BIOAKTIVITAS EKSTRAK ETANOL RIMPANG JAHE (Zingiber officinale Roxb.) TERHADAP PERTUMBUHAN BEBERAPA BAKTERI
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
id.id
BIOAKTIVITAS
ETANOL RIMPANG
ca.EKSTRAK
ca.cid.id JAHE
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ej.
(Zingiber
u.n
nej. Roxb.) TERHADAP
nPERTUMBUHAN
nej.
.officinale
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
ig ili
ig ili
ig ili
BEBERAPA
BAKTERI
://d
://d
://d
//dig
//dig
//dig
hthtp
ttp:
hthtp
ttp:
hthtp
ttp:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
SKRIPSI
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
id.id Restuning Pratiwi ac.id.id
.cSukma
c
a
.
jej.a
je. j.ac
060210103014
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
giigliiblib.u
giigliiblib.u
i
i
d
d
/
/
/
/
: /d
: /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ej.
nej. STUDI PENDIDIKAN
nej.
nBIOLOGI
.bu.n
.bu.n
.bu.n
PROGRAM
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili MIPA
/:d
/:d
/:d
JURUSAN PENDIDIKAN
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp FAKULTAS KEGURUAN
hthttpDAN ILMU PENDIDIKANhthttp
Oleh
UNIVERSITAS JEMBER
2010
d
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
BIOAKTIVITASc.EKSTRAK
ETANOL RIMPANG
id.id
ca.cid.id JAHE
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
(Zingiber .officinale
ej.
u.n
nej. Roxb.) TERHADAP
nPERTUMBUHAN
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
BEBERAPA/d
BAKTERI
igigili
/digigili
/digigili
:/ /d
hthtp
ttp:/
:/ /d
hthtp
ttp:/
:/ /d
hthtp
ttp:/
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
SKRIPSI
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
diajukan
guna melengkapi tugas
akhir
dan
memenuhi salah satu syarat
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt Studi Pendidikan Biologi (S1)hhtt
untuk menyelesaikan Program
dan mencapai gelar Sarjana Pendidikan
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
Oleh
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
PROGRAM
PENDIDIKAN BIOLOGI
d
ca.cid.iSTUDI
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
PENDIDIKANuMIPA
n
u.n
u.n
neJURUSAN
nej.
nej.
.
.
.
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
KEGURUAN DAN
ili PENDIDIKAN //didgigili
idgFAKULTAS
idgigILMU
igili
/:d
/:d
/
/
:
: /
:
/
/
UNIVERSITAS
JEMBER
/
/
p
p
t
t
tp
hthttp
hthtp
htht2010
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
Sukma Restuning Pratiwi
NIM 060210103014
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
PERSEMBAHAN
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Sembah sujud dan syukur Alhamdulillah saya panjatkan kepada Allah SWT
d
d
d
d
aj.ca.ci .iddan Salam atas Nabi Muhammad
aj.ca.ci .id atas karunianya , serta eSholawat
aj.ca.ci .idSAW, Dengan rasa ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
n
ne ini saya persembahkan
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
syukur
Alhamdulillah
skripsi
kepada:
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
/:d
:p//:d
:p/yang
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
1. hBapak
Anang
Irianto
dan
Ibu
Astutik
telah
berkorban
untuk
anak-anakmu
thtp
t
t
hhtt
hhtt
tt
demi tercapainya keinginan buah hatimu ini;
Susanti
dukungan
d
ca.cid.id 2. Kakakku Aning Retno
ca.cid.id yang senantiasa memberikan
ca.cid.isemangat,
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. setiap tindakanku; ilib.bu.n
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
dan
pengorbanan
untuk
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
3. hBambang
Pramusinto,
yang
senantiasa
memberikan
semangat,
motivasi,
t
t
t
thttp
hthttp
hthttp dan
dukungan serta siap membantuku baik tenaga maupun pikiran dalam
d
d
d
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id menyelesaikan skripsi
ajini;
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
ne
ne
ne SD, SMP, SMA sampai
ne Tinggi terhormat, yang
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
4. Guru-guruku
dari
TK,
Perguruan
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
/:d
:p//:d
:p/memberikan
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
telah
bekal
ilmu
yang
bermanfaat
bagi
masa
depanku;
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
5. Almamater Program Studi Pendidikan Biologi Fakultas Keguruan dan Ilmu
Pendidikan Universitas c
Jember
.id.id yang kubanggakan.
je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
iii
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
MOTTO
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
Hal terindah yang dapat kita.ialami
d.id adalah misteri. Misteri adalah
.cid.idsumber semua seni
c
c
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
sejati
dan
semua
ilmu
pengetahuan.
