Perancangan Sistem Pengukuran Kinerja Pada Jurusan Teknik Mesin Universitas Udayana Menggunakan Metode Performance Prism.

ISBN : 978-602-73732-0-4

Seminar Nasional Tahunan Teknik Mesin XIV (SNTTM XIV)
Banjarmasin, 7-8 Oktober 2015
COVER ............................................................................................................................................................................................................................. i
KATA PENGANTAR...................................................................................................................................................................................................... ii
SAMBUTAN REKTOR .................................................................................................................................................................................................. iii
SAMBUTAN DEKAN ..................................................................................................................................................................................................... iv
REVIEWER ..................................................................................................................................................................................................................... v
PANITIA .......................................................................................................................................................................................................................... vii
JADWAL ACARA ........................................................................................................................................................................................................... viii
DAFTAR ISI .................................................................................................................................................................................................................... xxvii
KEYNOTE SPEAKER.................................................................................................................................................................................................... xlix

BIDANG KONVERSI ENERGI
NO

JUDUL

KODE

1

Genset dengan bahan bakar co-gasifikasi downdraft kulit kopi dan batubara

KE 01

2

Unjuk Kerja Pengering Surya Tipe Rak Pada Pengeringan Kerupuk Kulit Mentah

KE 02

3

Analisis Unjuk Kerja Sistem Turbin Gas Mikro Bioenergi Proto X-3 Berbahan Bakar LPG

KE 04

4

Optimasi periode data berdasarkan time constant pada pengujian unjuk kerja termal kolektor
surya pelat datar

KE 06

5

Pengembangan Model Matematika Kinetika Reaksi Torefaksi Sampah

KE 07

6

PENGGUNAAN GAS SEBAGAI BAHAN BAKAR PADA SEPEDA MOTOR BERMESIN INJEKSI

KE 10

7

STUDI NUMERIK KARAKTERISTIK ALIRAN GAS-SOLID DAN PEMBAKARAN PADA TANGENTIALLY

FIRED PULVERIZED-COAL BURNER DENGAN VARIASI SUDUT TILTING

KE 11

8

Pemanfaatan Panas Buang Kondenser pada Pengering Beku Vakum

KE 12

9

Sistem Pendingin Adsorpsi dengan Single Bed Adsorber

KE 13

10

Penerapan Evaporative Cooling Untuk Peningkatan Kinerja Mesin Pengkondisian Udara Tipe
Terpisah (AC Split)

KE 14

11

Penggunaan Thermal Energy Storage sebagai Penyejuk Udara Ruangan dan Pemanas Air pada
Residential Air Conditioning Hibrida

KE 15

12

Studi Eksperimental tentang Karakteristik Turbin Angin Sumbu Vertikal Jenis Darrieus-Savonius

KE 17

13

PENGARUH KONSENTRASI GARAM TERHADAP KARAKTERISITIK ALIRAN DUA FASE GAS DAN AIR

KE 22

14

Karakteristik Pembentukan Cincin Vorteks pada Jet Sintetik akibat Perubahan Frekwensi Eksitasi
pada Aktuator Ber-cavity Kerucut

KE 23

15

KAJI TEORITIK KONSUMSI GAS LPG SEBAGAI SUMBER PANAS PADA PETERNAKAN AYAM BROILER
TIPE KANDANG TERTUTUP (CLOSED HOUSE)

KE 24

16

STUDI AWAL GASIFIKASI SERBUK KAYU PADA OPEN TOP STRATIFIED DOWNDRAFT GASIFIER

KE 25

17

Prototipe Sistem Pengering Cengkeh Dengan Energi Surya

KE 26

18

Drag Reduction in Flow Separation Using Plasma Actuator in Cylinder Models

KE 28

19

PENGARUH VARIASI NORMALITAS AKTIVATOR PADA AKTIVASI NaOH-FISIK ADSORBEN FLY ASH
BATUBARA TERHADAP PRESTASI MESIN SEPEDA MOTOR 4-LANGKAH

KE 29

xxvii

Seminar Nasional Tahunan Teknik Mesin XIV (SNTTM XIV)
Banjarmasin, 7-8 Oktober 2015
59

Studi Parameter Sistem Peredam Getaran Dinamik Tipe Dual-Beam

MT

80

60

Pembuatan Model Solid Tangan Palsu (Prosthetic Hand) Manusia Metode 3D Scanner dengan
menggunakan Perangkat Lunak Autodesk 3D Max Design dan NetFabb

MT

81

61

Analisis Komputasi Pengaruh Geometri Muka dan Kontrol Aktif Suction Terhadap Koefisien
Tekanan Pada Model Kendaraan

