Gambaran Ketersediaan Media Pembelajaran Pada Sistem Kurikulum Berbasis Kompetensi Di Fakultas Kedokteran "X" Di Bandung.
ABSTRAK
GAMBARAN KETERSEDIAAN MEDIA PEMBELAJARAN PADA
SISTEM KURIKULUM BERBASIS KOMPETENSI DI FAKULTAS
KEDOKTERAN UNIVERSITAS “X” DI BANDUNG
Reno Mangara, 2009 Pembimbing I : Dr. Slamet Santosa T., dr., M.Kes.
Pembimbing II : dr.July Ivone M.S., M.Pd Ked.
Media pembelajaran merupakan bagian penting dalam pelaksanaan sistem
Kurikulum Berbasis Kompetensi di Fakultas Kedokteran. Penggunaan media
pembelajaran diatur dan disesuaikan dengan Kurikulum Inti Pendidikan Dokter
Indonesia.
Tujuan dari penelitian ini adalah untuk memperoleh gambaran mengenai
ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan tutorial, ketrampilan klinik dasar,
praktikum dan kuliah pada sistem KBK di FK “X” di Bandung.
Jenis penelitian ini adalah observasi deskriptif dengan rancangan cross
sectional. Penelitian menggunakan kuesioner yang terdiri dari 31 pertanyaan.
Responden yang diikutsertakan adalah mahasiswa FK “X” di Bandung angkatan
2006, 2007 dan 2008 sebanyak 528 orang. Penelitian dilakukan dari bulan
Desember 2008 sampai Desember 2009.
Dari pembagian kuesioner telah didapatkan jumlah responden yang memilih
kriteria baik untuk setiap media pembelajaran. Pada tutorial responden yang
memilih kriteria baik sebanyak 60,61 % dengan media cetak/tulis sebagai media
paling penting. Pada ketrampilan klinik dasar responden yang memilih kriteria
baik sebanyak 84,28 % dengan buku panduan sebagai media paling penting.
Pada praktikum responden yang memilih kriteria baik sebanyak 85,04% dengan
human cadavers sebagai media paling penting. Pada kuliah responden yang
memilih kriteria baik sebanyak 71,78 % dengan buku materi pengetahuan dan
proyektor beserta OHP sebagai media paling penting.
Kesimpulan dari penelitian ini adalah lebih dari 50 % responden menyatakan
media pembelajaran pada setiap kegiatan adalah baik.
Kata kunci : media pembelajaran, kurikulum berbasis kompetensi,
iv
ABSTRACT
DESCRIPTION OF AVAILABILITY OF LEARNING MEDIA IN
COMPETENCY BASED CURRICULUM IN “X” UNIVERSITY FACULTY
OF MEDICINE IN BANDUNG
Reno Mangara, 2009
1st Tutor : Dr. Slamet Santosa T., dr., M.Kes.
2nd Tutor : dr.July Ivone, M.S., M.Pd Ked.
Learning media is an important part in the implementation of competencybased curriculum at the Faculty of Medicine. The use of learning media adjusted
to
Kurikulum
Inti
Pendidikan
Dokter
Indonesia
(KIPDI).
The purpose of this research is to obtain a description of the availability
of learning media in the tutorial activities, basic clinical skills, laboratory
practical work and lectures competency based curriculum systems in FK “X” in
Bandung.
This research was an observational descriptive with cross-sectional design. The
research used questionnaire consisted of 31 questions. Respondents that included
were students in FK “X” in Bandung from the class of 2006, 2007 and 2008 as
many as 528 people. The research was conducted from December 2008 to
December2009.
From the distribution of questionnaires, the number of respondents who chose
a good criterion for each learning media has been obtained. In tutorial,
respondents who chose the good criteria were 60.61%, with print/write as the
most important media. On the basic of clinical skills, respondents who chose the
good criteria were 84.28%, with a guide book as the most important media. In
practical work, respondents who chose the good criteria were 85.04%, with
human cadavers as the most important media. In lectures, respondents who chose
the good criteria were 71.78%, with lecture book and overhead projector as the
most important media.
The conclusion of research showed that more than 50% of respondents said
the learning media in every activity is good.
Keywords: learning media, competency-based curriculum,
v
KATA PENGANTAR
Puji syukur kepada Tuhan Yang Maha Esa atas berkat, rahmat, dan
penyertaanNya sehingga penulis dapat menyelesaikan Karya Tulis Ilmiah ini.
Karya Tulis Ilmiah ini dibuat sebagai salah satu syarat untuk mendapat gelar
Sarjana Kedokteran (S.Ked) di Fakultas Kedokteran Universitas Kristen
Maranatha, bandung. Dalam melakukan penelitian dan penyusunan Karya Tulis
Ilmiah ini, penulis mengucapkan terima kasih yang sebesar-besarnya kepada :
1. Dr. Slamet Santosa T., dr., M.Kes. sebagai dosen pembimbing utama yang
telah
banyak
meluangkan
waktu
dan
tenaga
untuk
membantu,
membimbing, memberikan nasihat dan dukungan selama dilakukannya
penelitian dan penyusunan Karya Tulis Ilmiah ini.
2. dr.July Ivone M.S., M.Pd Ked. sebagai dosen pembimbing pendamping
yang tidak hanya memberikan bantuan, bimbingan, dan dukungan, serta
banyak memberikan nasihat dan masukan mengenai penyusunan Karya
Tulis Ilmiah ini sehingga dapat terselesaikan dengan baik.
3. Keluarga penulis, Mama, Papa, Albert, Richard, Aldo, Citra terima kasih
untuk doa, kasih sayang, perhatian, dukungan baik materi, moril, dan
spiritual yang tak henti-hentinya kepada penulis.
4. Iren Silviana Lebang dan keluarga atas bantuan pikiran maupun dukungan
dan kesediaan meluangkan waktu sampai terselesaikannya karya tulis ini.
5. Untuk teman-teman : Ibnu Khatsir, Ariane Devina, Komang Ardiana,
Dhimas, Anindyagari, Jansen, Toro, Madya, Erni, Desty, Wisnu, Cory,
Idham, Rose, Arif dan teman-teman angkatan 2006 atas dukungan yang
terus-menerus diberikan kepada penulis.
6. Ando, Nova, Nunik, Jogi , Elia, Bona, Dea dan teman-teman gereja yang
selalu mendukung dan memberikan semangat.
7. Semua pihak yang ikut membantu, yang tidak dapat penulis sebutkan satu
persatu, semoga Tuhan membalas setiap kebaikan yang telah diberikan
kepada penulis.
vi
Akhir Kata penulis mendoakan semoga berkat dan rahmat Tuhan Yang
Maha Esa senantiasa menyertai semua pihak yang telah membantu penulis
dalam pembuatan Karya Tulis Ilmiah ini.
Bandung, November 2009
Reno Mangara
vii
DAFTAR ISI
LEMBAR PERSETUJUAN.............................................................................
ii
SURAT PERNYATAAN…………………………………………………….
iii
ABSTRAK……………………………………………………………………
iv
ABSTRACT……………………………………………………………………
v
KATA PENGANTAR………………………………………………………...
vi
DAFTAR ISI………………………………………………………………….
viii
DAFTAR TABEL…………………………………………………………….
xi
DAFTAR LAMPIRAN………………………………………………………
xii
BAB I PENDAHULUAN
1.1 Latar belakang …………………………………………..………….
1
1.2 Identifikasi Masalah …………………………………...…………...
1
1.3 Maksud dan Tujuan ..................………………………………...…...
2
1.4 Manfaat Penelitian..............................................................................
3
1.5 Landasan Teori……………………....................................................
3
1.6 Metodologi …………..……………………………………………...
4
1.7 Lokasi dan Waktu Penelitian………………………………………..
4
BAB II TINJAUAN PUSTAKA
2.1 Kurikulum............................................................................................
5
2.1.1 Sejarah dan Definisi...................................................................
5
2.1.2 Perkembangan Kurikulum.........................................................
6
2.1.3 Kurikulum Berbasis Kompetensi...............................................
7
2.2 Sarana dan Prasarana………................................................................
9
2.3 Media Pembelajaran.............................................................................
10
2.3.1 Definisi.......................................................................................
10
2.3.2 Manfaat dan Fungsi....................................................................
11
2.3.3 Taksonomi Media Pembelajaran................................................
12
viii
2.3.4 Jenis-Jenis Media Pembelajaran................................................
13
2.3.4.1 Jenis-Jenis Media Audio...............................................
13
2.3.4.2 Jenis- Jenis Media Visual..............................................
14
2.3.4.3 Jenis-Jenis Media Audio Visual....................................
16
2.3.4.4 Jenis- Jenis Media Proyeksi..........................................
17
2.3.4.5 Jenis-Jenis Media Multimedia.......................................
21
2.3.5 Jenis- Jenis Media Pembelajaran pada Tutorial, Skills Lab,
Praktikum dan Kuliah................................................................
26
BAB III BAHAN/SUBYEK DAN METODE PENELITIAN
3.1 Bahan/Subyek Penelitian.....................................................................
30
3.1.1 Bahan Penelitian........................................................................
30
3.1.2 Subyek Penelitian ......................................................................
30
3.1.3 Tempat dan Waktu Penelitian ..................................................
30
3.2 Metode Penelitian................................................................................
30
3.2.1 Desain Penelitian .......................................................................
30
3.2.2 Variabel Penelitian ....................................................................
31
3.2.2.1 Definisi Konsepsional Variabel ....................................
31
3.2.2.2 Definisi Operasional Variabel ......................................
31
3.2.3 Besar Sampel Penelitian ............................................................
34
3.2.4 Prosedur Kerja............................................................................
35
3.2.5 Cara Pemeriksaan...................................................................... 1 35
3.2.6 Metode Analisis.........................................................................
36
3.2.7 Aspek Etika Penelitian ..............................................................
37
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN
4.1 Hasil Penelitian....................................................................................
4.1.1 Identitas Responden...............................................................
4.2 Pembahasan..........................................................................................
ix
38
38
52
BAB V KESIMPULAN DAN SARAN
5.1 Kesimpulan..........................................................................................
58
5.2 Saran.....................................................................................................
59
DAFTAR PUSTAKA ....................................................................................
60
LAMPIRAN ....................................................................................................
62
RIWAYAT HIDUP………………………………………………………….
103
x
DAFTAR TABEL
Tabel 4.1 :
Kriteria angkatan responden …………………………………
Tabel 4.2 :
Ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan Tutorial
menurut seluruh responden………………………………….
Tabel 4.3 :
49
Urutan kepentingan dari ketersedian media pembelajaran
pada kegiatan Praktikum……………………………………..
Tabel 4.13:
48
Urutan kepentingan dari ketersedian media pembelajaran
pada kegiatan Keterampilan Klinik Dasar…………………..
Tabel 4.12:
47
Urutan kepentingan dari ketersedian media pembelajaran
pada kegiatan Tutorial……………………………….............
Tabel 4.11:
46
Penilaian akhir dari ketersedian media pembelajaran menurut
seluruh responden…………………………………………….
Tabel 4.10:
45
Penilaian akhir dari ketersedian media pembelajaran menurut
responden angkatan 2008…………………………………….
Tabel 4.9 :
44
Penilaian akhir dari ketersedian media pembelajaran menurut
responden angkatan 2007…………………………………….
Tabel 4.8 :
43
Penilaian akhir dari ketersedian media pembelajaran menurut
responden angkatan 2006…………………………………….
Tabel 4.7 :
41
Ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan Kuliah
menurut seluruh responden…………………………………..
Tabel 4.6 :
40
Ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan Praktikum
menurut seluruh responden……………………………..........
Tabel 4.5 :
39
Ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan
Keterampilan Klinik Dasar menurut seluruh responden…….
Tabel 4.4 :
38
50
Urutan kepentingan dari ketersedian media pembelajaran
pada kegiatan Kuliah................................................................
xi
51
DAFTAR LAMPIRAN
Lampiran 1 : Lembar kuesioner………………………………..............
62
Lampiran 2 : Tabel rekapitulasi dataresponden……………………….
65
Lampiran 3 : Lembar hasil uji perhitungan statistik…………………..
98
Lampiran 4 : Lembar Persetujuan Komisi Etik Penelitian……………. 102
xii
xiii
Lampiran 1. Lembar Kuesioner
GAMBARAN MEDIA PEMBELAJARAN PADA SISTEM KBK FAKULTAS
KEDOKTERAN UNIVERSITAS KRISTEN MARANATHA
1. PETUNJUK PENGISIAN :
Mohon dengan hormat bantuan dan kesdiaan saudara/saudari mahasiswa untuk
menjawab seluruh pertanyaan yang ada.
Berilah silang (X) pada kolom yang tersedia sesuai dengan jawaban saudara/saudari
mahasiswa.
