PENGARUH PRODUK DAN HARGA TERHADAP KEPUTUSAN P E M B E L I A N AIR MINERAL DALAM KEMASAN ( A M D K ) DI PERUMAHAN PT SUKSES SAWIT GASING Skripti

PENGARUH PRODUK DAN HARGA TERHADAP KEPUTUSAN
P E M B E L I A N A I R MINERAL DALAM KEMASAN ( A M D K )
DI PERUMAHAN PT SUKSES SAWIT GASING

Skripti

Naraa

: Meitha Diane Eka Putri

NIM

: 21 2011 230 M

UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH PALEMBANG
F A K U L T A S EKONOMI DAN BISNIS
2015

PERNYATAAN BEBAS PLAGIAT

Saya y a n g bertanda tangan dibawah i n i :

Nama

: Meitha Diane Eka Putri

NIM

: 212011230.M

Jurusan

: Manajemen

M e n y a t a k a n b a h w a skripsi i n i telah ditulis sendiri dengan sungguli-sungguh dan
tidak ada bagian yang merupakan penjiplakankarya orang lain.
A p a l a g i d i k e m u d i a n hari terbukti bahwa pemyataan i n i t i d a k benar, m a k a saya
sanggup m e n e r i m a sanksi berupa pembatalan sripsi dengan segala
konsekuensinya.

Palembang,


Juli 2015

Penulis

M e i t h a Diane E k a Putri

Fakultas Ekonomi dan Bisnis
Universitas Muhammadiyah
Palembang

TANPA PENGESAHAN SKRIPSI

Judul

: Pengaruh Produk dan Harga terhadap Keputusan
Pembelian Air Mineral Dalam Kemasan ( AMDK )
di Perumahan PT Sokscs Sawit Gasing

Nama


: Meitha Diane Eka Putri

NIM

: 20.2011.230.i^

Fakultas

: Ekonomi

Program Studi

: Manejemen

Mata Pokok Kuliah

: Manejemen Pemasaran

,


Diterima dan Disahkan
Pada tanggal, ..Juli^2015
Pembimbing

NIDN: 0217036101/973.839
Mengetahui,
Dekan
u.b. Ketua Program Studi Manajemen

Maftuhah Nurrahmi. SE. M.si
NIDN: 0216057001/673.839

MOro DAN FERSA1B4H4N

" JANGAN

PERNAH TAKUT MENGHADAH KESUITAN

ATAU MASALAH


KAICNA

ORANG HERAT, ORANG

DtSANALAH

SUKSES

ORANG BUAK,

DAN ORANG PANDA!

MIEMPA DAN DKETAK**

Terucap syukurkupersembahkan kepada:
1. ABahSWT
2. Ibu dan Adik-adikku tersayang
3. Lambang Praja Panghingguan
4. Seluruh Keiuargaku
5. Pimpinan PTSukses Sawit Gasing

6. Sahabat dan teman temanku
7. Afanamater

iv

KAIA PENGAlVrAR

Segala puji syukur penulis panjatkan kehadiran T u h a n Y a n g M a h a Esa atas
R a h m a t dan K a r u n i a - N y a , penulis dapat menyelesaikan penulisan s k r i p s i i n i
u n t u k m e m e n u h i syarat guna mencapai gelar Sarjana E k o n o m i pada U n i v e r s i t a s
M u h a m m a d i y a h Palembang.
S k r i p s i i n i dengan j u d u l Pengaruh P r o d u k dan Harga Terhadap

Keputusan

Pembelian A i r Mineral D a l a m Kemasan ( A M D K ) di Perumahan P T Sukses S a w i t
Gasing.
Penulis
setingginya


mengucapkan
kepada semua

banyak
pihak

terima
yang

kasih

telah

dan

penghargaan

mendukung,

membantu.


yang
dan

m e m b e r i k a n sumbangan kepada penulis baik m o r i l maupun materil selama proses
penulisan skripsi i n i yang penulis tunjukan kepada :
1.

Bapak D r . H . M . Idris, S E , M s i selaku Rektor Universitas M u h a m m a d i y a h
P a l e m b a n g beserta staf rektorat;

2.

Bapak A b i d Zajuli, S.E , M . M selaku D e k a n Fakultas E k o n o m i Universitas
M u h a m m a d i y a l i Palembang;

3.

I b u M a f t u h a h N u r a h m i , S'.E, M s i s e l a k u k e t u a P r o g r a m S t u d i M a n a j e m e n
Fakultas E k o n o m i Universitas Muhanunadiyah Palembang ;


4.

I b u B e l l i w a t i K o s i m , S.E, M M selaku p e m b i m b i n g skripsi

5.

Bapak Y u d h a M a h r o m . S.E, M s i selaku Koordinator Kelas Reguler M a l a m
U n i v e r s i t a s M u h a m m a d i y a h P a l e m b a n g b e s e r t a S t a f tata u s a h a .

V

6. P i m p i n a n d a n s e l u r u h K a r y a w a n P T S u k s e s

Sawit Gasing

yang

telah


m e n y e d i a k a n w a k t u u n t u k m e m b e r i k a n data y a n g d i p e r l u k a n d a l a m penelitian
ini
7. K e p a d a i b u y a n g t e l a h m e m b e r i k a n , k a s i h s a y a n g , p e r j u a n g a n ,
dan d o a , a d i k - a d i k k u y a n g tersayang,

pengorbanan,

serta k e l u a r g a besar y a n g

selalu

m e n d u k u n g semangat terselesaikan skripsi i n i .
8. K e p a d a k e k a s i h , s a h a b a t s e k a l i g u s k a k a k y a n g s e l a m a i n i s e l a l u m e m b e r i k a n
m o t i v a s i dan d u k u n g a n L a m b a n g Praja Panghingguan.
9. S e l u r u h s a h a b a t a n g k a t a n

2011 Universitas M u h a m m a d i y a h

Palembang


jurusan Manajemen.
O l e h k a r e n a i t u , t i d a k a d a sepatah k a t a p u n y a n g d a p a t p e n u l i s

sampaikan

kecuali hanya i r i n g a n d o a semoga amal baik m e r e k a mendapat balasan
s e t i m p a l d a r i T u h a n Y a n g M a h a E s a atas j a s a - j a s a n y a k e p a d a p e n u l i s .

Palembang,

Juli 2015

Meitha Diane Eka Putri

vi

yang

D A F T A R ISI

HALAMAN JUDUL

i

HALAMAN PERNYATAAN BEBAS P L A G I A T

ii

HALAMAN PENGESAHAN SKRIPSI

iii

HALAMAN MOTO DAN PERSEMBAHAN

iv

K A T A PENGANTAR

v

HALAMAN DAFTAR ISI

vii

HALAMAN DAFTAR T A B E L

ix

HALAMAN DAFTAR GAMBAR

xi

ABSTRAK

xii

ABSTRACT

xiii

BAB I PENDAHULUAN

1

A. L a t a r B e l a k a n g M a s a l a h

1

B. Rumusan Masalah

4

C. Tujuan Penelitian

5

D . Manfaat Penelitian

5

BAB I I KAJIAN PUSTAKA

6

A. P e n e l i t i a n S e b e l u m n y a

6

B. L a n d a s a n T e o r i

9

C. Hipotesis

25

vii

BAB I I I M E T O D E P E N E L I T I A N

26

A . Jenis P e n e l i t i a n

26

B. Lokasi penelitian

27

C. Operasionalisasi Variabel

27

D . Populasi dan Sampel

28

E. Data yang diperlukan

28

F. Teknik Pengumpulan Data

29

G. Analisis Data dan T e k n i k Analisis

30

BAB IV HASIL P E N E L I T I A N DAN PEMBAHASAN

36

A . Hasil Penelitian

37

B. Pembahasan Hasil Penelitian

52

V KESIMPULAN DAN SARAN

65

A. Kesimpulan

65

B . Saran

65

DAFTAR PUSTAKA

LAMPIRAN

viii

DAFTAR T A B E L

T A B E L I I I . 1. D e f i n i s i Operasional V a r i a b e l
T A B E L I V . 1. K a r a k t e r i s t i k R e s p o n d e n B e r d a s a r k a n J u m l a h

