EFEK PEMBERIAN EKSTRAK ETANOL HERBA PLATEKAN (Rullia Tuberose L.) TERHADAP KETEBALAN SEL EPITEL GINGIVA TIKUS DIABETES MELLITUS YANG DIINDUKSI ALOKSAN (PENELITIAN EKSPERIMENTAL LABORATORIS)

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i

l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id

.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.

j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d

aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t

t
hhtt

h

EFEK PEMBERIAN EKSTRAK ETANOL HERBA PLATEKAN
(Rullia Tuberose L.) TERHADAP KETEBALAN SEL EPITEL
GINGIVA TIKUS DIABETES MELLITUS
YANG DIINDUKSI ALOKSAN
(PENELITIAN EKSPERIMENTAL LABORATORIS)

SKRIPSI

Oleh
Dinda Ayu Sukma Pangestuti
NIM 071610101039

Dosen Pembimbing:
DPU: drg. Hj. Rina Sutjiati, M.Kes.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

je.aj.ac
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
BAGIAN
GIGI
ne BIOMEDIK KEDOKTERAN
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
GIGI
idgigil FAKULTAS KEDOKTERAN
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
UNIVERSITAS
JEMBER
hhtt
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

DPA:
id Hj. Herniyati, M.Kes.
c.id.drg.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

2012

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
ca.cid.iEKSTRAK
ca.cid.idPLATEKAN
ca.cid.id
EFEK PEMBERIAN
ETANOL HERBA
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
(Rullia bTuberose
nej. L.) TERHADAP KETEBALAN
nej. SEL EPITEL ilib.bu.n
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
i
i
l
l
i
i
idgigili GINGIVA TIKUS DIABETES
idgigili MELLITUS
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
YANG DIINDUKSI
ALOKSAN
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
SKRIPSI
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt
diajukan guna melengkapi tugas
akhir dan memenuhi salah satu syarat

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

(PENELITIAN EKSPERIMENTAL LABORATORIS)

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

untuk menyelesaikan Program Kedokteran Gigi (S1)
dan mencapai
c.idid
c.idid gelar Sarjana Kedokteran Gigi

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
Oleh
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
Dinda Ayuttp
Sukma
Pangestuti
/
/
p
t
t
t
h
hhtt
t
h
NIM 071610101039

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

je.aj.ac.
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

je.aj.ac.
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

BAGIAN BIOMEDIK KEDOKTERAN GIGI
FAKULTAS KEDOKTERAN GIGI
d
.cid.id
UNIVERSITAS
JEMBER
aj.ca
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
un e
2012 ilibi.bu.n
une
ilibi.b.un

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

i

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

.cid.id
.cid.id PERSEMBAHAN .ac.cid.id
ca.cid.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
nej
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
l
idgigil
idgigil
idgigipersembahkan
Skripsi ini
saya
untuk : ://d/idgigil
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
1. Allah SWT sumber dari suara hati yang bersifat mulia, sumber ilmu pengetahuan

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
2.
/
/
p

h

dan sumber dari segala
yang senantiasa menuntun
dalam setiap
.idkebenaran
.idd
d

cac.i
cac.i
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
langkah dan b
senantiasa
nej. menguatkan dalam mengahadapi
nej. setiap tantangan. ilib.bu.n
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
i
i
l
l
i
i
ili
idgigFakultas
idgigili Jember
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
Almamater
Kedokteran
Gigi
Universitas
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
aj.cac.
aj.cac.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Sukma Saraswati
dan
ne
ne adik Cahaya Muqoffi iUsmani.
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
/:d
:p//:d
:p/Hj.
:p//:d
drg.
Rina Sutjiati, M.Kes tselaku
Dosen Pembimbing Utama,
drg.
Hj.
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
.
.
a
a
a
c
c
.
.
.
j
j
j
a
a
e
e
e
j. terselesaikan
sehingga skripsi
ini
nej.
nej.
nedapat
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
Teddy
Tejomukti
terima
kasih
atas
segala
cinta,
kasih
sayang,
dukungan,
dan
doa
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
aj.ac
aj.ac
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
terimakasihliatas
kerjasamanya
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
d
d
:p//:semangat,
:p//:tersebut
:p//:d
/
/
/
Semua
guru
dan sahabat yang tidak
disini terimaksih atas
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

