AN ALIS IS E RGONO M I M E S IN PENGE PRES S H E E T P ADA PENGO L AHAN KARET D E NGAN KAJIAN ASPE K ANTROPOMET RI (Stud i K asu s P T .Kal ia n d a Conce r n Pe r k e b u n an Kop i d an Kare t Kal ijom p o Je m b e r )
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
u
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
ht
ht
id/
id/
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ANALISIS ERGONOMI MESIN PENGEPRES SHEET PADA
PENGOLAHAN KARET DENGAN KAJIAN ASPEK ANTROPOMETRI
(Studi Kasus PT.Kalianda Concern Perkebunan Kopi dan Karet
Kalijompo Jember)
gilib
i
d
/
/
:
SKRIPSIigilib.
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
://d
http
http
http
tp
ac
nej.
u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
oleh
Sitta Qoni’a Zahasfana
NIM 081710201053
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
/
.id
j.ac
une
.
gilib
i
d
/
/
:
tp
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
JURUSAN
/ TEKNIK PERTANIAN
/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
TEKNOLOGI PERTANIAN
FAKULTAS
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
ig
UNIVERSITAS
://dJEMBER
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
.id/
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
2012
u
ilib.
dig
tp://
ht
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
id/
id/
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
u
.id/
.u
ilib
//dig
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
u
ht
d/
.id/
d/
.i
.i MESIN PENGEPRES.aSHEET
ANALISIS ERGONOMI
PADA
j c
j.ac
.une
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
ht
id/
id/
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
.une
ac
nej.
.u
ilib
ilib
ilib
PENGOLAHAN
/dig
/dig ASPEK ANTROPOMETRI
/dig KARET DENGAN KAJIAN
:/
:/
ttp:/ Kasus PT. Kalianda Concern
http
http Perkebunan Kopi dan Karet
h(Studi
tp:
Kalijompo
Jember)
/
/
.id
j.ac
une
une
lib.
i
g
i
://d
.id
j.ac
lib.
i
g
i
://d
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
SKRIPSI
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ttp dan memenuhi salah satu syarat
http
http
diajukan guna melengkapi tugashakhir
tp
untuk menyelesaikan Program Studi Teknik Pertanian (S1)
dan mencapai /gelar Sarjana Teknologi Pertanian /
id/
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
i
/dig
/
:
p
t
t
.id/
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
.u
http
ac.
nej.
i
.u
ht
igilib
d
/
/
:
tp
.id/
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
id/
.u
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
/
/
JURUSAN
c.id
c.id TEKNIK PERTANIAN
a
a
.
.
j
j
FAKULTAS
TEKNOLOGI PERTANIAN
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
UNIVERSITAS/d
JEMBER
g
g
:/ i
://di
p
p
t
t
t
t
2012
h
h
ac.
nej.
.id/
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
h
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
i
/dig
/
:
p
t
t
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
lib.u
lib.u
Oleh
.u
.u
.id/
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
u
ilib.
dig
tp://
Sitta Qoni’a
h Zahasfana
NIM 081710201053
h
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
ac
nej.
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id
id
ac.
nej.
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
c
c
a
a
.
.
j
PERSEMBAHAN .unej
.une
b
i
l
i
igilib
ig
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
Dengan bangga kupersembahkan skripsi ini untuk kedua orang tuaku, yang telah
id/
.ac.
nej
lib.u
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
ac.
nej.
ii
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
http
id/
id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
dig
tp://
ac
nej.
.u
.u
ac.
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
.u
http
.id/
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
ac
nej.
h
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
.u
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
.id/
gilib
i
d
/
/
:
c.id
u
u
ilib.
ilib.
g
g
i
i
d
d
Abi
Zainal
Arifin
dan
Ummi
Almh.
Siti Aisyah
://
://
http
http
ac
nej.
.id/
/
/
c.id
a
j.a motivasi, doa serta inspirasi
memberikanne
banyak
nej. kehidupan,
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
lib.u
u
ilib.
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
ht
.id/
ac
nej.
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
Setelah badai, datang masa
.id/ bagi semua
.id/ yang damai, teduh, dan terbuka
ac
nej.
ac
nej.
ac
nej.
kemungkinan. Bersabarlah.
Kesulitan tak pernah
lebih lama daripadalib.u
.u
libbertahan
lib.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
c*).id
c.id
a
a
.
.
j
j
Surat Al – Insyirahuayat
ne
. ne 6)
.u(terjemahan
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
http
http
.id/
ac
nej.
id/
id/
MOTTO
Sesungguhnya sesudah
kesulitan ada kemudahan.
/
/
id/
.ac.
nej
digi
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
dig
tp://
ht
ac
nej.
.u
.u
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
igi
digi
/
/
:
p
kesabaranmu.
htt
://d
http
tp
igi
://d
http
(Mario teguh)
d/
ac.i
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
d/
ac.i
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ttp pernah menyerah atas impianmu.
http
http
hJangan
Rintangan memang kadang
tp
d/
ac.i
nej.
u
ilib.
dig
tp://
menjatuhkanmu, namun kamu harus bangkit dan terus melangkah.
.id/
.id/
c
c
a
a
.
.
j
j(Denny Ch Pratama @pepatah)
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
ac
nej.
ac
nej.
ac
nej.
lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
/d
/d
/d
Departemen
ttp:/
ttp:/1998. Al Qur’an dan Terjemahannya.
ttp:/ Agama Republik Indonesia.
h
h
h
Semarang: PT Kumudasmoro Grafindo
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
ac
nej.
ht
lib.u
lib.u
lib.u
digi
tp://
u
ilib.
dig
tp://
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
id/
ac.
nej.
*)
tp
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ac.
nej.
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
ac.
nej.
iii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
lib.u
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
.id/
.id/PERNYATAAN
c
c
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
hSaya yang bertanda tangan di bawah
ini:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
nama : Sitta Qoni’a
/ Zahasfana
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
NIM un: e
.une
.une
. 081710201053
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
/di ilmiah yang berjudul tp“Analisis
menyatakan
sesungguhnya bahwa
://di
:/karya
://ddengan
ht
http
http
id/
.ac.
nej
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
Ergonomi Mesin Pengepres Sheet pada Pengolahan Karet dengan Kajian Aspek
/
/
/
/
(Studi Kasus PT.