Ada empat alternatif jawaban untuk performa media pembelajaran, yaitu :
SBA
= Sangat Baik
BA
= Baik
KB
= Kurang Baik
BU
= Buruk
2. KARAKTERISTIK RESPONDEN
:
Jenis Kelamin
: L/ P (lingkari jawaban anda )
Asal SMA
: Jawa/ Luar Jawa’
Angkatan
: 2006 / 2007 / 2008
62
63
No
1
TUTORIAL
Pernyataan
Ketersediaan teknologi informasi. Cth : (komputer, internet)
2
Ketersediaan media cetak/ tulis. Cth : (buku teks, jurnal,
majalah )
3
Ketersediaan dari Study guide yang ada. ( Modul tutorial)
4
Ketersediaan audio visual. Cth : (OHP, proyektor, LCD)
5
Ketersediaan lembaran angket pada akhir tutorial
6
Ketersediaan alat-alat lainnya. Cth : (white board, spidol, papan
untuk presentasi )
7
Dari 1-6 bagian mana yang paling penting
SBA
BA
KB
BU
1.Apakah menurut saudara media pembelajaran Tutorial yang ada dalam sistem KBK sudah
memadai ? …….. ya;…….tidak
2. Jika tidak saran anda adalah
..................................................
No
1
SKILLS LAB
Pernyataan
Ketersediaan study guide yang ada (buku panduan Skills lab)
2
Ketersediaan alat- alta bedah. Cth : ( Scalpel , gunting , forceps ,
needle holders ,jarum bedah , benang bedah )
3
Ketersediaan alat-alat diagnostik. Cth : ( snellen chart , palu
reflex, tong spatel, spekulum , rhinoskop , otoskop,
opthalmoskop, EKG, spirometer, stethoskop).
4
Ketersediaan alat-alat untuk pemeriksaan . Cth : (lanset, jarum
suntik , torniquet, manakin tangan dan tubuh manusia).
6
Ketersediaan alat-alat penyuntikan. Cth : ( glycerine spluit , water
syringe , ear syringe, tuberculine syringe ).
Ketersediaan alat-alat umum. Cth: ( tempat tidur, catheters,
sarung tangan , alat-alat KB , alat -alat bantu pernapasan ,
termometer).
7
Dari 1-6 bagian mana menurut saudara yang paling penting
5
SBA
BA KB BU
1.Apakah menurut saudara media pembelajaran Skills Lab yang ada dalam sistem KBK sudah
memadai ? …….. ya;…….tidak
2. Jika tidak saran anda adalah
.........................................
64
PRAKTIKUM
No Pernyataan
1
Ketersediaan dari buku petunjuk praktikum
2
Ketersediaan dari CD praktikum
3
Ketersediaan dari model binatang dan bio organisme percobaan
4
ketersediaan dari Human cadafers
5
Ketersediaan dari mikroskop manual dan elektronik
6
7
Ketersediaan dari model organ 3 dimensi (manakin)
Ketersediaan dari preparat untuk mikroskop
8
Ketersediaan dari alat-alat uji klinik ( snelen chart, Plu reflek,
kymograph, EKG dll)
9
Ketersediaan dari alat- alat Pemeriksaan Laboratorium ( jarum
suntik, tabung reaksi, pipet, cawan, alat sentrifugasi, labu
erlenmeyer dll)
Dari 1-9 bagian mana menurut saudara yang paling penting
10
SBA
BA
KB
BU
1.Apakah menurut saudara media pembelajaran Praktikum yang ada dalam sistem KBK sudah
memadai ? …….. ya;…….tidak
2. Jika tidak, saran anda adalah
.....................................................
MATERI PENGETAHUAN
No Pernyataan
1
Ketersediaan dari buku ajar materi pengetahuan
2
Ketersediaan dari CD panduan yang diberikan
3
4
5
SBA
BA
KB
Kualitas dan kejelasan suara dari microphone dan speaker dalam
penyampaian kuliah materi pengetahuan.
Kualitas teknis dari proyektor dan OHP baik suara gambar dan
warna yang terfokus dengan baik sehingga dapat terbaca oleh
mahasiswa
6
ketersediaan dari penyediaan white board dan black board serta
spidol dalam memberikan petunjuk materi kuliahl.
Ketersediaan dari power point yang ada
7
Dari 1- 6 bagian mana menurut saudara yang paling penting
1.Apakah menurut saudara media pembelajaran Praktikum yang ada dalam sistem KBK sudah
memadai ? …….. ya;…….tidak
2. Jika tidak, saran anda adalah
.....................................................
BU
Lampiran 2. Tabel rekapitulasi data responden
TUTORIAL
2006
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
item 1
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
4
3
3
2
3
item 2
3
3
3
2
3
3
3
2
2
2
4
2
3
2
3
item 3
2
4
4
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
item 4
3
4
3
2
3
2
3
1
3
1
3
3
3
3
3
item 5
3
1
4
3
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
item 6
3
1
4
2
3
2
2
3
1
2
3
3
2
3
2
Asal
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jumlah
17
16
20
15
18
16
17
14
12
13
19
17
17
16
17
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
4
3
3
3
2
3
4
3
2
2
3
1
2
3
2
4
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
1
3
2
3
2
3
3
2
2
3
3
2
2
1
3
3
3
3
2
2
1
2
2
2
2
2
2
2
3
2
2
3
2
3
2
2
2
2
2
2
3
3
3
2
2
3
1
2
2
2
2
3
2
1
3
3
3
2
3
1
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
3
2
2
3
2
3
3
2
3
2
2
3
3
1
3
3
2
3
2
4
3
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
4
2
3
2
3
3
3
3
1
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
1
3
3
4
3
3
4
3
3
3
3
3
2
3
4
3
4
3
3
3
4
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
2
1
3
2
1
3
4
3
3
4
1
3
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
3
2
1
3
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
4
2
3
2
1
4
2
2
2
1
2
3
3
3
4
3
2
4
3
3
2
2
3
3
3
3
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
17
17
43
19
15
16
14
18
16
16
18
15
16
18
16
15
16
18
17
17
17
17
17
16
14
17
17
13
14
13
16
14
12
17
19
18
16
16
16
13
14
14
17
12
18
17
65
t
66
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
3
4
2
3
3
3
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
3
3
4
3
3
2
3
3
3
2
2
3
2
3
2
1
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
4
2
3
1
3
3
2
2
2
2
3
3
3
3
2
1
3
4
2
3
3
2
4
2
2
1
3
3
4
2
2
1
1
2
2
2
3
2
2
3
2
3
3
2
2
3
2
2
2
2
1
3
1
2
3
3
2
2
2
3
2
3
3
2
3
2
3
2
3
2
3
1
2
1
2
2
1
2
3
2
4
3
2
2
3
2
2
3
3
3
4
3
2
3
3
3
4
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
1
3
3
3
2
3
4
4
3
3
3
3
2
3
3
2
2
4
3
2
3
2
3
1
1
3
3
2
3
2
3
3
4
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
2
4
3
1
1
1
3
4
4
2
4
2
3
2
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
2
3
4
3
3
2
3
3
1
3
2
3
3
3
2
2
2
3
3
1
3
3
3
3
3
2
2
2
4
3
2
2
3
2
2
4
3
3
2
3
4
1
3
3
4
3
3
3
3
2
3
4
2
4
3
3
2
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
1
3
2
4
4
4
3
2
1
3
4
2
3
3
1
1
3
3
4
1
3
3
3
3
3
3
1
3
4
1
2
2
3
3
4
2
3
3
1
2
2
3
3
3
4
3
3
2
2
2
3
2
1
2
3
3
1
3
3
3
3
3
3
3
1
3
2
2
1
3
2
4
3
3
3
2
2
3
1
3
3
3
3
1
4
4
2
1
2
2
2
3
2
3
3
4
4
3
3
2
4
1
4
3
3
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
17
17
15
16
14
19
17
24
17
14
12
12
14
18
18
14
18
16
16
11
18
18
17
16
18
16
15
13
16
14
16
10
16
18
20
16
17
17
16
11
18
16
15
17
18
15
10
19
16
18
6
14
15
15
15
14
14
15
17
23
16
13
11
19
15
17
18
18
67
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
3
3
2
3
3
3
2
2
3
2
3
2
2
2
4
2
3
2
3
3
3
3
2
2
2
3
2
2
3
4
1
2
2
3
3
2
2
2
2
1
2
2
1
2
1
2
2
3
2
3
3
2
1
2
3
2
2
3
4
2
2
3
3
3
4
1
2
2
2
2
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
2
3
2
3
3
3
4
159
3
3
3
4
2
2
3
3
3
4
1
2
2
2
3
3
2
2
2
3
4
2
2
3
4
3
2
1
3
3
3
3
4
2
2
3
3
3
4
3
3
4
3
3
3
2
1
2
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
4
3
2
2
3
3
3
1
2
2
1
2
1
1
1
1
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
3
1
3
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
23
13
12
16
18
18
19
10
14
14
12
14
13
11
13
12
17
17
17
16
17
20
13
14
13
17
16
14
18
3
3
2
Jawa
17
item 5
3
3
2
3
3
3
4
3
2
2
3
4
3
2
3
3
2
3
4
3
3
3
3
2
3
2
3
2
2
3
3
3
4
3
3
item 6
3
2
1
2
2
2
2
2
3
2
2
1
1
2
2
3
2
3
1
4
2
3
2
1
1
4
2
1
2
1
2
3
2
1
1
Asal
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jumlah
18
13
12
16
14
14
15
14
15
8
14
13
15
13
15
17
18
17
19
17
15
14
13
15
14
22
15
14
12
12
11
15
15
11
11
2007
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
item 1
3
2
2
3
2
2
3
2
1
1
2
2
2
3
3
3
4
3
3
2
2
2
2
3
3
4
2
2
3
3
2
2
2
1
1
item 2
3
3
2
3
3
2
3
2
2
1
2
3
3
2
3
3
4
3
4
4
3
3
2
3
3
4
3
3
2
2
1
3
2
2
2
item 3
3
2
3
2
3
3
2
3
3
1
3
2
3
2
3
3
4
3
4
3
3
2
2
3
3
4
3
3
2
2
2
3
3
2
2
item 4
3
1
2
3
1
2
1
2
4
1
2
1
3
2
1
2
2
2
3
1
2
1
2
3
1
4
2
3
1
1
1
1
2
2
2
68
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
1
1
1
2
4
3
2
3
2
3
3
3
2
2
4
2
4
3
2
3
3
3
2
3
2
1
3
4
4
3
3
2
3
2
2
3
2
3
2
2
3
1
4
1
3
2
2
2
3
2
2
1
1
4
3
2
2
2
1
2
2
2
2
2
3
1
4
1
2
2
1
3
4
3
2
2
2
2
3
4
3
2
3
2
4
2
3
3
2
3
2
3
2
2
3
1
3
2
3
1
3
3
3
3
2
2
2
2
2
2
3
2
3
2
2
2
2
3
1
1
2
3
2
2
2
1
1
3
2
2
2
2
2
2
3
2
3
3
3
2
4
3
3
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
2
3
2
2
3
3
2
2
3
3
1
3
4
3
3
3
2
1
3
1
3
3
3
3
3
3
3
1
2
2
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
2
1
3
1
1
2
3
2
4
3
1
1
3
1
3
3
2
3
2
2
3
2
2
3
3
3
2
4
2
4
3
1
3
2
1
3
2
1
3
1
1
1
1
2
4
3
2
1
1
1
3
3
3
2
2
2
2
1
2
2
3
3
2
3
2
1
1
2
4
3
2
1
4
4
3
2
4
3
3
2
3
3
3
4
2
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
4
3
2
3
3
3
4
3
3
2
3
4
2
4
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
4
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
2
2
2
2
2
4
3
4
1
1
3
3
3
3
3
3
2
2
3
2
3
3
2
2
4
2
3
2
3
3
3
1
2
2
2
3
2
2
2
2
1
2
3
2
3
3
2
2
3
3
1
1
2
1
2
3
2
3
3
3
3
3
3
2
1
2
3
2
3
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
13
14
13
13
24
18
15
11
13
15
18
20
15
15
19
14
19
15
14
18
17
18
14
21
13
15
16
14
19
17
13
13
15
14
16
14
15
14
13
13
15
13
17
10
16
13
15
16
18
14
12
10
10
15
15
13
16
15
12
17
14
14
13
13
15
13
17
10
69
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
3
2
2
2
3
2
2
1
1
3
1
3
2
2
3
2
2
2
3
2
4
2
3
1
3
1
2
2
3
3
3
1
3
4
2
2
2
3
3
3
2
2
3
3
2
3
1
2
2
2
2
3
2
1
2
3
3
2
3
4
2
4
1
3
1
2
2
2
3
2
2
2
2
3
1
1
2
3
1
3
3
2
2
3
2
2
2
2
4
3
3
2
3
1
1
2
3
2
2
2
4
3
3
2
1
3
2
2
2
3
3
3
2
2
2
2
3
3
3
3
2
1
1
2
4
3
1
3
3
3
2
1
2
1
2
2
3
3
3
3
3
3
3
1
2
3
3
4
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
1
3
3
2
3
3
3
3
3
4
3
2
4
3
3
3
4
2
3
2
2
2
3
2
2
3
2
2
1
1
2
3
2
2
3
3
3
2
4
2
1
3
2
1
1
3
3
3
2
2
2
2
1
3
2
3
2
2
2
3
2
3
3
2
1
4
2
3
1
3
3
2
3
3
1
3
2
1
1
2
3
1
4
3
1
2
1
2
1
3
3
2
2
2
2
2
1
1
2
3
1
2
1
1
3
3
2
1
2
3
2
3
3
3
3
4
3
3
3
2
3
4
2
3
3
2
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
2
2
4
2
2
3
3
2
3
4
3
2
2
4
2
3
4
3
3
2
4
3
3
3
3
2
2
2
3
3
2
4
3
2
2
3
3
3
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
1
1
2
1
2
3
2
1
3
3
3
1
2
2
3
1
3
4
3
3
1
2
3
1
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
1
3
3
3
2
3
2
3
2
2
2
3
3
3
3
2
4
2
2
1
2
3
3
3
1
1
2
3
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
16
13
15
16
18
14
12
10
10
15
15
16
15
15
15
16
14
14
16
16
17
15
20
14
17
7
13
17
13
16
16
13
18
18
17
14
