KAJIAN PENCUCIAN KATION DAN ANION DARI ABU VULKANIS GUNUNG MERAPI DENGAN MENGGUNAKAN AIR GAMBUT DAN URINE SAPI.
KAJIAN PNNCUCIAX KATION DAN ANION DARI AAU
}.I'I,KANIS GUNUNG MDRAPI DENGAN },,IENGGUNAKAN
AIR GAMBUT OAN URTNE SAPI
OLEII
IIAI{!LTAS PERTAN'AN
TNIVIJRSITAS ANDAI,AS
KAJIAN PENCUCIAN K,\'[ION DAN ANION DARI ABU
VI]I,K NIS GI]NIJNG MtrRAPI DTINGAN MFJN(ICTJNAKAN
ATR (;AMBI]T T)AN IiRINF'SAPI
ABS'[ ILAK
u
PdL(Li,ir,
'db,s
Kajid &.turntr l:dion du
\ro
tbl,drlrk!r.n pda huln r!f
iD KLd\inlri Tmh ]rnMn
Trf$
Frktrri I'cnrian
I
r
lmbLt
Jad
Perritu ii bednirrn
wr. npitr h.d.riun j rritr
,oFDclljfiof4o a; ]]lLaF pr 3ru'r' rsdd )iia
qr
P.rrilmn s.rima h,uij!33
Yogri[rnr
tn
rl
d
bsLisn
rcdram 1nc!
i 36mgl. N1sr.r5 msir-. K r re m
dcngM rinc api. pcrln( iol mom
103231 ngr-. Nr ir9 ingL dar fosror i* m!,/1. Junrdr kiLm ei! rrtarut
\dim. q0 hffj |adr rb| llimjs (:
maing-nai! i(!iih 0 2r% d i oul cio .bu !ulkrfn sedaigkai Fdaabu !!llrin
(ri0 gd l00 g)r-anedirdsid.ie
r rze,1din lobr0,o r v rinis Jrnrrah Dag|esiu,i r,is lqLarur para a vufiuiJ
1dc5i
dsen Lriie npiiumrali M! Jaig
wktu. Dri pcDgflah morfotori
'd
beqeLembui! rEu
cki,ss
(buhhro
''
''
abu
:
lince) dr scbalis hjlny ! ditapri
'i
*d
vrtk
oLeh
is
banr
r. PENDATIULUAN
cnLirng api rEU R.ing discbur guntrng bc.api adalxh gunutg tang
lub g kcpundai scbagai lcmpa! kcluamy! m4ma dm ahu gas kc
p.mukui liumi h,donesi. mctrpu y.i 129 bMh eutrun! lpirlrifatal {kilar
ll% dari eururg ani dhril diduila (vai Be'nnclen, 1970) Meiurut *cbsirc
mcnpunyli
nuscum geologi(2006) scluruh gunlng apilcGsbut b.ra& dal.hjalur tcktonik
yang mcnanjane muiaidari Puleu Sumarera
lawa NuvTenggara. Kcp. Bandq
llaldahoa datr Kef. Srign T.kud yotrg menen,pari tp€.enam dari lr'.s &raEf
cuiurg Merapi adalah slah sluguDutr! j_atrg masih akiilrmsbcrada dl
tulau la*! di perbalaqn pmpinsi JNa lengah d Yogyakana. Scjak bulan
April 2006 grnung M.npi sudah nieDunjukkrn tanda landd alan mclerls
kembali Pada
tai$al l5
Mci 2006. guiung Nlcnpi akhimya meierus (Konpas.
l6 Mci 2l]l]6). L.lussr gunuigMdapi ini Nctrlclua*an hujanabL !Llliadik dari
luncutun awan paDas, marc.ialpadal dan lava.
