Perbanyakan Anggrek (Cattleya trianae Lindl & Rchb.fil.) Menggunakan Beberapa Komposisi Media Padat dan Cair Secara In Vitro
58
Lampiran 1. Lampiran Jadwal Kegiatan
Jenis Kegiatan
Sterilisasi Alat
Pembuatan Media
Pengambilan Bahan
Tanaman
Sterilisasi Bahan
Tanaman
Persiapan Ruang Tanam
Penanaman
Subkultur
Pemeliharaan Eksplan
1
X
X
2
3
Minggu ke –
4
5
6 7
8
9
10
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Panen
Peubah amatan
Persentase
munculnya
tunas (%)
Umur munculnya tunas
(hari)
Jumlah tunas
Panjang tunas
Jumlah daun
Jumlah akar
Panjang akar
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Universitas Sumatera Utara
59
Lampiran2.Komposisi media MurashigedanSkoog (MS)
Bahan Kimia
Konsentrasi Media (ppm)
Makro Nutrien (Stok I)
NH4 NO3
KNO3
CaCl2.2H2O
MgSO4.7H2O
KH2PO4
1650,000
1900,000
440,000
370,000
170,000
Mikro Nutrien (Stok II)
MnSO4.H2O
ZnSO4.7H2O
H3BO3
KI
Na2MoO4.2H20
CuSO4.5H2O
CoCl2.6H2O
6,900
8,600
6,200
0,830
0,250
0,025
0,025
Iron (Stok III)
FeSO4.7H2O
Na2.EDTA
Vitamin (Stok IV)
Nikotinic acid
Pyridoxin HCL
Thiamine HCL
Myo-inositol
Sukrosa
Agar
27,800
37,200
0,500
0,500
0,100
100,000
30.000,000
7.000,000
Universitas Sumatera Utara
60
Lampiran 3. Komposisi media VacindanWent (VW)
Bahan Kimia
Konsentrasi Media (ppm)
Makro Nutrien (Stok I)
(NH4)SO4
KNO3
MgSO4.7H2O
KH2PO4
500,000
525,000
250,000
250,000
Mikro Nutrien (Stok II)
Fe3 Tartrat
MnSO4.H2O
28,000
7,500
Sukrosa
Agar
20.000,000
7.000,000
Universitas Sumatera Utara
61
Lampiran 4. Komposisi media NitschdanNitsch (NN)
Bahan Kimia
Konsentrasi Media (ppm)
Makro Nutrien (Stok I)
NH4 NO3
KNO3
CaCl2.2H2O
MgSO4.7H2O
KH2PO4
720,000
950,000
166,000
185,000
68,000
Mikro Nutrien (Stok II)
MnSO4.H2O
ZnSO4.7H2O
H3BO3
Na2MoO4.2H20
CuSO4.5H2O
CoCl2.6H2O
18,900
10,000
10,000
0,250
0,025
0,005
Iron (Stok III)
FeSO4.7H2O
Na2.EDTA
27,800
37,200
Vitamin (Stok IV)
Nikotinic acid
Pyridoxin HCL
Thiamine HCL
Myo-inositol
Biotin
Glycine
Folic acid
Sukrosa
Agar
5,000
0,500
0,500
100,000
0,050
2,000
0,500
20.000,000
7.000,000
Universitas Sumatera Utara
62
Lampiran 5. Persentase Terbentuknya Tunas(%)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
I
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
900,00
II
0,00
0,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
900,00
Ulangan
III
100,00
0,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
800,00
IV
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
1100,00
V
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
800,00
Total
Rataan
200,00
300,00
300,00
400,00
300,00
400,00
300,00
500,00
500,00
300,00
500,00
500,00
4500,00
100,00
60,00
75,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
Data Pengamatan Persentase Terbentuknya Tunas Setelah Transformasi
Arcusinus (1/4 n)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
784,17
87,13
Ulangan
II
III
87,13
2,87
2,87
2,87
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
789,91 699,91
71,81
77,77
IV
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
958,43
87,13
V
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
697,04
87,13
Total
