Sekar Anyar Wanda Anyar.
o
2
3
18
17
•
Senin
4
o
20
21
Mar
OApr
o
Rabu
6
5
19
OPeb
OJan
o
Selasa
7
8
22
24
OJun
_~$
.
o
Jumat
10
11
25
26
9
23
OMei
o
Kamis
OJul
@
OAgs
o
Sabtu
Minggu
14
15
13
28
29
30
27
ONov
.Okt
OSep
.....-,iJ""""'='~
Sekar Anyar yvanda Anyar
'n o m e n a 'S e k a r A n y a r ' ( S A ) d in a
F
c ia n ju r a n
te u
g e u n jle u n g ,
s e n im a n
w udu
m a ta k
u ta m a n a
c ia n ju r a n .
D i a n ta r a n a
n g a r o jo n g , a y a n u h a m h a m ,
n o la k
b a ri
ja d i
di papada
aya nu
aya oge nu
d e u k e u t- d e u k e u t
n g a w e w e le h . P a p a d a n in g
S A d in a ta u n 2 0 0 9
kana
k itu , k u a y a n a
te h g e u s m e r e a m b a -
h a n , y e n a y a h a l n u a n y a r b a r i n g u s ik k e u n d in a s e n i c ia n ju r a n .
Di
a n ta r a
nu
n a r o la k
kana
s a h e n g p a d a - p a d a n a ta n y a k e u n
d ia s u p k e u n
k a n a 'w a n d a '
SA,
n a h a re k
naon
a ri S A ?
S a k u r n u n a r o la k te h p a d a - p a d a
paheut
y e n la g u - la g u d in a S A te u m ib a n d a s ip a ts ip a t w a n d a n u g e u s m a n e u h
c ia n ju r a n ,
n y a e ta
d in a s e n i
p a p a n tu n a n ,
je je r n -
p la n g a n , d e d e g u n g a n , r a r a n c a g a n , je u n g
k a k a w e n , K u k itu te h , n a h a s a tu lu y n a S A
kudu
d is e b u t
m in a n g k a
'a n a k
ja d a h '?
A ta w a b o a S A g e u s m a n g g ih a n
nu
m a n d ir i
p ik e u n
ja n g e le k k e u n
c ir r i- c ir i
ngeukeuhan
w anda
anyar
nga-
d in a
seni
c ia n ju r a n ?
Nu
p a s ti,
d in a
c a te ta tn
m im iti d ik r e a s ik e u n
P a n c a n iti d i p e r te n g a h a n
k a k a m e k a ra n
abad
k a m e k a ra n a n a
ti
a b a d X I X te p i
nu panganyam a
c ia n ju r a n
X I,
s a ja r a h ,
k u K a n g je n g D a le m
nu
geus
ngem bat
T in a d a ta d o k u m e n ta s i
di aw al
n g o tr e tk e u n
p a n ja n g .
a u d io , c ia n ju r a n
n u k u n g s i d ir e k a r n ta u n z o - a n , s e n i c ia n ju r a n
te h
geus
nem bongkeun
hal
nu
n g is e r , te p i k a a h ir a b a d X X . N g is e m a
te h k a p ir e n g p is a n tin a ta b u h a n
Nenenq Dinar, salah sauranq panembang petingan Sekar Anyar
w a d itr a ,
p o la p ir ig a n , je u n g g a lin d e n g la g u . T e p i
k a p e r io d e
sa rn e rn e h
ro b a h n a
te h
Sedengkeun
sanggeus
k a m e k a ra n a n a
d in a ta u n
m a sa ra k a t
J e n g le n g a n
k a m e rd e k a a n ,
k a w ila n g
m angsa
k a ta n g e n
ku
2009,
c ia n ju r a n
e ta
p r o g r e s if .
r e v o lu s i,
e v o lu tif
ayana
T a p i,
m a te r i
n g a ra sa
SA
ew uh.
c ia n ju r a n ,
ta p i s a e s tu n a
m ib a n d a
jiw a
nu
sakum aha
a y a d in a
n a tr a t
nu
***
nuhun
nu
. le u w ih h o r m a t p ik e u n n g e b r e h k e u n
ra sa
tu m a r im a
nu
k e d a lin g
h a tu r
k a n a w id a n g c ia n ju r a n
d itu ju lk e u n
ka
K a n g je n g
iw a l ti
D a le r n
m a n te n n a
p is a n ,
1 8 6 4 ), n u
m e re
geus
p a m ia n g a n
seni
k iw a r i m in d e n g
titin c a k a n
c ia n ju r a n
k a p ir e n g
RAA
(1 8 3 4 -
nu
je u n g
te p i
ka
b a ri a ru m
di
P r e d ik a t b u p a ti a n u lin u h u n g
je u h n a
d ia la m a tk e u n
D a le m
ka
n g a r a c ik
s e n i c ia n ju r a n
d ip iw a n o h
m in a n g k a
e ta
d ia la
r a c ik a n
tin a
M u n d in g la y a
K a n g je n g
fra g m e n
s in a
n u b e h d ie u
'p a p a n tu n a n ' .
d is e b u t p a p a n tu n a n
la g u
k r e a tiv i-
s e n i p a n tu n
ja d i d a d a s a r
Pangna
m eu-
K a n g je n g
nu geus nem bongkeun
le b a h
geus
n g a le m a h
m a sa ra k a t
p is a n
Sunda.
D a le m W ir a ta n u d a ta r
s e n i p a n tu n
geus
L ebah
asup
m ilih
M u n g d in g a y a
Di
h a r ita
Mangle No. 2291
lin g k u n g a n
fra g m e n
P a n tu n
K usum ah
k a la w a n
n g a la e p is o d e M u n g d in g la y a n g a p u n g k a
bum i
b a ri
n y a n g k in g
S a la k a d o m a s ,
geus
w e w e g ; d i d in y a
p a n tu n
ka
ja b a n in g la n g it te p i k a m u la n g n a
D a le m
nu
ti ja m a n
I keneh, sakum a-
~ .;
tu k a n g a n
c a r ita
D i K usum ah
J e le m b u ta n
h a n u d itu lis k u E n ip S u k a n d a ( 1 9 7 5 : 2 1 )
te h d u m e h
te a
di
S a m a la l~
p a d a le m a n .
bangsa deungeun.
ta s n a
c ia n ju r a n .
N ya
b u p a ti. C ia n ju r
S A te h lir n u te u s a r u a je u n g
la g u
T aya
P a n c a n iti.