27
Anggota

Keluarga

36

T A B E L I V . 2 . Karakteristik Responden Berdasarkan Jenis Pekerjaan

37

T A B E L 1 V . 3 . Karakteristik Responden Berdasarkan Pendapatan Per
Bulan

38

T A B E L I V . 4 . D a l a m Pembelian Produk A i r Mineral A n d a paling
Memperhatikan Kualitas Produk
T A B E L IV.5. Anda Mengkonsumsi A i r Mineral dalam Kemasan

39
karena

Sudah Fasti lebih T e r j a m i n A m a n untuk D i K o n s u m s i

40

T A B E L I V . 6 . Tampilan Produk A M D K yang Jemih Lebih Menarik
Perhatian karena T a m p a k Higienis

40

T A B E L I V . 7 . M e n u r u t Anda, Produk yang B a i k adalah Produk yang
M e m i l i k i T a m p i l a n y a n g M e n a r i k dan m e m i l i k i ke Khas an
Tersendiri

41

T A B E L I V . 8 . D e s a i n P r o d u k pada T a m p i l a n P r o d u k A M D K menjadi C i r i
K h a s , sehingga M e m u n g k i n k a n A n d a Mengenali Produk
A M D K yang akan Dibeli

42

T A B E L I V . 9 . A n d a L e b i h Tertarik M e m b e l i Produk A M D K karena Desain
d a r i K e m a s a n P r o d u k A M D K y a n g M e n a r i k seperti P r o d u k
A M D K dengan w a m a

43

T A B E L I V . 10 D a l a m S e g i H a r g a y a n g B e r v a r i a s i , A n d a S a n g a t S e l e k t i f
untuk Memilih Produk A i r Mineral Dalam Kemasan

44

T A B E L I V . 11 A n d a y a k i n H a r g a y a n g M a h a l m e n j a d i J a m i n a n K u a l i t a s
Produk Pembelian A M D K

44

T A B E L I V . 12 M e n u r u t A n d a H a r g a y a n g T e r j a n g k a u m e m b u a t A n d a L e b i h
M u d a h Menentukan Pilihan Produk Pembelian A M D K
T A B E L I V . 13 P o t o n g a n H a r g a d a l a m P e m b e l i a n p r o d u k A M D K
A n d a Berminat Membeli

45

membuat
46

ix

T A B E L I V . 14 M e n u r u t A n d a U n s u r P o t o n g a n H a r g a b u k a n M e r u p a k a n H a l
Utama dalam Pembelian Produk A M D K

46

T A B E L I V . 15 D a l a m P e m b e l i a n P r o d u k A M D K , P o t o n g a n H a r g a p a d a
Produk A M D K tertentu Lebih M e n a r i k di dibanding dengan
F a k t o r L a i n seperti K u a l i t a s P r o d u k dan sebagainya

47

T A B E L I V . 16 V a r i a s i P r o d u k T i d a k T e r l a l u A n d a P e r h a t i k a n u n t u k M e m b e l i
Produk A M D K

48

T A B E L I V . 17 V a r i a s i P r o d u k A M D K y a n g B a n y a k J u t r u a k a n M e m b u a t
Anda Bingung menentukan Pilihan

48

T A B E L I V . 18 A n d a L e b i h S e n a n g m e m b e l i P r o d u k A i r M i n e r a l p a d a T e m p a t
Tertentu m i s a l n y a Supermarket atau M i n i m a r k e t

49

T A B E L I V . 1 9 Persepsi tentang P e m b e l i a n A M D K pada P e n y a l u r Jauh
Lebih membuat A n d a Tertarik untuk menentukan Keputusan

50

T A B E L I V . 2 0 M e n u r u t A n d a semakin banyak Pilihan M e r k yang D i t a w a r k a n
Produk A M D K malah membuat Anda Bingung Menentukan

50

Keputusan Pembelian Pilihan M e r k menjadi Salah Satu
T A B E L I V . 2 1 Persepsi tentang P e m b e l i a n A M D K pada Penyalur Jauh
Lebih membuat A n d a Tertarik untuk menentukan Keputusan

51

Faktor yang Tidak Dapat Dipisahkan

51

T A B E T IV.22HasilU j i Validitas Variabel Produk ( X i )

52

T A B E L I V . 2 3 H a s i l U j i V a l i d i t a s V a r i a b e l H a r g a (X2)

53

T A B E L IV.24HasilU j i Validitas Variabel Keptusan Pembelian ( Y )

53

T A B E L I V . 2 5 H a s i l U j i Reabilitas

54

T A B E L I V . 2 6 H a s i l Regresi Linear Sederhana

55

T A B E L IV.27HasilUji F

57

T A B E L IV.28Hasil Uji t

59

X

DAFTAR GAMBAR

G A M B A R 2.1.

M o d e l Perilaku Pembeli
TERHADAP KEPUASAN PELANGGAN

xi

ABSTRAK
M e i t h a D i a n e E k a P u t r i / 2 I 2 0 I 1 2 3 0 - M / 2015, " P e n g a r u h P r o d u k d a n H a r g a
Terhadap Keputusan Pembelian A i r Mineral D a l a m Kemasan ( A M D K ) di Perumahan
P T . S u k s e s S a w i t G a s i n g " . P e n e l i t i a n i n i d i a m b i l pada B u l a n J u n i s a m p a i J u l i 2 0 1 5 .
Latar belakang dari penelitian ini adalah kondisi air disekitar perumahan P T .
Sukses S a w i t G a s i n g y a n g tidak dapat d i k o n s u m s i , sehingga m e n i n g k a l n y a
p e r m i n t a a n a i r m i n e r a l sebagai a l t c m a t i f pengganti dari a i r P D A M . Jadi, t i d a k
mengherankan kalau kebutuhan akan air m i n u m dalam kemasan ( A M D K ) merupakan
salah satu cara efeklif, efisien, d a n merasa a m a n u n t u k m e n g k o n s u m s i A M D K d i
P e r u m a h a n P T . Sukses S a w i t Gasing.
Penelitian i n i dikerjakan dengan menggunakan data k u a l i t a t i f y a n g d i u b a h
menjadi kuantitatif dengan menggunakan skala likert. T e k n i s analisis y a n g digunakan
adaiah u j i validitas dan realibiiitas, analisis regresi berganda , pengujian hipotesis u j i
f u n t u k m e n g u j i secara k e s e l u r u h a n , d a n m e n g g u n a k a n u j i t s t a t i s t i k u n t u k m e n g u j i
k o e f i s i e n s e c a r a p a r s i a l , d e n g a n t i n ^ a l s i g n i f i k a s i 5%.
H a s i l p e r s a m a a n r e g r e s i b e r g a n d a a d a l a h Y = 2 , 2 0 2 + 0 , 5 7 3 X ( + 0 , 3 5 0 X2.
B e r d a s a r k a n h a s i l a n a l i s i s d i atas, p e n g a r u h P r o d u k ( X I ) d a n H a r g a ( X 2 ) a k a n
m e n g h a s i l k a n nilai posisitf. Hasil pengujian hipotesis uji F pada tabel A N N O V A ,
d a p a t d i l i h a t b a h w a Fhimng u n t u k v a r i a b e l p r o d u k d a n h a r g a a d a i a h sebesar 5 1 , % 5 .
S e d a n g k a n i 'tabei d e n g a n t a r a f n y a t a ( a ) = 5 % a d a l a h 3 , 1 1 . O l e h k a r e n a Fhrtung ^
Ftabei a t a u m a k a H a d i t e r i m a d a n H o d i t o l a k . A t t i n y a ada p e n g a n i i i y a n g s i g n i f i k a n
antara produk dan harga terhadap keputusan pembelian air m i n e r a l d a l a m k e m a s a n d i
perumahan P T Sukses S a w i t Gasing
B e r d a s a r k a n p e n g u j i a n h i p o t e s i s u j i t , d a p a t d i l i h a t b a l i w a t htong v a r i a b e l
p r o d u k ( X i ) t e r h a d a p k e p u t u s a n p e m b e l i a n ( Y ) a d a l a h sebesar 4 , 9 4 9 . H a l i n i b e r a r t i
t hiiung > t
( 4 , 9 4 9 > 1,988 ) m a k a H o d i t o l a k d a n H a d i t e r i m a . A r t i n y a a d a
p e n g a r u h y a n g s i g n i f i k a n secara parsial antara produk terhadap keputusan p e m b e l i a n
air m i n e r a l dalam kemasan di pcrumahan P T Sukses S a w i t Gasing. Sedangkan hasil
p e n g u j i a n u j i t p a d a h a r g a d i d a p a t t hmmg v a r i a b e l h a r g a (X2) t e r h a d a p k e p u t u s a n
p e m b e l i a n ( V ) a d a l a h sebesar 2,647. i i a l i n i b e r a r t i ttihuog ^ tubei ( 2 , 6 4 7 > 1 , 9 8 8
) m a k a H o ditolak dan H a diterima. A r t i n y a ada pengaruh y a n g signifikan secara
parsial antara produk terhadap keputusan pembelian A M D K di perumahan P T Sukses
S a w i t G a s i n g . S e h m g g a dapat kita tarik k e s i m p u l a n b a h w a secara persiai v a r i a b e l
p r o d u k ( X i ) m e m p u n y a i n i l a i sangat s i g n i f i k a n y a n g l e b i h t i n g g i d i b a n d i n g d e n g a n
v a r i a b e h a r g a (X2) t e r h d a p k e p u t u s a n p e m b e l i a n A M D K d i p e r u m a h a n P T S u k s e s
Sawit Gasing
K a t a K u n c i : Produk ( X I ) , Harga (X2), Keputusan P e m b e l i a n ( y )

