Isman Pasha, Ngajak Ludeung Nyanghareupan Bangsa Deungeun.

T--·--.--··-·---·····.·-····.··.·
..-·

--

1I1Il(jUflgn~
o
4

6
21

5

20

OMei

9
10
11

24
25
26

OJun

E ta

tu lu y

p e n tin g .

K o n fe re n si

B andung

ta u n

aya oge nu angger
ku bangsa

_

'D a s a

m a s in g -m a s in g

bongkeun

bangsa

k a k u a ta n .

L a n ta ra n ,

n g a n u k u r ja d i n u e le h a n
d im a n g p a a tk e u n
m a k a la n g a n
gaduh
u ra n g
pokna

J a la n

m un

la la m p a h a n
ka

t u k a n g ,"

basa

n g o b ro l

di

k a n to rn a

keur

Ism a n


p o te n -

B andung,

ngudag

1955,

nu

n a rim a

k a j a y a a n .G e d e r
k a k u ta a n

Jaw a

k a m a ju a n


Di

a n ta ra n a ,

bangsa

n g o k o jo a n

G e ra k a n

N o n b lo k

p a n g a ru h
bakal

te te p

e le h

B a lu k a rn a ,


d in a

c e u k Ism a n

ta u n

M a s in g -rn a s in g
b a n g s a u ra n g .
a n ta ra n a ,
A s ia -A frik a
H a rita ,

k a re k a m

ge

a la m

k a s a ja g a ta n ,


d e u i, m e re d ih

so ra n g a n .

m e le m p e m .

dunya

in te rn a s io n a l

,.,.,~

k a k u ta n

l~

In d o n e s ia
te h ,


L a n ta ra n

o g e n u te u b u tu h

di

kaw as nu

ta y a h iji n a g a ra

k u b a n tu a n

s e je n . N g a n , n a h a k a k u a ta n

l",,,,",,,,,,,,
. B .•g,'Iiii!#_,..
~ ;e B B t~ l
:;;!~

di


tI< o n fe re n s i:A :s ia

n e rn b o n g k e u n

K itu d i a n ta ra
je u n g

M H .,'K e p a l a

m a s in g -

M a la h ,

m ah

d ie u ,

(KAA), t a u n 1 9 5 5 .


o b ro la n lv la n g le

bakal

s a te ru s n a
beuki

d in a K o n fe re n s i

b a n g s a u ra n g

k a d ig ja y a a n a n a .
P asha,

n a tra t,

nu

s a g a la ru p a


m a s in g p ih a k e n g e u h k a n a k a k u a ta n

K itu d e u i

B u k tin a

bangs a
je u n g

dunya,

bangs a boga

so ra n g a n .

b a ri je u n g

k a n a g ri d e u n g e u n .

H iru p

je u n g

g o re n g

N Y ~ f t g } t i ) ~ t t Q , ~ fBt f ) ll! lS 4 l l) e ll! t I ! e Q D
k a k u a ta n

ceuk

p e rh a tia n

ngayonana,

sapopoe

g u m a n tu n g

d in a

In d o n e s ia

lu a r,

ja d i

1 9 5 5 n u n g a g e u n jle u n g k e u n

N[.~·
_

p a n g a b u tu h

d ite m b o n g k e u n

sum anget

bangsa

kudu

w a la k a y a

u ra n g

m ayeng

c e u k ie u

s a k u m n a p ih a k . L a n ta ra n , m u n u k u r

c e u k ie u te u re u h

te u

di

In te rn a s io n a l

p a n g a ru h

P asha,

k a e le h k e u n .
K a d ig ja y a a n

p u litik

n e m b o rig k e u n

H ubungan

G u lid a g n a

k a n tu n

tu r m e k a rk e u n

te u

F IS IP U n p a d te h .

dadasar

"A yeuna,

ODes

" P a c a tu ra n

g lo b a l

a lu m n i

W a n i M a k a la n g a n

ta u n

31

k a k u t a n n u p i k a r e u e u s e u n ,"

di

te u

B a ra t.
n a tra t.

B a n d u n g ' ,j a d i

GNB.

ONov

te u w a la k a y a .