3. Kedua orang tua saya, ibunda tersayang, Sri mulyati dan ayahanda Agus

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
4.
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
5.
/
p

d 6.
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
7.
/
p

Muhaimin yang telah menjadi
.idid sumber inspirasi. Serta kakak
.idid tercinta Jehan Suci

Herniyati, M.Kes, selaku Dosen Pembimbing Anggota, dan drg. Happy Harmono,
M.Kes yang telah memberikan
.idid penuh kesabaran
c.idid bimbingan dan saran cdengan

yang telah diberikan

Teman-teman seperjuangan
id.id Dhita Kartikasari,
c.id.idpenelitian, Edhietya Ratriec.Putri,

dukungan serta doa yang diberikan, semoga Allah SWT membalas semua
perbuatan baik kalian.

ii

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

“Dia mengetahui apa yang di hadapan mereka dan apa yang di belakang mereka, dan

ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
l Dia kehendaki. Kursi-Nya
gigiyang
il
idapa
idgigmeliputi
langit dan bumi. ://didgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hthtp
hhtt
hhtt
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
mereka tidak mengetahui
ac.ci .id sesuatu apa pun tentang ilmu-Nya
ac.ci .id melainkan

h

Dan Dia tidak merasa berat memelihara keduanya,

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
dan Dia Mahatinggi, Mahabesar.”
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili *)
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
(Q.S.
Al-Baqarah:
255)
t
t
hthttp
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
dd
.cid.idshalat. Dan (shalat)
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id ”Dan mohonlah pertolongan
aj.ca.ci .i(kepada
aj.cadan
Allah) dengan sabar
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
itu
sungguh
berat,
kecuali
bagi
orang-orang
yang
khusyuk”
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
*)
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttpSurat Al-Baqarah: 45)
(terjemahan Qur’an

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

*)

Rosyid, S.A. 2010. Al Qur’an dan Terjemahannya Edisi Ilmu Pengetahuan. Bandung: PT

d
d Mizan Pustaka
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
e
*)
ne
ne dan Terjemahannya.ilib.bu.n
nRepublik
ne
.bu.n
.bu.n
.buQur’an
u
u
u
u
DepartemeniAgama
Indonesia. 2002.
Al
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
Surabaya:
Al-Hidayah
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
iii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id PERNYATAAN ej.aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
Saya
yang bertanda tangan dibawah
ini
:
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

NIM : 071610101039
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ej.
Menyatakan dengan
bahwa skripsi
nej.
nsesungguhnya
nej.berjudul: Efek Pemberian
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.yang
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
d
/:d
/:d
/:Sel
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
Ekstrak
Etanol
Herba
Platekan
(Rullia
Tuberose
L)
terhadap
Ketebalan
Epitel
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
d karya sendiri, kecuali jikac.dalam
d pengutipan substansi disebutkan
d
sumbernya dan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.aci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
ne
ne
nepada institusi manapun,
nebukan karya jiplakan. ilSaya
belum pernah ldiajukan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bserta
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
bertanggung
jawab
atas
keabsahan
dan
kebenaran
isinya
sesuai
dengan
sikap
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp ilmiah
hhttp
hhttp

h

id.idsaya buat dengan sebenarnya,
Demikian pernyataanc.ini
d adanya tekanan j.ac.cid.id
ca.cid.itanpa
ca.cid.id
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
j.a
j. sanksi akademik jika
j.mana pun serta bersedia.umendapat
j.
n
n
n
n
e
e
e
e
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
dan
paksaan
dari
pihak
u
u
u
u
b
b
b
b
idgiigliilib.
idgiigliilib.
idgiigliilib.
idgiigliilib.
d
d
d
/
/
/
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
ternyata
:// benar.
tptidak
p //
hthtp
hthtp
ttp:/
ttpdi:/kemudian hari pernyataanhtini
http

