DIPLOMASI TIMOR LESTE - INDONESIA DALAM PERMASALAHAN PENYELESAIAN HAK ASASI MANUSIA: DARI MULTILATERAL KE BILATERAL

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/


giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i

l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u

b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.

.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id

.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.

j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d

aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt


d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t

t
hhtt

h

.id

.id

ac
nej.

b.u

gili
://di

p

.id


ac
nej.

b.u

gili
://di

http

.id

ac
nej.

b.u

gili
://di

http

ac
nej.

b.u

gili
://di

http

DIPLOMASI TIMOR LESTE - INDONESIA DALAM PERMASALAHAN
PENYELESAIAN HAK ASASI MANUSIA: DARI MULTILATERAL KE
BILATERAL

(THE DIPLOMACY OF TIMOR LESTE - INDONESIA IN HUMAN RIGHT
SETTLEMENT:.id
FROM
.idid
id MULTILATERAL TO BILATERAL)

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

JURUSANcILMU
.cid.id HUBUNGAN INTERNASIONAL
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
.
.
.
e
e
e
FAKULTAS
n
nej ILMU SOSIAL DAN
nej POLITIK
nej
.bu.n
.bu.ILMU
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
UNIVERSITAS
JEMBER
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
2011
t
t
t
t
t
t
h t
h t
h t

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

je.aj.cac.
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
hthtp
ttp:/

je.aj.cac.
e
n
u
igliibli.b.un
g
i
d
i
:// /d
SKRIPSI
hthtp
ttp:/

Oleh
GUSTI AYU AGUSTINA RISKI
NIM 040910101105

ht

ht

ht

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
i

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
p
hthttp
hthttp
DIPLOMASI
TIMOR LESTE -hINDONESIA
DALAM PERMASALAHAN

h

PENYELESAIAN HAK ASASI MANUSIA: DARI MULTILATERAL KE
.idd BILATERAL
.idd

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
aj.cac.i
aj.cac.i
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
(THE
DIPLOMACY
OF TIMOR tLESTE
- INDONESIA IN HUMAN
RIGHT
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
htt
SETTLEMENT: FROMhMULTILATERAL
TO BILATERAL)

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
SKRIPSI
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

://d/dig
hthtp
ttp:/

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
Oleh
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
GUSTI
AYU
AGUSTINA
RISKI
p
p
t
t
hthttp
hthttp

d
d satu syarat untuk
Diajukan guna melengkapi
salah
ca.cid.idtugas akhir dan memenuhi
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.Program
.
.
.
j
j
j
menyelesaikan
Studi
Ilmu
Hubungan
Internasional
(S1)
e
e
e
ne
ne
ne dan mencapai gelar Sarjana
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
Sosial
i
i
i
i
i
i
ig il
ig il
ig il
://d/dig
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
JURUSAN
INTERNASIONAL
nej
nej
nej ILMU HUBUNGAN
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
FAKULTAS
ILMU
SOSIAL
DAN
ILMU
POLITIK
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
UNIVERSITAS
JEMBER
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

://d/dig
hthtp
ttp:/

NIM 040910101105

2011
ii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhsyukur
tt
Seiring rasa puji dan
ke hadirat Allah Bapa di

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

PERSEMBAHAN

Surga, karya Tulis Ilmiah Skripsi ini, penulis
.id persembahkan untuk:
.id

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

cac.id
cac.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ej.
nGusti
nej. Emaculata
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
Drs.
I
Ngurah
Jaya
&
Cecilya
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
Sri
Priharini
Budianti,
S.Pd
t
t
t
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

yang telah menjadi sumber inspirasi, guru “besar”,
sahabat,adan
bagi penulis, seiring
id
ca.cid.id
ca.cid.pembimbing
ca.cid.iducapan
a
a
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
j material
terimakasih
u.n
nej
nej tak tehingga atas idukungan
nebaik
.bu.n
.b
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
maupun
spiritual,
terlebih
atas
pengertian
serta
kesabaran
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
atas
keterlambatan
penyelesaian
ini,
serta
doa
restu
dalam
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
setiap perjalan
hidup penulis.

