DESAIN EKSTRAKTOR UNTUK ANALISA NITRAT DAN KALIUM DALAM TANAH PERTANIAN DENGAN METODE POTENSIOMETRI

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/

/
:

u

u

ht

ht

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

ib.u

ib.u

ib.u

lib.u

digi
tp://

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i

d
/
/
:

http

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/

:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d

/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i

d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gil
gil

gil
DESAIN
NITRAT DAN KALIUM
://di
://di
://diEKSTRAKTOR UNTUK ANALISA
http

http

http

ht

DALAM TANAH PERTANIAN DENGAN METODE POTENSIOMETRI

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

i
/dig
/
:
p
t
t

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

b.u

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

.id/

ac
nej.

ac
nej.

lib.u

lib.u

i
/dig
/
:
p
t
t

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

h

h

h
ac
nej.

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

lib.u

lib.u

digi
tp://

ht

id/

Oleh:

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

Restu Tri//d
Utami
igili
:
ttp
NIM h081810301039

ht

ac
nej.

.u

.u

http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

SKRIPSI
ttp
h

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/
.id/JURUSAN KIMIA
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
e
une
u
.PENGETAHUAN
.MATEMATIKA
FAKULTAS
DAN ILMU
ALAM ilib.un
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
UNIVERSITAS
http
http JEMBER
http
ac
nej.

ht

2013

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http
id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

.id/

.id/

d/
ac.i

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

u

.id/

lib.u

digi
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

nej.

u

ilib.

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

.u

ht
id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

g
://di
Oleh:
p
t
t
h

ht

.id/

ac
nej.

http

id/

ac.
nej.

ht

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

dig
tp://

http

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

.u

SKRIPSI
ttp
h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

diajukan guna melengkapi tugas akhir dan memenuhi salah satu syarat
/
d/
untuk menyelesaikan
program studi kimia
c.i(S1)
c.id
a
a
.
.
j
j
e
.unsains
.une dan mencapai gelar sarjana

d/
ac.i

ht

.id/

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

.u

ht

ht

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

tp

u

ac.
nej.

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
DESAIN EKSTRAKTOR
UNTUK ANALISA
DAN KALIUM b.une
.unNITRAT
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
igili
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
DALAM
METODE POTENSIOMETRI
ttp
http
http TANAH PERTANIAN hDENGAN

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

Restu Tri Utami

.id/

ac
nej.

lib.u

lib.u

digi
tp://

/
.id/NIM 081810301039
c.id
a
.
j
.une
b
i
l
i
g
://di
http

i
/dig
/
:
p
t
t

h
.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

.id/

ac
nej.

ac
nej.

lib.u

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

h

/
/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
JURUSAN KIMIAune
.une
.
.u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g MATEMATIKA DAN//d
ig PENGETAHUAN ALAM
FAKULTAS
://di
: ILMU
://di
http
http
http
.id/

ac
nej.

UNIVERSITAS JEMBER

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

ac
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

httpii

http

tp

.id/

.id/

2013

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ht

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

PERSEMBAHAN
http

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

/
/
.id/
.id/
.iduntuk:
.idSkripsi
c
c
c
c
ini
saya
persembahkan
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
1. Ayahanda
Agus
keluarga
g
gSulastini tercinta, serta semua
g Suharno dan Ibunda Mimin
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h doa, dukungan, motivasi, perhatian
h kasih sedalam-dalamnya atas
terima
dan kasih
id/
.ac.

nej

.u

ilib
//dig

.un

une

tp

gilib
i
d
/
/
:

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

.id/

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

httpiii

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

h

tp

ac
nej.

lib.u

lib.u

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

ht

.id/

lib.u

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

u

ac
nej.

.u

.u

http

id/

ac.
nej.

ht

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

gilib
i
d
/
/
:

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

digi
tp://

.u

.u

.id/

.id/

ilib.

.id/

ac
nej.

telah memberikan ilmu dan /membimbing dengan penuh kesabaran;
/

ac
nej.

dig
tp://

ac
nej.

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
3. Almamater tercinta
dan
ne Ilmu Pengetahuan Alam
.une
.u
.une Fakultas Matematika
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
Universitas
://di
://di
://di Jember.
http
http
http

/

.id
j.ac

gilib
i
d
/
/
:

.id/

id/

c.
karunianya baik di dunia
ej.amaupun di akhirat. Amin;

ilib
2. Guru-guru
1, SMP N 1 Sukodono,
igilib
igTompokersan
igdiilibSDN Gucialit 02 dan SDN
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
httpUNEJ yang
http di Jurusan Kimia FMIPA
http N 1 Lumajang serta dosen-dosen
SMA

tp:

lib.
i
g
i
://d

sayang yang tiada henti. Semoga Allah SWT senantiasa mencurahkan rahmat dan

ht

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

u

ht

ht

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ac
nej.

lib.u

lib.u

lib.u

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

h

h

h

*) Departemen Agama Republik /Indonesia.1998. Al Qur’an dan /Terjemahannya.

id/
.ac.

c.id
j.aPutra
e
Semarang : PT Karya
Toha
n
lib.u
i
g
i
://d
http

nej

.u

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

ht

.id/

lib.u

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

u

ilib.

ac
nej.

.u

.u

http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

tp

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

.id/

ac
nej.

id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

httpiv
ac.
nej.

ht

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

.u

.id/

.id

ac
nej.