K u s u m a n in g r a t
je u n g
f ils a f a t
d ik r e a s ik a n
ta n g tu
a r g u m e n ta s i
aya
h ir u p
d in a I a g u
nu
a je n
deui ka
L a la y a n g
d ik a s a n g seseg
tu r
p e r ju a n g a n
(sa k u m a h a
nu
P a n g a p u n g a n ),
5
Kliping Humas Unpad 2010
a s m a ra -b ira h i
(M u p u k e rn b a n g ,
R aj a-
m a n tri, P u tri N in u n , P u tri L a y a r, K a le o n ,
M a n g u -m a n g u ,
B a la g e n y a t,
M anyeu-
lin g k u n g a n k a d a le m a n C ia n ju r. S a m a la h
S e n im a n
te p i
a n te n g je u n g m a y e n g n y ip ta la g u a n y a r.
k a ta u n
3 0 -a n ,
ka
ru m a m b a t
e ta
d a e ra h
la la g u a n
P ria n g a n . N y a ti h a rita , m a s a ra k a t
n a N u M a h a A g u n g (N a ta a n G u n u n g ).
e u n C ia n ju r (u ta m a n a
P e rlu
d ig u ra th a n d a p a n ,
a y a la g u
c ip ta a n
B andung,
lu a rG a ru t,
ja u h
Sum edang,
C ia m is , d a n
T a s ik m a la y a ),
nu
m ik a w a n o h
tu r m a m p u h
n g a h a le u a n g -
anyar
d ira c ik k u K a n g je h g D a le m P a n c a n iti, d i
k e u n e ta s e n i s o ra n u la h ir, tu m u w u h , tu r
C ia n ju r g e u s
m ekar
a y a s e n i b e lu k ,
k a w ih p a w a y a n g a n ,
te m b a n g
ra n c a g .
m angsa
s a rn e m e h
P a n c a n iti
n ila r,
te m b a n g
E ta
seni
degung,
D a le m
m angsa
11
N in c a k
kana
k a m e rd e k a a n ,
p is a n .
T aya
p a p a n tu n a n ,
gungan,
g e u s d ik o tre tk e u n
p a n a m b ih .
k u K a n g je n g
D a le m
P a n c a n iti te a . E ta la g u -la g u
k re a s i te h
e n g k e n a d is e b u tje je m p la n g a n ,
dedegun-
e ta p is a n
kakaw en.
nu
N ya
p o p u la r
di
C ia n ju r te p i k a ta u n z o -a n ,
seni
m angsa
seni
k a p ire n g
e a re p
h u m a le u a n g
je je m p la m g a n ,
dede-
kakaw en,
s a rta
K a k ~ ra d i a w a l ta u n
c ia n ju ra n
n g u lia t
ta p i
m o k a la n a n a
di
d e u i.
B andung.
n y a e ta
m o p u le rk e u n
Sunda
deui
1950,
L a in
di
A ri
nu.
o rg a n is a s i
d a a n d i a n ta ra n a N o n o m a n
D a y a M a h a s is w a
***
nu
ra ra n c a g a n ,
C ia n ju r,
p e ra n g .
c ia n ju ra n
kasun-
S u n d a je u n g
(D A M A S ) n u
k a g ia ta n
'k o n g k u r'
Saodah,
R o s a d i,
H j. S iti
E ngkos,
S w a ra k u s u m a h ,
S u m e k a r,
S a la m a h , R . S u rm e n , H a d o ri,
S u w a rn a , U b u n
d in a
nyum ender
E ta p a ra s e n im a n
N yi M as
Id i
Endoh,
(1 8 6 4 -1 9 1 0 ), d ija d ik e u n s u m b e r in s p ira s i
la g u -la g u n u
n y a e ta
R okayah,
ju ra n '.
p ik e u n n y ip ta k re a s i a n y a r m a k e g a y a n u
je u n g
lu a re u n
te h
C ia n ju r
te h n y e b u tk e u n
te te p
k a n a g a y a c ia n ju ra n .
te h ,
d in a
lu a re u n
c ip ta a n a n a
C ia n ju r, k a n a e ta s e n i te h n y e b u tn a 'c ia n -
C ia n ju r d ih e u y e u k k u P ra w ira d ire d ja
g a n ,ra ra n c a g a n ,
M a s a ra k a t
y e n la g u
w aw acan,
K a n g je n g
a ta w a
d i C ia n ju r.
c ia n ju ra n
S a rta e ta p a ra s e n im a n
s a k e re s id e n a n
s e u p ), s a rta e b re h a n ra s a s u k u r k a g u s ti-
sam em eh
te h
Jaya
S u ra n a ,
ti
la g u
K u b a rs a h , k a ta n g e n
a n y a r b a ri je u n g
tu r
SW ,
te p i k a A s e p K o s a s ih .
d in a
k a p ire n g
A pung
K u b a rs a h , D e d e M o n a ,
Y u s W ira d ire d ja ,
Iw a l
E n tip
E m eh
A hm ad,
beunang
U bun
p is a n a y a n a h a l n u
o rs in il
sakum aha
kabandungan
nu
d in a
la g u
'B e n ta n g K u rin g ', k a tu t la la g u a n p a n a m b ih n :a .
D in a la g u m a m a o s 'B e n ta n g K u rin g ',
d in a s a w a ta ra b a g ia n U b u n g e u s h e n te u
deui m ake
o rn a m e n
n u g e u s a y a d in a
g a y a c ia n ju ra n , ta p i U b u n g e u s n a re k a h a n n g a b a la d a h
w ila y a h m o tif g a lid e n g
a n y a r n u ta c a n
kasaba
s e n im a n
c ia n ju ra n
sam em ehna
s e je n n a .
ku
U bun
ge
k a la w a n s a d a r g e u s h e n te u
m ake dang-
d in g
m am aosna.
p ik e u n
N u ru tk e u n
nyanggi
ru m p a k a
U bun,
la g u
asa
b a b a ri
m am aos
te u in g
k a la w a n
m ake
d a n g d in g ),
sang
d a n g d in g .
" (K u
c a ra
m ake
k re a to r s a te m e n n a
u k u r m ig a w e re k o m -
p o s is i tin a o m a m e n
nu geus aya. T aya
b e d a n a je u n g w a k tu u ra n g n g e u s ia n h iji
rim b a g a n
(c ita k a n
b a ta ).
U ra n g
te u
m ig a w e k re a tiv ita s n a n a o n ," c e k U b u n .
P a p a d a n in g
s a w a ta ra
k itu ,
k re a to r
nu
n y a n g g i la g u k a la w a n
n a ja n
e n y a m a s ih
T e p i k a ta u n
m id a n g d i
1 9 2 0 , s a k a li d e u i, d i
Bale Rumawat
k re a s i
m a n g ru p a
a n y a r d in a w a n g u n p a p a n tu n a n ,
je je rn -
h a le u a n g k e u n
geus
m ekar
is tila h
ti T B
Sueb m ah
R u s ja n )
c ia n ju ra n .
nga-
d in a
U ta m a n a
M ang
w a k tu
s a la p a n b e la s k a lin a .
D am as
ngayakeun
P a s a n g g iri
ra c ik a n riu
a la n y a r te h
d iis tila h a n
'w a n d a ', N u m e re is tila h n a
B a k a n g A b u b a k a r,
ja d i
5 0 -a n ,
n y a la g u -la g u
m edal
di B andung
m ake
sanggeus
c ip ta a n
a ta w a
ta u n
anyar nu
d i lu a re u n
m in d e n g
R.
s a rta
nyebut
yen
s a n g g ia n p a s c a ta u n
is tila h
la g u -la g u
k a b e h d ie u n a k e u n
D in a k a n le k a ra n a n a
n y a e ta E n ip
K oko
la g u -la g u c ia n ju ra n
dum eh
T e m b a n g S u n d a k a -S , e ta w a n g u n a n la g u
la la g u a n
Rambatan
5 0 -a n
je u n g
anyar
ngagu-
k a y a n in g
p a s a n g g iri n u d ia y a k e u n k u D a m a s te h ,
kakaw en,
kudu
k a ry a
k a p ire n g
te p i k a ta u n 2 0 0 9 g e u s d ila k a s a n a k e u n
dedegungan,
keneh
nu
ra ra n c a g a n . N y a k a k a ra d in a ta u n 1 9 7 8 ,
p la n g a n ,
sadar
k o m p o s is i
s a w a ta ra k a ry a M a n g S u w a rn a .
