Impose Enact The Editorial Vol. 1 of 2 K

I M PO S E
E NACT
The artist’s persona

2
IMPOSE ENACT — The artist’s persona

3

‘Artist’ is a title of great weight.1 An artist is making something exist by observing it.2
The artist does not tinker with the universe, he recreates it out of his own experience
and understanding of life.3 Subjective artists are one-eyed, but objective artists are
blind.4 An artist is not paid for his labor but for his vision.5 All artists are illusionists
of one kind or another.6 What the rest of us see only under the influence of mescalin,
the artist is congenitally equipped to see all the time.7 The artist must know the
manner whereby to convince others of the truthfulness of his lies.8 The stupid believe
that to be truthful is easy; only the artist, the great artist, knows how difficult it is.9
What an artist is trying to do for people is bring them closer to something,
because of course art is about sharing: you wouldn’t be an artist if you didn’t want
to share an experience, a thought.10 Art should not be a space shut in on itself, but
rather a magnetic field that attracts the energies of artists into space, and possibly

into the cities in which they circulate.11
Although an artist sets out to convey a viewpoint or emotion, that is not to say
that the viewpoint or emotion has a single meaning.12 The role of the artist is to ask
questions, not answer them.13 The artist must say it without saying it.14 The artist
simply reveals, he doesn’t explain.15 The job of the artist is always to deepen the
mystery.16 Only he is an artist who can make a riddle out of a solution.17
The point of art is participation, by the artist in his work of making the
artwork, by the observer in his work of making the artwork a part of his consciousness.18 It’s artists that set the agenda.19 It is our function as artists to make the spectator see the world our way not his way.20 All in all, the creative act is not performed
by the artist alone; the spectator brings the work into contact with the external world
by deciphering and interpreting its inner qualifications and thus adds his contribution
to the creative act.21

1
2
3
4
5
6

In order for the artist to have a world to express he must first be situated in this

world, oppressed or oppressing, resigned or rebellious, a man among men.22 The
artist is not an outcast from society, not a maladjusted, stubborn, impassioned
fugitive from civilization.23 In any society, the artist has a responsibility.24
The idea that an artist might be able to make things ‘better’ is still a very
commonly held notion.25 What the artist owes the world is his work; not a model
for living.26 The true artist can never be pressured by society; his compelling art
shirks-off all pressure except the pressure of Art! 27 Under any kind of regulation,
an artist can always find his creative space.28 If an artist is touched by some social
condition, what the artist creates will reflect that, but you can’t force it.29 Artists
are not engineers of the soul.30
An artist should distance himself from power so that he can think independently.31 When we see ourselves as artists, we no longer feel the need to impose our
story on others or to defend what we believe.32 The artist is the opposite of the politically minded individual, the opposite of the reformer, the opposite of the idealist.33
The form of government that is most suitable to the artist is no government at all.34
All Artists are Anarchists.35
For an artist freedom is as undispensable as talent or intelligence.36 Artists
talk a lot about freedom.37 However, an artist is not free to do as he or she pleases
and works, in fact, under definite historical and historically shaped intellectual

7
8

9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28

29
30
31
32
33
34
35
36
37

Irwin Greenberg
William S. Burroughs
Henry Miller
Georges Rouault
James Whistler
Mike Svob
Aldous Huxley
Pablo Picasso
Willa Sibert Cather
David Hockney

Maurizio Cattelan
John O’Nolan
Anton Chekhov
Duke Ellington
William Eastlake
Francis Bacon
Karl Kraus
Carl Andre
Hans-Ulrich Obrist
Barnett Newman
Marcel Duchamp
Charles Baudelaire
Svetlana Racanovi
Luis Buñuel
Liam Gillick
Harry Eugene Crews
Francis Newton Souza
Ai Wei Wei
Susan Sontag
John F. Kennedy

Huang Yong Ping
Miguel Ángel Ruiz
Henry Miller
Oscar Wilde
George Bernard Shaw
Maxim Gorki
John Cage

SHARON HOUKEMA — AN ARTI ST I S EVERYONE

A N A RT I ST
I S EV E RYO N E
—
Sharon Houkema

IMPOSE ENACT — The artist’s persona

conditions.38 Left on his own, free to do anything he likes, the artist ends up doing
nothing at all.39 Some sort of pressure must exist; the artist exists because the world
is not perfect.40 The artist is not a person endowed with free will who seeks his own

ends, but one who allows art to realise its purpose through him.41
The artist is likely to be looked upon with some uneasiness by the more
conservative members of society.42 Artists are the antennae of the race, but the bulletheaded many will never learn to trust the great artists.43 It is frequently the tragedy
of the great artist, as it is of the great scientist, that he frightens the ordinary man.44
Artists are seen as one step above criminals.45 Artists themselves are not confined, but
their output is.46 It’s interesting to see the world’s fascination with a troubled artist.47
The artist is the world’s scapegoat.48 An artist is his own fault.49 An artist has to pay
for the gift of his genius.50 The artists must be sacrificed to their art.51
Most artists are doing basically the same thing — staying off the streets.52
Artists usually don’t make all that much money, and they often keep their artistic
hobby despite the money rather than due to it.53 True artists are almost the only
men who do their work for pleasure.54 The reward of art is not fame or success
but intoxication: that is why so many bad artists are unable to give it up.55
An artist is someone who produces things that people don’t need to have but
that he — for some reason — thinks it would be a good idea to give them.56 Well,
artists don’t produce anything useful or practical for society.57 Society pays the artist
for that which enriches life, the artist uses the money to buy time to continue this
work.58 On the whole, money does artists much more good than harm.59 Artists
who speak negatively about commercial success never had any.60
Being a successful artist takes hard work, patience and good networking