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
Serta,
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
gigili Sosial dan Ilmu //digigili
idIlmu
idgigili Alamamater Fakultas
/:d
/:d
/
/
: /d
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
thttp
hthtp
hthttp
PolitikhUniversitas
Jember,
ttp:/

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
ca.cid.idpenulis menempuh pendidikan.
aj.ca.ci .id
ajtempat
.
.
j
j
.
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

iii

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

“Bersabarlah dalam kesesakan,
bersukacitalah dalam pengharapan,
bertekunlah dalam
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
doa”
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
gigili *
idgigili
idgigili
idgigili
id12:12)
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
(Roma
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

MOTTO

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

*

Alkitab.1989. Surat Paulus kepada Jemaat di Roma. Jakarta: Lembaga Alkitab Indonesia

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
iv

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

d.id
bahwa karya tulis
yang berjudul
ca.cid.id menyatakan dengan jsesungguhnya
ca.cid.id
ca.ciilmiah
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.- Indonesia dalam permasalahan
nej. Hak Asasi Manusia:ilidari
nej.
.bu.n
.bu.Leste
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
“Diplomasi
Timor
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
Muliteral
p
hthttp ke Bilateral” adalah benar-benar
hthttp hasil karya sendiri, kecualihtjika
httpdisebutkan

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

PERNYATAAN

.idd

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.une
.bu.n
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
l
Nama
Ayu Agustina Riski /digigil
idgig: iGusti
:p//:d
:/ /d
/
/
p
t
t
hhttNIM : 040910101105
hthtp
ttp:/
ac c.i
Saya yang bertanda
nej. j.atangan di bawah ini:

sumbernya, belum pernah diajukan pada institusi manapun dan bukan karya jiplakan.

d
.cid.idkeabsahan isinya sesuai.adengan
ca.cid.id sikap ilmiah yang j.aca.cid.id
aj.ca.ci .id Saya bertanggung jawab
aj.caatas
.
.
j
j
j
.
e
e
e
e
n
n
n
n
ej.
e
e
ej
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
dijunjung
tinggi.
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
idgiigl ilib
d
d
d
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
tp
thtp
p:
p
p:
pernyataan ini saya
dan
hthtp
hthbuat
tttekanan
ttDemikian
ttp:dengan sebenarnya, tanpahada

h

paksaan dari pihak manapun serta bersedia mendapat sanksi akademik jika ternyata

id.idtidak benar.
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cini
ca.cid.id dikemudian hari pernyataan
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
Jember, Januari
hthttp2011
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

nej
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

id

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

.c.id
Yang
j.acamenyatakan,

e
n
ej.
u
n
.
u
b
.
i
idgiigl ilib
d
/
/
:
/
/
hthtp
ttp:

Gusti Ayu Agustina Riski

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

id

c.c.id
NIM
ej.a.a040910101105

v

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
DIPLOMASI
TIMOR LESTE -hINDONESIA
DALAM PERMASALAHAN
htt

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

SKRIPSI

PENYELESAIAN HAK ASASI MANUSIA: DARI MULTILATERAL KE
.idd BILATERAL
.idd

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

cac.i
cac.i
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
ili
idgigili
idg-igINDONESIA
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
(THE
DIPLOMACY
OF TIMOR LESTE
IN HUMAN
RIGHT
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
hthttp SETTLEMENT: FROMhMULTILATERAL
hthttp
TO BILATERAL)

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
Oleh
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d NIM 040910101105
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

Dosen Pembimbing
c.IIid.id

: Drs. Alfan Jamil, M.Si
c.id.id

Gusti Ayu Agustina Riski

Dosen Pembimbing I

: Drs. Agung Purwanto, M.Si

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

je.aj.ac
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

je.aj.ac
e
n
u
n
.
giigliiblib.u
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

vi

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ne
ne
ne skripsi yang berjudulili“Diplomasi
ne Timor Leste - Indonesia
.bu.n
.bu.n
.bu.ilmiah
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Karya
tulis
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:Bilateral”
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
dalam
Penyelesaian
Permasalahan
Hak
Asasi
Manusia:
dari
Multilateral
ke
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

PENGESAHAN

telah diuji dan disahkan pada :