(p a s a n g g iri, c e u k A c e H a s a n
la g u -la g u
C ia n ju r
n y a te t
n a k e u n b a h a n d a s a rd a n g d in g
K o s a s ih je u n g
Sekar Anyar
U bun
k a la w a n
k e m b a ra n .
anyar
nu
E ta te h
d is a n g g i
u k u r m a n g ru p a
k e rn -
b a ra n (d u p lik a s i) tin a la g u -la g u n u e g u s
a y a . E s tu n in g
m a n g ru p a
p ro s e s k re a tif
n u k o n tra p ro d u k tif. T a n g tu b a e ie u te h
C ia n ju r, ta p i m a k e g a y a c ia n ju ra n . K a n a
m a n g ru p a
e ta is tila h 'w a n d a ' te h m a n ja n g d ip a ra k e
e ta la g u -la g u
m am anahan,
tu r g e u s n g a le m a h d e u i d in a le le m b u ta n
B a n d u n g te a , re a s e n im a n C ia n ju r n u te u
ta n a g e u s te u b is a d ip u n g p a n g d e u ije u n g
m is u k a . S a m a la h a y a n u w e ra , tu r n y e -
k a n y a ta a n a n a
S u k a n d a je u n g
U b u n K u b a rs a h . S a m a la h
m a s a ra k a t s e n i c ia n ju ra n tu g te p i k iw a ri.
L a g u -la g u
ja m a n
nu
geus
D a le m
P ra w ira d ire d ja
d ik re a s ik e u n
P a n c a n iti,
11, D a le m
D a le m
W ira n a ta -
k u s u m a h V , te p i k a ta u n z o -a n
p u le r s a rta
m ayeng
ti
e s tu p o -
d ih a le u a n g k e u n
di
nu
a la n y a r
nu
m edal
di
b u tk e u n y e n e ta la la g u a n a n y a r te h , " E ta
m a h la g u ja d a h !"
T api
m a tu h
n o lih
p a ra
N u ru tk e u n
s is i k e m b a ra n
s e n im a n
d i lu a re u n
kana
h a l n u m a ta k
k a w e ra
. c ia n ju ra n
nu
C ia n ju r te h te u p a ti
s e n im a n
C ia n ju r.
n y e n tu g
ta p i d a la h d ik u m a h a ,
kana
fa k -
m e rn a n g e n y a , k itu p is a n .
U b u n K u b a rs a h , k o rn p o te h n g u n ia n g b o n g a n d in a
n y a n g g in a m a k e ru m p a k a
d a n g d in g te a .
A y a n a d a n g d in g te h g e u s m e n d e t k re a tiv ita s . K a n g je n g D a le m P a n c a n iti n a lik a
Mangle No. 2291
6
.--------------------------------------------
tin a
u n g k a ra
c e u r i k j e j e r i t a n . . .j
/h a y a n g
n u g e u s h e s e c a p e d ira c ik k u s a n g k re a to r
m a k e n a d a -n a d a
la p u r
te n
p a ta re m a
ta rik lir n u n g a je rit te h
m a n g g ih
k a s a lu y u a n
b a ri h a rm o n is .
sa d a r, ra n g sa k
anu
S a d a r a ta w a te u
p a b u ra n ta lm a
w angunan
h iji la g u n y a s a la h s a h ijin a a la ta n e ta la g u
m ake
bahan
d in g a n ).
d a n g d in g
T e rn a h n a ,
saha upam a
m angsa
l a g u 'B o g o h
d ie u s ia n
K ic lu l k a b e h
kaw as
d in a
pada
(ru m p a k a
kudu
T e u S a p ik ir' h iji
ku
ru m p a k a
/L a u t
k a tin g a li/
ngem bat
g a m b a r .. .//
dum eh
ngagunakeun
san-
n y a la h k e u n
pupuh
paul
pada-
D angdang-
g u la .
E ta s a b a b n a , d in a S e k a r A n y a r, U b u n
K u b a rsa h
h e n te u
d in g
nu
d in a
saban
m ake
bangun
le u w ih
nyanggi
m ilih
la g u
neang
nyanggi
s a k a li
la g u -Ia g u
h e n te u
p a p a n tu n a n
kabengbat
sam a
ku
h e b a tn a
te n g k e u n
ta fs ir
d ie u n te u p a n
ru m p a k a ,
nu
s a te ru s n a
k u m o tif g a lin d e n g k e y -tu n e
k a ry a s a s tra w in a n g u n
d a n g d in g n u h a ri-
p ik e u n
n g a n te n g k e u n
b u d e ra n
ta k e u r k a c id a n e re k a b
tu r d ip ig a n d ru n g .
sangkan
h a rm o n is a s in a
a n te n g
K a n g je n g
tin a
D a le m
ngabebaskeun
p a n a lik u n g
g u ru
la g u
p a d a lis a n
g u ru
d in a
s a p a d a lis a n ,
d in a s a p a d a n a ,
so ra -so ra
nu
tu n g tu n g
m aneh
w ila n g a n
geus
je u n g
ju m la h
s a rta k a k u d u a n
ta n g tu
p a d a lis a n .
d in a
B et
saban
padahal
K a n g je n g te h ta p is k a c id a Ie b a h n g a d a n g d in g m a h . N y a ru m u s
U bun
K u b a rsa h
saban
n g a g e la rk e u n
c ia n ju ra n
e ta p is a n
d ia m p ih a n
n u s a te ru s n a
la g u
d iitila h a n
A n y a r '. E t a i s t i l a h t e h s a t e r u s n a
is a s i k u
D A M A S p ik e u n
k a n a la g u w a n d a
P a s a n g g iri
d ija d ik a n
k a ra sa
D am as
k a -ro
s a n g g ia n
U bun
K u b a r s a h d i n a 'S e k a r A n y a r ' t e h m a n g r u -
m e d a lk e u n
D em i konsepna,
je u n g
n g im e u ta n
tin a
gaya w anda
p a p a n tu n a n ,
je je m p la n g a n ,
dedegungan,
ra ra n c a g a n ,
kakaw en.
T i d in y a tu lu y
ta fs ir u la n g (re in te rp re ta s i).
s ils ila h
tin a
m a s ih
keneh
w anda
la g u
b is a k a p a p a y ttu r
d in a
s o k m a ta k p a n g lin g . B is a d ib a n d in g k e u n ,
aneh, upam a
d in a la g u -Ia g u S e k a r A n y a r
aya m o t i f
g a lin d e n g n u p a n g lin g
tu r k a k a ra p is a n k a d e n g e .