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
(Albert
Einstein)
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
g l
g l
g l
idigi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
idigi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
idigi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Saya heran kalau ada orang yang menyebut saya memiliki kelebihan, sebab
disamping modal awalnya.terbatas,
semuanya bisa dicapai dengan
.cid.id cara yang bisa
cacid.id sangatlah sederhana berbuat
cabaik,baik,
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
dilakukan orang. Ramuannya
dan
baik.
j
j
j
neej.
uneej.
uneej.
(Penulis) ilibi.bu.un
ilibi.b.un
ilibi.b.un
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Fikirkan hal-hal yang paling hebat, dan engkau akan menjadi terhebat. Renungkanlah
dan engkauidakan menjadi terbaik. Tetapkanlah
akal pada hal yang
.cid.id hal yang terbaik,tertinggi,
.c.engkau
.cid.id
d
i
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
a
dan
akan
mencapai
yang
tertinggi.
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
un ej
un ej
un ej
un ej
(Edward Ezard)
ilib. .un
ilib. .un
ilib. .un
ilib. .un
ig ilib
/:d
//dig
idgigilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
idgigilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
idgigilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
iv
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
PERNYATAAN
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Saya yang bertanda tangan di bawah ini:
d
d
d
id.id
nama : Sukma
Pratiwi
aj.ca.cRestuning
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.:n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
NIM
060210103014
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
d
/:d
//:d
:p//:d
:pskripsi
:p//:Ekstrak
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
menyatakan
dengan
sesungguhnya
bahwa
yang
berjudul:
Bioaktivitas
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Etanol Rimpang Jahe (Zingiber officinale Roxb.) terhadap Pertumbuhan Beberapa
.cid.iddalam pengutipan
id karya sendiri, kecuali
ca.cid.id Bakteri, adalah benar-benar
ca.cid.hasil
cajika
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
nej.
nej.
nej. pada institusi mana pun,
nej.
.bu.n
.bu.n
.b
.bu.n
u
u
u
u
substansi
disebutkan
sumbernya,
dan
belum
pernah
diajukan
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
serta
bukan
karya
jiplakan.
Saya
bertanggung
jawab
atas
keabsahan
dan
kebenaran
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
isinya sesuai dengan sikap ilmiah yang harus dijunjung tinggi.
d
d
d
d.id adanya tekanan
Demikian pernyataancini
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.a.ci .idsaya buat dengan sebenarnya,
aj.ca.citanpa
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
u.n
ne
ne
ne mana pun serta bersedia
ne sanksi akademik jika
.bu.n
.bu.n
.bupihak
.bmendapat
dan paksaan dari
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
//:d
:p//:d
:pdi
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
ternyata
kemudian
hari
pernyataan
ini
tidak
benar.
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
ej. 1 Mei 2010
nej.
nJember,
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
Yang menyatakan,://didgigili
/:d
/
:
/
/
/
p
t
hthtp
hthttp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
e
Restuning Pratiwi b.u.n
ne
nSukma
.bu.n
u
u
b
i
i
l
l
i
i
b
i
i
idgigil
NIM 060210103014//digigil
: /d
:p//:d
/
/
p
t
t
hthtp
hhtt
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:pv//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
PERSETUJUAN
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
c.idid
c.idid
c.idid
je.aj.ac.
je.aj.JAHE
je.aj.ac.