Rataan
174,26
267,13
264,26
348,52
261,39
348,52
261,39
435,65
435,65
261,39
435,65
435,65
3929,46
87,13
53,43
66,07
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
82,57
Universitas Sumatera Utara
63
Tabel Analisis Sidik Ragam Persentase Terbentuknya Tunas
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
Db
1
5
5
36
47
JK
KT
1573,24 1573,24
2297,56 459,51
2252,74 450,55
13844,51 384,57
19968,04 424,85
F.Hit
0,05
Ket
4,09
1,19
1,17
4,11
2,48
2,48
tn
tn
tn
Keterangan
FK = 321680
KK = 23,75%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
64
Lampiran 6. Jumlah Tunas (buah)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
3,00
1,00
1,00
2,00
2,00
3,00
3,00
2,00
3,00
20,00
2,22
II
0,00
0,00
2,00
1,00
1,00
1,00
2,00
3,00
2,00
1,00
3,00
16,00
1,45
Ulangan
III
IV
1,00
3,00
0,00
1,00
1,00
3,00
1,00
2,00
1,00
1,00
1,00
1,00
3,00
2,00
1,00
2,00
3,00
2,00
3,00
4,00
13,00
23,00
1,44
2,09
V
2,00
2,00
2,00
4,00
3,00
3,00
3,00
2,00
21,00
2,63
Total
Rataan
4,00
6,00
5,00
7,00
3,00
6,00
4,00
13,00
12,00
7,00
11,00
15,00
93,00
2,00
1,20
1,25
1,75
1,00
1,50
1,33
2,60
2,40
2,33
2,20
3,00
1,88
Data pengamatan jumlah tunas setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
1,87
1,22
1,22
1,58
1,58
1,87
1,87
1,58
1,87
14,66
1,63
Ulangan
II
III
1,22
0,71
0,71
0,71
1,22
1,58
1,22
1,22
1,22
1,22
1,22
1,58
1,22
1,87
1,58
1,58
1,22
1,87
1,87
1,87
14,78
12,13
1,34
1,35
IV
1,87
1,22
1,87
1,58
1,22
1,22
1,87
1,22
1,58
1,58
2,12
17,35
1,58
V
1,58
1,58
1,58
2,12
1,87
1,87
1,87
1,58
14,05
1,76
Total
Rataan
3,09
6,09
5,02
5,96
3,66
5,60
4,02
8,66
8,41
5,03
8,12
9,31
72,97
1,55
1,22
1,26
1,49
1,22
1,40
1,34
1,73
1,68
1,68
1,62
1,86
1,50
Universitas Sumatera Utara
65
Tabel Analisis Sidik Ragam Jumlah Tunas
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
Db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
1,36
0,28
0,60
3,57
5,80
1,36
0,06
0,12
0,10
0,12
13,71
0,56
1,20
4,11
2,48
2,48
**
tn
tn
Keterangan
FK = 110,93
KK = 20,93%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
66
Lampiran 7. Panjang Tunas (cm)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
0,50
0,50
0,40
0,70
0,90
0,90
0,50
1,60
0,60
6,60
0,73
II
0,00
0,00
0,90
0,30
0,90
1,30
0,80
0,60
0,70
1,80
0,40
7,70
0,70
Ulangan
III
0,70
0,00
0,50
0,80
0,50
1,20
0,50
1,50
0,70
6,40
0,71
IV
1,00
0,70
0,70
0,60
0,30
1,50
1,10
0,70
0,50
1,00
0,60
8,70
0,79
V
1,20
0,50
0,80
1,00
0,80
0,30
0,90
0,50
6,00
0,75
Total
Rataan
1,70
2,40
1,70
2,80
1,00
3,90
2,70
5,00
3,10
1,50
6,80
2,80
35,40
0,85
0,48
0,43
0,70
0,33
0,98
0,90
1,00
0,62
0,50
1,36
0,56
0,73
Data pengamatan panjang tunas setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
1,00
1,00
0,95
1,10
1,18
1,18
1,00
1,45
1,05
9,91
1,10
II
0,71
0,71
1,18
0,89
1,18
1,34
1,14
1,05
1,10
1,52
0,95
11,77
1,07
Ulangan
III
1,10
0,71
1,00
1,14
1,00
1,30
1,00
1,41
1,10
9,75
1,08
IV
1,22
1,10
1,10
1,05
0,89
1,41
1,26
1,10
1,00
1,22
1,05
12,41
1,13
V
1,30
1,00
1,14
1,22
1,14
0,89
1,18
1,00
8,89
1,11
Total
Rataan
2,32
4,81
3,81
4,37
2,73
4,83
3,52
6,11
5,29
2,99
6,79
5,14
52,72
1,16
0,96
0,95
1,09
0,91
1,21
1,17
1,22