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ej.
nej.
n31
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
hari/tanggal
:
Senin,
Januari
2011
l
l
l
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
//:d
/
/
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
t
t
pukul
: 09.00WIB
p
hthttp
hthttp
tempat

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

: Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik Universitas Jember

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

Ketua
: Drs. Himawan Bayu P., MA, Ph.D : ....................................
id.id
.
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id 199201 1 001
c
NIP
19610828
a
a
a
a
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgIigili: Drs. Agung Purwanto,
idgigili
: ....................................
Pembimbing
M.A
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
NIP 19681022 199303
hthttp
hthttp 1 002
hthttp

h

: ....................................
Drs. Alfan Jamil, M.Si
d.id Pembimbing II : NIP
d
d
d
i
i
.
.
d
i
c
c
.
197603 1 001
aj.ac
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj19500408
c
.
.
.
.
j
j
j
j
a
.
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgM.Si
Anggota://d/idgigil : Suyani Indriastuti, S.Sos.
: ....................................
igil
//:d
//:d
//:d
:
:
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp 2 013
hhttp
NIP 19770105 200801

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
:
/
/
p
t
t
hTim
httpPenguji,

ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
idgigili
idgigili
Mengesahkan,
/:d
/:d
/
/
:
:
/
/
/
/
p
p
t
t
thttpSosial dan Ilmu Politik
hthttp
Dekan FakultashIlmu

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil MA
Prof. Dr. Hary
Yuswadi,
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt 198103 1 003
NIP 19520727

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

Universitas Jember

vii

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

.cid.id PRAKATA
ca.cid.id
c
ca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
gigil
il Esa, karena atas kehendak-Nya,
idgigil
iddan
idgigMaha
//:d
Puji
Syukur kehadirat Tuhan
:p//:d
:p//:d
:pYang
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
maka karya tulis skripsi yang berjudul “Diplomasi Timor Leste - Indonesia dalam

h

id.id Asasi Manusia: dari Multilateral
ca.cid.id Penyelesaian Permasalahan
ca.cHak
ca.cid.id ke Bilateral” dapat j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ej. Adapun tujuan dari
diselesaikan dengan
penyusunan
skripsi ini untuk
nej.
nbaik.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
ili
idgigili
idgigili satu syarat untuk menyelesaikan
idgigili pendidikan strata 1://(S1)
idgigpada
d
/:d
/:d
//:d
/
/
memenuhi
salah
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
d Universitas Jember.
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
e asasi manusia di Timor
Awal ketertarikan
ne
ne
ne penulis dalam membahas
nhak
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
Timur
karena
negara kecil seperti Timor
Leste
memiliki perjuangan yang
gigih
untuk
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

tersebut
id.id Internasional. Kemudian
d
ca.cid.id
ca.cid.iketertarikan
ca.dunia
ca.cid.id terlepas dari dukungan
a
a
a
a
c
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
n
berkembang untuk
bentuk dan upaya
Hak Asasi Manusia
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bupenyelesaian
.bu.mempelajari
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
yang
telah
diupayakan
oleh
masing-masing
pihak.
Untuk
menghindari
sebuah
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d Hak Asasi Manusia secara
d
d
d diplomatik yaitu melalui cKomisi
Kebenaran dan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.a.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
n
ne
ne dalam suatu penyelesaian
ne KKP menjadi tonggak
ne
Persahabatan. Pembentukan
.bu.n
.bu.n
.busejarah
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
/:d
//:d
//:hubungan
//:d
/tindak
:
:
:
/
/
/
/
bersama
pelanggaran
Hak
Asasi
Manusia
di
dunia,
terutama
pada
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

id.id masing-masing.
kepentinganc.nasional
id
ca.cid.memperjuangkan
ca.cid.id Indonesia-Timor Leste jdalam
ca.cid.id
a
a
a
a
c
.
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
n
nej.
nej. menentukan kepentingan
nej. pilihan yang dilematis
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.dalam
Timor Leste menghadapi
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
nasionalnya
antara
berjuang
untuk
penegakan
keadilan
dalam
penyelesaian
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id sehingga diperlukan ejpeninjauan
aj.ca.ci .id ekonominya dari Indonesia,
aj.ca.ci .id ulang terhadap ej.aj.ca.ci .id
.
.
.
j
j
e
e
n
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.buIndonesia,
hubungan bilateral
Indonesia-Timor
Leste. Bagi
penyelesaian tersebut
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
dapat
dimanfaatkan
sebagai
bentuk
pembersihan
reputasi
(vindication)
Indonesia
di
t
t
t
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