BIOAKTIVITAS
EKSTRAK
ETANOL RIMPANG
ac. (ZINGIBER
e
e
e
n
n
n
n
.bu.un
OFFICINALE
TERHADAP PERTUMBUHAN
BEBERAPA gilib
liibli.bu.uROXB.)
liibli.bu.un
i
i
i
l
g
g
i
i
i
i
d ig
d ig
d ig
BAKTERI
tp://://d
tp://://d
tp://://d
hthttp
hthttp
hthttp
SKRIPSI
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej. syarat untuk menyelesaikan
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
diajukan gunailimemenuhi
pendidikan
Program
Sarjana
b
b
b
i
i
l
l
i
i
li Ilmu Pengetahuan Alam
idgSatu
idgigidan
idgigili
igiliJurusan Pendidikan Matematika
/:d
/:d
/:d
Strata
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp pada Fakultas Keguruan hdan
thttp
hthttp Program Studi PendidikanhBiologi
Ilmu Pendidikan Universitas Jember
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il
il
idgigil
idgigNama
idgigRestuning
Mahasiswa
: :Sukma
Pratiwi
//:d
//:d
:
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhttp
hhtt
hht:tp060210103014
NIM
Jurusan
: Pendidikan MIPA
ca.cid.id
a
Program
Studi
.
j
.
e
nejTahun
.bu.n
u
b
i
Angkatan
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
Daerah Asal
hthttp
idigi
/:d
/
:
/
/
p
t
:
Bondowoso
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hDisetujui
htt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
id
c. id
: Pendidikan Biologi
ej.a.ac.
un ej
. n
: 2006gilib
lib.u
Tempat, Tanggal Lahir : Bodowoso, 23 Februari 1987
Pembimbing I,
Pembimbing II,
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
vi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
Prof. Dr. H. Joko Waluyo, M.Si
NIP 195710281985031001
Sulifah Aprilya Hariani, S.Pd, M.Pd
NIP 197904152003122003
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
PENGESAHAN
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Skripsi berjudul: Bioaktivitas Ekstrak Etanol Rimpang Jahe (Zingiber officinale
d
d
d
ca.cid.iddan disahkan oleh
aj.ca.ci .idBeberapa Bakteri, telah
aj.ca.ci .id Roxb.) terhadap Pertumbuhan
ajdiuji
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
n
e Pendidikan Universitas
u.n
nIlmu
ne
ne pada:
ne
.budan
.bu.n
.bJember
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Fakultas
Keguruan
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
//:d
:pRabu
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
harihttp
:
t
t
hhtt
hhtt
htt
tanggal : 1 September 2010
.cid.idIlmu Pendidikan Universitas
.cid.id
ca.cid.id tempat : Fakultas Keguruan
cadan
caJember.
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttPenguji
hthttp
Tim
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
Ketua,
Sekretaris,
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
Dra.hh
Puji
tt Astuti, M.Si
NIP 196102221987022001
ca.cid.id
ca.cid.id Anggota I,
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/
:
/
/
//dig
p
t
hthttp
Dr. H. Joko Waluyo, M.Si
d
d.id Prof.
i
.
c
NIP
195710281985031001
aj.ca.ci .id
aj.ac
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
/
/
//dig
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
Sulifah Aprilya H.,hS.Pd,
htt M.Pd
NIP 197904152003122003
id
.
Anggota
j.acaII,c.id
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Drs. Slamet Hariyadi, M.Si
.id
NIP 196801011992031007
j.ac c.id
e
n
ej.a
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
Mengesahkan
d
/
/
:
/
/
tp
hthDekan,
ttp:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
gigili M.Hum
Drs. Imam Muchtar,
idgigili
idS.H.,
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
NIP 195407121980031005
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
vii
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
RINGKASAN
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p (Zingiber officinale Roxb.)
hthttp Ekstrak Etanol Rimpang
hthttJahe
hthttpterhadap
“Bioaktivitas
Pertumbuhan Beberapa Bakteri”. Sukma Restuning Pratiwi; 060210103014; 2010:
d
d
d
id.id
aj.ca.cPendidikan
aj.ca.ci .id 103 halaman; ProgrameStudi
aj.ca.ci .id MIPA; Fakultas ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
Biologi;
Jurusan
Pendidikan
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il Pendidikan Universitas//Jember.