1,06
1,00
1,36
1,03
1,09
Universitas Sumatera Utara
67
Tabel Analisis Sidik Ragam Panjang Tunas
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
Db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
0,14
0,18
0,52
0,65
1,48
0,14
0,04
0,10
0,02
0,03
7,70
1,98
5,74
4,11
2,48
2,48
**
tn
**
Keterangan
FK = 57,91
KK = 12,28%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
68
Lampiran 8. Umur Muncul Tunas (hari)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
12,00
13,00
-
12,00
10,00
10,00
10,00
13,00
-
13,00
10,00
103,00
11,44
12,00
12,00
12,00
14,00
11,00
12,00
12,00
14,00
11,00
110,00
12,22
Ulangan
III
14,00
-
14,00
13,00
-
14,00
13,00
12,00
-
10,00
11,00
101,00
12,63
IV
12,00
14,00
12,00
14,00
13,00
11,00
Total
Rataan
26,00
37,00
39,00
53,00
37,00
45,00
38,00
56,00
62,00
37,00
63,00
54,00
547,00
13,00
12,33
13,00
13,25
12,33
11,25
12,67
11,20
12,40
12,33
12,60
10,80
V
-
11,00
-
14,00
-
12,00
-
-
12,00
14,00
13,00
14,00
10,00
139,00
12,64
10,00
11,00
12,00
12,00
12,00
94,00
11,75
12,26
Tabel Analisis Sidik Ragam Umur Muncul Tunas
SK
Db
Perlakuan
B
1
J
5
B*J
5
Galat
33
Total
44
Keterangan
FK = 6649,09
KK = 10,25%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
3,33
22,50
1,91
52,17
79,91
3,33
4,50
0,38
1,58
1,82
2,11
2,85
0,24
4,14
2,50
2,50
tn
**
tn
Universitas Sumatera Utara
69
Lampiran 9. Jumlah Daun (helai)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
11,00
8,00
8,00
6,00
8,00
8,00
11,00
9,00
11,00
8,00
11,00
9,00
14,00
103,00
9,36
-
10,00
10,00
12,00
13,00
14,00
-
15,00
15,00
108,00
12,00
Ulangan
III
14,00
6,00
9,00
8,00
-
7,00
9,00
10,00
-
16,00
13,00
92,00
10,22
IV
10,00
12,00
9,00
8,00
8,00
6,00
Total
Rataan
24,00
54,00
32,00
37,00
26,00
36,00
28,00
61,00
53,00
32,00
68,00
68,00
519,00
12,00
10,80
8,00
9,25
8,67
9,00
9,33
12,20
10,60
10,67
13,60
13,60
V
-
17,00
-
13,00
-
9,00
-
-
13,00
10,00
12,00
11,00
13,00
112,00
10,18
15,00
11,00
9,00
17,00
13,00
104,00
13,00
10,64
Data pengamatan jumlah daun setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
I
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
II
-
-
3,39
2,92
2,92
2,55
2,92
2,92
3,39
3,08
3,39
2,92
3,39
3,08
3,81
34,36
3,12
-
3,24
3,24
3,54
3,67
3,81
-
3,94
3,94
31,68
3,52
Ulangan
III
3,81
2,55
3,08
2,92
-
2,74
3,08
3,24
-
4,06
3,67
29,15
3,24
IV
3,24
3,54
3,08
2,92
2,92
2,55
Total
Rataan
7,05
16,57
11,63
12,42
9,07
12,26
9,35
17,76
16,60
10,01
18,66
18,77
160,15
3,52
3,31
2,91
3,11
3,02
3,07
3,12
3,55
3,32
3,34
3,73
3,75
V
-
4,18
-
3,67
-
3,08
-
-
3,67
3,24
3,54
3,39
3,67
35,75
3,25
3,94
3,39
3,08
4,18
3,67
29,21
3,65
3,31
Universitas Sumatera Utara
70
Tabel Analisis Sidik Ragam Jumlah Daun
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
1,62
0,84
1,18
5,03
8,66
1,62
0,17
0,24
0,14
0,18
11,61
1,20
1,68
4,11
2,48
2,48
**
tn
tn
Keterangan
FK = 634,36
KK = 11,28%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
71
Lampiran 10. Jumlah Akar (buah)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
1,00
1,00
4,00
4,00
2,00
1,00
3,00
4,00
3,00
7,00
3,00
2,00
3,00
36,00
3,27
-
3,00
5,00
2,00
6,00
5,00
-
2,00
3,00
