bị thương hay không.
Kiểm tra gia súc xem có dấu hiệu đi khập
khiễng hay bị thương hay không.
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
3
9) Kiểm tra xem tất cả gia súc đủ sức khỏe để vận chuyển hay
không. Gia súc bị bệnh và bị thương không được di chuyển
lên phương tiện vận chuyển.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Những gia súc không khỏe không được vận chuyển bao gồm
những con không thể đứng trên cả bốn chân và những con bị mù
cả hai mắt.
10) Để xử lý dễ dàng hơn, hãy cố gắng giữ các nhóm gia súc tập
trung từ khâu vận chuyển trên tàu hoặc tại cơ sở vỗ béo trong
quá trình di chuyển và trên xe tải.
Không bao giờ sử dụng gậy, dùi cui hoặc
thanh ống để đánh gia súc.
CÁC TIÊU CHUẨN CỦA OIE
Khi gia súc đứng, chúng cần có đủ
không gian để có ví trị thăng bằng.
Khi gia súc nằm xuống, chúng cần
có tư thế nằm bình thường và thoải
mái, mà không nằm trên mình con
khác.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hòa lẫn chung các nhóm gia súc khác nhau có thể dẫn đến đánh
nhau gây ra thương tích hoặc chất lượng thịt kém.
11) Không được sử dụng gậy, đoạn ống nhựa hoặc kim loại và
dây da dày để đánh gia súc.
12) Có thể sử dụng gậy để nối dài cánh tay quý vị để quý vị có vẻ
lớn hơn, ví dụ: để lấp đầy khoảng trống ở cửa.
13) Gậy lùa (công cụ di chuyển gia súc) hoặc vòng kim loại có thể
được sử dụng để thúc di chuyển, nhưng không phải để đánh
gia súc.
14) Không được sử dụng gậy điện trong quá trình di chuyển gia
súc lên phương tiện vận chuyển.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Phần lớn các thương tích và căng thẳng xảy ra trong thời gian di
chuyển lên và xuống phương tiện vận chuyển.
15) Kiểm tra gia súc trên xe tải có đủ không gian để đứng thoải mái
không.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Mật độ dự trữ để vận chuyển bằng xe tải có thể cần phải cao hơn
mật độ ở cơ sở vỗ béo.
Mật độ xếp phù hợp dành cho gia súc để duy
trì chỗ đứng trong thời gian vận chuyển bằng
xe tải.
4
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
16) Cố gắng duy trì gia súc theo nhóm bầy đàn của chúng khi có thể.
Chỉ trộn lẫn những gia súc có sừng và không có sừng nếu chúng
tương thích (ví dụ: trước đây chúng đã được vận chuyển chung mà
không có vấn đề gì).
17) Không được vận chuyển gia súc đang mang thai đi giết mổ.
18) Đóng cửa sau xe tải trước khi xe chạy xa đoạn dốc để giảm thiểu cơ
hội gia súc thoát ra.
19) Sau khi hoàn tất di chuyển gia súc lên phương tiện, cần nhanh
chóng vận chuyển gia súc và không giữ lâu trên xe tải đang đỗ.
2.4
Di chuyển gia súc xuống xe tải
1) Cần di chuyển gia súc vào cơ sở vỗ béo/lò mổ trong vòng một
tiếng sau khi đến. Tại lò mổ, gia súc cần được giết mổ theo
thứ tự đến để việc di chuyển qua bãi dễ dàng hơn và hạn chế
thời gian nhốt.
2) Nếu gia súc được giữ lại qua đêm, hãy kiểm tra các yêu cầu
về thức ăn và nước uống ở ‘SOP 4: Nhốt giữ (tại lò giết mỗ)
hoặc 'SOP 3: Cơ sở vỗ béo'.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Khi chuẩn bị cơ sở và thiết bị để di chuyển gia súc xuống, hãy nhớ
rằng có thể chúng bị mệt mỏi.
3) Xe tải phải được lùi từ từ và dần dần đến đoạn dốc để di
chuyển xuống.
4) Đảm bảo rằng xe tải được thẳng hàng với mép đoạn dốc để
không có ngắt quãng.
5) Di chuyển xuống chỉ được thực hiện bởi nhân viên có kinh
nghiệm, có kỹ năng.
6) Để gia súc di chuyển xuống xe tải theo ý của chúng, nhất là
nếu sàn xe tải không được làm từ vật liệu chống trơn.