Keguruan/dan
Ilmu
idgig
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p/:d
:p:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Tanaman jahe termasuk Suku Zingiberaceae, merupakan salah satu tanaman
d.id
id digunakan sebagai bahan
ca.cid.id rempah-rempahan yangj.telah
ca.cid.lama
ca.cibaku
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
obat
tradisional.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Penelitian dtelah
ekstrak Jahe (Zingiber
ili
ig ili
idgigbioaktivitas
idgigili
/:d
/://idgigilidilakukan untuk mengetahui
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp Roxb.) terhadap pertumbuhan
hthttpkoloni bakteri Escherichia coli.
hthttPenelitian
officinale
menunjukkan bahwa ekstrak jahe dapat menghambat pertumbuhan koloni bakteri E.
d
d
did
.cid.id hambat 9,5 mm2
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id coli mulai konsentrasi eekstrak
aj.ca.ci .jahe
aj.cadaerah
sebesar 6,0% denganeluas
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
(Nursal,
2006).
Tanaman
jahe
sebagai
bahan
biobakterisida
nabati
perlu
diteliti
lebih
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
hhttkhususnya
hhtpemanfaatannya
hhtt pertumbuhan bakteri patogen
lanjut
dalam menghambat
Shigella disentriae, Salmonella typhi, Staphylococcus aureus, dan Bacillus subtilis.
ca.cid.id di Laboratorium Mikrobiologi
ca.cid.id
ca.cid.id Fakultas MIPA
ca.cid.id
Penelitian ini dilaksanakan
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
j.
n
u.n
netanggal
nej.
nej20
nej.
.bu.pada
.bu.n
.b
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Universitas
Jember
18
Februari
2010
sampai
April
2010.
Penelitian
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
thttp
ini hmerupakan
penelitian in vitro dengan
hthttp dengan
hthttp menggunakan metode sumuran
kontrol positif tetrasiklin 0,01% dan kontrol negatif akuades. Serial konsentrasi yang
did 20%, 25%, 30%, 35%,c.40%,
d
d
d
aj.ca.ci .15%,
aj.ca.ci .id digunakan adalah 5%,ej10%,
aj.aci .id 45%, dan 50%. ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
e
e
e
npenelitian
ne
ne
ne Acak Lengkap (RAL)
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Rancangan
percobaan
ini
menggunakan
Rancangan
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
d
/:d
:p//:kali
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
dengan
3
ulangan.
Analisis
data
dengan
One-Way
ANOVA
menggunakan
hhtt
hhtt SPSS
hhtt
versi 13 for Windows, untuk menguji perbedaan diantara semua pasangan perlakuan
d
α=0,05.
ca.cid.idengan
ca.cid.id dilanjutkan dengan uji Duncan
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
nej. penelitian tersebut idiperoleh
nej.
nej.
nehasil
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Berdasarkan
hasil
bahwa
Konsentrasi
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
Hambatan
hthttp Minimum (KHM) ekstrak
hthetanol
ttp
ttp rimpang jahe terhadaphthpertumbuhan
bakteri Shigella disentriae adalah pada konsentrasi 5%, bakteri Salmonella typhi
d.id Staphylococcus aureus cadalah
d
d
d
7%,
aj.ca.cibakteri
aj.ca.ci .id adalah pada konsentrasi
aj.a.ci .id pada konsentrasi ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
viii
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
0,7%, dan bakteri Bacillus
subtilis adalah pada konsentrasi
0,7%, . Berdasarkan hasil neej.
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
iibli.bu.un
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
l
l
l
g
g
g
g
i
i
i
i
i
i
i
uji ANOVA
ig 4.9) daya hambat ekstrak
/:d
//:d
dig rimpang jahe (Zingiber
:p//:d
:p//:d
:pofficinale
/d(Tabel
/etanol
/dig
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
hht terhadap pertumbuhan bakteri
hhShigella
t
ht F hitung
Roxb.)
dysentriae diperoleh hnilai
sebesar 3842,853 dan nilai signifikasi sebesar 0,000 karena P
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
id.id
BIOAKTIVITAS
ETANOL RIMPANG
ca.EKSTRAK
ca.cid.id JAHE
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ej.
(Zingiber
u.n
nej. Roxb.) TERHADAP
nPERTUMBUHAN
nej.
