INTEGRAL RIEMAAN FUNGSI BERNILAI VEKTOR

DAFTAR ISI

  Halaman

  KelompokMatematika

  PERBANDINGAN SEGIEMPAT LAMBERT PADA GEOMETRI EUCLID DAN NON-EUCLID 1-6 Anggun Novita Sari, Muslim Ansori dan Agus Sutrisno RuangTopologi , , , ,

  7-14 Anwar Sidik, Muslim Ansori dan Amanto PENERAPAN GRAF DEBRUIJN PADA KONSTRUKSI GRAF EULERIAN 15-21 Fazrie Mulia , Wamiliana , dan Fitriani REPRESENTASI OPERATOR HILBERT SCHMIDT PADA RUANG BARISAN 22-27 Herlisa Anggraini , Muslim Ansori, Amanto ANALISIS APROKSIMASI FUNGSI DENGAN METODE MINIMUM NORM PADA RUANG 28-33 HILBERT C[a, b] (STUDI KASUS : FUNGSI POLINOM DAN FUNGSI RASIONAL) Ida Safitri, Amanto, dan Agus Sutrisno AlgoritmaUntukMencariGrupAutomorfismaPada Graf Circulant 34-37 Vebriyan Agung , Ahmad Faisol, Amanto KEISOMORFISMAAN GEOMETRI AFFIN

  38-41 Pratiwi Handayani, Muslim Ansori, Dorrah Aziz METODE PENGUKURAN SUDUT MES SEBAGAI KEBIJAKAN PENENTUAN 1 SYAWAL 42-44 Mardiyah Hayati , Tiryono, dan Dorrah KE-ISOMORFISMAAN GEOMETRI INSIDENSI

  45-47 Marlina , Muslim Ansori dan Dorrah Aziz TRANSFORMASI MATRIKS PADA RUANG BARISAN 48-53 Nur Rohmah, Muslim Ansori dan Amanto KAJIAN ANALITIK GEOMETRI PADA GERAK MEKANIK POLISI TIDUR (POLDUR) UNTUK 54-56 PENGGERAK DINAMO Nurul Hidayah Marfiatin, Tiryono Ruby dan Agus Sutrisno

INTEGRAL RIEMAAN FUNGSI BERNILAI VEKTOR

  57-63 Pita Rini, Dorrah Aziz, dan Amanto

  ISOMORFISME BENTUK-BENTUK GRAF WRAPPED BUTTERFLY NETWORKS DAN GRAF 64-71

  CYCLIC-CUBES

  Ririn Septiana, Wamiliana, dan Fitriani Ring Armendariz

  72-77 Tri Handono, Ahmad Faisol dan Fitriani PERKALIAN DAN AKAR KUADRAT UNTUK OPERATOR SELF-ADJOINT 78-81 Yuli Kartika, Muslim Ansori, Fitriani

  Kelompok Statistika

  APROKSIMASI DISTRIBUSI T-STUDENT TERHADAP GENERALIZED LAMBDA 82-85

  DISTRIBUTION

  (GLD) BERDASARKAN EMPAT MOMEN PERTAMANYA Eflin Marsinta Uli, Warsono, dan Widiarti ANALISIS CADANGAN ASURANSI DENGAN METODE ZILLMER DAN NEW JERSEY 86-93 Eva fitrilia, Rudi Ruswandi, dan Widiarti PENDEKATAN DIDTRIBUSI GAMMATERHADAP GENERALIZED LAMBDA DISTRIBUTION 94-97 (GLD)BERDASARKAN EMPAT MOMEN PERTAMANYA Jihan Trimita Sari T, Warsono, dan Widiarti PERBANDINGAN ANALISIS RAGAM KLASIFIKASI SATU ARAH METODE KONVENSIONAL 98-103 DENGAN METODE ANOM Latusiania Oktamia, Netti Herawati, Eri Setiawan PENDUGAAN PARAMETER MODEL POISSON-GAMMA MENGGUNAKAN ALGORITMA EM 104-109

EXPECTATION MAXIMIZATION

  ( ) Nurashri Partasiwi, Dian Kurniasari dan Widiarti KAJIAN CADANGAN ASURANSIDENGAN METODE ZILLMER DAN METODE KANADA 110-115 RozaZelvia, Rudi Ruswandi dan Widiarti ANALISIS KOMPONEN RAGAM DATA HILANG PADA RANCANGAN CROSS-OVER 116-121 Sorta Sundy H. S, Mustofa Usman dan Dian Kurniasari PENDEKATAN DISTRIBUSI GOMPERTZ PADA CADANGAN ASURANSI JIWA UNTUK METODE 122-126 ZILLMER DAN ILLINOIS Mahfuz Hudori, Rudi Ruswandi dan Widiarti