ABSTRACT
M e i t h a E k a Putri/ 2 1 2 0 1 1 2 3 0 - M / 2015, "The Influence o f T h e Product and T h e Price
Oil T h e F u i c i i a s e D e c i s i o i i o f B o t t l e d M i f ieral W a t e r ( d r i f i k i u g w a t e r ) i i i t i i e H o u s n i g
PT. S u k s e s S a w i t G a s i n g ". T h e s t u d y w a s t a k e n i n J u n e t o J u l y 2 0 1 5 .
T h e b a c k g r o u n d o f t h i s s t u d y i s the c o n d i t i o n o f t h e w a t e r s u r r o u n d i n g t h e
h o u s i n g P T . S u k s e s S a w i t G a s i i i g t l m t r a n fiot be c o n s u i n e d , s o i n c i e a s e d e r n a i i d f o i
m i n e r a l w a t e r a s a n a l t e r n a t i v e o f P D A M . S o it's n o t s u r p r i s i n g t h a t d e m a n d f o r
b o t t l e d d r i n k i n g w a t e r ( b o t t l e d w a t e r ) is o n e w a y o f e f f e c t i v e , e f f i c i e n t , a n d f e e l safe
to c o n s u m e bottled water In H o u s i n g P T . Sukses S a w i t Gasing
T h i s s t u d y w a s d o n e u s i n g q u a l i t a t i v e data i s c o n v e r t e d i n t o q u a n t i t a t i v e l y
u s i n g a L i k e r t scale. T e c h n i c a l a n a l y s i s i s used t o test t h e v a l i d i t y a n d r e l i a b i l i t y ,
m u l t i p l e r e g r e s s i o n a n a l y s i s , h y p o t h e s i s t e s t i n g t r i a l s t o test t h e o v e r a l l f, a n d u s i n g
t h e t test s t a t i s t i c t o test c o e f f i c i e n t p a r t i a l l y , w i t h a s i g n i f i c a n c e l e v e l o f 5 % .
B a s e d o n the m u l t i p l e r e g r e s s i o n a n a l y s i s , i t s h o w e d t h a t Y = 2 . 2 0 2 + 0,573X]
+ 0.350X2, t h e e f f e c t o f P r o d u c t s ( X i ) a n d P r i c e (X2) w i l l g e n e r a t e v a l u e p o s i s i t f .
R e s u l t s o f t e s t i n g h y p o t h e s e s F lest a t A n n o v a table, i t c a n b e seen t h a t Fottancd f o r
variable product and price a m o u n t e d to 51.965. W h i l e F table the real l e v e l (a) = 5 %
w a s 3 . 1 1 . S o Fobiancd ^ Ftabci, Oicii 1 L wds i c j e c t c d a n d I L w a s accepted. I l m e a n s t h e r e
w a s s i g n i f i c a n t i n f l u e n c e b e t w e e n the p r o d u c t a n d t h e p r i c e o f t h e p u r c h a s e d e c i s i o n
o f bottled m i n e r a l water in the housing P T Sukses S a w i t Gaasing.
B a s e d o n 1 test h y p o t l i c s i s t e s t i n g , i t c a n b e seen t h a t t v a r i a b l e p r o d u c t ( X | )
o n p u r c h a s e d e c i s i o n s ( Y ) is equal t o 4 , 9 4 9 . T h i s m e a n s t h a t tobtaiicd > Unhie ( 4 . 9 4 9 >
1 . 9 8 8 ) , t h e n Ho w a s rejected and Ha w a s a c c e p t e d . It m e a n s t h e r e w a s s i g n i f i c a n t
influence p a r t i a l l y between tlie product to purchase decision o f bottled d r i n k i n g water
P T S u k s e s S a w i t G a s i n g . W h i l e t h e test r e s u l t s o b t a i n e d t test o n t h e p r i c e o f t h e t
v a r i a b l e p r i c e (X2) o n p u r c h a s e d e c i s i o n s ( Y ) is e q u a l t o 2 , 6 4 7 . T h i s m e a n s t h a t tobtaned
^ tiabie ( 2 . 6 4 7 > i . 9 8 8 ) , t h e n F f , is rejected a n d Hu accepted. T h i s m e a n s that, t h e r e i s
significant influence partially between the product to decision o f purchasing bottled
d r i n k i n g w a t e r i n residential P T Sukses S a w i t Gasing. S o that w e can d r a w the
c o n c l u s i o n t h a t t h e p r o d u c t p a r t i a l l y v a r i a b l e ( X | ) has a v e r y s i g n i f i c a n t v a l u e t h a t i s
h i g h e r t h a n t h e p r i c e v a r i a b e (X2) o n p u r c h a s e d e c i s i o n o f b o t t l e d d r i n k i n g w a t e r at
P T Sukses S a w i t Gasing
K e y w o r d s ; P r o d u c t s ( X j ) , P r i c e (X2), P u r c h a s e D e c i s i o n ( Y )

BAB I
PENDAHULUAN

A.

Latar Belakang Masalah
P e n t i n g n y a P e m a s a r a n seat i n i m e n j a d i s u a t u k e l a n g s u n g a n

usaha

bisnis. T a n p a adanya proses pemasaran, m a k a k o n s u m e n tidak a k a n t a h u
tentang produk yang kita akan hasilkan Pemasaran sendiri diartikan sebagai
kegiatan pemasar u n t u k menjalankan bisnis guna m e m e n u h i kebutuhan pasar
dengan barang d a n atau jasa, m e n e t a p k a n harga, m e n d i s t r i b u s i k a n , serta
m e m p r o m o s i k a n n y a m e l a l u i proses pertukaran agar m e m u a s k a n k o n s u m e n
dan

mencapai

pemasaran

tujuan perusahaan.

adalah

kegiatan

Menurut Philip Kotler

manusia

yang diarahkan

(2003

untuk

:44)

memenuhi

kebutuhan dan k e i n g i n a n m e l a l u i proses pertukaran.
Perilaku konsumen menurut Shiffman dan Kanuk (2000 : 76) adalah
C o n s u m e r behavior c a n be defined as t h e behavior that customer display i n
searching for, purchasing, using, evaluating, and disposing o f products,
services, a n d ideas t h e y expect w i l l satisfy they needs. P e n g e r t i a n tersebut
berarti perilaku yang diperhatikan k o n s u m e n dalam mencari, m e m b e l i ,
menggunakan, mengevaluasi dan mengabaikan produk, jasa, atau ide yang
diharapkan

dapat

memuaskan

konsumen

untuk

dapat

memuaskan

kebutuhannya dengan m e n g k o n s u m s i produk atau jasa y a n g d i t a w a r k a n .

