www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir 5
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir
anulad trepning praja amrih beneripun
tan aderbe manab purba nora alpa tan amisesa ing alit
trus arjaning jagad. 15.
Patih utama yen animbangi tampa tumampa sahinggekira
wruh kramaning rat semune solah sengel ing tuwuh
wus gumanti ana ing patih rehning anata praja
prayane pakewuh iku utameng utama
yeku reke patih kang amengku bumi amrih arjaning jagad
B. HUBUNGAN RAKYAT DENGAN NEGARA 16.
Tan asimpen ing arta sademi ratna salaka busaneng mulya
lumrah ing nata prabune tuhu setya mring ratu
tyasnya pejabaperang sabil tan adarbe wong sanak
tan anacad satru sami tan amilih papan
yen ginunggung tan giwang cinacad sami dening suka pracaya.
17. Tata tate pingging
bobot repoting suka kaliwat wani lagaweng patine
ambek susila ayu karaketaning wong kaswasih
wateknya dana dina donyane tan ketung
dening wong ingkang pradana tuwin bala santana myang tonda mantri
sinaosan karsanya.
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir 6
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir
18. Sakatahing tonda mantri asih
Rukun-rukun lir saudaranya Rempu rineping ratune
Mamulenira tulus Datan wonten kang manah jail
Sakyehning bala kuswa Padha jrih alulut
Pangengeting nitipraja Sampung tungkul ing patih ambek sudarmi
Keneng sandi upaya. 19.
Wonten ta papatih rajeng Mesir umung kaloka tinpenepa
koja jajahan wastane saha bala kawengku
saparentahira ngecani para ratu kabala
samya jrih alulut sakatahing para nata yen sewaka sinamudaneng
anulya sinambrama. 20.
Sinugatan kyehing tonda mantri para ratu ayun aseba
tiniwukan sakarsane busana wastra duwung
sabuk gonda sekar sumaji tekeng jawi kawratan
baksana lumintu samampune andrawina
samya medal asewaka sri bupati koja limayeng wuntat.
21. Titiga panakawanireki
kang ambekta cis upacaranya kaskul lawan lulungguhe
akampuh wastra lusuh akulambi tambal respati
sabukipun kalekah sampetipun wulung
akris landeyan bengukan denya patih katungkul susilanya di patine keneng cidra.
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir 7
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir
22. Sayogyane ing rekyana patih
sampung katungkul ing manab tunggal rasanane ing karone
jroning tyas den rahayu wajangena isineng bumi
myang sakotanging singa prayatneng pakewuh
away gampangaken mongsa yen andhikep gajah banteng
lawan kancil den sami prayitnanta.
23. Lamun sira ingandel ing gusti
kinarya jaksa dening sang nata den traju lumehe
den-tajem timbangipun papakemesampun gumingsir
aja melik ing dunya yen tan beneripun
away kengser ing sarana yen gingsira dadya sureming nagari
sampun simpen welasan. 24.
Wruha sira ing arta sademi gora sabda wisa madukara
estri ayu cendalane jaksa lir geni murub
paliwara lir wreksa aking jajeneng kadi tumang
wangwanepamuwus kukusipun lamat-lamat
kang apadu lir mina aneng jro warih kalebu ing babara.
25. Linudang mentas keneng piranti
pinecatan ginirah ing toya den-berasih kukumbahe
ratengana lan tutur ragenana kalawan said
panggangen lan pariksa
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir 8
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir
godog geni murub urube nirna nirmala
ing ajeksa jajeneng paliwareki tan dora setyeng nata.
26. Jeksa jajeneng paliwareki
rumangsaa yen sinilah sabda eningi ratu adile
jaksa angganing ratu amariksa sing sanagari
srem sureming praja yen tan beneripun
kang kocap ing nitipraja nista madya utama yen jeksa ening
tan ayun ing ruruba. 27.
Madyaning jeksa lamun lumiring atari-atari atatarenan
amrih bener ing wong akeh
sakyehning jaksa pungkur angriringa denya met asil
kadya merang ingobar sinebar ing ranu
lir pagul denya met mongsa jroning toya jembare den dalajahi
tan liyan saking toya.
28. Nistanya lamun jeksa miranti
arakit basa kramaning cidra anunuwe tan aserah
alingan ing gumunggung apa sira ta kaya mami
denya amet pasilan sajroning alungguh
buktine daun salembar iya dening taneman kang den-ulahi
angulap bawaning lyan. 29.
Akeh bawane wong amet kasil panyarikan alingan karopak
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir 9
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir
pucuking pangot pamete sarati lingan angkus
pande emas alingan agni sungging alingan warna
lwiring tuwaburu malah mung anilih wana, upamane
angidang wruh anjaringi amasang kalitida.