.idAntropometri
c.id
c.id Kopi dan Karet
c.id Kalianda Concern Perkebunan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne kecuali kutipan yangb.une
ne benar-benar hasil karya
Kalijompo Jember)”
.usendiri,
.uadalah
b
b
i
i
l
l
i
i
gili
g
g
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
p:
tp: pun,
sudah hsaya
diajukan pada institusihtmana
ttp: sebutkan sumbernya, belum
httpernah
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
dan bukan karya jiplakan. Saya bertanggung jawab atas keabsahan dan kebenaran
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id yang harus dijunjung tinggi.
c.idisinya sesuai dengan sikapj.ailmiah
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.unsebenarnya,
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Demikian
pernyataan
ini
saya
buat
dengan
tanpa
adanya
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h pun serta bersedia mendapat
h dan paksaan dari pihak mana
tekanan
sanksi
akademik jika ternyata di kemudian hari pernyataan ini tidak benar.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
http
.u
gilib
i
d
/
/
:
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
ac.
nej.
iv
.u
.u
.u
http
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
.u
.u
tp
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.u
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
ac
nej.
.id/
a
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
gilib
i
d
/
/
:
h
/
NIM 081710201053
c.id
.u
tp
i
/dig
/
:
p
t
t
Sitta Qoni’a Zahasfana
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
lib.u
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
.id/
.u
.id/
ac
nej.
h
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ht
.i
.un
:
tp:
u
ilib.
dig
tp://
Yang menyatakan,
d/
c.i
ej.a
ilib
//dig
ac.
nej.
Jember, 7 November 2012
d/
.un
ilib
//dig
u
ht
d/
c.i
ej.a
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
id/
d/
ac.i
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
ac
nej.
u
u
u
ilib.
ilib.
ilib.
g
g
g
i
i
i
d
d
d
/
ANALISIS
ERGONOMI MESIN
SHEET PADA
://
:/PENGEPRES
://
http
http
http
lib.u
digi
tp://
http
ht
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
id/
SKRIPSI
ht
ac
nej.
.u
.u
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
PENGOLAHAN KARET DENGAN KAJIAN ASPEK ANTROPOMETRI
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gi
://di
gilib
i
d
/
/
:
d/
ac.i
nej.
u
ilib.
dig
tp://
Oleh
i
/dig
/
:
p
t
t
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
htDosen
Pembimbing Utama
tp
.id/
ac
nej.
igilib
d
/
/
:
tp
ht
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
/
: Dr. Siswoyo Soekarno,
c.id S.TP., M.Eng
a
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
ac.
nej.
v
.u
.u
ac
nej.
httpM.M
http : Dr. I. B. Suryaningrat, S.TP.,
id/
ac.
nej.
.id/
ac
nej.
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
h
g
://di
a
nej.
http
tp
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
Pembimbing: ilib.u
/
Dosen Pembimbing Anggota
c.id
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.id/
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
lib.u
.id/
.u
ht
h
.id/
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
ac
nej.
ac.
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
id/
id/
.id/
.id/
gilib
i
d
/
/
:
http
.
Sitta Qoni’a Zahasfana nej.ac
u
ilib.
g
i
NIM 081710201053
d
/
:/
http
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
d/
ac.i
ac
nej.
.u
.u
ht
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
Kalijompo Jember)
lib.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
(Studi Kasus PT.Kalianda
.id/dan Karet
.id/ Concern Perkebunan Kopi
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
.id/PENGESAHAN
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Skripsih berjudul “Analisis ErgonomihMesin Pengepres Sheet pada hPengolahan
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
Karet dengan Kajian Aspek Antropometri
(Studi Kasus PT. Kalianda
Concern
/
/
/
d
d
i
i
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
Perkebunan Kopi dan
Kalijompo Jember)” telah
.une
.une diuji dan disahkan oleh
.unKaret
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
di
Fakultastp
Teknologi
Pertanian UniversitastpJember
://di pada:
://di
tp://
id/
.ac.
nej
.u
igilib
d
tp://
hari, tanggal
.id/
ac
nej.
: Rabu, 7 November 2012
tempat
/
/
/
Teknologi Pertanian Universitas
Jember
.:idFakultas
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
dig
://di
tp://
Tim
http
htPenguji
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
ht
ht
ht
Ketua,
d/
ac.i
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
dig
tp://
id/
lib.u
gi
Anggota
://di I,
gilib
i
d
/
/
:
ht
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
ac.
nej.
vi
.u
igilib
d
/
/
:
tp
.id/
.id/
id/
.u
igilib
d
/
/
:
tp
http
ttp:/
h
NIP. 196910051994021001
id/
ac.
nej.
.u
ilib
Dr. Ir. Iwan Taruna,
/digM.Eng
http
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
.id/
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
u
ilib.
dig
tp://
/
/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
Dr..Dedy
une Wirawan S, S.TP., MSilib.une
b
i
l
i
i
g
/dig
/di NIP. 197407071999031001
/
/
:
:
p
p
t
t
ht
ht
.u Dekan Fakultas TeknologiiliPertanian
b.u
g
i
://d
Universitas
http Jember,
http
ac.
nej.
ht
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
Anggota II,
.id/ Mengesahkan
.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
ac
nej.
id/
id/
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
http
tp
http
p
/
/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
Dr. Yuli Wibowo, S.TP.,
.une MSi
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
di
://di
NIP. 197207301999031001
tp://
http
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
htt Ahmad
Ir. Hamid
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
NIP. 195502271984031002
d/
ac.i
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
d/
ac.i
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
dig
tp://
u
ilib.
dig
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
t
t
t
id/
id/
id/ RINGKASAN
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
h dengan
h Sheet pada Pengolahan Karet
h Ergonomi Mesin Pengepres
Analisis
Kajian Aspek Antropometri (Studi Kasus PT. Kalianda Concern
Perkebunan Kopi dan Karet Kalijompo Jember); Sitta Qoni’a Zahasfana,
081710201053; 2012: 65 halaman; Jurusan Teknik Pertanian Universitas Jember.