1

2

Perilaku k o n s u m e n akun pennintaan air mineral dalam

kemasan

( A M D K ) b u k a n merupakan suatu fenomena barn d a l a m dunia pemasaran.
Kondisi yang

m e n d o r o n g t i n g g i n y a p e r m i n t a a n a k a n air m i n e r a l sebagai

a l t c m a t i f pengganti dari air P D A M . Jadi, t a k heranlah k a l a u kebutuhan a k a n
air m i n u m d a l a m k e m a s a n , sebutan r e s m i n y a A M D K , sudah tercipta dan
berhasil terpelihara sampai sekarang. K o n s u m s i n y a d a r i tahun ke tahun terus
m e n a n j a k . D a r i 4,18 m i l i a r liter d i tahun 1999 m e r a m b a t terus hingga 5 m i l i a r
liter di tahun 2000. Mengingat tingkat k o n s u m s i i t u dibandingkan dengan
orang E r o p a m a s i h sepcrsepuluhnya, peluang t u m b u h n y a jelas masih terbuka
lebar. ( W e b s i t e M e g a o n e ) .
Pada dasamya

keputusan

dalam

menentukan

air m i n u m

dalam

k e m a s a n d i p e n g a r u h i b a n y a k faktor diantaranya k u a l i t a s p r o d u k , harga, m e r k ,
k e m a s a n , rasa dan m a s i h banyak lagi. A i r m i n e r a l d a l a m kemasan

sebagai

p r o d u k m i n u m a n h a m s l a h benar-benar m e m p e r h a t i k a n kualitas produk. C i t r a
produk hasil dapat d i u k u r melalui penilaian sikap k o n s u m e n . H a l i n i selaras
dengan pendapat A s s a u r i ( 2 0 1 2 : 141 ) , " K e p u t u s a n p e m b e l i a n m e r u p a k a n
suatu

proses pengambilan

penentuan

apa

keputusan

akan

pembelian

yang

mencakup

yang k a n dibeli atau tidak m e l a k u k a n pembelian

dan

keputusan i t u diperoleh dari kegiatan kegiatan sebelumnya".
PT

Sukses

Sawit Gasing merupakan

perusahaan yang

bergerak

dibidang perkebunan kelapa sawit. Perusahaan i n i berada pada Desa G a s i n g
Kecamatan

Talang

pemsahaan

yang

Kelapa
terus

Kabupaten

berkembang

Banyuasin.
tentunya

Sebagai

pemsahaan

salah
ini

satu
selalu

3

m e n g e d e p a n k a n f a s i l i t a s d a n s a r a n a b a g i para t e n a g a k e r j a . T e n a g a k e r j a i n i
difasilitasi n i m a h dan sarana transportasi untuk anak a n a k sekolah yaitu Bus
Sekolah. B u s S e k o l a h bergerak dari dalam perumahan k a r y a w a n m e n u j u
s e k o l a h t i d a k h a n y a m e n g a n g k u t a n a k s e k o l a h n a m u n m e m b a w a serta a i r
m i n u m dalam kemasan ke perumahaan karyawan. M e n u r u t informasi dari
supir dan beberapa p e m i l i k t o k o di p e r u m a h a n P T Sukses S a w i t Gasing,
u m u m n y a para k a r y a w a n sering sekali m e n g k o n s u m s i air m i n e r a l d a l a m
kemasan. Mengingat lokasi dan tempat perumahan yang sulit m e m p e r o l e h air
u n t u k a m a n d i k o n s u m s i . H a l ini disebabkan jenis tanah pada
merupakan jenis tanah gambut

dengan

perumahan

kadar asam y a n g c u k u p tinggi

s e h i n g g a t i d a k d a p a t d i k o n s u m s i secara l a n g s u n g .
Beberapa

masyarakat

beranggapan bahwa dengan

perumahan

PT

Sukses

Sawit

Gasing

m e m b e l i air mineral d a l a m k e m a s a n merupakan

salah satu cara efelctif dan efisien; Selain alasan air sekitar y a n g p e r u m a h a n
y a n g tidak dapat d i o k o n s u m s i , alasan m e m i l i h p r o d u k A M D K adalah karena
masyarakat

sekitar merasa

cukup

aman

Masyarakat akan mulai membandingkan

untuk mengkonsumsi

AMDK.

produk-produk yang ditawarkan

d a l a m m e m e n u h i k e b u t u h a n n y a . Pada kasus air m i n u m d a l a m

kemasan,

tahapan i n i merupakan tahapan yang penting, karena banyaknya jenis air
m i n u m d a l a m k e m a s a n y a n g beredar d i masyarakat. S e l a i n b a n y a k n y a j e n i s
air m i n u m d a l a m k e m a s a n u k u r a n dari air m i n u m d a l a m k e m a s a n j u g a
berbeda-beda. U n t u k p r o d u k ukuran air m i n u m d a l a m k e m a s a n

sendiri

4

t e r b a g i t e r b a g i atas 5 u k u r a n y a i t u ; 2 4 0 m l , 3 3 0 n i l , 6 0 0 m l , 1 5 0 0 m l , d a n g a l o n
19L.
Setiap produsen akan m e n a w a r k a n p r o d u k n y a dengan harga dan j e n i s
y a n g bervariasi. H a r g a air m i n u m d a l a m k e m a s a n t e m y a t a sangat b e r v a r i a s i
tergantung dari lokasi penjualannya. A d a kalanya disuatu tempat, harga a i r
m i n e r a l d a l a m k e m a s a n berbeda. C o n t o h k e t i k a k i t a m e m b e l i a i r m i n e r a l
d a l a m kemasan di w a r u n g , t o k o atau pengecer dengan ketika kita mebeli air
m i n e r a l d i retail atau p u n supermarket d a l a m pembelian u k u r a n air m i n e r a l
d a l a m kemasan tertentu. M e l i h a t sisi praktis yang ada m a k a
masyarakat d a n k a r y a w a n P T Sukses S a w i t Gasing

terkadang

mengkonsumsi air

m i n u m d a l a m kemasan yang ada dijual d i sekitar lokasi perumahan P T
Sukses S a w i t Gasing dibandingkan k e t i k a harus m e m b a w a air m i n u m dari
r u m a h dan air sekitar perumahan y a n g tidak dapat dioiah . H a l i n i m e n j a d i k a n
suatu p e l u a n g bagi pedagang u n t u k m e n j u a l a i r m i n u m d a l a m

kemasan

kepada masyarat dan k a r y a w a n P T Sukses S a w i t Gasing.
D a r i latar belakang masalah tersebut m a k a p e r l u d i l a k u k a n k a j i a n
tentang pengaruh produk dan harga terhadap keputusan pembelian A M D K d i
perumahan P T Sukses S a w i t Gasing.

Rumusan Masalah
R u m u s a n masalah dari penelitian i n i antara lain adakah pengaruh s i g n i f i k a n
p r o d u k dan harga terhadap keputusan pembelian A M D K d i perumahan P T
Sukses S a w i t G a s i n g baik secara s i m u i t a n m a u p u n parsial ?

5

C.

Tujuan Penelitian
T u j u a n penenitian i n i antara lain u n t u k mengetahui pengaruh signifikan
antara

produk

d a n harga

terhadap keputusan

pembelian

A M D K di

p e r u m a h a n P T Sukses S a w i t Gasing b a i k secara s i m u i t a n m a u p u n secara
parsial.

D.

Manfaat Penelitian
Manfaat dari penelitian, dibagi menjadi 2 ( dua ) yaitu :
a.

M a n f a a t bagi penulis : M e l i h a t praktek dari teori p e r i l a k u k o n s u m e n dari
produk d a n harga terhadap keputusan pembelian produk A M D K d i
perumahan P T Sukses Sawit Gasing

b.

M a n f a a t bagi a l m a m a t e r : Penelitian i n i diharapkan m a m p u menjadi
salah satu referensi bagi penelitian lebih lanjut u n t u k k a j i a n serupa/
sejenis.