ONE-STAGE TWO-STAGE CLUSTER SAMPLING

  KAJIAN RELATIF BIASMETODE DAN 127-130

  Rohman, Dian Kurniasar dan Widiarti PERBANDINGAN UJI HOMOGENITAS RAGAM KLASIFIKASI SATU ARAH METODE 131-136 KONVENSIONAL DENGAN METODE ANOMV Tika Wahyuni, Netti Herawati dan Eri Setiawan PENDEKATAN DISTRIBUSI KHI-KUADRAT TERHADAP GENERALIZED LAMBDA 137-140

DISTRIBUTION (GLD) BERDASARKAN EMPAT MOMEN PERTAMANYA

  Tiyas Yulita , Warsono dan Dian Kurniasari

  Kelompok Kimia

  TRANSESTERIFIKASI MINYAK SAWIT DENGAN METANOL DAN KATALIS HETEROGEN 141-147 BERBASIS SILIKA SEKAM PADI (MgO-SiO 2 ) EviRawati Sijabat, Wasinton Simanjuntak dan Kamisah D. Pandiangan EFEK PENAMBAHAN SENYAWA EKSTRAK DAUN BELIMBING SEBAGAI INHIBITOR KERAK 148-153 KALSIUM KARBONAT (CaCO , 3 ) DENGAN METODE UNSEEDED EXPERIMENT Miftasani Suharso dan Buhani EFEK PENAMBAHAN SENYAWA EKSTRAK DAUN BELIMBING WULUH SEBAGAI INHIBITOR 154-160 KERAK KALSIUM KARBONAT (CaCO , 3 ) DENGAN METODE SEEDED EXPERIMENT PutriFebriani Puspita Suharso dan Buhani

  IDENTIFIKASI SENYAWA AKTIF DARI KULIT BUAH ASAM KERANJI ( Dalium indum) 161-168 SEBAGAI INHIBITORKOROSIBAJA LUNAK Dewi Kartika Sari, Ilim Wasinton dan Simanjuntak TransesterifikasiMinyakSawitdenganMetanoldanKatalisHeterogenBerbasis 169-175 SilikaSekamPadi(TiO 2 /SiO 2 ) Wanti Simanjuntak, Kamisah D. Pandiangan dan Wasinton Simanjuntak UJI PENDAHULUAN HIDROLISIS ONGGOK UNTUK MENGHASILKAN GULA REDUKSI 176-182

  DENGAN BANTUAN ULTRASONIKASI SEBAGAI PRAPERLAKUAN Juwita Ratna Sari dan Wasinton Simanjuntak STUDI FORMULASI PATI SORGUM-GELATIN DAN KONSENTRASI PLASTICIZER DALAM 183-190 SINTESA BIOPLASTIK SERTA UJI BIODEGRADABLE DENGAN METODE FISIK Yesti Harryzona dan Yuli Darni

  KelompokFisika

  Pengaruh Variasi Suhu Pemanasan Dengan Pendinginan Secara Lambat Terhadap Uji 191-195

  Bending Dan Struktur Mikro Pada Baja Pegas Daun AISI 5140

  Adelina S.E Sianturi, Ediman Ginting dan Pulung Karo-Karo PengaruhKadarCaCO 3 terhadapPembentukanFaseBahanSuperkonduktorBSCCO-2212 196-201 denganDopingPb (BPSCCO-2212) Ameilda Larasati, Suprihatin dan Ediman GintingSuka Variasi Kadar CaCO 3 dalamPembentukanFaseBahanSuperkonduktor BSCCO-2223 dengan 202-207 Doping Pb (BPSCCO-2223) Fitri Afriani, Suprihatin dan Ediman Ginting Suka Sintesis Bahan Superkonduktor BSCCO-2223 Tanpa Doping Pb Pada Berbagai Kadar CaCO 3 208-212 Heni Handayani, Suprihatin dan Ediman Ginting Suka Pengaruh Variasi Waktu Penarikan dalam Pembuatan Lapisan Tipis TiO 2 dengan Metode 213-218 Pelapisan Celup Dian Yulia Sari dan Posman Manurung Pengaruh Suhu Sintering terhadap Karakteristik Struktur dan Mikrostruktur Komposit 219-225 Aluminosilikat 3Al 2 O 3 .2SiO 2 Berbahan Dasar Silika Sekam Padi

  Fissilla Venia Wiranti dan Simon Sembiring Sintesisdan KarakterisasiTitaniaSilikadenganMetode Sol Gel 226-230 Revy Susi Maryanti dan Posman Manurung Uji Fotokatalis Bahan TiO yang ditambahdengan SiO padaZatWarnaMetilenBiru 231- 236 2 2 Violina Sitorus dan Posman Manurung

  KARAKTERISTIK STRUKTUR DAN MIKROSTRUKTUR KOMPOSIT B 2 O 3 -SiO 2 BERBASIS 237-241 SILIKA SEKAM PADI DENGAN VARIASI SUHU KALSINASI Nur Hasanah, Suprihatin, dan Simon Sembiring RANCANG BANGUN DAN ANALISIS ALAT UKUR MASSA JENIS ZAT CAIR BERBASIS 242-247 MIKROKONTROLER ATMega8535 Prawoto, Arif Surtono, dan Gurum Ahmad Pauzi