skills.61 As an artist you’re looking for universal triggers.62 To stand out, the artist
must either really believe in something and pursue it regardless of consequences,
or the artist must figure out something that’ll simply get attention.63 And, moreover,
to succeed, the artist must possess the courageous soul.64 Being a good artist is the
toughest job you could pick, and you have to be a little nuts to take it on.65 Until you
get to a certain point, being an artist is no luxury.66 If you think you are an artist
you must be a fighter.67
As artists get wealthier and more famous, often their work gets worse.68 Not
all, but too many of the best writers, composers, and artists of our time begin to be
acclaimed only when they no longer have anything to say and take to performing
instead of stating.69 To be an artist is not about fame; it’s about art, which is this
intangible thing that has got to have lots of integrity, whereas being famous
doesn’t really take any integrity.70
The term ‘giant’ is used too often to describe artists.71 An artist is no bigger
than the size of his mind.72 An artist earns the right to call himself a creator only
when he admits to himself that he is but an instrument.73 To be an artist is, by its
nature, a spiritual endeavor.74 But no artist is a church.75 What an artist does in the
studio is more primordial than religion.76
The artist should never try to be popular.77 An artist discovers his genius the
day he dares not to please.78 The concept that an artist would be revered by popular

culture is an immediate dismissal of his relevance as an artist.79 Flattery of the people
and incapacity to resist public opinion are the democratic vices, particularly among
writers, artists, journalists and anyone else who is dependent on an audience.80 As
an artist, one must strive to become independent of judgment and familiar with
the “ways of the Dragon”.81
That is the mystery of the artist in the world: simultaneously servant and
soothsayer.82 The artist is still a little like the old court jester.83 The sociability of
artists is a paradoxical and precarious thing, and ceases the instant they begin
their actual artistic work.84

38
39
40
41
42
43
44
45
46
47

48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67

68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84

David Walsh
Federico Fellini
Andrei Tarkovsky
Carl Jung
Ben Shahn
Ezra Pound
4
Loren Eiseley
Paul McCarthy
Robert Smithson
Jim Rowe
Jacob Epstein
John O’Hara
M. Owen Lee
Ralph Waldo Emerson
Edward Ruscha
Linus Torvalds
Auguste Rodin
Jean Cocteau
Andy Warhol
Ai Wei Wei
Lawrence Weiner
Robert Hughes
Bob Ragland
Valerie Atkisson
Damien Hirst
Peter Plagens
Kate Chopin
Charles Saatchi
John Baldessari
Todd Plough
Martin Parr
Clement Greenberg
Damien Hirst
Martin Scorsese
Jack Shadbolt
Henry Miller
Alex Cook
Jonathan Meese
Saint Clair Cemin
Oscar Wilde
Andre Malraux
Thomas Kinkade
Allan Bloom
Sheila Packa
Margret Elson
William Faulkner
R. G. Collingwood

5

85

All true artists, whether they know it or not, create from a place of no-mind, from
inner stillness.105 It’s this in-between… this frontier country between the tangible world
and the intangible one — which is really the realm of the artist.106 An Artist is an
actual State of Being, one that moves both inside and outside the realms of a studio
or creative work.107 It’s the artist’s responsibility to balance mystical communication
and the labor of creation.108
The tools of an artist can be many things.109 If a person is an artist he can use
the most primitive of instruments a broken knife is enough.110 The simplest means
are those which best enable an artist to express himself.111 The most important tool
the artist fashions through constant practice is the faith in his ability to produce
miracles when they are needed.112 It’s extraordinary stuff — what an artist has to do.113
The ideal artist is he who knows everything, feels everything, experiences
everything, and retains his experience in a spirit of wonder and feeds upon it with
creative lust.114 Artists are fiery, they do not weep! 115 If artists and poets are unhappy,
it is after all because happiness does not interest them.116 If you’re an artist, the
problem is to make a picture work whether you are happy or not.117
The artist is nothing without the gift, but the gift is nothing without work.118
There are no holidays for art; and that’s just fine with the artist.119 Most artists work
all the time, they do actually, especially good artists, they work all the time, what
else is there to do? 120
The artist must not love his own work too long.121 An artist has got to be
constantly in a state of becoming.122 The refusal to rest content, the willingness to
risk excess on behalf of one’s obsessions, is what distinguishes artists from entertainers, and what makes some artists adventurers on behalf of us all.123 That’s the
artist’s role — to strike out always for something new, to break away, to defy, to…
grapple with the unfamiliar.124 An artist needs the best studio instruction, the most
rigorous demands, and the toughest criticism in order to tune up his sensibilities.125

Sol LeWitt
H. L. Mencken
87 Bruce Nauman
88 Susan Sontag
89 Gustave Flaubert
90 James Joyce
91 Oscar Wilde
92 Asger Jorn
93 Friedrich Von Schlegel
94 Cyril Connolly
95 Christian Boltanski
96 T. S. Eliot
97 Oscar Wilde
98 William Gaddis
99 Harold Rosenberg
100Guillaume Apollinaire
101 Carl Jung
102 Charles Baudelaire
103 Rollo May
104 Christian Boltanski
105 Eckhart Tolle
106 Federico Fellini
107 Patrice Donnelly
108 Patti Smith
109 MarkK
110 Joseph Beuys
111 Henri Matisse
112 Mark Rothko
113 Gilbert & George
114 George Bellows
115 Ludwig van Beethoven
116 George Santayana
117 Willem de Kooning
118 Émile Zola
119 Elfriede Jelinek
120 David Hockney
121 Serguei Ouissik
122 Bob Dylan
123 John Updike
124 Brian Aldiss
125 Wayne Thiebaud
86