D in a c ia n ju ra n
n u k a c id a
a y a l a g u 'K a p a t i - p a t i '
p o p u le rn a ,
te h
E ta la g u m a m a o s
d i n u s a k itu
r i t ',
e s tu n in g
sakapeung
sakapeung
g u m e re n d e n g .
deui
A tu h
g e g e u s k a ta n g e n
k a ra sa
'j u m e -
k a p ire n g
ukur
ru m p a k a n a
nuansa
n g a g e u ri
tin a s o ra n u k e u r k a p a ti-p a tin a ,
/H a y a n g
c e u rik je je rita n /
g it ..../ [ ,
S id ik ,
s in g ta rik
a n ta ra
m o tif g a lin d e n g
p a d a lis a n
m a ra ta n
la n -
je u n g
o rn a m e n
tu n g tu n g
la g u m a m a o s
enya sakapeung
's i n d a n g '
k a lim a
d in a
m o tif
d in a tu n g tu { lg
la g u
p a d a lis a n
'B a l a g e n y a t ',
/g e u n in g
K a n te h b e u re u m
n a n , je je m p la n g a n ,
cagan,
s a rta
kakaw en
d ip ik a w a n o h n a
na
b is a
A n y a r.
ti m im iti p a p a n tu dedegungan,
n g a ra m b a t.
(g u m u lu n g ,
p a p a n tu n a n
keneh
s a ri-s a ri
te p i
k a la g u -Ia g u
k a p e u rih ,
k a n a la n g s a
pa konsep
te p i
ka
k a lim a h
ru m p a k a .
m e lo d i
cokeun
p ik e u n
k a la w a n
husus.
nu
te k s
e n y a -e n y a
te k s n a
nu
m e lo d i
m e lo d i
nu
c ia n ju ra n
d ia n -
d ip ilih n a
M e lo d i-m e lo d i
m a n g ru p a
w ila y a h
d in a
M e lo d i n u d ira c ik k u U b u n te h
m a n g ru p a
ana
n u . n a tra t
ra c ik a n -
d ia la
b a ri
tin a
d ip u la s
'k a t u g e n a h ,
ra s a n u k e u r k a p a ti-p a ti
upam a
p a b u ra n ta k
ru m p a k a n
le b a h
la b u a n /
m upuh
S in o m .
pam ayang
kana
s a k a li
anyar
kadar
a ta w a
p ik e u n
m e re
kahayang
e u si ru rn p a k a .
s a te ru s n a
s o k tin g g o re h e l
anyar
m in a n g k a
n y ip ta
ta fs ir
sok
d ija d ik e u n
h a rti
tin a
K a h a rti u p a m a
m o tif
kana
k e c a p , fra s e , k la u s a , a ta w a
te a . S a k a p e u n g
m e lo d i
m e lo d i
p a rn e n ta
k a lim a t
te k s
a y a d ik s i (k e k e c a p a n ) n u
k e y w o rd
p ik e u n
ngan-
h e n te u
k a p e u rih ,
m u ru
T eks
/S a re u p n a
m u ru
b a s is ir/
nem bongkeun
k a n a la n g s a ,
nu
ru m p a k a n a
n g a je rit
ta rik
n g u n ia n g k e u n
je je rita n
e k sp re si
te a . L e b a h
U pam a
B a s ta m a n
te a
m ah
a h li c ia n ju ra n
ngasongkeun
R e k a s a r i ',
'W a n d a
is tila h
HD
'. W a n d a
R u n d a y a n ', '
a ta w a
te a ,
R a m b a ta n '
a ri
m a ta k
k a tu g e n a h
d ie u , h a rg a
w a rn a a n y a r.
anyar
d i e u s i a n k u u n g k a r a 's a r e u p -
n a le b a h la b u a n ' m a h e s tu h e n te u
U bun
la g u -la g u g a y a c ia n ju ra n
sam a
tin a
ge,
m a n g ru ku
le b a h
ra s a n u k e u r k a p a ti-p a ti. A tu h d in a m a k e
m e lo d i
d is o ra n g
anyar nu
K a ra n c a g e n ' p ik e u n k o n s e p la g u
e sk p re si
k a tu g e n a h
nu
nu
tin a
'W a n d a
e n y a sa ru a p a d a -p a d a
la b u a n ,
te a ,
h a rita
pam ayang
l, n a j a n
d e u i s a c a ra e s te tis p ik e u n d ie u n te u p k e u n
te k s n a
te h b a n s
sapada
d ig a n ti k u /S a re u p n a
b a s i s i r . . . .j
g a ra p
d in a m e d a lk e u n
te a .
T a p i, e ta a je n n u g u m u lu n g
ra n g sa k
tin a
!ir
N y a k o n s e p 'n g a r a m b a t '
a y a d in a S e k a r A n y a r, m e m a n g
e n g a n g , k e c a p , fra s e , k la u s a ,
Sekar
te h
n g a e k s p re s ik e u n
d in a s a b a n
s a k itu
d in a
la g u
p a d a -p a d a
s u b lim
ra ra n -
gcus
d in a c ia n ju ra n , s a te m e n -
k a p a lu ru h
E ta
nu
e s tu n in g
m e lo d i
a ri
n u te ru s ru m a m b a t
(b e rk e s in a m b u n g a n )
m e lo d i te h
h a rg a -h a rg a
d in a
k a d u a d in a
g u la n g k e p )
m e re
m am aos
g a lin d e n g
g o re k -g o re k tu w e u w / [,
je u n g
ru m p a k a
n a ja n
'W e g a h '
tin a m e lo -
k a p ire n g
d a tin a
p is a n
p is a n
U bun,
ta d i
n e m b ra k
d in a S e k a r A n y a r. T e u k u d u
k a p ire n g
la g u
s a ri-s a ri
di
K u k itu te h ,
ra n ,
c a ra
p ro d u k
a n te n g n e n g e -
p a la g u -Ia g u n u d ira c ik m a k e g a y a c ia n ju ku
U bun
n g a b a la d a h
a j e n n u l a i n l u m , a y a n . 'E t a p i s a n k o n s e p
k a ra k te r n u k e u r k a p a ti-p a tin a
la b e l
le u w ih
a n y a r.
n u k a ta n g e n
'S e k a r
d ile g a l-
a n y a r n u d in a k a g ia ta n
anyar
ja d i
'K a p a t i - p a t i '
m a te ri p a s a n g g iri.
L a g u -Ia g u
la g u
la g a m
nandaan
C ia n ju ra n
e ta
o rs in il, te le b , b a ri a n g g e r n g u n ia n g k e u n
nu ku
(d ia d o p s i)
k re a si
T em ahna,
so ra ,
k a p ia ra .
ta n
dang-
'k a i l a h a r a n '
s a rta
la h a n a n y a r p ik e u n
Sekar Anyar dina pasanggiri Cianjuran Damas XIXSRQPONMLKJIHGFEDCBA
a n y a rn a .
fo rm u la
g e u s ja d i
nu
m e lo d i
ta y o h n a
ge
is tila h
p e rlu
d ip a d u n g d e n g k e u n .
'W a n d a
d itilik
je u n g
E n y a , 'w a n d a
R am -
b a t a n '. T i d i n y a , e t a n g a r a n i s t i l a h w a n d a
a n y a r te h u ra n g s a w a n g b a b a re n g a n
fo ru m
k a la w a n
u lik a n ,
m ake
b a ri h e n te u
padungdengan,
h a te
n u w e n in g
k u d u k a e u n te u p a n
d in a
s a w a la ,
b e re s ih ,
ku em osi
a n u k a le u le u w ilii.* * *
(Dian Hendrauana)
Mangle No. 2291
------------------------------------~--------
7
.