.id/

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

ttp
hMOTTO

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Sesungguhnya
sesudah kesulitan ituuada
.une
. ne kemudahan
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
*)
(Terjemahan Q.S. tAlam
://di
://diNasyroh ayat 6)
://di
http
ht p
http

lib.u

digi
tp://

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht

.id/

digi
tp://

.u

.u

/
id/ Jadikan sabar dan sholat asebagai
.id/
.idAllah
.id/ penolongmu, sesungguhnya
c
c
c
beserta
oranga
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
orang yang
sabar
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h Al-Baqarah: 153)*)
h
(Terjemahan Q.S.

ac
nej.

dig
tp://

ac
nej.

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

u
Nama
ilib. : Restu Tri Utami

u

ilib.

dig
tp://

dig
tp://

ht

gilib
i
d
/
/
:

http

PERNYATAAN
http

a
nej.

ht
id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

: 081810301039ht

NIM

ac
nej.

.u

.u

/
Saya yang bertanda tangan
c.id di bawah ini:

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

Menyatakan dengan sesungguhnya bahwa karya ilmiah yang berjudul “Desain

/
/
/
/
c.id
c.id dan Kalium Dalam Tanah
c.idEkstraktor Untuk Analisaj.Nitrat
Pertanian
Dengan Metode j.ac.id
a
a
a
.
.
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Potensiometri”
adalah
benar-benar
hasil
karya
sendiri,
kecuali
jika
dalam
pengutipan
g
g
g
g
di
://di
://di
://di
tp://
http
http
http
substansi disebutkan sumbernya, dan belum pernah diajukan pada institusi manapun,

ht

serta bukan karya jiplakan. Saya bertanggung jawab atas keabsahan dan kebenaran

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
isinya sesuai dengan sikap
ilmiah yang harus dijunjungne
tinggi.
.une
.u
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
ig
Demikian
/dig sebenarnya, tanpa adanya
://dtekanan
:/dengan
://di pernyataan ini saya buat
http
http
http

ht

dikemudian hari pernyataan
/
/
/ ini tidak benar.
/
.idternyata
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di 2013
://di
://di
p
p
p
Jember,
18
Februari
t
t
t
t
t
t
h
h
h

ht

id/
.ac.

nej

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

dan paksaan dari pihak manapun serta bersedia mendapat sanksi akademik jika

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

Yang menyatakan,

d/
ac.i

nej.

u

ilib.

dig
tp://

d/
ac.i

nej.

u

ilib.

dig
tp://

/
c.id

lib.u

digi
tp://

lib.u

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

.id/

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

httpv

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

ht
.id/

ac
nej.

.u

.u

tp

lib.u

i
/dig
/
:
p
t
t

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

h

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

lib.u

Restu Tri Utami

NIM 081810301039

h

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

/
c.id

a
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

ht

ht

/
c.id

a
nej.

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht
a
nej.

nej.

u

ilib.

dig
tp://

id/

d/
ac.i

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

ht

ht

ht

id/

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

ttp
SKRIPSI
h

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

/
/DAN KALIUM
/UNTUK ANALISA NITRAT
/ DESAIN EKSTRAKTOR
d
d
d
i
i
i
.
.
.
c.id
cPOTENSIOMETRI
c
c
DALAM TANAH PERTANIAN
DENGAN METODE
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
di
://di
://di
://di
tp://
http
http
http
ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

ac
nej.

.
gilib
i
d
/
/
:

http

tp

u

lib.
i
g
i
://d

id/

ac.
nej.

.u

http

.id/

ac
nej.

id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

httpvi
ac.
nej.

ht

.id/

gilib
i
d
/
/
:

http

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

un

lib.
i
g
i
://d

.id/

.u

.id/

id/

http
ac
nej.

ht

h

c.
: Drs. Zulfikar,
ej.a Ph.D

.id/

gilib
i
d
/
/
:

lib.u

c
Dosen Pembimbing
ej.a Anggota

ac
nej.

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

: Drs. Siswoyo, M.Sc., Ph.D

.id/

http

tp

.id/

.id/

ac
nej.

Dosen Pembimbing Utama

un

ht

ht

h

lib.
i
g
i
://d

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

/di
ttp:/

h
ac
nej.

u

.u
Pembimbing
gilib

lib.u

ht
id/

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

.id/

http

.id/

lib.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ht

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

id/

u

ht

digi
tp://

Oleh

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

ac
nej.

id/

u

ilib.

dig
tp://

http

NIM 081810301039

id/

ac.
nej.

.u

lib.u
i
g
i
Restu Tri
://dUtami
http

u

u

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

PENGESAHAN
http

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

/
/
.id/
.idKalium
.id/ Untuk Analisa Nitrat.adan
.idSkripsi
c
c
c
c
berjudul
“Desain
Ekstraktor
Dalam
Tanah
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g diuji dan disahkan oleh//dFakultas
g Metode Potensiometri”//dtelah
Pertanian Dengan
dig
: i
: i
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h Universitas Jember pada h
h
Matematika
dan Ilmu Pengetahuan Alam

ht

Hari, Tanggal :

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Tempat: Fakultas Matematika
dan Ilmu PengetahuanuAlam
. ne Universitas Jember ilib.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
/dig
/di
/di
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
ht
ht
ht

id/
.ac.

nej

lib.u

digi
tp://

Tim Penguji

.id/

ac
nej.

