Perkembangan Praktek Lembaga "HULP MAGISTRAAT" dalam Hubungannya dengan Pasal 2 Ayat 2 Undang-Undang nomor 15 Tahun 1961 tentang Ketentuan-Ketentuan Pokok Kejaksaan Republik Indonesia Repository - UNAIR REPOSITORY

  vzBts m m o m pha ktez ls kb a ga »b d ip m a gis tb a a iv DALAM HBHtfrOAfiHTA DENGAB PA3AL 2 A*A? 2 OTDA8 0 - ffSDANO NOMOR 1 5 XAStJH X9 $ l TSHTAffO KSTBfSUAH- KBXEUTUAN POKOK KSJAKBAAS EEP0 HLI£ IHDOSESIA*

  f « o .

  p Pl8 #tu ju l U aiT«reit£U 3 A ir lcn g g a Fcku ltcfl Eukua

  P en g u ji e k r ip o i ju iu oan Ilukun Pid cn a PEBKSMBAROAH FB AKTKK LBHBAOA *H tfLP MAG13 ffiA A T * DAI<AM

  2 HUBUBGAlTtfYA DEN GAIT P A 3 A L ATAT 2 tra 9tf< M J3n u S & HG J*m 1 5 TAHUN 1 9 6 1 T2HXANG KE5!ESTO A!f*-K3TrH'RJA» POKOK. KBJAKSAASJ R2PU B LIX IflD O IfE J lA

  OKIUPSJI

  DIAJUKAJJ CETOX KB M PE KLS tG IA PI O TG AS - W G AS BAN HEHBfflJHI 5X A B A T- 3TA 2A T URTDK JtETCAPAX GHLAR

  SAKUJUL HU2LUW

  M 1 M K

  Pf RFI STAKAAN 'UNIVERSn AS AIRLANGGA'

  S l U B A Y A

  OLEH i K 0 B H I 0 R 0 m m & 6636/ m p o k o k i

  ?AKO XTAS U H IV B KS ITA S AIB LAKO G A

S U R A B A Y A

  1 9 7 5 U 9 1 ?£ 3 3 I?A 9 AXRLAHGOA PAEU LTAS HOKUM M a a a t KOE3 TOBO Ho.Pokok t 6636

  A Ic o a t

  I HUKUH PIB&KA d / a » Ken t o r I t ja t e & a a RAKGJtA j

  • 0U3 KP S UUFSX B e g tr l Krakoaan

  a tcu J ln .T a otb a fe.im ri 3 e la ta n 2 1 V III/ A S u rab a ja.

  Jf D U L i PEB EEMB iHO Aff PH A KfE K L lflB A Q A -HtJLP M AG IS TH AAT* WJ&m GXBSTk D3SOAB

  D AL AH PA S A L 2 A IA T 2 flHBANG

UNDAHG SOKOfl 1 5 TAHOTT 1961 tB HIAISG XB TEHSW Air-

K B ta n ftttir POKOK KSJAKSAAtJ B H PU i& IK IS E O IiK J Il.

  PSTJQASTAB Z ATA B A B I t P en d n h u lu cn „ B A B H i BEBETU FA PSRU ft DAHG-Utf DAiBQAN 0AXAM PBRKEKBAHQAflt HUJfUM ACARA P ID A N A , B A B 1 1 1 I A * B JS AB , PBRANAH BAH RTttSO LlflC fitU P W B tfgRB Sa p u l p m a g is t h a a t

  H **,

B . PBBSKKBAHGAN O H G AH I3A3I BAN TOOA3 IH S S A Iia l/

w b w e s a n o p k s t id ik a h d a b

  PS J A B A ? TA n a d ib e r i lK A tf lAflJU 24S r* PEHYIB B A B

  IV s A* IS in iflJ J ff PE AKTS X LEMEASA *H 0LP H A G X S fftU X *

B . U PATA-O PATA OB B AG AI CAftA U ffTO K KE H G ATA3I

M A3ALAB -M A3ALAII T iS G K A B U L . B A B V i K3 3IH P0LA K BAH 3AKAH -3AB AB .

  L u lu * S a r ja a a I Surabaya, 3 Agustuo 1 9 7 4 S gU 8 tfei 1 9 7 4 #

  B ls etu ju i 0 1 eb , PembltDblng, PAFTAR 13I

  tfe>lnmrvn

  J t t t A P E fO A H T A B . i B A B I t F O A H U L U A f f

  3

  1 B A B

  I I i B B B

  P S B K E M B A IIQ A H H U tO K A C A R A P I D A K A

  4 B A B

  I I I I A. DASAR, PBaAfiAN DAXT BtfAIlO LIHGKEP W BVjSflAHG »H U I*P H AG X $ H A A T *

  3

  20 B * P JS B K E K B A tfO A ff O H C rA H lS A S l B A H

  • OA I l f S TAN I/P E J A H A T YAJTG D B B -

  70

  3

  3

  1 H

  

p g r O E d a A N L A B J U T A N

  27 B A B I ? . P R A A T S K LE M B A O A *H U L P 1 4

  IW IU J A V M A G I

  37 B . U P A T A -U P A T A B A L A H

  V M & m . K B A - G A l C A R A U TD K M H IG A T A S I N a S A - L A B -K A

  

3 A U H T A

33 'il.M B U L

  48 B A B V | rmKPU LAff DAB SAfiA^SABAH

  61 B A T U R & J G S A IA H

  8

  66 B A m a E B F U S T A X A A I

  66 i K M A J H eM tA R

  k m l

  fta lia a n yong fc*t«ngahkan dengan ju d n l «f# r k «»~ hf^Bjnn praktek loab i*ga 'HUI*? H4Q19T&&AT* dalaa fcubun^cnnju

  2

  d«M £n p cs ol 2 a jc t tfndcng-Uhdoqg N o*or 15 tatoua 1961 t«nt& ag X»taatu tawX*t*ntu& tt Pokok Kojatecan A tp tib lik Indo- tt««ia * i odalnh »k r lp a i untuk m ltn gkctpl u jlcn Hukua Pidana,

  $ w u u m

  Guna »«s tp orol*b d tr a ja t Sarjcma tfuknat Kftpid&na&n pada Jaku ltaa Hukua U h lv«r*ita e A irloa gga Su rab aja* S k r lp o i i n i diauaun **t o ag ai fc aall k o u p i la o i d a r i p a - d a * t u d i m *n $ G

  X u x i kepustnkncn ( l i t o m t u r ) den p«n£alQR gn

  d i lapaagnn y ang fcaai o l a n i a * n & i r i d i d a l a a prnk t e k d i lingt e m e an i n o t an o i Kojokftaon* ItengEn be rlak unjra ttadGn^-Undcn# Pokok JfepoIlsLcn dan