11
18
16
17
14
17
16
16
12
15
13
16
14
14
14
15
13
10
11
13
21
13
12
14
14
19
14
16
9
11
15
14
70
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
2
3
2
4
3
2
2
3
3
3
4
3
3
2
3
2
2
3
3
1
3
3
2
3
1
3
4
3
2
3
2
2
3
2
3
3
3
3
3
4
2
1
4
1
1
2
3
2
1
3
2
1
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
item 1
3
2
2
1
4
3
3
1
2
2
3
2
2
1
3
2
1
3
2
2
2
2
1
2
3
2
1
2
2
2
1
3
3
3
2
3
2
2
1
2
2
2
3
3
3
3
3
2
2
4
2
3
2
item 2
3
3
3
2
4
3
3
2
2
3
2
3
2
3
3
3
2
2
2
2
2
3
2
2
4
2
2
2
2
3
3
1
2
3
2
3
1
2
2
2
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
2
item 3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
1
3
3
3
2
3
2
2
1
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
4
3
3
2
item 4
3
3
3
1
3
3
4
3
2
2
2
2
2
2
3
3
3
1
2
1
2
2
1
1
1
2
2
2
2
2
2
1
2
3
2
3
1
2
4
2
2
1
3
4
1
2
2
3
3
4
1
3
1
4
3
3
4
1
3
3
3
1
3
3
4
2
1
2
2
4
2
2
4
3
3
3
3
2
3
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
17
16
12
21
12
13
15
17
15
15
19
15
15
item 5
3
3
3
3
3
3
3
3
1
4
4
2
2
4
3
3
4
3
3
2
3
4
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
2
4
3
2
4
2
4
3
3
3
3
4
4
3
3
4
3
3
4
item 6
3
2
2
2
3
3
2
2
2
3
1
2
2
2
4
2
2
2
2
2
2
3
2
2
2
3
3
3
2
2
2
2
3
3
3
3
2
3
1
3
3
3
3
4
3
4
3
3
2
2
3
3
1
Asal
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jumlah
18
16
16
12
20
18
18
14
12
17
14
14
12
15
17
16
15
14
13
12
13
16
10
13
16
14
15
14
14
15
14
13
16
18
14
19
11
14
14
14
17
13
18
20
16
19
18
16
14
21
15
18
12
2008
71
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
1
2
1
1
2
1
3
2
1
3
3
2
2
1
1
3
2
1
2
2
3
4
1
2
3
1
3
1
1
2
3
3
2
2
2
1
3
2
3
3
3
3
1
3
3
2
3
2
2
2
3
3
2
2
2
3
2
2
2
2
2
3
2
1
1
2
2
1
2
3
2
3
3
2
3
2
1
3
2
3
2
3
1
3
4
1
3
3
3
4
3
3
2
2
2
3
2
2
2
2
3
2
3
2
3
2
3
3
4
3
2
3
3
2
3
1
3
3
3
2
2
3
2
3
3
2
2
2
2
2
2
2
2
3
2
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
4
3
3
3
3
1
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
1
2
2
2
3
3
3
3
3
1
3
3
3
3
3
2
3
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
1
2
2
3
3
1
1
3
3
1
1
1
1
3
3
1
3
4
3
1
1
1
3
1
1
4
3
3
1
1
1
3
1
1
3
1
2
3
2
4
3
2
3
3
3
1
1
3
2
2
3
2
2
2
2
3
2
2
3
2
3
1
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
4
3
4
3
3
2
3
4
3
3
3
3
4
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
3
3
3
3
3
1
3
3
2
3
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
3
4
1
2
3
3
3
2
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
1
3
2
1
3
3
3
4
1
3
3
3
3
3
4
3
2
3
2
3
2
3
3
3
3
3
2
4
2
4
2
3
3
4
3
3
3
3
2
2
2
4
3
2
3
2
2
3
2
2
3
2
2
2
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
13
16
12
14
15
13
18
14
13
19
17
16
14
14
9
18
18
9
17
17
18
20
12
15
17
11
15
17
15
16
14
15
14
16
12
13
18
14
17
18
17
21
14
17
16
15
18
12
15
17
16
16
14
15
13
18
16
14
14
14
15
16
15
13
12
15
14
15
72
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
3
2
3
4
2
2
2
3
3
1
3
2
1
2
3
3
3
2
3
3
3
2
2
2
3
4
2
2
3
2
4
1
1
1
1
1
4
2
2
3
2
2
4
2
2
3
1
2
1
2
1
2
3
3
3
2
1
1
2
2
1
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
4
2
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
2
2
2
2
4
2
1
3
2
3
2
2
1
3
2
3
4
2
3
3
3
3
2
2
2
3
1
3
3
3
1
4
3
2
2
3
3
185
3
2
3
3
3
3
2
2
3
3
3
2
3
3
4
3
4
3
2
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
2
2
4
3
3
3
3
3
3
1
2
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
2
4
3
3
3
3
2
2
2
2
1
3
2
3
1
2
3
3
3
3
3
1
3
1
1
3
2
2
3
2
2
3
1
2
1
2
1
3
2
2
1
1
1
2
1
2
1
1
1
2
3
1
2
2
2
3
2
2
3
1
3
1
3
2
2
3
3
3
3
4
2
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
4
3
4
3
4
3
2
3
2
3
2
3
3
3
4
3
4
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
4
2
3
3
4
3
3
3
4
3
4
1
3
3
3
2
3
3
3
2
3
3
1
3
3
2
3
3
2
3
4
3
3
3
3
2
1
3
3
3
3
2
2
3
2
4
2
4
3
2
3
2
2
2
1
3
1
2
2
3
3
2
4
4
2
2
3
2
3
2
3
3
3
3
2
2
3
3
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
17
17
18
19
14
14
16
15
15
14
16
17
16
14
19
19
17
17
17
16
18
13
13
16
16
18
13
13
16
15
20
13
13
15
12
17
15
13
13
14
14
14
17
13
15
14
12
18
18
12
13
16
15
18
16
16
15
16
18
10
13
16
17
3
3
3
3
Jawa
17
item 6
Asal
Jumlah
KETERAMPILAN KLINIK DASAR
2006
Responden
item 1
item 2
item 3
item 4
item 5
73
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
1
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
2
4
3
4
3
2
3
3
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
3
2
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
2
2
3
3
3
4
2
3
3
3
2
4
3
4
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
4
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
2
2
3
3
4
3
3
3
3
3
4
3
4
3
2
3
2
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
3
3
2
2
2
3
4
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
4
3
4
3
3
3
3
3
2
2
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
2
4
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
2
3
1
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
14
18
18
17
16
13
16
14
17
17
18
20
16
18
17
18
16
24
17
23
18
13
18
16
18
15
15
17
18
13
13
18
16
18
16
18
17
20
18
18
18
22
18
13
12
18
18
18
15
18
14
18
18
17
16
13
18
18
13
17
15
18
19
17
18
18
16
17
74
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
4
3
3
3
3
1
2
3
4
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2
3
2
1
3
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
4
1
3
3
3
4
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
4
2
2
3
2
3
3
3
1
3
3
4
2
2
3
3
2
3
3
3
3
4
4
2
2
3
4
3
2
3
3
4
3
3
3
2
2
2
1
3
3
3
4
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
2
2
2
1
2
3
2
1
3
3
4
3
2
2
3
2
3
3
3
4
4
4
2
2
3
4
3
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
1
2
4
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
4
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
2
3
3
3
1
3
3
4
3
2
2
2
2
3
3
3
4
4
4
2
2
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
3
2
3
1
3
4
3
4
3
3
3
3
1
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
4
4
2
3
1
3
3
2
1
3
3
4
3
2
3
3
2
3
2
3
4
4
4
2
2
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
1
2
4
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
1
3
3
4
3
2
2
3
2
3
3
3
4
4
4
2
2
2
4
4
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
1
2
4
3
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
24
18
18
18
18
11
15
17
19
18
18
20
15
18
17
17
17
18
18
18
17
18
18
15
18
19
22
16
13
15
11
16
18
15
6
18
18
24
17
13
15
17
12
18
17
18
22
23
23
12
13
16
21
19
12
18
17
23
18
18
18
17
13
21
6
15
22
18
75
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
3
4
2
2
2
3
3
3
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
3
4
3
3
3
2
2
2
3
3
2
2
3
2
2
4
2
2
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
2
2
3
3
2
2
3
3
2
3
3
2
3
2
3
3
2
2
3
159
3
2
2
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
2
2
3
3
1
3
2
2
3
1
3
3
3
3
2
3
2
3
3
2
2
3
3
2
4
3
2
3
3
3
3
1
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
2
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
3
3
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
18
19
14
15
13
18
17
14
12
17
15
12
21
17
13
18
14
16
17
12
18
17
2
2
2
Jawa
13
item 5
2
4
3
2
3
2
3
3
2
3
2
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
4
3
2
3
3
2
2
2
3
2
3
2
3
2
3
4
3
3
3
item 6
3
4
3
2
3
3
3
3
2
3
2
2
3
2
3
3
3
3
3
4
4
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
3
3
Asal
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jumlah
15
23
16
15
18
14
17
17
13
18
14
11
17
14
16
16
18
16
17
19
20
17
18
21
18
17
18
18
16
17
17
18
13
17
12
15
17
17
24
17
17
18
2007
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
item 1
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
1
3
3
3
3
3
3
2
3
4
3
4
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
4
3
3
3
item 2
2
4
2
3
3
2
2
3
2
3
2
2
3
2
2
2
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
1
2
2
2
3
3
4
2
2
3
item 3
3
4
2
3
3
1
3
3
2
3
3
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
1
3
1
2
3
3
4
3
3
3
item 4
3
4
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
3
3
4
3
3
3
76
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
4
3
4
2
3
3
4
3
3
2
2
3
3
3
3
1
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
4
4
3
2
3
3
3
3
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
3
3
3
3
3
3
4
3
4
4
3
2
3
1
3
2
2
3
3
4
3
3
2
1
2
3
2
3
2
2
3
3
2
2
3
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
4
3
3
2
2
2
1
3
3
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
1
3
3
4
3
3
4
3
3
2
3
2
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
3
2
1
3
1
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
2
4
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
4
3
3
4
3
3
2
3
3
3
4
3
3
2
2
3
3
3
3
2
2
3
2
3
2
4
3
3
4
3
3
2
4
3
3
4
3
3
2
1
3
3
4
3
3
4
3
3
2
1
2
2
3
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
2
4
3
3
3
4
3
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
2
3
2
3
2
3
2
3
2
3
3
3
2
4
3
2
4
3
3
3
4
3
3
4
3
3
3
1
3
3
3
3
2
4
3
3
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
4
2
3
2
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
2
3
2
4
3
3
3
3
3
3
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
10
18
18
18
18
16
24
18
18
12
13
13
16
16
18
12
17
18
18
15
15
18
18
18
17
21
16
17
14
22
18
19
21
18
17
16
18
17
17
24
17
17
15
12
17
13
18
17
17
16
18
16
18
17
24
18
17
21
16
17
14
22
18
19
21
18
17
16
77
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
3
3
3
4
4
4
4
3
4
3
2
3
3
3
3
3
3
4
2
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
4
2
2
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
2
3
4
3
4
3
3
3
4
3
4
3
3
3
3
3
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
4
4
4
1
3
2
3
3
3
3
3
2
1
4
2
3
4
3
3
2
1
2
2
3
3
2
2
2
2
3
2
3
3
2
3
3
3
2
2
2
2
3
2
4
2
2
3
3
3
3
3
3
3
2
2
4
1
3
2
3
2
3
3
3
3
3
2
2
4
4
4
2
3
3
4
2
3
3
3
2
2
4
2
3
4
3
2
2
2
3
3
3
3
2
3
2
2
4
3
3
3
3
3
3
3
1
2
2
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
2
3
3
2
3
4
1
3
2
3
3
3
3
3
3
3
2
2
4
4
4
2
3
3
3
2
3
3
3
3
1
4
2
3
4
3
3
2
3
3
3
2
3
4
3
2
2
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
3
3
2
4
3
2
3
3
2
3
3
2
3
3
4
3
4
1
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
4
4
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
4
2
2
4
3
3
2
3
2
3
3
3
4
2
2
3
3
2
3
3
3
3
4
3
2
2
3
3
2
4
3
3
2
3
2
3
4
3
3
3
4
3
4
1
3
2
3
3
3
3
4
3
3
2
3
4
4
4
3
3
3
4