30. Agung alit myang titindih wukir
maya-maya denya ngungsi guna waneh alingan tapane
tunggal kang dipuntenung kadi peksi krenda tumiling
denya amet kasab lir mina gegenjonglemesing raga lit
anungkelang tajinya. C. DESENTRALISASI KEWENANGAN
31. Enget-engeten kramane dadi
atwa tungkul ing suka kawiryan den wruh pranataning raje
tata titining ratu ingkang lumrah ing sanagari
saringen jroning nala lumrah tekeng dusun
subakramaninging sarira away sanak lan durjana away kongsi
kidang kari alasnya. 32.
Aparek kalawan wong sinelir kang kaparek denira nata
bebetnya kullabangsane palane yen amuwus
yen kawetu dipunlinggihi kadi kengser ing singa
sang nata anut kengsering singa agalak
kang den mongsa yekti naga boganeki wija-wija putranya.
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir 10
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir
33. Pratamaning janma kang sinelir
angawula ing prabu satmata sampun langganeng karsane
kinena sira mengkul ing gulune singa den aglis
rangkulen aja kemba yen kinen angambung
pipining naga angelak nulyambungen aywa gumingsir ing ati
antuk jenenging praja. 34.
Wija tuwuh patra tiksna lungid aglar ing sira kinen narajang
trajangen aja suwe tan ana bayinipun
nadyan sira tumekeng pati amanggih karaharjan
ing delahan besok angrasaa pakoning hyang
nata prabu kinarya jalaning sih darma mona kewala.
35. Eling pakeling away ta lali
ing duduga kalawan prayoga pinet saking panengare
myang cipta nateng semu lamun wonten ujungan ing ling
gutuk lor kena wetan kulon kena kidul
enggok wangsul amikena kedap-kedap kocaking netra lan alis
wus karsa wisakrama. 36.
Tatraping tyas wruh kang pinilih ing sujana wigneng parahita
lumaya minuladi lide sandining krada nempuh
saha ganda prananing aksi amunah-munah krama
saekaning guyu
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir 11
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir
pracara oneng sadina nirantara soba sobanira amrih
byak krasa wisakrama. 37.
Darma darma ing asaba puri Lamun ingandela saba pura
Den kadi wana sonyane Anglila-ngila mangu
Sirnakena rasaning ati Jumen paninggalira
Celekeneng ratu Sakatahe kang kawuryan
Tunggalena lan warnaning sri bupati Yeku wignyaning nata.
38. Sampun araket dening pawestri
jroning pura yeku madu wisa estr pura sakarsane
estri salokanipun tirta suda sagara agni
bahni wresa angarang puspa wiguneku
antya wilewi lwirwira tirta banyu sagara wus angarani
tan wareg deneng toya. 39.
Bahni tan wareg ing kayu aking wus pandita guna kagunanya
antya wilewih karsane myang wiku pandita gung
nora nana wareg ing ngelmi mangkana ing wanita
tan amilih kakung kakung tan anampik ing dyah
wisanipun kakung araket pawestri yen tan tajem ing praja.
40. Kadi sela panggarisan rukimi
teguh tuhu sungana dana ingriku reke pawore
sarasane katemu
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir 12
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir
gatra-gatra susah kang ati anyipta nora natya
tuwin yen amungsuh dening wani tantya mukya
kang tinohan tinuku kalawan jurit
tan etang patyan pinatyan. 41.
Lamun sira rineka pawestri kinaryan gedong dening sang nata
samunira den alumeh den lila ing sakayun
myang salokanira kapanggih dadi garwa pawitan
netyanireng kakung angrasaa yen amungsuh
dening wani tantya mukya kang tinohan
tinuku kalawan jurit tan etang patyan pintyan.
42. Ajwa ngangge wastra ingkang adi
anganggeya langsaran sadina sampun awiraga mangke
lawan sampun akusut den prasetya ing manah anglih
asaji-saji karsa nira sang aulun
nilik tiliken jro pura den kareksa ulah kawanen jro puri
samaptanen ing karsa. 43.
Wibuhing dunya ambekta lalis kedaping tyas sinukan sarana
gumunggung tan wrin mulane lega umpeging kayun
dene dereng manah kang jati anggungaken sasira
mungkureng rahayu gingsiring apawong-sanak
kang kadulu manising retna sakundri gumiwang ing prasetya.
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir 13
www.alangalangkumitir.wordpress.com Oleh : Mas Kumitir
44. Sudra-sudraning kang cidra singgih
papa ing papa pinapa ing rat lir dangdang amongsa wangke
munggeng setra anguwuh mencok ing pang ragas tur aking
tur sarya anggaruda wankenya den-gilut
tumiling sarya anglayang lincak-lincak den antun panganereki
medun anucuk singgat. 45.
Kawruhana ing dunya puniki ingkang dadi wigenaning raga
yen luputa prakarane lir kembang palwe ranu
dadya labuhpalwanya miring gonjing katempuh ngalang
ombak aggung nempuh prayogane darbe arta
priyen dadi layar kamidining amrih prapta ingkang senedya.
D. KETANGGUHAN BIROKRASI 46.