Tanaman karet merupakan tanaman yang mengandung getah yang dikenal
dengan lateks. Salah satu yang dihasilkan dari getah lateks yaitu lembaran sheet.
PT. Kalianda Concern Perkebunan Kopi dan Karet Kalijompo Jember dalam
proses pengepakan lembaran sheet tersebut dilakukan pengepressan untuk
menekan bendela sheet dengan menggunakan mesin press yang masih manual.
Cara ini tidak efisien karena masih menggunakan tenaga manusia dalam
mengoperasikan sehingga menimbulkan rasa ketidaknyaman terhadap operator.
Oleh karena itu, perlu adanya penelitian kajian tentang aspek kenyamanan
terhadap operator berdasarkan analisis ergonomi yaitu antropometri sehingga
dapat memberikan alternatif desain mesin press yang dapat memberikan tingkat
kenyamanan dan keamanan lebih tinggi pada operator.
Metode pengambilan data dilakukan yaitu dengan metode pengukuran
langsung data antropometri operator dan mesin press serta wawancara
menggunakan metode kuesioner. Dari data tersebut diperoleh data antropometri
guna mendesain mesin menggunakan persentil. Selain itu, mengukur dan
menghitung tekanan yang diberikan mesin press terhadap bendela karet.
Data pengukuran tekanan yang diberikan mesin terhadap setiap bendela
yaitu sebesar 2804,96 N/m2 dengan gaya tekan sebesar 971 N. Keluhan subjektif
responden dalam posisi kerja masih tinggi karena sikap kerja yang tidak alamiah
saat mengoperasikan mesin press. Perlu dilakukan desain mesin dengan data
antropometri menggunakan persentil 5 yang menghasilkan tinggi tuas mesin press
187 cm.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ac.
nej.
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
ac.
nej.
vii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
id/ SUMMARY
.id/
.id/
c
c
a
a
.
.
j
j
.une
.une
.u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h Rubber
h
Ergonomics
Analysis of Rubber h Sheet Pressure Machine on
ac.
nej.
u
ilib.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ac.
nej.
Processing with Antropometry Aspects Assessment (Case Study at PT.
/
/
/
.id/ Rubber Plantations Kalijompo
c.id
c.id Jember); Sitta
cand
c.idKalianda Concern Coffee
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
Qoni’a Zahasfana, 081710201053;
2012: 65 pages;un
of Agricultural une
. Department
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
ilib.
i
i
i
Engineering,
the
University
of
Jember.
g
g
g
g
i
i
i
i
d
d
d
d
://
://
://
tp://
http
http
http
Rubber plant is a plant that contains sap known as latex. One resulting
/
.id/
.id/ processing, PT. Concern
Coffee and
c.id
cKalianda
caging
c from latex is sheet. On the
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Rubber
Plantations
Kalijompo
Jember
do
pressing
ball
sheet
using
a
manual
press
ig
ig
ig
dig
p://d
p://d
p://d
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h
machine. It is not efficient because they use human power to operate the machine,
.id/
causing discomfort to the operator. Therefore, it is necessary to research studies
.acoperator based on ergonomics
j.acanalysis. The analysis nej.ac
on aspects of comfort ntoejthe
e
n
u
u
ib.u
ib.
ib.
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
i
i
result is expected
to be able to make alternative
press machine design that
://d can
://d
://d
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
d/
ac.i
http
http
http
tp
provide comfort and security to the operator.
Data collection method
was the measuring the anthropometric
data
.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
ej
directly to the operator
.une using questionnaires.b.une
b.unand the machine press and binterviews
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
igili
igili
igili
/d
://d
://d data it was obtained anthropometric
Based on
data for design us the
ttpmachine
ttp:/
ttpthese
h
h
h
using the percentile estimation. In addition, the data of pressure collected was
/
/
/
and calculated using
.id/ machine design
.idmeasured
c.id
cpress
c.idthe rubber ball as a load jfor
a
a
a
.
.
.
j
j
ne
.une
.une
consideration. gilib.u
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
di
://di
://di
tp:// of measurement pressure
http exerted against ball enginehtistp2804,96
htAverage
ac
nej.
lib.u
digi
tp://
N/m2 and press force is 971 N. Respondents were complaining regording working
/
/
/
/
c.id
c.idthat are not natural
c.idwere due to the job positions
c.idposition that frequently occurs
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
when operating
gmachine is needed for being//dtoigbe
gpress machines. Design of /the
dig
:
: /di
://di
tp://
http
http
http
done using 5th percentile anthropometric data, which produces a high lever press
machine
of 187 cm.
/
.id
j.ac
une
.
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
.u
http
id/
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
viii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
id/ PRAKATA
.id/
.id/
c
c
a
a
.
.
j
j
.une
.une
.u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hPuji syukur ke hadirat Allah hSWT yang telah melimpahkanhrahmat dan
ac.
nej.
karunia-Nya sehingga penulis/ dapat menyelesaikan skripsi/ yang berjudul
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
“Analisis Ergonomiun
Pengepres Sheet padaunPengolahan
Karet dengan une
. e
. Mesin
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
g
i
i
i
d
d
d
Kajian Aspek
PT.
:// Kopi
:// Kalianda Concern Perkebunan
:// Antropometri (Studi Kasus
http
http
http
id/
.ac.
nej
lib.u
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
dan Karet Kalijompo Jember)”. Skripsi ini disusun untuk memenuhi salah satu
/
/
/
/
untuk menyelesaikan .ipendidikan
strata satu (S1) pada
.idsyarat
c.id
c.id Jurusan Teknik
c d
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une
Pertanian Fakultas
Teknologi
Pertanian Universitas
.une
.Jember.
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
dig
/dig
/dig
tp://
skripsi ini tidakhlepas
ttp:/ oleh
ttp:/ dari bantuan berbagai hpihak,
htPenyusunan
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
karena itu penulis ingin menyampaikan ucapan terima kasih kepada.