Jurusan Ilmu Hubungan Internasional Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik

dapat lepas dari Indonesia. Kegigihan dan perjuangan rakyat Timor Timur tidak

pengadilan internasional, Indonesia-Timor Leste menyelesaikan kasus pelanggaran

bilateral Indonesia-Timor Leste. Pembentukan KKP merupakan bentuk negosiasi

pelanggaran Hak Asasi Manusia, dan kepentingan untuk memenuhi kebutuhan

kancah pergaulan Internasional, yang sempat tercoreng akibat tindakan pelanggaran

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
viii

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

Hak Asasi manusia yang dilakukan oleh aparat keamanan dan milisi pro-Indonesia

d
ca.cid.id
ca.cid.id di Timor Timur. j.aca.cid.id
a
aj.ca.ci .id pada masa pemerintahan
ajIndonesia
.
.
.
j
j
j
.
.
.
e
e
e
e
nej
ne
nemenentukan kepentingan
nej sangat diperlukan sebagai
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Prioritas
dalam
nasional
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:d
//:d
//:tujuan
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
arah
dan
dalam
mempraktekan
kebijakan
luar
negeri
suatu
bangsa.
Prioritas
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
Timor Leste adalah untuk mengentas kemiskinan dan pemenuhan ekonomi, dan

ca.cid.id menempatkan Indonesiaj.asebagai
ca.cid.id prioritas utama dalam hubungan
ca.cid.id bilateral Indonesia- j.aca.cid.id
a
a
.
.
j
j
e
e
e
e
n
nej.
nej.menjadi prioritas dalam
nej. bilateral Timor Leste,
nej.
.bu.n
.bu.n
.buhubungan
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
Timor
Leste.
Indonesia
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
disebabkan
faktor geografis yang
p
hthttp oleh beberapa faktor, hdiantaranya
hthttpberdekatan,

h

faktor sejarah, dan terutama faktor ekonomi dimana Indonesia merupakan negara

d
d
d.id
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id importir terbesar bagi eTimor
aj.ca.ciLeste.
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
ne
ne
ne ini berisi analisa upaya
ne Leste dalam memenuhi
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
Karya
tulis
skripsi
Timor
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
kebutuhan
melalui tuntutanhhtpenyelesaian
tp
tp
hhttp ekonominya terhadaphhtIndonesia

h

pelanggaran Hak Asasi Manusia di Timor Timur. Menjadi pilihan dilematis bagi

ca.cid.id terhadap Indonesia j.aca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id Timor Leste dalam memperjuangkan
kepentingan nasionalnya
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
j.
nej.
nemasa
nej. atas pelanggaranilibHAM
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
untuk
menegakkan
keadilan
silam
dan
memenuhi
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
kebutuhan
hthmembutuhkan
hthttpPada satu sisi, Timor Leste
hthttp ekonomi rakyat Timor Leste.
ttp

h

Indonesia untuk dapat memenuhi kebutuhan ekonominya, di lain pihak Timor Leste

d
d
d.id Asasi Manusia di
d
aj.ca.ci .id menginginkan sebuahejkeadilan
aj.ca.ci .id
aj.ca.ciHak
aj.ca.ci .id bagi sejumlah pelanggaran
.
.
.
.
j
j
j
e
e
e
ne
ne politik luar negeri sangat
nepenentuan prioritas dalam
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Timor
Leste.
Maka
itu
kebijakan
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
p
hhttp solution.
hhttIndonesia
hhttp sehingga Timor Leste dan
diperlukan
dapat mencapai win-win

h

Melalui penerimaan hasil Laporan dan rekomendasi Komisi Kebenaran dan

id
ca.cid.negara,
ca.cid.id Persahabatan oleh kedua
ca.cid.id
ca.cid.id
maka
terwujud
kesepakatan
untuk
tidak
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.
.bu.n
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
b
b
menyelesaikan
pelanggaran Hak Asasi
i
idgigilkasus
idgigili
idgigili
idgigili Manusia tersebut ke :/pengadilan
/:d
/:d
/:d
/
//:d
/
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttp
p
hthttp
hthttp
internasional,
melainkan melalui peningkatan
kerjasama bilateral h
Indonesia-Timor

h

Leste.