Do.mh gunune api nffupakaD salah saru daerrh yrne subur lx.cna pada
dadnh inibaiyak ditemui lanah dcng.n bahai induk abu
(1993)
hah
lulkann
vulkafis di lndorcsia unund)x bcrasal dari pcriode
kuater reAicr
dcnean beragam bahan induk yang
Luas Tanah inl
d
lndon.sid s.k[ar 6,5
j
MenururTatr
[uan
bcftsldaril.lusn
ah!
SuDUne api.
a lla yang resebar di daenh ]laenh
vulkan dan merupakrn hnan yane mcmiliki polcnsi tin8gi unuk nengharilkan
pr.ddsi p,,n!niln (i.e'nbagx
Pcnclitian Tanah. 1972)
|ada sur rcrjedi crunsi gununs api. abu vtrlkuis ak.n ro6.bar menurupi
vullari! ini. mcmilikikandutrSar [ation dan
adioi akan teiaDi padr dbtr vulkanis ini tidak todapat bahrn organik Abu
|re.mlkran ranah d
sellumyr
Abtr
v0lkaiis y.ng telah menurupi pcnntrkaxtr lanah.
den a[an
'rngrl.fri
mcmbrdt,k
taii[
prosos pe]apukan
'ncnrpakoD
bahaf ifduk hnrh
bnah lika b$entuk ban
batu, akan
se0eni Enrisol dan thlam pro\cs pcrkcmbMgamya akrf
mombLnrut lncopticok. Andisols dai lika terus men-sahmi perlcnbaigan laijut
akxi rgb.iluk menjadi Ullisols dan O\i$L Abu lulkann irl akaf
memkntuk hnah Andisol. :lan tetrpi tidak $mua pelaptrkai daa abu iri akrn
nraka
.mbrnLukr..a[ Afdiin lchpijug. xlai
Nidlln
c]nbcntuk
bfrh
trnah Lrii
scpcnL: lmeCtis.ldan Enr sol.
Lcbih drri 600/. hrsl NmrhrD
llfu'S
al]i
h
bentrLl rbu. .indc..
lelat
rulkMdanpnoklrdik(All.nd.nllajek, 1939) Peaptrkkan-qehsvulkmi.iakai
nrDbebxrlai Ca. Nlg. K. Si.,^l d.r fc. Cc vg. K neruPrlr [t]on kanotr
basa yrn-q nrna karion ini n drh linr dan enga! mudah tercu.l scdeslan Si.
nrdo[ rercu.i dai akatr ]nciS.fdaf 0rdr h..lzrr ran.h. daiiiltr
keriga drf initidak diilxrol.h arm arm or-lanil. mals kcriSa unsur iniakan
bcfl[si dengan oksgef. hid.ogcn datr on sehirgg] rlm m.mbc tuk n r.tul
Aldrn
l.e rldnk
KanJung.n ko.n,n brsr
dtn mdcial )rtr! dike uar[a1 oleh sunud3 q)
rdx[ sealu sani kaEn] aJan]x
pcrb.daan katdungan minc.al pcd)rsrn ahtr
vtrll]nis d.n akar memb.riLid pciea,lh
r-atr! adr disckirar SLnlng knebL
.
y
3 he$eda ie.hrJ.p ramh !u krni[
FLanlis (2006).