28,00
3,11
Ulangan
III
1,00
5,00
2,00
3,00
IV
2,00
4,00
4,00
3,00
2,00
1,00
-
4,00
4,00
5,00
-
3,00
4,00
31,00
3,44
Total
Rataan
3,00
17,00
11,00
14,00
6,00
11,00
10,00
24,00
25,00
9,00
13,00
16,00
159,00
1,50
3,40
2,75
3,50
2,00
2,75
3,33
4,80
5,00
3,00
2,60
3,20
V
-
3,00
-
6,00
-
2,00
-
-
6,00
3,00
3,00
3,00
3,00
34,00
3,09
5,00
5,00
3,00
3,00
3,00
30,00
3,75
3,15
Data pengamatan jumlah akar setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
1,22
1,22
2,12
2,12
1,58
1,22
1,87
2,12
1,87
2,74
1,87
1,58
1,87
20,97
1,91
-
1,87
2,35
1,58
2,55
2,35
-
1,58
1,87
16,59
1,84
Ulangan
III
1,22
2,35
1,58
1,87
-
2,12
2,12
2,35
-
1,87
2,12
17,60
1,96
IV
1,58
2,12
2,12
1,87
1,58
1,22
Total
Rataan
2,81
9,68
7,05
7,87
4,68
7,02
5,82
11,44
11,65
5,61
8,77
9,60
92,00
1,40
1,94
1,76
1,97
1,56
1,76
1,94
2,29
2,33
1,87
1,75
1,92
V
-
1,87
-
2,55
-
1,58
-
-
2,55
1,87
1,87
1,87
1,87
20,53
1,87
2,35
2,35
1,87
1,87
1,87
16,30
2,04
1,87
Universitas Sumatera Utara
72
Tabel Analisis Sidik Ragam Jumlah Akar
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
0,79
1,28
0,73
3,84
6,64
0,79
0,26
0,15
0,11
0,14
7,36
2,40
1,37
4,11
2,48
2,48
**
tn
tn
Keterangan
FK = 176,32
KK = 17,43%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
73
Lampiran 11. Panjang Akar (cm)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
0,30
0,30
0,50
0,20
0,60
1,00
1,20
1,00
0,80
0,70
0,50
0,50
0,60
7,60
0,69
-
0,70
1,30
0,70
1,20
0,60
-
0,40
0,40
5,90
0,66
Ulangan
III
0,60
0,50
0,30
0,70
-
0,50
0,70
0,80
-
0,50
0,50
5,10
0,57
IV
0,80
0,30
0,40
0,60
0,80
1,00
Total
Rataan
1,40
2,00
1,20
2,30
2,50
4,60
2,20
4,70
3,80
1,40
2,70
3,30
32,10
0,70
0,40
0,30
0,58
0,83
1,15
0,73
0,94
0,76
0,47
0,54
0,66
V
-
0,40
-
0,40
-
1,10
-
-
1,10
0,70
0,60
0,80
0,70
7,80
0,71
0,90
1,00
0,30
0,50
1,10
5,70
0,71
0,67
Data pengamatan panjang akar setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
0,89
0,89
1,00
0,84
1,05
1,22
1,30
1,22
1,14
1,10
1,00
1,00
1,05
11,92
1,08
-
1,10
1,34
1,30
1,30
1,05
-
0,95
0,95
9,78
1,09
Ulangan
III
1,05
1,00
0,89
1,10
-
1,00
1,10
1,14
-
1,00
1,00
9,28
1,03
IV
1,14
0,89
0,95
1,05
1,14
1,22
Total
Rataan
2,19
4,74
3,58
4,15
3,46
5,13
3,53
5,98
5,60
2,94
5,09
5,36
51,75
1,09
0,95
0,89
1,04
1,15
1,28
1,18
1,20
1,12
0,98
1,02
1,07
V
-
0,95
-
0,95
-
1,26
-
-
1,26
1,10
1,05
1,14
1,10
12,04
1,09
1,18
1,22
0,89
1,00
1,26
8,73
1,09
1,08
Universitas Sumatera Utara
74
Tabel Analisis Sidik Ragam Panjang Akar
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
Db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
0,02
0,15
0,40
0,24
0,80
0,02
0,03
0,08
0,01
0,02
2,88
4,58
12,05
4,11
2,48
2,48
tn
**
**
Keterangan
FK = 55,78
KK = 7,51%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
75
Lampiran 12. Tahapan Pelaksanaan Penelitian
Sterilisasi Alat- Alat
Pembuatan Media
Persiapan Bahan Tanam
Persiapan Ruang Tanam
Penanaman
Pemeliharaan Eksplan
Pemanenan
Pengambilan Data
Universitas Sumatera Utara
76
Lampiran 13. Gambar planlet anggrekC.trianae
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
B1J5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J5
