Pengalaman Nyata dalam Pengembangan Kemandirian dan Menggerakan Masyarakat Pedesaan
LOKAKARYA PROGRAM P E R I N T I S A N SARJANA PENGGERAIC
PEMBLsl~?GlrbTht*lPEDESAAM B E R O R I E N T A S I PEMBAMGLIItlAN
PERTRM I A N DAN A G R O I I ? D ~ J S T R I PEDESAAN
EQGOR,
1 - 2 AGUSTUS 1989
PEtit7AZJRMAN EIYATA DALAM PENGEhlDAPlGhb? Ianguriun
4 c r - t n rrrenl~trjfn a t k a r l durl mengerrlbnngltar~ s e l n n j u t n y n
r* a
h a s i 1 ..l-jasi1 perrrS:tar.~g~.inunt e r s e b u t .
penclucti.tk
clir)crll.il:an
itli
banynk snrnrin dun p r a s a r a i l a ;
yang d i ;r irrrk,olkarr den&an seki an
Pekcr jnan,
Pclestcirian
IkemI:irnnr~
clan r;eter.~.tstlya).
Lirlgkungan
clar i sckt;r-,r p a r t ; n n i a n
dun
Gcrmatapencahnrian
dart
uleh
:icing
teknologi
t;rndisiofjil,
secara
Lahwn
clcrlgan d i l n t a r b e l a k a n g i
p e r t g c t n t ~ ~ c c r n , lie.ter-arrrpi l u n
dir.~er.oleh
d clrl
Midup
rnengetLztlui
ilrnt.tnl
rnl n c sai h i d u p
Pang a n ,
Pendidikan,
paztnn /Perurnahan,
pakai a?,:sar1(:1at1~;,
6214;
P (kecukupan
dengan
tingkat
pada
dasarnya
Z:e~rrz~l:irici~-c~n
:;crr~g t n k merata.
Para
pctnni
mengingir1l:ars
layak,
clan n e l u y a n k i t a ,
t i p g k n t i.:emal:murnn
112Litl b a i k d a t i
dnn k e h i d u p a n
yarig
s t ~ t b i ? ~itaupun s e n a n t i m a
rrrcrj i n g k a t .
I'orr112rintal.l
r
mrjrr~b
. irnb i t i d , rnct~gcij u k ,
~
1
il
L c l a b irrei-lyediakan
1
1
t
berbagni
r,
r
i iia~trr~ p c . t ; n r ~ i k i t a
di
surarin
triernbarl1;1~
pedesaarl
guna
il-~gk.~~t;Z;:ir'~
!arl i n f o r r n ~ t l
dolnrn
rnernclhi 1i s u r
rnosyor-aka.. :;.ct.errrpat; ~ . ~ n t i + tl,tri.~t
tk
ser'ta b a r p u r t i si p a s i
clnlurr~ ~.ir;nk~n
p.lenrlarigitnnr1 dc.:;ct.
Dnlnirr
I
.
perrlban&uaail
prose:;
tcrltiiti::n
f i l k t u r - f a k t o r y n r g ~ n e n d u k u n g 1ccber.has i 1 nr:~
t;c?rifctpci L
i r t t r . r i ~ . i rt
~ . ~ kI;Lpi l;1~pl.i1i.i( 1 9 7 4 : 1 3 2 ) r n e n y a t a k a t i
pcerrrLan~~.~il.~r~
ttila
.
3
t
f a!:tcir.
t
p ~ : rti irig
I
l
cia1 nrr~ i.~cr~iLnrig~~rian
yai
l
~
rnc?nt.~s.i~~
t
clan
Li.4
:
rnocJu1;
cl iirraria i . i ~ ~ f ; i li lr.r ~ i r ~ i ~ ~ i i i n~enlcgiit~gr ~ ~ ~ ~ y c i perRrior1 t e r p c n t i r - i g .
O! 12h l~liclllfit~.
b c k c r jo
m a r ~ nf c ~ t be1 a jar.
dan
B.V
1 . Ti op
1
i
i
I
dnn
,
i
1eillnrl
;
~
pcrkct:tl.irtar~ ( c o k l n t , ,
s
~...~-ri~l.:~;.ti,
1 ~ c n iri i , kclapa,
r
i
pala,
hctrt,ikt.tl t u r ' a )
tanaman
tunah
dczrl
( suwnh/Iadang)
d i r ; c ~ ~ n p i r i gtaanmurl pad i
l 5 1:.
diT~i-tkc-i,!dii.tsahal:an
pc~n~+ida,~'pcrrrctcrla/,'rerrra
ja
f k c l a t i i ran)
Acsa
di
dari
dan
para
olek
a n g k a tan
setiap
terselii"i
selcirl ji-ttriya
LICMP.
r i i k c l n l a olelz
k e l i . t a r & n , rfierlgurnng i pars i b e r a s y a r g
' ii
set~ciriynk 2
Jit:.onak
,
yang
liehurl i n i m e r i j u d i kebun desn,
~ E L C I ~nwo1rig'a
10
per t . c i r l j. an
ladu,
tuuntrr:tr~ palawi j n ( k c d c l e , k a c n r i g
1a i n n y a )
i
I
-
sendok
(dua)
aknn
n~nkclrl sctia
ji w a,:'I l o l a c ~ r i i j y ac l a p u t
pemuda/'r'crrro j u
.JI.I~KI'
oL
irirsr;
c\ i '1mw:ih
:;r:t-.enrput.