2
3
18
17
•
Senin
4
o
20
21
Mar
OApr
o
Rabu
6
5
19
OPeb
OJan
o
Selasa
7
8
22
24
OJun
_~$
.
o
Jumat
10
11
25
26
9
23
OMei
o
Kamis
OJul
@
OAgs
o
Sabtu
Minggu
14
15
13
28
29
30
27
ONov
.Okt
OSep
.....-,iJ""""'='~
Sekar Anyar yvanda Anyar
'n o m e n a 'S e k a r A n y a r ' ( S A ) d in a
F
c ia n ju r a n
te u
g e u n jle u n g ,
s e n im a n
w udu
m a ta k
u ta m a n a
c ia n ju r a n .
D i a n ta r a n a
n g a r o jo n g , a y a n u h a m h a m ,
n o la k
b a ri
ja d i
di papada
aya nu
aya oge nu
d e u k e u t- d e u k e u t
n g a w e w e le h . P a p a d a n in g
S A d in a ta u n 2 0 0 9
kana
k itu , k u a y a n a
te h g e u s m e r e a m b a -
h a n , y e n a y a h a l n u a n y a r b a r i n g u s ik k e u n d in a s e n i c ia n ju r a n .
Di
a n ta r a
nu
n a r o la k
kana
s a h e n g p a d a - p a d a n a ta n y a k e u n
d ia s u p k e u n
k a n a 'w a n d a '
SA,
n a h a re k
naon
a ri S A ?
S a k u r n u n a r o la k te h p a d a - p a d a
paheut
y e n la g u - la g u d in a S A te u m ib a n d a s ip a ts ip a t w a n d a n u g e u s m a n e u h
c ia n ju r a n ,
n y a e ta
d in a s e n i
p a p a n tu n a n ,
je je r n -
p la n g a n , d e d e g u n g a n , r a r a n c a g a n , je u n g
k a k a w e n , K u k itu te h , n a h a s a tu lu y n a S A
kudu
d is e b u t
m in a n g k a
'a n a k
ja d a h '?
A ta w a b o a S A g e u s m a n g g ih a n
nu
m a n d ir i
p ik e u n
ja n g e le k k e u n
c ir r i- c ir i
ngeukeuhan
w anda
anyar
nga-
d in a
seni
c ia n ju r a n ?
Nu
p a s ti,
d in a
c a te ta tn
m im iti d ik r e a s ik e u n
P a n c a n iti d i p e r te n g a h a n
k a k a m e k a ra n
abad
k a m e k a ra n a n a
ti
a b a d X I X te p i
nu panganyam a
c ia n ju r a n
X I,
s a ja r a h ,
k u K a n g je n g D a le m
nu
geus
ngem bat
T in a d a ta d o k u m e n ta s i
di aw al
n g o tr e tk e u n
p a n ja n g .
a u d io , c ia n ju r a n
n u k u n g s i d ir e k a r n ta u n z o - a n , s e n i c ia n ju r a n
te h
geus
nem bongkeun
hal
nu
n g is e r , te p i k a a h ir a b a d X X . N g is e m a
te h k a p ir e n g p is a n tin a ta b u h a n
Nenenq Dinar, salah sauranq panembang petingan Sekar Anyar
w a d itr a ,
p o la p ir ig a n , je u n g g a lin d e n g la g u . T e p i
k a p e r io d e
sa rn e rn e h
ro b a h n a
te h
Sedengkeun
sanggeus
k a m e k a ra n a n a
d in a ta u n
m a sa ra k a t
J e n g le n g a n
k a m e rd e k a a n ,
k a w ila n g
m angsa
k a ta n g e n
ku
2009,
c ia n ju r a n
e ta
p r o g r e s if .
r e v o lu s i,
e v o lu tif
ayana
T a p i,
m a te r i
n g a ra sa
SA
ew uh.
c ia n ju r a n ,
ta p i s a e s tu n a
m ib a n d a
jiw a
nu
sakum aha
a y a d in a
n a tr a t
nu
***
nuhun
nu
. le u w ih h o r m a t p ik e u n n g e b r e h k e u n
ra sa
tu m a r im a
nu
k e d a lin g
h a tu r
k a n a w id a n g c ia n ju r a n
d itu ju lk e u n
ka
K a n g je n g
iw a l ti
D a le r n
m a n te n n a
p is a n ,
1 8 6 4 ), n u
m e re
geus
p a m ia n g a n
seni
k iw a r i m in d e n g
titin c a k a n
c ia n ju r a n
k a p ir e n g
RAA
(1 8 3 4 -
nu
je u n g
te p i
ka
b a ri a ru m
di
P r e d ik a t b u p a ti a n u lin u h u n g
je u h n a
d ia la m a tk e u n
D a le m
ka
n g a r a c ik
s e n i c ia n ju r a n
d ip iw a n o h
m in a n g k a
e ta
d ia la
r a c ik a n
tin a
M u n d in g la y a
K a n g je n g
fra g m e n
s in a
n u b e h d ie u
'p a p a n tu n a n ' .
d is e b u t p a p a n tu n a n
la g u
k r e a tiv i-
s e n i p a n tu n
ja d i d a d a s a r
Pangna
m eu-
K a n g je n g
nu geus nem bongkeun
le b a h
geus
n g a le m a h
m a sa ra k a t
p is a n
Sunda.
D a le m W ir a ta n u d a ta r
s e n i p a n tu n
geus
L ebah
asup
m ilih
M u n g d in g a y a
Di
h a r ita
Mangle No. 2291
lin g k u n g a n
fra g m e n
P a n tu n
K usum ah
k a la w a n
n g a la e p is o d e M u n g d in g la y a n g a p u n g k a
bum i
b a ri
n y a n g k in g
S a la k a d o m a s ,
geus
w e w e g ; d i d in y a
p a n tu n
ka
ja b a n in g la n g it te p i k a m u la n g n a
D a le m
nu
ti ja m a n
I keneh, sakum a-
~ .;
tu k a n g a n
c a r ita
D i K usum ah
J e le m b u ta n
h a n u d itu lis k u E n ip S u k a n d a ( 1 9 7 5 : 2 1 )
te h d u m e h
te a
di
S a m a la l~
p a d a le m a n .
bangsa deungeun.
ta s n a
c ia n ju r a n .
N ya
b u p a ti. C ia n ju r
S A te h lir n u te u s a r u a je u n g
la g u
T aya
P a n c a n iti.