SHARON HOUKEMA — AN ARTI ST I S EVERYONE

When artists make art, they shouldn’t question whether it is permissible to do one
thing or another.85 The great artists of the world are never Puritans, and seldom
even ordinarily respectable.86 In art, the only one who really knows whether what
you’ve done is honest is the artist.87
One doesn’t need to know the artist’s private intentions.88 The artist must be
in his work as God is in creation, invisible and all-powerful; one must sense him
everywhere but never see him.89 The artist, like the God of creation, remains within
or behind or beyond or above his handiwork, invisible, refined out of existence,
indifferent, paring his fingernails.90 God and other artists are always a little obscure.91
Being an artist is being an isolated individual.92 All artists are self-sacrificing
human beings, and to become an artist is nothing but to devote oneself to the
subterranean gods.93 The artist one day falls through a hole in the brambles, and
from that moment he is following the dark rapids of an underground river which
may sometimes flow so near to the surface that the laughing picnic parties are
heard above.94 To be an artist is to disappear in a way.95
The progress of an artist is a continual self-sacrifice, a continual extinction
of personality.96 Good artists exist simply in what they make, and consequently
are perfectly uninteresting in what they are.97 What’s an artist, but the dregs of his
work — the human shambles that follows it around? 98 The artist does not exist except
as a personification, a figure of speech that represents the sum total of art itself.99
Artists are, above all, men who want to become inhuman.100 As a human being
the artist may have many moods and a will and personal aims, but as an artist he
is ‘man’ in a higher sense — he is ‘collective man’ — one who carries and shapes the
unconscious, psychic life of mankind.101 An artist is only an artist on condition that he
neglects no aspect of his dual nature.102 Artists do not run away from non-being, but
by encountering and wrestling with it, force it to produce being.103 The artist is behind
the mirror and everybody is looking at him saying, “Oh, it’s me.” 104

Artists who seek perfection in everything are those who cannot attain it in
anything.126 With an artist, there’s no such thing as perfect.127 All artists will humiliate
themselves sometimes.128 There is in every artist’s studio a scrap heap of discarded
works in which the artist’s discipline prevailed against his imagination.129 To be an
artist is to fail, as no other dare fail.130 To be an artist you have to give up everything,
including the desire to be a good artist.131
Being an artist and having to be responsible for the art that you make is really
quite challenging, and as you get older it becomes more and more difficult.132 As
an artist grows older, he has to fight disillusionment and learn to establish the same
relation to nature as an adult as he had when a child.133 Being an artist is a very
long game.134 There’s no retirement for an artist, it’s your way of living so there’s
no end to it.135
Every time an artist dies, part of the vision of mankind passes with him.136
Dead he is not, but departed, for the artist never dies.137 Dead artists always bring
out an older, richer crowd.138 In an artist’s life, death is perhaps not the most
difficult thing.139

126 Eugene

Delacroix
Calder
128 JR Dunster
129 Robert Brault
130 Samuel Beckett
131 Jasper Johns
132 Tracey Emin
133 Charles E. Burchfield
134 Anish Kapoor
135 Henry Moore
136 Franklin D. Roosevelt
137 Henry Wadsworth
Longfellow
138 Elizabeth Shaw
139 Vincent van Gogh
127 Alexander

The majority of these (mis)quotations were found on various websites and
blogs attributed to their alleged sources without any reference. This text can
also be read at sharonhoukema.info/everyone, where the quotes that reference
a source will hold a link.

IMPOSE ENACT — The artist’s persona

Kunstenares Sharon Houkema verkent 'gemeenschappelijke grond'. Terwijl ze ons meevoert van
het ene standpunt naar het volgende, komt de
materie als in een vorm van animatie tot leven.
Haar werk onderzoekt uiteenlopende vormen van
betrokkenheid. Houkema studeerde aan de Gerrit
Rietveld Academie en de Rijksakademie van
Beeldende Kunsten, Amsterdam.

Artist Sharon Houkema navigates the 'common
ground'. While she takes us from one viewpoint
to the next, we perform a kind of animation, in
which the objects of focus come to life in the
process. The work explores divergent forms of
engagement. Houkema studied at the Gerrit
Rietveld Academy and the Rijksakademie van
Beeldende Kunsten, Amsterdam.

6

I M PO S E E NACT
Redactioneel
—
Jesse van Winden &
Angela Bartholomew

AUTEUR —
REDACTIONEEL
TITEL NL / TITEL

7

Alsof het een kunstzinnig medium is, scheppen kunstenaars vaak een imago.
Als zulke imago’s zowel op de natuurlijke ‘zelf’ als op kunstmatig rollenspel
gebaseerd zijn, kunnen ze personae worden genoemd. Het werk van kunstenaars en hun zelfpresentatie in het openbare leven zijn soms niet duidelijk
van elkaar te scheiden. De personae die zo ontstaan koppelen de identiteit van
een kunstenaar aan de betekenis van diens werk. Maar kunstenaarspersonae
worden ook gemaakt en versterkt door kunsthistorici, tentoonstellingen en
andere schakels tussen kunstenaar en publiek.
Deze uitgave is ontstaan vanuit het inzicht dat het onderzoek naar
de kunstenaar als individu niet voldoende is ontwikkeld. De invloed van de
persona van een kunstenaar op de waardering van zijn of haar werk is uitgebreid opgemerkt, parallelen tussen kunstenaars’ personae en hun werk wordt
soms bestudeerd — Ernst Kris en Otto Kurz plaatsten algemene en specifieke
kunstenaarslegenden in een historisch perspectief, en Oskar Bätschmann
poneerde het paradigma van de ‘tentoonstellingskunstenaar’, met de toestand
en methodes van de kunstenaar in het moderne tijdperk — maar slechts
zelden is de kunstenaarspersona geanalyseerd of theoretisch onderbouwd
als verschijnsel op zich, als een plaatsvervangend kunstwerk of een merkgeworden figuur die een niet-kunstzinnige agenda dient. De grote hoeveelheid
prikkelende respons op onze oproep bevestigde dit, en leidde tot het besluit
om twee verschillende, onafhankelijke, complementaire, interdisciplinaire
nummers over kunstenaarspersonae te maken. Voordat we de benaderingen
en motieven van de bijdragen bespreken zullen we eerst een beknopte
inleiding geven op het concept ‘kunstenaarspersona’ zelf.
Voor een uitwerking van bovenstaande bondige kenschets van de
kunstenaarspersona bouwen we voort op Philip Auslanders definitie van
personae in deze publicatie. De kunstenaarspersona kan dan worden gedefinieerd als een gespeelde maar niet fictieve identiteit: een vormgegeven figuur
waarmee kunstenaars in de meest uiteenlopende contexten kunnen opereren