  ANALISIS BAWAH PERMUKAAN KELURAHAN TRIKORA KABUPATEN NGADA NTT 248-250 MENGGUNAKAN METODE GPR ( Ground Penetrating Radar ) DAN GEOLISTRIK , R. Wulandari Rustadi dan A. Zaenudin Analisis Fungsionalitas Na2CO3 Berbasis CO2 Hasil Pembakara Tempurung Kelapa 251-256 RizkySastia Ningrum, Simon Sembiring dan Wasinton Simanjuntak

  

ISOMORFISME BENTUK-BENTUK

GRAF WRAPPED BUTTERFLY NETWORKS DAN GRAF CYCLIC-CUBES

1 2 3 Ririn Septiana , Wamiliana , dan Fitriani 1 Jurusan Matematika, FMIPA, Unila, Bandar Lampung, Indonesia

Septa2014@yahoo.co.id

2 Jurusan Matematika, FMIPA, Unila, Bandar Lampung Indonesia 3 Jurusan Matematika, FMIPA, Unila, Bandar Lampung, Indonesia

  

ABSTRAK

  Isomorfis merupakan konsep kekongruenan yang dapat diterapkan diberbagai bidang ilmu, termasuk graf. Graf

Wrapped Butterfly Networks dan Cyclic-Cubes merupakan dua graf yang memiliki definisi yang berbeda.

  ௡ Kesamaan dari kedua graf ini adalah memiliki jumlah vertex yang sama dengan rumus jumlah vertexnya .

  ݊݇ Dari teorema Has dan Lin [2] , kedua graf Wrapped Buterfly Networks dan Cyclic-Cubes merupakan dua graf yang saling isomorfis. Dalam tulisan ini akan didiskusikan bentuk-bentuk graf Wrapped Buterfly Networks yang isomorfis dengan graf Cyclic-Cubes dan penggambaran kedua graf tersebut.

  Kata Kunci : Wrapped Butterfly Networks, Cyclic-Cubes, Isomorfis, Bentuk-bentuk.

  1. Pendahuluan

  Graf merupakan salah satu ilmu yang menarik untuk digali dan dikembangkan, salah satunya tentang isomorfisme graf. Dalam mempelajari graf sering ditemukan dua bentuk graf yang berbeda yang cukup rumit dengan banyaknya vertex dan edge. Namun, ternyata setelah direpresentasikan ternyata graf tersebut isomorfis. Tidak jarang juga ditemukan dua graf yang sederhana dan memiliki kemiripan secara visual. Namun, setelah dilakukan representasi terhadap graf tersebut ternyata kedua graf tersebut tidak isomorfis. Cyclic-Cubes dan Wrapped

  Butterfly Networks (WB) merupakan dua graf yang berbeda dan masih asing ditelinga banyak

  orang termasuk bentuk dari kedua graf tersebut. Hsu dan Lin [2] menyatakan bahwa graf Cyclic-

  Cubes dan Wrapped Butterfly Networks (WB) merupakan dua graf yang saling isomorfis. Dalam

  hal ini penulis ingin mendiskusikan keisomorfisan kedua graf tersebut secara visual dengan menggambarkan bentuk-bentuk dari kedua graf tersebut. Tulisan ini akan dibagi menjadi lima bagian yaitu: pendahuluan yang berisi tentang latar belakang, landasan teori, metode penelitian, pembahasan dan kesimpulan.

  2. Landasan Teori

  … . } yang disebut vertex (titik) Deo [1] mendefinisikan graf G = (V,E) terdiri dari objek V = {

  ݒ ǡ ݒ

  ଵ ଶ

  … . . } yang unsur-unsurnya disebut edge (garis) yang yang tidak kosong, dan objek E = { ݁ ǡ ݁

  ଵ ଶ

  boleh kosong, sehingga setiap edge diidentifikasi dengan pasangan ( , ) dari vertex. Vertex ݁ ݒ ݒ

  ௜௝ ௜ ௝

  , berhubungan dengan edge disebut vertex akhir dari . Representasi paling umum dari ݒ ݒ ݁ ݁

  ௜ ௝ ௜௝ ௜௝

  graf adalah dengan cara diagram, dimana vertex direpresentasikan sebagai titik dan setiap edge sebagai garis yang menghubungkan vertex. Isomorfisme graf G ke H oleh Hsu dan Lin [2] didefinisikan sebagai fungsi bijeksi ݂ ׷ ܸ(ܩ) ՜ ܸሺܪሻ dimana (ݑǡ ݒ) ߳ ܧሺܩሻ jika dan hanya jika ݂(ݑ)ǡ ݂(ݒ) ߳ ܧሺܪሻ. Graf G isomorfis dengan graf H dilambangkan dengan

  ܩ ؆ ܪ. Jika G isomorfis dengan H dan H isomorfis dengan G, maka G dan H dikatakan saling isomorfis. Selain itu, Hsu dan Lin [2] mendefinisikan graf Wrapped Butterfly Networks (WB) (n,k) sebagai