3
3
3
3
2
3
4
2
3
4
3
3
2
2
3
3
3
3
2
3
2
4
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
3
2
3
3
2
3
3
3
3
4
4
3
3
3
3
3
4
2
3
1
3
3
3
3
3
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
18
17
14
16
24
24
24
13
19
17
19
16
18
18
18
15
12
24
12
17
23
17
17
13
14
16
17
16
18
18
15
12
16
19
16
18
18
17
19
21
18
13
13
15
15
17
19
20
16
16
18
17
18
22
16
18
18
18
17
24
8
18
12
18
17
18
18
19
78
179
180
181
182
183
3
3
3
3
2
3
2
3
1
3
1
2
3
1
2
184
4
4
4
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
14
16
18
14
15
4
4
4
Luar Jawa
24
item 5
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
4
3
4
2
3
3
4
3
4
3
3
3
4
3
3
2
2
4
3
2
3
4
3
3
4
3
4
3
2
item 6
2
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
3
3
3
2
4
3
3
4
3
3
4
3
4
3
3
3
4
2
4
3
3
3
4
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
4
3
4
3
2
Asal
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jumlah
14
16
16
16
17
19
17
18
15
18
16
18
16
18
16
18
21
18
18
16
18
18
17
20
23
18
17
22
17
17
23
18
20
14
18
18
23
16
24
18
18
16
24
18
18
14
14
18
18
12
18
16
17
18
24
20
21
17
13
2008
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
item 1
3
2
2
3
3
4
2
3
2
3
3
3
2
3
2
3
1
3
3
3
3
3
2
4
3
3
2
3
3
2
3
3
2
2
3
3
3
2
4
3
3
3
4
3
3
3
2
1
3
3
3
3
2
3
4
4
3
3
2
item 2
2
3
2
3
2
3
3
3
2
3
2
3
2
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
4
4
3
3
3
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
4
3
3
3
4
3
3
2
2
3
3
2
3
2
3
3
4
3
3
2
2
item 3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
4
3
3
3
3
3
3
4
4
3
3
4
3
3
4
3
3
2
3
3
4
3
4
3
3
2
4
3
3
2
2
3
3
2
3
2
3
3
4
3
3
3
2
item 4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
4
3
4
2
3
3
4
3
4
3
3
2
4
3
3
3
3
4
3
1
3
3
3
3
4
4
4
3
3
79
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
4
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
4
3
3
1
3
3
3
3
3
3
1
3
3
3
3
3
3
3
2
3
4
2
2
4
3
3
3
2
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
2
3
3
3
2
2
4
4
3
3
4
2
4
4
3
3
3
2
2
3
2
2
2
3
1
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
3
3
2
3
2
2
3
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
3
4
2
3
3
3
3
3
2
1
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
4
3
3
3
2
3
3
3
2
2
2
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
3
3
2
3
2
2
3
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
1
3
3
3
3
4
3
2
4
3
3
4
2
4
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
4
2
3
3
2
3
3
2
2
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
1
3
2
4
3
3
4
3
4
3
3
3
4
3
2
3
3
2
2
3
3
3
3
2
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
4
2
3
3
3
3
3
2
2
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
2
3
1
4
3
3
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
2
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
1
3
3
3
3
2
2
2
3
3
4
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
2
1
4
3
3
2
3
4
3
3
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
19
16
16
15
18
15
13
13
18
15
18
18
17
17
17
14
18
18
18
18
15
18
16
18
23
14
18
18
15
18
14
13
16
13
17
24
18
18
18
17
18
24
18
17
19
17
18
18
18
18
14
16
12
17
18
18
18
15
16
13
24
18
18
21
15
24
19
18
80
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
2
3
3
4
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
2
3
2
1
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
4
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
4
4
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
2
3
3
4
3
3
3
4
4
3
4
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
4
4
3
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
4
4
2
3
4
3
3
3
2
3
1
3
4
3
3
2
3
2
3
2
4
3
3
3
4
3
2
4
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
4
3
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
2
3
3
2
3
3
3
4
3
4
3
3
2
3
2
3
3
3
3
4
4
2
4
3
3
1
2
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
3
4
2
3
3
3
2
2
3
3
4
3
3
4
2
3
4
2
3
3
3
3
3
3
2
2
2
2
3
2
3
2
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
1
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
4
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
3
4
2
3
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
185
3
3
2
2
3
3
3
2
4
2
4
3
3
3
4
3
2
4
3
3
2
2
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
4
3
3
3
3
2
2
2
3
2
3
3
4
3
4
4
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
14
18
13
20
14
22
18
18
18
23
20
15
24
17
18
12
12
18
17
17
18
18
18
16
17
18
19
23
18
18
14
24
17
19
17
16
13
16
17
18
18
18
19
24
15
20
24
15
18
18
16
17
16
18
18
15
17
4
Jawa
17
PRAKTIKUM
2006
Responden
item 1
item 2
item 3
item 4
item 5
item 6
item 7
item 8
item 9
Asal
Jumlah
1
2
1
3
1
1
2
2
3
3
Jawa
18
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
4
3
3
2
3
2
2
2
3
3
Luar Jawa
23
5
2
3
3
2
2
2
3
3
4
Luar Jawa
24
6
3
3
2
2
2
1
1
2
2
Jawa
18
81
7
3
3
3
2
1
1
1
3
3
Jawa
20
8
3
3
3
3
2
2
3
2
2
Jawa
23
9
3
3
2
3
2
2
3
3
3
Jawa
24
10
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
26
11
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
12
3
3
3
3
3
3
2
3
3
Jawa
26
13
3
3
2
2
1
3
2
3
3
Luar Jawa
22
14
4
4
3
4
4
3
4
3
3
Jawa
32
15
3
2
3
3
2
3
2
3
2
Jawa
23
16
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
17
3
3
3
3
2
3
2
2
3
Luar Jawa
24
18
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Jawa
36
19
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
20
3
3
3
4
2
2
2
4
4
Jawa
27
21
3
2
2
3
3
2
3
3
4
Jawa
25
22
3
3
3
2
3
2
3
2
3
Jawa
24
23
2
2
2
3
3
2
2
3
3
Jawa
22
24
2
3
3
3
3
2
2
3
2
Jawa
23
25
3
3
3
3
2
2
3
2
3
Jawa
24
26
3
3
3
3
2
2
2
3
3
Jawa
24
27
3
3
2
3
2
3
3
4
3
Luar Jawa
26
28
3
2
3
3
2
3
3
3
3
Luar Jawa
25
29
4
3
3
4
4
3
4
3
4
Jawa
32
30
1
1
2
2
2
2
2
2
2
Jawa
16
31
4
4
3
4
4
4
4
4
4
Jawa
35
32
3
2
2
3
3
3
3
2
2
Jawa
23
33
3
3
2
2
2
2
2
2
2
Jawa
20
34
3
2
2
3
3
3
3
3
3
Jawa
25
35
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
36
4
3
4
4
4
4
4
3
3
Jawa
33
37
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
38
4
3
3
4
4
4
4
4
4
Jawa
34
39
3
2
2
3
3
2
3
3
3
Jawa
24
40
3
3
3
4
2
3
2
3
3
Jawa
26
41
3
3
2
2
3
3
3
3
3
Jawa
25
42
3
2
3
3
3
2
3
3
4
Jawa
26
43
3
3
3
1
1
2
3
2
3
Luar Jawa
21
44
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
45
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
46
3
3
3
3
2
2
3
2
3
Jawa
24
47
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
26
48
4
4
2
3
3
2
3
3
3
Jawa
27
49
3
2
2
3
2
2
3
2
3
Jawa
22
50
3
2
2
2
3
2
3
3
3
Jawa
23
51
4
4
3
2
3
2
3
3
3
Jawa
27
52
3
3
2
3
2
3
3
3
4
Jawa
26
53
3
3
3
3
2
3
3
3
3
Jawa
26
54
2
2
2
4
2
2
2
4
4
Jawa
24
55
3
2
3
2
2
2
3
3
3
Jawa
23
56
2
2
3
4
3
3
3
2
3
Jawa
25
57
3
3
3
3
2
3
3
3
3
Jawa
26
58
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
59
3
2
3
3
2
2
2
3
2
Jawa
22
60
3
3
3
3
3
2
3
4
3
Luar Jawa
27
61
4
4
4
4
4
4
4
4
3
Jawa
35
62
3
3
3
3
3
2
2
3
3
Jawa
25
63
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
64
3
2
3
2
1
3
3
3
3
Luar Jawa
23
65
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
66
3
3
2
2
3
2
2
3
3
Jawa
23
67
3
3
3
3
3
1
1
3
3
Luar Jawa
23
68
2
2
2
1
2
3
3
3
3
Jawa
21
69
4
4
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
29
82
70
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
71
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
72
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
73
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Jawa
36
74
1
3
3
3
2
2
1
3
3
Jawa
21
75
3
2
3
2
2
3
3
3
3
Jawa
24
76
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
77
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
78
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
79
3
3
3
3
2
3
2
3
3
Jawa
25
80
3
3
3
3
3
2
4
4
4
Jawa
29
81
2
2
2
3
4
3
4
4
4
Jawa
28
82
3
3
3
3
2
2
2
3
3
Jawa
24
83
3
3
3
3
1
3
1
3
3
Jawa
23
84
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
85
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
86
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
87
3
2
2
2
2
3
3
3
3
Jawa
23
88
3
3
2
2
3
2
2
3
3
Jawa
23
89
3
3
3
2
3
3
3
3
3
Jawa
26
90
3
3
2
2
2
3
2
2
3
Jawa
22
91
4
4
3
2
2
2
3
3
3
Jawa
26
92
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
93
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
94
4
3
4
4
2
2
2
3
3
Jawa
27
95
2
2
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
23
96
3
3
3
3
2
2
2
3
3
Jawa
24
97
3
2
3
3
2
2
2
3
2
Jawa
22
98
3
2
3
3
3
2
3
2
2
Jawa
23
99
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
100
3
3
2
3
2
3
3
3
3
Jawa
25
101
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
26
102
4
4
4
4
2
4
4
4
4
Jawa
34
103
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Jawa
9
104
3
3
2
3
3
2
3
3
3
Jawa
25
105
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Jawa
36
106
3
3
3
3
2
2
3
4
4
Jawa
27
107
3
3
3
2
3
2
3
3
3
Jawa
25
108
3
3
2
2
2
1
1
2
2
Jawa
18
109
3
3
2
1
2
3
3
3
3
Jawa
23
110
3
3
2
2
3
3
3
3
3
Jawa
25
111
2
1
2
2
2
2
2
2
2
Jawa
17
112
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
113
2
3
3
4
3
3
2
3
3
Jawa
26
114
3
3
3
2
3
3
3
3
3
Jawa
26
115
3
3
4
4
3
3
4
4
4
Luar Jawa
32
116
3
3
4
4
4
4
3
3
4
Jawa
32
117
3
3
2
3
2
2
2
3
3
Luar Jawa
23
118
3
3
1
1
1
1
1
1
1
Luar Jawa
13
119
3
3
2
2
1
2
2
2
2
Jawa
19
120
2
3
3
3
2
2
3
4
3
Jawa
25
121
4
4
3
3
2
3
3
3
4
Jawa
29
122
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
123
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Jawa
18
124
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
26
125
3
3
3
2
1
3
2
3
3
Luar Jawa
23
126
3
2
3
2
2
4
3
3
3
Luar Jawa
25
127
3
3
3
2
1
3
1
3
3
Jawa
22
128
3
3
3
2
3
3
3
3
3
Jawa
26
129
4
3
3
3
2
1
2
3
4
Jawa
25
130
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
131
3
2
2
4
2
2
3
2
2
Jawa
22
132
3
2
3
2
2
4
3
3
4
Jawa
26
83
133
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Jawa
9
134
3
3
2
3
2
2
2
3
3
Jawa
23
135
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Jawa
36
136
3
3
2
2
2
2
3
3
3
Jawa
23
137
3
2
3
3
4
2
3
3
3
Jawa
26
138
4
4
3
3
2
3
3
3
3
Jawa
28
139
2
3
2
3
2
3
2
3
3
Jawa
23
140
3
3
2
2
3
3
3
3
3
Ja
GAMBARAN KETERSEDIAAN MEDIA PEMBELAJARAN PADA
SISTEM KURIKULUM BERBASIS KOMPETENSI DI FAKULTAS
KEDOKTERAN UNIVERSITAS “X” DI BANDUNG
Reno Mangara, 2009 Pembimbing I : Dr. Slamet Santosa T., dr., M.Kes.
Pembimbing II : dr.July Ivone M.S., M.Pd Ked.