7) Đảm bảo rằng quý vị đã đọc và hiểu SOP 1: Xử lý gia súc,
bao gồm các quy trình xử lý chi tiết hơn.
8) Đừng đứng trước mặt gia súc hoặc trong tầm nhìn trực tiếp
vì điều này có thể ngăn cản gia súc di chuyển xuống xe tải.
Đứng sang một bên sẽ giúp gia súc di chuyển.
Phải có sẵn nước sạch khi giữ gia súc
qua đêm.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gia súc có thể cúi đầu xuống để ngửi đoạn dốc và đi xuống xe tải.
Để gia súc đi tới theo ý của chúng.
9)
10)
11)
12)
13)
14)
Quan sát từng gia súc khi nó đi qua để xem có dấu hiệu đi khập
khiễng và bị thương hay không. Xem ‘SOP 3: Cơ sở vỗ béo’ hoặc
‘SOP 4: Nhốt giữ’ về quản lý các gia súc bị bệnh và bị thương.
Để xử lý dễ dàng hơn, cố gắng giữ các nhóm gia súc cùng đi chung
với nhau khi di chuyển chúng vào cơ sở vỗ béo hoặc khoang nhốt
giữ.
Không được sử dụng gậy, đoạn ống nhựa hoặc kim loại dài và dây
da dày để đánh gia súc.
Gậy có thể được sử dụng để nối dài cánh tay quý vị để khiến quý
vị có vẻ lớn hơn, ví dụ như để lấp đầy khoảng trống ở cửa.
Gậy lùa gia súc có thể được sử dụng để thúc chúng di chuyển,
nhưng không được sử dụng để đánh gia súc.
Người chăn giữ không được mang theo hoặc thường xuyên sử
dụng gậy lùa gia súc bằng điện. Chúng chỉ có thể được sử dụng
khi người chăn giữ gặp nguy hiểm.
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
5
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hầu hết các thương tích và căng thẳng xảy ra trong quá trình di
chuyển lên và xuống phương tiện.
15) Sau khi di chuyển xuống, hãy di chuyển gia súc vào cơ sở vỗ béo
hoặc nhốt giữ và chuồng theo yêu cầu của khách hàng và hướng
dẫn của người giám sát của quý vị.
16) Xem xét ảnh hưởng của việc hòa lẫn các nhóm khác nhau khi
phân bổ gia súc vào chuồng.
Di chuyển gia súc tập trung theo nhóm.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hòa lẫn các nhóm gia súc khác nhau lại có thể dẫn đến đánh nhau
gây ra thương tích và chất lượng thịt kém.
17) Tại lò giết mổ, trong trường hợp có hư hỏng kéo dài, hãy ngừng
mọi chuyến giao hàng tiếp theo để đảm bảo rằng có đủ không
gian cho gia súc trong chuồng nhốt.
6
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
2.5 Kiểm tra gia súc và quản lý gia súc không
thể đi đứng
1) Gia súc bị ốm (gia súc không thể đi lại hoặc đứng) có yêu cầu
cụ thể về xử lý, vận chuyển và quản lý.
2) Quan sát chặt chẽ các gia súc lúc di chuyển lên/xuống để kiểm
tra xem có bị thương hay không. Không được vận chuyển gia
súc bị thương; nếu nghi ngờ tính phù hợp để vận chuyển, hãy
hỏi ý kiến bác sĩ thú y.
3) Nếu gia súc bị thương trong quá trình vận chuyển và không
thể di chuyển xuống mà không làm đau và kiệt sức thêm, hãy
di chuyển gia súc khỏe mạnh xuống trước, càng êm thắm
càng tốt.
TIÊU CHUẨN CỦA OIE
Không bao giờ được kéo lê gia súc
bị ốm (gia súc không thể đứng hoặc
đi lại khi không có sự giúp đỡ).
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Điều kiện vận chuyển như mặt đường gập ghềnh có thể làm
tăng nguy cơ bị thương trên chuyến đi. Kiểm tra xem gia súc
có bị thương đặc biệt ở chân hoặc đuôi hay không.
4) Cần phải giết mổ gia súc bị thương nặng ngay lập tức. Việc
này phải được thực hiện trên xe tải nếu làm vậy là an toàn.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các gia súc lớn bị ốm rất khó di chuyển mà không gây thêm đau
đớn. Do đó tốt hơn hết là giết chúng khi chúng nằm.