BAB I I
KAJIAN PUSTAKA

A. Peneliti Sebelumnya
Peneliti sebelumnya D i l a k u k a n O l e h Slamat R i a d y H S B ( 2013 ) ,
melakukan penelitian Analisis Pengaruh Harga d a n Promosi terhadap
Keputusan

Pembelian A i r M i n e r a l A q u a pada Mahasiswa

Fakultas

E k o n o m i Universitas Sumatera Utara. R u m u s a n masalah daiam penelitian
tersebut adalah adakah pengaruh p r o d u k d a n p r o m o s i terhadap l e p u t u s a n
p e m b e l i a n air m i n e r a l d a l a m k e m a s a n p a d a M a h a s i s w a F a k u l t a s E k o n o m i
Universitas

Sumatera

Utara.

mengetahui dan menganalisis
Keputusan

Pembelian

Tujuan

penelitian

i n i adalah

untuk

Pengaruh Harga d a n Promosi terhadap

A i r M i n e r a l A q u a pada M a h a s i s w a

Fakultas

E k o n o m i Universitas Sumatera Utara.
Jenis penelitian adalah d e s k r i f t i f . V a r i a b e l y a n g d i g u n a k a n a d a l a h
produk

,harga d a n k e p u t u s a n p e m b e l i a n y a n g

dikembangkan sebagai

indikator. Terdapat d u a operasional variabel yang d i g u n a k a n y a i t u p r o d u k
dan harga dan keputusan pembelian a i r m i n e r a l d a l a m kemasan. S a m p e l
yang

dipilih

berjumlah

98orang

mahasiswa/mahasiswi

Universitas

Sumatera Utara yang diambil dengan rumus Slovin . Data yang digunakan
adalah data primer dengan t e k n i k p e n g u m p u l a n data m e l a l u i penyebaran

6

7

kuesioner.Adapun t e k n i k analisis y a n g d i g u n a k a n adalah analisis linear
berganda.
H a s i l a n a l i s i s l i n e a r b e r g a n d a d i p e r o l e h Y = 3,345 + 0,375Xi +
0,455X2 , d a n F h i t u n g s e b e s a r 1 0 8 , 7 1 2 d a n Ftabei s e b e s a r 3 , 0 9 k a r e n a F h i t u n g
l e b i h b e s a r d a r i Ftabei , m a k a H o d i t o l a k d a n H a d i t e r i m a , a r t i n y a d a p a t
disimpulkan b a h w a harga dan promosi m e m i l i k i pengaruh yang signifikan
terhadap keputusan

pembelian

air mineral

a i r mineral

Aqua

pada

M a h a s i s w a F a k u l t a s E k o n o m i U n i v e r s i t a s S u m a t e r a U t a r a ..
Peneliti sebelumnya D i l a k u k a n O l e h M a r c i a A u d r e y Widjaja dan
J.Sudarsono ( 2 0 1 3 ) , m e l a k u k a n penelitian Pengaruh Kualitas Produk dan
Harga

pada

Kepercayaan

Merek

dan Efeknya

terhadap

Keputusan

Pembelian Ulang K o n s u m e n Produk A i r M i n e r a l A q u a . R u m u s a n masalah
dalam penelitian tersebut adalah adakah pengaruh kualitas produk
harga pada kepercayaan m e r k dan efeknya terhadap keputusan

dan

pembelian

U l a n g K o n s u m e n P r o d u k A i r M i n e r a l A q u a . T u j u a n penelitian ini adalah
untuk mengetahui Pengaruh Kualitas Produk dan H a r g a pada Kepercayaan
M e r e k d a n E f e k n y a terhadap Keputusan Pembelian U l a n g

Konsumen

Produk A i r Mineral Aqua.
Jenis penelitian adalah asosiatif. V a r i a b e l y a n g digunakan adalah
produk, harga, kepercayaan

konsumen d a nkeputusan

pembelian

yang

dikembangkan menjadi indikator. Populasi penelitian i n i adalah seluruh
mahasiswa dan m a h a s i s w i Universitas A t m a Jaya Y o g y a k a r t a ,
yang dipilih adalah

130 orang mahasiswa/mahasiswi

sampel

Universitas A t m a

8

J a y a Y o g y a k a r t a y a n g d i a m b i l d e n g a n t e k n i k proportionate startified
random sampling . D a t a y a n g d i g u n a k a n a d a l a h d a t a p r i m e r d e n g a n t e k n i k
p e n g u m p u l a n data kuesioner . A d a p u n t e k n i k analisis yang

digunakan

adalah regresi mediasi, dan moderasi.
H a s i l penelitian y a n g d i l a k u k a n dengan t e k n i k regresi m e d i a s i ,
variabel kualitas p r o d u k y a i t u sebesar 0,483. Y a n g artinya v a r i a b e l
kualitas produk terhadap keputusan pembelian ulang dimediasi

sebagian

o l e h v a r i a b e l k e p e r c a y a a n m e r e k . S e d a n g k a n total effect u n t u k v a r i a b e l
harga y a i t u sebesar 0,304. Y a n g a r t i n y a variabel harga terhadap k e p u t u s a n
pembelian
kepercayaan
dibandingkan
kepercayaan

ulang

terjadi

secara

langsung

tanpa

melalui

variabel

m e r e k . S e h i n g g a total effect k u a l i t a s p r o d u k l e b i h b e s a r
dengan
merek

total
hanya

effect

harga,

memediasi

sedangkan

sebagian

saja

untuk
pada

variabel
penelitian

t e s e b u t . Pada p e n e l i t i a n y a n g d i l a k u k a n d e n g a n t e k n i k r e g r e s i m o d e r a s i ,
variabel kepercayaan

merek tidak berpengaruh

memoderasi

pengaruh

variabel independen kualitas produk terhadap variabel dependen keputusan
pembelian ulang memperoleh tingkat signifikansi untuk variabel kualitas
produk =0,644, variabel kepercayaan merek=0,354, dan variabel gabungan
kualitas produk dan kepercayaan m e r e k = 0 , 1 4 6 yang dimana nilai m a s i n g m a s i n g dari ketiga variabel tersebut

l e b i h b e s a r d a r i batas

tingkat

s i g n i f i k a n s i sebesar 0 , 0 5 . D a r i h a s i l r e g r e s i t e r s e b u t m e n u n j u k k a n b a h w a
variabel kepercayaan

merek tidak berpengaruh

memoderasi

pengaruh

9

variabe] independen kualitas produk terhadap variabel dependen keputusan
pembelian ulang.

B. Landasan Teori
1. T e o r i p e r i l a k u k o n s u m e n
K o t l e r ( 2 0 0 9 : 178 ) , p e r i l a k u p e m b e l i m e r u p a k a n t i t i k t o l a k k o n s u m e n
m e l a k u k a n p e m b e l i a n , seperti y a n g d i t u n j u k a n pada g a m b a r d i b a w a h i n i

Keputusan

Karakteristik
Pembeli

Proses
Keputusan
Pembelian :

Pembelian

1. Budaya
Rangsangan
Pemasaran
Product
(Produk)
Price
(Harga)
Promotion
(promosi)
Place
(Tempat)

Rangsangan
Lain
Ekonomi

2. $osial

1. Pengenalan
masalah

1. Pilihan produk
2. Pilihan merk

3.Pribadi

2. Pencarlan
informasi

3. Pilihan penyalur

Politik
Budaya
teknologi

3. F.va[uasi
AUernatif

Psikologi
konsumen
1. Motivasi
2. Persepsi
3. Pembelajaran
4. memori

4.Keputusa
pembelian

4. Jumlah
pembelian
5. Waktu
pembelian

5.Perliaku
Pasca
Pembelian

b.Metode
pern baya ran

G a m b a r 1.
S u m b e r : K o t l e r , 2009
Model Perilaku Pembeli

10

Dalam

meningkatkan

penjualan

perusahaan,

diperlukan

stretegi

pemasaran y a n g berguna u n t u k mensukseskan kegiatan pemasaran d i
perusahaan tersebut. M e n u r u t K o t l e r ( 2 0 0 8 ; 5 8 ) , strategi

pemasaran

adalah l o g i k a pemasaran, d i m a n a unit bisnis berharap u n t u k m e n c a p a i
t u j u a n pemasarannya. U n t u k m e n c a p a i strategi pemasaran y a n g b a i k ,
dibentuklah k o m p o n e n - k o m p o n e n Bauran pemasaran
Mix).

Bauran

pemasaran

pemasaran

taktis,

(Marketing

terkendali

yang

Mix) a d a l a h
dipadukan

(Marketing

kumpulan

perusahaan

alat
untuk

m e n g h a s i l k a n respon y a n g d i i n g i n k a n dari pasar sasaran ( 2 0 0 8 : 6 2 ) .
B a u r a n p e m a s a r a n t e r d i r i d a r i k o m p o n e n 4 P y a n g dapat m e n s u k s e s k a n
p r o g r a m p e m a s a r a n d i p e r u s a h a a n tersebut. K o m p o n e n d a r i Marketing
Mix a d a l a h : p r o d u k (product ) , h a r g a (price), p e n d i s t r i b u s i a n (place),
d a n p e m a s a r a n ( promotion ) . R a n g s a n g a n l a i n y a n g

mempengaruhi

prilaku k o n s u m e n dalam keputusan pembelian adalah faktor e k o n o m i ,
budaya,

politik

dan teknologi.