B o g o r n u la h ir ta u n 1 9 6 7 te h .

bangsa

m angsa

M odal

A s ia -A frik a

os«

tin g k a t

anu

nu

d in a

A s ia -A frik a ,

te m p a t

"K anggo
s a p e rto s

Minggu

13A 14
15
29
30
28

OSep

m e re n a h k e u n

d in a

s i a n u n y a m p a k ,"

d i tin g k a t d u n y a , u ra n g
d in a

27

1 9 5 5 n u n g a h a s ik e u n

n g a la ra p k e u n

m ah, ukur

b a tu r.

m o d a l k a k u a ta n ,

kagam bar

n e rn -

g e ra k a n

S ila

u ta m a

K iw a ri, c e u k Is m a n , k a c id a p e rlu -

0 Ags

OJul

In d o n e s ia

m a ju

o

Sabtu

12

--~----~-----=----~~--~~--~~---

(G N B ).

s e je n g e te u k u ra n g -k u ra n g .

u ra n g

8
23

o

0 Jumat

Kamis

bangsa

b o g a k a u n g g u la n .

w a e .M a l a h , n u t i n g g a l e u n

m ah



N g a n , ta n g tu te u s a k e lir, a y a n u

aban bangsa

na

Rabu
7
22

OApr

OMar

S

o

Selasa

ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

D rs. Ism a n
M useu

f r * ,a s a w

Ma

K lip ln g .

H um as

U npad

2 0 1 1 --

p ih a k

bangsa-

P a n g a ru h n a ,
re u n a n a

ta n g tu

w e ka sabudeu-

k a a s u p k a N u s a n a ta ra .

N gabandungan
ta ra

p a ro b a h a n

n a g a ra ,

M useum
ta ta h a r

ceuk

KAA,

C o m m u n ity
T ra d e

s a m is tin a

hese

d ib e n d u n g a n .

k itu ,

nu

" D in a

p a c a tu ra n

d in a

aya nu

nu

ku

le u w ih

bangsa

h e n g k e r.

c ~ u k Ism a n

In d o n e s ia

nu padum ukna

ti d u a

ra tu s

k a c id a

le g a n a ,

ju ta

ie u

"N gan,

la h a n

pasar

bangsa

d in a n a rim a
m e rn a n g

nu

la n ta ra n

k itu ,

L uar

B ia s a

k itu ,

lu a r.

s a ta ta

ayeuna

m ah

m ana

m im itin a ?

kudu

re u p ,

da

K e u r Ism a n ,

ngadagoan
kudu

cenah,
te h

N g a n , ti

ti

w a k tu
ayeuna

ka

m ah
ha-

keneh.

s a la h

s a h iji b u k ti

lo b a k e n e h

nu

tu r b o g a k a re p

K a sa d a ra n

p a n g a ru h

nganggap,

B asw edan,

tu r

nyaah

n g a ro n m a rtb a t

bangsana.

p a n g ju ru n g

Ism a n

M e n g a ja r

A n is

h a rk a t

kudu

u ra n g b o g a k e n e h k a k u a ta n .
te u

ja tk e u n

ge

h e n g k e r ," p o k n a .
N a ja n

ka bangsana

g lo b a l,

u ra n g

m ah,

u ra n g

F is ip

In te rn a s io n a l

m ah,

ta n g g o h

Ku

w ew engkonna

D osen

H ubungan
U npad

tu r

ja d i

d ip a re b u tk e u n .
ceuk

d ilu lu g u a n

s a ja ra h

d in a

c e u k Ism a n
k a re p

je u n g

bangsa

je u n g

d itilik
m ah,

p a s u la n a n a .

kahayang

s e je n .

K iw a ri,

n y o n g c o la n g

In d ia .

D ua

n a g a ra

tin a

la la m p a h a n a n

te u

k u ra n g -k u ra n g

N gan,

m a s i, e ta d u a n a g a ra
n e rn b o n g k e u n

p a c a tu ra n

P a s h a , k u d u ja d i

d i A s ia g e n u

C in a

b ie u ,

h iru p

je u n g

E ta
nu

fa ls a fa h

nu

te h ,

sabada

tra n fo r-

te h te u b u ru n g
k a p u n ju la n a n a .

bong

ti

ngudag

b a h e u la

so ra n g a n ,

neueul
ja d i

ro h a k a .

A tu h ,

s p iritu a l

nu

te u

o g e te rn -

m u la .

k a m a ju a n

d in a

kudu

tatapakan sajarahTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
m e n tin g k e u n
d iri p rib a d i

In d o n e s ia

u ra n g

K itu n a te h ,

fa ls a fa h n a

b a tin

la ra p n a

n u la h ir

bangsa

k e u r n g a la la k o n

s p iritu a l.

k a k u a ta n

K a w a s g e ra k a n

gaduh
bangsa

n a k e r.

In te rn a s io n a l.

te m b o n g

m a h e c e s , d a a y a n u p u n ju l

kaayaan

P a le m b a n g

b o g a k a k u a ta n

S u a l e ta

bakal

te h

p o k n a ta n d e s

d i B o g o r te h p e rc a y a ,

te a .

te h

n y a n g h a re u p a n

Ie u te u re u h

s a im b a n g ?

