3.2 Kompetensi Dasar
Menemukan gagasan utama suatu teks dengan membaca cepat 150 kata permenit.
Lateyan A. Ponapa artèna ca’oca’è bâbâ ka’dinto
1. pakanna 11. bhân sabbhân
2. sopajhâ 12. èlè – allè
3. produsen 13. kantos
4. langkong 14. èbâkta
5. è sakalelengnga 15. compet arè
6. è pangghu’i 16. è pamaso’
7. mèyara 17. namong
8. marloaghi 18. serrèng
9. è badhi 19. lebhâr
10. aoso’ 20. tandâ – tandâ èpon
B. Èatorè jawab patanya è baba panèka kalaban lerres
1. Usaha paternaghan è dhisa ka’dimma bisaos sè bânnya’ngasèllaghi ètèk ?
2. Ponapa bisaos pakanna ètèk ka’dinto ? 3. Kadhi ponapa carana manabi terro kèngèngnga hasèlla tellor
sareng dâghing sè saè ? 4. E ka’dimma bisaos bânnya’èpangghi’i orèng ajhuwal nasè’bibik
sareng tellor assèn? 5. Kadhi ponapa caraèpon mèyara ètèk ?
6. Panyakèt ponapa sè serrèng nyerrang ètèk ka’dinto ? 7. Menorot pamangghina panjennengngan tellor ètèk ka’dinto bisa
èbâdhi ponapa bisaos salaèn tellor assen ? 8. Buluna ètèk bisa èbâdhi kerajinan tanang. Kerajinan tanang
ponapa’an ? 9. Menorot panjennnengngan dâghing ètèk salaèn èpangghâng,
èguring èbâdhi massa’an ponapa polè ? 10. Kotoranna bibik bisa è bâdhi ponapa ?
C. Èatorè bâcaan è attas pondut rengkessa bisaos
Pangajharan Basa Madhura: Malathe Pote 9
25
Ngereng Nyerrat
Nyerrat aksara laten Madhura 4.1 Kompetensi Dasar
Membuat menyusun tembang macapat sesuai kaidah.
TEMBANG MACAPAT MADHURA PEGGA’ANNA GATRA, KECAP NORENG KALEMA
1. Peggâanna gatra, enggi paneka ambuna oreng nembang kaangguy aberri bakto dha’ tokang tegges kaangguy ama’nag okara se
etembangngaghi. Panthâanna
ampon entantowagi menorot atoran akadhi ebhâbhâ
paneka : 1.
Pucung : 1 – 2 – 1
2. Maskumambang
: 1 – 2 – 1 3.
Slanget kenante : 2 – 2 – 2
4. Mejil
: 2 – 2 – 2 5.
Kasmaran : 3 – 2 – 2
6. Pangkor
: 2 – 2 – 1 – 2 7.
Durma : 2 – 2 – 1 – 2
8. Senom
: 2 – 2 – 1 – 2 – 1 9.
Artate : 3 – 2 – 1 – 2 – 1
10. Gambu : 2 – 1 – 2
11. Blabak : 2 – 2 – 2
12. Magattro : 1 – 1 – 2 – 1
13. Wirangkong : 2 – 1 – 2 – 1
14. Juru demmong : 2 – 2 – 1 – 2
15. Giriso : 1 – 1 – 2 – 1 – 1 – 2
2. Peggâanna kecap enggi panēka pantha”anna kecap e ban – sabban padda tembang.
Manabi settong padda tembang kadaddiyan dhari : 5.
Kecap epantha : 3 + 2 ; 2 + 3
6. Kecap epantha
: 3 + 3 ; 4 + 2 ; 2 + 4 7.
Kecap epantha : 4 + 3 ; 3 + 4 ; 2 + 3 + 2
8. Kecap epantha
: 4 + 4 ; 3 + 3 + 2 ; 3 + 2 + 3
26
Pangajharan Basa Madhura: Malathe Pote 9
9. Kecap epantha : Ecetthot 4, amargha akadhi pantha’an e attas sareng
saterossa
2. Peggâanna kecap enggi panēka pantha”anna kecap e ban – sabban padda tembang.
Megga’ kalema, enggi paneka megga’ kecap e tengnga’anna oca’ kantos adaddiyagi obana ma’nana okara monggu dha’ oreng nembang.
Conto : Badha sape dha – modha 7 kecap ta’ kengeng e baca :
Badha sape dha – modha, monggu dha’ tembang kodu emaos
3 modha
Dha 4
Sape Badha
Okara bâdhâ sape dha – modha menorot atoranna pengga’anna kecap kengeng e tembang ngagi badha sapedha modha, namong laju
ngobadha’arte. Se sapaneka ta’ekengengngagi sareng atoranna pegga’anna
kecap, okara gella’ ekoca’ megga kalema manabi etembangngaghi.
Lateyan Eatore nganggit okara tembang senom se ra – okarana ta’ kantos badha
se megga’ kalema manabi etembangngaghi.
Pangajharan Basa Madhura: Malathe Pote 9
27
Nyerrat Aksara Carakan Madhura 4.2 Kompetensi Dasar
Menulis aksara rekaan dan pasangan
AKSARA REKA’AN TEROSANNA
A. Eatore serrat ca’ – oca’ ebaba paneka mabi carakan Madhura