Proses

pengambilan

keputusan

pembelian dipengaruhi oleh beberapa faktor.
a.

Karakteristik Pembelian
Kotler ( 2009 ; 178 ) , pembelian konsumen dipengaruhi

oleh

karakter pembeli yaitu budaya, sosial, pribadi.
1) F a k t o r B u d a y a
Kebudayaan adalah k o m p l e k simbol barang-barang

bantuan

m a n u s i a (artifact) y a n g d i c i p t a k a n o l e h m a s y a r a k a t
tertentu dan d i w a r i s k a n dari satu generasi k c generasi l a i n

II

s e b a g a i f a k t o r p e n e n t u (determimrtd) d a n p e n g a n t a r
(regulator) p e r i l a k u a n g g o t a n y a . F a k t o r b u d a y a t e r d i r i
dari
a)

Budaya
Budaya

(culture), a d a l a h d e t e r m i n a n d a s a r k e i n g i n a n

d a n p e r i l a k u seseorang.

C o n t o h n y a seseorang anak

y a n g t u m b u h d i suatu negara m e m p u n y a i

pandangan

y a n g berberda tentang diri s e n d i r i , h u b u n g a n

dengan

orang Iain dan ritual.
b) Sub budaya
Sub budaya merupakan identifikai dan sosaialisasi y a n g
lebih spesifik untuk anggotanya. S u b budaya m e l i p u t i
k e b a n g s a a n , a g a m a , k e l o m p o k ,ras d a n w i l a y a h
geografis. Sub budaya banyak m e m b e n t u k segmen
pasar penting dan pemasar sering m e r a n c a n g p r o d u k
dan program pemasaran yang disesuaikan dengan
kebutuhan konsumen
c) Kelas Sosial
K e l a s sosial adalah pemmbagian m a s y a r a k a t y a n g
relatif permanen dan bertahan l a m a d i m a n a anggotanya
m e m p u n y a i berbagai nilai, m i n a t , d a n p e r i l a k u y a n g
s a m a . K e l a s S o s i a l t i d a k d i t e n t u k a n o l e h s a t u f a k t o r saja
m i s a l k a n pendapatan d i t e n t u k a n sebagai suatu

12

k o m b i n a s ! dari pekerjaan, pendapatan p e n d i d i k a n d a n
kesejahteraan.

2) F a k t o r Sosial
M e n u r u t K o t l e r ( 2 0 0 9 ; 170 ) d a l a m faktor sosial terdapat
faktor yang mempengaruhi perilaku konsumen, meliputi :
a) K e l o m p o k
K e l o m p o k yang m e m p u n y a i pengaruh langsung
tempat d i m a n a seseorang menjadi anggotanya

dan

disebut

k e l o m p o k keanggotaan. Sebaliknya, k e l o m p o k referensi
bertindak sebagai titik pertandingan atau t i t i k referensi
langsung

(berhadapan)

atau

tidak langsung

dalam

m e m b e n t u k sikap atau p e r i l a k u seseorang.
b)

Keluarga
A n g g o t a k e l u a r g a bisa sangat m e m p e n g a r u h i k e p u t u s a n
pembeli.

Keluarga

adalah

organisasi

konsumen yang paling penting dlaam

pembelian
masyarakat.

Pemasar tertarik pada peran dan pengaruh s u a m i , istri
serta anak-anak d a i a m p e m b e l i a n barang dan j a s a y a n g
berbeda.
c) Peran dan status
P e r a n dan status terdiri dari kegiatan y a n g d i h a r a p k a n
dapat

dilakukan

seseorang,

dan

setiap

peran

13

menyandang

status y a n g m e i i c e r m i n k a n n i l a i

umum

yang diberikan kepadanya o l e h masyarakat.

Faktor Pribadi
M e n u r u t Kotler (2009; 172), faktor pribadi meliputi usia dan
tahap siklus hidup produk, pekerjaan dan keadaan e k o n o m i ,
k e p r i b a d i a n d a n k o n s e p d i r i serta g a y a h i d u p d a n n i l a i .
a) U s i a dan tahap siklus hidup p r o d u k
Orang

mengubah

barang

dan jasa

yang

mereka

beli

sepanjang hidup mereka. Sclera m a k a n a n , pakaian, perabot
pasti mengalanii perubahan sepanjang hidupnya. K o n s u m s i
j u g a dibcntuk oleh siklus hidup dan keluarga, usia serta
j e n i s k e l a m i n d a l a m r u m a h t a n g g a p a d a saat w a k t u t e r t e n t u .
b) Pekerjaan dan keadaan e k o n o m i
Pekerjaan seseorang m e m p e n g a r u h i barang dan jasa y a n g
m e r e k a beli. Pekerja keras cenderung m e m b e l i paaian kerja
y a n g kuat, sementara eksekutif m e m b e l i pakaian bisnis.
c) Kepribadian dan konsep diri
Setiap

orang

mempunyai

karakteristik

pribadi

mempengaruhi perilaku pembelinya. Kepribadian

yang
adalah

s e k u m p u l a n sifat p s i k o l o g i s m a n u s i a n y a n g

menyebabkan

respon

konsep

yang

relatif

konsisten.

Sedangkan

m e r u p a k a n cara k o n s u m e n m e m a n d a n g d i r i s e n d i r i .

diri

14

b. P s i k o l o g i K o n s u m e n
Menurut Setiadi ( 2013 ;12 ) faktor psikologi k o n s u m e n terdiri dari
m o t i v a s i . persepsi, p e m b e l a j a r a n dan m e m o r i .
1) M o t i v a s i
M o t i f (dorongan) adalah kebutuhan yang cukup menekan untuk
mengarahkan

seseorang

mencari

cara

untuk

memuaskan

kebutuhan tersebut K e b u t u h a n berubah menjadi m o t i f k a l a u
merangsang sampai t i n g k a t intensitas y a n g m e n c u k u p i . eorang
y a n g t e r m o t i v a s i siap

untuk

bertindak.

Bagaimana

orang

tersebut bertindak d i p e n g a r u h i o l e h persepsi m e n g e n a i s i t u a s i .
2)

Persepsi
Persepsi i t u sendiri adalah proses y a n g d i l a l u i o r a n g d a l a m
m e m i l i h , mcngorganisasikan, dan mengitepretasikan i n f o n n a s i
guna m e m b e n t u k g a m b a r a n y a n g berarti m e n g e n a i d u n i a . J i k a
seorang k o n s u m e n bertindak m a k a dengan sendirinya m e r e k a
belajar.

3)

Pembelajaran
Pembelajaran m e n g g a m b a r k a n perubahan d a l a m t i n g k a h l a k u
individual

yang

muncul

dari

pengalaman,

pembelajaran

berlangsung m e l a l u i saling pengaruh dari dorongan, rangsangan,
petunjuk, respon, dan pembenaran.

15

4)

Memori
Memori

menggambarkan

ingatan

akan

kepercayaan

yang

d i m i l i k i a k a n sesuatu.

Proses Keputusan Pembelian
M e n u r u t K o t l e r ( 2 0 0 9 : 184), terdapat 5 tahapan proses pembelian,
y a k n i , sebagai b e r i k u t :
1) P e n g e n a l a n m a s a l a h
Proses pembelian d i m u l a i ketika p e m b e l i mengenali masalah
atau kebutuhan. Para pemasar perlu mengidentifikasi keadaan
yang m e m i c u kebutuhan tertentu.
2) Pencarian informasi
Konsumen

yang

terangsang

kebutuhamiya akan

terdorong

utnuk mencari informasi lebih banyak
3) Evaluasi Alternatif
Terdapat beberapa proses evaluasi k e p u t u s a n , dan m o d e l - m o d e l
yang

terbaru

memandang

proses

evaluasi

konsumen

m e m b e n t u k p e n i l a i a n atas p r o d u k d e n g a n s a n g a t sadar d a n
rasional.
4) Keputusan Pembelian
K o n s u m e n dapat m e m b e n t u k niat u n t u k m e m b e l i m e r e k y a r i g
palin disukai. N a m u n , dua faktor b e r i k u t dapat berada diantara
pembelian dan keputusan pembelian.