EN

Dit is de eerste van twee publicaties waarin Kunstlicht
kunstenaarspersonae onderzoekt, middels een interdisciplinaire en
historisch-chronologische reeks wetenschappelijke en kunstzinnige
bijdragen. Hoe kan de kunstenaarspersona worden gedeinieerd,
hoe draagt die betekenis, en waartoe dient ze?

I M PO S E E NACT
Editorial
—
Jesse van Winden &
Angela Bartholomew
This is the irst of two Kunstlicht issues investigating artists’
personae in an interdisciplinary and diachronic series of
scholarly and artistic contributions. How can the artist’s
persona be deined, what are its modes of meaning
production, and what ends does it serve?

IMPOSE ENACT — The artist’s persona

As if it were an artistic medium, visual artists oten construct their
public image. Based simultaneously on the natural self and on artiicial staging, such images can be called personae. Artists’ practices are
blurred with their self-presentation in public life. The personae thus
established connect artists’ identities to the meaning of their work. Yet
artists’ personae are also co-created and ampliied by art historians
and museum exhibitions, among other intermediaries.
This publication was inspired by the observation that the artist, as
an individual, has been under-investigated. The influence of an artist’s
persona on his or her work’s reception has been duly noted, parallels
between artists’ personae and their work are sometimes studied — Ernst
Kris and Otto Kurz historicised general and specific mystifications of
artists, Oskar Bätschmann proposed the paradigm of the ‘exhibition
artist’ with the challenges and strategies of the artist in the modern
age — but rarely has the artist’s persona been conceptualised or theorised as a phenomenon on its own, as a surrogate work of art or a
branded figure to serve a non-artistic agenda. The number of highly
provocative responses to our call for papers proved this assumption
right, and resulted in our decision to compile two separate, independent,
complementary, and interdisciplinary issues on artists’ personae. Before
discussing the approaches and motives behind these contributions, a
brief excursus into the concept of the artist’s persona will be made.
To elaborate on the condensed description of artists’ personae
mentioned above, we borrow from Philip Auslander’s definition of
personae, which appears in this issue. The artist’s persona can thus
be defined as a performed but non-fictional identity, a designed
construct allowing artists to work in a sheer unlimited number of
contexts, able to enact and perform as they please and still retain
credibility as ‘selves’.

8

EN
AUTEUR — EDITORIAL
TITEL NL / TITEL

9

en zoveel een rol kunnen spelen als ze willen, maar toch geloofwaardig
als ‘zichzelf’ kunnen overkomen.
Kunstenaarspersonae zijn dus figuren vormgegeven in een materiaal
dat geen gebruikelijk kunstzinnig medium is, maar hoe dragen ze betekenis?
Sommige bekende voorbeelden van kunstenaarspersonae, zoals die van
Pablo Picasso, Frida Kahlo en Jeff Koons, maar ook van Herman Brood
of Anton Heyboer, zijn complexe semantische netwerken en producten
van hun bekendheid. Zowel hun verschijning als hun naam zijn bekende
beelden op zich. Deze voorbeelden geven aan dat het betekenisproces van
de kunstenaarspersona niet alleen binnen maar ook buiten de context van
het kunstwerk plaatsvindt, zoals bij beroemdheden in het algemeen. Sommige
kunstenaars hebben hun personae rigoureuzer gebruikt, door het modelleren
van hun biografie, verschijning, attributen en intellectuele stellingname
bijvoorbeeld. Zoals Salvador Dalí, Andy Warhol en Joseph Beuys laten zien,
vertonen deze aspecten vaak overeenkomsten met thema’s en ideeën uit
hun werk. Een persona kan dus als een intermediaal kunstwerk worden
beschouwd, dat kan worden gelezen, ontcijferd en bekritiseerd — waarvan
Benjamin Buchloh’s demontage en verwoestende veroordeling van Beuys’
gefictionaliseerde en geromantiseerde persona misschien het meest treffende
voorbeeld is. Dat brengt ons bij de functie: een kunstenaarspersona kan
kunstzinnige doelen dienen, maar promotiedoeleinden net zozeer.
Essentieel voor een dieper begrip van personae binnen en buiten
de kunst is de wetenschap dat personae als een doek werken. Ze worden
niet alleen gecomponeerd als zelfpresentatie, maar ook door anderen, als een
projectie van buitenaf. Deze wisselwerking bestaat op basis van uiteenlopende
belangen, verwachtingen en actoren. Een persona kan door derden op een
levende of dode kunstenaar worden geprojecteerd in het kader van een
commerciële opzet of een specifieke agenda van economische, ideologische,
nationalistische of overige aard. Ons post-romantische wereldbeeld, waarin
het ‘nieuwe’ en de avant-garde steeds sneller hun potentieel opgebruiken en
waarin (vermeende) “marginaliteit een teken van het buitengewone is” — om
kunstsocioloog Pascal Gielen te citeren uit zijn boek The Murmuring of the
Artistic Multitude (2009) — zijn de onderliggende waarden van individualiteit,
de kunstenaar, en diens persona duur verkoopbare artikelen.
Gielen beweert dat de hoogst gewaardeerde waarden binnen onze
postfordistische economie rond immateriële productie overeenkomen met de
waarden die de kunstwereld voorstaat. We weten hoe het werk van kunstenaars tijdens de twintigste eeuw door de markt omarmd en geabsorbeerd
is, hoe tegenstrijdig, kritisch, weerzinwekkend of immaterieel dat werk ook
is. Niet-materiële kunst kan zelfs dienen om haar inherente waarde op de
kunstenaar te helpen afstralen en hem, of preciezer, zijn persona, commercieel
aantrekkelijker te maken. De kunstenaar staat op de voorgrond: zijn persoonlijkheid, individualiteit, zelfs de publieke opinie over zijn privéleven wordt deel
van het oeuvre. Hij speelt zijn rol als kunstenaar, of hij wil of niet.