Thương tích và tình trạng đòi hỏi phải giết mổ gia súc ngay lập tức
bao gồm:
• gãy chân, hông hoặc cột sống
• gầy mòn và suy yếu
• bị liệt do chấn thương hoặc bệnh gây ra tình trạng bất động
• mù
• chảy máu nhiều hoặc bị thương nặng
5)
6)
7)
Cần giết các gia súc bị thương nặng ngay
lập tức.
Giết mổ gia súc bị ốm bằng dao sắc hoặc bằng súng bắn giữ chốt.
Tuân thủ các hướng dẫn công việc phù hợp. Cần tìm kiếm sự hỗ
trợ từ bác sĩ thú y hoặc người có khả năng hỗ trợ khi cần thiết.
Không được nhấc các gia súc đang sống bằng sừng, chân hoặc
đuôi, và không được kéo lê chúng. Không bao giờ buộc trói gia
súc bị thương vào một điểm cố định rồi lái xe đi.
Nếu di chuyển gia súc bị bệnh hoặc bị thương không gây đau
hoặc kiệt sức thêm, hãy di chuyển chúng sang chuồng riêng càng
sớm càng tốt để giết mổ hoặc điều trị. Xem SOP 4 Cơ Sở Vỗ Béo để
biết về điều trị gia súc bị bệnh và bị thương.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Không được giữ gia súc bị thương trong thời gian dài. Gia súc bị
thương nghiêm trọng đến vào ban ngày không được giữ lại đến
khi sàn giết mổ hoạt động vào ca ban đêm.
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
7
2.6
1)
2)
3)
4)
Xử lý gia súc xổng chuồng
Làm việc theo nhóm để di chuyển gia súc về chuồng nhưng yêu
cầu người không cần thiết tránh đường.
Không nhốt riêng gia súc xổng chuồng; cố gắng đưa gia súc nhập
lại đàn.
Không đột ngột di chuyển hoặc gây ra tiếng ồn lớn.
Không đứng sau cổng chuồng trại vì quý vị có thể dễ dàng bị gia
súc hoảng sợ đè bẹp
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Đặc biệt cẩn trọng với những gia súc ít tiếp xúc với con người.
Nhiều gia súc nhập từ Úc đã được nuôi ở trang trại lớn và có thể
chưa quen xử lý.
5)
6)
7)
8)
8
Phần 2. Vận chuyển trên đất liền
Cố gắng nhẹ nhàng đưa gia súc xổng chuồng nhanh chóng trở về
bãi rào.
Nếu chỉ có một con xổng chuồng, hãy chờ nó dịu lại trước khi đưa
trở về bãi rào.
Nếu gia súc trong trạng thái kích thích mạnh và không quản lý
được thì tốt hơn là thả toàn bộ gia súc trong chuồng ra và cho gia
súc xổng chuồng nhập đàn trước khi đưa về chuồng.
Nếu có thể, hãy khóa các cổng để tránh gia súc rời khỏi trại.
3. Các hoạt động vỗ béo
Mục tiêu chính
• Chuẩn bị các cơ sở để đón gia súc đến
• Xác định và quản lý các gia súc bị thương
• Quản lý gia súc thành các đàn thích hợp
• Cung cấp thức ăn, nước uống và môi trường an toàn
• Chuẩn bị gia súc để vận chuyển đến cơ sở giết mổ
Phần này kết hợp các qui định của Bộ Luật Sức Khỏe Động Vật Trên
Cạn của OIE, Điều 7.5.2, 7.5.6 và 7.5.10
3.1
Trước khi tiếp nhận đàn gia súc
1) Vệ sinh và kiểm tra kỹ lưỡng toàn bộ cơ sở vỗ béo và kiểm dịch
trước khi tiếp nhận đàn gia súc.
2) Vệ sinh và tiếp nước sạch vào các máng nước.
3) Đảm bảo đủ số lượng chuồng để tiếp nhận số lượng gia súc dự
kiến.
4) Đảm bảo số lượng gia súc mỗi chuồng cho phép tất cả gia súc có
thể đứng, nằm, quay và tiếp cận các điểm cho ăn và uống nước.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các chuồng được che kín có thể chứa với mật độ cao (2,5-4m2 trên
một đầu gia súc) hơn chuồng được che một phần (5–9m2 trên
một đầu gia súc); tuy nhiên, tất cả các gia súc đều phải được tiếp
cận đầy đủ với khu vực cho ăn và uống nước.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Quản lý tốt cơ sở vỗ béo rất quan
trọng cho sự thành công của cơ sở
vỗ béo vì việc này quyết định đến:
• Cân nặng chăn nuôi
• Cân nặng bán
• Chất lượng thịt
• Giá bán
5) Trước khi di chuyển đàn gia súc xuống, kiểm tra cơ sở di chuyển
xuống để đảm bảo không gây thương tích cho gia súc.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Kiểm tra những hư hỏng trên sàn, như các hố có thể làm gia súc
vấp ngã. Hư hỏng trên các thanh lan can và tấm kim loại có thể gây
thương tích cho gia súc.