/
/
/
.id/ M.M, selaku Dosen Pembimbing
Utama, Dr.
c.id
c.id
cS.TP.,
c.id1. Dr. I.B. Suryaningrat,
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
.une
.unPembimbing
.uneS.TP., M.Eng, selaku Dosen
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Siswoyo
Soekarno,
Anggota,
yang
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h bimbingan, kritik dan saran,
h banyak memberikan materi,
telah
serta
nej.
u
ilib.
dig
tp://
meluangkan waktu, pikiran dan perhatian dalam penulisan skripsi ini;
.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
2. Ir. Hamid Ahmadnselaku
Ketua Tim Penguji, Dr.nYuli
j Wibowo, S.TP., MSi, nej
j
u
.u e
.u e
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
i
i
ig
selaku:/Anggota
Tim Penguji I, Dr. Dedy
Wirawan
S,
S.TP.,
MSi,
Anggota
d
d
d
/
/
/
:/
:/
http
http
http
d/
ac.i
Tim Penguji II, yang telah banyak memberikan arahan, bimbingan, kritik,
.un
ilib
//dig
tp:
saran dan bantuan yang berguna
/
d/ bagi penyelesaian skripsi dini;
/
c.id
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
3. Seluruh dosen .Fakultas
Teknologi Pertanian Universitas
Jember yang telah .une
une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
igilib
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
banyak
memberikan
ilmu
selama
masa
perkuliahan
hingga
penyusunan
http
http
http
d/
c.i
ej.a
skripsi ini;
/
/
/
/ Bapak Ir. Agus Martono.
.id4.
c.id
c.idKalianda Concern
c.id MM selaku Manager j.PT.
a
a
a
.
.
j
j
e
ne telah memberikan ijinb.une
.uyang
.undan
Perkebunan ilKopi
Karet Kalijompo Jember
b
b
i
i
l
i
gili
g
g
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
untuk
http dalam
httpsemua pegawai yang membantu
http melaksanakan penelitian dan
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
proses penelitian skripsi ini;
/
/
/
/
c.id
c.id kakak-kakak dan
c.idAlmh. Siti Aisyah, Ibu Lutfiyah,
c.id5. Abi Zainal Arifin, Ummi
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
adik serta
seluruh
keluarga besar yang tidak
doa,
g
g pernah berhenti memberikan
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
bimbingan
serta dukungan dalam hpenulisan skripsi ini;
ac.
nej.
ix
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
ac.
nej.
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
tp
6.
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ttp
Yoga
semangat, motivasi,
httpdoa dan
http Prasetyo S.TP, yang telahhmemberikan
segala pengorbanan dalam menyelesaikan skripsi ini;
/
.id/
.id/ Mbak Uplex,
.id/ Rinda, Ika, Afif, Mitha,
.id7.
c
c
c
c
Sahabat-sahabatku
Handayani,
Sholeh,
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g hidup yang kalian berikan
g
Esti dan/dSumarni
terima kasih untuk pelajaran
baik
dig
://di
://di
:/ i
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h langsung maupun tidak sehingga
secara
menjadikanku semakin dewasa;
8.
Teman-teman seperjuangan/ TEP angkatan 2008, terima kasih
atas bantuan
/
/
d
d
i
i
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
dan kerjasamanya
akan selalu dalam ingatan
.une
.une serta temen-temen THP
.unkalian
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
di
di
angkatan
dukungan selama ini;tp://di
tp://
tp:// 2008, terima kasih telah memberikan
9.
Seluruh staf dan karyawan Fakultas Teknologi Pertanian Universitas Jember
id/
.ac.
nej
.u
igilib
d
tp://
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
yang telah banyak membantu
.id/ selama studi;
ac
nej.
ac
nej.
ac
nej.
10. Semua pihaklibyang
.u tidak dapat penulis sebutkan
lib.u
lib.u satu per satu yang telah
i
i
i
g
g
g
i
i
i
/d
://d
://d baik tenaga maupun pikiran
membantu
ttp:/
http dalam penyusunan skripsihini.
http
.u
gilib
i
d
/
/
:
ht
ht
ht
tp
Penulis juga menerima segala kritik dan saran dari semua pihak demi
/
/
/
/
penulis berharap, semoga
c.id
c.id skripsi ini dapat
c.id
c.idkesempurnaan skripsi ini.j.aAkhirnya
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
bermanfaat
bagi
semua.
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h
d/
ac.i
nej.
u
ilib.
dig
tp://
Jember, November 2012
d/
ac.i
nej.
u
ilib.
dig
tp://
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
ac.
nej.
x
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
id/
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
ac
nej.
Penulis
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
digi
tp://
d/
ac.i
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
dig
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
id/ DAFTAR ISI
.id/
c
a
.
j
.une
b
i
l
i
g
://di
p
t
t
h
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
ac
nej.
.u
.u
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
Halaman
/
/
/
/
JUDUL ...............................................................................
i
.idHALAMAN
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.une
HALAMAN PERSEMBAHAN
...............................................................
iiib.un
b
b
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di iii
://di
://di
HALAMAN
http
http
http MOTTO ..............................................................................
ac
nej.
lib.u
digi
tp://
HALAMAN PERNYATAAN...................................................................
iv
/
.id/
.id/
.id/
.id
..............................................................
v
j.ac
j.ac
j.ac
j.ac HALAMAN PEMBIMBINGAN
e
e
e
e
n
n
n
n
lib.u
lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
i
HALAMAN
PENGESAHAN
...................................................................
vi
g
g
g
g
i
i
i
i
d
://d
://d
://d
tp://
http
http
http
RINGKASAN
............................................................................................
vii
.u
tp
DAFTAR TABEL ....................................................................................
xiv
id/
GAMBAR ................................................................................
xv
/
idDAFTAR
.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
DAFTAR LAMPIRAN
xvib.une
.une
.une ............................................................................
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di 1
://di
://di
BAB 1.ttPENDAHULUAN
........................................................................
p
p
p
t
t
t
t
h
h
h
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
viii
d/
ac.i
d/
ac.i
.
j.
j.
PRAKATA ................................................................................................
ix nej.ac
e
e
n
n
u
u
u
.