  Uodonfi-Undcug Pokok J Ujak sae n pada tahun 1961, aak a M j o k

  • o a t i t u d i d a la a lia& k ua^c a i a o t c n o l fc o po lio i&a do a iujcikK
  • ac n t «l& h t e r j a d l pt rat afe an balk d i bido ng e t x uk t ur o r g c - n i « t * i «a u p m t u g w -t u g a a n ja , So bc g ai o k lba t d a r i po rubabaa i n i * t t t lah mmbana pt n&m sli d i d a l a n p rak t c k , o c bin g g a t t - Icfa t lm bul b c rb a g a l-b a ^ a i n aao lalu gtfbubungan dengan i n i k an i i n g t n ae ac o ba Bonyunbcngkan s e d i k i t p e a lk i rc n s « b a g i i ■o lah * a t u j a l a n k e lu a r m t uk ae n g at aai aasalah -n affalah t #ro e but , a g ar lt n b a g a "H ulp K a g i st ra a t * d d a a pro k t c k p e r - kesxbsngannya n a a p « r o l* b k*dn£akan p r o p o r t lo n l! y ang t #p at .

  u

  Ouabaagon ponU t it m coca k o l oku l aaaib. Jauh d a rl pada ocapu mc.

  K epada I bu H o rdlc n H o d lo t l K o c sw ad jl, 9*B* k a a l

  d m

  baturtm a t e r t a a k ao lh o o d aiat ^d alaan y a at au b la b la a a a k o ro k o l yams t e l a b d lfe arlk aa oalcina peay uauaan e k r i p a i l a i * T « r l a a k ae ih k c ai hatarCcon kepada Xbu Rahcyoo Sant o o o t S*H *t

  jcx q

  t o la h p u la e udi ealuaogjfcaa ne kt u untuk o abo rlk x m p o n c u^a^n -p o n c arah aa y aag 9 an c at bo rguna* K aal ucapkaa

  to-

  t o r i a a k ao lh kapada Bapak a# Ooobotfjonto* 3*H. (i o p a l a jokoonn J fag t rl i ro k o a o n ), Bapak Koiaandea E&otilfc E o p o llo la a

  21

  • 1012-4 K rokoaaa dan Eapok K etua Pco gxd&Iaa T t n e sl J av a c u f d l Burabay c , y o ns t ^ la h bonyak c s a b c r l t a f a o l l l t a o , ao h lag g g t a lo b aaabant u k e a l untuk ocaparo lo fa babaa-bahan y aag oaxs^at dlbut ubk aiu A k hlm y a t o o l ucapkaa t a r l o a k a slb y&na t id ak t o rh i a g g a fcopada Uapak B ln t o ro , 8 «ft » K o pala £ o - Jakoeaa ft o g arl luao jan e * y cng t o lah c c abo rik c n bant o aa t l - oak o o d l k l t t o rut aaa p c o bc rlaa babas-bahan y aag haac at dan pe t uo juk -po t unjufc p o r l b a l e a t o r l y en# p a r lu dlbo bac d l do­ l e # o k r lp e l i n i .

  Scmoga Jooa-Jaaa para b olla u d l a ta ii, tsandapatkon

  g q

  bolaaan d a rl A lla h

  X & gafca Kuaaa eo tla p o l dengaa a za lea -

  nya.~ Surabaya, 28 - Ju al - 1975. Pcayuoua, ,£ggn$yg.ft,„.

  B o.3tb ,663tf B A B

  I P B H D A H U U A H

  • Hulp JSagistroat* atau »?efflbantu Jakoa* adalah p ejo - b at yang aaapunyai keva jib a n uatuk melakeanakan tugaa book bantu kepada p eja b a t u taaonya, ya itu "K a gietra a t* atau ftJt&aa** Dalam p en gertia a yang d eoikion b e r a r ti tugaonya merapunyai huhingaa ketergoatu agan pada pe

  j

  abat u ta*onya te r - oebu t* Di dalan pa oa l 2 a ya t 2 Undang-Undang tentang Keten- tuan-ketontu an Pokok JCejakcaan, Undanfi-ttodang 1961 Hoaor 15> termuat dalam ienb aran N egara 1961 Nomor 254, dlken a l i o t i - la h penyidlkcn lcnju tcu u

  • Jok0a » adalah p eja b a t ycng d itu ga s i untuk melakeano- koa pcayidik.an lonju t& n, s clta ligu a msmpu^yai wewenang untuk mengawaai dan mengkoordlnaeikan a la t- a la t p en yid ik nenurut ke ten tuan-ko tontuan da la a Undang-Undang Hukua Acara Pidana dan la iix - la in peratu ran Heeara.

  Mafldlah. yang tin b u l ya itu d i d a lo* hubuagannya dengan perkesbaagan X ep olioia n dan Kejaksaaa, ja d l a n ta ra *Eulp K ogietra a t* fPcabcntu Jakea*) dan »r,a £ is tra a t* (»J o k s a »)» kareaa a eja k tahun 1961 orga a iea a i dan tu gom ya n en ga la a l perubahan, to r ja d ila h keadoan y

  tn tr

  monjurus kearah a eregcn g-

  • » 1 •
a/a ik at an irabuncaa katorgnatunGttn c at u ac c a l a i c * ML da la a praktck yang to r jc d l adnlah, bahva oncflota

  la g £

  tosp olloia a Itocaxa tid a k »o*rcoaw aatog& i *Hulp Ma^lo- tr a a t* (4>oa bantu Jakaa*) yang harua aano ria a / fiK> »gik«tl ftprlntafr jQ k g ^ Oobcnarnya a n ta ra io tlla h pgrtbgntu Jakaa deacon io tlla h p 'irin ta h Jatem. harua d ia r tita n dalaa hu~ feua£aaaya deacon w *on a oa p eja b a t tora ob u t oovaktu m lck u - k a » tugoo untuk kepontinfcan p ora d ila n , "P o lld i* oocora tin^katan orga n ioa torio tid a k pornah oen ja d i bawafaan

  • Jckaa**

  Italao D kripoi in i ooou ai dencen Judulnya akan d i- u raikaa tcntan^ porkcaba^cxHpvrkcabcn^an Ica b cga »Q alp Hagio trea t* toru toa a eob agoi in ota n ol yang a on g a t a on on jol porkoabcneannya b alk d ib id oog orgcn ioa a i oaupuo tu £oo-ti>*

  Gtumya. Be rbagai«*ba£ ai aaaalah t la b u l a k i b a t parksabo ngo n itu dan akan diaju itan od a n iu tn ya u^zgro^upajsi dolca prak- tok oob aeai cara untuk aeagntadinjet,

  E alaa aoaenjukan j^cabahcsan toroob u t d iik u ti 8 io ti- a a tik a da la a bab-bab aobagnl b a riku t t 1 . Boborapa parundong-undaagan dalaa parfceobencan Ha- kua Acara Fldaaa*

  2, a* Saoar# Poranaa dan ruang Hooku p «©wanan$ «Ku lp E agiotraat** .