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne Jember, Mei 2012 ilib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
i
i
idgigil
idgigil
Yang menyatakan,
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

id.id
ca.cid.id
ca.Dinda
a
a
c
Ayu
Sukma
P
.
.
j
j
e
e
nej.
nej. NIM 071610101039ilib.bu.n
.bu.n
u
u
b
i
l
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

Nama : Dinda Ayu Sukma Pangestuti

Gingiva Tikus Diabetes Mellitus Yang Diinduksi Aloksan adalah benar-benar hasil

yang harus dijunjung tinggi.

iv

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
ca.cid.iEKSTRAK
ca.cid.idPLATEKAN
ca.cid.id
EFEK PEMBERIAN
ETANOL HERBA
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
(RulliaibTuberose
nej. L.) TERHADAP KETEBALAN
nej. SEL EPITEL ilib.bu.n
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
i
l
l
i
i
idgigili GINGIVA TIKUS DIABETES
idgigili MELLITUS
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
YANG DIINDUKSI
ALOKSAN
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
p
hthttOleh:

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

aj.ca.c.id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
d
aj.ca.ci .id Pembimbing
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Dosen Pembimbing
: drg.
Rina
u.n
ne
ne Sutjiati, M.Kes
ne Utama
.bu.n
.bu.n
.Hj.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
il
idgigPembimbing
idgigil
Dosen
Anggota
:idgdrg.
igil Hj. Herniyati , M.Kesp://:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhttp
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

SKRIPSI

Dinda Ayu Sukma Pangestuti
id NIM 071610101039

v

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d PENGESAHAN
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
Skripsi
yang
berjudul
“Efek
Pemberian
Ekstrak
Etanol
Herba
Platekan
(Rullia
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Tuberose
L)
Terhadap
Ketebalan
Sel
epitel
Gingiva
Tikus
Diabetes
Mellitus
Yang
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

Diinduksi Aloksan” telah diuji dan disahkan pada :
: Rabu,id5 Juni 2012
d.id
id.id hari, tanggal
.
c
ca.c.id Kedokteran Gigi Universitas
ca.ciJember
a
a
a
c
.
.
.
j
j
j
tempat
:
Fakultas
a
ne j.
ne j.
ne j.

e
liibli.bu.un
i
g
i
//d ig
p://d

e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
p
t
t
t
hht

e
liibli.bu.un
i
g
i
:p//:d
/dig
/
p
t
t
t
hht

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

Tim Penguji
je.aj.cac.id
e
n
Ketua, ilib.bu.un

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

.cid.id Rina Sutjiati, M.Kes.ac.cid.id
cadrg.Hj.
a
.
jej.a
j
e
e
j. NIP 196510131994032001
n
n
e
u
u
n
n
.
.
u
u
b
b
idgiigliilib.
idgiigliilib.
d
d
/
/
/
/
:
:
/
/
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

.id

idgigili
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

Anggota I

Anggota
.cid.id II
.cid.id
ca.cid.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
drg. Happy Harmono,
M.Kes
drg. Hj. Herniyati, M.Kes.

h

NIP 196709011997021001

NIP 195909061985032001

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp
Mengesahkan,

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

Dekan

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
drg.
Hj.
Herniyati,
M.Kes.
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
NIP
195909061985032001
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

vi

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id RINGKASAN ej.aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

Efek Pemberian Esktrak Etanol Herba Pletekan (Rullia Tuberose L) Terhadap

ca.cid.id Ketebalan Sel Epitel Gingiva
ca.cid.idTikus Diabetes Mellitusj.aYang
ca.cid.idDiinduksi Aloksan; j.aca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nPangestuti,
nej. 50 halaman; Fakultas
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Dinda
Ayu
Sukma
071610101039;
2012:
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Kedokteran
p
hthttp
hthttp Gigi Universitas Jember.hthttp
Diabetes