.officinale
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
ig ili
ig ili
ig ili
BEBERAPA
BAKTERI
://d
://d
://d
//dig
//dig
//dig
hthtp
ttp:
hthtp
ttp:
hthtp
ttp:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
SKRIPSI
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
id.id Restuning Pratiwi ac.id.id
.cSukma
c
a
.
jej.a
je. j.ac
060210103014
e
e
n
n
u
u
n
n
.
.
giigliiblib.u
giigliiblib.u
i
i
d
d
/
/
/
/
: /d
: /d
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ej.
nej. STUDI PENDIDIKAN
nej.
nBIOLOGI
.bu.n
.bu.n
.bu.n
PROGRAM
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili MIPA
/:d
/:d
/:d
JURUSAN PENDIDIKAN
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp FAKULTAS KEGURUAN
hthttpDAN ILMU PENDIDIKANhthttp
Oleh
UNIVERSITAS JEMBER
2010
d
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
BIOAKTIVITASc.EKSTRAK
ETANOL RIMPANG
id.id
ca.cid.id JAHE
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
(Zingiber .officinale
ej.
u.n
nej. Roxb.) TERHADAP
nPERTUMBUHAN
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
BEBERAPA/d
BAKTERI
igigili
/digigili
/digigili
:/ /d
hthtp
ttp:/
:/ /d
hthtp
ttp:/
:/ /d
hthtp
ttp:/
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
SKRIPSI
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
diajukan
guna melengkapi tugas
akhir
dan
memenuhi salah satu syarat
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt Studi Pendidikan Biologi (S1)hhtt
untuk menyelesaikan Program
dan mencapai gelar Sarjana Pendidikan
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
Oleh
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
PROGRAM
PENDIDIKAN BIOLOGI
d
ca.cid.iSTUDI
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
j.
PENDIDIKANuMIPA
n
u.n
u.n
neJURUSAN
nej.
nej.
.
.
.
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
KEGURUAN DAN
ili PENDIDIKAN //didgigili
idgFAKULTAS
idgigILMU
igili
/:d
/:d
/
/
:
: /
:
/
/
UNIVERSITAS
JEMBER
/
/
p
p
t
t
tp
hthttp
hthtp
htht2010
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
Sukma Restuning Pratiwi
NIM 060210103014
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
PERSEMBAHAN
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Sembah sujud dan syukur Alhamdulillah saya panjatkan kepada Allah SWT
d
d
d
d
aj.ca.ci .iddan Salam atas Nabi Muhammad
aj.ca.ci .id atas karunianya , serta eSholawat
aj.ca.ci .idSAW, Dengan rasa ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
n
ne ini saya persembahkan
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
syukur
Alhamdulillah
skripsi
kepada:
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
/:d
:p//:d
:p/yang
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
1. hBapak
Anang
Irianto
dan
Ibu
Astutik
telah
berkorban
untuk
anak-anakmu
thtp
t
t
hhtt
hhtt
tt
demi tercapainya keinginan buah hatimu ini;
Susanti
dukungan
d
ca.cid.id 2. Kakakku Aning Retno
ca.cid.id yang senantiasa memberikan
ca.cid.isemangat,
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej. setiap tindakanku; ilib.bu.n
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
dan
pengorbanan
untuk
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
3. hBambang
Pramusinto,
yang
senantiasa
memberikan
semangat,
motivasi,
t
t
t
thttp
hthttp
hthttp dan
dukungan serta siap membantuku baik tenaga maupun pikiran dalam
d
d
d
ca.cid.id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id menyelesaikan skripsi
ajini;
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
ne
ne
ne SD, SMP, SMA sampai
ne Tinggi terhormat, yang
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
4. Guru-guruku
dari
TK,
Perguruan
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
/:d
:p//:d
:p/memberikan
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
telah
bekal
ilmu
yang
bermanfaat
bagi
masa
depanku;
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
5. Almamater Program Studi Pendidikan Biologi Fakultas Keguruan dan Ilmu
Pendidikan Universitas c
Jember
.id.id yang kubanggakan.
je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
iii
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
MOTTO
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
Hal terindah yang dapat kita.ialami
d.id adalah misteri. Misteri adalah
.cid.idsumber semua seni
c
c
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
sejati
dan
semua
ilmu
pengetahuan.
