Talun Tatanen Urang Sunda.
· --t---------...- -------_ ._ -,
o Senin
a n gS u n d a
U
anu
ta ra n a
is tila h
ta lu n
te h
ta lu n
d ip a k e
ku
anu
ku
buahan
anu
um um a
deui
L e u w ih
b ia s a
ru p a
ta ta n g k a la n
di
K usabab
is tila h
k itu ,
k iw a ri
m a n g ru p a
keun
kebon
is tila h
m a h ta lu n
b ia s a n a
ta p i
d is u s u n
d ic a m p u r
tu tu w u h a n
sabab
k itu
ta lu n
n g a h a s ilk e u n
ngan
s o s ia l e k o n o m i
tin a
p ro d u k si
ti m a n g fa a t
te u
p e rm a n e n
ku
d iro ta s i.
anu
b ia s a
d ib u k a
(a g ro ),
s a p e rti
Ku-
h e ra n
re h n a
k a u n tu k a p a ta n i
p e p e la k a n ,
e k o lo g i s a p e r-
le u w e u n g
um um -
d is e b u t
N u ru tk e u n
Sunda
hum a
s a ja ra h ,
a s a ln a
a n u d iro b a h
n g a d a p ta s ik e u n
duk
anu
ta lu n
d iw a n g u n
k u p a ra
kana
beuki
ta lu n
m a n g ru p a
m e s a t.
p a ra
ju m la h
b e u k i ta m b a h
pasar
di
tin a
je u n g
k itu ,
K u k itu n a
s is te m
kakayon
n y a e ta
d ia d a p ta s ik e u n
kana
zam an,
S is te m
hum a
a s li m a h
Sunda
a rn p ir
tu m p e s .
d i T a ta r
m a s ih
guyub keneh
K asepuhan
H a lim u n ,
di
K a c u a li
k u U ra n g
w ew engkon
C is o lo k
k iw a ri
Sukabum i
G unung
je u n g
a n ta ra n a
a lb a s ia h
tis u k
(D u rio
T a lu n
p ik e u n
aya
di
je u n g
s is i
kam pung
a w in a
ha
tia p
kakayona
nyacar
ru n g k u n
s a p e rti
b in ih
ja d i
kacang
N aon
d itu tu h a n .
h e u la ,
n y e ta
aw i
ru n g k u n -ru n g k u n
a ta w a
ro a y .
D in a
B ia s a n a
m e la k
m e la k
le u n c a .
tin a
b o n te n g
b a ris a n
ngagem uk
k a lia n ,
d ip u p u k
ku
dang,
b ia s a
p a ta n i
je u n g
U re a
n g a b e rs ih a n
b ia s a n a
L a ju , n g e d u k
u la h
m e la k
a ta w a
le u n c a
di
b o n te n g .
m upuk
p e p e la k a n
anu
s a lia n
le b u
je u n g
pupuk
kan-
oge
d ib e re
pupuk
NPK
m e u li
p ik e u n
m ia ra
kebun
ku
le u n c a
p e la k k e u n
m eunang
S a te ru s n a ,
k u le b u
m in g g u
d ite ru s k e u n
je u n g
tia p
b o n te n g ,
p e te ta n
ro a y
ku
aw i
tu tu ru s
T ilu
di
anu
d ite ru s -
d ip u p u k
C a ra n a
m in d a h k e u n
kadua
b in ih
ku
L a ju ,
d in a
b a ris a n
lia n g
p a n g ip u k a n
a n ta ra
ro a y ,
kandang.
re n g se
je u n g
ru n g k u n -
tia p
pupuk
D in a
saencan
a n ta ra
nuar
kandang.
ro a y o g e b ia s a
n y a e ta
k ira -k ira
pupuk
b o n te n g
s a p e rti
iis i
aya dua
d itu tu p
s is a -s is a
m e la k
di
di
ro a y
s ik i ro a y . L ia n g
m e la k
ku
di
tu ru s
re n g se
nang-
s a g a la
genep
tia p
s a m in g g u
g a le n g a n
.
aseukan
d iis i s ik i ro a y te ru s
d ic a m p u r
d ip e la k
h u ja n
M e la k
keun
je u n g
anu
lia n g
h a s il n g a d u ru k
je u n g
d itu a ra n
T a lu n
nyacar
ju k u t.
tia p
m e la k
m e la k
b ia s a n a
usum
s ik i ro a y , je u n g
le b u
a n ta ra
R oay
O k to b e r-N o p e m b e r.
enggeus
p in -
d itu a ra n
je u n g
ro a y .
le u n c a .