Mellitus

(DM)

merupakan

suatu

sindrom

terganggunya

metabolisme karbohidrat, lemak, dan protein yang disebabkan oleh berkurangnya
sekresi insulin atau penurunan sensitivitas jaringan terhadap insulin. Pengaruh DM
pada rongga mulut telah dipelajari dengan baik dan penelitian epidemiologis
menunjukkan bahwa DM meningkatkan resiko terjadinya periodontitis dan gingivitis
yang dapat menurunkan ketebalan sel epitel gingiva. Sebagian besar pengobatan DM
dilakukan dengan penggunaan obat antidiabetik oral (obat sintetis) yang memiliki
efek samping merugikan dan harganya relatif mahal. Oleh karena itu, pengobatan
alternatif dengan bahan alami yang dapat dijadikan sebagai obat untuk penyakit DM
adalah herba platekan (Ruellia tuberose L.).
Platekan merupakan tanaman serumpun dengan sambiloto yang telah
diketahui mempunyai efek antidiabetik. Penelitian ini bertujuan untuk mengetahui
efek pemberian ekstrak herba platekan terhadap ketebalan sel epitel tikus diabetes
mellitus yang diinduksi aloksan.
Sampel penelitian adalah 24 ekor tikus Wistar jantan yang dibagi kedalam 3
kelompok, yaitu kelompok kontrol positif, kelompok perlakuan, dan kelompok
kontrol negatif. Pada penelitian hari ke-1 semua kelompok diukur kadar glukosa
darahnya. Kelompok kontrol negatif, tidak diberi perlakuan. Semua tikus pada
kelompok perlakuan dan kelompok kontrol positif diinduksi aloksan 65 mg/kg BB,
dan diukur kembali kadar glukosa darahnya pada hari ke-3. Selanjutnya, pada
vii

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

kelompok kontrol positif diberi pensuspensi CMC Na 1% 5 ml/kg BB sekali sehari
dengan cara sondasi ke lambung selama 15 hari, sedangkan pada kelompok perlakuan
ekstrak diberi ekstrak herba platekan 500 mg/kg BB. Pada hari ke-19 dilakukan
pengukuran kadar glukosa darah dan hewan coba dikorbankan. Kemudian, dilakukan
pembuatan preparat jaringan gingiva dan tulang alveolar rahang bawah bagian
posterior, serta dilakukan pengamatan sel epitel dengan mikroskop binokular dengan
pembesaran 400x. Data dianalisis menggunakan statistik non-parametrik Kruskall
Wallis dan Mann-Whietney.
Hasil penelitian menunjukkan bahwa pada kelompok perlakuan rata-rata
ketebalan sel epitel yang lebih tebal dibandingkan dengan kelompok kontrol positif.
Berdasarkan hasil uji Kruskall-Wallis dan Mann-Whitney menunjukkan perbedaan
ketebalan sel epitel yang signifikan antara kelompok kontrol positif dengan
perlakuan. Hal ini dikarenakan adanya kandungan nutrisi dalam tanaman platekan
seperti daunnya mengandung polifenol dan akarnya mengandung flavonoida
Kandungan-kandungan tersebut dapat menurunkan kadar glukosa darah sehingga
dapat memperbaiki sistem epitelialisasi. Kesimpulan dari penelitian ini adalah
pemberian ekstrak herba platekan dapat meningkatkan ketebalan sel epitel gingiva
tikus Wistar jantan diabetes mellitus yang diinduksi aloksan.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

viii

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id PRAKATA
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
il
idgigtelah
idgigil
idgigilke hadirat Allah SWT :/yang
Alhamdulillahirobbill’alamiin,
puji :syukur
/:d
//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h penulis
hhtt
h tp
ttp
memberikan
petunjuk, kemudahan,ht dan rahmat-Nya sehingga h
dapat