Media pembelajaran merupakan bagian penting dalam pelaksanaan sistem
Kurikulum Berbasis Kompetensi di Fakultas Kedokteran. Penggunaan media
pembelajaran diatur dan disesuaikan dengan Kurikulum Inti Pendidikan Dokter
Indonesia.
Tujuan dari penelitian ini adalah untuk memperoleh gambaran mengenai
ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan tutorial, ketrampilan klinik dasar,
praktikum dan kuliah pada sistem KBK di FK “X” di Bandung.
Jenis penelitian ini adalah observasi deskriptif dengan rancangan cross
sectional. Penelitian menggunakan kuesioner yang terdiri dari 31 pertanyaan.
Responden yang diikutsertakan adalah mahasiswa FK “X” di Bandung angkatan
2006, 2007 dan 2008 sebanyak 528 orang. Penelitian dilakukan dari bulan
Desember 2008 sampai Desember 2009.
Dari pembagian kuesioner telah didapatkan jumlah responden yang memilih
kriteria baik untuk setiap media pembelajaran. Pada tutorial responden yang
memilih kriteria baik sebanyak 60,61 % dengan media cetak/tulis sebagai media
paling penting. Pada ketrampilan klinik dasar responden yang memilih kriteria
baik sebanyak 84,28 % dengan buku panduan sebagai media paling penting.
Pada praktikum responden yang memilih kriteria baik sebanyak 85,04% dengan
human cadavers sebagai media paling penting. Pada kuliah responden yang
memilih kriteria baik sebanyak 71,78 % dengan buku materi pengetahuan dan
proyektor beserta OHP sebagai media paling penting.
Kesimpulan dari penelitian ini adalah lebih dari 50 % responden menyatakan
media pembelajaran pada setiap kegiatan adalah baik.
Kata kunci : media pembelajaran, kurikulum berbasis kompetensi,
iv
ABSTRACT
DESCRIPTION OF AVAILABILITY OF LEARNING MEDIA IN
COMPETENCY BASED CURRICULUM IN “X” UNIVERSITY FACULTY
OF MEDICINE IN BANDUNG
Reno Mangara, 2009
1st Tutor : Dr. Slamet Santosa T., dr., M.Kes.
2nd Tutor : dr.July Ivone, M.S., M.Pd Ked.
Learning media is an important part in the implementation of competencybased curriculum at the Faculty of Medicine. The use of learning media adjusted
to
Kurikulum
Inti
Pendidikan
Dokter
Indonesia
(KIPDI).
The purpose of this research is to obtain a description of the availability
of learning media in the tutorial activities, basic clinical skills, laboratory
practical work and lectures competency based curriculum systems in FK “X” in
Bandung.
This research was an observational descriptive with cross-sectional design. The
research used questionnaire consisted of 31 questions. Respondents that included
were students in FK “X” in Bandung from the class of 2006, 2007 and 2008 as
many as 528 people. The research was conducted from December 2008 to
December2009.
From the distribution of questionnaires, the number of respondents who chose
a good criterion for each learning media has been obtained. In tutorial,
respondents who chose the good criteria were 60.61%, with print/write as the
most important media. On the basic of clinical skills, respondents who chose the
good criteria were 84.28%, with a guide book as the most important media. In
practical work, respondents who chose the good criteria were 85.04%, with
human cadavers as the most important media. In lectures, respondents who chose
the good criteria were 71.78%, with lecture book and overhead projector as the
most important media.
The conclusion of research showed that more than 50% of respondents said
the learning media in every activity is good.
Keywords: learning media, competency-based curriculum,
v
KATA PENGANTAR
Puji syukur kepada Tuhan Yang Maha Esa atas berkat, rahmat, dan
penyertaanNya sehingga penulis dapat menyelesaikan Karya Tulis Ilmiah ini.
Karya Tulis Ilmiah ini dibuat sebagai salah satu syarat untuk mendapat gelar
Sarjana Kedokteran (S.Ked) di Fakultas Kedokteran Universitas Kristen
Maranatha, bandung. Dalam melakukan penelitian dan penyusunan Karya Tulis
Ilmiah ini, penulis mengucapkan terima kasih yang sebesar-besarnya kepada :
1. Dr. Slamet Santosa T., dr., M.Kes. sebagai dosen pembimbing utama yang
telah
banyak
meluangkan
waktu
dan
tenaga
untuk
membantu,
membimbing, memberikan nasihat dan dukungan selama dilakukannya
penelitian dan penyusunan Karya Tulis Ilmiah ini.
2. dr.July Ivone M.S., M.Pd Ked. sebagai dosen pembimbing pendamping
yang tidak hanya memberikan bantuan, bimbingan, dan dukungan, serta
banyak memberikan nasihat dan masukan mengenai penyusunan Karya
Tulis Ilmiah ini sehingga dapat terselesaikan dengan baik.
3. Keluarga penulis, Mama, Papa, Albert, Richard, Aldo, Citra terima kasih
untuk doa, kasih sayang, perhatian, dukungan baik materi, moril, dan
spiritual yang tak henti-hentinya kepada penulis.
4. Iren Silviana Lebang dan keluarga atas bantuan pikiran maupun dukungan
dan kesediaan meluangkan waktu sampai terselesaikannya karya tulis ini.
5. Untuk teman-teman : Ibnu Khatsir, Ariane Devina, Komang Ardiana,
Dhimas, Anindyagari, Jansen, Toro, Madya, Erni, Desty, Wisnu, Cory,
Idham, Rose, Arif dan teman-teman angkatan 2006 atas dukungan yang
terus-menerus diberikan kepada penulis.
6. Ando, Nova, Nunik, Jogi , Elia, Bona, Dea dan teman-teman gereja yang
selalu mendukung dan memberikan semangat.
7. Semua pihak yang ikut membantu, yang tidak dapat penulis sebutkan satu
persatu, semoga Tuhan membalas setiap kebaikan yang telah diberikan
kepada penulis.
vi
Akhir Kata penulis mendoakan semoga berkat dan rahmat Tuhan Yang
Maha Esa senantiasa menyertai semua pihak yang telah membantu penulis
dalam pembuatan Karya Tulis Ilmiah ini.
Bandung, November 2009
Reno Mangara
vii
DAFTAR ISI
LEMBAR PERSETUJUAN.............................................................................
ii
SURAT PERNYATAAN…………………………………………………….
iii
ABSTRAK……………………………………………………………………
iv
ABSTRACT……………………………………………………………………
v
KATA PENGANTAR………………………………………………………...
vi
DAFTAR ISI………………………………………………………………….
viii
DAFTAR TABEL…………………………………………………………….
xi
DAFTAR LAMPIRAN………………………………………………………
xii
BAB I PENDAHULUAN
1.1 Latar belakang …………………………………………..………….
1
1.2 Identifikasi Masalah …………………………………...…………...
1
1.3 Maksud dan Tujuan ..................………………………………...…...
2
1.4 Manfaat Penelitian..............................................................................
3
1.5 Landasan Teori……………………....................................................
3
1.6 Metodologi …………..……………………………………………...
4
1.7 Lokasi dan Waktu Penelitian………………………………………..
4
BAB II TINJAUAN PUSTAKA
2.1 Kurikulum............................................................................................
5
2.1.1 Sejarah dan Definisi...................................................................
5
2.1.2 Perkembangan Kurikulum.........................................................
6
2.1.3 Kurikulum Berbasis Kompetensi...............................................
7
2.2 Sarana dan Prasarana………................................................................
9
2.3 Media Pembelajaran.............................................................................
10
2.3.1 Definisi.......................................................................................
10
2.3.2 Manfaat dan Fungsi....................................................................
11
2.3.3 Taksonomi Media Pembelajaran................................................
12
viii
2.3.4 Jenis-Jenis Media Pembelajaran................................................
13
2.3.4.1 Jenis-Jenis Media Audio...............................................
13
2.3.4.2 Jenis- Jenis Media Visual..............................................
14
2.3.4.3 Jenis-Jenis Media Audio Visual....................................
16
2.3.4.4 Jenis- Jenis Media Proyeksi..........................................
17
2.3.4.5 Jenis-Jenis Media Multimedia.......................................
21
2.3.5 Jenis- Jenis Media Pembelajaran pada Tutorial, Skills Lab,
Praktikum dan Kuliah................................................................
26
BAB III BAHAN/SUBYEK DAN METODE PENELITIAN
3.1 Bahan/Subyek Penelitian.....................................................................
30
3.1.1 Bahan Penelitian........................................................................
30
3.1.2 Subyek Penelitian ......................................................................
30
3.1.3 Tempat dan Waktu Penelitian ..................................................
30
3.2 Metode Penelitian................................................................................
30
3.2.1 Desain Penelitian .......................................................................
30
3.2.2 Variabel Penelitian ....................................................................
31
3.2.2.1 Definisi Konsepsional Variabel ....................................
31
3.2.2.2 Definisi Operasional Variabel ......................................
31
3.2.3 Besar Sampel Penelitian ............................................................
34
3.2.4 Prosedur Kerja............................................................................
35
3.2.5 Cara Pemeriksaan...................................................................... 1 35
3.2.6 Metode Analisis.........................................................................
36
3.2.7 Aspek Etika Penelitian ..............................................................
37
BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN
4.1 Hasil Penelitian....................................................................................
4.1.1 Identitas Responden...............................................................
4.2 Pembahasan..........................................................................................
ix
38
38
52
BAB V KESIMPULAN DAN SARAN
5.1 Kesimpulan..........................................................................................
58
5.2 Saran.....................................................................................................
59
DAFTAR PUSTAKA ....................................................................................
60
LAMPIRAN ....................................................................................................
62
RIWAYAT HIDUP………………………………………………………….
103
x
DAFTAR TABEL
Tabel 4.1 :
Kriteria angkatan responden …………………………………
Tabel 4.2 :
Ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan Tutorial
menurut seluruh responden………………………………….
Tabel 4.3 :
49
Urutan kepentingan dari ketersedian media pembelajaran
pada kegiatan Praktikum……………………………………..
Tabel 4.13:
48
Urutan kepentingan dari ketersedian media pembelajaran
pada kegiatan Keterampilan Klinik Dasar…………………..
Tabel 4.12:
47
Urutan kepentingan dari ketersedian media pembelajaran
pada kegiatan Tutorial……………………………….............
Tabel 4.11:
46
Penilaian akhir dari ketersedian media pembelajaran menurut
seluruh responden…………………………………………….
Tabel 4.10:
45
Penilaian akhir dari ketersedian media pembelajaran menurut
responden angkatan 2008…………………………………….
Tabel 4.9 :
44
Penilaian akhir dari ketersedian media pembelajaran menurut
responden angkatan 2007…………………………………….
Tabel 4.8 :
43
Penilaian akhir dari ketersedian media pembelajaran menurut
responden angkatan 2006…………………………………….
Tabel 4.7 :
41
Ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan Kuliah
menurut seluruh responden…………………………………..
Tabel 4.6 :
40
Ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan Praktikum
menurut seluruh responden……………………………..........
Tabel 4.5 :
39
Ketersediaan media pembelajaran pada kegiatan
Keterampilan Klinik Dasar menurut seluruh responden…….
Tabel 4.4 :
38
50
Urutan kepentingan dari ketersedian media pembelajaran
pada kegiatan Kuliah................................................................
xi
51
DAFTAR LAMPIRAN
Lampiran 1 : Lembar kuesioner………………………………..............
62
Lampiran 2 : Tabel rekapitulasi dataresponden……………………….
65
Lampiran 3 : Lembar hasil uji perhitungan statistik…………………..
98
Lampiran 4 : Lembar Persetujuan Komisi Etik Penelitian……………. 102
xii
xiii
Lampiran 1. Lembar Kuesioner
GAMBARAN MEDIA PEMBELAJARAN PADA SISTEM KBK FAKULTAS
KEDOKTERAN UNIVERSITAS KRISTEN MARANATHA
1. PETUNJUK PENGISIAN :
Mohon dengan hormat bantuan dan kesdiaan saudara/saudari mahasiswa untuk
menjawab seluruh pertanyaan yang ada.
Berilah silang (X) pada kolom yang tersedia sesuai dengan jawaban saudara/saudari
mahasiswa.
Ada empat alternatif jawaban untuk performa media pembelajaran, yaitu :
SBA
= Sangat Baik
BA
= Baik
KB
= Kurang Baik
BU
= Buruk
2. KARAKTERISTIK RESPONDEN
:
Jenis Kelamin
: L/ P (lingkari jawaban anda )
Asal SMA
: Jawa/ Luar Jawa’
Angkatan
: 2006 / 2007 / 2008
62
63
No
1
TUTORIAL
Pernyataan
Ketersediaan teknologi informasi. Cth : (komputer, internet)
2
Ketersediaan media cetak/ tulis. Cth : (buku teks, jurnal,
majalah )
3
Ketersediaan dari Study guide yang ada. ( Modul tutorial)
4
Ketersediaan audio visual. Cth : (OHP, proyektor, LCD)
5
Ketersediaan lembaran angket pada akhir tutorial
6
Ketersediaan alat-alat lainnya. Cth : (white board, spidol, papan
untuk presentasi )
7
Dari 1-6 bagian mana yang paling penting
SBA
BA
KB
BU
1.Apakah menurut saudara media pembelajaran Tutorial yang ada dalam sistem KBK sudah
memadai ? …….. ya;…….tidak
2. Jika tidak saran anda adalah
..................................................