la ju
s a p e rti
b u la n
lia n g
(P a ra se -
p e p e la k a n ,
n g a m im itia n
tilu
ti
kebon,
d in a
b ia s a n a
ta li
je u n g
n y ia p k e u n
ru p a -ru p a
(G ig a n -
T a p i,
a w in a
m ager
n g a b e rs ih k e u n
b in ih ,
tu a ra n ,
R engse
(H ib is c u s
lu a s n a
a ta w a
m e la k
anu
di w ew engkon
k a lu a rg a .
ta n g k a l-ta n g k a l
n g a ra ra d
k e b u n ,'
tu tu ru s ,
k a tu t
ta n g k a l-ta n g k a l
anu
d ite ru s -
p ik e u n
b ia s a n a
hususna
d itu a ra n
nancebkeun
je u n g
kebon.
n u a r,
n y ia p k e u n
ta n e u h
re m p e g ,
S e p te m b e r
d ija d ik e u n
p a ta n i
n g e p ra k
n y a e ta
b u la n
p e p e la k a n .
je u n g
m a c u la n
s p e c io s a ),
d in a
ku
d ik o re d
ngaganggu
kana
supaya
ti
p a sa r.
kebun,
ju k u tn a
p e p e la k a n
di
Mangle No. 2349
10
K lln ln ,.,.H l1 " ,,~ "
nnn~"
7.011
•
d ig u n -
b ia s a
n y a e ta
h e te ro p h y la )
ta u n
pupuk
nyacar
s a te ru s -.
d i le u w e u n g ,
n g a d u ru k
p ik e u n
g a ra rin g
anu
n g ip u k ,
(A re n g a
aw i guyubna
tia p
s is a
poe
s is a
z ib e trh in u s ).
kakakayona,
0 ,4
(P a rk ia
(A rto c a rp u s
kebon,
gom bong
oge
kaw ung
oge
S a n a ja n
fa lc a ta ria ),
n a ta ), p e u te u y
ka
A g u s tu s
anu
s e je n a
m a c ro p h y llu s ),
p a ta n i
s a g a la p a ro b a h a n
d ip ig a w e
di
ria n th e s
S o re a n g
s is te m
hum a
v e rtic ila ta ).
jig a n g a h u m a
n y a e ta
aw i
aw i
a w i d ia n te p -
supaya
n a d id u ru k ,
hen-
K usabab
a w i a te r
je u n g
(G ig a n to c h lo a
ta ta r
ekonom i
a p u s),
ta lu n
aw i
S is a -s is a
n y a e ta
a w i.
s a p e rti
d a u n -d a u n
di
ku panon
B e re s
ta lu n
re m p e g d i ta lu n
a w i,
a te r),
la h a n
pendu-
anu
sakabehna.
kapanasan
keun
d ib u k a
a w i?
w ae
dukeun
kebon.
ta lu n
s a p e rti
saukur
ta n g k a l-ta n g k a l
d u tu a r
n u a r,
d is e -
ta lu n
b ia s a
ta lu n
(G ig a n to c h lo a
kadu
na.
anu
ta p i
nuar
ngan
d ib u k a
S a b a lik n a
n y a e ta
a n ta ra n a
to c h lo a
a ra n g
d ija d ik e u n
ta lu n
ta ta n g k a la n
ta lu n
p e rm a n e n
a ta w a
kebon.
di
a n u b ia s a
je u n g
d itu tu h a n ,
keun
n y a c a r.
deui ku nuar
b e d a je u n g
b u a h -b u a h a n
d ib e d a -
T a lu n
p e rm a n e n
C o n to n a
b is a
a w i b ia s a n a
L e b u -le b u
M a ja la y a ,
ie u
b ia s a d is e b u t
ta ra
d ija d ik e u n
nga-
a ta w a
h e n te u
kebon
b ia s a
d iS o re a n g je u n g
p e rm a n e n
p e p e le k a n
budaya
m a n g fa a t
ta lu n
ta lu n
U ra n g
ru p a -ru p a
e k o lo g i
ta lu n
a s li
(fo re s try ).
ru p a -ru p a
ta p i o g e m e re
but
m ake
kakayon
m a ta k
S o re a n g
s is a -s is a
d ite ru s k e u n
ta ta n g k a la n
b ia s a n a
di
B andung.