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

menyelesaikan skripsi yang berjudul “ Efek Pemberian Ekstrak Herba Platekan
id.id
.
c
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
e
e
e
e
(Rullia Tuberose L)
terhadap
n
nej.
nej. Ketebalan Sel Epitel
nej. Tikus Diabetes Mellitus
nej.
.bu.n
.bu.n
.buGingiva
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
li
idgigili
idgigiliAloksan”. Skripsi ini :disusun
idgigiliguna melengkapi tugas://akhir
idgigidan
Yang Diinduksi
d
/:d
/:d
//:d
/
/
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
thttp
p
hthttp salah satu syarat untuk hmenyelesaikan
hthttpKedokteran
memenuhi
studi pada Fakultas

h

Kedokteran Gigi.
d
d.id Gigi (S-1) dan mencapai gelar
d.iSarjana
d
i
i
.
.
d
c
c
aj.ca.ci .id
aj.ac
aj.ac
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ne
ne
ne ini tak lepas dari bantuan
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.skripsi
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Penyusunan
berbagai
pihak,
oleh
karena
itu
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
penulis
ingin
menyampaikan
ucapan
terima
kasih
kepada
:
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

id.id 1.
.
c
a
je. j.ac 2.
e
n
u
n
.
u
b
idgiigliilib.
//:d
p //

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
3.
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

id.id 4.
.
c
a
je. j.ac
e
n
u
n
.
u
b
idgiigliilib.
5.
//:d
p //

Rektor Universitas Jember
d

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.ci .id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
e
e
j.
j.
drg. Hj. Herniyati,
selaku Dekan Fakultas
Gigi Universitasune
neKedokteran
neM.Kes.
.b.unej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
gigilselaku
idgigili
idgigili terima kasih yang tak
iddan
Jember
Dosen Pembimbing
Anggota,
terhingga
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
ht ttp
hthttp
hthttp
atas segala bantuan, ilmu, motivasi
serta kesabaran dalamh memberikan
bimbingan selama ini

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
drg. Hj. Rina.uSutjiati,
Utama, terima kasih
n
u.n
ne
ne
ne M.Kes. selaku Dosen
.bu.n
.bPembimbing
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
i
i
i
il
idgigil
idgiwaktu
idgigmotivasi
gil demi membimbing penyelesaian
/:d
atas
serta telah merelakan
:p//:d
:p//:d
:p/segala
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
skripsi ini.

h

drg. Happy Harmono, M.kes.
id selaku Dosen Penguji, terima
id kasih atas ilmu dan

ca.c.id
ca.cid.id
ca.c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
motivasi serta.ukesabaran
n
nej.
nej.
nej. memberikan bimbingan.
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
ili
ili
idgigAstutik,
idgigserta
idgWali,
igili terima kasih atas bimbingan
/:d
/:d
/:d
drg.
Pudji
M.Kes. selaku Dosen
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp
motivasi dari awal hingga akhir masa studi.

h

.cid.id 6.
c
a
.
jej.a
e
n
7.
u
n
.
u
b
.
i
l
i
b
i
idgigil
//:d
/
/
p

Staf laboratorium biomedik
.id atas bantuan dan kerja samanya
.id selama ini.

d
aj.cac.id
aj.ca.ci .id
aj.cac.id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
Orangtua tercinta,
Agus Muhaimin serta
Sri Mulyati atas segala
e
e
ne
nIbunda
nayahanda
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
l
idgigisayang,
idgini.
idgigil yang tak terhingga selama
d
igil
do’a,
perhatian sertatp
pengorbanan
:p//:kasih
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

ix

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

8.