.
ilib.
gixilib
gilib
i
i
ig.............................................................................................
d
d
d
DAFTAR :ISI
/
/
/
/
/
/
:
:
http
http
http
nej.
gilib
i
d
/
/
:
SUMMARY ..............................................................................................
d/
ac.i
.id/
ac
nej.
1
d/
d/
1.2 Rumusan Masalah
ac.i
ac.i ...............................................................
2
nej.
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
/di
ttp:/
/di
ttp:/
h
h
h 1.4 Tujuan Penelitian .................................................................
3
1.5 Manfaat Penelitian ...............................................................
3
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
l2ib.u
.u
.u
1.3 Batasan
gilib
gilib Masalah ..................................................................
lib.u
digi
tp://
1.1 Latar Belakang .....................................................................
/
.id
..............................................................
4
j.ac
j.ac
j.ac
j.ac BAB 2. TINJAUAN PUSTAKA
e
e
e
e
n
n
n
n
l4ib.u
lib.u
lib.uTanaman Karet .......................................................
lib.u
i
i
i
i
g
g
g
g
2.1
Sejarah
i
i
i
i
d
://d
://d
://d
tp://
http
http
http
/
.id
j.ac
une
.
gilib
i
d
/
/
:
tp
2.2 Botani Tanaman Karet ........................................................
4
2.3 Pengolahan Karet /.................................................................
/
5
2.3.1 Penerimaan
.une
.une Lateks ..........................................................
6
2.3.3 Penggilingan Karet ...........................................................
7
.id/
ac
nej.
lib.u
lib
lib
i
i
i
g
g
g
i
i
i
//d Pembekuan Lateks ...........................................................
://d 7
://d
:2.3.2
http
http
http
ac.
nej.
ac.
nej.
xi
.u
.u
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
igilib
d
/
/
:
tp
.id
j.ac
.id
j.ac
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http 2.3.4 Pengasapan ......................................................................
tp
d/
ac.i
j.
une
ilib.
dig
lib.u
2.3.5 Sortasi ..............................................................................
8
2.5 Ergonomi ..............................................................................
10
2.6 Antrpometri ..........................................................................
/
/
11
3.1 Tempat dan Waktu Penelitian ............................................
15
3.1.1 Tempat Penelitian
.id/
.id/ ...........................................................
15
id
.ac.
id
.ac.
.id/
ac
nej.
ac
nej.
3.1.2 lWaktu
ib.u Penelitian ............................................................
lib.u
.u
gi
://di
gi
://di
15 .u
16
3.2.1 Alat Penelitian ................................................................
d/
ac.i
ej.
tp://
16
/
/
/
3.2.2 Objek Penelitian
16
c.id
c.id
c.id .............................................................
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
.une
.une
.uPenelitian
b
b
b
i
i
i
l
l
l
3.3 Metode
.................................................................
16
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h 3.3.1 Tahapan Penelitian .........................................................
16
3.3.2 Metode Pengumpulan Data .............................................
18
d/
ac.i
d/
ac.i
d/
ac.i
4.1 Gambaran Umum Perusahaan ..........................................
d/
c.i
ej.a
.un
ilib
//dig
tp:
23
4.2 Proses Pengolahan
d/
d/ Karet PT. Kalianda Concern
/
c.id
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Perkebunan
24 .une
.une
.une Kalijompo .......................................................
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
i ilib
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
4.2.1
Penerimaan
Lateks
..........................................................
25
http
http
http
.id/
ac
nej.
4.2.2 Pembekuan Lateks...........................................................
25
/
/
4.2.3 Penggilingan
c.id
c.idKaret ..........................................................
26
a
nej.
a
nej.
u
4.2.4ilPengasapan
.....................................................................
ib.u
ilib.
.u
gilib
i
d
/
/
:
g
://di
g
://di
d/
ac.i
ej.
tp://
26 .u
27
4.2.6 Pengepakan Sheet ............................................................
28
4.2.2 Data Kuisioner.................................................................
33
/
/
/
c.id
c.id
c.id
4.3 Pembahasan
.........................................................................
29
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
4.2.1
Manual
................................ /dig29
g
g Tekanan Pada Mesin Press//d
:/
: i
://di
p
p
t
t
t
t
http
h
h
ac.
nej.
.u
ac.
nej.
.u
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
igilib
d
/
/
:
tp
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http 4.2.5 Sortasi ..............................................................................
tp
n
lib.u
i
g
i
d
id/
.
3.3.3 Tahapan
20 nej.ac
j.
j. Analisis Data ...................................................
e
e
n
n
u
u
lib.u PEMBAHASAN ....................................................
ilib.
ilib.
iDAN
g
g
g
i
i
i
BAB 4. HASIL
23
d
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http
nej.
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
p Alat dan Objek Penelitian
http
http...................................................
htt3.2
tp
n
lib.u
i
g
i
d
.id/
c
ej
ej ......................................................................
2.7 Studi Gerakan
13 unej.a
n
n
u
u
.
.
.
ilib
ig15
igilib
igilib
d
d
d
/
/
/
BAB 3. tMETODOLOGI
PENELITIAN
.................................................
/
/
/
:
:
:
http
http
ht p
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
8
id/
.id/
.id/
......................................................................
c
c
c
2.3.6 Pengepakan
9
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
gMechine) ...................... //dig 9
g Press Manual (Hand Press
2.4/Mesin
:
://di
:/ di
p
p
t
t
t
t
http
h
h
id/
.ac.
nej
digi
tp://
ac
nej.
.u
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
xii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http 4.2.3 Data Antropometri ..........................................................
tp
40
DAFTAR PUSTAKA ...............................................................................
41
LAMPIRAN ..............................................................................................
/
/
43
j.
une
ilib.
dig
lib.u
digi
tp://
.id/
.id/
.id/
c
c
c
5.1 Kesimpulan
............................................................................
40
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g40
g
g .....................................................................................
5.2/Saran
://di
://di
:/ di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
id/
.ac.
nej
id
.ac.
nej
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
http
id/
id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
dig
tp://
ac
nej.
.u
.u
ac.