anu
a y a 2 ru p a , n y a e ta
s a h a jije n is
p e p e la k a n
h e n te u
ru p a -
n u ru t-
ku
w a rg a
keun
m odem
ku
le u w e u n g
N u ru tk e u n
la h a n
s is te m ta lu n
la n ta ra n a
di
K a b u p a te n
ta lu n
a ta w a
S a m a la h
tra d is io n a l'
M a rg a
w ew engkon
M a ja la y a ,
d i .w ew en g k o n
m e u re u n
e lm u p a n g a w e ru h
'a g r o f o r e s t r i
Sunda.
te h
s a la h
b is a d is a k s i-
Minggu
n g u m p u lk e u n
a w i. N u a r
guyub
desa
0
B e re s n y a c a r
Sunda.
k u w a rg a
g a ra p
kam pung
b u a h -b u a h a n
te h k a a s u p
ra d a
U ra n g
ta lu n
d ip ig a w e
ta lu n
kakayon,
d ih a rtik e u n
ta lu n
w a e s is te m
T e rra
p a k a ra n g a n ".
la m u n
m ah
ta ta n g k a la n .
kebon
ku
di deukeut
ku
n y a e ta
T a p i, s is -
Rempeg Tatangakalan
buah-
" ta ta g u n a
la h a n
lu m a y a n
0 Sabtu
G unung
P a k id u la n .
m a s ih
sa b a b a ra h a
je u n g
d ite g e s k e u n
a ta w a
lu a r
di w ew engkon
d ip ig a w e
m a s ih
0 Jumat
Kamis
B a n te n
ta lu n
C o n to n a
b ia s a
d ip e la k a n
lo k a s in a
a ta w a
B aduy
keneh
kan
•
(1 9 5 0 ),
B e la n d a ,
n y a e ta
anu
b ia s a n a
Sunda.
"kebun
k u a h li p e rta n ia n
d a ra t
te rn
deui
ta ta n g k a la n a n a
(1 9 5 8 ), ta lu n
la n -
S u n d a -In d o n e s ia
h a rti
p a n ja n g " .
K endeng,
k iw a ri
guyub
S a tja d ib ra ta
ngandung
U ra n g
T a p i,
d i T a ta r
kam us
lo b a
U ra n g
p a ti
m a sa ra k a t
d is u s u n
ta lu n
M a rg a
0 Rabu
deui
ta ta n e n
b a h e u la .
h e n te u
N u ru tk e u n
w anoh
ta lu n .
is tila h
zam an
is tila h
k iw a ri
p a ti
kana
Sunda
jig a n a
h e n te u
0 Selasa
i
. !I
o Senin
a n gS u n d a
U
anu
ta ra n a
is tila h
ta lu n
te h
ta lu n
d ip a k e
ku
anu
ku
buahan
anu
um um a
deui
L e u w ih
b ia s a
ru p a
ta ta n g k a la n
di
K usabab
is tila h
k itu ,
k iw a ri
m a n g ru p a
keun
kebon
is tila h
m a h ta lu n
b ia s a n a
ta p i
d is u s u n
d ic a m p u r
tu tu w u h a n
sabab
k itu
ta lu n
n g a h a s ilk e u n
ngan
s o s ia l e k o n o m i
tin a
p ro d u k si
ti m a n g fa a t
te u
p e rm a n e n
ku
d iro ta s i.
anu
b ia s a
d ib u k a
(a g ro ),
s a p e rti
Ku-
h e ra n
re h n a
k a u n tu k a p a ta n i
p e p e la k a n ,
e k o lo g i s a p e r-
le u w e u n g
um um -
d is e b u t
N u ru tk e u n
Sunda
hum a
s a ja ra h ,
a s a ln a
a n u d iro b a h
n g a d a p ta s ik e u n
duk
anu
ta lu n
d iw a n g u n
k u p a ra
kana
beuki
ta lu n
m a n g ru p a
m e s a t.
p a ra
ju m la h
b e u k i ta m b a h
pasar
di
tin a
je u n g
k itu ,
K u k itu n a
s is te m
kakayon
n y a e ta
d ia d a p ta s ik e u n
kana
zam an,
S is te m
hum a
a s li m a h
Sunda
a rn p ir
tu m p e s .
d i T a ta r
m a s ih
guyub keneh
K asepuhan
H a lim u n ,
di
K a c u a li
k u U ra n g
w ew engkon
C is o lo k
k iw a ri
Sukabum i
G unung
je u n g
a n ta ra n a
a lb a s ia h
tis u k
(D u rio
T a lu n
p ik e u n
aya
di
je u n g
s is i
kam pung
a w in a
ha
tia p
kakayona
nyacar
ru n g k u n
s a p e rti
b in ih
ja d i
kacang
N aon
d itu tu h a n .
h e u la ,
n y e ta
aw i
ru n g k u n -ru n g k u n
a ta w a
ro a y .