K u s u m a n in g r a t
je u n g
f ils a f a t
d ik r e a s ik a n
ta n g tu
a r g u m e n ta s i
aya
h ir u p
d in a I a g u
nu
a je n
deui ka
L a la y a n g
d ik a s a n g seseg
tu r
p e r ju a n g a n
(sa k u m a h a
nu
P a n g a p u n g a n ),
5
Kliping Humas Unpad 2010
a s m a ra -b ira h i
(M u p u k e rn b a n g ,
R aj a-
m a n tri, P u tri N in u n , P u tri L a y a r, K a le o n ,
M a n g u -m a n g u ,
B a la g e n y a t,
M anyeu-
lin g k u n g a n k a d a le m a n C ia n ju r. S a m a la h
S e n im a n
te p i
a n te n g je u n g m a y e n g n y ip ta la g u a n y a r.
k a ta u n
3 0 -a n ,
ka
ru m a m b a t
e ta
d a e ra h
la la g u a n
P ria n g a n . N y a ti h a rita , m a s a ra k a t
n a N u M a h a A g u n g (N a ta a n G u n u n g ).
e u n C ia n ju r (u ta m a n a
P e rlu
d ig u ra th a n d a p a n ,
a y a la g u
c ip ta a n
B andung,
lu a rG a ru t,
ja u h
Sum edang,
C ia m is , d a n
T a s ik m a la y a ),
nu
m ik a w a n o h
tu r m a m p u h
n g a h a le u a n g -
anyar
d ira c ik k u K a n g je h g D a le m P a n c a n iti, d i
k e u n e ta s e n i s o ra n u la h ir, tu m u w u h , tu r
C ia n ju r g e u s
m ekar
a y a s e n i b e lu k ,
k a w ih p a w a y a n g a n ,
te m b a n g
ra n c a g .
m angsa
s a rn e m e h
P a n c a n iti
n ila r,
te m b a n g
E ta
seni
degung,
D a le m
m angsa
11
N in c a k
kana
k a m e rd e k a a n ,
p is a n .
T aya
p a p a n tu n a n ,
gungan,
g e u s d ik o tre tk e u n
p a n a m b ih .
k u K a n g je n g
D a le m
P a n c a n iti te a . E ta la g u -la g u
k re a s i te h
e n g k e n a d is e b u tje je m p la n g a n ,
dedegun-
e ta p is a n
kakaw en.
nu
N ya
p o p u la r
di
C ia n ju r te p i k a ta u n z o -a n ,
seni
m angsa
seni
k a p ire n g
e a re p
h u m a le u a n g
je je m p la m g a n ,
dede-
kakaw en,
s a rta
K a k ~ ra d i a w a l ta u n
c ia n ju ra n
n g u lia t
ta p i
m o k a la n a n a
di
d e u i.
B andung.
n y a e ta
m o p u le rk e u n
Sunda
deui
1950,
L a in
di
A ri
nu.
o rg a n is a s i
d a a n d i a n ta ra n a N o n o m a n
D a y a M a h a s is w a
***
nu
ra ra n c a g a n ,
C ia n ju r,
p e ra n g .
c ia n ju ra n
kasun-
S u n d a je u n g
(D A M A S ) n u
k a g ia ta n
'k o n g k u r'
Saodah,
R o s a d i,
H j. S iti
E ngkos,
S w a ra k u s u m a h ,
S u m e k a r,
S a la m a h , R . S u rm e n , H a d o ri,
S u w a rn a , U b u n
d in a
nyum ender
E ta p a ra s e n im a n
N yi M as
Id i
Endoh,
(1 8 6 4 -1 9 1 0 ), d ija d ik e u n s u m b e r in s p ira s i
la g u -la g u n u
n y a e ta
R okayah,
ju ra n '.
p ik e u n n y ip ta k re a s i a n y a r m a k e g a y a n u
je u n g
lu a re u n
te h
C ia n ju r
te h n y e b u tk e u n
te te p
k a n a g a y a c ia n ju ra n .
te h ,
d in a
lu a re u n
c ip ta a n a n a
C ia n ju r, k a n a e ta s e n i te h n y e b u tn a 'c ia n -
C ia n ju r d ih e u y e u k k u P ra w ira d ire d ja
g a n ,ra ra n c a g a n ,
M a s a ra k a t
y e n la g u
w aw acan,
K a n g je n g
a ta w a
d i C ia n ju r.
c ia n ju ra n
S a rta e ta p a ra s e n im a n
s a k e re s id e n a n
s e u p ), s a rta e b re h a n ra s a s u k u r k a g u s ti-
sam em eh
te h
Jaya
S u ra n a ,
ti
la g u
K u b a rs a h , k a ta n g e n
a n y a r b a ri je u n g
tu r
SW ,
te p i k a A s e p K o s a s ih .
d in a
k a p ire n g
A pung
K u b a rs a h , D e d e M o n a ,
Y u s W ira d ire d ja ,
Iw a l
E n tip
E m eh
A hm ad,
beunang
U bun
p is a n a y a n a h a l n u
o rs in il
sakum aha
kabandungan
nu
d in a
la g u
'B e n ta n g K u rin g ', k a tu t la la g u a n p a n a m b ih n :a .
D in a la g u m a m a o s 'B e n ta n g K u rin g ',
d in a s a w a ta ra b a g ia n U b u n g e u s h e n te u
deui m ake
o rn a m e n
n u g e u s a y a d in a
g a y a c ia n ju ra n , ta p i U b u n g e u s n a re k a h a n n g a b a la d a h
w ila y a h m o tif g a lid e n g
a n y a r n u ta c a n
kasaba
s e n im a n
c ia n ju ra n
sam em ehna
s e je n n a .
ku
U bun
ge
k a la w a n s a d a r g e u s h e n te u
m ake dang-
d in g
m am aosna.
p ik e u n
N u ru tk e u n
nyanggi
ru m p a k a
U bun,
la g u
asa
b a b a ri
m am aos
te u in g
k a la w a n
m ake
d a n g d in g ),
sang
d a n g d in g .
" (K u
c a ra
m ake
k re a to r s a te m e n n a
u k u r m ig a w e re k o m -
p o s is i tin a o m a m e n
nu geus aya. T aya
b e d a n a je u n g w a k tu u ra n g n g e u s ia n h iji
rim b a g a n
(c ita k a n
b a ta ).
U ra n g
te u
m ig a w e k re a tiv ita s n a n a o n ," c e k U b u n .
P a p a d a n in g
s a w a ta ra
k itu ,
k re a to r
nu
n y a n g g i la g u k a la w a n
n a ja n
e n y a m a s ih
T e p i k a ta u n
m id a n g d i
1 9 2 0 , s a k a li d e u i, d i
Bale Rumawat
k re a s i
m a n g ru p a
a n y a r d in a w a n g u n p a p a n tu n a n ,
je je rn -
h a le u a n g k e u n
geus
m ekar
is tila h
ti T B
Sueb m ah
R u s ja n )
c ia n ju ra n .
nga-
d in a
U ta m a n a
M ang
w a k tu
s a la p a n b e la s k a lin a .
D am as
ngayakeun
P a s a n g g iri
ra c ik a n riu
a la n y a r te h
d iis tila h a n
'w a n d a ', N u m e re is tila h n a
B a k a n g A b u b a k a r,
ja d i
5 0 -a n ,
n y a la g u -la g u
m edal
di B andung
m ake
sanggeus
c ip ta a n
a ta w a
ta u n
anyar nu
d i lu a re u n
m in d e n g
R.
s a rta
nyebut
yen
s a n g g ia n p a s c a ta u n
is tila h
la g u -la g u
k a b e h d ie u n a k e u n
D in a k a n le k a ra n a n a
n y a e ta E n ip
K oko
la g u -la g u c ia n ju ra n
dum eh
T e m b a n g S u n d a k a -S , e ta w a n g u n a n la g u
la la g u a n
Rambatan
5 0 -a n
je u n g
anyar
ngagu-
k a y a n in g
p a s a n g g iri n u d ia y a k e u n k u D a m a s te h ,
kakaw en,
kudu
k a ry a
k a p ire n g
te p i k a ta u n 2 0 0 9 g e u s d ila k a s a n a k e u n
dedegungan,
keneh
nu
ra ra n c a g a n . N y a k a k a ra d in a ta u n 1 9 7 8 ,
p la n g a n ,
sadar
k o m p o s is i
s a w a ta ra k a ry a M a n g S u w a rn a .