IMPOSE ENACT — The artist’s persona

If artists’ personae are constructs designed in a material that
differs from conventional artistic media, how do they carry and convey
meaning? Some of the more well-known examples of artistic personae,
such as those of Pablo Picasso, Frida Kahlo, and Jackson Pollock, but
also Jeff Koons and Tracey Emin, have become complex networked
semantic units, images in their own right both in appearance and
in name — a result of their fame. Like celebrities in general, these
examples indicate that the basic structure of signification of the artist’s
persona occurs both inside and outside the artistic frame. Some artists
have employed their personae more rigorously by shaping their biography, appearance, attributes, and intellectual position, often in such a
way that these elements coincide with the characteristics and concepts
inherent to the artists’ oeuvres, as Salvador Dalí, Andy Warhol, or
Joseph Beuys have done. A persona could thus be considered an intermedial artwork that can be read, deciphered, and critiqued — proven
perhaps most famously by Benjamin Buchloh’s lambasting deconstruction of Beuys’ fictional enhancements to romanticise his persona.
Which brings us to the question of function: a persona may fulfil aims
that are not merely artistic, but also promotional.
Crucial to a full understanding of personae in and
outside the artistic field is the knowledge that personae function as
a projection screen, not merely produced by their bearer as a form
of self-presentation, but which can equally be produced by others,
influenced by projections from the outside. Different interests, expectations, and agents drive this reciprocity. A persona may be projected
upon an artist, living or dead, by outside agents that employ a
persona as a means to sell art or promote a particular agenda — be it
economic, nationalistic, ideological, or otherwise. In our Post-Romantic
world where the ‘avant-garde’ is ever more quickly consumed, where
(perceived) “marginality is the sign of exceptionality” — to cite the art
sociologist Pascal Gielen from his book The Murmuring of the Artistic
Multitude (2009) — the values inherent to ‘individuality’, the artist
and his persona, are highly marketable commodities indeed.
In fact, as Gielen has argued, in the Post-Fordist economy in
which we live, where immaterial production reigns, those values most
prized are the same as those promoted by the art world itself. We have
seen how the work of artists over the 20th century was embraced by
the market, absorbed, no matter how contradictory, critical, or aversive
the art, or how immaterial. In fact, conceptual works due in part to
their immateriality, may serve to further project their inherent value
upon the artist himself commodifying the artist, or, more correctly, his
persona. The artist takes centre stage; his personality, individuality,
even the public perception of his personal life, becomes part of the
oeuvre. He performs his role as artist, willingly or otherwise.

10

De crux van deze noties van ‘uitvoeren’ (‘enacting’) en ‘opleggen’ (‘imposing’)
ligt in de handelingen van toneelspelen en poseren. Hoewel de betekenissen
van toneelspelen en poseren in zekere mate overlappen, zijn ze niet aan elkaar
gelijk. Waar toneelspelen het spelen van een rol of een personage betekent, is
poseren ‘zich voordoen als iets’, ofwel het aannemen en vasthouden van een
zorgvuldig gekozen houding, zoals een model poseert voor zijn of haar portret.

EN
AUTEUR —
REDACTIONEEL
TITEL NL / TITEL

11

De auteurs in deze bundel gaan dieper in op de werking van de
kunstenaarspersona. Aan onnoemelijk veel kunstenaars zijn stereotypes
opgedrongen, van Jheronimus Bosch (de door visioenen geplaagde, geı¨soleerde
zonderling) tot Murakami Takashi (in bepaalde kringen in Japan: de internationale sell-out). Eigenschappen die aan rolmodellen en universeel herkenbare
figuren worden toegeschreven worden toegeëigend door kunstenaars. Het
flirten van Lady Gaga met jaren ’40 Hollywood-musicals en het naoorlogse
supper club-milieu toont hoe een persona uit het collectief onderbewuste
kan putten en middels uiterlijkheden inhoud kan belichamen. Zo kunnen ook
aspirant-outsiderkunstenaars geloofwaardigheid scheppen door de zonderling
uit te hangen en gangbaar denken af te wijzen. Personificaties zijn eveneens
veelvoorkomende vormen van personae, als projecties van buitenaf (Aida
Makoto’s werk als een afspiegeling van collectieve Japanse trauma’s, waarvan
Aida zelf tot boegbeeld wordt gebombardeerd, haast een allegorische personificatie) of als zelfpresentatie (zoals de V-Girls’ performancepersonae, als
jonge, ambitieuze intellectuelen — een fictionalisering van hun eigen publieke
personae). De V-Girls zijn een collectieve persona, waarmee de reflectie van
bredere maatschappelijke thema’s wordt benadrukt — in hun geval middels
parodie en satire, eveneens terugkerende motieven in het strategisch gebruik
van personae.
De titel van dit nummer, Impose Enact, verwijst naar Jos ten Berges
gebruik van Ernst Kris en Otto Kurz’ ‘uitgevoerde (‘enacted’) biografie’:
het toe-eigenen en opvoeren van eigenschappen die algemeen worden
geassocieerd met de openbare rol van de kunstenaar als een soort algemeen
geldende ‘biografie’. Ten Berge introduceert de term ‘opgelegde (‘imposed’)
biografie’ om het opdringen van zulke eigenschappen te beschrijven wanneer
kunstenaars in een keurslijf (van outsiderkunstenaars, in dit geval) worden
gedwongen. Dit begrippenpaar roept Carl Jungs opvatting van persona
in herinnering (zoals beschreven in ‘Über die Archetypen des kollektiven
Unbewussten’, 1954), die een expliciete wisselwerking impliceert tussen
maatschappelijke verwachtingen en hun uitvoering:
Iedere roeping of beroep, bijvoorbeeld, heeft een eigen typische persona.
[…] Een zeker gedrag wordt door de wereld aan hen opgedrongen, en
beroepsbeoefenaars streven ernaar daaraan te beantwoorden. Maar het
gevaar bestaat dat ze identiek aan hun personae worden […] De schade
is geleden: vanaf dan leeft hij uitsluitend tegen de achtergrond van zijn
eigen biografie.

