UAS Ganjil Bahasa Daerah Kelas 8

DINAS PENDIDIKAN DAN KEBUDAYAAN

SMP NEGERI 3 LAWANG
ULANGAN AKHIR SEMESTER ( UAS ) GANJIL
TAHUN PELAJARAN 2008/2009
Mata Pelajaran
Kelas
Hari, tanggal
Waktu

:
:
:
:

BAHASA DAERAH
VIII ( DELAPAN )
Kamis, 8 Januari 2009
60 Menit

PETUNJUK UMUM:

1.
2.
3.
4.

Tulis nama, kelas, nomor peserta Anda pada lembar jawab.
Arsirlah atau hitamkan huruf A, B, C, dan D yang menurut Anda merupakan jawaban yang paling tepat.
Gunakan pensil 2B, dan penghapus karet yang baik.
Apabila ingin mengganti jawaban hapuslah jawaban tersebut dengan karet penghapus dan arsir /
hitamkan jawaban yang benar.

Teks ing ngisor iki wacanen kanthi premati, sabanjure wangsulana pitakone kanthi milih
wangsulan sing paling bener !

“ Jawa Timur Siap Dadi Tuan Rumah (KBJ V) “

Ora nggege mangsa alias ndhisiki kersa, Kongres Basa Jawa (KJB) kang dianakake
saben limang taun sapisan, yen isih diterusake bakal tumiba giliran ing Jawa Timur. Ing taun
1996 wis nate Jawa Timur minangka tuan rumah, wektu semana dipapanake ing Batu –
Malang.

Jawa Timur minangka salah siji propinsi saka telung propinsi sing pendhuduke
mayoritas nggunakake bahasa jawa, tetep ngukuhi komitmene anggone bakal terus
nglestareake lan mekarake bahasa jawa, sing dadi basa ibu mayoritas pendhudhuk Jawa
Timur.
“Kita tetep komitmen lan siap dadi tuan rumah KBJ V “, ngono ngendikane Drs.
Gunawan Pontjo Putro, Kepala bagian Pendidikan Biro Mental Pemrop Jawa Timur.
Komitmen Pmerintah Propinsi Jawa Timur lan Departemen Pendidikan dan
Kebudayaan Jawa Timur kanggo nglestarekake lan mekarake Basa Jawa dituduhake kanthi
terbite Surat Keputusan (SK) Gubernur Jawa Timur No. 188/188/KPTS/013/2005, kang isine
Basa Jawa wajib diwulangake ing pendidikan dasar (SD/MI/SDLB lan SMP/MTs/SMPLB Negeri
lan swasta ) ana ing bumi Jawa Timur. Kejaba iku ing program-programe Pemerintah Propinsi
Jawa Timur uga nganakake maneka warna kegiyatan, ing antarane Seminar, lomba cipta
lan maca geguritan kanggo siswa SMP, lomba ndongeng kanggo guru TK, lomba
pembelajaran Basa Jawa kang inovatif, lsp.
Miturut Pak Pontjo, saiki ing Jawa Tengah lan DIY piwulangan wajib basa jawa wis
diterapake tekan SMA. Yen masyarakat Jawa Timur duwe karep kaya Jawa Tengah lan DIY,
Pemerintah propinsi uga bakal minangkani.
Muga-muga bae asile KJB IV ing Semarang bisa nambahi komitmene kanca-kanca
guru jroning ngrembakake lan gawe lestarine Basa Jawa. Kepriye wae, Pendhidhikan
mujudake ujung tombak kanggo gawe mekar lestarine Basa Jawa mangkono pangareparepe Pak Pontjo, kolektor tosan aji singkerise sapirang-pirang iki.