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
(Albert
Einstein)
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
g l
g l
g l
idigi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
idigi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
idigi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
Saya heran kalau ada orang yang menyebut saya memiliki kelebihan, sebab
disamping modal awalnya.terbatas,
semuanya bisa dicapai dengan
.cid.id cara yang bisa
cacid.id sangatlah sederhana berbuat
cabaik,baik,
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
dilakukan orang. Ramuannya
dan
baik.
j
j
j
neej.
uneej.
uneej.
(Penulis) ilibi.bu.un
ilibi.b.un
ilibi.b.un
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
idgigil
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Fikirkan hal-hal yang paling hebat, dan engkau akan menjadi terhebat. Renungkanlah
dan engkauidakan menjadi terbaik. Tetapkanlah
akal pada hal yang
.cid.id hal yang terbaik,tertinggi,
.c.engkau
.cid.id
d
i
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
a
dan
akan
mencapai
yang
tertinggi.
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
un ej
un ej
un ej
un ej
(Edward Ezard)
ilib. .un
ilib. .un
ilib. .un
ilib. .un
ig ilib
/:d
//dig
idgigilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
idgigilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
idgigilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
iv
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
PERNYATAAN
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Saya yang bertanda tangan di bawah ini:
d
d
d
id.id
nama : Sukma
Pratiwi
aj.ca.cRestuning
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.:n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
NIM
060210103014
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
d
/:d
//:d
:p//:d
:pskripsi
:p//:Ekstrak
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
menyatakan
dengan
sesungguhnya
bahwa
yang
berjudul:
Bioaktivitas
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Etanol Rimpang Jahe (Zingiber officinale Roxb.) terhadap Pertumbuhan Beberapa
.cid.iddalam pengutipan
id karya sendiri, kecuali
ca.cid.id Bakteri, adalah benar-benar
ca.cid.hasil
cajika
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
nej.
nej.
nej. pada institusi mana pun,
nej.
.bu.n
.bu.n
.b
.bu.n
u
u
u
u
substansi
disebutkan
sumbernya,
dan
belum
pernah
diajukan
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
serta
bukan
karya
jiplakan.
Saya
bertanggung
jawab
atas
keabsahan
dan
kebenaran
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
isinya sesuai dengan sikap ilmiah yang harus dijunjung tinggi.
d
d
d
d.id adanya tekanan
Demikian pernyataancini
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.a.ci .idsaya buat dengan sebenarnya,
aj.ca.citanpa
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
u.n
ne
ne
ne mana pun serta bersedia
ne sanksi akademik jika
.bu.n
.bu.n
.bupihak
.bmendapat
dan paksaan dari
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
//:d
:p//:d
:pdi
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
ternyata
kemudian
hari
pernyataan
ini
tidak
benar.
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
ej. 1 Mei 2010
nej.
nJember,
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
Yang menyatakan,://didgigili
/:d
/
:
/
/
/
p
t
hthtp
hthttp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
e
Restuning Pratiwi b.u.n
ne
nSukma
.bu.n
u
u
b
i
i
l
l
i
i
b
i
i
idgigil
NIM 060210103014//digigil
: /d
:p//:d
/
/
p
t
t
hthtp
hhtt
ttp:/
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:pv//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
PERSETUJUAN
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
c.idid
c.idid
c.idid
je.aj.ac.
je.aj.JAHE
je.aj.ac.