  • o

  b* Perk#obcngan org a n is es ! dan tugas lnstcm oi/ p ija b a t ytn g d ib er l **wcacng penyidlkca don p m yitfika a la oju tcn . 3. a . Moolnjou prakt®k Itmb cga *Hulp Magle tr a c t* • b* TTpaya-upaya da la a p ra k trt otb a ga i cam uatuk aeasata& i a a sola h -sa sa la h ycng tim b a l. 4* £*aijapulcn dan Saron-saraa*

  Dengan a«ng® tangahkcn peranan *Hulp M a giotra a t* oenurut kattntu an yang eeharuonya, keaudlan sccabandin^ccn dengan ptrkembatgaonya d l dalaa praktftk aftbagalaana ■tka - fcang, p emails bsrtu junn uatuk dapat mengu jl p #rk e«a m #n lea b a ga »Hulp ftaglB tr e a t* numurut masa dtpoonya yang d i* harapken dalaa rang ka ion Hukaa Pidana doa ftutcua Aoaro Pid a ­ na oerta p*rkembcngcnnya pada dtwafla in i* -

  B A B I I

  BEBERAPA PEHU17DAKG-DNDANGAN DALAM pb h k e mb a iig m h u ku m a c a r a p id a n a Hukum A c a r a P id a n a ya n g b e r la k u d l In d o n e s ia , d i -

s a m p in g RegXemen In d o n e s ia ya n g d ib a h a r u i ( e e la n ju tn y s d i -

s in g k a t R IB ) s eb a ga im a n a d ip e r la k u k c n s e b a g a i pedoman te n -

ta n g a c a r a p e r k a r a p id a n a s l p i l p a d a eemu a P e n g a d ila n N e-

g e r i d a n P e n g a d ila n l i n g g i d i e e lu r u h In d o n e s ia , d ik e n a l

Ju ga b eb er a p a p © ru nda ng- u nd a nga n l a i n s e p e r t i U n da n g- U nda ng

  P okok K e p o lis ia n N eg a iu (U n d a n g U ndang Nomor 1 3 ta h u n 1 9 7 1 ,

Lem b a ra n N e g a r a N omor 2 4 5 ) , U n d a n g- U n d a ig P ok ok K eja k s a a n

(U n d a n g- U n d a n g 1 9 6 1 N omor 1 5 , Lem b a ra n N e g a r a 1 9 6 1 , N om or

2 5 4 ) , p e r a tu r o n - p e r a tu r a n te n ta n g p e n yid ik a n d a n p en u n tu ta n ter h a d a p p er b u a ta n p id a n a K o r u p s i U n d a n g- U nd cn g Ten ta n g Pem -

b er a n ta s a n Tin d a k P id a n a E o r u p s i (U h d a n g- U n d a n g N omor 3 ,

  Lem b a ra n N e g a r a 1 9 7 1 N omor 1 9 ) , P em b era n ta s a n K e g ia tc n S u b - v e r s i ( tfn da n g- U n d a n g N omor 1 1 P en eta p a a P r e s id e n 1 9 6 3 ) , U n -

  • d a n g- U nd a ng Tin d a k P id a n a B konomi (U n d a n g- U n d a n g D a r u r a t

    1 9 5 5 N omor 7 - s e la n ju tn y a d is in g k a t UUDAR 1 9 5 5 N omor 7 ) da n l a i n - l a i n .

  W alau pu n d id a p a ti b er a n ek a ra ga m p er & tu r a n p eru n d a n g - u ndanga n i n i , namun e e t ia p pemb a b a sa n m en gen a i a c a r a p e r k a r a

  • 4 •
pidana, tid a k ok an dapat dilepaflkan d a ri perundang-undanfr- cn yeng aenu iu t s eja roh la b ih dulu adar yang mcjapunyal k©- du&ukan merupoken das a r hukua m tu k pengaturcn-peng&turan tenfcang a ca ra perka ra pidana yang teza u a t o&eara khuoua

  V okm

  da la a ptrundaag-undangan la in kemudian ada* rcngka coeabahao pe run dcng-undangan aengonai Acara Pidana in i, p # r ~ h a tia n leb lh diutaaakan dalao hubungcnnya d«ng$n k #t«n tu m - ketantuan yang a ea b eri wwanang »P o lio i« danwJakea* untuk aelakukan p en yid ifca i, pu la teatang bagoimcna in a tcn o i- in - ota n a i In i evkm jnolaknonakan vevcnan^jiya, aopanjcng tu®a&- nya untuk kepentingan p «ra d ila n * fu ga »~ tu £a » in i adalah un­ tuk oangajukan parkara orang yang dioangka tid a k m ea ta a ti atu ran Rikua Pidana k « auka Pengadllan*

  Menurvit K o*lja tn o tugao in i d ie*b u t oeb a & ii tu gae

  ^

  Kep olia ia n Kchakiman. ^Dolan Undang-undang Hooor 13 tahun 1961 tcntang Kate ntuan-ketentuan Pokok jC epolisian Hegara tu ­ gao in i dieah u t s ota ga l tugpa Xa p olisia n U osiia. d a la a bidang p ora d ila n ,a «b a ga ica n a ters e but da la a p en jela con undang-un- dang t# i«eb u t b agian Uaua sub 3.Tugae in i d a la a ila u hukum dlken a l sob agai tu gas I* p o lio ia n Repreoip ya itu m elip u ti o«~ ga la tindakan petn*rik*aan, penahancn, panggtledafcan dan 1 ) itoelja tn o, Hukua Acara Pidana. Xu liah tahun 1965*1966*

  B ogion I* tontang pa oa l 180 £0, hnlomcn 12.

  • Acorn ? idnnaf tugo* K t po liaian Eapraaip i n i * kcml ccndarun# un- twit Bsngcunoieaa iat Uaft BoeljaSno aabngei tugaa £ *po li#ian

    &eh£klsaa, untak lafcih mmdckatkan tu^aa k t po liaian i n i

  K&aaXah

  \

  U r «o<l«X

  pam ife aoainggalkcn paaal 83 c M B aab cgftl daaar untxik caalckukcn p«j^$tnpan/p«a(tficnG a a oM gn i yan# k lta k tn a l pedu tfoyau-

  %X&ok

  Oi&afcut a a jn aob agni tu gas kop olia ia n kehoklnon, dalca prcktakcya a trvk a tld ck aftnlnggolknn HXB. Itol&a a u ra t p t- rin toh untuk M ncnekop/aannbcn^JPolial* aangcunaknn aabc-* ca t doaaraya p ca cl 62 dan 7$ ftlft* a a p a rti yang » « la lu k lta dnpati dalnot fo n m llr model A. Jaga »«taka&*

  d ia tu r da la a parwndaa^-tmdnne- nnnye a a a ln g- en cln e, aapnajnn# tu^canya untuk kepantlncon p a rod ilon yang oaidkomakan kakunaoon Kaheklsan in i, atau

  tv lo h

  palckaam on d a rl pada tugna aeraka in i, walcupun

  Kca b a li kepada

  1 L I K pp PI STA K AAN "UN1VERSH AS AIRLANGGA*

  fm $ im rus oaanta-anta untuk kopantingon p&Lokscnacn d o rl- pnda kakucacsn Echakisicii (yen# dia ©butk&n dalea UU0 1945).

