PENGARUH POLA WAKTU PEMBERIAN PAKAN DENGAN SUPLEMENTASI BEBERAPA LEVEL VTTAMIN C TERHADAP PERFORMANS PRODUKSI DAN ORGAN FISIOLOGIS AYAM BROILER.

"w
tf,sls

KUSNADIDI SIJBIKTI
05 t0,1002

PROGRAM P,{SCA SARJTTNA
UMVERSTIAS ANDAI-AS
2003

PNNGARIIH ?OI,A WAKTII PEMBERIAN PAKAN DENG N
SIJPI,ENlI]N1'ASI BDBER^PA LFJVEL VI'I'AMtN C'I'IRIIADAP
TERFORMANS PRODUKSI D,{N ORC N FISIOI,O(]IS

AYAM BR(XLER

Pst

(Diba$ah bnnbingan

Oleh : Knsnadidi SDbekti

Dr.lr ll.lv. Hafil Abbas. Nls dan Dr lr. Yan lier.vandi,Ml)
Rin3kasan

Kendala yalg diha.kri induslri perunssoss

aym brciler

st

ini di lndonesia

yoA ltlum malsimal, hal id disbabkan oleh bcb.mpa faktor
rbg dia.rannya adalah laktor s'Jl lingkv1 ldh,ironncnt tenperatur.)
leiung lniuk nemaksimalkm peduhbuhan dd produtlifitas ayan didlerah

ldahl

Droduktifitas

mrika bas.n lndonesia menurut Abhs (1996) tane ulda adalah melalui pendek,h

manurdl.si bio-linskunson, y2kni l) maniPulasi illim miko melllui rasionalisasi
p*landdsan.2) manipulrsi bio-nsiolosis nelalui pensltuani a) Fccd warer balance,
b) Suplementasi

viunin c. vilamin E, Vi1lmin

K, Rnnin,

perbaikan ndnajcnon, lerolana pad. sMl lcrjadinya

vnhii

loniat

Br

(Riroflalin).l)

suhu lingkunsan


Ddi tclisa pelumg ini yang engat nMgkin uniul dilaksdak oleh pecFar
adalah p€luns he du dm k€tisa kaEna du peluns ini tidak membntunkm biaya
i.vesb.i yang b.s& dan dalm kontrol pelebal. Pclnde pcftana Nnsljn eja

dil5renard, nmu
beEt skali unrut

denaan k.ndisi l1omodals pclermk

dihksatd

lenyesuiln pembciian
matamn dari sorc,

a3lan l]ada suiu

maka

pelwg ini


kdeM menbutuhtan biaya inleslai ymg cukuP besr.

pal

dengan

melalure perubans valau

p€mbedan

lagi hdi ak menenpatkan ayd selma
g ideal. Allcmatif ini diduga akan me.sarasi nasahn suhu

nolm

y

sdr ini

dsn empai


linldansan yans tinsgi pada sian8 hdi di daenb lropis.

Untlk ilL! penb€rian palan pada ayam brciler !8ar etektif untuk peninskalan
:odukrivnas yaitu Fada suh! nyrnan atar sensi, karcm dalan kondjsi ini

-nunblhan dln penggunun pakan oleh lyan boilersangat efisien, karcna aym 1al
-nD h.ngclurkm cncrai yans diFrol.h dtui palan uiD]( ncneaiasi subu linskunsan.

BAB

I

PENDAHULUAN

lndrslri

peuS!6d khu

snya a)€m btuiltr


me pakan industri vag

!.r-knA pesat di Indon6ia PErkcmto8d ini disbtbko oleh p€minM
4'
prod* unggd y.ng tinsgi et ap hnunnvt. P.ninSt'bn ini ditengdhi
Firskttd junlai Fnduduh F.dapata! nsvaEli ds k'sai@
*l
p€.lunya tonsumsi potcin h.Mni baSi tubun ttu didifilcsi
*an