16

a) F a k t o r pertama adalah sikap seseorang.
Sejauh mana sikap orang lain mengurangi a l t c m a t i f yang
disukai seseorang a k a n bergantung pada dua hal y a i t u :
(1) Intensitas sikap negatif orang lain terhadap a l t e m a t i f
yang disukai konsumen.
(2) Motivasi konsumen untuk m n u m t i keinginan orang Iain
b) F a k t o r K e d u a adalah f a k t o r situasi yangg tidak terantisipasi
y a n g dapat m e m b u a t l i m a sub-keputusan p e m b e l i a n .
5)

P e r i l a k u Pasca P e m b e l i a n .
Setiap

membeli produk

konsumen

akan

mengalami

Ivel

kepuasan atau ketidakpuasan tertentu. Tugas pemasar tidak
b e r a k h i r p a d a saat p r o d u k d i b e l i , m e l a i n k a n b e r l a n j u t h i n g g a
periode pasca p e m b e l i a n .

Produk
a. P e n g e r t i a n P r o d u k
P e n g e r t i a n p r o d u k { product ) m e n u r u t K o t l e r & A r m s t r o n g ,
(2008: 346)
kcpasar

adalah

segala

sesuatu

yang

dapat

untuk mendapatkan perhatian, dibeli, digunakan, atau

d i k o n s u m s i y a n g dapat m e m u a s k a n k e i n g i n a n atau
Secara

ditawarkan

konseptual

produk

adalah

pemahaman

kebutuhan.

subyektif dari

p r o d u s e n atas s e s u a t u y a n g b i s a d i t a w a r k a n s e b a g a i u s a h a
mencapai
kegiatan

tujuan organisasi m e l a l u i pemenuhan kebutuhan
konsumen,

sesuai

dengan

kompetensi

dan

untuk
dan

kapasitas

17

organisasi serta daya beli pasar. S e l a i n i t u p r o d u k dapat p u l a
d i d e f i n i s i k a n sebagai persepsi k o n s u m e n y a n g dijabarkan o l e h
produsen m e l a l u i hasil produksinya. Produk dipandang penting oleh
k o n s u m e n d a n dijadikan dasar p e n g a m b i l a n keputusan pembelian.
H a r a p a n k o n s u m e n m e m i l i k i peranan y a n g sangat besar sebagai
suatu

standar

kepuasan.

perbandingan

dalam

pcnilaian kualitas

Harapan konsumen merupakan

keyakinan

maupun
konsumen

sebeium m e n c o b a atau m e m b e l i suatu p r o d u k y a n g dijadikan standar
atau acuan d a l a m m e n i l a i kinerja p r o d u k tersebut.

b. T i n g k a t P r o d u k
Pada dasarnya tingkat produk adalah sebagai b e r i k u t :
1)

Produk inti
Jasa u n t u k m e m e c a h k a n m a s a l a h atau m a n f a a t inti y a n g d i c a r i
konsumen, ketika membeli produk.

2)

Produk Aktual
Bagian

dari

produk,

yang

meliputi tingkat

mutu.

sifat,

rancangan, n a m a merk, dan p e n g a w a s a n serta sifat lain y a n g
dibangun untuk memberikan manfaat produk inti.
3)

Produk Tambahan
Produk tambahan

servis atau pelayanan

dan manfaat

k o n s u m e n yang diberikan disekitar produk inti dan
aktual.

bagi

produk

19

konsumen

(Customers goods) d a n b a r a n g

industri

(Industrials

goods). B a r a n g k o n s u m e n a d a l a h b a r a n g y a n g d i k o n s u m s i u n t u k
kepentingan k o n s u m e n akhir sendiri ( individu dan r u m a h tangga),
b u k a n u n t u k t u j u a n bisnis.

Atribut Produk
Atribut produk menurut K o t i e r & A m s t r o n g (2008; 346) adalah
segala sesuatu y a n g melekat pada p r o d u k serta m e m b e r i k a n identitas
pada suatu produk. A t r i b u t p r o d u k tersebut y a i t u :
1)

Kualitas Produk
K u a l i t a s p r o d u k adalah k e m a m p u a n p r o d u k d a l a m m e n j a l a n k a n
fungsi-fungsi yang dimilikinya yang meliputi keseluruhan daya
tahan, relibilitas, akurasi, m u d a h pengoperasian dan perawatan
serta beberapa manfaat lainnya.

2)

Tampilan produk
Tampilan

produk

merupakan

suatu

alat

kompetitif

yang

digunakan untuk membedakan produk suatu perusahaan dengan
produk pesaingnya.
perusahaan

pada

D i m a n a setiap m o d e l baru y a n g d i h a s i l k a n
umumnya

memiliki

tambahan

tampilan

dibandingkan model sebelumnya.
3)

Desain produk
D e s a i n p r o d u k adalah suatu proses m e n d e s a i n fungsi dan gaya
produk y a n g meliputi penciptaan suatu p r o d u k yang m e n a r i k ,

20

mudah, aman, dan murah, m u d a h pcnggunaan dan perawatan,
sederhana serta e k o n o m i s u n t u k diproduksi dan d i d i s t r i b u s i k a n .

A t r i b u t p r o d u k a k a n berdampak atau m e m p e n g a r u h i

harapan

dari konsumen. M e n u r u t Z e i t h a m I (1990, 23), harapan k o n s u m e n
dibcntuk oleh pengalaman pembelian terdahulu, k o m e n l a r teman dan
k e n a l a n n y a , k e b u t u h a n pribadi serta j a n j i dan i n f o r m a s i p e m a s a r d a n
saingannya.

Harga
a.

Pengertian Harga
K o t l e r dan A m s t r o n g ( 2 0 0 8 : 345) m e n d e f i n i s i k a n harga
a d a l a h sej u m l a h u a n g y a n g h a r u s d i b a y a r k a n k n s u m e n

untuk

m e m p e r e h suatu p r o d u k . L e b i h luas lagi, harga adalah j u m l a h n i l a i
yang konsumen pertukarkan untuk mendapatkan

manfaat

dari

m e m i l i k i atau m e n g g u n a k a n p r o d u k atau jasa.
M e n u r u t L a m b et.al ( 2 0 0 1 : 2 6 8 ) , H a r g a adalah apa y a n g
harus diberikan oleh k o n s u m e n (pembeli) untuk mendapatkan suatu
produk. M e n u r u t Swastha ( 2 0 1 0 : 147 ) , Harga adalah j u m l a h u a n g
(ditambah beberapa barang k a l a u m u n g k i n ) y a n g d i b u t u h k a n u n t u k
mendapatkan

sejumlah

kombinasi

dari

barang

beserta

pelayanannya .Hal i n i j u g a diterapkan kepada suatu barang dengan
m e r k tertentu. Harga akan mempengaruhi psikologis p e m b e l i a k a n
suatu produk.

21

Terlepas dari atribut yang diperhatikan harga akan disesuaikan pada
karakteristik produt life cycle ( siklus hidup produk ). Bagaimana
penetapan harga pada proses perkenalan, p e r t u m b u h a n , k e d e w a s a a n ,
serta

ketika

produk

tersebut

mengalami

penurunan.

Dengan

d e m i k i a n k i t a dapat mengetahui saluran distribusi y a n g p a l i n g tepat
d a l a m m e m a s a r k a n suatu produk. K h u s u s n y a produk air m i n e r a l
d a l a m k e m a s a n . D e f e n i s i diatas m e n j e l a s k a n d i m a n a s u a t u p r o d u k
atau jasa m e m i l i k i

sejumlah nilai dan

biasanya

dinilai

dalam

s e j u m l a h u a n g , y a n g saat i n i s e r i n g k i t a s e b u t d e n g a n i s t i l a h h a r g a ,
dan kemudi'an pihak konsumen akan menukarkan sejumlah nilai
y a n g t e n t u saja d e n g a n s e j u m l a h u a n g t e n t u n y a y a n g m e r e k a m i l i k i
d e n g a n t u j u a n agar m e r e k a a k a n dapat m e m i l i k i atau m e n g g u n a k a n
p r o d u k atau j a s a tersebut. Jadi bisa d i k a t a k a n b a l i w a h a r g a suatu
p r o d u k m e r u p a k a n u k u r a n terhadap besar k e c i l n y a n i l a i

kepuasan

seseorang terhadap produk yang dibelinya. Seseorang a k a n berani
m e m b a y a r suatu produk dengan harga y a n g m a h a l apabila

dia

m e n i l a i kepuasan yang diharapkannya terhadap produk y a n g akan
dibelinya itu tinggi.