melakuke p.nclnlai dengan
nc lgumkrn rbL vtrlkar s glfungTrL.ng ! i! dlambils.relah upsipadarahfn
2l]0t Abu vullaiis ni. diinktrbxsi d.ngon lriah ADdisoL. CJsisol datr Ljltirn
scterh irl dndcsi dengan pcldtur taie b.A.da )'rirtr rn b.bxs iod Lhi Mm
olsalat Kandligai ldn,n bxsl pada air lcachingita ltbih rlieei hlll
dib.f diigkm dengan.ir po i'iJ_l
DrlaD, prosos p.la|ukrn dipenukan prlairr scpcni asamism orgaiik
Nlcirnr llxdo{ic$o (l01rl). rnn
rlm
organil
akii rn.nhrrtr rer lii)a
p.laplka' brhxn induk rhing-sr xkat m.mpcngaruhijum ah ltdion karloi bae
Jaieadr di da[m un.lr. lrnrh gambur r..bcnt'k dm han] de[.rnpsi\] btmr'
brhrn o.gatrik sspeni rlaun. ranring. semrk belukr dai laii-laln. yaig
h..1. lshg drlJn ltcNpdar r hai dan daLtrnr nLxsrnx aiacroh lafrh grmbd
ini. frc.rl ik ksmrmpuxi trtrtuk niefrhan a; lrg rinlsi schirgBa Prda laha
rn!rng bxnJ_r[
-0nbur s.rirg rerg.nrigdcnlar
Mciuni lan (19s0) oirlrmhtrtmengandln-qasam hrna!dan
An grnrbrr ren,i ilti hndu
xtr dan (clanlan
Laiduigaf
\rg
ior
!i|
olslcf rkai
irn yrdg
J-ans ada pada
!;
oda
ioD
)rng
r.fdah L.npc
rm
tur ud.m.
lulva{
t.trrFrrlu.
Dremherikan pensanh r-.ng bcrbcda terhaJap
|adr rn srn]htrl tun\.it s
ion K. ira. (ra dan
g.nbN ju8a akai rnemDengartrhijtrnlah asam{em
KF,SIMPIJI,AN DAN SARAN
5,1K.simtulan
Dri
L
pcnclilia.
yde
tclah dilahukb, da!.t
dimbil
bebe.apa resimpulan
Abu vulkmis gunu.g dempi Yogyakdrtemtiuk kcdalsn ripe andesilik vang
nreniliki SiO, \ebdlak
Hro
j.ll,
64 J.1
%
P ler\edia 6100 ppm,
Abu ini meniliki KTK 2 00 nicrloo s.
tH
carld 8951 ne/j00 g, Mgrld ll.'19 me/!00
s, Kdd l5rl nr./1110 s dd Na-dd Lll mcr100 ! Sedangktur air eafrbrr
merutale pelaru! )ds mcmiliki pll 6.91. C! 5lt6 nc/L. ME 2.15 me/L. K
l.29.ra/l, Na 2.,18 mg/L dh Lnnr 014 ne/L. Sebalitnla ddngd urine sati.
pclmr ini meniliki pll8.?9. Ca I 93 hg/t, Me 32.97 mS''|, K 1032 84 mg/L.
Nj I117.9 mgl da. lnstnr 7.68 mgrl
Jumlan kahiun
ymgrerlmt sclana t0 haripad:3bu!ulkdis250 s dan
500 g
lang dncrcsi dengan an sdnbul adalah 025% (1500 ppnt dari bhl CaO.bu
lulkdG. S.dangkan pada rbu lulkdis yang dneBi dcnem urine safi kalsium
ldr!
lerlarut pada abD vulkann 250 g Fdalah 1.58% (15800
(11200 ppn)
ddi
toral CraO pdda abu vulkanis 500
nagncsiLm yang Enarur pada xbu \ulkmis 250 g
dcnsd urnie
sapi
Sedbgkd Junlah
dd
t00 e yang diletesi
0.02% (200 ppm) ddi
lir embul adalah seb€sd 0.01% (100 ppm) d
MgO abu lulk.nis Pada abu vulkah 150 s dan
denso
rotal
s
pfn) dd I 1l%
500
jumli} Ms lms lerlrut nding m6ing
a ydg
direresi
0.1:l% (1300 lpm)
db P rescdia a6u
karion-karion du anion yang
Abu vulkmis serelai 90 hari teriadi peningkald pH. KTK
alibat pcnbcdan air s@but tersblt sehineea
ada pdd. abu vulkanis nreni.gkll
Dai pengrmdtm dorlilogi ,bu
dilatuk . dilclanui balwa abu
\ulka.islemldldnenilili b.beraprbcnluk buri.amydantara lani l) lempens.