  ௡

  graf yang mempunyai vertex dan setiap vertexnya direpresentasikan dengan (n-1)-bit factor ݊Ǥ ݇

  ܽ ܽ ǥ Ǥ Ǥ ܽ ݅ dimana Ͳ ൑ ݅ ൑ ݊ െ ͳ dan Ͳ ൑ ܽ ൑ ݇ untuk semua Ͳ ൑ ݆ ൑ ݊ െ ͳ. Dua vertex

  ଴ ଵ ௡ିଵ ௝

  ܽ ܽ ǥ Ǥ Ǥ ܽ ݅ dan ܾ ܾܽ ǥ Ǥ Ǥ ܾܽ ݆ dikatakan bertetangga (adjacent) pada WB (n,k) jika dan

  ଴ ଵ ௡ିଵ ଴ ଵ ௡ିଵ

  ௧ ௧ ௞

  hanya jika j-i=1 (mod n) dan untuk semua ܽ ൌ ܾ Ͳ ൑ ݐ ് ݆ ൑ ݊ െ ͳ.

  Graf Cyclic-Cubes didefinisikan Hsu dan Lin [2] bahwa , misalkan , , , . . . , , dengan n ܩ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ௡ ଵ ଶ ଷ ௡

  disimbolkan dengan . Setiap simbol menempatkan suatu rank i untuk ݐ ൐ ݐ ൐ ݐ ǥ ൐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ௡ ௝ ௜ ௞ ௡ ௞

  . Graf memiliki vertex, dan setiap vertex dari ͳ ൑ ݅ ൑ ݇, dan dinotasikan dengan ݐ ܩ ݊݇ ܩ

  

௡ ௡ direpresentasikan dengan n-bit factor, yang merupakan permutasi siklik dari ݐ

  ଵ ௜భ

  ௡ ௜೙

  ݑ݊ݐݑ݇ ͳ ൑ ݏ ൑ ݇ Setiap

  ௝ ௦

  ݐ

  ௝ିଵ ௜ೕషభ

  ǥ ݐ

  ଵ ௜భ

  ݐ

  ǥ ݐ

  ௝

  

௝ାଵ

௜ೕశభ

  ቁ ൌ ݐ

  ௝ିଵ ௜ೕషభ

  ǥ ݐ

  ଵ ௜భ

  ݐ

  ௡ ௜೙

  ݂

  adalah fungsi bijektif. Setiap vertex ݔ ߳ ܸ (ܩ

  ௝ାଵ ௜ೕశభ

  3. Metode Penelitian 1. Mengumpulkan literatur yang sesuai dengan pokok bahasan.

  Gambar 13. Graf WB (2,2) Untuk n = 3 dan k = 2 yang kemudian dapat dituliskan sebagai graf WB(3,2), graf tersebut memiliki jumlah vertex 24 dan dapat digambarkan sebagai berikut:

  Gambar 12. Graf WB (1,2) Untuk n = 2 dan k = 2 yang kemudian dapat dituliskan sebagai graf WB(2,2), graf tersebut memiliki jumlah vertex 8 dan dapat digambarkan sebagai berikut:

  4.1 Bentuk-bentuk Graf Wrapped Butterfly Networks Untuk n=1 dan k=2 yang kemudian dapat dituliskan sebagai graf WB(1,2), graf tersebut memiliki jumlah vertex 2 dan dapat digambarkan sebagai berikut:

  4. Pembahasan

  4. Mendiskusikan bentuk graf Wrapped Butterfly Networks (WB) (n,k) yang isomorfis dengan graf Cyclic-Cubes dengan menggunakan teorema Hsu dan Lin [2] .

  3. Merepresentasikan bentuk-bentuk graf Cyclic-Cubes dan Wrapped Butterfly Networks (WB) dengan membatasi nilai = 2 dan ͳ ൑ ݊ ൑ Ͷ.

  2. Menjelaskan definisi, teorema dan istilah yang digunakan dalam pembahasan.

  isomorfis dengan WB (n,k).