D in a
B ia s a n a
m e la k
m e la k
le u n c a .
tin a
b o n te n g
b a ris a n
ngagem uk
k a lia n ,
d ip u p u k
ku
dang,
b ia s a
p a ta n i
je u n g
U re a
n g a b e rs ih a n
b ia s a n a
L a ju , n g e d u k
u la h
m e la k
a ta w a
le u n c a
di
b o n te n g .
m upuk
p e p e la k a n
anu
s a lia n
le b u
je u n g
pupuk
kan-
oge
d ib e re
pupuk
NPK
m e u li
p ik e u n
m ia ra
kebun
ku
le u n c a
p e la k k e u n
m eunang
S a te ru s n a ,
k u le b u
m in g g u
d ite ru s k e u n
je u n g
tia p
b o n te n g ,
p e te ta n
ro a y
ku
aw i
tu tu ru s
T ilu
di
anu
d ite ru s -
d ip u p u k
C a ra n a
m in d a h k e u n
kadua
b in ih
ku
L a ju ,
d in a
b a ris a n
lia n g
p a n g ip u k a n
a n ta ra
ro a y ,
kandang.
re n g se
je u n g
ru n g k u n -
tia p
pupuk
D in a
saencan
a n ta ra
nuar
kandang.
ro a y o g e b ia s a
n y a e ta
k ira -k ira
pupuk
b o n te n g
s a p e rti
iis i
aya dua
d itu tu p
s is a -s is a
m e la k
di
di
ro a y
s ik i ro a y . L ia n g
m e la k
ku
di
tu ru s
re n g se
nang-
s a g a la
genep
tia p
s a m in g g u
g a le n g a n
.
aseukan
d iis i s ik i ro a y te ru s
d ic a m p u r
d ip e la k
h u ja n
M e la k
keun
je u n g
anu
lia n g
h a s il n g a d u ru k
je u n g
d itu a ra n
T a lu n
nyacar
ju k u t.
tia p
m e la k
m e la k
b ia s a n a
usum
s ik i ro a y , je u n g
le b u
a n ta ra
R oay
O k to b e r-N o p e m b e r.
enggeus
p in -
d itu a ra n
je u n g
ro a y .
le u n c a .
la ju
s a p e rti
b u la n
lia n g
(P a ra se -
p e p e la k a n ,
n g a m im itia n
tilu
ti
kebon,
d in a
b ia s a n a
ta li
je u n g
n y ia p k e u n
ru p a -ru p a
(G ig a n -
T a p i,
a w in a
m ager
n g a b e rs ih k e u n
b in ih ,
tu a ra n ,
R engse
(H ib is c u s
lu a s n a
a ta w a
m e la k
anu
di w ew engkon
k a lu a rg a .
ta n g k a l-ta n g k a l
n g a ra ra d
k e b u n ,'
tu tu ru s ,
k a tu t
ta n g k a l-ta n g k a l
anu
d ite ru s -
p ik e u n
b ia s a n a
hususna
d itu a ra n
nancebkeun
je u n g
kebon.
n u a r,
n y ia p k e u n
ta n e u h
re m p e g ,
S e p te m b e r
d ija d ik e u n
p a ta n i
n g e p ra k
n y a e ta
b u la n
p e p e la k a n .
je u n g
m a c u la n
s p e c io s a ),
d in a
ku
d ik o re d
ngaganggu
kana
supaya
ti
p a sa r.
kebun,
ju k u tn a
p e p e la k a n
di
Mangle No. 2349
10
K lln ln ,.,.H l1 " ,,~ "
nnn~"
7.011
•
d ig u n -
b ia s a
n y a e ta
h e te ro p h y la )
ta u n
pupuk
nyacar
s a te ru s -.
d i le u w e u n g ,
n g a d u ru k
p ik e u n
g a ra rin g
anu
n g ip u k ,
(A re n g a
aw i guyubna
tia p
s is a
poe
s is a
z ib e trh in u s ).
kakakayona,
0 ,4
(P a rk ia
(A rto c a rp u s
kebon,
gom bong
oge
kaw ung
oge
S a n a ja n
fa lc a ta ria ),
n a ta ), p e u te u y
ka
A g u s tu s
anu
s e je n a
m a c ro p h y llu s ),
p a ta n i
s a g a la p a ro b a h a n
d ip ig a w e
di
ria n th e s
S o re a n g
s is te m
hum a
v e rtic ila ta ).