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
.u
http
.id/
.u
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
.id/
ac
nej.
h
.id/
.u
gilib
i
d
/
/
:
lib.u
h
.id/
ac
nej.
tp
id
.ac.
nej
i
/dig
/
:
p
t
t
h
gilib
i
d
/
/
:
36
BAB 5. KESIMPULAN DAN SARAN ....................................................
d/
ac.i
ac
nej.
.u
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
xiii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
/
.id/
.idDAFTAR
c
c
TABEL
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
Halaman
/
/
/
/ Jadwal Kegiatan ..................................................................................
15
.id3.1.
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.une
.unSelisih
4.1. Data Pengukuran
Jarak Hasil Tekanan
Berdasarkan
Waktu
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di 30
://di
://di .........................................................................................
Pengepresan
http
http
http
ac
nej.
lib.u
digi
tp://
4.2. Data Pengukuran Selisih Jarak Hasil Tekanan Berdasarkan Waktu
.id/
ac
nej.
u
lib.
i
g
i
://d
tp://
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
http
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
36
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
lib.u
i
33
g
i
://d
tp
ht
ht ..................................................
ht Keluhan Subyektif Responden
4.4. Unsur
.id/
ac
nej.
30
.une
.une
lib
4.3. Karakteristik
gilib .................................
digi Responden di PengepresaandiKaret
tp
dig
tp://
/
/
.id
.id
Pendiaman ............................................................................................
j.ac
j.ac
xiv
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
lib.u
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
id/
.id/
.DAFTAR
c
c
GAMBAR
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
id/
u
ht Halaman
6
3.1. Lokasi PT. Kalianda Concern Perkebunan Karet Kalijompo .............
15
id
.ac.
id
.ac.
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
2.1. Bagan Proses Pengolahan Karet
/
/ ..........................................................
id/
.ac.
.id/
c
ej
ej............................................................................
2.2. Mesin Press Manual
10 unej.a
n
n
u
u
.
.
.
ilib
ig12
igilib
igilib Manusia .....................................................................
d
d
d
/
/
/
2.3. Dimensi
Tubuh
/
/
/
:
:
:
http
http
http
nej
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
/
/
/
/ Diagram Alir Penelitian .......................................................................
18
.id3.2.
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne Tekan (F) ..........................................................
3.3. Bagan Simulasi
20
.une
.une
.uGaya
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di 25
://di
://di
4.1. Proses
http
http
http Pembekuan Karet .....................................................................
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
4.2. Proses Penggilingan Karet ...................................................................
26
/
/
/
/
27
c.id
c.id
c.id
c.id4.3. Proses Pengasapan Karet......................................................................
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une ............................................................................
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
4.4.
Proses
Sortasi
Sheet
28
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h Pengepressan Sheet ..................................................................
4.5. Proses
29
4.6. Bendela Karet saat didiamkan dan Batas Bendela Karet ditekan .......
4.9. Redesain Mesin Press Karet Hidrolik Sesuai Data Antropometri .......
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
.u
http
id/
id/
id/
id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
.u
.u
ac.
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
.u
ac
nej.
.u
.u
http
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
lib.u
h
.id/
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
h
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
lib.u
39
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
digi
tp://
id/
.
4.7. Simulasi Pembebanan
32 nej.ac
j.........................
j. Sederhana pada Bendela Karet
e
e
n
n
u
u
.u
ilib.
ilib. Press Karet ........ dig37
ilibBendela
g
g
i
i
4.8. Pengepressan
Karet
Menggunakan
Mesin
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http
nej.
u
ilib.
dig
tp://
31
d/
ac.i
d/
ac.i
d/
ac.i
xv
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
lib.u
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
.id/
.id/
c
c
DAFTAR
LAMPIRAN
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
id/
u
ht Halaman
43
4. Perhitungan Tekanan (P) pada saat Mengepress Bendela Karet .............
46
id
.ac.
id
.ac.
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
1. Kuisioner Penelitian ...............................................................................
/
/
id/
.ac.
.id/
c
ej
ej
2. Keluhan SubjektifuResponden
.................................................................
44 unej.a
n
n
u
.
.
.
ilib
ilib
igilibKaret ........................... ://dig45
igResponden
d
d
/
/
3. Karakteristik
Operator
Mesin
Press
/
/
:
:
http
http
http
nej
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
/
/
/
/ Data Antropometri Pekerja.Bagian
Pengepres Karet ..............................
47
.id5.
c.id
c.id
c id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
6. Gambar MesinliPress
48
.une
.une
.uneSetelah di Redesain .............................................
b
b
b
i
i
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
http
http
http
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
dig
tp://
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
http
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
xvi
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
u
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
ht
ht
id/
id/
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ANALISIS ERGONOMI MESIN PENGEPRES SHEET PADA
PENGOLAHAN KARET DENGAN KAJIAN ASPEK ANTROPOMETRI
(Studi Kasus PT.Kalianda Concern Perkebunan Kopi dan Karet
Kalijompo Jember)
gilib
i
d
/
/
:
SKRIPSIigilib.
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
://d
http
http
http
tp
ac
nej.
u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
oleh
Sitta Qoni’a Zahasfana
NIM 081710201053
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
/
.id
j.ac
une
.
gilib
i
d
/
/
:
tp
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
JURUSAN
/ TEKNIK PERTANIAN
/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
TEKNOLOGI PERTANIAN
FAKULTAS
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
ig
UNIVERSITAS
://dJEMBER
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
.id/
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
2012
u
ilib.
dig
tp://
ht
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
id/
id/
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
u
.id/
.u
ilib
//dig
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
u
ht
d/
.id/
d/
.i
.i MESIN PENGEPRES.aSHEET
ANALISIS ERGONOMI
PADA
j c
j.ac
.une
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
ht
id/
id/
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
.une
ac
nej.