Fng nclibal*u produk

xisis .konofli

r$as

ncmbuat dunia

E@r inb€srt sctid$a


ebaaai bahan

dMva'

leha FmtsD*

sutssektor

unl!* mfl'nuhi p€mink4

P'Lnltd

icrnadap pmduk

a6 ncnjadi r.tkc!dal.. num s@ b€dahdp pemb€nah ckononi
ddpak pditif terh.dap p.*dbugd dunia leha Pl'mala'
dm
bD€ indusEi pelcmat n un3g6 wdaopu bogih Der*lmbmgo ictrbut
b dltar tmbtli sp.ni ebcl6 b6dai kisis nontier mddpa mataElGt

Kddlla

b.i.
Eqa

rdr

dihadapi induslli

p.M$rs

avm boil€r s"t ini di

tsg belm nalcinal, hal ini discb'bksn olch
didrannta anabh r'ldot suln lit*63& (Edt"ru/

oddan poduttivilas

fakor yms


Di Indon6ia

khusu$va Slmaten Badt

tln8 b'riklim lrcpika bsh

EtLr du kondisi itlin vaitu dala@ tinrigi dd ddan, suhu stngat
t*Erruh tdhadip perlomans rodaL Slho linskmsm didabru tinggi
Eir &taF 20,80 - 25,50c dd dtlad dndan 260 -330c iabb6 er dl 1980)'

l-L!t

koh

Fbulcs

Padans

laur) suhu bcikier anrdr 23i


- ll0c (slaMEl P DANG, 2005)

Hd ini u8ar b.rp€18dh. \aEna perurbuJd dat efive1.i

..t r4

dia;

da. da@h lain y.ng ledebk di ddann rendah (2 m

ydg mr*sim.l tidak dtp.t

dicapai bila

uggts,

peregun&r

knususnt€ ayam


4.lihe diba*zn alau diarrs srhr linskungan )fls $6i
g6n dm sumns, 1997).

vaitu

bmils

l4 - 2l c

P.ludg untuk nedaksimalke p.rrmbutan dan pr.d divilas avso

rEFah topi*a bsh

dld

tnddncsia

m.rudl abbas (1996)

yang

uha

adalah

!.ndckato moipulsi bio'lingkungan, yakni l) manipuldi iklin nilJo

2)

-Llui Eion.lisi p€rkand.ngan,
Fe.t]ld; a) Fecd water balsce, b) Suplennbsi vilomin C. vibmin E
Ytuin

!.d

mmipulGi bicfisiologis nclalui

K. Biorin. viemin Br (Rib.fl0vinl. 3) pcrbai*,n nanajemen, Etutma

ear &d.didya

lo.jats

suhu linskuns.n

D.ri ke liga pcludA ini yog ssar nunskin uluk dila*stkd

FEr

adalrh

cm k

dDa dan ketiga,

kdn! dE

oleh

pel@8 ini idat

biay! in6lzsi yang bow dnn drlm konlDl p.t.lna* Pel@g

-bbn*d
d- ndskh

sja dilalenakan, nmun d.nge kmdisi !€mddal.n pcbnak

trB*r p.lwg
-a iri

Fng

cuLup

ini be€t untul

dila*it kd kee ndbutuhkn

bcsr unh* pdlat2n, listik

-*i
culut b.nyak.
-!a tag
na!*

londisi srh! li.*ung,n didadh

th hstug rerunlal

dan

dd@

kebln'h'n

'k'n 'ir

biavt

dalm

Mdah, dinana si.ng hari

Tdrd p{rbdbn msnzjemm Musu$va rmaimen

t*iar p€*o monjadi kunci ddd p.rbaikan pndutriviias, k@!a avan
E &n n.nauMgi konsmsi naLae ndkipun makantn vss disajikd

AAR V

K-[SIMPULAN DAN SARAN

Dari hasil der p€oban6a. di3l3s. dapat dilank

I

Pola wakiu pcmberian

bc9ensadh lcihadap kotrsunsi

@sm,

nbd.men, lenak kdk6- suls d.r.n dan

l0O ng/l

pola Naktu

p€nb€ri

dd konvdi msm Nmun tidat

bobor hati, einjal lvroid

lena*

vihin

C lerel

perl.han vana plling nenbeila'

respons

14jdr (nralm hdi) dm

t.ana o'./r4el.ov

(IOFC)

