Antara Facebook dan Komunikasi Tatap Muka.
D a la m k o m u n ik a s i ta ta p m u k a , tid a k h a n y a n ila i-n ila i d a ri is i
p e m b ic a ra a n
a k a n b e rm a k n a
d a la m p e n y a m p a ia n
k o m u n ik a s i. N a m u n , m a k n a -m a k n a
p ro s e s k o m u n ik a s i
p e sa n -p e sa n
n o n v e rb a l y a n g m e n y e rta i
itu
s e n d iri, a k a n m e m ilik i
m a k n a te rs e n d iri. A rtin y a ,
d a la m k o m u n ik a s i la n g s u n g , a d a h a l p e n tin g la in
y a n g ju g a
Segencar-gencarnya
orang melakukan komunikasi melalui situs jejaring sosial semacam Facebook misalnya, tetap
komunikasi langsung
melalui tatap muka masih sangat perlu dilakukan dan tak mungkin terkalahkan oleh situs jejaring sosial mana pun.
b is a m e m e n g -
a ru h i te rh a d a p
k e b e rh a -
s ila n p ro s e s k o m u n ik a s i.
D a la m b e rb a g a i lite ra tu r m a n a p u n , k e h a d ira n
s o s o k o ra n g y a n g s a lin g
b e rk o m u n ik a s i
d a la m
sa-
tu p ro s e s k o m u n ik a s i
ra sa k a n
d i-
s a n g a t p e n tin g
d a n a k a n m e m b u a t k e g ia ta n k o m u n ik a s i itu b e rja la n ja u h le b ih e fe k tif.
B a n d in g k a n
s e k a ra n g m i-
s a ln y a , d e n g a n p ro s e s k o m u n ik a s i y a n g h a n y a d ila k u k a n d e n g a n c a ra k ita
m e n a ta p
la y a r k o m p u te r,
m e lih a t g a m b a r-g a m b a r
y a n g d ia m , a ta u p u n
nya m endengar
ha-
su a ra -
s u a ra d i b a lik te lin g a . S e m e n ta ra
a rti p e n tin g
m a k n a n o n v e rb a l y a n g m e m ilik i
d a la m b e rk o m u n ik a s i,
tid a k b is a k ita ra s a k a n
se c a ra
n y a ta .
M e m a h a m i k o m u n ik a s i b e ra rti m e m a h a m i
la m a p ro s e s k o m u n ik a s i b e rla n g s u n g ;
fa a t a p a y a n g d ira s a k a n , d a n a k ib a t-a k ib a t
n y a . A p a k a h tu ju a n
a p a y a n g te rja d i s e -
m engapa
itu te rja d i, m a n -
a p a y a n g d itim b u lk a n -
d a ri a k tiv ita s b e rk o m u n ik a s i
sesuai dengan
a p a y a n g d iin g in k a n . M e la lu i p ro s e s k o m u n k a s i la n g s u n g , a k a n
b is a m e m a h a m i
h a l-h a l y a n g d a p a t m e m e n g a ru h i
d a n m e m a k s i-
m a lk a n h a s il-h a s il d a ri k e ja d ia n k e tik a p ro s e s k o m u n ik a s i b e rla n g s u n g .
K o m u n ik a s i m e ru p a k a n
s u a tu k o n s e p y a n g m u ltim a k n a
dan
m u ltita fs ir. P a ra a h li ilm u s o s ia l m e la k u k a n p e n e litia n d e n g a n
m enggunakan
p e n d e k a ta n
k o m u n ik a s i, y a n g s e c a ra u m u m
m e m fo -
k u s k a n p a d a k e g ia ta n m a n u s ia d a n k a ita n p e s a n d e n g a n p e rila k u .
S e b a g a i s a tu p ro s e s s o s ia l k o m u n ik a s i,
la h m a m p u
n o m i,
m engungkapkan
mass media exposure,
e fe k p e n g e ta h u a n ,
m em ang
dan m endapat
d ip a n d a n g
d a n p e n g a ru h
s itu s je ja rin g
in te rp e rs o n a l
a ta u
p e rila k u .
s o s ia l k in i m u la i b e rte -
te m p a t d i h a ti k h a la y a k ra m a i, te ta p i k o m u -:
n ik a s i la n g s u n g m e la lu i ta ta p m u k a m a s ih te ta p d ip e rlu k a n ,
b is a b e rja la n
c a r-g e n c a rn y a
e fe k tif s e s u a i tu ju a n y a n g d ih a ra p k a n .
o ra n g m e la k u k a n
rin g s o s ia l s e m a c a m
k o m u n ik a s i
agar
J a d i, s e g e n -
m e la lu i s itu s je ja -
F a c e b o o k m is a ln y a , te ta p k o m u n ik a s i
s u n g m e la lu i ta ta p m u k a m a s ih s a n g a t p e rlu d ila k u k a n
m u n g k in te rk a la h k a n
te -
a n ta ra s ta tu s s o s ia l, e k o -
s ik a p , d a n p e ru b a h a n
. O le h k a re n a itu , w a la u p u n
b a ra n
hubungan
la n g -
d a n ta k
o l e h s i t u s j e j a r i n g s o s i a l m a n a p u n . . . .***
Penulis, dosen d i Jurusari Ilmu Jurnalistik, Fakultas Ilmu
Komunikasi Unpad.