B2J6
B2J4
Universitas Sumatera Utara
Lampiran 1. Lampiran Jadwal Kegiatan
Jenis Kegiatan
Sterilisasi Alat
Pembuatan Media
Pengambilan Bahan
Tanaman
Sterilisasi Bahan
Tanaman
Persiapan Ruang Tanam
Penanaman
Subkultur
Pemeliharaan Eksplan
1
X
X
2
3
Minggu ke –
4
5
6 7
8
9
10
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Panen
Peubah amatan
Persentase
munculnya
tunas (%)
Umur munculnya tunas
(hari)
Jumlah tunas
Panjang tunas
Jumlah daun
Jumlah akar
Panjang akar
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Universitas Sumatera Utara
59
Lampiran2.Komposisi media MurashigedanSkoog (MS)
Bahan Kimia
Konsentrasi Media (ppm)
Makro Nutrien (Stok I)
NH4 NO3
KNO3
CaCl2.2H2O
MgSO4.7H2O
KH2PO4
1650,000
1900,000
440,000
370,000
170,000
Mikro Nutrien (Stok II)
MnSO4.H2O
ZnSO4.7H2O
H3BO3
KI
Na2MoO4.2H20
CuSO4.5H2O
CoCl2.6H2O
6,900
8,600
6,200
0,830
0,250
0,025
0,025
Iron (Stok III)
FeSO4.7H2O
Na2.EDTA
Vitamin (Stok IV)
Nikotinic acid
Pyridoxin HCL
Thiamine HCL
Myo-inositol
Sukrosa
Agar
27,800
37,200
0,500
0,500
0,100
100,000
30.000,000
7.000,000
Universitas Sumatera Utara
60
Lampiran 3. Komposisi media VacindanWent (VW)
Bahan Kimia
Konsentrasi Media (ppm)
Makro Nutrien (Stok I)
(NH4)SO4
KNO3
MgSO4.7H2O
KH2PO4
500,000
525,000
250,000
250,000
Mikro Nutrien (Stok II)
Fe3 Tartrat
MnSO4.H2O
28,000
7,500
Sukrosa
Agar
20.000,000
7.000,000
Universitas Sumatera Utara
61
Lampiran 4. Komposisi media NitschdanNitsch (NN)
Bahan Kimia
Konsentrasi Media (ppm)
Makro Nutrien (Stok I)
NH4 NO3
KNO3
CaCl2.2H2O
MgSO4.7H2O
KH2PO4
720,000
950,000
166,000
185,000
68,000
Mikro Nutrien (Stok II)
MnSO4.H2O
ZnSO4.7H2O
H3BO3
Na2MoO4.2H20
CuSO4.5H2O
CoCl2.6H2O
18,900
10,000
10,000
0,250
0,025
0,005
Iron (Stok III)
FeSO4.7H2O
Na2.EDTA
27,800
37,200
Vitamin (Stok IV)
Nikotinic acid
Pyridoxin HCL
Thiamine HCL
Myo-inositol
Biotin
Glycine
Folic acid
Sukrosa
Agar
5,000
0,500
0,500
100,000
0,050
2,000
0,500
20.000,000
7.000,000
Universitas Sumatera Utara
62
Lampiran 5. Persentase Terbentuknya Tunas(%)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
I
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
900,00
II
0,00
0,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
900,00
Ulangan
III
100,00
0,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
800,00
IV
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
1100,00
V
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
800,00
Total
Rataan
200,00
300,00
300,00
400,00
300,00
400,00
300,00
500,00
500,00
300,00
500,00
500,00
4500,00
100,00
60,00
75,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
Data Pengamatan Persentase Terbentuknya Tunas Setelah Transformasi
Arcusinus (1/4 n)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
784,17
87,13
Ulangan
II
III
87,13
2,87
2,87
2,87
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
789,91 699,91
71,81
77,77
IV
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
958,43
87,13
V
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
697,04
87,13
Total
Rataan
174,26
267,13
264,26
348,52
261,39
348,52
261,39
435,65
435,65
261,39
435,65
435,65