(p a s a n g g iri, c e u k A c e H a s a n
la g u -la g u
C ia n ju r
n y a te t
n a k e u n b a h a n d a s a rd a n g d in g
K o s a s ih je u n g
Sekar Anyar
U bun
k a la w a n
k e m b a ra n .
anyar
nu
E ta te h
d is a n g g i
u k u r m a n g ru p a
k e rn -
b a ra n (d u p lik a s i) tin a la g u -la g u n u e g u s
a y a . E s tu n in g
m a n g ru p a
p ro s e s k re a tif
n u k o n tra p ro d u k tif. T a n g tu b a e ie u te h
C ia n ju r, ta p i m a k e g a y a c ia n ju ra n . K a n a
m a n g ru p a
e ta is tila h 'w a n d a ' te h m a n ja n g d ip a ra k e
e ta la g u -la g u
m am anahan,
tu r g e u s n g a le m a h d e u i d in a le le m b u ta n
B a n d u n g te a , re a s e n im a n C ia n ju r n u te u
ta n a g e u s te u b is a d ip u n g p a n g d e u ije u n g
m is u k a . S a m a la h a y a n u w e ra , tu r n y e -
k a n y a ta a n a n a
S u k a n d a je u n g
U b u n K u b a rs a h . S a m a la h
m a s a ra k a t s e n i c ia n ju ra n tu g te p i k iw a ri.
L a g u -la g u
ja m a n
nu
geus
D a le m
P ra w ira d ire d ja
d ik re a s ik e u n
P a n c a n iti,
11, D a le m
D a le m
W ira n a ta -
k u s u m a h V , te p i k a ta u n z o -a n
p u le r s a rta
m ayeng
ti
e s tu p o -
d ih a le u a n g k e u n
di
nu
a la n y a r
nu
m edal
di
b u tk e u n y e n e ta la la g u a n a n y a r te h , " E ta
m a h la g u ja d a h !"
T api
m a tu h
n o lih
p a ra
N u ru tk e u n
s is i k e m b a ra n
s e n im a n
d i lu a re u n
kana
h a l n u m a ta k
k a w e ra
. c ia n ju ra n
nu
C ia n ju r te h te u p a ti
s e n im a n
C ia n ju r.
n y e n tu g
ta p i d a la h d ik u m a h a ,
kana
fa k -
m e rn a n g e n y a , k itu p is a n .
U b u n K u b a rs a h , k o rn p o te h n g u n ia n g b o n g a n d in a
n y a n g g in a m a k e ru m p a k a
d a n g d in g te a .
A y a n a d a n g d in g te h g e u s m e n d e t k re a tiv ita s . K a n g je n g D a le m P a n c a n iti n a lik a
Mangle No. 2291
6
.--------------------------------------------
tin a
u n g k a ra
c e u r i k j e j e r i t a n . . .j
/h a y a n g
n u g e u s h e s e c a p e d ira c ik k u s a n g k re a to r
m a k e n a d a -n a d a
la p u r
te n
p a ta re m a
ta rik lir n u n g a je rit te h
m a n g g ih
k a s a lu y u a n
b a ri h a rm o n is .
sa d a r, ra n g sa k
anu
S a d a r a ta w a te u
p a b u ra n ta lm a
w angunan
h iji la g u n y a s a la h s a h ijin a a la ta n e ta la g u
m ake
bahan
d in g a n ).
d a n g d in g
T e rn a h n a ,
saha upam a
m angsa
l a g u 'B o g o h
d ie u s ia n
K ic lu l k a b e h
kaw as
d in a
pada
(ru m p a k a
kudu
T e u S a p ik ir' h iji
ku
ru m p a k a
/L a u t
k a tin g a li/
ngem bat
g a m b a r .. .//
dum eh
ngagunakeun
san-
n y a la h k e u n
pupuh
paul
pada-
D angdang-
g u la .
E ta s a b a b n a , d in a S e k a r A n y a r, U b u n
K u b a rsa h
h e n te u
d in g
nu
d in a
saban
m ake
bangun
le u w ih
nyanggi
m ilih
la g u
neang
nyanggi
s a k a li
la g u -Ia g u
h e n te u
p a p a n tu n a n
kabengbat
sam a
ku
h e b a tn a
te n g k e u n
ta fs ir
d ie u n te u p a n
ru m p a k a ,
nu
s a te ru s n a
k u m o tif g a lin d e n g k e y -tu n e
k a ry a s a s tra w in a n g u n
d a n g d in g n u h a ri-
p ik e u n
n g a n te n g k e u n
b u d e ra n
ta k e u r k a c id a n e re k a b
tu r d ip ig a n d ru n g .
sangkan
h a rm o n is a s in a
a n te n g
K a n g je n g
tin a
D a le m
ngabebaskeun
p a n a lik u n g
g u ru
la g u
p a d a lis a n
g u ru
d in a
s a p a d a lis a n ,
d in a s a p a d a n a ,
so ra -so ra
nu
tu n g tu n g
m aneh
w ila n g a n
geus
je u n g
ju m la h
s a rta k a k u d u a n
ta n g tu
p a d a lis a n .
d in a
B et
saban
padahal
K a n g je n g te h ta p is k a c id a Ie b a h n g a d a n g d in g m a h . N y a ru m u s
U bun
K u b a rsa h
saban
n g a g e la rk e u n
c ia n ju ra n
e ta p is a n
d ia m p ih a n
n u s a te ru s n a
la g u
d iitila h a n
A n y a r '. E t a i s t i l a h t e h s a t e r u s n a
is a s i k u
D A M A S p ik e u n
k a n a la g u w a n d a
P a s a n g g iri
d ija d ik a n
k a ra sa
D am as
k a -ro
s a n g g ia n
U bun
K u b a r s a h d i n a 'S e k a r A n y a r ' t e h m a n g r u -
m e d a lk e u n
D em i konsepna,
je u n g
n g im e u ta n
tin a
gaya w anda
p a p a n tu n a n ,
je je m p la n g a n ,
dedegungan,
ra ra n c a g a n ,
kakaw en.
T i d in y a tu lu y
ta fs ir u la n g (re in te rp re ta s i).
s ils ila h
tin a
m a s ih
keneh
w anda
la g u
b is a k a p a p a y ttu r
d in a
s o k m a ta k p a n g lin g . B is a d ib a n d in g k e u n ,
aneh, upam a
d in a la g u -Ia g u S e k a r A n y a r
aya m o t i f
g a lin d e n g n u p a n g lin g
tu r k a k a ra p is a n k a d e n g e .