No
1
SKILLS LAB
Pernyataan
Ketersediaan study guide yang ada (buku panduan Skills lab)
2
Ketersediaan alat- alta bedah. Cth : ( Scalpel , gunting , forceps ,
needle holders ,jarum bedah , benang bedah )
3
Ketersediaan alat-alat diagnostik. Cth : ( snellen chart , palu
reflex, tong spatel, spekulum , rhinoskop , otoskop,
opthalmoskop, EKG, spirometer, stethoskop).
4
Ketersediaan alat-alat untuk pemeriksaan . Cth : (lanset, jarum
suntik , torniquet, manakin tangan dan tubuh manusia).
6
Ketersediaan alat-alat penyuntikan. Cth : ( glycerine spluit , water
syringe , ear syringe, tuberculine syringe ).
Ketersediaan alat-alat umum. Cth: ( tempat tidur, catheters,
sarung tangan , alat-alat KB , alat -alat bantu pernapasan ,
termometer).
7
Dari 1-6 bagian mana menurut saudara yang paling penting
5
SBA
BA KB BU
1.Apakah menurut saudara media pembelajaran Skills Lab yang ada dalam sistem KBK sudah
memadai ? …….. ya;…….tidak
2. Jika tidak saran anda adalah
.........................................
64
PRAKTIKUM
No Pernyataan
1
Ketersediaan dari buku petunjuk praktikum
2
Ketersediaan dari CD praktikum
3
Ketersediaan dari model binatang dan bio organisme percobaan
4
ketersediaan dari Human cadafers
5
Ketersediaan dari mikroskop manual dan elektronik
6
7
Ketersediaan dari model organ 3 dimensi (manakin)
Ketersediaan dari preparat untuk mikroskop
8
Ketersediaan dari alat-alat uji klinik ( snelen chart, Plu reflek,
kymograph, EKG dll)
9
Ketersediaan dari alat- alat Pemeriksaan Laboratorium ( jarum
suntik, tabung reaksi, pipet, cawan, alat sentrifugasi, labu
erlenmeyer dll)
Dari 1-9 bagian mana menurut saudara yang paling penting
10
SBA
BA
KB
BU
1.Apakah menurut saudara media pembelajaran Praktikum yang ada dalam sistem KBK sudah
memadai ? …….. ya;…….tidak
2. Jika tidak, saran anda adalah
.....................................................
MATERI PENGETAHUAN
No Pernyataan
1
Ketersediaan dari buku ajar materi pengetahuan
2
Ketersediaan dari CD panduan yang diberikan
3
4
5
SBA
BA
KB
Kualitas dan kejelasan suara dari microphone dan speaker dalam
penyampaian kuliah materi pengetahuan.
Kualitas teknis dari proyektor dan OHP baik suara gambar dan
warna yang terfokus dengan baik sehingga dapat terbaca oleh
mahasiswa
6
ketersediaan dari penyediaan white board dan black board serta
spidol dalam memberikan petunjuk materi kuliahl.
Ketersediaan dari power point yang ada
7
Dari 1- 6 bagian mana menurut saudara yang paling penting
1.Apakah menurut saudara media pembelajaran Praktikum yang ada dalam sistem KBK sudah
memadai ? …….. ya;…….tidak
2. Jika tidak, saran anda adalah
.....................................................
BU
Lampiran 2. Tabel rekapitulasi data responden
TUTORIAL
2006
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
item 1
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
4
3
3
2
3
item 2
3
3
3
2
3
3
3
2
2
2
4
2
3
2
3
item 3
2
4
4
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
item 4
3
4
3
2
3
2
3
1
3
1
3
3
3
3
3
item 5
3
1
4
3
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
item 6
3
1
4
2
3
2
2
3
1
2
3
3
2
3
2
Asal
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jumlah
17
16
20
15
18
16
17
14
12
13
19
17
17
16
17
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
4
3
3
3
2
3
4
3
2
2
3
1
2
3
2
4
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
1
3
2
3
2
3
3
2
2
3
3
2
2
1
3
3
3
3
2
2
1
2
2
2
2
2
2
2
3
2
2
3
2
3
2
2
2
2
2
2
3
3
3
2
2
3
1
2
2
2
2
3
2
1
3
3
3
2
3
1
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
3
2
2
3
2
3
3
2
3
2
2
3
3
1
3
3
2
3
2
4
3
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
4
2
3
2
3
3
3
3
1
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
1
3
3
4
3
3
4
3
3
3
3
3
2
3
4
3
4
3
3
3
4
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
2
1
3
2
1
3
4
3
3
4
1
3
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
3
2
1
3
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
4
2
3
2
1
4
2
2
2
1
2
3
3
3
4
3
2
4
3
3
2
2
3
3
3
3
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
17
17
43
19
15
16
14
18
16
16
18
15
16
18
16
15
16
18
17
17
17
17
17
16
14
17
17
13
14
13
16
14
12
17
19
18
16
16
16
13
14
14
17
12
18
17
65
t
66
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
3
4
2
3
3
3
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
3
3
4
3
3
2
3
3
3
2
2
3
2
3
2
1
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
4
2
3
1
3
3
2
2
2
2
3
3
3
3
2
1
3
4
2
3
3
2
4
2
2
1
3
3
4
2
2
1
1
2
2
2
3
2
2
3
2
3
3
2
2
3
2
2
2
2
1
3
1
2
3
3
2
2
2
3
2
3
3
2
3
2
3
2
3
2
3
1
2
1
2
2
1
2
3
2
4
3
2
2
3
2
2
3
3
3
4
3
2
3
3
3
4
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
1
3
3
3
2
3
4
4
3
3
3
3
2
3
3
2
2
4
3
2
3
2
3
1
1
3
3
2
3
2
3
3
4
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
2
4
3
1
1
1
3
4
4
2
4
2
3
2
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
2
3
4
3
3
2
3
3
1
3
2
3
3
3
2
2
2
3
3
1
3
3
3
3
3
2
2
2
4
3
2
2
3
2
2
4
3
3
2
3
4
1
3
3
4
3
3
3
3
2
3
4
2
4
3
3
2
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
1
3
2
4
4
4
3
2
1
3
4
2
3
3
1
1
3
3
4
1
3
3
3
3
3
3
1
3
4
1
2
2
3
3
4
2
3
3
1
2
2
3
3
3
4
3
3
2
2
2
3
2
1
2
3
3
1
3
3
3
3
3
3
3
1
3
2
2
1
3
2
4
3
3
3
2
2
3
1
3
3
3
3
1
4
4
2
1
2
2
2
3
2
3
3
4
4
3
3
2
4
1
4
3
3
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
17
17
15
16
14
19
17
24
17
14
12
12
14
18
18
14
18
16
16
11
18
18
17
16
18
16
15
13
16
14
16
10
16
18
20
16
17
17
16
11
18
16
15
17
18
15
10
19
16
18
6
14
15
15
15
14
14
15
17
23
16
13
11
19
15
17
18
18
67
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
3
3
2
3
3
3
2
2
3
2
3
2
2
2
4
2
3
2
3
3
3
3
2
2
2
3
2
2
3
4
1
2
2
3
3
2
2
2
2
1
2
2
1
2
1
2
2
3
2
3
3
2
1
2
3
2
2
3
4
2
2
3
3
3
4
1
2
2
2
2
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
2
3
2
3
3
3
4
159
3
3
3
4
2
2
3
3
3
4
1
2
2
2
3
3
2
2
2
3
4
2
2
3
4
3
2
1
3
3
3
3
4
2
2
3
3
3
4
3
3
4
3
3
3
2
1
2
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
4
3
2
2
3
3
3
1
2
2
1
2
1
1
1
1
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
3
1
3
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
23
13
12
16
18
18
19
10
14
14
12
14
13
11
13
12
17
17
17
16
17
20
13
14
13
17
16
14
18
3
3
2
Jawa
17
item 5
3
3
2
3
3
3
4
3
2
2
3
4
3
2
3
3
2
3
4
3
3
3
3
2
3
2
3
2
2
3
3
3
4
3
3
item 6
3
2
1
2
2
2
2
2
3
2
2
1
1
2
2
3
2
3
1
4
2
3
2
1
1
4
2
1
2
1
2
3
2
1
1
Asal
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jumlah
18
13
12
16
14
14
15
14
15
8
14
13
15
13
15
17
18
17
19
17
15
14
13
15
14
22
15
14
12
12
11
15
15
11
11
2007
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
item 1
3
2
2
3
2
2
3
2
1
1
2
2
2
3
3
3
4
3
3
2
2
2
2
3
3
4
2
2
3
3
2
2
2
1
1
item 2
3
3
2
3
3
2
3
2
2
1
2
3
3
2
3
3
4
3
4
4
3
3
2
3
3
4
3
3
2
2
1
3
2
2
2
item 3
3
2
3
2
3
3
2
3
3
1
3
2
3
2
3
3
4
3
4
3
3
2
2
3
3
4
3
3
2
2
2
3
3
2
2
item 4
3
1
2
3
1
2
1
2
4
1
2
1
3
2
1
2
2
2
3
1
2
1
2
3
1
4
2
3
1
1
1
1
2
2
2
68
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
1
1
1
2
4
3
2
3
2
3
3
3
2
2
4
2
4
3
2
3
3
3
2
3
2
1
3
4
4
3
3
2
3
2
2
3
2
3
2
2
3
1
4
1
3
2
2
2
3
2
2
1
1
4
3
2
2
2
1
2
2
2
2
2
3
1
4
1
2
2
1
3
4
3
2
2
2
2
3
4
3
2
3
2
4
2
3
3
2
3
2
3
2
2
3
1
3
2
3
1
3
3
3
3
2
2
2
2
2
2
3
2
3
2
2
2
2
3
1
1
2
3
2
2
2
1
1
3
2
2
2
2
2
2
3
2
3
3
3
2
4
3
3
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
2
3
2
2
3
3
2
2
3
3
1
3
4
3
3
3
2
1
3
1
3
3
3
3
3
3
3
1
2
2
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
2
1
3
1
1
2
3
2
4
3
1
1
3
1
3
3
2
3
2
2
3
2
2
3
3
3
2
4
2
4
3
1
3
2
1
3
2
1
3
1
1
1
1
2
4
3
2
1
1
1
3
3
3
2
2
2
2
1
2
2
3
3
2
3
2
1
1
2
4
3
2
1
4
4
3
2
4
3
3
2
3
3
3
4
2
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
4
3
2
3
3
3
4
3
3
2
3
4
2
4
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
4
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
2
2
2
2
2
4
3
4
1
1
3
3
3
3
3
3
2
2
3
2
3
3
2
2
4
2
3
2
3
3
3
1
2
2
2
3
2
2
2
2
1
2
3
2
3
3
2
2
3
3
1
1
2
1
2
3
2
3
3
3
3
3
3
2
1
2
3
2
3
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
13
14
13
13
24
18
15
11
13
15
18
20
15
15
19
14
19
15
14
18
17
18
14
21
13
15
16
14
19
17
13
13
15
14
16
14
15
14
13
13
15
13
17
10
16
13
15
16
18
14
12
10
10
15
15
13
16
15
12
17
14
14
13
13
15
13
17
10
69
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
3
2
2
2
3
2
2
1
1
3
1
3
2
2
3
2
2
2
3
2
4
2
3
1
3
1
2
2
3
3
3
1
3
4
2
2
2
3
3
3
2
2
3
3
2
3
1
2
2
2
2
3
2
1
2
3
3
2
3
4
2
4
1
3
1
2
2
2
3
2
2
2
2
3
1
1
2
3
1
3
3
2
2
3
2
2
2
2
4
3
3
2
3
1
1
2
3
2
2
2
4
3
3
2
1
3
2
2
2
3
3
3
2
2
2
2
3
3
3
3
2
1
1
2
4
3
1
3
3
3
2
1
2
1
2
2
3
3
3
3
3
3
3
1
2
3
3
4
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
1
3
3
2
3
3
3
3
3
4
3
2
4
3
3
3
4
2
3
2
2
2
3
2
2
3
2
2
1
1
2
3
2
2
3
3
3
2
4
2
1
3
2
1
1
3
3
3
2
2
2
2
1
3
2
3
2
2
2
3
2
3
3
2
1
4
2
3
1
3
3
2
3
3
1
3
2
1
1
2
3
1
4
3
1
2
1
2
1
3
3
2
2
2
2
2
1
1
2
3
1
2
1
1
3
3
2
1
2
3
2
3
3
3
3
4
3
3
3
2
3
4
2
3
3
2
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
2
2
4
2
2
3
3
2
3
4
3
2
2
4
2
3
4
3
3
2
4
3
3
3
3
2
2
2
3
3
2
4
3
2
2
3
3
3
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
1
1
2
1
2
3
2
1
3
3
3
1
2
2
3
1
3
4
3
3
1
2
3
1
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
1
3
3
3
2
3
2
3
2
2
2
3
3
3
3
2
4
2
2
1
2
3
3
3
1
1
2
3
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
16
13
15
16
18
14
12
10
10
15
15
16
15
15
15
16
14
14
16
16
17
15
20
14
17
7
13
17
13
16
16
13
18
18
17
14
11
18
16
17
14
17
16
16
12
15
13
16
14
14
14
15
13
10
11
13
21
13
12
14
14
19
14
16
9
11
15
14
70
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
2
3
2
4
3
2
2
3
3
3
4
3
3
2
3
2
2
3
3
1
3
3
2
3
1
3
4
3
2
3
2
2
3
2
3
3
3
3
3
4
2
1
4
1
1
2
3
2
1
3
2
1
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
item 1
3
2
2
1
4
3
3
1
2
2
3
2
2
1
3
2
1
3
2
2
2
2
1
2
3
2
1
2
2
2
1
3
3
3
2
3
2
2
1
2
2
2
3
3
3
3
3
2
2
4
2
3
2
item 2
3
3
3
2
4
3
3
2
2
3
2
3
2
3
3
3
2
2
2
2
2
3
2
2
4