Ketua (DPU),

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

Penguji h
II,tt

http

lib.u

http

ht

NIP. 196410261991031001

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

Mengesahkan .u
u
ilib.
ilib
g
g
i
i
d
d
// Ilmu Pengetahuan Alamttp://
Dekan Fakultas Matematika
ttp:Dan

ilib
//dig

:

tp:

ac.
nej.

gi
Drs. Mukh. Mintadi
://di

ht

.u

.u

ht
id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

.id/

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

id/

gi
Dr. Bambang
://di Piluharto, S.Si., M.Si
http

ac
nej.

p

http

ac.
nej.

NIP. 197107031997021001

ilib
//dig

.u

.id/

/

.id
NIP.
.ac196310121987021001

nej

gilib
i
d
/
/
:

lib.u

u

ilib.

ht

Drs. Zulfikar, Ph.D

id/

id/

dig
tp://

.u

http

Drs. Siswoyo, M.Sc, Ph.D

/
/
c.id
c.id NIP. 196605291993031003
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
dig
://di
p
t
tp://
t
h
Penguji I,
ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

Sekretaris
(DPA),
.id/

.id/

ac
nej.

ht

ht

h

h

Universitas Jember,

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

http

id/

ac.
nej.

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

httpvii

http

tp

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

NIP 196101081986021001

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ttp DEA., Ph.D
Prof. Drs. hKusno,

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

RINGKASAN
http

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ht

/
.id/ Pertanian Dengan .ac.id/
.id/ Nitrat dan Kalium .Dalam
.idDesain
c
c
c
Ekstraktor
Untuk
Analisa
a
a
a
.
.
j
j
j
j
.une
.une 2013: 59 halaman; Jurusan
.uneRestu Tri Utami, 081810301039;
.une
Metode Potensiometri;
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g Alam Universitas Jember.
g
dig
Kimia Fakultas
://di
://di
://di Matematika dan Ilmu Pengetahuan
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h

lib.u

Potensiometri merupakan/ suatu cara analisa yang didasarkan
/ pada pengukuran

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e ini yang digunakan untuk
potensial sel suatu elektroda
kerja. Salah satu teknik
.une
.unsaat
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
analisis ttanah
elektroda selektif ion
//di suatu
//di
:yaitu
:berbasis
://diadalah potensiometri yang
http
http
ht p

ht

/
/
/
/
respon berupa .potensial
listrik terhadap ion .tertentu
secara selektif.
.idmemberikan
c.id
c id
c id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Pengukuran menggunakan
mempunyai
kelebihan antaralilain
.une
.une
.une elektroda selektif ion
b
b
b
i
i
l
l
i
i
i
g
/dig
/dig
://di
relatifhmurah,
ttp:/ jangkauan aplikasi yang
ttp:/ mudah digunakan dan hmemiliki
httpsangat luas,

ht

id/
.ac.

nej

digi
tp://

ht

elektroda yang berfungsi sebagai sensor yang bekerja secara potensiometri dan akan

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

selektif dan memiliki waktu respons cepat. Komponen utama portable ekstraktor

/
/
/
/
adalah dua buah
c.id
c.id
c.id menggunakan metode potensiometri
c.iduntuk analisis nitrat dan kalium
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une ion nitrat dan kalium,ilibdan
.une canebo, elektroda iselektif
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
wadah
plastik,
timbangan,
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h Wadah plastik merupakan htempat sampel
h pembanding LiAc dari ELIT.
elektroda

ht

dimana dilakukan pengocokan agar sampel homogen, wadah plastik berikutnya

ht

didapat dan harganya murah,
Sampel lebih fresh, sehingga
/
/
dmudah
id/ komponen tanah
id/
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne filtrasi lebih cepat. bDari
tidak berubah dan .uProses
.une
.unekelebihan tersebut, portable
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
//di mempunyai kelemahanttyaitu
://di
://dSulit
:juga
ekstraktor
dalam hal membawa
peralatan
ke
http
h p
http

ht

nej.

u

ilib.

dig
tp://

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
merupakan tempat filtrat
jTimbangan berfungsi untuk nej
j yang diserapkan pada canebo.
u
.une
.une
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
g
i
i
i
menimbang
sampel
pada
saat
pengukuran
lapangan.
Kelebihan
portable
ekstraktor
d
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http

d/
ac.i

antara lain Tidak membutuhkan tempat sampel dari bahan gelas, sehingga lebih

c.i
ej.a

.un

ilib
//dig

tp:

lapangan, dimana banyak peralatan yang dibawa misalnya digital voltmeter yang

.u

tp

gilib
i
d
/
/
:

/
/
/
besar dan rangkaian antara
id/ dengan elektroda.
.idterlalu
c.id
c.satu
c.id tempat filtrat tidak menjadi
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.une percobaan. Tahap pertama
.undilaksanakan
Penelitianilibini
dalam empat
tahap
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
dig
://di
://di respon elektroda terhadap
tp://
yaitu mengetahui
http variasi ekstraktan denganhtmenggunakan
http

ac
nej.

ht

4 variasi ekstraktan yaitu air, KCl 1 M, CaCl2 0,01 M, dan (NH4)2SO4 0,04 M untuk

/
/
/
/
c.id7, CaCl2 0,01 M, dan j.ac.id
c.id yaitu air, (NH4)OAc 1 N
c.idnitrat. Sedangkan untuk jkalium
pH
a
a
a
.
.
.
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
viii
h
h
h
id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ttp
HNO3h1ttpN. Ekstraktan optimum yang
adalah
httpdidapatkan untuk nitrat danhkalium

tp

CaCl2 0,01 M.