IMPOSE ENACT — The artist’s persona

The authors included in this volume further elaborate upon
the structure of the artist’s persona. A vast array of artists have had
stereotypes thrust upon their personae, from Hieronymus Bosch (the
haunted, isolated eccentric) to Murakami Takashi (in certain circles in
Japan, the international sell-out). Related to stereotypes, the characteristics attributed to role-models and figures that belong to the public
sphere have been appropriated by artists such as Lady Gaga, whose
recent affiliations with 1940s Hollywood and the post-war supper
club atmosphere show her ability to use her persona to tap into the
collective (un)conscious. Other examples include aspiring outsider
artists who gain credibility by demonstrating a general strangeness
and refusal to adhere to ‘inside the box’ thinking. Personifications are
equally a staple of personae, both as projections from the outside
(Aida Makoto’s work as a representation of Japan’s collective trauma
with Aida himself thrust into position as its figurehead — nearly an
allegorical personification), and as self-presentations (as in the case of
the V-Girls’ performance personae as young, aspiring intellectuals — a
fictionalisation of their own public personae). The V-Girls comprise a
collective persona, in which broader social themes are further emphasised through the use of parody and satire, recurring motives in the
strategic use of personae.
The title of this issue, Impose Enact, refers to Jos ten Berge’s
application of Kris and Kurz’s ‘enacted biography’, the appropriation
and performance of traits commonly associated with the public role of
artist as a collective biography of sorts. Ten Berge introduces the term
‘imposed biography’ to describe the forced application of such traits,
when artists are given a straitjacketed role (as outsider artists, in this
case). These paired terms recall Carl Jung’s understanding of persona
(as published in The Archetypes and the Collective Unconscious,
1954), which suggests an overt reciprocity between society’s
expectations and their enactment:
Every calling or profession, for example, has its own characteristic
persona. […] A certain kind of behaviour is forced on them by the
world, and professional people endeavour to meet these expectations. However, the danger is that they become identical with
their personas […] Then the damage is done; henceforth, he lives
exclusively against the background of his own biography.
Forming the crux of these notions of enacting and imposing are,
overtly, the operations of acting and posing. While acting and posing
overlap to a certain degree in their deinitions, broad characterisations
can be made that distinguish the two. While acting is to perform a
role or to play a character, posing is to pretend to be, or to take — and
hold — a carefully chosen position, as in the case of a model that

12

EN
AUTEUR — EDITORIAL
TITEL NL / TITEL

13

De kunstenaar doet beide met betrekking tot zijn of haar persona: het spelen
van een kunstmatige rol wordt gecompenseerd door het gegeven dat de
kunstenaar niet daadwerkelijk in iemand anders kan veranderen. De V-Girls
spelen gekunstelde versies van hun sociale rollen, en Arnon Grunberg poseert
als zijn ‘heteroniem’ Marek van der Jagt — zoals Laurens Ham deze fictieve
auteurspersona aanduidt. Dit onderscheid tussen het spelen van een rol en
poseren als iets anders, die elkaar niet uitsluiten, compliceert ons begrip van
authenticiteit.
Bij het samenstellen — of cureren — van deze uitgave zijn we geı¨nteresseerd in zowel de uitgevoerde als de opgelegde persona, maar het zijn de
praktijken waarmee de onderlinge afhankelijkheid van deze beide polen wordt
aangetoond die ons het meest fascineren. Daarom dienen de artikelen in dit
nummer elkaar op uiteenlopende manieren van repliek, maar is het geheel zo
samengesteld dat het onderscheid tussen uitgevoerde en opgelegde personae
geproblematiseerd wordt.
De proloog die aan dit redactioneel voorafgaat is een bijdrage van
Sharon Houkema, die een veelvoud aan uitspraken over de rol van ‘de kunstenaar’ heeft verzameld die aan kunstenaars en andere (culturele) actoren zijn
toegeschreven. Dit werk belichaamt en bewerkstelligt de conceptuele ankerpunten van Impose Enact door oorspronkelijkheid en gemaskerde generalisatie tegen elkaar uit te spelen.
Marieke van Wamels historiografische ontsluiering en ontzenuwing van
de persona van Jheronimus Bosch laat zien hoe een ‘opgelegde biografie’
een compleet verstoord beeld kan geven. Niet alleen wordt duidelijk hoe de
‘persona Bosch’ een historisch en kunstzinnig correcte interpretatie van het
werk van de kunstenaar bemoeilijkt, ook stelt Van Wamel een duidelijk alternatief voor: een kunstenaarspraktijk moet in de specifieke historische context
beschouwd worden. Ten Berge laat in zijn beschouwing van outsiderkunstenaars zien dat het ogenschijnlijke eenrichtingsverkeer van het ‘opleggen’ van
een persona een te simpele voorstelling van zaken is. Een verband dat gelegd
wordt, in dit geval het predicaat ‘outsider’, kan vormend zijn, maar ook waardevol voor de drager van zo’n brandmerk. Een collectieve persona biedt soms
de mogelijkheid iets te zijn. Zich voordoen als een outsiderkunstenaar door
de daarmee geassocieerde eigenschappen — of ‘attributen’ — te benadrukken,
zoals het hebben van een verstandelijke handicap of juist het niet hebben van
een opleiding, kan genoeg zijn om voor een te worden aangezien. Soms is dat
zo eenvoudig omdat anderen er profijt van hebben, hetgeen tot een economie
van outsiderkunst lijkt te hebben geleid.
Deze nuancering — met Judith Butler in het achterhoofd — van de
opgelegde persona, baant de weg voor drie artikelen die op interdisciplinaire
wijze de kern van dit nummer vormen, en die juist de actieve functie van
persona centraal stellen — een figuur met zelfbeschikking. Auslander toont
hoe personae aan performers de mogelijkheid bieden om de duidelijke
afbakening van subjectieve persoonlijkheid en vooraf bedacht toneelspel