.
p e m b ic a ra a n
a k a n b e rm a k n a
d a la m p e n y a m p a ia n
k o m u n ik a s i. N a m u n , m a k n a -m a k n a
p ro s e s k o m u n ik a s i
p e sa n -p e sa n
n o n v e rb a l y a n g m e n y e rta i
itu
s e n d iri, a k a n m e m ilik i
m a k n a te rs e n d iri. A rtin y a ,
d a la m k o m u n ik a s i la n g s u n g , a d a h a l p e n tin g la in
y a n g ju g a
Segencar-gencarnya
orang melakukan komunikasi melalui situs jejaring sosial semacam Facebook misalnya, tetap
komunikasi langsung
melalui tatap muka masih sangat perlu dilakukan dan tak mungkin terkalahkan oleh situs jejaring sosial mana pun.
b is a m e m e n g -
a ru h i te rh a d a p
k e b e rh a -
s ila n p ro s e s k o m u n ik a s i.
D a la m b e rb a g a i lite ra tu r m a n a p u n , k e h a d ira n
s o s o k o ra n g y a n g s a lin g
b e rk o m u n ik a s i
d a la m
sa-
tu p ro s e s k o m u n ik a s i
ra sa k a n
d i-
s a n g a t p e n tin g
d a n a k a n m e m b u a t k e g ia ta n k o m u n ik a s i itu b e rja la n ja u h le b ih e fe k tif.
B a n d in g k a n
s e k a ra n g m i-
s a ln y a , d e n g a n p ro s e s k o m u n ik a s i y a n g h a n y a d ila k u k a n d e n g a n c a ra k ita
m e n a ta p
la y a r k o m p u te r,
m e lih a t g a m b a r-g a m b a r
y a n g d ia m , a ta u p u n
nya m endengar
ha-
su a ra -
s u a ra d i b a lik te lin g a . S e m e n ta ra
a rti p e n tin g
m a k n a n o n v e rb a l y a n g m e m ilik i
d a la m b e rk o m u n ik a s i,
tid a k b is a k ita ra s a k a n
se c a ra
n y a ta .
M e m a h a m i k o m u n ik a s i b e ra rti m e m a h a m i
la m a p ro s e s k o m u n ik a s i b e rla n g s u n g ;
fa a t a p a y a n g d ira s a k a n , d a n a k ib a t-a k ib a t
n y a . A p a k a h tu ju a n
a p a y a n g te rja d i s e -
m engapa
itu te rja d i, m a n -
a p a y a n g d itim b u lk a n -
d a ri a k tiv ita s b e rk o m u n ik a s i
sesuai dengan
a p a y a n g d iin g in k a n . M e la lu i p ro s e s k o m u n k a s i la n g s u n g , a k a n
b is a m e m a h a m i
h a l-h a l y a n g d a p a t m e m e n g a ru h i
d a n m e m a k s i-
m a lk a n h a s il-h a s il d a ri k e ja d ia n k e tik a p ro s e s k o m u n ik a s i b e rla n g s u n g .
K o m u n ik a s i m e ru p a k a n
s u a tu k o n s e p y a n g m u ltim a k n a
dan
m u ltita fs ir. P a ra a h li ilm u s o s ia l m e la k u k a n p e n e litia n d e n g a n
m enggunakan
p e n d e k a ta n
k o m u n ik a s i, y a n g s e c a ra u m u m
m e m fo -
k u s k a n p a d a k e g ia ta n m a n u s ia d a n k a ita n p e s a n d e n g a n p e rila k u .
S e b a g a i s a tu p ro s e s s o s ia l k o m u n ik a s i,
la h m a m p u
n o m i,
m engungkapkan
mass media exposure,
e fe k p e n g e ta h u a n ,
m em ang
dan m endapat
d ip a n d a n g
d a n p e n g a ru h
s itu s je ja rin g
in te rp e rs o n a l
a ta u
p e rila k u .
s o s ia l k in i m u la i b e rte -
te m p a t d i h a ti k h a la y a k ra m a i, te ta p i k o m u -:
n ik a s i la n g s u n g m e la lu i ta ta p m u k a m a s ih te ta p d ip e rlu k a n ,
b is a b e rja la n
c a r-g e n c a rn y a
e fe k tif s e s u a i tu ju a n y a n g d ih a ra p k a n .
o ra n g m e la k u k a n
rin g s o s ia l s e m a c a m
k o m u n ik a s i
agar
J a d i, s e g e n -
m e la lu i s itu s je ja -
F a c e b o o k m is a ln y a , te ta p k o m u n ik a s i
s u n g m e la lu i ta ta p m u k a m a s ih s a n g a t p e rlu d ila k u k a n
m u n g k in te rk a la h k a n
te -
a n ta ra s ta tu s s o s ia l, e k o -
s ik a p , d a n p e ru b a h a n
. O le h k a re n a itu , w a la u p u n
b a ra n
hubungan
la n g -
d a n ta k
o l e h s i t u s j e j a r i n g s o s i a l m a n a p u n . . . .***
Penulis, dosen d i Jurusari Ilmu Jurnalistik, Fakultas Ilmu
Komunikasi Unpad.
.