Sebaliknya apabila

seseorang i t u menilai

kepuasannyaa terhadap suatu produk i t u rendah, m a k a dia tidak a k a n
bersedia u n t u k m e m b a y a r atau m e m b e l i p r o d u k tersebut
harga yang mahal.

dengan

22

b. Penetapan 1 larga
Menurut

Philip

Kotler

dan Gary

Armstrong

yang

diterjemahkan oleh Alexander Sindoro (2004:467) mengungkapkan
keputusan-keputusan penetapan harga tergantung pada serangkaian
k e k u a t a n - k e k u a t a n l i n g k u n g a n d a n persaingan y a n g sangat rumit.
Perusahaan tidak h a n y a menetapkan satu harga tunggal, tetapi lebih
b e r u p a s e b u a h s t r u k t u r p e n e t a p a n h a r g a {pricing structure) y a n g
m e n c a k u p i t e m - i t e m yang berbeda disetiap l i n i p r o d u k . Perusahaan
m e n y e s u a i k a n harga produksupaya dapat m e n c e r m i n k a n perubahanp e r u b a h a n b i a y a d a n p e m i i n t a a n serta m e m p e r i i i t u n g k a n b e r u b a h ubah pembeli d a n situasi. K e t i k a l i n g k u n g a n persaingan berubah,
perusahaan i t u mempertimbangkan kapan memprakarsai perubahan
harga dan k a p a n m e n a n g g a p i perubahan harga di pasar
M e n u r u t R e w o l d t , J . D Scott, d a n M . R . W a r s h a w ( 2 0 0 2 : 1 1 )
T u j u a n - tujuan dari penetapan harga adalah sebagai b e r i k u t :
1)

P e n e t a p a n h a r g a u n t u k m e n c a p a i s i i a t u t a r g e t p e n g e m b a l i a n atas
investasi (Return o n investment).

2)

Stabilitasi harga dan margin.

3)

Penetapan harga untuk mencapai suatu target bagian pasar
(Market share).

4)

Penetapan harga u n t u k mengatasi atau m e n c e g a h persaingan.

5)

Penetapan harga u n t u k m e m a k s i m u m k a n laba

23

Indikator Harga
M e n u r u t Basu Swastha ( 2010 :125) beberapa

indikator

harga yaitu T i n g k a t harga, dan potongan harga ;
1) T i n g k a t H a r g a
T i n g k a t harga adalah indeks harga beberapa barang

terpilih

y a n g akan d i u k u r berdasarkan beberapa kriteria.
2)

Potongan Harga
Sebagian besar perusahaan a k a n m e m b u a t sedikit m o d i f i k a s i
t e r h a d a p h a r g a d a s a m y a s e b a g a i i m b a l a n p a d a k o n s u m e n atas
hal-hal tertentu, seperti m i s a l n y a pembayaran y a n g l e b i h a w a l ,
pembelian d a l a m j u m l a h banyak, dan sebagainya. Penyesuaian
h a r g a j u a l i n i biasa d i s e b u t p o t o n g a n h a r g a . P o t o n g a n

harga

sendiri terdiri dari :
a)

Potongan

tunai, yaitu

pembeli yang membayar

pcngurangan

harga

h u t a n g n y a tepat

jual

bagi

w a k t u atau

mendahulaui w a k t u yang telah ditentukan.
b)

Potongan kuantitas, yaitu pengurangan

harga j u a l

bagi

p e m b e l i y a n g telah m e m b e l i d a l a m j u m l a h besar.
c)

Potongan fungsional, yaitu potongan dagang atau trade
diskon yang diberikan oleh pabrikan kepada
distribusinya

bila

mereka

ikut

berperan

p e n y i m p a n a n , penjualan, dan pencatatan.

saluran
dalam

24

Keputusan Pembelian
M e n u r u t S c h i f m a n dan K a n u k ( 2008 : 485 ) keputusan adalah
seleksi terhadap dua p i l i h a n a l t e m a t i f atau lebih. D e n g a n kata lain,
p i l h a n a l t e m a t i f haris tersedia
keputusan.

Jika seseorang

bagi

seseorang ketika m e n g a m b i l

mempunyai

pilihan antara

melakukan

pembelian atau tidak, orang i t u berada dalam posisi m e n g a m b i l
keputusan.
Menurut Fandy Tjiptono (2008 : 20), pengambilan

keputusan

k o n s u m e n sangat bervariasi, ada y a n g sederhana, ada j u g a

yang

k o m p l e k s . Proses p e n g a m b i l a n keputusan y a n g luas m e r u p a k a n j e n i s
pengambilan keputusan yang paling lengkap. B e r m u i a dari pengenalan
m a s a l a h k o n s u m e n y a n g dapat dipecahkan m e l a l u i p e m b e l i a n beberapa
produk. U n t u k keperluan i n i , k o n s u m e n mencari i n f o r m a s i tentang
p r o d u k atau m e r e k t e r t e n t u dan m e n g e v a l u a s i seberapa b a i k m a s i n g m a s i n g a l t e r n a t i f tersebut dapat m e m e c a h k a n masalahnya. E v a l u a s i
p r o d u k atau merek, a k a n m e n g a r a h pada keputusan p e m b e l i a n .
M e n u r u t K o l t e r & A m s t r o n g ( 2 0 0 9 : 172) ada beberapa f a k t o r y a n g
mempengaruhi keputusan pembelian yaitu ;
a)

Pilihan Produk
K o n s u m e n dapat m e n g a m b i l k e p u t u s a n p e m b e l i a n s u a t u p r o d u k
atau menggunakan

uangnya untuk tujuan lain. D a l a m hal i n i

perusahaan harus m e m u s a t k a n perhatiannya kepada orang-oran

Dokumen yang terkait

E N G A R U H M O D E L P E M B E L A JA R A N P R O B L E M B A S E D L E A R N IN G D A N M E D IA A N IM A S I G A M B A R T E R H A D A P A K T IV IT A S D A N H A S IL B E L A JA R S IS WA

0 8 19

FAKTOR- FAKTOR YANG MEMPENGARUHI K E P U T U S A N K O N S U M E N D A L A M P E MB E L I A N G U L A P A S I R K E MA S A N B E R L A B E L D A N TI DAK BERLABEL D I K A B U P A T E N J E M B E R

0 2 10

FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI K E P U T U S A N K O N S U M E N D A L A M P EMB E L I A N G U L A P A S I R K EMA S A N B E R L A B E L D A N TIDAK BERLABEL D I K A B U P A T E N J E M B E R

0 4 17

K A JI A N Y U R I D I S B E R P I N D A H N Y A WA L I N A SA B K E P A D A WA L I H A K I M D A L A M P E R K A WI N A N

0 11 17

KEBERADAAN MODAL SOSIAL DAN STRATEGI P E N G E M B A N G A N T E R H A D A P P E N G E L O L A A N D A N A P U A P K E C A M A T A N U M B U L S A R I K A B U P A T E N J E M B E R

0 3 204

R E S P O N TA N A M A N C A B E M E R A H T E R H A D A P P U P U K N K M A J E M U K YA N G D I A P L I K A S I K A N S E C A R A L A N G S U N G M E L A L U I TA N A M A N

0 0 10

G A M B A R A N K L I N I S DAN P O L A E K G PADA P A S I E N P E N Y A K I T JANTUNG K O R O N E R DI R U M A H S A K I T PT.PUSRI P A L E M B A N G P E R I O D E J A N U A R I 2011 - D E S E M B E R 2011

0 0 76

G A M B A R A N P E N G E T A H U A N DAN S I K A P IBU T E R H A D A P PAP S M E A R DI P U S K E S M A S K E N T E N P A L E M B A N G TAHUN 2013

0 0 83

K E K U A T A N DO'A TERHADAP K E Y A K I N A N SISWA D A L A M B E L A J A R D I S E K O L A H DASAR N E G E R I 30 PAGAR DEWA K E C A M A T A N L U B A I MUARA E N I M

0 1 79

P E N E G A K A N H U K U M T E R H A D A P T I N D A K PIDANA P E R J U D I A N DAN K E N D A L A N Y A DI P O L S E K B E L I T A N G I I

0 0 79