D in a c ia n ju ra n
n u k a c id a
a y a l a g u 'K a p a t i - p a t i '
p o p u le rn a ,
te h
E ta la g u m a m a o s
d i n u s a k itu
r i t ',
e s tu n in g
sakapeung
sakapeung
g u m e re n d e n g .
deui
A tu h
g e g e u s k a ta n g e n
k a ra sa
'j u m e -
k a p ire n g
ukur
ru m p a k a n a
nuansa
n g a g e u ri
tin a s o ra n u k e u r k a p a ti-p a tin a ,
/H a y a n g
c e u rik je je rita n /
g it ..../ [ ,
S id ik ,
s in g ta rik
a n ta ra
m o tif g a lin d e n g
p a d a lis a n
m a ra ta n
la n -
je u n g
o rn a m e n
tu n g tu n g
la g u m a m a o s
enya sakapeung
's i n d a n g '
k a lim a
d in a
m o tif
d in a tu n g tu { lg
la g u
p a d a lis a n
'B a l a g e n y a t ',
/g e u n in g
K a n te h b e u re u m
n a n , je je m p la n g a n ,
cagan,
s a rta
kakaw en
d ip ik a w a n o h n a
na
b is a
A n y a r.
ti m im iti p a p a n tu dedegungan,
n g a ra m b a t.
(g u m u lu n g ,
p a p a n tu n a n
keneh
s a ri-s a ri
te p i
k a la g u -Ia g u
k a p e u rih ,
k a n a la n g s a
pa konsep
te p i
ka
k a lim a h
ru m p a k a .
m e lo d i
cokeun
p ik e u n
k a la w a n
husus.
nu
te k s
e n y a -e n y a
te k s n a
nu
m e lo d i
m e lo d i
nu
c ia n ju ra n
d ia n -
d ip ilih n a
M e lo d i-m e lo d i
m a n g ru p a
w ila y a h
d in a
M e lo d i n u d ira c ik k u U b u n te h
m a n g ru p a
ana
n u . n a tra t
ra c ik a n -
d ia la
b a ri
tin a
d ip u la s
'k a t u g e n a h ,
ra s a n u k e u r k a p a ti-p a ti
upam a
p a b u ra n ta k
ru m p a k a n
le b a h
la b u a n /
m upuh
S in o m .
pam ayang
kana
s a k a li
anyar
kadar
a ta w a
p ik e u n
m e re
kahayang
e u si ru rn p a k a .
s a te ru s n a
s o k tin g g o re h e l
anyar
m in a n g k a
n y ip ta
ta fs ir
sok
d ija d ik e u n
h a rti
tin a
K a h a rti u p a m a
m o tif
kana
k e c a p , fra s e , k la u s a , a ta w a
te a . S a k a p e u n g
m e lo d i
m e lo d i
p a rn e n ta
k a lim a t
te k s
a y a d ik s i (k e k e c a p a n ) n u
k e y w o rd
p ik e u n
ngan-
h e n te u
k a p e u rih ,
m u ru
T eks
/S a re u p n a
m u ru
b a s is ir/
nem bongkeun
k a n a la n g s a ,
nu
ru m p a k a n a
n g a je rit
ta rik
n g u n ia n g k e u n
je je rita n
e k sp re si
te a . L e b a h
U pam a
B a s ta m a n
te a
m ah
a h li c ia n ju ra n
ngasongkeun
R e k a s a r i ',
'W a n d a
is tila h
HD
'. W a n d a
R u n d a y a n ', '
a ta w a
te a ,
R a m b a ta n '
a ri
m a ta k
k a tu g e n a h
d ie u , h a rg a
w a rn a a n y a r.
anyar
d i e u s i a n k u u n g k a r a 's a r e u p -
n a le b a h la b u a n ' m a h e s tu h e n te u
U bun
la g u -la g u g a y a c ia n ju ra n
sam a
tin a
ge,
m a n g ru ku
le b a h
ra s a n u k e u r k a p a ti-p a ti. A tu h d in a m a k e
m e lo d i
d is o ra n g
anyar nu
K a ra n c a g e n ' p ik e u n k o n s e p la g u
e sk p re si
k a tu g e n a h
nu
nu
tin a
'W a n d a
e n y a sa ru a p a d a -p a d a
la b u a n ,
te a ,
h a rita
pam ayang
l, n a j a n
d e u i s a c a ra e s te tis p ik e u n d ie u n te u p k e u n
te k s n a
te h b a n s
sapada
d ig a n ti k u /S a re u p n a
b a s i s i r . . . .j
g a ra p
d in a m e d a lk e u n
te a .
T a p i, e ta a je n n u g u m u lu n g
ra n g sa k
tin a
!ir
N y a k o n s e p 'n g a r a m b a t '
a y a d in a S e k a r A n y a r, m e m a n g
e n g a n g , k e c a p , fra s e , k la u s a ,
Sekar
te h
n g a e k s p re s ik e u n
d in a s a b a n
s a k itu
d in a
la g u
p a d a -p a d a
s u b lim
ra ra n -
gcus
d in a c ia n ju ra n , s a te m e n -
k a p a lu ru h
E ta
nu
e s tu n in g
m e lo d i
a ri
n u te ru s ru m a m b a t
(b e rk e s in a m b u n g a n )
m e lo d i te h
h a rg a -h a rg a
d in a
k a d u a d in a
g u la n g k e p )
m e re
m am aos
g a lin d e n g
g o re k -g o re k tu w e u w / [,
je u n g
ru m p a k a
n a ja n
'W e g a h '
tin a m e lo -
k a p ire n g
d a tin a
p is a n
p is a n
U bun,
ta d i
n e m b ra k
d in a S e k a r A n y a r. T e u k u d u
k a p ire n g
la g u
s a ri-s a ri
di
K u k itu te h ,
ra n ,
c a ra
p ro d u k
a n te n g n e n g e -
p a la g u -Ia g u n u d ira c ik m a k e g a y a c ia n ju ku
U bun
n g a b a la d a h
a j e n n u l a i n l u m , a y a n . 'E t a p i s a n k o n s e p
k a ra k te r n u k e u r k a p a ti-p a tin a
la b e l
le u w ih
a n y a r.
n u k a ta n g e n
'S e k a r
d ile g a l-
a n y a r n u d in a k a g ia ta n
anyar
ja d i
'K a p a t i - p a t i '
m a te ri p a s a n g g iri.
L a g u -Ia g u
la g u
la g a m
nandaan
C ia n ju ra n
e ta
o rs in il, te le b , b a ri a n g g e r n g u n ia n g k e u n
nu ku
(d ia d o p s i)
k re a si
T em ahna,
so ra ,
k a p ia ra .
ta n
dang-
'k a i l a h a r a n '
s a rta
la h a n a n y a r p ik e u n
Sekar Anyar dina pasanggiri Cianjuran Damas XIXSRQPONMLKJIHGFEDCBA
a n y a rn a .
fo rm u la
g e u s ja d i
nu
m e lo d i
ta y o h n a
ge
is tila h
p e rlu
d ip a d u n g d e n g k e u n .
'W a n d a
d itilik
je u n g
E n y a , 'w a n d a
R am -
b a t a n '. T i d i n y a , e t a n g a r a n i s t i l a h w a n d a
a n y a r te h u ra n g s a w a n g b a b a re n g a n
fo ru m
k a la w a n
u lik a n ,
m ake
b a ri h e n te u
padungdengan,
h a te
n u w e n in g
k u d u k a e u n te u p a n
d in a
s a w a la ,
b e re s ih ,
ku em osi
a n u k a le u le u w ilii.* * *
(Dian Hendrauana)
Mangle No. 2291
------------------------------------~--------
7
.