L Pola pahtn p.nberim Paim halm btri de lenggnnaan vitaEin
secm leknis bait

do

.lapat

dilaparsm densd

ndu

perlu

jmhn aym vms lebih bsy3t

c

100

mr/l aj!

pe1enak

gDa mensal,si

disoMiim

densxn iondisi

dilakuta olcn

pemaebna $res pm6 ydg modeFl,

7

'

petubahdr bobot ba,lan,ltju pedumbuhd' konlesi rosumi

indeks podulsi dan

nihm

benkul:

rsio F L

pdr

ai .rinun meopakm

rcrbcik ddi sudut

sebaeai

p3lm dd supl.nenlasi lir,min C bery€nemh lerhadlp

pedaFbanm boltol badan, laju periunbdhd

2. t(l3Lum

kcsinpllo

Gkala

koncsil)'

rerh penelidd lebih ldjul uniuk penssnnon lilmin C di daram rendih ds

DAFT
,^bbas, H.M.,

R PUSTAKA

A Kansruddln, A Syanrridin, A. Zaiial 1930', Perf'm3ns lest
alan pdclur di Sumatcri B@t LapomD Haqil Penelirid
F.kulls

univsnd

Petcmakan

Andal6. PtdanS

1996,. Pcninekatd perfonnans avam

di dacFh topik'

DelaLui

manipulasi biolinskuigan Dalrn Hendn Esnraq Ed

PI

Kediajen Banssa

LItrtuk

GFsindo Jakarta

Ahu Dicveh- Z. H. M. 2Q06., E Iet of ctmnic har stcs aid long tem fctd
€striction on brcild perlomrdcc Pouitrv Sci 5(21 135-190
iiggorodi, R. lgss., (en.iuan Muilknir Ddlcm IImu Malanan Tenak Ungge\'
Pencrbit Universihs Indonesia

Baina B.S. 1997..

Inpotur

lc tbr viEmins dun'g srres World

Poult-a-

Mi\€r Vol.1lNo.2.

VF..FrdlAVe^mr' q'o PFd'crio1
rhccr '1
.rilen u\13 b'crs'n f"'
''ic
rtdonri;d.idlivebodv!.ishLPo!ltrysci.'15 :547 i?7
I F 1932.. ,^ninal Anaroiv and Phvsiol4v 2 Ed Resion Publkhing

R6l hA i.\.lFr.cr I\
.r ar'o'ci l!e

ao lnc A P€nriceHall Co R6!on, virginir T55p
Ncv
Broody, S. 19,15., Bioeiergerics lnd CbMh Reinhold PubLkhiig CoqJ'
Card.L. E. 1962.,PoultryProduction LcamdFebign ?hiladelphia UsA

r.mb\ Cr R Batr 'W i ron el loF Ul \4ir(hd q d W
\utric. l98r' \'bmi1 lolctu.e or An'mt \ar'ondl a'adm\
Prsi

washin8ton.

psiodc
Lorun.B-,ddWIl.urv.r'lo?3 ao_lcnDg mdcd boie
'o
real6 Lnd nn rood irbte, |I,o@, oodJ {npo irion

Poul4Sci 5T:?19_725

amF,V
A,doK \r $tulbr' lacd ftc tla' i'6h:o of bod) rcnrrardc
'
L, qcrcnr co'. ."J .m'urp'ion ald 'Eo u! vd:ol 11 bmil''
h-eJish\ PoulFl s.i. ?7:217 241
2006.- Mmual Msaiemm Boiler CP 707, PI
unds

cPl

lndonesir Tb*,

cressNcll.

Dale

D.

d ls

Jrk'l!

ChGi

PokPhod

tlqdjosworc'. 1979. gcntut kmdan8 un$ns

d

keoadah kmdans untuk dcFn ropi*a Scniid llnu dd
h;usti Pcnnssdd Il, BPP|ciawi Rosor

\.V lrd H.l l lq lsSo fsr
,-q!

u lhi I

rcnpeELua PolltvSci.

or d

d @mPo) ion

59 : 1434_1441

ll

kal

'on{rr

ntle dd

\' !\'

inc