3929,46
87,13
53,43
66,07
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
87,13
82,57
Universitas Sumatera Utara
63
Tabel Analisis Sidik Ragam Persentase Terbentuknya Tunas
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
Db
1
5
5
36
47
JK
KT
1573,24 1573,24
2297,56 459,51
2252,74 450,55
13844,51 384,57
19968,04 424,85
F.Hit
0,05
Ket
4,09
1,19
1,17
4,11
2,48
2,48
tn
tn
tn
Keterangan
FK = 321680
KK = 23,75%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
64
Lampiran 6. Jumlah Tunas (buah)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
3,00
1,00
1,00
2,00
2,00
3,00
3,00
2,00
3,00
20,00
2,22
II
0,00
0,00
2,00
1,00
1,00
1,00
2,00
3,00
2,00
1,00
3,00
16,00
1,45
Ulangan
III
IV
1,00
3,00
0,00
1,00
1,00
3,00
1,00
2,00
1,00
1,00
1,00
1,00
3,00
2,00
1,00
2,00
3,00
2,00
3,00
4,00
13,00
23,00
1,44
2,09
V
2,00
2,00
2,00
4,00
3,00
3,00
3,00
2,00
21,00
2,63
Total
Rataan
4,00
6,00
5,00
7,00
3,00
6,00
4,00
13,00
12,00
7,00
11,00
15,00
93,00
2,00
1,20
1,25
1,75
1,00
1,50
1,33
2,60
2,40
2,33
2,20
3,00
1,88
Data pengamatan jumlah tunas setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
1,87
1,22
1,22
1,58
1,58
1,87
1,87
1,58
1,87
14,66
1,63
Ulangan
II
III
1,22
0,71
0,71
0,71
1,22
1,58
1,22
1,22
1,22
1,22
1,22
1,58
1,22
1,87
1,58
1,58
1,22
1,87
1,87
1,87
14,78
12,13
1,34
1,35
IV
1,87
1,22
1,87
1,58
1,22
1,22
1,87
1,22
1,58
1,58
2,12
17,35
1,58
V
1,58
1,58
1,58
2,12
1,87
1,87
1,87
1,58
14,05
1,76
Total
Rataan
3,09
6,09
5,02
5,96
3,66
5,60
4,02
8,66
8,41
5,03
8,12
9,31
72,97
1,55
1,22
1,26
1,49
1,22
1,40
1,34
1,73
1,68
1,68
1,62
1,86
1,50
Universitas Sumatera Utara
65
Tabel Analisis Sidik Ragam Jumlah Tunas
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
Db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
1,36
0,28
0,60
3,57
5,80
1,36
0,06
0,12
0,10
0,12
13,71
0,56
1,20
4,11
2,48
2,48
**
tn
tn
Keterangan
FK = 110,93
KK = 20,93%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
66
Lampiran 7. Panjang Tunas (cm)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
0,50
0,50
0,40
0,70
0,90
0,90
0,50
1,60
0,60
6,60
0,73
II
0,00
0,00
0,90
0,30
0,90
1,30
0,80
0,60
0,70
1,80
0,40
7,70
0,70
Ulangan
III
0,70
0,00
0,50
0,80
0,50
1,20
0,50
1,50
0,70
6,40
0,71
IV
1,00
0,70
0,70
0,60
0,30
1,50
1,10
0,70
0,50
1,00
0,60
8,70
0,79
V
1,20
0,50
0,80
1,00
0,80
0,30
0,90
0,50
6,00
0,75
Total
Rataan
1,70
2,40
1,70
2,80
1,00
3,90
2,70
5,00
3,10
1,50
6,80
2,80
35,40
0,85
0,48
0,43
0,70
0,33
0,98
0,90
1,00
0,62
0,50
1,36
0,56
0,73
Data pengamatan panjang tunas setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
1,00
1,00
0,95
1,10
1,18
1,18
1,00
1,45
1,05
9,91
1,10
II
0,71
0,71
1,18
0,89
1,18
1,34
1,14
1,05
1,10
1,52
0,95
11,77
1,07
Ulangan
III
1,10
0,71
1,00
1,14
1,00
1,30
1,00
1,41
1,10
9,75
1,08
IV
1,22
1,10
1,10
1,05
0,89
1,41
1,26
1,10
1,00
1,22
1,05
12,41
1,13
V
1,30
1,00
1,14
1,22
1,14
0,89
1,18
1,00
8,89
1,11
Total
Rataan
2,32
4,81
3,81
4,37
2,73
4,83
3,52
6,11
5,29
2,99
6,79
5,14
52,72
1,16
0,96
0,95
1,09
0,91
1,21
1,17
1,22
1,06
1,00
1,36
1,03
1,09
Universitas Sumatera Utara
67
Tabel Analisis Sidik Ragam Panjang Tunas