d/
ac.i

u

id/

id/

id/

.
.
.
Tahap kedua yaitu
j.ac terhadap variasi waktu nej.ac
j.acmengetahui respon elektroda
e
e
n
n
u
.u
.u
ilib.
pengadukan./dVariasi
igilib5, 15, 25, 35, dan 45 menit.
igilib waktu yang digunakan/dyaitu
/digWaktu

nej.

ilib.

dig
tp://

ht

:/

:/

:/

p
httpdan kalium
httterbesar.
httpdiperoleh dari potensial yang
optimum
Hasil pengukuran nitrat
bahwa antara waktu 5-45 menit,/besarnya nilai beda potensial menunjukkan
tidak ada
/

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
perbedaan beda potensial
ne 5 menit dapat digunakan
.une
.uwaktu
.une secara signifikan sehingga
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
sebagai waktu
://di
://diefisiensi waktu.
://dioptimum dengan pertimbangan
http
http
http

ht

/
/
/
/
dengan menggunakan
.idekstraktor
c.id Hasil menunjukkan j.ac.id
c.id ekstraktan dan waktu optimum.
a
a
.
.
j
j
bahwa konsentrasi
antara
ekstraktor
biasa nitrat dan kalium
.une
.une
.une portable ekstraktor dan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
/dig nilai
://di
://di
memiliki
garis yang linier. hBesarnya
ttp:/
http
httpkorelasi, kurva korelasi menunjukkan

ht

id/
.ac.

nej

lib.u

digi
tp://

ht

Tahap ketiga yaitu pengukuran aplikasi lapangan menggunakan portable

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

regresi nitrat dan kalium menggunakan portable ekstraktor dari kurva kalibrasi adalah

/
/
d/
id/
ekstraktor biasa
yang diperoleh
c.id
c.iregresi
c.menggunakan
c.id0,982 dan 0,994 sedangkan
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
.une
.undari
.uneLimit deteksi yang diperoleh
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
yaitu
0,983
dan
0,995.
portable
ekstraktor
untuk
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
nitrat hdan kalium yaitu sebesar 0,56 hdan 1,06 ppm, menggunakan ekstraktor
biasa

ht

sebesar 0,73 dan 0,44 ppm serta reprodusibilitas nitrat sebesar 0 % sampai 0,42% dan

nej.

u

ilib.

dig
tp://

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
kalium sebesar 0,15%
sampai
0,55%, sedangkan menggunakan
ekstraktor biasa nej
j
j
u
.une
.une
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
g
i
i
i
reprodusibilitas
nitrat
sebesar
0%
sampai
0,18%
dan
kalium
sebesar
0%
sampai
d
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http

d/
ac.i

0,62%.

ht

Penelitian tahap ke empat
analisis
antara portable
/
id/
id/ yaitu perbandingan hasil
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e digunakan yaitu flame
ekstraktor, ekstraktor
.une
.unebiasa dan metode standart.unyang

d/

c.i
ej.a

.un

ilib
//dig

igilib

igilib

igilib

d
/d
/d
photometer
varians satu arah untuk
p://analisis
ttp:/ nitrat dan
ttp:/dan spektrofotometer. Hasilttuji

tp:

ht

h

h

h

kalium yaitu besarnya nilai F hitung > F tabel, artinya terdapat perbedaan rata-rata

.u

tp

gilib
i
d
/
/
:

/
/
/
/ ketiga metode tersebut untuk
.iddari
c.iddi setiap lokasi tanah. j.ac.id
c.id analisis nitrat dan kalium
a
a
.
.
j
j
.une
.une keseluruhan, tetapi bisailisaja
.une bukan karena berbeda
Ketiga pengukuran
tersebut
secara
b
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
/dig
://di pada
://di
ttp:/
ekstraktan
tidak dapat digunakan
http
http yang digunakan pada hpotensiometri

ac
nej.

pengukuran menggunakan metode spektrometri sehingga ketiga pengukuran tersebut

/
/
c.idberbeda secara nyata. j.ac.id
a
.
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
dig
://di
p
t
tp://
t
h
id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

ht

gilib
i
d
/
/
:

http

httpix

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

PRAKATA
http

ht
id/

id/

id/

.
.
. ke hadirat Allah SWT atas
Puji syukur alhamdulillah
j.ac segala limpahan rahmat nej.ac
j.ac
e
e
n
n
u
u
u
ilib.
ilib. skripsi yang berjuduld“Desain
ilib.
dan karunia-Nya
/ ig
/dig
/dig sehingga penulis dapat meyelesaikan

ac.
nej.

u

ilib.

ac
nej.

.u

.u

id/

dig
tp://

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ttp:/

ttp:/

ttp:/

ht

h
h
h Untuk Analisa Nitrat dan Kalium
Ekstraktor
Dalam Tanah Pertanian Dengan
Metode

Potensiometri”. Skripsi ini disusun
/
/syarat menyelesaikan
/ untuk memenuhi salah satu
d
d
i
i
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
pendidikan strata satu
Matematika dan Ilmu
ne
une
une(S1) pada Jurusan Kimia uFakultas

id/
.ac.

nej

.u
igilib

lib.

lib.

ilib.
g
i
d
Pengetahuan
:// Alam.
http

d
tp://

i
/dig
/
:
p
t
t

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

h

h

Penyusunan skripsi ini tidak lepas dari bantuan berbagai pihak. Oleh karena

/
/
/
/ penulis mengucapkan terima
.iditu
c.id
c.id
c.id kasih kepada:
a
a
a
.
.
.
j
j
j
1. Prof. Drs.libKusno,
.une
.uneFakultas MIPA Universitas
.une DEA, Ph.D selaku ilDekan
b
b
i
i
l
i
i
g
g
dig
://di
://di
tp://
http
http
htJember;

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

ht

2. Drs. Achmad Sjaifullah, M.Sc, Ph.D selaku ketua Jurusan Kimia Fakultas

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

d/
ac.i

nej.

u

ilib.

dig
tp://

nej

.id/

.id/

/

d
MIPA Universitas.Jember;
ac.i

ac
nej.

u

u

u

ac
nej.