1) sumpal bersudur.:l) gufrpal nembuht, 4) granular. dd 5) limc. selain ilu,
sebasian dan burtun lhu vulkanis ini Dcmpunlai pcmuhad lanc
vulkanG yans
12
bergelembus ltou cehngm (bubble surfoe)
vulkmis ini dilaphi oleh
b$d
non
ds
sebasidn lain pemukGn abu
hst2lin.
52.S*rn
Pmbenm air smbut rld uine sapi dapat nenperliharkd p€rbed@ jumla,h
kation dm $ion yms r€dapal pada abu Mlk G suuns Merali Hal ini dapdr
da eion yde tddaPat pada air pon dd tr leachinsnta.
Akan tebpi mNih p€du dilalulm lasi penelilid lojulm. hal ini ditarenate
pmuud jmlah kalion dd mion yms dip€roleh setiap bulm.ya tidollah konsh
s€hinssa dibuluhlm {akru yang tebih lma lagi mlri( nelgmati pendD dan
dilihar pada
jwlrn
kation
kenaikh karion bsa
dm
ion ymg lerdapat pada air pori dm air
l@hing
DAFTAR PUSTAKA
,\trotri'n 1006 AftLkel. h!ro:/nvwgeociries.com/mulrlqcenlnSlCollS!
eununshh
[17 DeseDnxr 20061
Adonim 2006 Anikel.
hnp./Avikipedia/gunutrmeraoiinJoncriacnsiklopedia
b.bsbedahaeindoncsia htm Il0 Dese'nber
ADoni'n 2007
Arlile! htp/
q4J!lo|.dia hlm
20061
Wilipcrlit^mho iawlkipedir the licc
L6 April2007l.
j,
1931. D.saFDer I mu lanah Ptuyck Pciiiekalan drn
Pcn8cmhngan Peguruai Tineei. IINAND Padane 165hrl
hnad.
ALlef.BL-rndBF Haj.k 1989 Minen!Orcu.rncc
in
SoilEnvioinc
Aminuddin. 2000 PeneeL{nahu Limb:nTcm,h. Univc$iusTdbuka.
. SSS A
lakan! l5
Buckfr.n.nd B6dy 1931. Th. Nrturc xnd ltupcdi.s ofsoik Thc \'lacn llar
compiny. Ne{ Y.rk.597 hrl.
Iloekhold van. 1792. RclaNvad ccn roght nardcn Bdndcidcn bc4oplava (den
Merapi) l7l3 iuli 1736 ci 9/10 dueunus 1?36. Batuv. Ccnoot. V$h. 6.
r)ahtgre,,
sriguq lgolini.
200,1.
The Narure, pNpedis lnd Manage,nenr
.t
Fiatrtn.D.2006. Lop.raf llasilPefe irian Lnju Pclaptrkkan Kimia Dcbu vulkrnis
C TaLanedatr Petrgaruhtrya T.Aadap Prossse Pemhentuk[ar Mineralli]l
N.n-Krhhlin. UNAND. Pad.ng ?5 hal
Fia is.D 2003.Dikkr Kuliah M..loL.si dan Krasilikasi Tanah. U\AND.
c
camust. A cour8atrdl_ P c Mos*nd-Bcdnommier. P. M. Vincenr. 2000.
Merapi ((renftl rava_ ridorcsi.): An .urtine of rhe srructuml and
mrgmrn,logicr evo triion. trith . lpecill eDrphasis !o rh.
'najor
nyrncla{ic eve s rouaDl Olvolc.n.krer afd Ccothemal Rcs...h :j
Hrkim,
M l-ubis, S C Nugroho.Saut. M.A Diha. Co B]n
Ilong.I936 Dasar drw llnruTan.h Univcrids Lamp ig.433hrL
\.,M.Y Nla[pa,
Hrnafiah. K
A
200,1
A
Dretsl)asr jlnu Tan.n
Raja Crafindo
PcN&. JatGtu.