BIOAKTIVITAS
EKSTRAK
ETANOL RIMPANG
ac. (ZINGIBER
e
e
e
n
n
n
n
.bu.un
OFFICINALE
TERHADAP PERTUMBUHAN
BEBERAPA gilib
liibli.bu.uROXB.)
liibli.bu.un
i
i
i
l
g
g
i
i
i
i
d ig
d ig
d ig
BAKTERI
tp://://d
tp://://d
tp://://d
hthttp
hthttp
hthttp
SKRIPSI
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej. syarat untuk menyelesaikan
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
diajukan gunailimemenuhi
pendidikan
Program
Sarjana
b
b
b
i
i
l
l
i
i
li Ilmu Pengetahuan Alam
idgSatu
idgigidan
idgigili
igiliJurusan Pendidikan Matematika
/:d
/:d
/:d
Strata
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp pada Fakultas Keguruan hdan
thttp
hthttp Program Studi PendidikanhBiologi
Ilmu Pendidikan Universitas Jember
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il
il
idgigil
idgigNama
idgigRestuning
Mahasiswa
: :Sukma
Pratiwi
//:d
//:d
:
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhttp
hhtt
hht:tp060210103014
NIM
Jurusan
: Pendidikan MIPA
ca.cid.id
a
Program
Studi
.
j
.
e
nejTahun
.bu.n
u
b
i
Angkatan
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
Daerah Asal
hthttp
idigi
/:d
/
:
/
/
p
t
:
Bondowoso
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hDisetujui
htt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
id
c. id
: Pendidikan Biologi
ej.a.ac.
un ej
. n
: 2006gilib
lib.u
Tempat, Tanggal Lahir : Bodowoso, 23 Februari 1987
Pembimbing I,
Pembimbing II,
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
vi
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
Prof. Dr. H. Joko Waluyo, M.Si
NIP 195710281985031001
Sulifah Aprilya Hariani, S.Pd, M.Pd
NIP 197904152003122003
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
PENGESAHAN
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Skripsi berjudul: Bioaktivitas Ekstrak Etanol Rimpang Jahe (Zingiber officinale
d
d
d
ca.cid.iddan disahkan oleh
aj.ca.ci .idBeberapa Bakteri, telah
aj.ca.ci .id Roxb.) terhadap Pertumbuhan
ajdiuji
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
n
e Pendidikan Universitas
u.n
nIlmu
ne
ne pada:
ne
.budan
.bu.n
.bJember
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Fakultas
Keguruan
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
//:d
:pRabu
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
t
t
harihttp
:
t
t
hhtt
hhtt
htt
tanggal : 1 September 2010
.cid.idIlmu Pendidikan Universitas
.cid.id
ca.cid.id tempat : Fakultas Keguruan
cadan
caJember.
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ig ili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttPenguji
hthttp
Tim
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
Ketua,
Sekretaris,
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
Dra.hh
Puji
tt Astuti, M.Si
NIP 196102221987022001
ca.cid.id
ca.cid.id Anggota I,
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/
:
/
/
//dig
p
t
hthttp
Dr. H. Joko Waluyo, M.Si
d
d.id Prof.
i
.
c
NIP
195710281985031001
aj.ca.ci .id
aj.ac
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
ig il
/:d
:p//:d
/
/
//dig
p
t
t
hhtt
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
Sulifah Aprilya H.,hS.Pd,
htt M.Pd
NIP 197904152003122003
id
.
Anggota
j.acaII,c.id
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
Drs. Slamet Hariyadi, M.Si
.id
NIP 196801011992031007
j.ac c.id
e
n
ej.a
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
Mengesahkan
d
/
/
:
/
/
tp
hthDekan,
ttp:
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
gigili M.Hum
Drs. Imam Muchtar,
idgigili
idS.H.,
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
NIP 195407121980031005
hthttp
hthttp
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
vii
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/:d
//dig
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
RINGKASAN
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p (Zingiber officinale Roxb.)
hthttp Ekstrak Etanol Rimpang
hthttJahe
hthttpterhadap
“Bioaktivitas
Pertumbuhan Beberapa Bakteri”. Sukma Restuning Pratiwi; 060210103014; 2010:
d
d
d
id.id
aj.ca.cPendidikan
aj.ca.ci .id 103 halaman; ProgrameStudi
aj.ca.ci .id MIPA; Fakultas ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
Biologi;
Jurusan
Pendidikan
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
il Pendidikan Universitas//Jember.