.
b.
3. Bapak iDrs.
Pembimbing Utama,igBapak
ilib.
giliDosen
gilib Siswoyo, M.Sc, Ph.d selaku
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
tp:
ttp:
httpmeluangkan
htZulfikar,
Ph.D selaku Dosen h
Pembimbing
Anggota, yang telah

ht

waktu, tenaga, dan pikiran serta perhatiannya untuk memberikan dukungan,

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
dan pengarahanne
demi
skripsi
ini;
j
j
j terselesaikannya penulisan
.une
.une
.u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
ig selaku Dosen Penguji I:/dan
4. Bapak
/digbapak
://dM.Si
://diDr. Bambang Piluharto, tS.Si.,
p
p
p
t
t
t
t
t
h
h
h
Drs. Mukh. Mintadi selaku Dosen Penguji II, yang telah meluangkan

d/

c.i
ej.a

.un

ilib
//dig

tp:

ht

waktunya guna menguji,
serta memberikan kritik
d/ dan saran demi
d/

/
c.id
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
kesempurnaan
ini;
.une
.une
.unskripsi
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
://di Kimia
://dUNEJ,
://didan ibu dosen-dosen FMIPA
5. tbapak
dan dosen-dosen Jurusan
http
http
h tp

ht

khususnya yang telah banyak memberikan ilmu dan pengetahuan;

/
/
/
.id/ 6. Mas Alfian Ilham.aterima
c.id dan perhatian yang j.ac.id
c.id kasih atas dorongan semangat
a
.
j
j
.une
.une
.uneini;
diberikanilselama
b
b
b
i
i
i
l
l
i
i
g
dig
/dig
://di segala
tp://
ttp:/ kasih untuk semua kekompakan,
7. htteman-teman
angkatan 2008, h
terima
http

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

bantuan, semangat, dan kenangan yang telah diberikan;

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

httpx

http

tp

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

d/
ac.i

ht

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

tp
ttp nila terima
8. htteman-teman
laboratorium kimia
httpinstrumen ulil, citra, putri, hdan

tp

ht

kasih atas kerjasama dan kekompakannya;

.id/
.id/
.id/ Barat yang tidak bisa.adisebutkan
.id/ 9. teman-teman Kos.aMerak
c
c
c
c
satu
per
satu
a
a
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g kalian tak kan terlupakan;//dig
kenangan
dig
://di
:
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
10.hsemua pihak yang tidak dapat disebutkan
satu-persatu.

ht

/
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Penulis menerima
une yang sifatnya membangun.
.une
.saran
.une segala bentuk kritik dan
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
/di ilmu
Akhirnyatp:penulis
berharap, semoga karya
ini dapat bermanfaat
//di
:/bagi
://dtulis
http
http
ht

ht

.id/

ac
nej.

lib.u

digi
tp://

pengetahuan.

ac
nej.

gi
://di

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

.id/

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

httpxi

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u

lib.u

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

ht

.id/

lib.u

digi
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

Penulis

http

http

tp

ac
nej.

.u

Jember, 18 Februari
lib.u2013

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

u

ilib.

dig
tp://

u

ilib.

dig
tp://

ht

t

t

t

Halaman ej.ac.i
un

ac.
nej.

ilib.

dig
tp://

ht
d/

id/

u

ilib.

dig
tp://

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

.u

DAFTAR
http ISI

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

h
h
h
HALAMAN
SAMPUL .........................................................................................
i

HALAMAN JUDUL .............................................................................................
ii
/
id/
id/
id/
.
.
.
c.id
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
HALAMAN PERSEMBAHAN
...........................................................................
iii.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
g
i
di
HALAMAN
...........................................................................................
://di iv
://di
://dMOTTO
tp://
http
http
http

ht

/
/
/
/
PEMBIMBING
vi
.idHALAMAN
c.id
c.id
c.id...............................................................................
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
HALAMAN PENGESAHAN
...............................................................................
vii.un
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di viii
://di
://di ........................................................................................................
RINGKASAN
http
http
http

ht

HALAMAN PERNYATAAN ............................................................................... v

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

PRAKATA ............................................................................................................. x

/
/
/
/
xii
c.id
c.id
c.id
c.idDAFTAR ISI ..........................................................................................................
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
ne
.une
.une
.u................................................................................................
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
DAFTAR
TABEL
xv
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h GAMBAR .............................................................................................
DAFTAR
xvi

ht

DAFTAR LAMPIRAN ....................................................................................... .. xviii

nej.

u

ilib.

dig
tp://

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
BAB 1. PENDAHULUAN
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig Belakang .................................................................................
1.1
://di 1
://di
://dLatar
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h

d/
ac.i

1.2 Rumusan Masalah ........................................................................... 3

d/

c.i
ej.a

.un

ilib
//dig

tp:

ht

1.3 Batasan Masalahd..............................................................................
3
/
d/

/
c.id
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
1.4 Tujuan
4 .une
.une
.u...............................................................................................
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i b
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
4
p Manfaat .............................................................................................
http
http
htt1.5

ht

BAB 2. TINJAUAN PUSTAKA

.id/

ac
nej.