2
2
2
2
3
3
1
2
3
2
3
1
2
2
2
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
2
item 3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
1
3
3
3
2
3
2
2
1
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
4
3
3
2
item 4
3
3
3
1
3
3
4
3
2
2
2
2
2
2
3
3
3
1
2
1
2
2
1
1
1
2
2
2
2
2
2
1
2
3
2
3
1
2
4
2
2
1
3
4
1
2
2
3
3
4
1
3
1
4
3
3
4
1
3
3
3
1
3
3
4
2
1
2
2
4
2
2
4
3
3
3
3
2
3
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
17
16
12
21
12
13
15
17
15
15
19
15
15
item 5
3
3
3
3
3
3
3
3
1
4
4
2
2
4
3
3
4
3
3
2
3
4
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
2
4
3
2
4
2
4
3
3
3
3
4
4
3
3
4
3
3
4
item 6
3
2
2
2
3
3
2
2
2
3
1
2
2
2
4
2
2
2
2
2
2
3
2
2
2
3
3
3
2
2
2
2
3
3
3
3
2
3
1
3
3
3
3
4
3
4
3
3
2
2
3
3
1
Asal
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jumlah
18
16
16
12
20
18
18
14
12
17
14
14
12
15
17
16
15
14
13
12
13
16
10
13
16
14
15
14
14
15
14
13
16
18
14
19
11
14
14
14
17
13
18
20
16
19
18
16
14
21
15
18
12
2008
71
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
1
2
1
1
2
1
3
2
1
3
3
2
2
1
1
3
2
1
2
2
3
4
1
2
3
1
3
1
1
2
3
3
2
2
2
1
3
2
3
3
3
3
1
3
3
2
3
2
2
2
3
3
2
2
2
3
2
2
2
2
2
3
2
1
1
2
2
1
2
3
2
3
3
2
3
2
1
3
2
3
2
3
1
3
4
1
3
3
3
4
3
3
2
2
2
3
2
2
2
2
3
2
3
2
3
2
3
3
4
3
2
3
3
2
3
1
3
3
3
2
2
3
2
3
3
2
2
2
2
2
2
2
2
3
2
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
4
3
3
3
3
1
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
1
2
2
2
3
3
3
3
3
1
3
3
3
3
3
2
3
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
1
2
2
3
3
1
1
3
3
1
1
1
1
3
3
1
3
4
3
1
1
1
3
1
1
4
3
3
1
1
1
3
1
1
3
1
2
3
2
4
3
2
3
3
3
1
1
3
2
2
3
2
2
2
2
3
2
2
3
2
3
1
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
4
3
4
3
3
2
3
4
3
3
3
3
4
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
3
3
3
3
3
1
3
3
2
3
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
3
4
1
2
3
3
3
2
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
1
3
2
1
3
3
3
4
1
3
3
3
3
3
4
3
2
3
2
3
2
3
3
3
3
3
2
4
2
4
2
3
3
4
3
3
3
3
2
2
2
4
3
2
3
2
2
3
2
2
3
2
2
2
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
13
16
12
14
15
13
18
14
13
19
17
16
14
14
9
18
18
9
17
17
18
20
12
15
17
11
15
17
15
16
14
15
14
16
12
13
18
14
17
18
17
21
14
17
16
15
18
12
15
17
16
16
14
15
13
18
16
14
14
14
15
16
15
13
12
15
14
15
72
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
3
2
3
4
2
2
2
3
3
1
3
2
1
2
3
3
3
2
3
3
3
2
2
2
3
4
2
2
3
2
4
1
1
1
1
1
4
2
2
3
2
2
4
2
2
3
1
2
1
2
1
2
3
3
3
2
1
1
2
2
1
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
4
2
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
2
2
2
2
4
2
1
3
2
3
2
2
1
3
2
3
4
2
3
3
3
3
2
2
2
3
1
3
3
3
1
4
3
2
2
3
3
185
3
2
3
3
3
3
2
2
3
3
3
2
3
3
4
3
4
3
2
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
2
2
4
3
3
3
3
3
3
1
2
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
2
4
3
3
3
3
2
2
2
2
1
3
2
3
1
2
3
3
3
3
3
1
3
1
1
3
2
2
3
2
2
3
1
2
1
2
1
3
2
2
1
1
1
2
1
2
1
1
1
2
3
1
2
2
2
3
2
2
3
1
3
1
3
2
2
3
3
3
3
4
2
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
4
3
4
3
4
3
2
3
2
3
2
3
3
3
4
3
4
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
4
2
3
3
4
3
3
3
4
3
4
1
3
3
3
2
3
3
3
2
3
3
1
3
3
2
3
3
2
3
4
3
3
3
3
2
1
3
3
3
3
2
2
3
2
4
2
4
3
2
3
2
2
2
1
3
1
2
2
3
3
2
4
4
2
2
3
2
3
2
3
3
3
3
2
2
3
3
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
17
17
18
19
14
14
16
15
15
14
16
17
16
14
19
19
17
17
17
16
18
13
13
16
16
18
13
13
16
15
20
13
13
15
12
17
15
13
13
14
14
14
17
13
15
14
12
18
18
12
13
16
15
18
16
16
15
16
18
10
13
16
17
3
3
3
3
Jawa
17
item 6
Asal
Jumlah
KETERAMPILAN KLINIK DASAR
2006
Responden
item 1
item 2
item 3
item 4
item 5
73
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
1
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
2
4
3
4
3
2
3
3
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
3
2
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
2
2
3
3
3
4
2
3
3
3
2
4
3
4
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
4
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
2
2
3
3
4
3
3
3
3
3
4
3
4
3
2
3
2
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
3
3
2
2
2
3
4
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
4
3
4
3
3
3
3
3
2
2
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
2
4
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
2
2
3
3
3
2
3
1
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
14
18
18
17
16
13
16
14
17
17
18
20
16
18
17
18
16
24
17
23
18
13
18
16
18
15
15
17
18
13
13
18
16
18
16
18
17
20
18
18
18
22
18
13
12
18
18
18
15
18
14
18
18
17
16
13
18
18
13
17
15
18
19
17
18
18
16
17
74
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
4
3
3
3
3
1
2
3
4
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2
3
2
1
3
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
4
1
3
3
3
4
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
4
2
2
3
2
3
3
3
1
3
3
4
2
2
3
3
2
3
3
3
3
4
4
2
2
3
4
3
2
3
3
4
3
3
3
2
2
2
1
3
3
3
4
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
2
2
2
1
2
3
2
1
3
3
4
3
2
2
3
2
3
3
3
4
4
4
2
2
3
4
3
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
1
2
4
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
4
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
2
3
3
3
1
3
3
4
3
2
2
2
2
3
3
3
4
4
4
2
2
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
3
2
3
1
3
4
3
4
3
3
3
3
1
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
4
4
2
3
1
3
3
2
1
3
3
4
3
2
3
3
2
3
2
3
4
4
4
2
2
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
1
2
4
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
1
3
3
4
3
2
2
3
2
3
3
3
4
4
4
2
2
2
4
4
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
1
2
4
3
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
24
18
18
18
18
11
15
17
19
18
18
20
15
18
17
17
17
18
18
18
17
18
18
15
18
19
22
16
13
15
11
16
18
15
6
18
18
24
17
13
15
17
12
18
17
18
22
23
23
12
13
16
21
19
12
18
17
23
18
18
18
17
13
21
6
15
22
18
75
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
3
4
2
2
2
3
3
3
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
3
4
3
3
3
2
2
2
3
3
2
2
3
2
2
4
2
2
3
2
3
3
2
3
2
3
3
3
2
2
3
3
2
2
3
3
2
3
3
2
3
2
3
3
2
2
3
159
3
2
2
3
3
3
3
2
3
3
2
2
3
2
2
3
3
1
3
2
2
3
1
3
3
3
3
2
3
2
3
3
2
2
3
3
2
4
3
2
3
3
3
3
1
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
2
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
3
3
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
18
19
14
15
13
18
17
14
12
17
15
12
21
17
13
18
14
16
17
12
18
17
2
2
2
Jawa
13
item 5
2
4
3
2
3
2
3
3
2
3
2
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
4
3
2
3
3
2
2
2
3
2
3
2
3
2
3
4
3
3
3
item 6
3
4
3
2
3
3
3
3
2
3
2
2
3
2
3
3
3
3
3
4
4
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
3
3
Asal
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jumlah
15
23
16
15
18
14
17
17
13
18
14
11
17
14
16
16
18
16
17
19
20
17
18
21
18
17
18
18
16
17
17
18
13
17
12
15
17
17
24
17
17
18
2007
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
item 1
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
2
1
3
3
3
3
3
3
2
3
4
3
4
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
4
3
3
3
item 2
2
4
2
3
3
2
2
3
2
3
2
2
3
2
2
2
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
1
2
2
2
3
3
4
2
2
3
item 3
3
4
2
3
3
1
3
3
2
3
3
2
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
1
3
1
2
3
3
4
3
3
3
item 4
3
4
3
2
3
3
3
3
2
3
3
2
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
2
3
3
4
3
3
3
76
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
4
3
4
2
3
3
4
3
3
2
2
3
3
3
3
1
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
4
4
3
2
3
3
3
3
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
4
3
3
3
3
3
3
4
3
4
4
3
2
3
1
3
2
2
3
3
4
3
3
2
1
2
3
2
3
2
2
3
3
2
2
3
3
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
4
3
3
2
2
2
1
3
3
3
3
3
2
3
3
4
3
3
3
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
1
3
3
4
3
3
4
3
3
2
3
2
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
3
2
1
3
1
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
2
4
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
4
3
3
4
3
3
2
3
3
3
4
3
3
2
2
3
3
3
3
2
2
3
2
3
2
4
3
3
4
3
3
2
4
3
3
4
3
3
2
1
3
3
4
3
3
4
3
3
2
1
2
2
3
3
2
3
3
3
2
2
3
3
3
2
4
3
3
3
4
3
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
2
3
2
3
2
3
2
3
2
3
3
3
2
4
3
2
4
3
3
3
4
3
3
4
3
3
3
1
3
3
3
3
2
4
3
3
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
4
2
3
2
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
2
3
2
4
3
3
3
3
3
3
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
10
18
18
18
18
16
24
18
18
12
13
13
16
16
18
12
17
18
18
15
15
18
18
18
17
21
16
17
14
22
18
19
21
18
17
16
18
17
17
24
17
17
15
12
17
13
18
17
17
16
18
16
18
17
24
18
17
21
16
17
14
22
18
19
21
18
17
16
77
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
3
3
3
4
4
4
4
3
4
3
2
3
3
3
3
3
3
4
2
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
4
2
2
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
2
3
4
3
4
3
3
3
4
3
4
3
3
3
3
3
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
4
4
4
1
3
2
3
3
3
3
3
2
1
4
2
3
4
3
3
2
1
2
2
3
3
2
2
2
2
3
2
3
3
2
3
3
3
2
2
2
2
3
2
4
2
2
3
3
3
3
3
3
3
2
2
4
1
3
2
3
2
3
3
3
3
3
2
2
4
4
4
2
3
3
4
2
3
3
3
2
2
4
2
3
4
3
2
2
2
3
3
3
3
2
3
2
2
4
3
3
3
3
3
3
3
1
2
2
2
3
3
4
3
3
3
3
2
4
2
3
3
2
3
4
1
3
2
3
3
3
3
3
3
3
2
2
4
4
4
2
3
3
3
2
3
3
3
3
1
4
2
3
4
3
3
2
3
3
3
2
3
4
3
2
2
3
3
3
3
3
3
4
3
2
2
3
3
2
4
3
2
3
3
2
3
3
2
3
3
4
3
4
1
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
4
4
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
4
2
2
4
3
3
2
3
2
3
3
3
4
2
2
3
3
2
3
3
3
3
4
3
2
2
3
3
2
4
3
3
2
3
2
3
4
3
3
3
4
3
4
1
3
2
3
3
3
3
4
3
3
2
3
4
4
4
3
3
3
4
3
3
3
3
2
3
4
2
3
4
3
3
2
2
3
3
3
3
2
3
2
4
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
3
2
3
3
2
3
3
3
3
4
4
3
3
3
3
3
4
2
3
1