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
Db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
0,14
0,18
0,52
0,65
1,48
0,14
0,04
0,10
0,02
0,03
7,70
1,98
5,74
4,11
2,48
2,48
**
tn
**
Keterangan
FK = 57,91
KK = 12,28%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
68
Lampiran 8. Umur Muncul Tunas (hari)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
12,00
13,00
-
12,00
10,00
10,00
10,00
13,00
-
13,00
10,00
103,00
11,44
12,00
12,00
12,00
14,00
11,00
12,00
12,00
14,00
11,00
110,00
12,22
Ulangan
III
14,00
-
14,00
13,00
-
14,00
13,00
12,00
-
10,00
11,00
101,00
12,63
IV
12,00
14,00
12,00
14,00
13,00
11,00
Total
Rataan
26,00
37,00
39,00
53,00
37,00
45,00
38,00
56,00
62,00
37,00
63,00
54,00
547,00
13,00
12,33
13,00
13,25
12,33
11,25
12,67
11,20
12,40
12,33
12,60
10,80
V
-
11,00
-
14,00
-
12,00
-
-
12,00
14,00
13,00
14,00
10,00
139,00
12,64
10,00
11,00
12,00
12,00
12,00
94,00
11,75
12,26
Tabel Analisis Sidik Ragam Umur Muncul Tunas
SK
Db
Perlakuan
B
1
J
5
B*J
5
Galat
33
Total
44
Keterangan
FK = 6649,09
KK = 10,25%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
3,33
22,50
1,91
52,17
79,91
3,33
4,50
0,38
1,58
1,82
2,11
2,85
0,24
4,14
2,50
2,50
tn
**
tn
Universitas Sumatera Utara
69
Lampiran 9. Jumlah Daun (helai)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
11,00
8,00
8,00
6,00
8,00
8,00
11,00
9,00
11,00
8,00
11,00
9,00
14,00
103,00
9,36
-
10,00
10,00
12,00
13,00
14,00
-
15,00
15,00
108,00
12,00
Ulangan
III
14,00
6,00
9,00
8,00
-
7,00
9,00
10,00
-
16,00
13,00
92,00
10,22
IV
10,00
12,00
9,00
8,00
8,00
6,00
Total
Rataan
24,00
54,00
32,00
37,00
26,00
36,00
28,00
61,00
53,00
32,00
68,00
68,00
519,00
12,00
10,80
8,00
9,25
8,67
9,00
9,33
12,20
10,60
10,67
13,60
13,60
V
-
17,00
-
13,00
-
9,00
-
-
13,00
10,00
12,00
11,00
13,00
112,00
10,18
15,00
11,00
9,00
17,00
13,00
104,00
13,00
10,64
Data pengamatan jumlah daun setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
I
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
II
-
-
3,39
2,92
2,92
2,55
2,92
2,92
3,39
3,08
3,39
2,92
3,39
3,08
3,81
34,36
3,12
-
3,24
3,24
3,54
3,67
3,81
-
3,94
3,94
31,68
3,52
Ulangan
III
3,81
2,55
3,08
2,92
-
2,74
3,08
3,24
-
4,06
3,67
29,15
3,24
IV
3,24
3,54
3,08
2,92
2,92
2,55
Total
Rataan
7,05
16,57
11,63
12,42
9,07
12,26
9,35
17,76
16,60
10,01
18,66
18,77
160,15
3,52
3,31
2,91
3,11
3,02
3,07
3,12
3,55
3,32
3,34
3,73
3,75
V
-
4,18
-
3,67
-
3,08
-
-
3,67
3,24
3,54
3,39
3,67
35,75
3,25
3,94
3,39
3,08
4,18
3,67
29,21
3,65
3,31
Universitas Sumatera Utara
70
Tabel Analisis Sidik Ragam Jumlah Daun
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
1,62
0,84
1,18
5,03
8,66
1,62
0,17
0,24
0,14
0,18
11,61
1,20
1,68
4,11
2,48
2,48
**
tn
tn
Keterangan
FK = 634,36
KK = 11,28%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
71
Lampiran 10. Jumlah Akar (buah)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
1,00
1,00
4,00
4,00
2,00
1,00
3,00
4,00
3,00
7,00
3,00
2,00
3,00
36,00
3,27
-
3,00
5,00
2,00
6,00
5,00
-
2,00
3,00
28,00
3,11
Ulangan
III
1,00
5,00
2,00
3,00
IV
2,00
4,00
4,00
3,00
2,00
1,00
-
4,00