://d 10
://d
p://dTeknologi Pengolahan Tanah
http
http ........................................................
htt2.2

tp

d/

id/

ac.
nej.

d/

.i
.i
2.2.2 Teknologi
j.ac .......................... 10
j.ac VRT (Variable Rate Technology)
une

une

gilib
i
d
/
/
:

http

httpxii
id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.
gilib
i
d
/
/
:

.
gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

2.2.1 Teknologi URT (Uniform Rate Technology) ........................... 10

d/
ac.i

nej.

u

.
gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

a
nej.

a
nej.

.u
.u Kimia Tanah ....................................................................
2.1.1
Sifat
6 .u
igilib
igilib
igilib

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

/
/
2.1 Tanah ...............................................................................................
5
c.id
c.id

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

p Analisis Tanah ...................................................................................
11
http
http
htt2.3

tp

2.3.1 Pengambilan Contoh Tanah ...................................................... 11

.u

id/

id/

d/
ac.i

c.
c.
2.3.2 Ekstraksi
11
ej.a
ej.a ....................................................................................

nej.

igilib
d
/
/
:
tp

ht

.un

.un

id/

ac.
nej.

.u

ilib
ilib
igilibEkstraksi cair-cair .....................................................................
/dig 12
/dig
/d2.3.3

:/
:/
ttp:/
http
http 2.3.4 Ekstraksi padat-cairh(leaching)
.................................................
13
id/
.ac.

nej

lib.u

digi
tp://

ht

2.3.5 Potensiometri/ ............................................................................
14
/

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
2.3.5.1
15 une
.une
.uneElektroda Selektif Ion ......................................................
b.
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
i
i
d
d
d
2.4
16
://
://
://Soil Extractant ...................................................................................
http
http
http

BAB 3. METODOLOGI PENELITIAN

.id/

ac
nej.

ac
nej.

ac
nej.

.id/

ac
nej.

3.2 Alatlib
dan
.u Bahan.................................................................................
b.u
li18
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
://d 18
://d
://d
http
http
http 3.2.1 Alat............................................................................................

.u

gilib
i
d
/
/
:

3.1 Tempat Penelitian
18
.id/
.id/ dan Waktu ........................................................

tp

ht

ht

3.2.2 Bahan ........................................................................................ 18

d/
ac.i

nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

://d
://d
://d
http
http
http 3.4.1 Pembuatan larutan.....................................................................
20

tp

d/
ac.i

nej.

u

ilib.

dig
tp://

/

/

/

d
d
.id
3.3 Diagram Alir
..................................................................
19
ac.i
ac.i
acPenelitian
.
.
.
j
j
j
e
e
e
.un
.un
b.un
3.4 Prosedur
igili20
igilib
igilib Penelitian ..........................................................................
3.4.1.1 Ekstraktan ......................................................................... 20

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
3.4.1.2ne
Larutan
standart nitrat dan kalium
j ................................... 21 nej
j
.une
.u
b.u
b
b
i
i
l
l
ili21
i
i
g
g
g
i
i
i
3.4.2
Pengambilan
sampel
................................................................
d
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http
3.4.3 Desain ekstraktor untuk analisa nitrat dan kalium .................... 22

d/

c.i
ej.a

.un

ilib
//dig

tp:

ht

ht

3.4.4 Penetapan kadar
22
d/
d/ air ..................................................................

/
c.id
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
3.4.5 Pengukuran
analit menggunakan .metode
une potensiometri (Ion lib.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
i
g
g
i
/dig 23
/di
/dSelective
/
/
/
:
:
:
Electrode)
...........................................................................
p
p
p
t
t
t
ht
ht
ht

ht

3.4.5.1 Penentuan kondisi optimum ekstraktan ........................... 23

/
/
3.4.5.2 Penentuan
24
c.id
c.id waktu optimum ...............................................

.id/

ac
nej.

tp

d/

id/

ac.
nej.

d/

.i
3.4.8 Pengukuran
................ 25
ac.i
j.ac analit menggunakan flamej.photometer
une

une

gilib
i
d
/
/
:

http

httpxiii
id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.
gilib
i
d
/
/
:

.
gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

3.4.7 Pengukuran analit menggunakan spektrofotometer UV-VIS ... 25

d/
ac.i

nej.

u

.
gilib
i
d
/
/
:

.id/

ac
nej.

u
.u
3.4.6
analit menggunakan
ekstraktor dengan ilib.u
lib.portable
libPengukuran
i
i
g
g
g
i
i
://di 24
://d
://d
metode potensiometri
http
http..............................................................
http

.u

gilib
i
d
/
/
:

a
nej.

a
nej.

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

26
http
http Metode Potensiometri ....................
http 3.4.9 Karakteristik Pengukuran

tp

d/
ac.i

3.5 Analisis Data ..................................................................................... 26

.u

id/

id/

c.
3.5.1 Anova
28
ac. Way .......................................................................
ej.a
ej.One

nej.

igilib
d
/
/
:
tp

.un

.un

:/

ttp:/

ttp:/

http

h
h HASIL DAN PEMBAHASAN
BAB 4.
nej

lib.u

digi
tp://

id/

ac.
nej.