  ௡ ௞

  ௡ ௞

  ( ݔ) untuk semua ͳ ൑ ݆ ൑ ݇. Dalam Hsu dan Lin [2] , disebutkan bahwa ܩ

  ௝ ିଵ

  ( ݔ) dan ݂

  ௦

  ݂

  ) mempunyai pasangan ʹ݇ vertex

  ǥ ݐ

  ݐ

  ݐ

  ௡

  ǥ ݐ

  ௝ାଵ ௜ೕశభ

  ݐ

  ௝ ௜ೕ

  ) ൌ ቄݐ

  ௡ ௞

  ൑ ݇, dengan kata lain, dapat dituliskan sebagai berikut: ܸ (ܩ

  ǡ ǥ ǡ ݅

  ݐ

  ଶ

  ǡ ݅

  ଵ

  untuk ͳ ൑ ݅

  ௡ ௜೙

  ǥ ݐ

  ଶ ௜మ

  ௡ ௜೙

  ଵ ௜భ

  ௝ ௜ೕ

  ௡ ௞

  ቀݐ

  ௦

  ) onto kepada dirinya sendiri, sesuai dengan definisi berikut ini: ݂

  ௡ ௞

  untuk setiap ͳ ൑ ݏ ൑ ݇, pemetaan ܸሺܩ

  ௦

  , pertama akan kita definisikan fungsi ݂

  ܩ

  ǥ ݐ

  ൑ ݇ቅ Untuk mendefinisikan edge pada graf

  ௡

  ǡ Ǥ ǡ ݅

  ଶ

  ǡ ݅

  ଵ

  ቚ ͳ ൑ ݆ ൑ ݊ ݀ܽ݊ ͳ ൑ ݅

  

௝ିଵ

௜ೕషభ

  Gambar 14. Graf WB (3,2) Untuk n = 4 dan k = 2 yang kemudian dapat dituliskan sebagai graf WB(4,2), graf tersebut memiliki jumlah vertex 64 dan dapat digambarkan sebagai berikut: Gambar 15. Graf WB (4,2)

  4.2 Bentuk-bentuk Graf Cyclic-Cubes Untuk nilai ݊ ൌ ͳ dan ݇ ൌ ʹ Sesuai dengan definisi, jumlah vertex pada graf Cyclic-cubes dapat dihitung dengan

  ௡ ଶ

  ketentuan , sehingga diperoleh jumlah vertex untuk graf Cyclic-cubes adalah 2 ݊Ǥ ݇

  ܩ

  ଵ vertex. ଶ

  Untuk menentukan pasangan setiap vertex pada graf dapat dilakukan langsung karena ܩ

  ଵ

  hanya terdiri dari dua vertex, sehingga diperoleh bentuk graf sebagai berikut:

  ଶ

  Gambar 16. Graf ܩ

  ଵ

  Untuk nilai ݊ ൌ ʹ dan ݇ ൌ ʹ

  ଶ ଶ

  Jumlah vertex untuk adalah 8, sesuai dengan definisi akan digambarkan graf dengan ܩ

  ܩ

  ଶ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ vertex , , , , , , , dan sebagai berikut:

  ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ

  Gambar 17. Graf ܩ

  ଶ

  Untuk nilai ݊ ൌ ͵ dan ݇ ൌ ʹ

  ଶ ଶ

  Jumlah vertex untuk adalah 24, sesuai dengan definisi akan digambarkan graf ܩ

  ܩ

  ଷ ଷ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ

  dengan vertex , , , , , , , , , , ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ

  , , , , , , , , , , , , ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଷ ଶ ଵ ଷ ଶ ଵ ଷ ଶ ଵ ଷ ଶ ଵ ଷ ଶ ଵ ଷ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ

  , dan sebagai berikut: ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଷ ଶ ଵ ଷ ଶ ଵ Untuk nilai ݊ ൌ Ͷ dan ݇ ൌ ʹ

  ଶ ଶ

  Jumlah vertex untuk adalah 64, sesuai dengan definisi akan digambarkan graf ܩ

  ܩ

  ସ ସ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ

  dengan vertex , , , , , , , , ݐ ݐ ݐ ݐ ସ ݐ ݐ ݐ ݐ ସ ݐ ݐ ݐ ݐ ସ ݐ ݐ ݐ ݐ ସ ݐ ݐ ݐ ݐ ସ ݐ ݐ ݐ ݐ ସ ݐ ݐ ݐ ݐ ସ ݐ ݐ ݐ ݐ ସ

  ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ

  , , , , , , , , , , ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଵ

  , , , , , , , , , , ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଵ

  , , , , , , , , , , ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ

  , , , , , , , , , , ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ

  , , , , , , , , , , ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ଵ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ

  , , , , , sebagai berikut: ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ସ ଵ ଶ ଷ ଶ

  Gambar 19. Graf ܩ

  ସ

  4.3 Bentuk-bentuk Graf Wrapped Butterfly Networks dan Cyclic-Cubes yang Isomorfis

  ௞

  Asumsi kesamaan jumlah vertex pada graf WB(n,k) dan dengan nilai n = 1 dan k = 2, ܩ

  ௡

  sudah terpenuhi yaitu sama-sama memiliki dua vertex. Untuk ketetanggaan setiap vertex juga terpenuhi, dapat dilihat pada gambar berikut:

  row 0 Graf WB(1,2)

  ଶ Graf

  ܩ ଵ

  ଶ

  Gambar 20. Graf WB(1,2) isomorfis dengan ܩ

  ଵ ௞

  Asumsi kesamaan jumlah vertex pada graf WB(n,k) dan dengan nilai n = 2 dan k = 2, ܩ

  ௡ ௡

  dapat diperlihatkan dengan rumus penentuan jumlah vertex kedua graf tersebut yaitu ݊݇ dengan jumlah vertex 8 dan edge 12. Untuk ketetanggaan setiap vertex yang dimiliki dapat diperiksa menggunakan teorema Hsu dan Lin [2] yang didefinisikan fungsi