MT

83

62

PENINGKATAN KEANDALAN PADA DRIVE STATION ALAT ANGKUT REL KONVEYOR DENGAN
METODE FAILURE MODE, EFFECT and CRITICALITY ANALIYSIS (FMECA)

MT

84

63

Mesin Pemisah dan Pencacah Sampah Organik dan Plastik Untuk Bahan Kompos

MT

89

BIDANG TEKNIK INDUSTRI
NO

JUDUL

KODE

1

Pembuatan Aplikasi Basis Data Untuk Desain Snap-Fit Optimum

TI

04

2

PENGEMBANGAN MODEL PERHITUNGAN INDEKS KOMPLEKSITAS PROSES PERAKITAN MANUAL

TI

05

3

Studi Kelayakan Pembangkitan Daya Kogenerasi Mesin Gas Bandara Udara

TI

06

4

“Perancangan Sistem Pengukuran Kinerja Pada Jurusan Teknik Mesin Universitas Udayana
Menggunakan Metode Performance Prism”

TI

07

5

ANALISIS BEBAN KERJA TENAGA BANGUNAN DALAM PEMBANGUNAN RUMAH TIPE “X” DI
PERUMAHAN ALAM SUTERA TANGERANG

TI

08

6

Optimasi Desain Tata Letak Fixture dengan Menggunakan Algoritma Genetika

TI

12

7

Analisis Parameter Spatio-Temporal pada Basis Data Gerak Berjalan Orang Indonesia

TI

13

8

Penerapan Metode Design for Manufacture and Assembly pada Handle Transformer Hand Bike

TI

14

9

Analisis Dfma pada Produk Plastik Kasus Projector

TI

15

10

RANCANGAN KLASTER INDUSTRI MARITIM TERINTEGRASI SEBAGAI BAGIAN DARI KONSEP
INDONESIA SEBAGAI POROS MARITIM DUNIA

TI

16

11

Analisa Rantai Pasok Material Pada Kawasan Industri Maritim Terhadap Produktivitas Industri
Perkapalan

TI

17

12

Rancangan Sistem Assessment Keselamatan Kebakaran Kapal Penyeberangan Roll On Roll Off

TI

18

13

PENGEMBANGAN MODEL PROSES PRODUKSI BATA RINGAN (Autoclaved Aerated Concreated /
AAC) DALAM MENDUKUNG KUALITAS PRODUKSI

TI

19

14

Pemodelan Sistem Kendali Irigasi Drip Untuk Budidaya Tanaman Kedelai Berbasis Analisis
Evapotranspirasi Penman Monteith

TI

20

15

Analisa Teknis-Ekonomis Pemanfaatan Genset dan Panel Surya sebagai Sumber Energi Listrik
Mandiri untuk Rumah Tinggal

TI

21

BIDANG PENDIDIKAN TEKNIK MESIN

xxxiii

! " #

#

! "

!
$

"#

%
! "&

!
#% !$

!

$%&'

"

#!

&

'

"$
# & $ '

' (

'

"#

%
% !
) #' *$

(
+

"

# +"$

% !

,
/
!

-.
0
#% !$ ,
-. /
0
!
#% !$
3
21425

5..
#
+
"
:% !8 % !;
! < 29

"
' (

!
!
! "#$
# & $ %
"#

#!

12 %
12 %
)
)
21425
166 86
12- 19

22 -67
21425

4
% !

$

"$ %
) #' *$

!

"

#% !$

#!

"$

!
&

# & $

%
&

! " #

' (

) #'

$%&'

*$
+

"

# +"$

"#

&
'
/

(
0
#% !$ +

!
.

,"
/0 123
/ 5)3
/46/7

"# /4 .
/06/2
// )43
/06/2
0/) 07

/06/2
/06/2
044 -4

6
#
5

+
"
"# /7

)*

12 %
"# -

"
&

6

2**

"#

$

"# -

%

"#

!
"

#!
# & $

&

"$ %

!
' (

#% !$
*$

) #'

8

"

!" 8$

(
6
0*
8

0**2

8

%

"

:

&

;

:
<

9

'

(

"
/147

<
& &
%
&

:

"

(

"

"
!'

"
0**2$
&
!%

&

/11)$

#
"

'

"

'
8
8

!

8$

! " #

&

$%&'

'
(

(

( '

(

(
!%" $
"

'
%"

(
!"

!

/7

"
%

"
6

%
0*/2$

6

%"

6

' (
!
"
#!
# & $

)

"$

#'

*$

&
+

"

# +"$

=

+

6

"

:

! !"
"
'

!

#

6
(

6

' (
!
"
#!
# & $
$ %

)

"$

#'

*$

&
+

(

"
! &!

$

) "
*

"

"

"#

! " #

4$ +

(

!