.u

ilib
ilib
igilibUji-t .........................................................................................
/dig 29
/dig
/d3.5.2

id/
.ac.

ht

ht

4.1 Desain Instrumen Portable Ekstraktor Menggunakan Metode

/

/

c.id

c.id

a
a
Potensiometri
30
nej.
nej. .............................................................................................
lib.u

lib.u

lib.u

gi
gi
4.2
digi Pemisahan/model ekstraksi
://di 31
://di .................................................
://Model
http

http

http

.id/

ac
nej.

ht

4.3 Kondisi Optimum Analisis Nitrat dan Kalium ............................. 33

/

.id
j.ac

une

lib.
i
g
i
://d

tp

4.3.1 Variasi Jenisd/Ekstraktan ...........................................................
33
d/

/
c.id
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4.3.2 Variasi
37.une
.une
.une Waktu Pengadukan ......................................................
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g b
g
g
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
: Lengas) Tanah ...........................
: Pengukuran Kadar Air (Kadar
4.4
41
http
http
http

ht

4.5 Pengukuran Nitrat dan Kalium Menggunakan Portable

/
/
Ekstraktor Dengan
42
c.id
c.id Metode Potensiometri ....................................

.id/

ac
nej.

g
://di

g
://di

.id/

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

Portable Ekstraktor
http
http
http Metode Potensiometri Menggunakan

tp

d/
ac.i

nej.

u

ilib.
g
i
d
/
:/

tp

id/

ac.
nej.

u
.une
.une
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
4.7/Karakteristik
Pengukuran Nitrat
dan Kalium dengan Metode
g
g
g
i
i
i
d
d
d
/
/
:/
:/
:/
http
http
http Potensiometri ....................................................................................
48

ht

4.7.1 Daerah Linier ........................................................................... 48

/

/

c.id

c.id

/

c.id

4.7.2 Sensitivitas
51 unej.a
ej.a
ej.a ...............................................................................
n
n
u
u
.
.
ilib.
ilib
ilib
g
g
g
i
i
i
d
d
d
51
p://
p://
p:// 4.7.3 Limit Deteksi ...........................................................................

htt

htt

htt

ht

4.7.4 Reprodusibilitas ....................................................................... 52

/
/
/
/
5. PENUTUP
.idBAB
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
5.1 Kesimpulan
55
.une
.une
.une ........................................................................................
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
ig
://di 55
://di
p://dSaran .................................................................................................
http
http
htt5.2

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

d/

d/

.i
.i
spektrofotometer)
48
j.ac
j.ac .............................................................................

id/
.ac.

lib.u

ht

dengan Metode Standart (flame photometer dan

nej

digi
tp://

tp

a
nej.

u
4.6 Perbandingan
Pengukuran Nitratildan
ib.uKalium Menggunakan
ilib.

.u

gilib
i
d
/
/
:

a
nej.

ht

DAFTAR PUSTAKA ............................................................................................ 56

/
/
/
/
60
c.id
c.id
c.id
c.idLAMPIRAN ...........................................................................................................
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
xiv
h
h
h
id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

ht
id/

id/

id/

Halaman ej.ac.
.un
lib
lib.uBiasa ................................
lib.u Ekstraktor dengan Ekstraktor
i
i
i
g
g
g
4.1 Perbedaan
Portable
47
i
i
i
/d
/d
/d

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

.u

DAFTAR
http TABEL

id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac.
nej.

ac.
nej.

ttp:/

ttp:/

ttp:/

ht

h
h literatur ..............................................
h deteksi hasil pengukuran dengan
4.2 Limit
52
ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

.id/

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

httpxv

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u

lib.u

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

ht

.id/

lib.u

digi
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

ht

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

.u

http

id/

u

ilib.

dig
tp://

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

id/

ac.
nej.

.id/

ac
nej.

.u

.u

http

ht

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

tp

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

.u

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u

lib.u

lib.u

digi
tp://

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

id/

ac.
nej.

ht
id/

ac.
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

3.1

lib.u

http

ht
id/

id/

id/

ac
nej.

.u

Halaman ej.ac.
n
u
lib.u
lib.u
lib.Penelitian
i
i
i
g
g
g
Diagram
Alir
.........................................................................
19
i
i
i
/d
/d
/d

ac.
nej.

ac.
nej.

ttp:/

ttp:/

ttp:/

3.2

h ...... 22
h
h
Desain
Instrumen Portable Ekstraktor
Analisis Nitrat dan Kalium

4.1

Desain portable ekstraktor/ (home made) di lapangan ...........................
30
/

4.4

Grafik Optimasi Ekstraktan Nitrat ......................................................... 34

ht

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
4.2 Model pemisahan
.une ............................ 32ilib.une
.unemenggunakan portable ekstraktor
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
i
/di33
/di biasa .................................
/dpemisahan
4.3 Model
menggunakan ekstraktor
/
/
/
:
:
:
p
p
p
t
t
t
ht
ht
ht

ht

/
/
/
Grafik pembuktian ekstraktan
35
d/
.id4.5
c.id
c.i......................
c.id KCl sebagai pengganggu
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
4.6 Grafik Optimasi
Kalium ......................................................
36lib.un
.une
.unEkstraktan
b
b
i
i
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
4.7 Grafik
http 36
htt4p)OAc sebagai pengganggu ............
http pembuktian ekstraktan (NH

ht

id/
.ac.

nej

digi
tp://

.id/

gilib
i
d
/
/
:

DAFTAR
http GAMBAR

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

4.8

Grafik Optimasi Waktu Pengadukan Nitrat tanah A ............................. 37

/
/
/
id/
Nitrat tanah B ..............................
38
c.id
c.id
c.Pengadukan
c.id4.9 Grafik Optimasi Waktu
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
e
.unCe ............................. 38ilib.une
.unWaktu
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
4.10
Grafik
Optimasi
Pengadukan
Nitrat
tanah
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h Kalium tanah A ..........................
h
4.11 Grafik
Optimasi Waktu Pengadukan
39

ht

4.12 Grafik Optimasi Waktu Pengadukan Kalium tanah B ........................... 40

ht

Grafik Perbandingan konsentrasi
nitrat antara portable ekstraktor
dan
/
/
d4.15
id/
id/
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
Ekstraktor biasa
ekstraktan Air .................................................
42 .une
.une
.undengan
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
igilib
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
4.16 Grafik
Perbandingan
konsentrasi
kalium
antara
portable
ekstraktor
dan
http
http
http

ht

nej.

u

ilib.

dig
tp://

.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
4.13 Grafik OptimasinWaktu
C
j
j ........................... 40
j Pengadukan Kalium tanah
.une
.une
.u e
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ig portable ekstraktor dan://dig
ig
4.14 Grafik
konsentrasi nitrat
://dantara
://dPerbandingan
p
p
t
t
t
t
http
h
h

d/
ac.i

Ekstraktor biasa dengan ekstraktan CaCl2 ............................................. 42

c.i
ej.a

.un

ilib
//dig

tp:

Ekstraktor biasa dengan ekstraktan CaCl2 ............................................. 43

.u

tp

gilib
i
d
/
/
:

/
/
/
d/
Grafik Perbandingan konsentrasi
kalium antara portable
dan
.id4.17
c.id
c.iekstraktor
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
ne
.une
.undengan
Ekstraktor ibiasa
ekstraktan Air .................................................
44ilib.u
b
b
i
i
l
l
i
g
/dig
/dig
://di
ttp:/ portable ekstraktor dan http:/
4.18 Kurva
http korelasi konsentrasi nitrathantara

ac
nej.

ht

Ekstraktor biasa dengan ekstraktan CaCl2 ............................................. 45

/
/
/
/
c.id
c.id dan
c.id nitrat antara portable ekstraktor
c.id4.19 Kurva korelasi konsentrasi
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
xvi
h
h
h
id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

id/

ac.
nej.

ht

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

ht
.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

.u

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.u

http

.id/

.id/

ac
nej.

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

http

tp

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

.id/

.id/

.id/

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

Ekstraktor
biasa dengan ekstraktan
http 45
httpAir .................................................
http

tp

ht

4.20 Kurva korelasi konsentrasi kalium antara portable ekstraktor dan

d/
ac.i

nej.

.u

igilib
d
/
/
:
tp

.un

.un

ac.
nej.

.u

ilib
4.21 Kurva/korelasi
ekstraktor dan
igilib
igportable
igilib konsentrasi kalium antara
d
d
d
/
/
/
/
/
:
:
:
http 46
httpAir .................................................
http
Ekstraktor
biasa dengan ekstraktan

ht

4.22 Kurva kalibrasi dari perubahan
konsentrasi nitrat dengan ekstraktor
/
/

/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
biasa ......................................................................................................
49 une
.une
.une
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
g
i
i
i
d
d
d
4.23 Kurva
nitrat dengan portable tp://
://
://kalibrasi dari perubahan konsentrasi
ht
http
http

ht

/
/
/
/
Kurva kalibrasi dari perubahan
konsentrasi kalium dengan
.id4.24
c.id
c.id ekstraktor
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
biasa ......................................................................................................
50lib.un
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di kalium dengan portable
://di
4.25 Kurva
http
http
http kalibrasi dari perubahan konsentrasi

ht

id/
.ac.

nej

lib.u

digi
tp://

id/

id/

id/

c.
c.
Ekstraktor biasa dengan
46
ej.a
ej.a ekstraktan CaCl2 .............................................

ekstraktor ............................................................................................... 49

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

tp

ekstraktor ............................................................................................... 50

/
/
/
d/ .............. 52
c.id
c.ibiasa
c.idnitrat menggunakan ekstraktor
c.id4.26 Uji reprodusibilitasj.pada
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une ekstraktor ........ 52ilib.une
.une pada nitrat menggunakan
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
4.27
Uji
reprodusibilitas
portable
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h reprodusibilitas pada kaliumhmenggunakan ekstraktor biasa h
4.28 Uji
.......... 53
4.29 Uji reprodusibilitas pada kalium menggunakan portable ekstraktor ...... 53

nej.

u

ilib.

dig
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

i
/dig
/
:
p
t
t

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

id/

ac.
nej.

.id/

id/

ac.
nej.

ac
nej.

.u

gilib
i
d
/
/
:

http

xvii
http

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

.u

gilib
i
d
/
/
:

gilib
i
d
/
/
:

http

.id/

ac
nej.

ac
nej.

.u

.u

http

.id/

ac
nej.

.id/

ac
nej.

gilib
i
d
/
/
:

http

tp

ht

.id/

ac
nej.

.u

.u

lib.u

h

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

h

h

gilib
i
d
/
/
:

ac
nej.

lib.u

lib.u

ac
nej.

.id/

.id/

ac
nej.

i
/dig
/
:
p
t
t

ht

ht

.id/

lib.u

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

.id/

ac
nej.

digi
tp://

ac.
nej.

u

ilib.

dig
tp://

ht

id/

id/

id/

d/
ac.i

ht

id/

ac.
nej.

ht
i