  ߨ pemetaan

  ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ

  V(WB(2,2)) pada V( ܩ ) diperoleh pemetaan sebagai berikut: ߨ (000) ൌ ݐ ݐ , ߨ (001) ൌ ݐ ݐ ,

  ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ

  , , , , , ߨ (010) ൌ ݐ ݐ ߨ (011) ൌ ݐ ݐ ߨ (100) ൌ ݐ ݐ ߨ (101) ൌ ݐ ݐ ߨ (110) ൌ ݐ ݐ ߨ (111) ൌ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ

  Dari hasil pemetaan tersebut, dapat dilihat bahwa ߨ adalah fungsi bijektif. Misalkan untuk

  ݑ ൌ ͲͲͲ dan ݒ ൌ ͲͲͳ vertex pada graf WB(2,2). Kemudian, ߨሺͲͲͲሻ dan ߨሺͲͲͳሻ adalah dua

  ଶ vertex yang berbeda pada graf dengan mengikuti aturan pemetaan di atas, maka

  ܩ

  ଶ

  diperoleh hasil sebagai berikut:

  ଵ ଵ

  ߨ (000) ൌ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଵ ଵ

  ߨ (001) ൌ ݐ ݐ

  ଶ ଵ

  ݑ dan ݒ adjacent pada graf WB(2,2). Sehingga,

  ଵ ଵ

  ߨ (000) ൌ ݐ ݐ ൌ ݂൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ͲͲͲ

  ଵ ଶ ଶ

  ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ

  Sebaliknya , jika dan adjacent pada . Kemudian dapat ߨ(ݑ) ൌ ݐ ݐ ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ܩ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ିଵ ଵ ଵ

  menjadi atau untuk beberapa ݂ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ ݂ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ ͳ ൑ ݏ ൑ ʹ. Kemudian jika

  ௦ ଶ ଵ ௦ ଶ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ

  ଶ ଵ ௦ ଶ ଵ ଶ ଵ ିଵ ଵ ଵ

  untuk beberapa dan ݐ ݐ ൌ ݂ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ ͳ ൑ ݏ ൑ ʹ. Kemudian, ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ݒ ൌ ͲͲͳ.

  Sehingga, (000,001) juga

  ߳ܧ൫ܹܤ(2,2)൯. Sama dengan, ߨ(ݒ) ൌ ݂ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ

  ௦ ଶ ଵ

  berimplikasi (000,001) ߳ܧ൫ܹܤ(2,2)൯. Hal yang sama juga dapat dilakukan untuk setiap vertex yang ada pada graf.

  ଶ Dengan demikian terbukti bahwa graf WB(2,2) isomorfis dengan graf .

  ܩ

  ଶ

  Untuk lebih jelas melihat ketetanggaan setiap vertex yang ada pada kedua graf tersebut sehingga dikatakan isomorfis, perhatikan gambar berikut ini:

  ଶ

  Gambar 21. Graf WB(2,2) isomorfis dengan ܩ

  ଶ ௞

  Asumsi kesamaan jumlah vertex pada graf WB(n,k) dan dengan nilai n=3 dan k=2,dapat ܩ

  ௡ ௡

  diperlihatkan dengan rumus penentuan jumlah vertex kedua graf tersebut yaitu dengan ݊݇ jumlah vertex 24 dan edge 48. Untuk ketetanggaan setiap vertex yang dimiliki dapat diperiksa menggunakan teorema Hsu dan Lin [2] yang didefinisikan fungsi ߨ pemetaan

  ଶ

  V(WB(3,2)) pada V( ). Sehingga diperoleh hasil pemetaan untuk setiap vertex pada ܩ

  ଷ

  WB(3,2) adalah sebagai berikut:

  ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ

  ; ; ; ߨ (0000) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (0001) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (0002) ൌ ݐ ݐ ݐ Ǣ ߨ (0010) ൌ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ଶ ଷ ଵ ଷ ଶ ଵ ଵ ଶ ଷ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ

  t t t t t t t t ; ; ;

  π (0011) = t π (0012) = t ; π (0100) = t π (0101) = t

  ଶ ଷ ଵ ଷ ଶ ଵ ଵ ଶ ଷ ଶ ଷ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ

  ; ; ; ߨ (0102) ൌ ݐ ݐ ݐ Ǣ ߨ (0110) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (0111) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (0102) ൌ ݐ ݐ ݐ

  ଷ ଶ ଵ ଵ ଶ ଷ ଶ ଷ ଵ ଷ ଶ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଶ ଵ ଶ

  ; ; ; ; ߨ (1000) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (1001) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (1002) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (1010) ൌ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ଶ ଷ ଵ ଷ ଶ ଵ ଵ ଶ ଷ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଵ

  ; ; ; ߨ (1011) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (1012) ൌ ݐ ݐ ݐ Ǣ ߨ (1100) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (1101) ൌ ݐ ݐ ݐ