Kakak Jehan Suci Sukma Saraswati dan Adik Cahaya Muqoffi Usmani atas

d
segala semangat danadukungan
ca.cid.id
ca.cid.id yang telah diberikan.j.aca.cid.id
a
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
e
ej keluarga atas dukungan
nej
ne
nbeserta
nejdoa yang telah diberikan
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
9. Teddy Tejomukti
dan
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:Anggraini
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
10.
Sahabat
karib
semasa
kecil
Nandya
Imanda,
Puspita
Melati,
Erni
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

Lutfia, Rini Pramu Sinta atas doa, semangat serta motivasi selama ini.

d.id
.cid.idNindyasari, Nurani Kartika
Gilang Wahyu
ca.cid.id 11. Teman Terbaik Dara
caAyu
ca.ciLestari,
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
j.
j.
n
nej.
neKurdi,
neInan,
nej.
.bu.n
.buAbil
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Pratama,
drg.
Dimas
Reza
Kurniawan,
Didit,
Mas
Yusuf
dan
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp yang telah memberikan doa
p
tp motivasi selama ini. hthttp
hsemua
hthtserta

h

12. Adik kos Dyna, Putri, Frecy, atas semangat dan motivasi selama ini.

d
ca.cid.idWahyu, Mbak Indri, yang
ca.cid.idmemberikan bantuan j.aca.cid.id
aj.ca.ci .id 13. Ibu Widi, Mas Agus,
aj.Mbak
aj.telah
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
n
n
n
ej.
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
dalam
menyelesaikan
penelitian
skripsi
ini;
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
:
thtp
14.hTeman-teman
seperjuang angkatan
Darra, Kartika, Ajeng,
p: Endiki,
p
hthtp
hthtp
ttFifi,
ttp:
ttp2007:

h

Edit, Dita, Anggi, dan semuanya, perjuangan ini terasa manis dengan dukungan

d
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
serta doa kalian. j.ac.ci .id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
n
ej.
nej.
ntakkan
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.buangkatan’07
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
15.
Teman-teman
atas
persahabatan
yang
terlupakan.
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
p
menyadari masih banyak
hthttp dalam
hthttpkekurangan dan ketidaksempurnaan
hthttPenulis

h

penulisan Karya Tulis Ilmiah ini. Untuk itu, kritik dan saran yang membangun sangat

d
d
d
d
aj.ca.ci .id diharapkan demi kesempurnaan
aj.ca.ci .id Karya Tulis Ilmiah ej.aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id penulisan selanjutnya.ejSemoga
.
.
.
j
j
e
e
e
ne
ne
nmanfaat
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
ini
dapat
memberikan
bagi
kita
semua.
Amin.
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
d
/:2012
/:d
Jember, 23 Mei
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
Penulis
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

x

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id DAFTAR ISI
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

Halaman

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgiJUDUL................................................................................................i
idgigili
idgigili
gili
/:d
/:d
/:d
HALAMAN
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
HALAMAN
PERSEMBAHAN .........................................................................
ii

iii
.cid.id HALAMAN MOTTO .......................................................................................
.cid.id
.cid.id
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
HALAMAN PERNYATAAN
...........................................................................
iv .unnej
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
gigliiblib.u
gigil
gigil
i
idgigil
i
i
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
HALAMAN
PEMBIMBINGAN
.......................................................................
: /d v
: /d
: /d
p //
hthtp
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
ttp:/
PENGESAHAN................................................................................................. vi

h

h

vii
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id RINGKASAN ...................................................................................................
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
PRAKATA ........................................................................................................
ixb.un
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
ili
idgigxiili
idgigili
idgig.....................................................................................................
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
DAFTAR
ISI
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

xv
.cid.id DAFTAR GAMBAR........................................................................................
.cid.id
.cid.id
c
ca.cid.id
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
j
DAFTAR LAMPIRAN
xvib.u.n
nej
nej
ne...................................................................................
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
BABtt1.
PENDAHULUAN
..................................................................................
1
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

....................................................................................
5
ca.cid.id
ca.cid.id 1.2 Rumusan Masalah
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
1.3 Tujuan ......................................................................................................
5ib.u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
1.3
Manfaat.....................................................................................................
5
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
d 2.1 Tanaman Pletekan....................................................................................
d
d
6
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e
2.1.1 Klasifikasi
.............................................................................
6ib.u.n
ne
ne
nPlatekan
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
2.1.2
Deskripsi
Platekan
...............................................................................
6
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

DAFTAR TABEL.................................................................................................xiv