6
"

#!
!

"$

"
# "#$

%
:
0*/460*/5
%
! "#$

!
$

*
"

+

6

#

$

*

+
.
0*/*

"!

%
(

:

/$ +
%
:
0$ +

%
(

:
2$ +

6

"

'
&
:

+,

)

-, %
., "
'
0, "

)
/

2, "
3,

1

'

1

)

#

4, ! 5
6,

'

/

!
7

/

(
/

#

&*

! ! &

( !

( !
)

%$
'

$ !

%$"!

$%&$
! "

"""
!

#!$!

""
!

/

"

(

!

/ #

$%&'

! " #

$$

*
'

+
/

(

0

6
& &
!
= 0

" /
8

"

/

(
6

/
"

#!

"$

(

:
0 ' ( " /
" /
= 0

(

#" %
#" /

= 0

><
" /

<

$
/

"
" '

%"

0

%'

2
4

5
&

1
&

#

"

/* "

7
(
)

'

&
&

0

&

- '
// '
/0 "
> ""
/2 "

,
&

#
% "
6

/5 "
/1
?
0*

%""

0/

/4
/7
/) :
/-

@
&

'

"

$%&'

& 9

00
02
04
07
0)
01
2*
2/
20

&

A

0-

#"
'

05

"

24 '
27 '

22
2)

&

+
21

&

4*

2- %
25 "

&

6

4/

,

#

! " #
2

47

40 +

$%&'

&
8

42
4)
6

44
4

7*

4- A
45 +
41

7/

,

(
70
7)

72 +

#
%&

(

9

(

&

(

74 +

7-

(

77 +

75

(

&
&

(B
71

C%.

)*
&

$'
*
' (
(
(

+
/
6

0

/
)

'

(

)*
(

2 ' (
= 0

' (

7 ) - /0 2/ 20 27 2) 25
5 1 // /2 /4 /) 0) 0- 01 2* 22 221 4* 4/
/ 0 00 02 04 4- 45 72 74 77 7)
2 /7 /- /5 /1 0* 0/ 05

/

"

0

"

2
4
7

"
"
"

)

"

4 40 42 47
/1 07 44 4) 41 7* 7/ 70 7- 75 71
)*

$,

*
%
6

'

&

/

/

&

&

(

9

42

(
(

6
%

%

!
#% !$
4 ' ( %

!

' (

%

#% !$

"

#% !$
,

D!

0 .
'

"#

!

'

2 .

$9!

'
(
.

$E F /**3
&

$E F /**3

D!
"
6

" (
6

!:

$9!

&
$9!

4 .
%
7 .

% !

%2 >
$E F /**3

D!
"0
D!

&

(

:

!

/ .

&

(
' (

+

(

"

0

$9!

: G
G?

D!.
$

6

$E F /**3
: G$9!/) % %$E F /**3

! " #
)

6

"%9
#

!,

,
#$

D!

% " > ""
6

$9!

&

D!.

6

&

// .

#"

D!.

6

#" $9!4$E F /**3

.

/4 .

D!

,
"

/) .

,

&

($E F /**3

&

($E F /**3

& $9!

$9!
($E F /**3

/5 .

D!

/1 .

D!
D!.

0/
&

) )

&

D!

0* "

$-

$9!

($E F /**3

$9!

($E F /**3

6

D!

9

$9!7$E F /**3
@ $9!/0$E F /**3

. !"!

+

,"
0/

' (

) '
/0 123

$/

$9!/0$E F /**3

D!

/- .

9

$9!

& $9!

&

&

.
($E F /**3

D!

&

"

&
$E F /**3

D!

&

$E F /**3

$9!
(

&

"

$9!)

D!

/7 .

% "
$9!

6

/* .

/2 .

/
&

$E F

$E F /**3

/0 .

/

E F /**3
$9!

D!
/**3
D!
> ""

9

1 .

"

#$9!

$E F /**3

5 .

"

,

D!

- .
"

$%&'

"

0

"

! !"

"#
,"

"#
"# /2

"# / )53

"1

"

' (

) #@

2
F$

34
)

"
"
"
"
"
"

%
%
%
%
%
%

>
>
>
>
>
>

0*/090*/2
0*/090*/2
0*/290*/4
0*/290*/4
0*/490*/7
0*/490*/7

! " #

'

0/

"#
&

(
* %

"

@
7 "

6
/* +

2

F

.

$%&'

6

%

@
2

* %

F
/* "

"# /

-

,

-

,

-

,

-

,

-

,-

-

,-..
,

! "# !

+

,

! $% # &'( )(

,

2

*

2

+

,

+

+

,

+

+

,

$5

0

) 2

6

.

. !"!