.
clisurntikan
podn
j i d ynng i~rcr~gurnpu
1kuririya
para
seti ay
b i r ~ ~ I ~ i i ~ g a r ~ / ' p e r ~ g aparn
! . ~ a s aut 1
~arna
S e c n r u ticlnk l a r i g s u n g LKblLi j u g a
rri~;r~i\-li~~a
para
telnt~
r e n ~ c jrc t urlt~.tk m e "rrianage" u s a h a
irt
i
r;ccsar.a u r g a n i sra!; i .
3.
i ti p i t r i
rei-1
b e r n i 1ai
1 2
tinggi
pol-ion
don
tnnuinnn/'l;omod itas
psrawatnn
rnenindni
yar~g
(put~orl
B.'J
-
pr-.pa;;n
pisarig
-f
berangan
.-
11
l a i n - . - l a i n1
clan
di~ekarnrignn~
Inharj i ~ s a h alainnya.
4.
kebi-in d e s a ctengan
i
tannman
perkeb~~narr
~ c:h
{ l pnsangnn y c r n g istierr iknh sebanyc& 10
pc-jhoii drrrj 5 0 g-lc-~kic~mt.~rjtt-ll:
5 . Dan
( f;epc~lul-r
)
pasangan yang berccrai .
~rrungl:in musih 12anyak s u r r i b e r dana yang
(.
i kcni'Ll~r~1g?..~ii1
I
s c;.s 1 . t ~i (:lt.lriear~ltorrd isi criner.ah
niEic2 i C
dapat;
riinr;i ng'
L.~
S*~i-I~i~igi:~?ii
i.iiif i.zk para :;.cir- j a n a (.ters.itarna SF3 1 dari
nlaticrsir;xcr dirtoriiit;cii~ fiirit.ivar;i $
PEMBLsl~?GlrbTht*lPEDESAAM B E R O R I E N T A S I PEMBAMGLIItlAN
PERTRM I A N DAN A G R O I I ? D ~ J S T R I PEDESAAN
EQGOR,
1 - 2 AGUSTUS 1989
PEtit7AZJRMAN EIYATA DALAM PENGEhlDAPlGhb? Ianguriun
4 c r - t n rrrenl~trjfn a t k a r l durl mengerrlbnngltar~ s e l n n j u t n y n
r* a
h a s i 1 ..l-jasi1 perrrS:tar.~g~.inunt e r s e b u t .
penclucti.tk
clir)crll.il:an
itli
banynk snrnrin dun p r a s a r a i l a ;
yang d i ;r irrrk,olkarr den&an seki an
Pekcr jnan,
Pclestcirian
IkemI:irnnr~
clan r;eter.~.tstlya).
Lirlgkungan
clar i sckt;r-,r p a r t ; n n i a n
dun
Gcrmatapencahnrian
dart
uleh
:icing
teknologi
t;rndisiofjil,
secara
Lahwn
clcrlgan d i l n t a r b e l a k a n g i
p e r t g c t n t ~ ~ c c r n , lie.ter-arrrpi l u n
dir.~er.oleh
d clrl
Midup
rnengetLztlui
ilrnt.tnl
rnl n c sai h i d u p
Pang a n ,
Pendidikan,
paztnn /Perurnahan,
pakai a?,:sar1(:1at1~;,
6214;
P (kecukupan
dengan
tingkat
pada
dasarnya
Z:e~rrz~l:irici~-c~n
:;crr~g t n k merata.
Para
pctnni
mengingir1l:ars
layak,
clan n e l u y a n k i t a ,
t i p g k n t i.:emal:murnn
112Litl b a i k d a t i
dnn k e h i d u p a n
yarig
s t ~ t b i ? ~itaupun s e n a n t i m a
rrrcrj i n g k a t .