  ଶ ଷ ଵ ଷ ଶ ଵ ଵ ଶ ଷ ଶ ଷ ଵ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ

  ; ; ߨ (1102) ൌ ݐ ݐ ݐ Ǣ ߨ (1110) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (1111) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ (1112) ൌ ݐ ݐ ݐ

  ଷ ଶ ଵ ଵ ଶ ଷ ଶ ଷ ଵ ଷ ଶ ଵ

  Dari hasil pemetaan tersebut, terbukti bahwa ߨ adalah fungsi bijektif. Untuk

  ݑ ൌ ͲͲͲͲ dan ݒ ൌ ͲͲͲͳ vertex pada graf WB(3,2). Kemudian, ߨሺͲͲͲͲሻ dan ߨሺͲͲͲͳሻ

  

  adalah dua vertex yang berbeda pada graf dengan mengikuti aturan pemetaan di atas, ܩ

  

  maka diperoleh hasil sebagai berikut:

  ଵ ଵ ଵ

  ߨ (0000) ൌ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ଵ ଵ ଵ

  ߨ (0001) ൌ ݐ ݐ ݐ

  ଶ ଷ ଵ

  u dan v adjacent pada graf WB(3,2). Sehingga,

  ଵ ଵ ଵ

  ߨ (0000) ൌ ݐ ݐ ݐ ൌ ݂൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ͲͲͲͲ

  ଵ ଶ ଷ

  Maka, ߨሺͲͲͲͲሻ dan ߨሺͲͲͲͳሻ adjacent pada ܩ

  

ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ

  Sebaliknya , jika dan adjacent pada . Kemudian ߨ(ݑ) ൌ ݐ ݐ ݐ ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ݐ ܩ ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ଶ ଷ ଵ ଷ ଶ ଷ ଵ

  ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ

  Kemudian jika untuk beberapa ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ݐ ൌ ݂ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ ݐ ͳ ൑ ݏ ൑ ʹ. Kemudian,

  ଶ ଷ ଵ ௦ ଶ ଷ ଵ ଵ ଵ ଵ

  dan ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ݐ ݒ ൌ ͲͲͲͳ. Sehingga, (0000,0001)߳ܧ൫ܹܤ(3,2)൯. Sama dengan,

  ଶ ଷ ଵ ିଵ ଵ ଵ ଵ

  ௦ ଶ ଷ ଵ ଶ

  juga berimplikasi (0000,0001) ߨ(ݒ) ൌ ݂ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ ݐ ߳ܧ൫ܹܤ(3,2)൯.

  Dengan demikian terbukti bahwa graf WB(3,2) isomorfis dengan graf .

  ܩ

  ଷ Hal yang sama juga dapat dilakukan untuk setiap vertex yang ada pada graf.

  ଶ Dengan demikian terbukti bahwa graf WB(3,2) isomorfis dengan graf .

  ܩ

  ଷ

  Untuk lebih jelas melihat ketetanggaan setiap vertex yang ada pada kedua graf tersebut sehingga dikatakan isomorfis, perhatikan gambar berikut ini:.

  ଶ

  Gambar 22. Graf WB(3,2) isomorfis dengan ܩ

  ଷ ௞

  Asumsi kesamaan jumlah vertex pada graf WB(n,k) dan dengan nilai n = 4 dan k = 2, ܩ

  ௡ ௡

  dapat diperlihatkan dengan rumus penentuan jumlah vertex kedua graf tersebut yaitu ݊݇ dengan jumlah vertex 64 dan edge 128. Untuk ketetanggaan setiap vertex yang dimiliki dapat diperiksa menggunakan teorema Hsu dan Lin [2] yang didefinisikan fungsi

  ߨ pemetaan

  ଶ

  V(WB(4,2)) pada V( ). Sehingga diperoleh hasil pemetaan untuk setiap vertex pada ܩ

  ଷ

  WB(4,2) adalah sebagai berikut

  ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ

  t t t ; t t t ; t t t ; t t t ; π (00000) = t π (00001) = t π (00002) = t π (00003) = t

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ

  ; ; ; ߨ (00010) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (00011) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (00012) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (00013) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ

  ; ; ; ; ߨ (00100) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (00101) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (00102) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (00103) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ

  ; ; ; ߨ (00110) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (00111) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (00112) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (00113) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ

  ; ; ; ; ߨ (01000) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (01001) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (01002) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (01003) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ

  ; ; ; ; ߨ (01010) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ସ ߨ (01011) ൌ ݐ ݐ ݐ ସ ݐ ߨ (01012) ൌ ݐ ݐ ସ ݐ ݐ ߨ (01013) ൌ ݐ ସ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ଶ ଷ ଵ ଷ ଵ ଶ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ

  ߨ (01100) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ; ߨ (01101) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ; ߨ (01102) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ; ߨ (01103) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ;

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ

  ; ; ; ; ߨ (01110) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (01111) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (01112) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (01113) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ ଶ ଵ ଵ ଵ