@

H
"#

/*
)

@
+

H

&

(

$

(

)

(

*

(

'

(

+

(

(

(

,

0*/090*/2

+

+ +

(

>

(

/ +

&%

(

&&

+ +

(

&$

(

&)

0

(

&*

1

(

&'

(

&+

(

&

(

&

(

&,
&

(

$%

(

$&

% $$$

% ++

%' &

%

% ,+*

% %$$

% ')

%* )

% )%

% ,'%

% ,

) )$

) +,&

% )))

% %&&

% $'+

% )))

%% &

% +*)
+*

% )

%' )

,
,
,,- ,,,
,
,
,
%& )

,
,
, .
, ,
,
, .
,
,
,
% +*)

,
, -,
,
,
,
, .
,
,.
% '*,
,-

,
,
, ,
, .
,
,
, .
, % +)
,

,
,
,
, .
, ..
% ,+)
, .
,
,
, , -

,
, , -.
, ,
, .
,
,
% %$$
, ,

,
,
,
, .
% *
,
,
, .
,
,
,. -

,
,
, .
, .
, -,
,
,
%* )
,,-

,
, ,
,
,
, .
, % $%
,..
,. .
, .-

,
,
,
, .
,
,
, .
,
% ,)
,
, .

,
,
,
,
,
,
,

% %%
,
,
, -

,
,
,
, , -.
.,
.,
,.
-,
) &$*
, .

-,
-,
,
,
) ''&
, .
, ,
, , .
,...

,,- ,, ,
, .
, % )))
,
, .
,

,
, , ,
,
,
% %&&
,
,
,
,

,,,,
,
,
,
,
% $&
, .
,

,.
,
, .
, ,
,,-.
,,
% )&+
,

,,
,
,
,
, .
,
,
, .
% %+'
" ,

,.
,
,- .
, , .
, .
,
,
,
% ',
,

,
,
,
,
,
,
,
,
,

% )+
,

, .
, ,
,
,
,
,.
,..
% +&
, .
,

,.,

., .
,-

,- .
-,

-,
-,

,,-

-, .
-, .

,
-, .

,
,

,
,

-

,
,

.,..
.,..

,
,

,
.

,

.
,
,

,
, .

,,-

$** *

,
,

.
, .
, .

.
..
.
.
-

-,

,

)%%

,
,-

-

, ..
, ..

& *$*$

(
./0!/ 1 2.
&%
,

+
'
*
)
$
&
%
2!/.
3. 45
167.

./0!/ 1 2.
8 21 !/

! " #

$7

* &

6

! !"

2**

$%&'

!
/26/4

2*2 51
4* 703
/06/2
!
/26/4
242 2
/0 1-3
/26/4
!
/46/7
4)2 -4
27 *53
/26/4
!
/46/7
70* 4/0 023
/46/7
6
"#

"1
"
0*/090*/2
&
2** 8
@ F
*
2
6

/*

!

$
/*

@

!

F

(

6

"#
$

'
!

"#
+

#

$

4/10 ( ./0!/ 1 2. 8 21 !/

"# -

"

$

"# -

8 21 !/

- ,

2.

. ,

,

"#

-. , -

"#

,
--, -

/0 12 3 '
&
(

(

-,

1
./0!/

,-

,

"# -

.,

,

"# /2

,

/06
/06/2

)

,
"

"

"-

"-

-"

-"

&
6

*

0

.

./ !8.

>
"

0 > (

'

0

"
"#
&
,

/06/2
/46/7

&

/06/2
// )43
"
/06/2
&

/06/2
6
2**
6
044 -4
0/) 07 "
/06/2
"# "# /2
)
"#
/
!
/06
/2
044 -4
/5 403
!

"# 5

"# 5
&

7 72 3

"# -

&
(

"#

! " #

"

.
= G

/
"# /7

"# /7

!/155$
/

"#
7 /0 3

.

"# /7

+ !/15-$ ?
A

"# /7
/46/7
&
6

(

%
&

/

+

!/112$

/

/
%

"
(

"# /7

&
"

'
/

*
A "
%
( %
"

!0*/0$

?

I
"

@
/2 8 / !

0*/0$
'

'

I'
"
%

=

> K
/

K ;

=
J C

!/114$
6
"

!/115$ I
(
= G
/ " >

"
8

C
)

?

C & " ?

@

"

#

/
/ / A

'
/
/ /

!0*/2$
, /
"

/
"
#

%
%
0**2

(

B
8

:
%
/@ " "

!0***$
@ G
0

/

> &,

/
;

I

%

&
&

@

:
4

"

%
8

"
@ G

<
8 &L

%

%

&

'

4

#

&

%
0

I

$%&'

'
C

!/154$ I
@
8 &L

G

2