}.I'I,KANIS GUNUNG MDRAPI DENGAN },,IENGGUNAKAN
AIR GAMBUT OAN URTNE SAPI
OLEII
IIAI{!LTAS PERTAN'AN
TNIVIJRSITAS ANDAI,AS
KAJIAN PENCUCIAN K,\'[ION DAN ANION DARI ABU
VI]I,K NIS GI]NIJNG MtrRAPI DTINGAN MFJN(ICTJNAKAN
ATR (;AMBI]T T)AN IiRINF'SAPI
ABS'[ ILAK
u
PdL(Li,ir,
'db,s
Kajid &.turntr l:dion du
\ro
tbl,drlrk!r.n pda huln r!f
iD KLd\inlri Tmh ]rnMn
Trf$
Frktrri I'cnrian
I
r
lmbLt
Jad
Perritu ii bednirrn
wr. npitr h.d.riun j rritr
,oFDclljfiof4o a; ]]lLaF pr 3ru'r' rsdd )iia
qr
P.rrilmn s.rima h,uij!33
Yogri[rnr
tn
rl
d
bsLisn
rcdram 1nc!
i 36mgl. N1sr.r5 msir-. K r re m
dcngM rinc api. pcrln( iol mom
103231 ngr-. Nr ir9 ingL dar fosror i* m!,/1. Junrdr kiLm ei! rrtarut
\dim. q0 hffj |adr rb| llimjs (:
maing-nai! i(!iih 0 2r% d i oul cio .bu !ulkrfn sedaigkai Fdaabu !!llrin
(ri0 gd l00 g)r-anedirdsid.ie
r rze,1din lobr0,o r v rinis Jrnrrah Dag|esiu,i r,is lqLarur para a vufiuiJ
1dc5i
dsen Lriie npiiumrali M! Jaig
wktu. Dri pcDgflah morfotori
'd
beqeLembui! rEu
cki,ss
(buhhro
''
''
abu
:
lince) dr scbalis hjlny ! ditapri
'i
*d
vrtk
oLeh
is
banr
r. PENDATIULUAN
cnLirng api rEU R.ing discbur guntrng bc.api adalxh gunutg tang
lub g kcpundai scbagai lcmpa! kcluamy! m4ma dm ahu gas kc
p.mukui liumi h,donesi. mctrpu y.i 129 bMh eutrun! lpirlrifatal {kilar
ll% dari eururg ani dhril diduila (vai Be'nnclen, 1970) Meiurut *cbsirc
mcnpunyli
nuscum geologi(2006) scluruh gunlng apilcGsbut b.ra& dal.hjalur tcktonik
yang mcnanjane muiaidari Puleu Sumarera
lawa NuvTenggara. Kcp. Bandq
llaldahoa datr Kef. Srign T.kud yotrg menen,pari tp€.enam dari lr'.s &raEf
cuiurg Merapi adalah slah sluguDutr! j_atrg masih akiilrmsbcrada dl
tulau la*! di perbalaqn pmpinsi JNa lengah d Yogyakana. Scjak bulan
April 2006 grnung M.npi sudah nieDunjukkrn tanda landd alan mclerls
kembali Pada
tai$al l5
Mci 2006. guiung Nlcnpi akhimya meierus (Konpas.
l6 Mci 2l]l]6). L.lussr gunuigMdapi ini Nctrlclua*an hujanabL !Llliadik dari
luncutun awan paDas, marc.ialpadal dan lava.
Do.mh gunune api nffupakaD salah saru daerrh yrne subur lx.cna pada
dadnh inibaiyak ditemui lanah dcng.n bahai induk abu
(1993)
hah
lulkann
vulkafis di lndorcsia unund)x bcrasal dari pcriode
kuater reAicr
dcnean beragam bahan induk yang
Luas Tanah inl
d
lndon.sid s.k[ar 6,5
j
MenururTatr
[uan
bcftsldaril.lusn
ah!