  2

  B olm p«abafcaacn para»daag-und&n@&

  Pa a ^ a dilca da la a liagkttngaa paraatl& n usua dim oataruanya*

  Undens-Uadnng Pokok K ekuaaoca Xaimklafcn K o- « o r 14 t£imn 1970, fcekocmiaa ktfeckiman oink

  SoIcm

  lain -X iain y a a a dilak uk an at audah t a r j n d i » * » u a t u p e l& n g - garan/kejahat&B*

  S t k a B a Y A

  S w ik lr n pu la a rta lu d iilm U c U b krta a In a tcn oi p «n yid lk itu kaientu nn l i a i t a t l f d olca BXB panel

  7

  62 a ya t 2 bahwa yang dapat ditnhan adalah ta rb a ta a hanya otra ka yang aaXakukcn ptrb u ataa yang dap a t dihukua dengan hukuman p en ja ra aaXaao-Xaaanya 5 tahun atau dongan fcukuo- an yang Xabih b a xot, atau jlk a perbuatan Itu tonoaouk par^ atu ran paaal-paeaX 282 a ya t panghabioca, 296, 303, 33 5(1), 351 (X ), 353 (X ), 572, 379, 379 a, 453, 454, 455, 459 don

  460 S I tab tfndang-uadang Hokum Pidana (s a la n ju tn ya d ioin gka t &0HP), ju ga parbuatan yang malonggar paoaX 26 b Rachtanordona n a n tia (ota a tob la d - oaXanjutnya d iein gk a t 3, 1931 U oaor 471), parbu atan yang aerapnkan kejahat&n. ton tang *onJata op i atau candu ataupun baatuan ataa parcobaan untuk aaXokukcn parbuatan yang taraab u t daXoa paaaX in i* Soou ai dangon apa yang dltantu kaa daXaa paoaX 62 ( 2) BIB tors® b u t, nJakaa* maupun "PoX Iel* Juga tid a k acngalu arkan pa rin ta h untuk «a~ nan^kap/oenahan oesen ta ra ta rhadap orang~orang yang nalakuk- kan parbuatan pidana yang tld a k ttitaaauk paoaX-paaaX yang ta la h ditontu Xan oacara lim ita tif In i, k ecu a li Jika u&dang^ undang aanantukan aacara kfciiaua aepa r t i pada Uadane-undang Tindak Pidana Ekonoai dan la in - la in * Pangcn de& iklan p er- undang-ttadangan BoXain d a rl pada RIB, apakah hanya akan a a - au at ka t on tuan~kateatuan yang Xablh b a r e ifa t pangaturan- pangaturan kfauaus ? A p ola gi Jika k lta in ga t bahwa ta rn yota

  RIB dalaa paxkara pidana honya dipakai osb agal padoacn s a ja . 3a p a rti teXah kani olnggung ta d i, tem ya ta ascuatu in a ta n ei p c n y i d l k

  dalaa p«rk«abcngannya kcaudlan

  o s l a k o a n a k a a « » v » * nangnya akan teta p ta r ik a t pada k«t<mtuan~k#t9ntuan RIB.

  adalah awupoksn ouatu itPejabakaruan* d a ri

  44

  S . 1941 *

  ? Wirjo no P ro d jo d ik o ro d a la a mcaibaha® i e t i l c h i n i naiapaknya a«ngcnggap cukup ;j#lo0, kar«na hcnya atnyinggu ng ooa l a losen ym g a ta ja d ika n p ta trln toh e«9ud&h alam ka a er- dtkaan d c r i a *gn io In don esia in i a ooih ta top meap«rtahan~ 2 ) ken KIB# wariocn d o rl saoan ptn jojoh an * 7 Ptabohooa&nya b «?e lfa t meounit •$ ja rch KIB a*ba#sinana d is u a t d l dalaa

  t ® r * e b u t

  pedoaan da la a ffndcng-undong

  c r a n g k in d l a n b l l o a b a g c l p e d o a a n * ipeknh yang d i a r t i k a n o#- b a g s !

  6 Undcng-uadang D arurat 1951 tfooor 1 yang s»ny«b u tkcn bahva KIB oeb trapa

  p a o o l

  kvtta tu on

  p a r h a t i k a n

  k lta

  J t l a e n y a

  dola a

  m e a p u n y a i

  S u b v e r t* ! d a n l a i a - l a i n , n a k a I n a t a n o i t t r o e b u t

  Ttatang Peatwrantasan K«;Johaten

  d a n g - u n d a n g

  khueuo 9 «p * r tl dio#bu tkan dalam O n d a n g - u a d a o g fia d ok F l d c n a fik o n o n i, U n -

  a a o a l n h

  den

  

t u g o a

  da la a aenghadapi

  b id a n g orgon lea a in ya s e p «r tl y a n g d io e b u t k a n d a lc u o U n d G n g - u n d a n g Pokok f f e p o l i B i a n d a n U n d a n g - u n d o n g pokok K t j o k s a m G ta u k a h

  i& cara lo in , opokah Itu dtUna

  d l a t u r

  yang

  v « v # n a n g

  k«duduk- an den

  2 } W irjono P rod jod lk oro, Hukum Aoctra Pidca n d i Indonesia * V orkin k- vtn B ow * , Bandung'S OraTeahago, cetakan I I I , holaaan 10 * 12,

  • 9 -

  I til on do Hegioflient (oola a ju tn ya d ioln gka t l ii) yang a u la i borXaku ta n ggol 1 Mel 1843, yang oeca ra reo a l diteta pka n daXaa Firman B aja BoXonda daXoa 3. X90X * X*S* I o i d a ri IB in i

  w ssa&t

  paratu ran tontang pokerjaan p oX ioi, acara p er- data dan acara pidana b a gi orong-orong In d on ta ia aoXi den yang dlpoxooaakna atau yang d iken a l sob ogoi orang-orang Tiou r Auing oop orti orang Tionghoa, Arab, In d ia dan la in eob againya. 3odong b a gi orang Bropa don yang diporoaaokan. dengan aoroka borlaJtu poratu ron Ia in yon# dikocaX dongan nama H#gXc*ont op do B orgorli jko Rochttr?ordoring untuk flu- kum Acara Pordata daa fieglea en t op do S tra fvord orin g untuk Eukun Acara Pidana. Pada vaktu oob elu a BIB diporlaku kan torn ya ta tid a k ada keeorogaracn dola a hcX urusan pongadilan ya itu Loadroad b a gi oren g Indonooia oeXi dan Simur Aoing,