IMPOSE ENACT
IMPOSE
— The
ENACT
artist’s persona

poses for his or her depiction. The artist engages with both in regards
to his or her persona: an instance of artiicial enactment is balanced
by the fact that the artist cannot, truly, become anyone else. The
V-Girls act out aestheticised versions of their social roles while Arnon
Grunberg poses as Marek van der Jagt, his ‘heteronym’ which is how
Laurens Ham denotes a ictional authorial persona. This distinction,
with terms which do not mutually exclude each other, problematises
the notion of authenticity.
Compiling this publication — or curating it, if you will — we
are interested in both the enacted and the imposed persona, but it is
those practices which show how these poles are in fact much closer
than they may seem that we consider most compelling. Therefore, the
articles in this issue respond to one another in various ways but are
particularly organised in order to complicate the distinction between
enacting and imposing personae.
The prologue which precedes this editorial is a contribution
by Sharon Houkema, who has collected a plenitude of statements
attributed to artists and other (cultural) actors on the role of ‘the artist’.
Blurring authenticity and intrusive generalisation, this work performatively encapsulates the conceptual anchors of Impose Enact.
Marieke van Wamel’s historiographic unveiling and dismantling
of Hieronymus Bosch’s persona demonstrates how an ‘imposed biography’ can be radically distorted. In revealing how the ‘Bosch persona’
has jeopardised a historically and artistically accurate interpretation
of the artist’s work, she proposes a clear alternative: to consider the
temporal context of an artist’s practice. Jos ten Berge, in his essay on
outsider artists, complicates the apparent unidirectionality of imposing
persona by explaining how a certain affiliation, in this case the label
of ‘outsider’, can be valuable as well as performative. A collective
persona sometimes provides an opportunity to be something. Posing
as an outsider artist by stressing the label’s intrinsic attributes, such as
being autodidactic or mentally challenged, can suffice to be accepted
as one — not in the least because others might profit from it, which is
why an economy of outsider art seems to exist.
After complicating the issue of imposed personae with Butlerian
undertones, three interdisciplinary articles form the core of this issue
and reposition persona as firmly in possession of agency. Auslander
shows how personae offer the artist the chance to step over the narrow
dividing line between personal subjecthood and prescribed characterisation. Personae have served to liberate performance from an artificial
actor / character dichotomy, and allowed performers to operate in a
variety of contexts. Moreover, Auslander convincingly argues that the
term applies just as well to musicians’ performances, in which case
they are not enacting but performing the social role of musician in

14

EN
AUTEUR —
REDACTIONEEL
TITEL NL / TITEL

15

te ontstijgen. ‘Persona’ heeft performance in staat gesteld om zich van een
kunstmatig onderscheid tussen acteur en personage te bevrijden, en performers om in een verscheidenheid aan contexten te werken. Bovendien blijkt
dat de term ook op de performance van musici van toepassing is, die geen
personage vervullen maar in een kunstzinnige samenhang de sociale rol van
‘musicus’ opvoeren. Hij stelt een drievoudig model voor dat onderscheid maakt
tussen een voorondersteld ‘zelf’, een persona die een sociale functie en een
geprojecteerd imago kan dragen, en eventueel personages die op songteksten
zijn gebaseerd. Sven Lütticken geeft een inleiding op een performancescenario
van de V-Girls, en bewijst impliciet de interdisciplinaire mogelijkheden van
Auslanders driehoeksmodel: de beschouwer weet dat er onbereikare privépersonen achter de optredende gezichten schuilgaan, en kan onderscheid maken
tussen de publieke personae van de vrouwen en hun personages, geësthetiseerde vervormingen van diezelfde publieke personae. Lüttickens bespreking
van het ingekorte scenario van Academia in the Alps: In Search of the Swiss
Mis(s), dat hier voor het eerst gepubliceerd is, laat zien hoe het collectief
de sociale rollen en posities bekritiseert waaraan ze in hun dagelijks leven
onderworpen zijn, evenals de maatschappelijke omstandigheden en conventies
waaruit die voortkomen. Alsof hij reageert op Auslander, bouwt Ham voort op
het ‘posturemodel’ uit de literatuursociologie, en stelt hij een vierdelig model
voor: een onkenbare biografische persoon, de auteurspersona, de verteller,
en personages. Met dit model bespreekt Ham het gebruik van publieke en
fictieve personae door Arnon Grunberg, en laat zien hoe de vier onderdelen
een netwerk van onderling afhankelijke betekenaars vormen waarmee auteurs
een complexe aanwezigheid in het sociale veld van de literatuur kunnen
bewerkstelligen. Daarmee toont hij ook aan dat kunstzinnige en sociale of
commerciële strategieën in het geval van Grunberg nauwelijks van elkaar
gescheiden kunnen worden, een conclusie die voor veel personae opgaat.
Met het onderzoek van Sarah Walsh naar de persona van de Japanse
kunstenaar Makoto Aida, die bewust door een museum in een uitgekiende
vorm is gemodelleerd, keren we terug naar de externe projectie van een
kunstenaarspersona. We zien ook hier Hams conceptuele kader van het
sociale veld, van de beeldende kunst in dit geval, dat nu echter de hoofdrol
speelt en zelf de kunstpraktijk vervormt en gebruikt voor een heel andere,
sociaal-politieke nationalistische agenda. Aan Aida worden stereotypen
toegekend die namens hem betekenis dragen, en hijzelf verwordt als ‘genie’
tot allegorische personificatie. Conceptueel gesproken is de cirkel hier rond,
zodat de totstandkomingsprocessen van Bosch’ en Aida’s personae in
elkaars verlengde kunnen worden gezien.
Deze vier ‘hoofdstukken’ — een prelude, opgelegde personae en hun
complicaties, de functies van uitgevoerde personae, en de politiek van extern
geprojecteerde personae — worden afgewisseld met het werk van Bill Burns,
wiens werk bovendien op de omslag van deze publicate te zien is. Als een
afgevaardigde van onze redactionele stellingname steekt zijn kadrering