.u
ilib
ilib
ilib
PENGOLAHAN
/dig
/dig ASPEK ANTROPOMETRI
/dig KARET DENGAN KAJIAN
:/
:/
ttp:/ Kasus PT. Kalianda Concern
http
http Perkebunan Kopi dan Karet
h(Studi
tp:
Kalijompo
Jember)
/
/
.id
j.ac
une
une
lib.
i
g
i
://d
.id
j.ac
lib.
i
g
i
://d
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
SKRIPSI
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ttp dan memenuhi salah satu syarat
http
http
diajukan guna melengkapi tugashakhir
tp
untuk menyelesaikan Program Studi Teknik Pertanian (S1)
dan mencapai /gelar Sarjana Teknologi Pertanian /
id/
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
i
/dig
/
:
p
t
t
.id/
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
.u
http
ac.
nej.
i
.u
ht
igilib
d
/
/
:
tp
.id/
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
id/
.u
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
/
/
JURUSAN
c.id
c.id TEKNIK PERTANIAN
a
a
.
.
j
j
FAKULTAS
TEKNOLOGI PERTANIAN
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
UNIVERSITAS/d
JEMBER
g
g
:/ i
://di
p
p
t
t
t
t
2012
h
h
ac.
nej.
.id/
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
h
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
i
/dig
/
:
p
t
t
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
lib.u
lib.u
Oleh
.u
.u
.id/
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
u
ilib.
dig
tp://
Sitta Qoni’a
h Zahasfana
NIM 081710201053
h
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
ac
nej.
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id
id
ac.
nej.
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
c
c
a
a
.
.
j
PERSEMBAHAN .unej
.une
b
i
l
i
igilib
ig
d
d
/
/
/
/
:
:
http
http
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
Dengan bangga kupersembahkan skripsi ini untuk kedua orang tuaku, yang telah
id/
.ac.
nej
lib.u
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
ac.
nej.
ii
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
http
id/
id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
dig
tp://
ac
nej.
.u
.u
ac.
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
.u
http
.id/
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
ac
nej.
h
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
.u
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
.id/
gilib
i
d
/
/
:
c.id
u
u
ilib.
ilib.
g
g
i
i
d
d
Abi
Zainal
Arifin
dan
Ummi
Almh.
Siti Aisyah
://
://
http
http
ac
nej.
.id/
/
/
c.id
a
j.a motivasi, doa serta inspirasi
memberikanne
banyak
nej. kehidupan,
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
lib.u
u
ilib.
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
ht
.id/
ac
nej.
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
Setelah badai, datang masa
.id/ bagi semua
.id/ yang damai, teduh, dan terbuka
ac
nej.
ac
nej.
ac
nej.
kemungkinan. Bersabarlah.
Kesulitan tak pernah
lebih lama daripadalib.u
.u
libbertahan
lib.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
c*).id
c.id
a
a
.
.
j
j
Surat Al – Insyirahuayat
ne
. ne 6)
.u(terjemahan
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
http
http
.id/
ac
nej.
id/
id/
MOTTO
Sesungguhnya sesudah
kesulitan ada kemudahan.
/
/
id/
.ac.
nej
digi
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
dig
tp://
ht
ac
nej.
.u
.u
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
igi
digi
/
/
:
p
kesabaranmu.
htt
://d
http
tp
igi
://d
http
(Mario teguh)
d/
ac.i
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
d/
ac.i
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ttp pernah menyerah atas impianmu.
http
http
hJangan
Rintangan memang kadang
tp
d/
ac.i
nej.
u
ilib.
dig
tp://
menjatuhkanmu, namun kamu harus bangkit dan terus melangkah.
.id/
.id/
c
c
a
a
.
.
j
j(Denny Ch Pratama @pepatah)
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
ac
nej.
ac
nej.
ac
nej.
lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
g
g
g
i
i
i
/d
/d
/d
Departemen
ttp:/
ttp:/1998. Al Qur’an dan Terjemahannya.
ttp:/ Agama Republik Indonesia.
h
h
h
Semarang: PT Kumudasmoro Grafindo
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
ac
nej.
ht
lib.u
lib.u
lib.u
digi
tp://
u
ilib.
dig
tp://
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
id/
ac.
nej.
*)
tp
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ac.
nej.
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
ac.
nej.
iii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
lib.u
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
.id/
.id/PERNYATAAN
c
c
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
hSaya yang bertanda tangan di bawah
ini:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
nama : Sitta Qoni’a
/ Zahasfana
/
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
NIM un: e
.une
.une
. 081710201053
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
/di ilmiah yang berjudul tp“Analisis
menyatakan
sesungguhnya bahwa
://di
:/karya
://ddengan
ht
http
http
id/
.ac.
nej
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
Ergonomi Mesin Pengepres Sheet pada Pengolahan Karet dengan Kajian Aspek
/
/
/
/
(Studi Kasus PT.
.idAntropometri
c.id
c.id Kopi dan Karet
c.id Kalianda Concern Perkebunan
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne kecuali kutipan yangb.une
ne benar-benar hasil karya
Kalijompo Jember)”
.usendiri,
.uadalah
b
b
i
i
l
l
i
i
gili
g
g
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
p:
tp: pun,
sudah hsaya
diajukan pada institusihtmana
ttp: sebutkan sumbernya, belum
httpernah
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
dan bukan karya jiplakan. Saya bertanggung jawab atas keabsahan dan kebenaran
/
/
/
/
c.id
c.id
c.id yang harus dijunjung tinggi.
c.idisinya sesuai dengan sikapj.ailmiah
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.unsebenarnya,
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Demikian
pernyataan
ini
saya
buat
dengan
tanpa
adanya
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h pun serta bersedia mendapat
h dan paksaan dari pihak mana
tekanan
sanksi
akademik jika ternyata di kemudian hari pernyataan ini tidak benar.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
http
.u
gilib
i
d
/
/
:
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
ac.
nej.
iv
.u
.u
.u
http
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
.u
.u
tp
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.u
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
ac
nej.
.id/
a
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
gilib
i
d
/
/
:
h
/
NIM 081710201053
c.id
.u
tp
i
/dig
/
:
p
t
t
Sitta Qoni’a Zahasfana
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
lib.u
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
.id/
.u
.id/
ac
nej.
h
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ht
.i
.un
:
tp:
u
ilib.
dig
tp://
Yang menyatakan,
d/
c.i
ej.a
ilib
//dig
ac.
nej.