  Hood van J u o titio b a gi orang Bropa a orta yang diporoamckon doogoji coroka . Untuk Xuar Java dicdekcn b orb c® oi pora tvron yang dikon a l dengon naaa Koch teroglea en t voor do B u iton- gowooton* Pembafacruan

  IR monjadi H orsitne In la n d* EogXoaent (oola n ju tn ya d ioin gka t H lfi) atau BIB ©obagaiaana tors eb ot daXaa S« X94X-44, fconya barXcku untuk PongadiXon S fo& rl d i kota b osar oop orti Ja ka rta , Bandung, Ssocrang, Surabaya, Malang dan la in - la in , IB yang le m tid a k dihcpuskan to ta p i tota p borXaku b a gi PongadiXon o e g tr i ditem p a t-tea p a t Ia in .

  Pembaharucn IB monjadi HIE (B IB ) adaXah untuk menyefluaikafc

  • 10

  I'd

  p © rat urea dcagcn p tra tu ra a ycng b erlaku b a gl oran# SropQ ta t& p l dc&£&& aoapartahankaa o ifa t eodprfcana yaag bcodakaya b erlaku b a#i ^aandraad. Dengan acsaaaai o#Jg*-

  rah la b ira ya BIB in i, HA rjoa o Prod^odikoro acn^ajak k ita

  a e& g*rti acngapa pcsw riatah eesudah Xadoneoia aordeka « a - oih to tap acapertahaafcan ln l seb a ga i podosaa b ojji Paag~ a d ila n ftegs rl* Mcnurut hcaat deaden HUMS 1951 tio-

  ka a i

  oor 1 yang c n la l b orla ka ta n gga l 14 Ja a oa ri 1991,

  BIB

  yaog dip#rlaku kan kcabaXl uatuk ocara Pea @ xdila a s ob a ri- h ori dioaltiru h Indon osla denctm kedudukan sob agal padon- an tontan# acara porkora pldana o lp ll, b agl V irjoa o P ro- d jod ik oro tcaopuayai a r ti s o ld o untuk aengblXanjjian ko- aaeka ragaoca karcaa hapuonya peojeja h a n d l Indonoola Ju­ gs. uatuk dapat dipartahnnkcn # ifa t kgotderhanaaa dan dak ocn gan b ll a llft poratu rcn ba^i orang Bropa yan# acnyu-

  Xitka a b erja la a n ya p *ra d ila c« Dalaa cmatu patuoaa PeagG dilon $«£» r l Ja ka rta pa* da tofaun 1951 diun^kapkan poag& rti& a a ca gca a l kottntu on p a s a l 6 UUZUU 1951 Qooor 1 tora eb u t, yang n<my»butkaa babwa »B IB oob orcpa cu n^kla d ia a b il oob a^ai p$do&£n«, tid a k b ioa la in darlpada aewaj ib kaa ia a tcn oi p oa yid ik pada vaktu aoXakoaookan vavonangnya baruo nong*u&akan

  RIB Debased dcsa r patokan dalaa pcrkara pldona? ^ 3 ) H oftlja tn o, o p . c it. , b alaoaa 5*

  • 11 ~

  S tkiron ya Ifttilo h "© tb a ga i ptdoaan* a ga r d ia r ti- kcnf bahwa J ik c cda ••ou&tu n o d yang tid a k dikfttofeu i aturunnyc dolfm UljB, rakn MD og&i p trk ocu a lioi b olab leh ioa to n s l p «n yid ik aenylapcsg (la ri BIB ta d i.

  Pada h t aat ktuni p « a g # r t i o a ©cbo fial p t rk c c ualiQ n t # r»#bu t d i a t a a , t id ak fccnya h c l yong t id ak d i - k e t ah ul at uranny a dalara K IB, t » t a p i headolcnya d i a r t i k m i bahwa untuk ■•n y iap an g i BIB dnpat ju g c dilakearm knn o le h i a o t a n a i p an y id ik d a l a * ba l~ h a l y cng Juga d i a t u r eenuxut m u, akao t a t a p i cttoam khucmt i o l c h d i a t u r desman p « * v

  m im o l

  undang~und&ngcii y ang d lk «iuark o n ktmudl c n . *^3 t bo g a l t t t agsnai aao alat i p «o y id ik e n y aag t udah d i a t u r d i d a la a BIB, ju g a t #ro y at a * a c a r a fchuou# d i a t u r d i d a l a * Uadang^uadoag Soffior 13 t&hua 1961 dan Undm g-undGng Bo ao r 15 tchun 1961.

  BIB ctemrrut s e ja r a i i t c la h l e b i h d ulu ada, dapat d i alup an g i d o la s h al ada p#itvtamm p«rm daag-*ua&angcn yang d lK aluart c n

  dan yang « i f a t n y a ae n e at ur o t c a ra l«fctih khuaae,

  kftiaudica 3«b ag& i cafcatan dnpat dikeaukakan ktvenangan *Jakea

  Agung* untuk aenafeca «*lem a 1 tohun tm p a parpaaJmgOD d&- r l hakia, terhcdap •«««or& B g yang B tlakuka* tindak pidana

  • kon oa i, tindak pldaaa koru poi dtngan am gatafcu i atau pa - tu t mtndufiav bafcm tla da k pldcna itu ekaa won^alon^-bz^- lm g i terlakB cm nya Pro grey# Pea orln ta h ••b agaiaana ttxa eb u t 4 ) I b i d . haica&a 5 * 3 *
  • 12

  dalaa Undong-undnng Homor 5 tofcun 1969. Tong eobcaaraya kowjnangon conabcn oloh wJakau* deltas HIB hcnya d ila te s ! a oleco- la ca n ya 30 b n ri dcngan konmngkinon paip&njangan olob Knkia ootia p k a li 30 h a il jik a pomerikoacn b olu a oo- Ic o a i. Dapat dib aadingkaa dongan aaaa L »x op a oia lla d ero- ga t L e x gcn ora liot d i oana undong-undang yang aangatu r oeca ra khusua tid ck la h b o r o r ti oengbapui* eoeua h a l yang d ia tu r dalaa undan^undong yang leb lh du lu adat yang ocngatu r h a l- h ol tortea tu ceca ra uaua, Beacon d ca ikia n pa rkecu olia n torhadap ketentu an BIB o«b a ga i pedoman, da­ la a praktok hukua tora ya ta tid a k boaya acnganai h a l yang tid a k d ik «ta h u l d l dalaa BIB, te ta p i Juga untuk h oi yofyg oudah dikotaixu i aturannya d a la a RIB, yang d a loo contoh ta d i khuouo dcngen a cap ertiab angkan a ga r kopentlagan rato- ya t akan oandang pangan yang cukup dapat diaaankan dan torp oliiia ra , oob agclcona dapat dlb aca pada bagian kon ei- doronn undang-nndang toroob u t*