jig a n g a h u m a
n y a e ta
aw i
aw i
a w i d ia n te p -
supaya
n a d id u ru k ,
hen-
K usabab
a w i a te r
je u n g
(G ig a n to c h lo a
ta ta r
ekonom i
a p u s),
ta lu n
aw i
S is a -s is a
n y a e ta
a w i.
s a p e rti
d a u n -d a u n
di
ku panon
B e re s
ta lu n
re m p e g d i ta lu n
a w i,
a te r),
la h a n
pendu-
anu
sakabehna.
kapanasan
keun
d ib u k a
a w i?
w ae
dukeun
kebon.
ta lu n
s a p e rti
saukur
ta n g k a l-ta n g k a l
d u tu a r
n u a r,
d is e -
ta lu n
b ia s a
ta lu n
(G ig a n to c h lo a
kadu
na.
anu
ta p i
nuar
ngan
d ib u k a
S a b a lik n a
n y a e ta
a n ta ra n a
to c h lo a
a ra n g
d ija d ik e u n
ta lu n
ta ta n g k a la n
ta lu n
p e rm a n e n
a ta w a
kebon.
di
a n u b ia s a
je u n g
d itu tu h a n ,
keun
n y a c a r.
deui ku nuar
b e d a je u n g
b u a h -b u a h a n
d ib e d a -
T a lu n
p e rm a n e n
C o n to n a
b is a
a w i b ia s a n a
L e b u -le b u
M a ja la y a ,
ie u
b ia s a d is e b u t
ta ra
d ija d ik e u n
nga-
a ta w a
h e n te u
kebon
b ia s a
d iS o re a n g je u n g
p e rm a n e n
p e p e le k a n
budaya
m a n g fa a t
ta lu n
ta lu n
U ra n g
ru p a -ru p a
e k o lo g i
ta lu n
a s li
(fo re s try ).
ru p a -ru p a
ta p i o g e m e re
but
m ake
kakayon
m a ta k
S o re a n g
s is a -s is a
d ite ru s k e u n
ta ta n g k a la n
b ia s a n a
di
B andung.
anu
a y a 2 ru p a , n y a e ta
s a h a jije n is
p e p e la k a n
h e n te u
ru p a -
n u ru t-
ku
w a rg a
keun
m odem
ku
le u w e u n g
N u ru tk e u n
la h a n
s is te m ta lu n
la n ta ra n a
di
K a b u p a te n
ta lu n
a ta w a
S a m a la h
tra d is io n a l'
M a rg a
w ew engkon
M a ja la y a ,
d i .w ew en g k o n
m e u re u n
e lm u p a n g a w e ru h
'a g r o f o r e s t r i
Sunda.
te h
s a la h
b is a d is a k s i-
Minggu
n g u m p u lk e u n
a w i. N u a r
guyub
desa
0
B e re s n y a c a r
Sunda.
k u w a rg a
g a ra p
kam pung
b u a h -b u a h a n
te h k a a s u p
ra d a
U ra n g
ta lu n
d ip ig a w e
ta lu n
kakayon,
d ih a rtik e u n
ta lu n
w a e s is te m
T e rra
p a k a ra n g a n ".
la m u n
m ah
ta ta n g k a la n .
kebon
ku
di deukeut
ku
n y a e ta
T a p i, s is -
Rempeg Tatangakalan
buah-
" ta ta g u n a
la h a n
lu m a y a n
0 Sabtu
G unung
P a k id u la n .
m a s ih
sa b a b a ra h a
je u n g
d ite g e s k e u n
a ta w a
lu a r
di w ew engkon
d ip ig a w e
m a s ih
0 Jumat
Kamis
B a n te n
ta lu n
C o n to n a
b ia s a
d ip e la k a n
lo k a s in a
a ta w a
B aduy
keneh
kan
•
(1 9 5 0 ),
B e la n d a ,
n y a e ta
anu
b ia s a n a
Sunda.
"kebun
k u a h li p e rta n ia n
d a ra t
te rn
deui
ta ta n g k a la n a n a
(1 9 5 8 ), ta lu n
la n -
S u n d a -In d o n e s ia
h a rti
p a n ja n g " .
K endeng,
k iw a ri
guyub
S a tja d ib ra ta
ngandung
U ra n g
T a p i,
d i T a ta r
kam us
lo b a
U ra n g
p a ti
m a sa ra k a t
d is u s u n
ta lu n
M a rg a
0 Rabu
deui
ta ta n e n
b a h e u la .
h e n te u
N u ru tk e u n
w anoh
ta lu n .
is tila h
zam an
is tila h
k iw a ri
p a ti
kana
Sunda
jig a n a
h e n te u
0 Selasa
i
. !I