3
3
3
3
3
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
18
17
14
16
24
24
24
13
19
17
19
16
18
18
18
15
12
24
12
17
23
17
17
13
14
16
17
16
18
18
15
12
16
19
16
18
18
17
19
21
18
13
13
15
15
17
19
20
16
16
18
17
18
22
16
18
18
18
17
24
8
18
12
18
17
18
18
19
78
179
180
181
182
183
3
3
3
3
2
3
2
3
1
3
1
2
3
1
2
184
4
4
4
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
14
16
18
14
15
4
4
4
Luar Jawa
24
item 5
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
4
3
4
2
3
3
4
3
4
3
3
3
4
3
3
2
2
4
3
2
3
4
3
3
4
3
4
3
2
item 6
2
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
3
3
3
2
4
3
3
4
3
3
4
3
4
3
3
3
4
2
4
3
3
3
4
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
3
4
3
4
3
2
Asal
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jumlah
14
16
16
16
17
19
17
18
15
18
16
18
16
18
16
18
21
18
18
16
18
18
17
20
23
18
17
22
17
17
23
18
20
14
18
18
23
16
24
18
18
16
24
18
18
14
14
18
18
12
18
16
17
18
24
20
21
17
13
2008
Responden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
item 1
3
2
2
3
3
4
2
3
2
3
3
3
2
3
2
3
1
3
3
3
3
3
2
4
3
3
2
3
3
2
3
3
2
2
3
3
3
2
4
3
3
3
4
3
3
3
2
1
3
3
3
3
2
3
4
4
3
3
2
item 2
2
3
2
3
2
3
3
3
2
3
2
3
2
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
4
4
3
3
3
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
4
3
3
3
4
3
3
2
2
3
3
2
3
2
3
3
4
3
3
2
2
item 3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
4
3
3
3
3
3
3
4
4
3
3
4
3
3
4
3
3
2
3
3
4
3
4
3
3
2
4
3
3
2
2
3
3
2
3
2
3
3
4
3
3
3
2
item 4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
4
3
4
2
3
3
4
3
4
3
3
2
4
3
3
3
3
4
3
1
3
3
3
3
4
4
4
3
3
79
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
4
2
3
2
3
3
3
2
3
3
3
3
4
3
3
1
3
3
3
3
3
3
1
3
3
3
3
3
3
3
2
3
4
2
2
4
3
3
3
2
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
2
3
3
3
2
2
4
4
3
3
4
2
4
4
3
3
3
2
2
3
2
2
2
3
1
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
3
3
2
3
2
2
3
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
3
4
2
3
3
3
3
3
2
1
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
4
3
3
3
2
3
3
3
2
2
2
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
4
3
3
3
2
3
2
2
3
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
1
3
3
3
3
4
3
2
4
3
3
4
2
4
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
2
3
3
3
4
2
3
3
2
3
3
2
2
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
1
3
2
4
3
3
4
3
4
3
3
3
4
3
2
3
3
2
2
3
3
3
3
2
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
4
2
3
3
3
3
3
2
2
2
3
4
3
3
3
3
3
4
3
2
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
2
3
1
4
3
3
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
2
2
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
1
3
3
3
3
2
2
2
3
3
4
3
3
3
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
2
1
4
3
3
2
3
4
3
3
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
19
16
16
15
18
15
13
13
18
15
18
18
17
17
17
14
18
18
18
18
15
18
16
18
23
14
18
18
15
18
14
13
16
13
17
24
18
18
18
17
18
24
18
17
19
17
18
18
18
18
14
16
12
17
18
18
18
15
16
13
24
18
18
21
15
24
19
18
80
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
2
3
3
4
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
2
3
2
1
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
4
3
4
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
4
4
3
3
3
3
2
3
3
3
2
3
2
3
2
3
3
4
3
3
3
4
4
3
4
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
3
3
4
4
3
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
4
4
2
3
4
3
3
3
2
3
1
3
4
3
3
2
3
2
3
2
4
3
3
3
4
3
2
4
2
3
2
2
3
3
3
3
3
3
2
2
3
3
4
3
3
2
4
3
3
3
2
2
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
2
3
3
2
3
3
3
4
3
4
3
3
2
3
2
3
3
3
3
4
4
2
4
3
3
1
2
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
3
4
2
3
3
3
2
2
3
3
4
3
3
4
2
3
4
2
3
3
3
3
3
3
2
2
2
2
3
2
3
2
3
3
3
3
4
3
3
4
3
3
1
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
4
3
3
2
3
2
3
3
3
2
3
3
4
2
3
4
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
185
3
3
2
2
3
3
3
2
4
2
4
3
3
3
4
3
2
4
3
3
2
2
3
3
4
3
3
3
3
3
3
3
4
3
3
2
4
3
3
3
3
2
2
2
3
2
3
3
4
3
4
4
3
3
3
3
3
3
3
2
2
3
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Jawa
Jawa
Luar Jawa
Luar Jawa
14
18
13
20
14
22
18
18
18
23
20
15
24
17
18
12
12
18
17
17
18
18
18
16
17
18
19
23
18
18
14
24
17
19
17
16
13
16
17
18
18
18
19
24
15
20
24
15
18
18
16
17
16
18
18
15
17
4
Jawa
17
PRAKTIKUM
2006
Responden
item 1
item 2
item 3
item 4
item 5
item 6
item 7
item 8
item 9
Asal
Jumlah
1
2
1
3
1
1
2
2
3
3
Jawa
18
2
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
3
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
4
3
3
2
3
2
2
2
3
3
Luar Jawa
23
5
2
3
3
2
2
2
3
3
4
Luar Jawa
24
6
3
3
2
2
2
1
1
2
2
Jawa
18
81
7
3
3
3
2
1
1
1
3
3
Jawa
20
8
3
3
3
3
2
2
3
2
2
Jawa
23
9
3
3
2
3
2
2
3
3
3
Jawa
24
10
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
26
11
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
12
3
3
3
3
3
3
2
3
3
Jawa
26
13
3
3
2
2
1
3
2
3
3
Luar Jawa
22
14
4
4
3
4
4
3
4
3
3
Jawa
32
15
3
2
3
3
2
3
2
3
2
Jawa
23
16
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
17
3
3
3
3
2
3
2
2
3
Luar Jawa
24
18
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Jawa
36
19
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
20
3
3
3
4
2
2
2
4
4
Jawa
27
21
3
2
2
3
3
2
3
3
4
Jawa
25
22
3
3
3
2
3
2
3
2
3
Jawa
24
23
2
2
2
3
3
2
2
3
3
Jawa
22
24
2
3
3
3
3
2
2
3
2
Jawa
23
25
3
3
3
3
2
2
3
2
3
Jawa
24
26
3
3
3
3
2
2
2
3
3
Jawa
24
27
3
3
2
3
2
3
3
4
3
Luar Jawa
26
28
3
2
3
3
2
3
3
3
3
Luar Jawa
25
29
4
3
3
4
4
3
4
3
4
Jawa
32
30
1
1
2
2
2
2
2
2
2
Jawa
16
31
4
4
3
4
4
4
4
4
4
Jawa
35
32
3
2
2
3
3
3
3
2
2
Jawa
23
33
3
3
2
2
2
2
2
2
2
Jawa
20
34
3
2
2
3
3
3
3
3
3
Jawa
25
35
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
36
4
3
4
4
4
4
4
3
3
Jawa
33
37
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
38
4
3
3
4
4
4
4
4
4
Jawa
34
39
3
2
2
3
3
2
3
3
3
Jawa
24
40
3
3
3
4
2
3
2
3
3
Jawa
26
41
3
3
2
2
3
3
3
3
3
Jawa
25
42
3
2
3
3
3
2
3
3
4
Jawa
26
43
3
3
3
1
1
2
3
2
3
Luar Jawa
21
44
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
45
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
46
3
3
3
3
2
2
3
2
3
Jawa
24
47
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
26
48
4
4
2
3
3
2
3
3
3
Jawa
27
49
3
2
2
3
2
2
3
2
3
Jawa
22
50
3
2
2
2
3
2
3
3
3
Jawa
23
51
4
4
3
2
3
2
3
3
3
Jawa
27
52
3
3
2
3
2
3
3
3
4
Jawa
26
53
3
3
3
3
2
3
3
3
3
Jawa
26
54
2
2
2
4
2
2
2
4
4
Jawa
24
55
3
2
3
2
2
2
3
3
3
Jawa
23
56
2
2
3
4
3
3
3
2
3
Jawa
25
57
3
3
3
3
2
3
3
3
3
Jawa
26
58
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
59
3
2
3
3
2
2
2
3
2
Jawa
22
60
3
3
3
3
3
2
3
4
3
Luar Jawa
27
61
4
4
4
4
4
4
4
4
3
Jawa
35
62
3
3
3
3
3
2
2
3
3
Jawa
25
63
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
64
3
2
3
2
1
3
3
3
3
Luar Jawa
23
65
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
66
3
3
2
2
3
2
2
3
3
Jawa
23
67
3
3
3
3
3
1
1
3
3
Luar Jawa
23
68
2
2
2
1
2
3
3
3
3
Jawa
21
69
4
4
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
29
82
70
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
71
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
72
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
73
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Jawa
36
74
1
3
3
3
2
2
1
3
3
Jawa
21
75
3
2
3
2
2
3
3
3
3
Jawa
24
76
3
3
3
3
3
2
3
3
3
Jawa
26
77
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
78
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
79
3
3
3
3
2
3
2
3
3
Jawa
25
80
3
3
3
3
3
2
4
4
4
Jawa
29
81
2
2
2
3
4
3
4
4
4
Jawa
28
82
3
3
3
3
2
2
2
3
3
Jawa
24
83
3
3
3
3
1
3
1
3
3
Jawa
23
84
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
85
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
86
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
87
3
2
2
2
2
3
3
3
3
Jawa
23
88
3
3
2
2
3
2
2
3
3
Jawa
23
89
3
3
3
2
3
3
3
3
3
Jawa
26
90
3
3
2
2
2
3
2
2
3
Jawa
22
91
4
4
3
2
2
2
3
3
3
Jawa
26
92
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
93
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
94
4
3
4
4
2
2
2
3
3
Jawa
27
95
2
2
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
23
96
3
3
3
3
2
2
2
3
3
Jawa
24
97
3
2
3
3
2
2
2
3
2
Jawa
22
98
3
2
3
3
3
2
3
2
2
Jawa
23
99
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
27
100
3
3
2
3
2
3
3
3
3
Jawa
25
101
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Luar Jawa
26
102
4
4
4
4
2
4
4
4
4
Jawa
34
103
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Jawa
9
104
3
3
2
3
3
2
3
3
3
Jawa
25
105
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Jawa
36
106
3
3
3
3
2
2
3
4
4
Jawa
27
107
3
3
3
2
3
2
3
3
3
Jawa
25
108
3
3
2
2
2
1
1
2
2
Jawa
18
109
3
3
2
1
2
3
3
3
3
Jawa
23
110
3
3
2
2
3
3
3
3
3
Jawa
25
111
2
1
2
2
2
2
2
2
2
Jawa
17
112
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
113
2
3
3
4
3
3
2
3
3
Jawa
26
114
3
3
3
2
3
3
3
3
3
Jawa
26
115
3
3
4
4
3
3
4
4
4
Luar Jawa
32
116
3
3
4
4
4
4
3
3
4
Jawa
32
117
3
3
2
3
2
2
2
3
3
Luar Jawa
23
118
3
3
1
1
1
1
1
1
1
Luar Jawa
13
119
3
3
2
2
1
2
2
2
2
Jawa
19
120
2
3
3
3
2
2
3
4
3
Jawa
25
121
4
4
3
3
2
3
3
3
4
Jawa
29
122
3
3
3
3
2
2
3
3
3
Jawa
25
123
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Jawa
18
124
3
2
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
26
125
3
3
3
2
1
3
2
3
3
Luar Jawa
23
126
3
2
3
2
2
4
3
3
3
Luar Jawa
25
127
3
3
3
2
1
3
1
3
3
Jawa
22
128
3
3
3
2
3
3
3
3
3
Jawa
26
129
4
3
3
3
2
1
2
3
4
Jawa
25
130
3
3
3
3
3
3
3
3
3
Jawa
27
131
3
2
2
4
2
2
3
2
2
Jawa
22
132
3
2
3
2
2
4
3
3
4
Jawa
26
83
133
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Jawa
9
134
3
3
2
3
2
2
2
3
3
Jawa
23
135
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Jawa
36
136
3
3
2
2
2
2
3
3
3
Jawa
23
137
3
2
3
3
4
2
3
3
3
Jawa
26
138
4
4
3
3
2
3
3
3
3
Jawa
28
139
2
3
2
3
2
3
2
3
3
Jawa
23
140
3
3
2
2
3
3
3
3
3
Ja