  Tugoo penyidikcn In i ©otoogaiosana ditentu kan da la a BIB o e lip u ti penyidikan (op& poring) dan ponyidikan 1cm- Jutan (n a ep orin g), £ugco ponyidikan dioob u t Juga tagan peoarikoaan perou loan pada proooo penyalcoaian porkara p i dona dilakoanakan pada tofcap mula-mula s o k a li. Kemudian pada tahap-tahap oelcn ja tn ya dilakeanakan tagao ponuntut- anf tu gas pemorikaaan d i auka aidang n god ila n dan tugan

  • 13

  Zita

  oangakaekuo i putuaan Hokiiju p arh at ik c a d a la a Undone* tandnng Pokok g ap o X isian &ag o ra dan tfndcng-undang pokok l « - Jakoann, ada pangnt uro n o « c a t a kbuaus m enganai tugao p a - n y id ik an i n i y cng b a r la i n a a a a k a li dcngan ka ts attain d i d a la a UIB« T iabul d aln a pt t »ilt iran k c ai ad ale h bah *a d alaa pro k t o k pany idik o n t a lc h t a r j o d i v uat u perk*nbongan hukun

  

Acara P id an a. jQmauanya san g * n o! tugon pany idik o n aan uro t

  kadua Undcng-undang Pokok i n i t ard ap at pangat uran y ang t i - dak bare ao t m ic n, y ang barbada dangon pangat uran y ang a a r a - g a » d ala a EtlB. UaXca paaoX 2 ay at 2 Undang-undaug Pokok X apo X iaian fio gara* » P o l i a i * naapunyoi t ugo a aaagodokan p a - ay id ik aa a t o * k o jahat o n den palo nggo ran* aadong d a la a p&- a a l 2 a y a t 2 TJndcng-undang Pokok JLajakeacn, »K ajakaaoaw o aapuny o i t ugao nangodakaa pany idik o n la n ju t a n tarhodop fcajoh&t&n don palc n ggaro n * J ik a k i t e p arh at ik o n bohwa p a - n y id ik o n la n ju t a n adaXafr k ag iat o n pe n y idik an y ang d ilo k *& ~ nakan kaoudian aaeiadab penyidikan parwuXoaa o a l a a a i , ooka barbada dangan apa yang taXato d i a t u r d a la a BIB* kadua p a r* ondang~undan#m t araabut a aola tw oloh oa a b a ta a l tugoa *Jak~ ya itu honya bo lah naXakukon k ag iat an aaaudab * P o Iia i* a a * » a a l o a a i aangodakan panyidikon, Tarlepoe daripada parkca- bongan o aX o ajut ny a, d i anna ln at an o i "& aJakoae»» Juga t a - tap *an gadakaa k ag iat o n panyidikon untuk p ark aro -p ark ara d a r i porcu la a a dan t id ak hanya p a n yid ik a n ,^ oaka t e r - 5 ) Ondong-Undong 1961 Kootor 13* tan tang panjaloaon p o» oaX 7 a ya t 2#

  14 * ny &t alah Hokum A c ara P idan a y ang b * r la k u »t k & ran g audnh t o rbo d a deng&o y cng b » r la k u pada maoa soman po njo jc bnn B «lan d a. Ondaag-Uadcng PokoK * .« p o li a i a n dan Undang-undang

  tu g a v

  Pokok j aHoaoa at m gat ur «*n g o n ai p w y i d i k a n o « e a r a t #rplo c h -plm o h , k urang ttcmparh&tlk&a hakekat d a r l p«nge lo ­ t i o n p c n y id ik aa I t a o t n d lx l* ? »n y id lk an o le h Jadua tfcdang- uadcng t o rae but , rapany a hnnya dipaaJang d a r l » « g i kewa- jlbt n n y a m asing-m coin#, •ocnro. t e r u e n d lr l d i aona k ar*n a ■Jaksa* y ang ak h iray a harao aanuat ut d i dt paa it o kla untuk p * r k a r a -p « r k a r a y ang d lo *rabk an o le h " P o l l o l " , ao ka J ik a

  »J ak 9 a» ao ft ih &«apuny al w#ir*nai»g p e n y iaik an , pombuat o n - dang-undcag hcay a dapat ae n bo rlk c a ruang g#ro k bo g l *J ak - hanya uatuk weleiajtttkaa po ny ldik an ycng e uiah » * l * & a i dik#3? jakan o l * h * P o l l l * , J i k a dlk at ak an c da * tuspang

  m

  t l u d i t a (*o ? t rlc p p li S E *) an t ara t o g a* *J ak sa* d * P o l l o l * s ©•bc naray a p t a l l a l a n yang d e alk lan i n i t id ak « a la & Juga.

  X are na pe abt nt uk o adcng-o ndang o t n d l r l pada v ak t u i t u na pakny a t v la b o e n in g g alk an « o a a 0 « k a l l hakekat dan p «n g «av t i a a p c n y id lk ao , apckeh y ang dlaakttud dangpn t lndak an p # - aunt ut an ocbubungoa d*ngaa p o aal 80 EVHP, y a lt u t indak o n y ang dapat ae nc t gab jc lc n n y a daluv aro a* «c k a p t n g t r t la n penuntutan o c n d i r l t i d a k necrpunyol e at u d « f i n l » i y ang t o ­ g as* Ada y ang bsrpe adapat bahv a t lndak an penuntutan t «3 > oosuk o t ja k •♦••o r o o g y ang dldak v a a^lo ko anakan o uat u

  15 t in d ak pidana d i p a n g g i l untuk di&e ngar, j a d i d i e i n i pe nua- t ut an m eX iputi e o jak pe n y idik an perm uloan. BiX ain piho k tindako n ponuntutan hanya pada v aktu t e rdo k v a d lajuk an ko muka fidfcliu untuk dim intakon putucanny a at au dit o X ak p&rk a- rany a, a g ar dlo dakan aem erikeGan o le h Hakim, ae h in g g a apa y ang d lk sn al ae bag ai p e k e rjo an m eny idik e e jak permuXaan, seXama belum pada t i n g k at pengajuanny a ke t in g k at Hakim ad alah p e k e rjaan pe ny idik an s«m t c ^m at a»