d.id
d
.cid.id Untuk itu, penulis .ac.cid.id
aj.ca.citerlepas
aj.ca.ci .id
aj.capihak.
Penyusunan iniejtidak
dari bantuan berbagai
.
.
.
j
jej.a
j
e
e
e
n
n
n
n
e
e
e
u
u
u
u
n
n
n
n
.
.
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
.
.
.
.
i
i
i
i
igl ilib
igl ilib
igl ilib telah membantu dalam
memberikan
kepada pihak-pihak
idgiapresiasi
idgiigl ilib
idgproses
idgiyang
d
d
d
i
/
/
/
/
//:d
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
thtp
p
tp: Yuswadi, MA., selaku hDekan
hthtp
hthtp
ttp: Fakultas
tHary
ttp: karya tulis ini. Prof. Dr.
penyusunan

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
ix

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

Ilmu Sosial dan Ilmu Politik Universitas Jember; Bapak Himawan Bayu Patriadi,

d
d
d
d.id
Dekan
Bapak
M.Si selaku
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id Ph.D selaku Pembantu
aj.ca.ci .idII bidang Akademik; e
aj.ca.ciSupriyadi,
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
n
ne
ne
ne
ne Sugiyanto Eddie Kusuma,
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu
u
u
u
u
b
b
b
b
ketua
Jurusan
Ilmu
Hubungan
Internasional;
dan
Bapak
.
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
M.A,
Ph.D
selaku
dosen
pembimbing
akademik;
seluruh
Civitas
Akademika
Fisip
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp
Universitas Jember, yang telah membantu penulis selama menempuh studi di kampus

.cid.idatas pelayanan administrasinya
ca.cid.id Fisip Universitas Jember
cadan
ca.cid.id yang telah banyak j.aca.cid.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.
e
e
e
e
j.
nej.
neurusan
nejserta
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
membantu
kelancaran
pembuatan
skripsi
ini;
kepada
seluruh
staf
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
pengajar
p
hthttp Jurusan Hubungan Internasional
hthttp yang telah berbagi ilmuhthserta
ttp wawasan

h

yang dimiliki;

d
did
d.id
d
Penulis mengucapkan
kepada Drs. Agung
M.Si, selaku j.ac.cid
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .terimakasih
aj.ca.ciPurwanto,
.
.
.
j
j
j
a .i
.
e
e
e
e
j
n
n
n
n
e
e
e
e
n selaku Dosen Pembimbing
Dosen Pembimbing
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibli.bu.uI ndan kepada Drs Alfan iDjamil,
liibli.bu.uM.Si
i
i
i
i
g
g
g
g
i
i
i
//d ig
://d/dig
://:d
://d/dig
//digmembantu dengan memberikan
p
p://d
II yang
hthtp
hthtp
ttp:/ motivasi
ttptelah
ttp:/ kesempatan, referensi,hthtserta

h

yang mendorong penulis untuk menemukan ide-ide baru dalam proses penyusunan

.cid.id
.cid.id
id
camendapatkan
ca.cid.beliau,
ca.cid.id skripsi ini. Atas bimbingan
penulis tidak hanya
pencerahan j.ac
a
a
a
.
.
.
j
j
j
a
e
e
e
e
j.
nej.
nej. menarik, namun ilijuga
neilmiah
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
l
l
l
materi
tentang
karya
ini
melalui
berbagai
diskusi
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
bimbingan
hthttpbaru dalam
hthttp moril yaitu rasa syukurhthyang
ttp tak terhingga dan semangat

h

setiap “kebuntuan” yang penulis hadapi.