(Panjebar Semangat 37/ 2006 : 11 )
1. KBJ iku cekaan saka tembung ….
a. Konggres Bangsa Jawa
c. Konggres Budaya Jawa
b. Konggres Basa Jawa
d. Konggres Bala Jawa
2. Jawa Timur nate dados tuan rumah KBJ II yaiku ing taun ….
a. 1991
b. 1996
c. 2001

d. 2006

3. Manut etungan KBJ V ing Jawa Timur yen dianakake maneh besuk ing taun ….
a. 2001
b. 2006
c. 2011
d. 2016

TIA


1

4. KBJ iku dianakake ing saben ……taun sepisan.
a. rong
b. limang
c. Pitung

d. sepuluh

5. Sing paring katrangan ing wacan dhuwur mau yaiku Bapak Gunawan Pontjo Putra
minangka …. Pemprop Jatim.
a. Gubernur Jatim
c. Kabag Pendidikan Biro Mental
b. Kabag Biro Mental
d. Kepala Kanwil Depdikbud Jatim
6. Minangka propinsi kang mayoritas pendhudhuke nggunakake basa jawa. Jawa Timur
nduweni komitmen yaiku gawe …..
a. KBJ V
c. Mekar lestarine basa jawa

b. lomba-lomba lan seminar
d. guyub rukune masyarakat Jawa Timur
7. Ing Jawa Timur pelajaran Basa Jawa ing tingkat dasar SD – SMP iku ……..diwulangake.
a. wis ora
b. oleh
c. durung
d. wajib
8. SK Gubernur sing ngatur piwulangan Basa Jawa ing tingkat dasar mau nomer …..
a. 188/188/KPTS/013/2004
c.188/188/KPTS/013/2006
b. 188/188/KPTS/013/2005
d.188/188/KPTS/013/2007
9. Beda karo Jawa Timur, ing Jateng lan DIY Basa Jawa di wulangake nganti tekan ….
a. SD
b. SMP
c. SMA
d. Perguruan Tinggi
10. Bapak Gunawan Pontjo Putro iku uga kolektor …..
a. Barang antik
b. Perangko

c. Naskah Kuno

d. Tosan Aji/ Keris

11. Kanggo mujudake komitmene nglestari lan mekarake basa Jawa Pemerintah Propinsi
Jawa Timur nganakake ……basa jawa kanggo guru TK.
a. nyipta/maca geguritan
c. seminar
b. ngarang
d. ndongeng
12. Miturut ngendikane Pak Pontjo Pendhidhikan iku ….
a. Ujung tombak perjuwangane bangsa
b. ujung tombak kanggo alat pemersatu bangsa
c. ujung tomabak kanggo mekar lestarine Basa Jawa
d. ujung tombak kanggo nganakake KBJ V
13. KBJ taun 2006 ing Semarang iku mujudake KBJ sing kaping ….
a. III
b. IV
c. V


d. VI

14. Nalika Jawa Timur dadi tuan rumah ing taun 1996, mapane ana ing ….
a. Pasuruan
b. Ponorogo
c. Surabaya
d. Malang
15. Kanggo siswa-siswi SMP Program Jatim nate nganakake kegiyatan lomba ….
a. nyipta lan maca geguritan
c. ndhalang
b. nyipta lan maca dongeng
d. kidungan
16. Nyurat layang punika saged nglatih ……piker.
a. kesabaran
b. kasantosan
c. ketrampilan

d. kelantipan

17. Nyirat layang punika ugi mulang dhateng …..

a. para siswa
b. para mitra
c. budi pekerti

d. kesabaran

18. Kentun layang dhateng tiyang sepuh, guru utawi tiyang ingkang wajib dipun ajeni
ngginakaken basa ….
a. ngoko lugu
b. ngoko alus
c. krama madya
d. krama inggil

TIA

2

19. Basa ingkang dipun ginakaken ing serat sami kaliyan nalika kepanggiho langsung tiyang
ingkang dipun kintuni, inggih punika manut ing …..
a. dasa nama

b. unggah-ungguh c. paribasan
d. guru gatra
20. Nuwun sewu, kanthi serat punika kula matur kalebu perangan ……….layang.
a. ada ngiyah
b. wasana
c. surasa
d. bebuka
21. Sedaya kalawau supados boten ndugekaken gegetun ing wingkingipun. Basa ngokone
….
a. kabeh mau supaya ora nekakake gegetun ing burine
b. kabeh iku supaya nekakake gegetun ing tembe buri
c. kabeh mau supaya ngrawuhi getun ing burine
d. kabeh mau supaya boten dugi getune ing dina ngarepe
22. Marang wong tuwa iku kudune …..
a. kabeh tugas sekolah nyuwun digarapake Bapak lan Ibu
b. Ora gawe repote, supaya ora bola-bali diutus iki lan iku
c. kaya karo kancane bae, basa ngoko ora apa-apa
d. mbangun turut, yen diutus budhal, ora pareng mbantah
23. Pidato uga diarani tanggap wacana …..
a. saresehan