  MooXjatno mongenai a asalah t o ro e but d i at as agakny a bo rp e n d irian X e bih tegafl y a i t u boh^a t indc kan penuntutan so bag ai wewena&g otonom i d a r i * J c k o a*, sneXiputi t i d ak ha­ ny a o e jak o o at diajuk anny a kepada Hakim se suat u p e rk ara d a r i e e o rang terdakwa, akan t e t a p i se jo k adanya k o pc o t ic n yang d i bsri k an kepada te rdakwc , bahwa po rk aro ny a akan d i * ojuko n kcmuka hakim, ^

  Hemat kami dao ar pe m ik iran d a r i pada Guru Bo sar i n i , s c a t m ulalny a penuntutan dalam hubungannya dengan paorJL 80 KUHP, teXah monunjukkan k i t e euat u gik ap y ang X o g is, y a i t u bahwa bagaiaanapun ju g a t o rp isalm y a p e n g e rt ian y ang d i b e r i - kan o le h pembuat undang-undang mengenai tugao po ny idik an fcagi *»Po X iei« dan "J ak e a* hondaknya t e t ap d i i n g a t bahwa

  6 .) MuXjatno, o u > c i t 1T hoXaman 34* ooaua pakarjoan y ang a m i faubungannya dangnn panyalaoaian

  • uat u pez feam p id an a, ad c lah d it ujuk aa untuk adany a penun- t ut c n

  d i

  ttnka Hokisu J i k a y ang di*akc udkan

  dangon

  • t uapaag t i n d i h * odaXah *o n g «n a i aat u t ugc e y aag dikarjakaa oXab

  

dm inotonai y c aa barlatnao, note dapat dik at o k an bahva

  t ug a* -J ak e a* handakaya nude h t id e k parXu atoncaiepuri at au

  aanaugaai

  p an y ld t k aa, k o n a c "P o X io i* oudah aaapuny al tugae

  t eraabatt Akan t at apl j i k a k i t a barpandangan bahna «t ro p an g tindifa* d i « i n £ feandaknya d i a r t ik o n d a la a auat u pangartian

  y ang p o a i t i f , y a lt u dolnfc p e n g art ic n aaaaang banar ada dan t id ak harua dieaXahkon* maka o abag ai i n a t a n e i y ang mangaaban t ag ae pe nunt ut an, «J ak sa* m a*punyai kawojiban Juga untuk t id ak hanya n alan jut k an p t k e rja a a a J o l i a i " , afcan t a t a p i un - tuk c at lap p e rk ara pidana y e n* n a j i b menggaXinyu ao *p o i ka** pada i n t i y ang eabanarnya gone sstspcrolah k aban aim * *J ak *a* dap a t oukup aaX angkapi untuk oany aapuracken p an y c laaaian paxfenra t araabut , aaaudafc aan ilai baslX panyidikan y ang di-* k arjak o n olah "P o X iffi^, gah ln g g a bukan hanya t arbat ao pada y ang t e la h raapung d iajuk an o la h * P o l i o i * f okon t a t a p i Juga d ao i k ap o o t iaa fcukua Bangmrjokoa pany idik an m t uk *ag e la p ark ara p id an a ycng t a t

  m ea«a o « k d l aaupun yang audah d i -

  k arjo k o n pany idik anny a o lo h w P o li a i ** J ik a pada devaaa in i tumbub parkeabangan yang a a- nimbuXkan a a lia lb pendopat antara oaoreng dan o®o-

  ra ng nJaksa* meaganal b ldon g panyidikan, haX in i eabanarnya

  • 17

  sosuk a k al dapat d ip ah o ai, k are na d alaa perkefnbcngannya kedudukan K e p o li slan ^e g ara be rbe da dengan kedudukan pa­ da saaan p e n jajah aa. X epo X ician K c gara t id ak l a g i *>di bawab* K ejakeac n doXaa aeXakoanakan tugao p «n y i d i k c a, t e - t a p i eudah b e r d l r i s e n d i r i , L e bih jauh p e r i u k lran y a d i - kcmukakan pe ninjauan t e at an g kedudukan »P o X i o i * den *<Jak- e a« Dt aurut fiZB* untuk o e le n g k ap i p e n g e rt ian adany a pea> kenbongaa hu k m . A c ara F ld c n a o e bag ala ana dikttaukakan d i at as*

  Se&uXa d i In do n e o ia at au d i H io d ia M e lania t e r d a - p at p e rat uran Bakua A c ara P idan a yang be rane ka rag n a, y a i t u y ang be rlak u bag i o rang I n d o n e sia o e l l , o xc ng T io ur

  A o ing dan X o iany a y ang be rlak u ba g ! o ran g Bropah s e r t a yang dipe rso it akan dengan mereka* P e rat uran Bukum A c ara y ang be rlak u untuk o rang In d o n e sia dan T iaur A s la g d ik e * n a l dengan nooa InXande Reglem ent ( I E ) eebogaimam t t e r s e * but daXaa StaathX ad (3 ) 1848 tfoaor 16 dan m alai be rlak u pada t an g g al 1 H e i 1340* £ ag i o rang Eropah dan y ang d i * pereasiakan dengan mereka be rlak u p e rat uran X ain y a i t u un* tuk bukum A c ara P e rd at a be rlak u RegXes^nt op de B urg e rllJ k e R e c h t v o rd e riag * I B oebeno rny a be rlak u untuk J av a dan Madura s a j a , Untuk d ae rsb d i X uar Jav a dan ISaduxa d i a t u r Hukua A c ara t e r s e n d i r i yang d lk e n al se bag al Hechtereglem ent yoor de Bult e nge we at e n.

  • 18

  1941

  Pada tahun 1941 dengan 3 . Koioor 44 d lk e luark an H e ralt fle la la n d e Be gle ae n t (H I E ) at au fuglem en In d o n e sia y ang d lp e rbah arul (H I B ), IH dan BIB ke dua-duany a tet&p be rlc k u* BIB untuk f e n g a d lle n K e g e rl d l k o t a-k o t a bo sar o e p e rt l J ak art a, Bandung, Sem arang, Surabay a, M alang dan l a l n -l a i n , se dan# I E bag i P e n g ad llo n ffefli r l d i t e »p a t ~ t e a ­ p o t l a i n * Bencan d c alk lc n BIB a©rupafcan e uat a pcaboharuan d a r i I E ae panjang untuk c *»p c rlak uk an Hukus A c ara bag ! o ran g In d o n e sia a o l l dan t l « u r A o ln g , p i k o t a-k o t a De o ar

  b a g i

  aaaran y a dio e o ualk an ae nurut p e r a t u r a i o rang Eropa* P e ro o alsn be rlk ut n y a bag alw e m dengoa perfceabangen kedudukcji *J a k »a » dan * P o l i o i » ,