d
d
d
d
Penulis juga mengucapkan
kepada
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .idDrs. I Gusti Ngurah ej.aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id terimakasih terutama
.
.
.
j
j
j
e
e
e
u.n
ne
ne atas kesabaran, pengertian,
ne S.Pd selaku orang tua
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bPriharini
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Jaya
dan
C.E
Sri
penulis,
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp skripsi
hhyang
hhttpmotivasi, serta terutama restu
teladan,
ttp sangat penting dalam penyusunan

h

ini sehingga dapat terselesaikan dengan baik. Seiring dengan permohonan maaf, atas

ca.cid.id skripsi ini.
ca.cid.id keterlambatan dalam penyusunan
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej.
nej.
nej.
.
.bu.n
.
.
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
b
b
b
Dalam
penulis seringkali imerasa
gigili ketakutan dan beban//psikologis
ili
idgigprosesnya,
idgigili
idgigili
d
/:d
/:d
/
//:d
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
:
t
t
t
p
tp ilmiah
tp penulis mulai ragu dalam
hthtkali
hthtkarya
hthmelangkah
setiap
untuk menyelesaikan
ttp

h

ini, namun kehadiran sahabat-sahabat penulis mampu memberikan semangat luar

d
d
.cid.id
id
ca.cid.penulis
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id biasa untuk dapat menyelesaikan
ajitu,
skripsi ini. Maka
mengucapkan ej.a.c
.
.
.
j
j
j
a
.
e
e
e
nej
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
terimakasih
kepada
seluruh
teman-teman
seangkatan
HI
2004
UNEJ
atas
diskusi,
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hhttp serta mimpi sehinggahhpenulis
ttp mendapat ide serta hkoreksi
semangat,
http dalam

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
x

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

penyusunan skripsi ini. Terutama kepada Idha Agustina Merdekawati, Peggy Puspa

d
.cid.id
Sukirno yang selalu setia.a
mendengarkan
keluh kesah
ca.cid.id
ca.cid.id
a
aj.ca.ci .id Hapsari, Dianita Eka eW,
aj.cdan
.
.
.
j
j
j
j
a
.
.
e
e
e
nej
ne
ne
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
penulis
selama
menyelesaikan
skripsi
ini,
selalu
memberikan
nasehat,
motivasi
dan
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
d
//:d
//:d
//:memberikan
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
doa,
dan
keceriaan
ketika
penulis
mencapai
titik
jenuh.
Kepada
t
t
t
p
hhttp semua
hhttp
hhttp

h

pihak yang telah menjadi sumber inspirasi dan motivasi bagi penulis untuk selalu

ca.cid.id berusaha menjadi yangj.aterbaik,
ca.cid.id Thank you for the moments
ca.cid.idwe shared together. j.aca.cid.id
a
a
.
.
j
j
.
e
e
e
e
n
nej.
nej. terimakasih bagi yang
nejorang
nej.
.bu.n
.bu.n
.busetiap
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
.
i
i
i
i
Penulis
juga
mengucapkan
telah
menyempatkan
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
thttpsaran yang
untuk
dan memahami skripsi
p
tp
hthtmembaca
hthttpini, juga atas segala kritikhdan

h

telah diberikan untuk membangun karya sederhana ini.

d
.cid.id tidak ada sesuatu yang.asempurna.
d
ca.cid.id
Penulis menyadari
Demikian pula j.ac.cid
aj.ca.ci .id
aj.cabahwa
.
.
j
j
j
a .i
.
.
e
e
e
e
j
j
n
n
n
n
e
e
e
e
.un ini yang masih jauh
.un
dengan penulisan
dari
meskipun ig
penulis
liibli.bu.un
liibli.bu.un
liibli.buskripsi
liibli.bukesempurnaan,
i
i
i
i
g
g
g
i
i
i
ig
//d ig
://:d
://d/dig
://d/dig skripsi ini. Oleh karena
//dpenulis
p
p://d
telah
hthtp
hthtberusaha
hthtp
ttpitu,
ttp:/ sekuat tenaga untuk menyelesaikan
ttp:/

h

menerima kritik dan saran dari pembaca demi perbaikan dimasa yang akan datang.

d.id pembaca.
ca.cid.id
ca.cibagi
ca.cid.id
ca.cid.id Semoga skripsi ini dapatj.amemberikan
kontribusi dan manfaat
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
hthttp
hthttp
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
dJember, Januari 2011
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
j
j
e
e
ne
ne
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
i
i
i
i
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
p
p
t
t
t
t
hhtt
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

xi

Penulis

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

RINGKASAN

“Diplomasi Timor Leste - Indonesia dalam Penyelesaian Permasalahan Hak Asasi
Manusia: dari Multilateral menuju Bilateral” Gusti Ayu Agustina Riski; 105
halaman; jurusan Ilmu Hubungan Internasional Fakultas Ilmu Sosial dan Ilmu Politik,
Universitas Jember.