SuDUne api.
a lla yang resebar di daenh ]laenh
vulkan dan merupakrn hnan yane mcmiliki polcnsi tin8gi unuk nengharilkan
pr.ddsi p,,n!niln (i.e'nbagx
Pcnclitian Tanah. 1972)
|ada sur rcrjedi crunsi gununs api. abu vtrlkuis ak.n ro6.bar menurupi
vullari! ini. mcmilikikandutrSar [ation dan
adioi akan teiaDi padr dbtr vulkanis ini tidak todapat bahrn organik Abu
|re.mlkran ranah d
sellumyr
Abtr
v0lkaiis y.ng telah menurupi pcnntrkaxtr lanah.
den a[an
'rngrl.fri
mcmbrdt,k
taii[
prosos pe]apukan
'ncnrpakoD
bahaf ifduk hnrh
bnah lika b$entuk ban
batu, akan
se0eni Enrisol dan thlam pro\cs pcrkcmbMgamya akrf
mombLnrut lncopticok. Andisols dai lika terus men-sahmi perlcnbaigan laijut
akxi rgb.iluk menjadi Ullisols dan O\i$L Abu lulkann irl akaf
memkntuk hnah Andisol. :lan tetrpi tidak $mua pelaptrkai daa abu iri akrn
nraka
.mbrnLukr..a[ Afdiin lchpijug. xlai
Nidlln
c]nbcntuk
bfrh
trnah Lrii
scpcnL: lmeCtis.ldan Enr sol.
Lcbih drri 600/. hrsl NmrhrD
llfu'S
al]i
h
bentrLl rbu. .indc..
lelat
rulkMdanpnoklrdik(All.nd.nllajek, 1939) Peaptrkkan-qehsvulkmi.iakai
nrDbebxrlai Ca. Nlg. K. Si.,^l d.r fc. Cc vg. K neruPrlr [t]on kanotr
basa yrn-q nrna karion ini n drh linr dan enga! mudah tercu.l scdeslan Si.
nrdo[ rercu.i dai akatr ]nciS.fdaf 0rdr h..lzrr ran.h. daiiiltr
keriga drf initidak diilxrol.h arm arm or-lanil. mals kcriSa unsur iniakan
bcfl[si dengan oksgef. hid.ogcn datr on sehirgg] rlm m.mbc tuk n r.tul
Aldrn
l.e rldnk
KanJung.n ko.n,n brsr
dtn mdcial )rtr! dike uar[a1 oleh sunud3 q)
rdx[ sealu sani kaEn] aJan]x
pcrb.daan katdungan minc.al pcd)rsrn ahtr
vtrll]nis d.n akar memb.riLid pciea,lh
r-atr! adr disckirar SLnlng knebL
.
y
3 he$eda ie.hrJ.p ramh !u krni[
FLanlis (2006).