  «ick ua* dan * B o l i o i * o e nurut BIB p o flal 39 d lt m ju k

  • eb a ga l pen ja b a t yasg aespu nyal tugao peoyidlkan,. D ale* p a o d

  ttjafcea* ju g a p e n jabat de e a, be be rapa p e n jabat paraoog p r a ja d lt un juk se ba g a l p e ja ba t p e n y id lk . Bo lna p a s a l 53 HXB, P o - l l o l dengan p a l i n g o e d lk lt K c n t rl ? o lA o l ad a la b *? e «bc n t u Jakoa* (*H u ip K a g ietra a t*)• » ? o llt i* d a les tugasnya seb a - g a l »P«ab antu Jckea*, adolr.h aenggrjakan seb a gla a d a rl p e- k e rjaan **ink #a«. H olm p e n y e le o alc n p e rk ara ae re k a t id ak

  • «w puny al hak untuk aeXakukan penuntutcn pe rk arc * * r o l i » i » hanya fc t rge rak d alaa p e n y e le o c iaa p e rk ara p a d a t abap p e n y l-

  7)

  m a ja

  9 amm d ik c a persrulaan (n an p o rln g )* i w — • ■ ■ ■ M — w » -7) I b i d , . h a la * a n a - 2 5 .

  • 19 -

  8 «le n ju t n y a k i t a p *rbat i k o n p a a a l 53 cgrat 2f p aaal 56 ay at 1 dan p ao al 55 o y at 1 R IB, d i aana d it t n t uk an d i s i t u * t «n t an g k e w ajibo n » P o l i n i * y ang barhak ae lak uk o n t o g as ae bag ai »P «aban t u Jake a* (nHuXp % £ t e t r © a t * )* Do lu* k *t «n t uan t «x a«fe ut ada hubungon yang b a r c i f a t d i bawah p ari n t ah , y a i t u bahwa st bo g o i "Pombontu J a t o a « , i a man#* r i a a p•ngaduan/lapo ran te nt o ne k e j ahatan/p c lo n g g aran , yang

  © •lo n jut n y a aeny archkan kepada » J a k « a * # Stbogaim ana t e r e * - bat d a la a p ao al 55 ( 1 ) K IB, "Joto a* luaud io n mtngadakan pe n y idik an at au monyuruh »Ptnbcintu Jakca* acngodakan p e o y i - dik an a g a r p#ricara a e n ja d i t aro n g* Dalaa p ao al 56 ( l ) RIB at ra k a nmmpunyai k aw ajibo n untuk aembari sa g d a ke t aro ngo n dan melakuknn p e ae rik o aaa o e n g t n ai k ajo h at an /p t lan g g aran yon® d i a i n t a o l * h t*Jakoa«*

  Dengan dealtklan pada maaa csaon p o n jajah an Balo nda, an t ara « F o l i s i * dan «J ak o a« t ard ap at o uat u tmbungon d i mana o k h im y a *P o li e i w ao bag ai "Pe o bo nt u J ak »a» d a la a ae lo k o an a- kan tugoany a bt rad a d i bawah k uasa *J ak aa" dan d i l a i n p i - hak "J o k e a* akan m e aic pia at au aaabawahi "P e abo nt u Jakoa* d a la a m elckaanakan t u g a o .-

  B A B III

2 1 3 ffiA&Q Lim M ?

  A, AK, *B£A&U? BAH WKI^UKO »HOLF NA31D*IU A$» o n e

  K e o jp o ai d c sar, p t r m i n doa ru lia^k up udK taaa# ■Uulp K o i-t o t raat * o elurufcay a t xUa d i d a p a t i d i d a la a k lB, eeta goia tcm t«rvob a t 41 d a la a S toa ta b la d 1941 B oaor 44*

  8«hubungaa d ibic aro k o n k«dtiduk£& d arip ad a RIB i * * i , y a i t u <3i daXnat p e n e t rt i an kakuaton b#rie k im y a e o bngo i p # r - at urau year* a » « u a t ac ara p t rk c ro pidana a i p i l pada d*w a*a ic t l, m k a ada baik ny a d i t c i i t i l« f c i h dabuXu d c o ar bt rla k u * nyo pada nav e aabaXuift p #raas» P t n o li t i sm i n i acapu&yai c r~ t i p c at i n e , k are aa o * « b * r lk c n &c*b&ro& yanfl tun too b e g a i - jsasa a s a l aulan y a o e hingga »*p #raag k at p t ra t u ra a ae ag c n ai ac ara (pidGna daa j « r d a t a ) d iflarc p dan diw ajudk aji untuk liag k un c an p c r a d llc a d i H indi a B#Xanda pada e a a t i t u , yang o *ian J uin y a ae abewa p#ntfMSan^undn»$Gu t #r#t but you# pada pokoknya oastib b * i l a k a dan dism ut d i lo d o ae aia « a e p a i k i n i *

  £& $ k i t a r tafcua 1*348, i d e a awifigadak&a p«m babaruar. huksa d i Ifo g arl B o la a i a asateawa pan^oruta ju&a untuk aengadaJtca p in n y *»uaian (k o nk o rdc n) ba^l buku* d i B i a d i a B e la a d t u ^

  1 ) 5r*on a ,

  v > Vay gjtty i SV V o k c .rt a, e«tck&& k » 2t 1959» hol&flaa 12*

  

20

  M ] I, 1 K Pt. RPl STAKAAN

  'UN1VERSITAS AIRLANGGA’ S U R A B A Y A

  • Ucngaa octooah Plnnon Baja Bt lan d a, SUm ink lijk #

  B t# lu lt, ta a gga l 16 Ms! 1846 d it g t c p k an , kbusuftnya e&ba- gaiaana tors abut pada pa sa l 4» o uat u p t r l n t d i kt pada da* bgrnu r O t n t rao l B i a d la Balanda untuk asm paxlakukaa p « i v atu raa hukua a ca ra , yang kaaudicn k ita kcnoX a«b a& oi IE

  J i k a d i p «rh a t lk a n kat e nt uo n do lo n p a s a l 4 t araabut , aakq akon k l t a ka tca u i k at e at uaa bahva p jra t u ra n hufcua a ca ro torocb u t, aerupafcan r * g - yeng d it at o p k at /d lp arlc k uk an oloh Qubaitror Ocnoroal H in d la l e a « n t y ang d i k sluark aa

  Ion da c aba^ai p e ja ba t yang aaap aro lc b kuaoa d a rl pada K©~ je den ktau dian haras asndcpatkoa pengsaohcn d ay ! K aja* Olsh karsnooya v alaupun p e rat urc n i t u d i t t t ap k aa dongan

  3 s * » m a l t tld c k