b. sesorah

c. ejula wentah

d. ngendikan

24. Nun inggih, kula minangka wewakil kelas VIII C, ing tata cara “gladhen wicara” badhe
ngaturaken bab trap-traping tata krama. Senaosa ringkes lan prasaja, mugi-mugi
wonten guna paedahipun tumrap sadaya siswa. Saking kutipan pidato ing inggil,
ingkang nembe pidato inggih punika …..
a. wakil ingkang kagungan griya/hajat
c. wakil siswa kelas VIII C
b. Ketua karang taruna
d. Kepala Sekolah
25. “Makaten ingkang saged kula aturaken ing pepanggihan menika. Menawi wonten atur
kula ingkang boten nuju prana, kula nyuwun agung ing pangapunten”. Kutipan ing
dhuwur kalebu pirangan ……..pidato.
a. pambuka
b. salam
c. isi / surasa

d. penutup
26. Kabar utawa pawarta basa jawa bisa tenemu ana ing ….
a. Suara Merdeka
c. Jawa Pos
b. Penyebar Semangat
d. Salo Pos
27. Menawi panjenengan ngersakaken badhe kula aturi nitih. Tembung-tembung ukara iki
nganggo basa ….
a. krama lugu
b. krama alus
c. ngoko lugu
d. ngoko alus
28. Bapak ora tindak kantor, amarga lagi gerah. Ukara iku basa ….
a. ngoko alus
b. ngoko lugu
c. krama alus
d. krama lugu
29. Karangan kang isine dicritakake kanthi urut manut aturan wektu lan kedadeyane kalebu
karangan jenis ….
a. deskrepsi
b. narasi
c. eksposisi
d. persuasi
30. Nalika jaman jepang, amarga mirsani rakyat sing mlarat lan sengsara. Panjenengane
ngedegake koperasi sing tujuane paring pambiyantu marang karangsarane rakyat.
Amarga iku pungkasane Pak Dirman diangkat dadi anggota Dewan Perwakilan Rakyat
karesidenan Banyumas. Gagasan pokok pada ing dhuwur yaiku ….
a. Jaman Jepang rakyat tambah sengsara
b. Pak Dirman ngadegake koperasi ing Jaman Jepang.
c. Pak Dirman diangkat dadi anggota DPR karesidenan Banyumas nalika iku
d. Pak Dirman paring pambiyantu marang rakyat

TIA

3

31. Asil sastra jawa modern, sing wujude puisi, tanpa aturan guru gatra, guru wilangan, guru
lagu arane ……
a. tembang
b. cerkak
c. kakawin
d. geguritan
32. Yen arep nulis geguritan kudu wis duwe …..
a. gagasan, ide
b. sangu
c. kanca

d. dhuwit

33. Yen arep nyipta geguritan, penggurit kudu ….
a. jujur
b. loman
c. gemi

d. tirakat

34. Ngripta geguritan iku ora sah wedi, bingung, mangu-mangu, kudu …..
a. cepet-cepet
b. tapa dhisik
c. kendel
d. kalem
35. Budi pekerti kang becik nalika mulih sekolah yaiku …..
a. ngucapake salam, salim penganggo lan wisuh
b. salim penganggo lan maem
c. nggarap PR, maem lagi salim penganggo
d. dolan dhisik, maem ing kancane, mulih
36. // para siswa sadarum/ ngabekti mring tiyang asepuh / rama ibu gurunira iku sami/
mbangun turuta ing dhawuh/ punika margi sayektos//.
Tembung ing inggil naminipun tembang ….
a. pucung
b. gambuh
c. pangkur
d. mijil
37. Sandhangan wyanjana iku ccahe ana ….
a. 2
b. 3
c. 4

d. 5

38. Yen arep nulis aksara jawa : krasa mbutuhake sandhangan wyanjana …..
a. cakra
b. keret
c. pengkal
d. A,B,C salah
39. Yen arep nulis aksara jawa : lorem mbutuhake sandhangan wyanjana …..
a. cakra
b. keret
c. pengkal
d. pangkon
40. Pra pamiarsa, panulise ing aksara jawa sing bener yaiku …..
a.
c.

b.