  ; ; ; ; ߨ (10000) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10001) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10002) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10003) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ

  ; ; ; ; ߨ (10010) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10011) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10012) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10013) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ ଶ ଵ

  ; ; ; ; ߨ (10100) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10101) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10102) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10103) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ

  ; ; ; ; ߨ (10110) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10111) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10112) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (10113) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ ଶ ଶ ଵ ଵ

  ; ; ; ; ߨ (11000) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11001) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11002) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11003) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ

  ; ; ; ; ߨ (11010) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11011) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11012) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11013) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ ଶ ଶ ଶ ଵ

  ; ; ; ; ߨ (11100) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11101) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11102) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11103) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ ଶ

  ; ; ; . ߨ (11110) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11111) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11112) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ (11113) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ଷ ସ ଵ ଶ ସ ଵ ଶ ଷ

  Dari hasil pemetaan tersebut, terbukti bahwa ߨ adalah fungsi bijektif. Untuk

  ݑ ൌ ͲͲͲͲͲ dan ݒ ൌ ͲͲͲͲͳ vertex pada graf WB(4,2). Kemudian, ߨሺͲͲͲͲሻ dan ߨሺͲͲͲͳሻ

  

  adalah dua vertex yang berbeda pada graf dengan mengikuti aturan pemetaan di atas, ܩ

  

  maka diperoleh hasil sebagai berikut:

  ଵ ଵ ଵ ଵ

  ߨ (00000) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଵ ଶ ଷ ସ

  ݑ dan ݒ adjacent pada graf WB(4,2). Sehingga,

  ଵ ଵ ଵ ଵ

  ߨ (00000) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ൌ ݂൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ͲͲͲͲͲ

  ସ ଵ ଶ ଷ ଶ

  Maka, ߨሺͲͲͲͲͲሻ dan ߨሺͲͲͲͲͳሻ adjacent pada ܩ

  ସ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଶ

  Sebaliknya , jika dan adjacent pada . Kemudian ߨ(ݑ) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ܩ

  ଵ ଶ ଷ ସ ଶ ଷ ସ ଵ ସ

ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ିଵ ଵ ଵ ଵ ଵ

  dapat menjadi atau untuk ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ݂ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ݂ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  

ଶ ଷ ସ ଵ ௦ ଶ ଷ ସ ଵ ௦ ଶ ଷ ସ ଵ

ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ

  beberapa untuk

  ͳ ൑ ݏ ൑ ʹ. Kemudian jika ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ൌ ݂ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ

  ଶ ଷ ସ ଵ ௦ ଶ ଷ ସ ଵ ଵ ଵ ଵ ଵ

  ଶ ଷ ସ ଵ ିଵ ଵ ଵ ଵ ଵ

  beberapa Kemudian, dan Sehingga, ͳ ൑ ݏ ൑ ʹ. ߨ(ݒ) ൌ ݐ ݐ ݐ ݐ ݒ ൌ ͲͲͲͲͳ.

  (00000,00001) juga berimplikasi

  ߳ܧ൫ܹܤ(4,2)൯. Sama dengan,ߨ(ݒ) ൌ ݂ ௦ ൫ߨ(ݑ)൯ ൌ ݐ ݐ ݐ ସ ݐ

  ଶ ଷ ଵ

  (0000,0001) ߳ܧ൫ܹܤ(3,2)൯. Hal yang sama juga dapat dilakukan untuk setiap vertex yang ada pada graf.

  ଶ Dengan demikian terbukti bahwa graf WB(4,2) isomorfis dengan graf ܩ . ସ

  Untuk lebih jelas melihat ketetanggaan setiap vertex yang ada pada kedua graf tersebut sehingga dikatakan isomorfis, perhatikan gambar berikut ini:

  ଶ

  Gambar 23. Graf WB(4,2) isomorfis dengan ܩ

  ସ

5. Kesimpulan

  Dari pembahasan yang telah dilakukan dapat disimpulkan sebagai berikut:

  1. Keisomorfisan graf Wrapped Butterfly Networks (WB) (n,k) dan graf cyclic-cubes dapat ditunjukkan dengan menggunakan gambar.

  2. Pasangan graf Wrapped Butterfly Networks (WB) (n,k) dan graf cyclic-cubes yang isomorfis

  ଶ ଶ ଶ

  adalah ܹܤ (1,2) ؆ ܩ , ܹܤ (2,2) ؆ ܩ , ܹܤ (3,2) ؆ ܩ , dan

  ଵ ଶ ଷ ଶ

  . ܹܤ (4,2) ؆ ܩ

  ସ ௞

  3. Bentuk graf cyclic-cubes ( ܩ ) adalah graf Bipartite.

  ௡

DAFTAR PUSTAKA

  [1] Deo, Narsing. 1989. Graph Teory With applications to engineering and computer science. Prentice [2] Hsu, Lih-Hsing and Lin, Cheng-Kuan. 2009. Graph Theory and Interconnection Networks. Taylor & Hall of India Private Limited. New Delhi.

  Francis Group. New York.