Kendala terbesar dalam hubungan bilateral Indonesia-Timor Leste adalah masalah
penyelesaian pelanggaran Hak Asasi Manusia di Timor Timur pada tahun 1999.
Awalnya, Timor Leste menuntut permasalahan hak asasi manusia di Timor Timur
diselesaikan

melalui

Mahkamah

Pengadilan

Internasional.

Namun

pada

perkembangan selanjutnya, Indonesia dan Timor Leste menyepakati bentuk
penyelesaian pelanggaran Hak Asasi manusia di Timor Timur diselesaikan secara
bilateral melalui dibentuknya penyelesaian bersama Komisi Kebenaran dan
Persahabatan. Perubahan bentuk penyelesaian permasalahan hak asasi manusia di
Timor Timur akibat kepentingan Timor Leste dan Indonesia untuk mempererat
hubungan bilateral Indonesia-Timor Leste.

Kata kunci : Diplomasi, Kepentingan Nasional, Hak Asasi Manusia, Timor Leste,
Indonesia

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
:p//:d
/
/
p
t
t
hhtt

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

xii

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
d
d
d
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
Halaman
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
JUDUL
.....................................................................................
ii
t
t
t
p
hhttp
hhttp
hhttp

h

DAFTAR ISI

HALAMAN PERSEMBAHAN ...................................................................

iii

iv
ca.cid.id HALAMAN MOTTOj....................................................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bvu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
HALAMAN
PERNYATAAN
......................................................................
l
l
l
l
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
//:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
HALAMAN
vi
p
hthttp PEMBIMBINGAN ..................................................................
hthttp
hthttp
HALAMAN PENGESAHAN .......................................................................

vii

d
d
d
d
viii
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id PRAKATA .....................................................................................................
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
ne
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
RINGKASAN
................................................................................................
xii
l
l
l
l
i
i
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
DAFTAR
xiii
hhttp
hhttp ISI ..................................................................................................
hhttp
DAFTAR TABEL .........................................................................................

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

Latar Belakang Permasalahan ..................................................

1.2

.
Rumusanj.Permasalahan
...........................................................
aca.c.id
j.acac.id

Batasan Waktu .............................................................

Metode Pengumpulan Data ..........................................

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp
xiii

h

23

dd
d
d
.cid.id
aj.ca.ci .iAnalisis
aj.ca.ci .id
aj.ca.ci .id
1.6.2 eMetode
Data ...................................................
24 ej.a.c
.
.
.
j
j
j
a
e
e
nej
ne
ne
ne
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
1.7
Sistematika
Penulisan
...............................................................
23
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
idgigil
//:d
//:d
//:d
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
p
hh2.ttpPERMASALAHAN PELANGGARAN
hhttp
hhttp
BAB
HAK ASASI

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

11

ca.cid.idPemikiran.......................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
1.4 Kerangka
Dasar
12
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej.
nej.
.
.
.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
1.5ig Hipotesis
...................................................................................
i
idgigil22
idgigili
igili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
hthttp1.6 Metode Penelitian .....................................................................
hthttp
hthttp
22
1.6.1

h

1

id
id
ca.cid.id
10
a
.
j
.
.
.
e
e
e
n ej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
u
u
b
b
i
i
l
l
liibli.bu.unLingkup Pembahasan ....................................................
1.3igiRuang
11
i
i
i
i
idgigil
idgigil
dig
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hh.............................................................
hhtt
1.3.1 Batasan Materi
11
tt
1.3.2

h

xvi

ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.id DAFTAR SINGKATAN
................................................................................
xvi
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
e
e
e
nej.
nej.
nej.
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
KRONOLOGI
................................................................................................
xviii
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
BAB
1
hthttp
hthttp
hth1.ttpPENDAHULUAN ...........................................................................
1.1

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

h

idgiigliilib.
//:d
p //

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

giigliilib.
i
d
/
/
: /d
hthtp
ttp:/

h

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
/:d
/
:
/
/
p
t
hthttp

h

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

MANUSIA DI TIMOR TIMUR ......................................................