41. tembung “Manganana” katulis jawa …..
a.

b.

d.

c.

d.

42. Tembung “mbudidaya” yen katulis jawa …..
a.
c.

b.

TIA

d.

4

43.
Seratan jawi punika ungelipun …..
a. ana satru mundur
b. anata tumungkur

c. ana cat umungkur
d. ana catur mungkur

44. Wong tuwa njaluk warah marang anak, disalokokake …..
a. kebo kabotan sungu
c. kebo nusu gudel
b. kebo mulih ing kandhange
d. kebo bule mati setra
45. Kebanjiran segara madu. Parikan iku tegese yaiku …..
a. wis kelangan isih tombok
c. wong kang nemu kasusahan
b. nemoni kabegjan kang gedhe banget d. wong tuwa njaluk wuruk marang anak
II.
1. Owahana basa krama alus !
a. Ibu menehake panganan marang embah
b. Bapak kandha marang aku
2. Tembung ing ngisor iki terangna tegese, sabanjure gawenen ukara
a. sarujuk
b. manah
3. Apa sing diarani :
a. guru gatra
b. guru wilangan
c. guru lagu
4. Gantinen nganggo aksara latin !
a.

b.

5. Gantinen nganggo tulisan aksara jawa !
a. Manawa kowe budhal nggawa payung
b. Bodhoa anggere sregep sinau, mesthi dadi pinter

TIA

5

Dokumen yang terkait

ANALISIS PENGARUH PENERAPAN PRINSIP-PRINSIP GOOD GOVERNANCE TERHADAP KINERJA PEMERINTAH DAERAH (Studi Empiris pada Pemerintah Daerah Kabupaten Jember)

37 330 20

Keanekaragaman Makrofauna Tanah Daerah Pertanian Apel Semi Organik dan Pertanian Apel Non Organik Kecamatan Bumiaji Kota Batu sebagai Bahan Ajar Biologi SMA

26 317 36

PENGEMBANGAN TARI SEMUT BERBASIS PENDIDIKAN KARAKTER DI SD MUHAMMADIYAH 8 DAU MALANG

57 502 20

Hubungan antara Kondisi Psikologis dengan Hasil Belajar Bahasa Indonesia Kelas IX Kelompok Belajar Paket B Rukun Sentosa Kabupaten Lamongan Tahun Pelajaran 2012-2013

12 269 5

Upaya guru PAI dalam mengembangkan kreativitas siswa pada mata pelajaran pendidikan agama islam Kelas VIII SMP Nusantara Plus Ciputat

48 349 84

Sistem Informasi Absensi Karyawan Di Perusahaan Daerah Kebersihan Kota Bandung

38 158 129

Prosedur Verifikasi Internal Surat Pertanggung Jawaban (SPJ) Pada Badan Perencanaan Pembangunan Daerah Provinsi Jawa Barat

2 110 1

Kolokial Bahasa Inggris Dalam Novel A Diary OF Wimpy Kid Karya Jeff Kinney Dan Terjemehannya Diary Bocah Tengil

4 132 1

Implementasi Term Frequency Inverse Document Frequency TF IDF dan Vector Space Model Untuk Klasifikasi Berita Bahasa Indonesia

20 102 40

PENGGUNAAN BAHAN AJAR LEAFLET DENGAN MODEL PEMBELAJARAN THINK PAIR SHARE (TPS) TERHADAP AKTIVITAS DAN HASIL BELAJAR SISWA PADA MATERI POKOK SISTEM GERAK MANUSIA (Studi Quasi Eksperimen pada Siswa Kelas XI IPA1 SMA Negeri 1 Bukit Kemuning Semester Ganjil T

47 275 59