melakuke p.nclnlai dengan
nc lgumkrn rbL vtrlkar s glfungTrL.ng ! i! dlambils.relah upsipadarahfn
2l]0t Abu vullaiis ni. diinktrbxsi d.ngon lriah ADdisoL. CJsisol datr Ljltirn
scterh irl dndcsi dengan pcldtur taie b.A.da )'rirtr rn b.bxs iod Lhi Mm
olsalat Kandligai ldn,n bxsl pada air lcachingita ltbih rlieei hlll
dib.f diigkm dengan.ir po i'iJ_l
DrlaD, prosos p.la|ukrn dipenukan prlairr scpcni asamism orgaiik
Nlcirnr llxdo{ic$o (l01rl). rnn
rlm
organil
akii rn.nhrrtr rer lii)a
p.laplka' brhxn induk rhing-sr xkat m.mpcngaruhijum ah ltdion karloi bae
Jaieadr di da[m un.lr. lrnrh gambur r..bcnt'k dm han] de[.rnpsi\] btmr'
brhrn o.gatrik sspeni rlaun. ranring. semrk belukr dai laii-laln. yaig
h..1. lshg drlJn ltcNpdar r hai dan daLtrnr nLxsrnx aiacroh lafrh grmbd
ini. frc.rl ik ksmrmpuxi trtrtuk niefrhan a; lrg rinlsi schirgBa Prda laha
rn!rng bxnJ_r[
-0nbur s.rirg rerg.nrigdcnlar
Mciuni lan (19s0) oirlrmhtrtmengandln-qasam hrna!dan
An grnrbrr ren,i ilti hndu
xtr dan (clanlan
Laiduigaf
\rg
ior
!i|
olslcf rkai
irn yrdg
J-ans ada pada
!;
oda
ioD
)rng
r.fdah L.npc
rm
tur ud.m.
lulva{
t.trrFrrlu.
Dremherikan pensanh r-.ng bcrbcda terhaJap
|adr rn srn]htrl tun\.it s
ion K. ira. (ra dan
g.nbN ju8a akai rnemDengartrhijtrnlah asam{em
KF,SIMPIJI,AN DAN SARAN
5,1K.simtulan
Dri
L
pcnclilia.
yde
tclah dilahukb, da!.t
dimbil
bebe.apa resimpulan
Abu vulkmis gunu.g dempi Yogyakdrtemtiuk kcdalsn ripe andesilik vang
nreniliki SiO, \ebdlak
Hro
j.ll,
64 J.1
%
P ler\edia 6100 ppm,
Abu ini meniliki KTK 2 00 nicrloo s.
tH
carld 8951 ne/j00 g, Mgrld ll.'19 me/!00
s, Kdd l5rl nr./1110 s dd Na-dd Lll mcr100 ! Sedangktur air eafrbrr
merutale pelaru! )ds mcmiliki pll 6.91. C! 5lt6 nc/L. ME 2.15 me/L. K
l.29.ra/l, Na 2.,18 mg/L dh Lnnr 014 ne/L. Sebalitnla ddngd urine sati.
pclmr ini meniliki pll8.?9. Ca I 93 hg/t, Me 32.97 mS''|, K 1032 84 mg/L.
Nj I117.9 mgl da. lnstnr 7.68 mgrl
Jumlan kahiun
ymgrerlmt sclana t0 haripad:3bu!ulkdis250 s dan
500 g
lang dncrcsi dengan an sdnbul adalah 025% (1500 ppnt dari bhl CaO.bu
lulkdG. S.dangkan pada rbu lulkdis yang dneBi dcnem urine safi kalsium
ldr!
lerlarut pada abD vulkann 250 g Fdalah 1.58% (15800
(11200 ppn)
ddi
toral CraO pdda abu vulkanis 500
nagncsiLm yang Enarur pada xbu \ulkmis 250 g
dcnsd urnie
sapi
Sedbgkd Junlah
dd
t00 e yang diletesi
0.02% (200 ppm) ddi
lir embul adalah seb€sd 0.01% (100 ppm) d
MgO abu lulk.nis Pada abu vulkah 150 s dan
denso
rotal
s
pfn) dd I 1l%
500
jumli} Ms lms lerlrut nding m6ing
a ydg
direresi
0.1:l% (1300 lpm)
db P rescdia a6u
karion-karion du anion yang
Abu vulkmis serelai 90 hari teriadi peningkald pH. KTK
alibat pcnbcdan air s@but tersblt sehineea
ada pdd. abu vulkanis nreni.gkll
Dai pengrmdtm dorlilogi ,bu
dilatuk . dilclanui balwa abu
\ulka.islemldldnenilili b.beraprbcnluk buri.amydantara lani l) lempens.