A sean
P a s ific

(A P F T A )
lu a r

p a n g p e n tin g n a

d e u n g e u n ,"

ge

K om o

A s ia n

p a n g a ru h

k a k u a ta n

b a n g s a te h b a k a l

u ra n g

2 0 1 5 , la ra p n a

je u n g

A g re e m e n t

H a rtin a ,

Ngamangpaatkeun

K e p a la

n y a n g h a re u p a n a n a .

d e u i, d in a ta u n

kana

saw a-

ie u

C o n to n a ,

g e la in

keur

keur

sakum na

ta p i

d iri

bangsa.
K a k u ta n

bangsa

u ra n g

te m b o n g

d e u ih w a k tu b a n g s a d e n g e u n
n g a ja ja h

bangsa

N u s a n ta ra
k a ja ja h

te u

u ra n g .
kungsi

d a e ra h

d ija ja h ,

d a la h

B e la n d a

e ta

sakum na,

le u tik

kaum

ta n g tu

ku

n g a ja ja h

nepi ka

la in

n g a ja ja h

ta p i u k u r

s a b a g ia n

e litn a ," p o k n a .

K a k u a ta n
k a re u e u s

b o ro

"D a, pangakuan

m ah,

w a rg a

to n g

k a d a ta n g a n

m am puh

ta u n ,

L a n ta ra n ,

m ah

W a la n d a g e h e n te u .

350

b e n e r-b e n e r

s a g e m b le n g n a .

sa b a b a ra h a

hayang

B u k ti a p a n ,

s a p e rti

bangsa

k itu , k u d u ja d i
sakum na.

w e , b is a n a

N ya

k itu te h , la m u n

w a k tu k a w a k tu , a y a ta ta p a k a n
c o n to

nu

"T ah,

pancen

nem bongkeun

a n ta w is n a

k a k u a ta n .

m useum

kanggo

ti

je u n g

KAA,

te te p

n g a ja g a

n g a rik s a

k a re u e u s

bangsana

s o r a n g a n ,"

m a sa ra k a t

M useum

K A A , D itje n In fo rm a s i

di
tu r
ka

c e u k ie u K e p a la

D ip lo m a s i P u b lik D e p a rte m e n

dan

L a u ra

N e g e ri te h .
A w euhan
tu k a n g ,

B andung

k a c id a

n g a g e te rk e u n
b o g a k a re p
bangsa
k a la y a n

m angsa

k u a tn a .
sakum na

le u p a s

tin a

deungeun.
d ip o k a la n

ka

M am puh
p ih a k

nu

ra n g g e u m a n
A pan
ku

jin e k ,

sa b a ra h a

Apa/ kana bihari
keur kapentingan bangsa kiwari

Mangle No. 2357

Museum KAA mukajandela
bangsa deungeunUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

Ngajak ludeung nyanghareupan
k e p a la
ku

n a g a ra ,

P re s id e n

kaasup

je u n g

A frik a

ngan,

n g a re b u t

te h

K o n fe re n si

ta n d a n g

te h

Sum anget

B andung,

m a k a la nu

s a ja ja r

A frik a

K o n fe re n si

nu

nyaah

B andung.

n g a b e b e la

ja d i

w a te s -

K itu

ceuk

ie u

p a la k s a n a a n

kudu

Sunda

ja d i

d in a

L a n ta ra n ,
te u

tu n a

m a s a ra k a t.
Jabar

a c a ra
tin a

H a rtin a ,

w a rg a

ta ta r

di

badag

ge,

ta u n

N u p a s ti

a c a ra

k a c id a

ageung-

p ih a k
ru p a

ka

ka

d iri je u n g

re m e n

te u

n y o n g c o la n g

w id a n g ,"

pokna.

Mangle No. 2357

te te p -

k a lu d e u n g .

k a k ia ta n ,

ayeuna

ie u

te h , k a c i-

K itu te h , s a n g k a n

gaduh
nu

nu

m a n c a n a g a ra

h a re g a
ka

ta rtib

am an,

dengeun

k a p u n ju la n

w e le h

engeuh

da

w e le h

seueur

d in a
K itu

b u k ti
ru p a -

deui

nu

tu r

Sunda.

ti

b a ru d a k

te u

s a b u d e u r e u n a n a ,"

a la m

aya

te h

nu

je u n g
Sunda.

upam a

Ism a n

ku budaya

ge

m a sa ra k a t

ta ta n g g a p a n

s e je n n a .

p a ta n

s a tr ia ," p o k n a

w ayang,
je u n g

"R esep kana

p a s i-

n y o re a n g

W an oh kana budaya
d ip ra k k e u n

ngan,

ceuk

S u lis tio w a ti
nu

ro h a k a .

ngayakeun
suksesna
p a n g ro jo n g

k a h iru p n

Sunda

daek
ie u

c e u k Ism a n

d in a

U ra n g

s a b ilu lu n g a n ,

c a ro g e

K aw as

daek

tin u lu -

d rg .