6) Nếu các cơ sở di chuyển xuống có khả năng gây thương tích cho
gia súc thì gia súc phải được vận chuyển xuống địa điểm khác
hoặc những hư hỏng đó phải được sửa chữa trước tiên.
7) Kiểm tra đảm bảo độ dốc của dốc di chuyển xuống phải không
được quá khoảng 30 độ.
Cơ sở di chuyển xuống nên được kiểm tra trước
khi phương tiện vận chuyển đến.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Góc của dốc vận chuyển nhỏ hơn 20 độ sẽ giúp cho việc di chuyển
gia súc xuống được dễ dàng hơn.
8) Kiểm tra bề mặt dốc di chuyển xuống không bị trơn trượt.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Trải một lớp nền khô trên mặt, ví dụ như vỏ trấu hoặc mùn cưa, sẽ
giúp gia súc bám vững hơn trong quá trình di chuyển xuống, đặc
biệt khi đoạn dốc ướt. Lưới hàn, 'bê tông đúc khuôn' hoặc thanh
ray bằng gỗ có thể giúp gia súc bám chắc.
9) Thời gian xe tải đến địa điểm vận chuyển nên càng đúng giờ
càng tốt.
10) Đảm bảo người chăn giữ gia súc phải sẵn sàng tiếp nhận gia súc
khi xe tải đến. Việc này sẽ giúp giảm thời gian chờ trên xe trước
khi di chuyển xuống.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Chuẩn bị kế hoạch dự phòng để bảo
vệ sức khỏe gia súc trong trường hợp
xảy ra sự cố bất thường như thiên tai,
bùng phát bệnh dịch hoặc trì hoãn
kéo dài.
1
3.2
Nước sạch phải có sẵn khi đàn gia súc đến.
Thiết kế và bảo trì cơ sở vỗ béo
1) Trước khi đưa gia súc đến cơ sở vỗ béo hoặc cơ sở kiểm dịch, phải
kiểm tra các dấu hiệu hư hỏng mà có thể gây thương tích cho đàn
gia súc đang chuyển đến.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Việc kiểm tra cơ sở vỗ béo nên bao gồm cả việc kiểm tra các cổng
và hàng rào bị hỏng; cổng hoặc nắp thoát nước bị hỏng; sàn nhà
hoặc mặt đường trơn trượt; các vật sắc nhọn hặc bén; dụng cụ
đựng nước bị vỡ hoặc thủng.
2) Cần phải sửa chữa hoặc ngưng sử dụng bất kỳ cơ sở nào có thể gây
thương tích hoặc tác động có hại đối với sức khỏe của gia súc.
3) Nên vệ sinh tất cả các trang thiết bị bẩn (ví dụ: máng nước, phân
chất đầy trong chuồng) trước khi đàn gia súc đến cơ sở vỗ béo.
4) Mạt cưa tạo cho gia súc một lớp nền chống trượt có thể hấp thụ
nước tiểu và phân.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Mạt cưa cung cấp cho gia súc một lớp nền chống trượt và có thể
nằm lên được.
5) Kiểm tra đảm bảo nước sẵn có trong tất cả các chuồng.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Các chuồng vỗ béo nên có mái che và bóng râm để bảo vệ đàn gia
súc khỏi tác động có hại của nhiệt độ quá cao, độ ẩm, gió và mưa.
Sửa chữa tất cả mọi hư hỏng tại cơ sở vỗ béo.
2
Phần 3. Cơ sở vỗ béo
6) Kiểm tra máng nước phải trong điều kiện hoạt động tốt, không
bị thủng hoặc tràn nước. Đảm bảo tỷ lệ chảy đủ để cung cấp cho
toàn bộ đàn gia súc đủ lượng nước hàng ngày.
7) Đảm bảo ánh sáng đều và đủ cho hoạt động của đàn gia súc.
3.3
Di chuyển gia súc xuống
1) Đàn gia súc phải được di chuyển xuống bởi một người chăn giữ gia
súc hoặc tài xế chở gia súc có kinh nghiệm.