I'orr112rintal.l
r
mrjrr~b
. irnb i t i d , rnct~gcij u k ,
~
1
il
L c l a b irrei-lyediakan
1
1
t
berbagni
r,
r
i iia~trr~ p c . t ; n r ~ i k i t a
di
surarin
triernbarl1;1~
pedesaarl
guna
il-~gk.~~t;Z;:ir'~
!arl i n f o r r n ~ t l
dolnrn
rnernclhi 1i s u r
rnosyor-aka.. :;.ct.errrpat; ~ . ~ n t i + tl,tri.~t
tk
ser'ta b a r p u r t i si p a s i
clnlurr~ ~.ir;nk~n
p.lenrlarigitnnr1 dc.:;ct.
Dnlnirr
I
.
perrlban&uaail
prose:;
tcrltiiti::n
f i l k t u r - f a k t o r y n r g ~ n e n d u k u n g 1ccber.has i 1 nr:~
t;c?rifctpci L
i r t t r . r i ~ . i rt
~ . ~ kI;Lpi l;1~pl.i1i.i( 1 9 7 4 : 1 3 2 ) r n e n y a t a k a t i
pcerrrLan~~.~il.~r~
ttila
.
3
t
f a!:tcir.
t
p ~ : rti irig
I
l
cia1 nrr~ i.~cr~iLnrig~~rian
yai
l
~
rnc?nt.~s.i~~
t
clan
Li.4
:
rnocJu1;
cl iirraria i . i ~ ~ f ; i li lr.r ~ i r ~ i ~ ~ i i i n~enlcgiit~gr ~ ~ ~ ~ y c i perRrior1 t e r p c n t i r - i g .
O! 12h l~liclllfit~.
b c k c r jo
m a r ~ nf c ~ t be1 a jar.
dan
B.V
1 . Ti op
1
i
i
I
dnn
,
i
1eillnrl
;
~
pcrkct:tl.irtar~ ( c o k l n t , ,
s
~...~-ri~l.:~;.ti,
1 ~ c n iri i , kclapa,
r
i
pala,
hctrt,ikt.tl t u r ' a )
tanaman
tunah
dczrl
( suwnh/Iadang)
d i r ; c ~ ~ n p i r i gtaanmurl pad i
l 5 1:.
diT~i-tkc-i,!dii.tsahal:an
pc~n~+ida,~'pcrrrctcrla/,'rerrra
ja
f k c l a t i i ran)
Acsa
di
dari
dan
para
olek
a n g k a tan
setiap
terselii"i
selcirl ji-ttriya
LICMP.
r i i k c l n l a olelz
k e l i . t a r & n , rfierlgurnng i pars i b e r a s y a r g
' ii
set~ciriynk 2
Jit:.onak
,
yang
liehurl i n i m e r i j u d i kebun desn,
~ E L C I ~nwo1rig'a
10
per t . c i r l j. an
ladu,
tuuntrr:tr~ palawi j n ( k c d c l e , k a c n r i g
1a i n n y a )
i
I
-
sendok
(dua)
aknn
n~nkclrl sctia
ji w a,:'I l o l a c ~ r i i j y ac l a p u t
pemuda/'r'crrro j u
.JI.I~KI'
oL
irirsr;
c\ i '1mw:ih
:;r:t-.enrput.
.
clisurntikan
podn
j i d ynng i~rcr~gurnpu
1kuririya
para
seti ay
b i r ~ ~ I ~ i i ~ g a r ~ / ' p e r ~ g aparn
! . ~ a s aut 1
~arna
S e c n r u ticlnk l a r i g s u n g LKblLi j u g a
rri~;r~i\-li~~a
para
telnt~
r e n ~ c jrc t urlt~.tk m e "rrianage" u s a h a
irt
i
r;ccsar.a u r g a n i sra!; i .
3.
i ti p i t r i
rei-1
b e r n i 1ai
1 2
tinggi
pol-ion
don
tnnuinnn/'l;omod itas
psrawatnn
rnenindni
yar~g
(put~orl
B.'J
-
pr-.pa;;n
pisarig
-f
berangan
.-
11
l a i n - . - l a i n1
clan
di~ekarnrignn~
Inharj i ~ s a h alainnya.
4.
kebi-in d e s a ctengan
i
tannman
perkeb~~narr
~ c:h
{ l pnsangnn y c r n g istierr iknh sebanyc& 10
pc-jhoii drrrj 5 0 g-lc-~kic~mt.~rjtt-ll:
5 . Dan
( f;epc~lul-r
)
pasangan yang berccrai .
~rrungl:in musih 12anyak s u r r i b e r dana yang
(.
i kcni'Ll~r~1g?..~ii1
I
s c;.s 1 . t ~i (:lt.lriear~ltorrd isi criner.ah
niEic2 i C
dapat;
riinr;i ng'
L.~
S*~i-I~i~igi:~?ii
i.iiif i.zk para :;.cir- j a n a (.ters.itarna SF3 1 dari
nlaticrsir;xcr dirtoriiit;cii~ fiirit.ivar;i $