Keguruan/dan
Ilmu
idgig
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p/:d
:p:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
Tanaman jahe termasuk Suku Zingiberaceae, merupakan salah satu tanaman
d.id
id digunakan sebagai bahan
ca.cid.id rempah-rempahan yangj.telah
ca.cid.lama
ca.cibaku
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
obat
tradisional.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Penelitian dtelah
ekstrak Jahe (Zingiber
ili
ig ili
idgigbioaktivitas
idgigili
/:d
/://idgigilidilakukan untuk mengetahui
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp Roxb.) terhadap pertumbuhan
hthttpkoloni bakteri Escherichia coli.
hthttPenelitian
officinale
menunjukkan bahwa ekstrak jahe dapat menghambat pertumbuhan koloni bakteri E.
d
d
did
.cid.id hambat 9,5 mm2
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id coli mulai konsentrasi eekstrak
aj.ca.ci .jahe
aj.cadaerah
sebesar 6,0% denganeluas
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
(Nursal,
2006).
Tanaman
jahe
sebagai
bahan
biobakterisida
nabati
perlu
diteliti
lebih
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
hhttkhususnya
hhtpemanfaatannya
hhtt pertumbuhan bakteri patogen
lanjut
dalam menghambat
Shigella disentriae, Salmonella typhi, Staphylococcus aureus, dan Bacillus subtilis.
ca.cid.id di Laboratorium Mikrobiologi
ca.cid.id
ca.cid.id Fakultas MIPA
ca.cid.id
Penelitian ini dilaksanakan
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.
e
e
e
e
j.
n
u.n
netanggal
nej.
nej20
nej.
.bu.pada
.bu.n
.b
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Universitas
Jember
18
Februari
2010
sampai
April
2010.
Penelitian
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
ig ili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
//dig
p
p
p
t
t
t
thttp
ini hmerupakan
penelitian in vitro dengan
hthttp dengan
hthttp menggunakan metode sumuran
kontrol positif tetrasiklin 0,01% dan kontrol negatif akuades. Serial konsentrasi yang
did 20%, 25%, 30%, 35%,c.40%,
d
d
d
aj.ca.ci .15%,
aj.ca.ci .id digunakan adalah 5%,ej10%,
aj.aci .id 45%, dan 50%. ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
e
e
e
npenelitian
ne
ne
ne Acak Lengkap (RAL)
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Rancangan
percobaan
ini
menggunakan
Rancangan
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
d
/:d
:p//:kali
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
dengan
3
ulangan.
Analisis
data
dengan
One-Way
ANOVA
menggunakan
hhtt
hhtt SPSS
hhtt
versi 13 for Windows, untuk menguji perbedaan diantara semua pasangan perlakuan
d
α=0,05.
ca.cid.idengan
ca.cid.id dilanjutkan dengan uji Duncan
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
nej. penelitian tersebut idiperoleh
nej.
nej.
nehasil
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Berdasarkan
hasil
bahwa
Konsentrasi
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
idgigili
ig ili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
Hambatan
hthttp Minimum (KHM) ekstrak
hthetanol
ttp
ttp rimpang jahe terhadaphthpertumbuhan
bakteri Shigella disentriae adalah pada konsentrasi 5%, bakteri Salmonella typhi
d.id Staphylococcus aureus cadalah
d
d
d
7%,
aj.ca.cibakteri
aj.ca.ci .id adalah pada konsentrasi
aj.a.ci .id pada konsentrasi ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
ig il
idgigil
idgigil
/:d
viii
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
//dig
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
/d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
ig ili
://d
//dig
igliiblib.u
g
i
d
i
/://d
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
igliiblib.u
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
ig il
/:d
//dig
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
0,7%, dan bakteri Bacillus
subtilis adalah pada konsentrasi
0,7%, . Berdasarkan hasil neej.
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
iibli.bu.un
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
l
l
l
g
g
g
g
i
i
i
i
i
i
i
uji ANOVA
ig 4.9) daya hambat ekstrak
/:d
//:d
dig rimpang jahe (Zingiber
:p//:d
:p//:d
:pofficinale
/d(Tabel
/etanol
/dig
//dig
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
t
t
t
hht terhadap pertumbuhan bakteri
hhShigella
t
ht F hitung
Roxb.)
dysentriae diperoleh hnilai
sebesar 3842,853 dan nilai signifikasi sebesar 0,000 karena P