2) Hãy đọc và hiểu rõ ‘SOP 2: Vận chuyển trên đất liền’ để biết quy
trình di chuyển gia súc xuống phù hợp.
3) Hãy đọc và hiểu rõ ‘SOP 1: Xử lý gia súc’, phần bao gồm chi tiết việc
xử lý gia súc.
4) Khi có thể, hãy duy trì nhóm bầy đàn—cố gắng để đàn gia súc
cùng chuồng trong cùng một đàn tại cơ sở kiểm dịch.
5) Nếu gia súc bị ốm hoặc bị thương được xác định trong quá trình di
chuyển xuống, hãy làm theo các bước hướng dẫn trong ‘SOP 2: Vận
chuyển trên đất liền’.
6) Nếu việc di chuyển gia súc ốm hoặc bị thương không gây thêm
đau đớn hay khó chịu, hãy chuyển gia súc đó đến khu vực chăm
sóc riêng để điều trị.
7) Cho phép gia súc bị thương hay bị ốm đang cách ly được nhìn thấy
và nghe thấy tiếng của gia súc khác.
Cho phép gia súc di chuyển theo ý chúng.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Không được giữ gia súc bị thương trong khoảng thời gian dài mà
không điều trị thú y.
8) Khi gia súc đã được di chuyển xuống hết, kiểm tra lại một lần nữa
xem có bỏ lỡ gia súc nào bị thương hay bị ốm hay không.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gia súc dễ bị tổn thương trong các điều kiện sau:
Gia súc nặng – bị thương và căng thẳng do nhiệt độ cao
Gia súc lớn – tụ máu hông
Bò Hereford và Bò Angus – nhiễm trùng mắt
Gia súc bị kích động/lo lắng – căng thẳng nhiệt
Bò đực – bị thương
Gia súc ôn hòa – bị căng thẳng nhiệt
Gia súc bẩn – bị căng thẳng nhiệt
3.4
Kiểm tra thương tích, đặc biệt là ở chân.
Xử lý gia súc bị xổng chuồng
1) Hãy đọc và hiểu rõ ‘SOP 2: Vận chuyển trên đất liền’
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Trong quá trình kiểm tra, quan sát khu vực bỏ trốn của đàn gia súc
(Xem 'SOP 1: Xử lý gia súc'). Nếu khu vực bỏ trốn dễ tiếp cận, gia
súc có thể bị kích động và chạy mất. Việc đi đứng chậm rãi và bình
tĩnh trong quá trình kiểm tra là rất cần thiết.
Phần 3. Cơ sở vỗ béo
3
3.5
Thực hành chăn nuôi
1) Trong ba ngày đầu tiên, cho phép gia súc nghỉ ngơi trong chuồng,
với nền trải sẵn (trong các chuồng có mái che).
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Không tiến hành các hoạt động thú y thông thường, như tiêm
vắc-xin, xâu tai và xét nghiệm máu trong ba ngày đầu tiên.
2) Tách đàn theo giống, tuổi, cân nặng và/hoặc theo yêu cầu của
khách hàng
Cho phép đàn gia súc mới đến nghỉ ngơi trên
nền có điều kiện tốt trong ba ngày.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Việc phát hiện sớm các vấn đề phụ
thuộc gần như hoàn toàn vào nhân
viên giám sát có kỹ năng. Tất cả gia
súc nên được thấy trong trạng thái
đang đứng hoặc đang di chuyển
trong các cuộc kiểm tra hàng ngày.
Ghi lại bất kỳ quan sát nào giúp việc
quản lý cơ sở vỗ béo có hiệu quả và
đảm bảo hiệu suất tối ưu.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Hệ thống đánh số chuồng nhốt và bảng đen sẽ giúp cho việc định
vị gia súc và hỗ trợ việc di chuyển đàn gia súc qua cơ sở vỗ béo và
cho phép lưu trữ hồ sơ hiệu quả.
3) Nếu có thể, giữ nguyên đàn gia súc đã đến cùng nhau trong cùng
một chuồng trong suốt thời gian kiểm dịch và khi ở cơ sở vỗ béo.
CÁC ĐIỂM CHÍNH
Gia súc có sừng có thể gây thương tích cho các gia súc khác nếu bị
nhốt quá chật. Quan sát hành vi cưỡi lên gia súc khác hoặc các dấu
hiệu kích động và tách riêng các gia súc hung hăng. Các giống gia
súc ôn hòa thường dễ bị căng thẳng do nhiệt, do v