26

ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
2.1.1
Peristiwa
Invasi
tahun
1975
............................................
26
i
i
i
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
d
:p//:d
:p//:d
:p//:pada
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
2.1.2
Peristiwa
Santa
Cruzz
12
November
1991
.............
32
t
t
t
hhtt
hhtt
hhtt
id
id.id
2.1 Kasus Pelanggaran
.ac.c.id Hak Asasi Manusia di Timor
.ac.cTimur

2.1.3 Peristiwa Menjelang Referendum Jajak Pendapat

id
id
sepanjang
.ac.c.idtahun 1999 .....................................................
.ac.c.id

34
ca.cid.id
a
.
j
j
j
a
a
e j.
e j.
e
n
nej.
.bu.n
une
une Hak Asasi
u
bli.bu.Internasional
bli.bu.n
b
i
i
i
2.2gPeran
dalam KasusgPelanggaran
l
l
l
i
i
i
idigi
idigi
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
:
:
:
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
53
tp
hthttp Manusia di Timor Timur
htht...........................................................
hthttp
2.2.1 Perserikatan Bangsa Bangsa ...........................................

ca.cid.id
a
.
j
e
nej.
.bu.n
u
b
i
l
i
idgigili
//:d
/
/
p

h

54

ca.cid.id
58
a
.
j
a
a
.
.
.
e
e
e
nej
nej ..........................................................................
nej
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
b
i
i
i
2.2.3
Australia
61
l
l
l
i
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
BAB
62
hhtt....
hh3.tt HUBUNGAN DIPLOMATIK
hhttINDONESIA-TIMOR LESTE
.id.id
.id
2.2.2 Portugal
j.ac c...........................................................................
j.ac c.id

3.1 Diplomasi Indonesia ...................................................................

h

62

d ...............................................................
ca.cid.id
ca.cid.id
ca.cid.iLeste
ca.cid.id
3.2 Diplomasij.Timor
67
a
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
e
ej.
nej.
nDI
nej. HAK ASASI MANUSIA
nej.
.bu.n
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
u
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
BAB
4.
PENYELESAIAN
TIMOR
TIMUR:
DARI
i
i
i
i
idgigili
idgigili
idgigili
idgigili
/:d
/:d
/:d
/
/
/
//:d
:
:
:
/
/
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
p
MULTILATERAL
MENUJU BILATERAL
..............................................
71
hthttp
hthttp
hthttp

d
aj.ca.ci .id
.
j
e
ne
.bu.n
u
b
i
l
i
i
idgigil
//:d
/
/
p

h

h

4.1 Tuntutan dan Upaya Penyelesaian Pelanggaran Hak Asasi

id
id
ca.cid.id
71
a
.
j
.
.
.
e
e
e
nej
nej ........................... ilib72
nej Penyelidikan dan Pelanggaran
.bu.n
.bu.n
.bu.n
u
u
u
b
b
i
i
l
l
4.1.1
Komisi
i
i
i
i
i
idgigil
idgigil
idgigil
:p//:d
:p//:d
:p//:d
/
/
/
/
/
/
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hhtt
hhtt
4.1.2 Serious Crimes hUnit
76
htt .......................................................
.
. d
Manusia jdi
.acTimor
j.acac.id
ac.i Timur ..........................................................

4.1.3 Special Panel for Serious Crimes ...................................

h

78

ca.cid.idHAM Ad Hoc ...............................................
ca.cid.id
ca.cid.id
4.1.4 Pengadilan
79
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
e
e
u.n
u.n
u.n
nej.
nej.
nej.
.
.
.
u
u
u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
b
b
b
e Reconciliação..... ig il81
ili
ili Comissão de Acolhimento,
idgig4.1.5
idgigVerdade
ig i
/:d
/:d
/:d
/
/