1.1 Latar Belakang ......................................................................................... 1

BAB 2. TINJAUAN PUSTAKA ........................................................................ 6

2.1.3 Kandungan Kimia Dan Kegunaan Platekan…………………………... 7

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
xi

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

2.2 Diabetes Melitus ....................................................................................... 7

ca.cid.id
a
.
.
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
n ej
n
nej .................................................................................
nej
.bu.Insulin
.bu.n
u
u
2.2.2 Hormon
8ibi.bu.un
b
b
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.2.3
Klasifikasi
Diabetes
Mellitus…………………………………………...9
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
d
d
2.2.1 Definisi Dan Patofisiologi
8
ac.ci .id Diabetes Mellitus .......................................
ac.ci .id

2.2.4 Penyebab Diabetes Mellitus……………………………………………10

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
2.2.5 Gejala Diabetes………………………………………………………...12
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
2.3
Antidiabetes
............................................................................................
12
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

h

2.4 Uji Diabetes Aloksan……………………………………………………..16

ca.cid.id
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
2.6 Gingiva…………………………………………………………………….18
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
2.6.1 Definisi Gingiva ................................................................................
18
.id.id
.id
2.5 Metode Pengukuran
Darah……………………………………17
j.ac cGlukosa
j.ac c.id

2.6.2 Epitel Gingiva ...................................................................................
19
id.id
id.id
id.id
.
.
.
ca.cid.id
c
c
c
a
a
a
a
c
c
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
e
e
e
2.6.3 Proses Pembentukan
Epitel ................................................................
22 .une
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
i
idgi23
idgigili
idgigilpenelitian
idgigili
gili
/:d
/:d
/:d
2.7 Hipotesis
................................................................................
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp
BAB 3. METODE PENELITIAN.................................................................... 24

24
.cid.id 3.1 Jenis Penelitian .......................................................................................
.cid.id
.cid.id
c
ca.cid.id
c
c
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
a
a
.
.
.
.
e
e
e
e
n
3.2 Rancangan.u
Penelitian
24 .unnej
nej
nej .............................................................................
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
.
i
i
i
l
l
l
i
igliiblib.u
i
i
b
i
i
i
l Waktu Penelitian.................................................................
gi24
gigil
gidan
i
idgigil
i
i
i
g
d
d
d
/
/
/
3.3
Lokasi
//:d
/
/
/
: /d
: /d
: /d
p //
hthtp
hthtp
hthtp
ttp:/
ttp:/
ttp:/
3.4 Populasi Dan Sampel Penelitian ............................................................ 24

3.4.1 Populasi penelitian……………………………………………………...24
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.bPenelitian………………………………………………………24
.bu.n
.bu.n
.bu.n
3.4.2 Sampel
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
tp
hthIdentifikasi
hthttp 26
htht.............................................................
3.5
Variabel Penelitian
ttp

h

h

h

h

3.5.1 Variabel Bebas .................................................................................. 26

d
d
d
.cid.id
3.5.2 Variabel Terikat
26
aj.ca.................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
3.5.3
Variabel
Terkendali
...........................................................................
26
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhDefinisi
hhttp 26
hhttp
ttp
3.6
Operasional ...............................................................................

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
xii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

3.6.1 Ekstrak Etanol Herba Platekan........................................................... 26

d
d
d
id
3.6.2 Diabetes Melitus
26
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.Dengan
aj.ca.ci .id
c.id Induksi Aloksan.........................................
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
neEpitel Gingiva .............................................................
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
3.6.2 Ketebalan
Sel
27
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
3.7
Bahan
Dan
Alat
Penelitian
.....................................................................
t
t
t
p
hhttp 27
hhttp
hhttp

h

3.7.1 Bahan Penelitian : .............................................................................. 27

.cid.id
3.7.2 Alat Penelitian
:c.................................................................................
28
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
a
e
e
e
e
nej.
nej. ................................................................................
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
3.8
Prosedur
Penelitian
29
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hth3.8.1
h