1) sumpal bersudur.:l) gufrpal nembuht, 4) granular. dd 5) limc. selain ilu,
sebasian dan burtun lhu vulkanis ini Dcmpunlai pcmuhad lanc
vulkanG yans
12
bergelembus ltou cehngm (bubble surfoe)
vulkmis ini dilaphi oleh
b$d
non
ds
sebasidn lain pemukGn abu
hst2lin.
52.S*rn
Pmbenm air smbut rld uine sapi dapat nenperliharkd p€rbed@ jumla,h
kation dm $ion yms r€dapal pada abu Mlk G suuns Merali Hal ini dapdr
da eion yde tddaPat pada air pon dd tr leachinsnta.
Akan tebpi mNih p€du dilalulm lasi penelilid lojulm. hal ini ditarenate
pmuud jmlah kalion dd mion yms dip€roleh setiap bulm.ya tidollah konsh
s€hinssa dibuluhlm {akru yang tebih lma lagi mlri( nelgmati pendD dan
dilihar pada
jwlrn
kation
kenaikh karion bsa
dm
ion ymg lerdapat pada air pori dm air
l@hing
DAFTAR PUSTAKA
,\trotri'n 1006 AftLkel. h!ro:/nvwgeociries.com/mulrlqcenlnSlCollS!
eununshh
[17 DeseDnxr 20061
Adonim 2006 Anikel.
hnp./Avikipedia/gunutrmeraoiinJoncriacnsiklopedia
b.bsbedahaeindoncsia htm Il0 Dese'nber
ADoni'n 2007
Arlile! htp/
q4J!lo|.dia hlm
20061
Wilipcrlit^mho iawlkipedir the licc
L6 April2007l.
j,
1931. D.saFDer I mu lanah Ptuyck Pciiiekalan drn
Pcn8cmhngan Peguruai Tineei. IINAND Padane 165hrl
hnad.
ALlef.BL-rndBF Haj.k 1989 Minen!Orcu.rncc
in
SoilEnvioinc
Aminuddin. 2000 PeneeL{nahu Limb:nTcm,h. Univc$iusTdbuka.
. SSS A
lakan! l5
Buckfr.n.nd B6dy 1931. Th. Nrturc xnd ltupcdi.s ofsoik Thc \'lacn llar
compiny. Ne{ Y.rk.597 hrl.
Iloekhold van. 1792. RclaNvad ccn roght nardcn Bdndcidcn bc4oplava (den
Merapi) l7l3 iuli 1736 ci 9/10 dueunus 1?36. Batuv. Ccnoot. V$h. 6.
r)ahtgre,,
sriguq lgolini.
200,1.
The Narure, pNpedis lnd Manage,nenr
.t
Fiatrtn.D.2006. Lop.raf llasilPefe irian Lnju Pclaptrkkan Kimia Dcbu vulkrnis
C TaLanedatr Petrgaruhtrya T.Aadap Prossse Pemhentuk[ar Mineralli]l
N.n-Krhhlin. UNAND. Pad.ng ?5 hal
Fia is.D 2003.Dikkr Kuliah M..loL.si dan Krasilikasi Tanah. U\AND.
c
camust. A cour8atrdl_ P c Mos*nd-Bcdnommier. P. M. Vincenr. 2000.
Merapi ((renftl rava_ ridorcsi.): An .urtine of rhe srructuml and
mrgmrn,logicr evo triion. trith . lpecill eDrphasis !o rh.
'najor
nyrncla{ic eve s rouaDl Olvolc.n.krer afd Ccothemal Rcs...h :j
Hrkim,
M l-ubis, S C Nugroho.Saut. M.A Diha. Co B]n
Ilong.I936 Dasar drw llnruTan.h Univcrids Lamp ig.433hrL
\.,M.Y Nla[pa,
Hrnafiah. K
A
200,1
A
Dretsl)asr jlnu Tan.n
Raja Crafindo
PcN&. JatGtu.