IMPOSE ENACT — The artist’s persona

an aesthetic context. He proposes a three-part model, distinguishing
between a presupposed ‘self’; a persona that may involve a social
function and a projected image; and optionally a character that may
appear specifically in the product of the performance, namely in the
lyrics. Sven Lütticken introduces a performance script by the V-Girls,
implicitly proving the portability of Auslander’s tripartite scheme:
while the audience knows that there are unreachable private persons
behind the performing faces, the model makes a distinction between
the women’s public personae and their aestheticised formalisations.
The discussion of the abridged script of Academia in the Alps: In
Search of the Swiss Mis(s), published here for the first time, shows
how the group critiques the social roles and positions they are
subjected to — as well as the social circumstances and conventions
that determine them — in their everyday lives. As if in response
to Auslander, Laurens Ham builds upon the ‘posture’ model from
literary sociology and proposes a four-part model that includes: an
unknowable biographical person; the author’s persona; narrator;
and characters. Using this model to discuss the Dutch author Arnon
Grunberg’s use of public and fictional personae, Ham reveals how
each of the four instances form a network of mutually dependent
signifiers that allow authors to retain a high degree of complexity in
the social field of literature. In so doing he demonstrates that artistic
and social or commercial strategies in Grunberg’s case can hardly be
distinguished — a conclusion that is valid for many practices.
In Sarah Walsh’s investigation of the institutional construction of
the persona of Japanese artist Makoto Aida, we return to the projection
of an artist’s persona from the outside. Here, Ham’s very framework of
the ‘social field’ — the visual arts in this case — acts as a protagonist
that instrumentalises artistic strategies in order to serve a nationalist,
socio-political agenda. Aida has been charged with stereotypes that
produce meaning on his behalf, where he, by proxy of his ‘genius’, is
plunged into becoming an allegorical personification. Conceptually
we return here to the initial article of this issue, so that the production
processes of the personae of Bosch and Aida can be weighed
against one another.
These four sections: a prelude; imposed personae and their
problematics; the function of enacted persona; and imposed personae
and their politics, are punctuated by the work of Bill Burns, which
is additionally featured on the cover of this volume. As a delegate of
our editorial statement, his framing of ‘the curator’ as the ultimate
art persona mocks our own, ultimately imposing, efforts to understand the artist as an intelligible and comprehensive figure against
the backdrop of a highly mediatised and mobilised social field of
the arts. Impose Enact, then, is a discursive field wherein clear-cut

16

17

AUTEUR — EDITORIAL
TITEL NL / TITEL

Namens de redactie,
Jesse van Winden en Angela Bartholomew

EN

van ‘de curator’ als ultieme kunstwereldpersona de draak met onze eigen
werk, dat uiteindelijk ook iets opdringt wanneer we pogen de kunstenaar
inzichtelijk te maken als een leesbare en interpreteerbare figuur tegen de
achtergrond van een sterk gemedieerd en dynamisch sociaal veld van de
kunsten. Impose Enact is, met andere woorden, een discursief veld waarin
een duidelijk onderscheid tussen uitvoeren en opleggen — twee betekenissen
van ‘performance’ — verdwijnt.
De tweede uitgave over kunstenaarspersonae zal zich eveneens op een
ogenschijnlijk onderscheid toeleggen: het gebruik van een persona binnen een
kunstwerk enerzijds en in het openbare leven anderzijds.
Kunstlicht is iedereen die aan deze publicatie heeft bijgedragen veel dank
verschuldigd, en nodigt zijn lezers uit om te reageren. We zijn Merel Schenk
zeer dankbaar omdat ze onze laatste uitgaven geweldig ontworpen heeft, en
zijn we verheugd met haar opvolger Corine van der Wal, die dit nummer heeft
ontworpen. We verwelkomen Tim Roerig en Marlies Peeters in onze redactie,
en ten slotte melden we dat Rana Ghavami, Roel Griffioen en Docus van
der Made weliswaar stoppen als redacteurs, maar tegelijkertijd ingehuldigd
worden als eerste leden van Kunstlichts nieuwe Adviesraad.

distinctions between enacting and imposing — two meanings of
‘performance’ — disappear.
Kunstlicht warmly thanks all contributors to this issue, and
invites its readers to respond. Furthermore, we are immensely grateful
to Merel Schenk, the magnificent graphic designer of our past few
issues, and are happy to announce Corine van der Wal, the designer
of this issue, as her successor. We welcome Tim Roerig and Marlies
Peeters to our editorial board. Lastly, we report that Rana Ghavami,
Roel Griffioen, and Docus van der Made have resigned as editors
but will gloriously go on to found the core of Kunstlicht’s new
Advisory Board.
On behalf of the editorial board,
Jesse van Winden & Angela Bartholomew

IMPOSE ENACT — The artist’s persona

18