A s ia

te u

m a s a ra k a t,

S usi

k a k u ta a n

b a h e u la

K o n fe re n si
te h

nu

tu lu n g

te h , b is a ja d i

a c a ra

n a tra t.

w aku
A frik a ,

le u p a s

tin a

kaasup

ayeuna

m u s ie u m

we

nu

m ilu

m a sa ra k a t

pokna.
bangsa

ja d i

te ru s

d ia n ta ra n a

ge,

te u -

w a ra g a d n a

s a m is tin a

"N ya

oge

m a sa ra k a t

k a p u n ju la n

ja m a n h a rita

p e ra n

sangkan

g e n e ra si

k iw a ri a p a l k a n a n u g e u s d ip ila m p a h
k a r u h u h n a ,"

s o k la la jo . K itu n a te h , b a re n g

sapopoe.

m angpaat

te h

T a ta p a k a n

pokna.

M angpaat

re s e p la la jo w a y a n g .

b a ru d a k

kudu

ta n g tu

ka

budaya

aneh

T i bubudak,
M un

g a u ln a

Sunda,

M a ta k ,

nu

sa b a ra h a

nyukseskeun

g u b ra g n a

bubudak

nya

n a g ri

d i ie u ja g a t,

"D ugi ka

K o m rin g ,

d u n y a m a h d i ta ta r S u n d a , d i B o g o r.
A tu h

d e le g a s i

p u tu s a n

acan kaungkab

b is a
k a la y a n

s u g e m a , tu r a h irn a

te u le u p a s tin a p a rtis ip a s i

te u re u h

P a le m b a n g ,

n g a ra sa

n g a h a s ik e u n

h a rita ,
ro n g k a h

k e u r b a n g a -b a n g sa

h a rita ,

tu k a n g ,

h a re u p ,

M useum

d a p e rlu n a .

nepi

m angsa

le n g k a h

"U ra n g

neundeun

ta ta r

susksena

p a rtis ip a s i

m angsa

k a m a ju a n .

Lalajo Wayang

sa b u d e u re u n a n a .

w a rg a

D in a

B a r a t,p a n g p a n g n a

a c a ra

m a n g s a k a tu k a n g ,

n g a la n g la n g
boga

b u k ti

Jaw a

ngayakeun

nu

te u

s a h iji

k a s a s a m a ," p o k n a .

b u k ti,

"C an kaungkab,

Sunda

N y o re a n g
K e p a la

nu

m ah.

s a la h

m apag

s a h iji

k a p a n g a ru h a n

n a ," p o k n a .

geusan

s a la h

b a n g s a u ra n g

m a sa ra k a J;

n u d ilu lu g u a n

ja d i

keneh

geusan

p a n g ro jo n g -

p iw a ra g a d e u a n a n a
h a rita .

di

u ra n g
w ae

p is a n

K A A m a n g s a h a rita .
sa b a ra h a

KAA

m a k a la n g a n

te h n g a ro jo n g

ro n g k a h

lo b a

k u ra n g g e ra k a n

D osen

tu tu ru s

kum aha

lu n g u s r-la n g s a rn a
1955

M e n g a ja r"

nonom an,

N a ja n

S uksesna

k iw a ri.

te u

N ilik k a d in y a , p e ra n

s a e u tik .

ta ta r

p a ra

" E ta

ge

C o n to n a ,

h a re p a n

U npadm ah.
B andung,

sasam a

" In d o n e s ia
ku

u ra n g J a w a B a ra t, u ra n g ta ta r S u n d a
la in

ka

k u ra n g .

b u k ti
h a rita ,

n g a liw a ta n

n a g a ra .

A s ia

s e je n n a .

A s ia

k a te la h n a

w a te s

u ra n g

te m p a t

je u n g b a n g s a -b a n g s a

sum anget

d ik o k o jo a n

S u k a rn o ,

dunya.

m em ang

M useum

ru p a -ru p a .

k a p e n tin g a n

bangsa

m ik a w a n o h

sangkan

p a n g ju g ju g a n .

E ta

te m p a t tu ju a n

w is a ta .

d a ra n g

s e je n , ja d i
g e ja d i

Saban

w a k tu

k a e ta te m p a t te u w e le h

m e ru l. T i ta u n

k a ta u n
ge

m useum

C o n to n a d in a ta u n
te h

n u n g a n ja n g

te ru s
2010

le u w ih

u ra n g ,

a tu h

n in g k a t

d e u i ja d i le u w ih

u ra n g .

te te p

s a ja ra h

m useum

ka

m u s ie u m

tik e u r

la la m p a h a n

b a n g sa , o g e a y a p a n g a ru h

nu

KAA

L ia n

d in a

ta u n

n in g k a t.
n u a ru lin k a
ti

1 6 0 .0 0 0
2011

ti

m ah

1 8 0 .0 0 0

***

(Ensa)

7