4,00
5,00
-
3,00
4,00
31,00
3,44
Total
Rataan
3,00
17,00
11,00
14,00
6,00
11,00
10,00
24,00
25,00
9,00
13,00
16,00
159,00
1,50
3,40
2,75
3,50
2,00
2,75
3,33
4,80
5,00
3,00
2,60
3,20
V
-
3,00
-
6,00
-
2,00
-
-
6,00
3,00
3,00
3,00
3,00
34,00
3,09
5,00
5,00
3,00
3,00
3,00
30,00
3,75
3,15
Data pengamatan jumlah akar setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
1,22
1,22
2,12
2,12
1,58
1,22
1,87
2,12
1,87
2,74
1,87
1,58
1,87
20,97
1,91
-
1,87
2,35
1,58
2,55
2,35
-
1,58
1,87
16,59
1,84
Ulangan
III
1,22
2,35
1,58
1,87
-
2,12
2,12
2,35
-
1,87
2,12
17,60
1,96
IV
1,58
2,12
2,12
1,87
1,58
1,22
Total
Rataan
2,81
9,68
7,05
7,87
4,68
7,02
5,82
11,44
11,65
5,61
8,77
9,60
92,00
1,40
1,94
1,76
1,97
1,56
1,76
1,94
2,29
2,33
1,87
1,75
1,92
V
-
1,87
-
2,55
-
1,58
-
-
2,55
1,87
1,87
1,87
1,87
20,53
1,87
2,35
2,35
1,87
1,87
1,87
16,30
2,04
1,87
Universitas Sumatera Utara
72
Tabel Analisis Sidik Ragam Jumlah Akar
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
0,79
1,28
0,73
3,84
6,64
0,79
0,26
0,15
0,11
0,14
7,36
2,40
1,37
4,11
2,48
2,48
**
tn
tn
Keterangan
FK = 176,32
KK = 17,43%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
73
Lampiran 11. Panjang Akar (cm)
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
0,30
0,30
0,50
0,20
0,60
1,00
1,20
1,00
0,80
0,70
0,50
0,50
0,60
7,60
0,69
-
0,70
1,30
0,70
1,20
0,60
-
0,40
0,40
5,90
0,66
Ulangan
III
0,60
0,50
0,30
0,70
-
0,50
0,70
0,80
-
0,50
0,50
5,10
0,57
IV
0,80
0,30
0,40
0,60
0,80
1,00
Total
Rataan
1,40
2,00
1,20
2,30
2,50
4,60
2,20
4,70
3,80
1,40
2,70
3,30
32,10
0,70
0,40
0,30
0,58
0,83
1,15
0,73
0,94
0,76
0,47
0,54
0,66
V
-
0,40
-
0,40
-
1,10
-
-
1,10
0,70
0,60
0,80
0,70
7,80
0,71
0,90
1,00
0,30
0,50
1,10
5,70
0,71
0,67
Data pengamatan panjang akar setelah transformasi (x+0,5)1/2
Perlakuan
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
BIJ5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J4
B2J5
B2J6
Total
Rataan
I
II
-
-
0,89
0,89
1,00
0,84
1,05
1,22
1,30
1,22
1,14
1,10
1,00
1,00
1,05
11,92
1,08
-
1,10
1,34
1,30
1,30
1,05
-
0,95
0,95
9,78
1,09
Ulangan
III
1,05
1,00
0,89
1,10
-
1,00
1,10
1,14
-
1,00
1,00
9,28
1,03
IV
1,14
0,89
0,95
1,05
1,14
1,22
Total
Rataan
2,19
4,74
3,58
4,15
3,46
5,13
3,53
5,98
5,60
2,94
5,09
5,36
51,75
1,09
0,95
0,89
1,04
1,15
1,28
1,18
1,20
1,12
0,98
1,02
1,07
V
-
0,95
-
0,95
-
1,26
-
-
1,26
1,10
1,05
1,14
1,10
12,04
1,09
1,18
1,22
0,89
1,00
1,26
8,73
1,09
1,08
Universitas Sumatera Utara
74
Tabel Analisis Sidik Ragam Panjang Akar
SK
Perlakuan
B
J
B*J
Galat
Total
Db
JK
KT
F.Hit
0,05
Ket
1
5
5
36
47
0,02
0,15
0,40
0,24
0,80
0,02
0,03
0,08
0,01
0,02
2,88
4,58
12,05
4,11
2,48
2,48
tn
**
**
Keterangan
FK = 55,78
KK = 7,51%
*= nyata
**= sangat nyata
tn = tidak nyata
Universitas Sumatera Utara
75
Lampiran 12. Tahapan Pelaksanaan Penelitian
Sterilisasi Alat- Alat
Pembuatan Media
Persiapan Bahan Tanam
Persiapan Ruang Tanam
Penanaman
Pemeliharaan Eksplan
Pemanenan
Pengambilan Data
Universitas Sumatera Utara
76
Lampiran 13. Gambar planlet anggrekC.trianae
B1J1
B1J2
B1J3
B1J4
B1J5
B1J6
B2J1
B2J2
B2J3
B2J5
B2J6
B2J4
Universitas Sumatera Utara