Jember, 7 November 2012
d/
.un
ilib
//dig
u
ht
d/
c.i
ej.a
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
id/
d/
ac.i
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
ac
nej.
u
u
u
ilib.
ilib.
ilib.
g
g
g
i
i
i
d
d
d
/
ANALISIS
ERGONOMI MESIN
SHEET PADA
://
:/PENGEPRES
://
http
http
http
lib.u
digi
tp://
http
ht
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
id/
SKRIPSI
ht
ac
nej.
.u
.u
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
PENGOLAHAN KARET DENGAN KAJIAN ASPEK ANTROPOMETRI
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gi
://di
gilib
i
d
/
/
:
d/
ac.i
nej.
u
ilib.
dig
tp://
Oleh
i
/dig
/
:
p
t
t
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
htDosen
Pembimbing Utama
tp
.id/
ac
nej.
igilib
d
/
/
:
tp
ht
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
/
: Dr. Siswoyo Soekarno,
c.id S.TP., M.Eng
a
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
ac.
nej.
v
.u
.u
ac
nej.
httpM.M
http : Dr. I. B. Suryaningrat, S.TP.,
id/
ac.
nej.
.id/
ac
nej.
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
h
g
://di
a
nej.
http
tp
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
Pembimbing: ilib.u
/
Dosen Pembimbing Anggota
c.id
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.id/
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
lib.u
.id/
.u
ht
h
.id/
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
ac
nej.
ac.
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
id/
id/
.id/
.id/
gilib
i
d
/
/
:
http
.
Sitta Qoni’a Zahasfana nej.ac
u
ilib.
g
i
NIM 081710201053
d
/
:/
http
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
d/
ac.i
ac
nej.
.u
.u
ht
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
Kalijompo Jember)
lib.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
(Studi Kasus PT.Kalianda
.id/dan Karet
.id/ Concern Perkebunan Kopi
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
.id/PENGESAHAN
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
Skripsih berjudul “Analisis ErgonomihMesin Pengepres Sheet pada hPengolahan
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
Karet dengan Kajian Aspek Antropometri
(Studi Kasus PT. Kalianda
Concern
/
/
/
d
d
i
i
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
Perkebunan Kopi dan
Kalijompo Jember)” telah
.une
.une diuji dan disahkan oleh
.unKaret
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
di
Fakultastp
Teknologi
Pertanian UniversitastpJember
://di pada:
://di
tp://
id/
.ac.
nej
.u
igilib
d
tp://
hari, tanggal
.id/
ac
nej.
: Rabu, 7 November 2012
tempat
/
/
/
Teknologi Pertanian Universitas
Jember
.:idFakultas
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
dig
://di
tp://
Tim
http
htPenguji
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
ht
ht
ht
Ketua,
d/
ac.i
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
dig
tp://
id/
lib.u
gi
Anggota
://di I,
gilib
i
d
/
/
:
ht
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
ac.
nej.
vi
.u
igilib
d
/
/
:
tp
.id/
.id/
id/
.u
igilib
d
/
/
:
tp
http
ttp:/
h
NIP. 196910051994021001
id/
ac.
nej.
.u
ilib
Dr. Ir. Iwan Taruna,
/digM.Eng
http
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
.id/
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
u
ilib.
dig
tp://
/
/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
Dr..Dedy
une Wirawan S, S.TP., MSilib.une
b
i
l
i
i
g
/dig
/di NIP. 197407071999031001
/
/
:
:
p
p
t
t
ht
ht
.u Dekan Fakultas TeknologiiliPertanian
b.u
g
i
://d
Universitas
http Jember,
http
ac.
nej.
ht
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
Anggota II,
.id/ Mengesahkan
.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
ac
nej.
id/
id/
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
http
tp
http
p
/
/
c.id
c.id
a
a
.
.
j
j
Dr. Yuli Wibowo, S.TP.,
.une MSi
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
di
://di
NIP. 197207301999031001
tp://
http
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
htt Ahmad
Ir. Hamid
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
NIP. 195502271984031002
d/
ac.i
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
d/
ac.i
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
dig
tp://
u
ilib.
dig
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
t
t
t
id/
id/
id/ RINGKASAN
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
h dengan
h Sheet pada Pengolahan Karet
h Ergonomi Mesin Pengepres
Analisis
Kajian Aspek Antropometri (Studi Kasus PT. Kalianda Concern
Perkebunan Kopi dan Karet Kalijompo Jember); Sitta Qoni’a Zahasfana,
081710201053; 2012: 65 halaman; Jurusan Teknik Pertanian Universitas Jember.
Tanaman karet merupakan tanaman yang mengandung getah yang dikenal
dengan lateks. Salah satu yang dihasilkan dari getah lateks yaitu lembaran sheet.
PT. Kalianda Concern Perkebunan Kopi dan Karet Kalijompo Jember dalam
proses pengepakan lembaran sheet tersebut dilakukan pengepressan untuk
menekan bendela sheet dengan menggunakan mesin press yang masih manual.
Cara ini tidak efisien karena masih menggunakan tenaga manusia dalam
mengoperasikan sehingga menimbulkan rasa ketidaknyaman terhadap operator.
Oleh karena itu, perlu adanya penelitian kajian tentang aspek kenyamanan
terhadap operator berdasarkan analisis ergonomi yaitu antropometri sehingga
dapat memberikan alternatif desain mesin press yang dapat memberikan tingkat
kenyamanan dan keamanan lebih tinggi pada operator.
Metode pengambilan data dilakukan yaitu dengan metode pengukuran
langsung data antropometri operator dan mesin press serta wawancara
menggunakan metode kuesioner. Dari data tersebut diperoleh data antropometri
guna mendesain mesin menggunakan persentil. Selain itu, mengukur dan
menghitung tekanan yang diberikan mesin press terhadap bendela karet.
Data pengukuran tekanan yang diberikan mesin terhadap setiap bendela
yaitu sebesar 2804,96 N/m2 dengan gaya tekan sebesar 971 N. Keluhan subjektif
responden dalam posisi kerja masih tinggi karena sikap kerja yang tidak alamiah
saat mengoperasikan mesin press. Perlu dilakukan desain mesin dengan data
antropometri menggunakan persentil 5 yang menghasilkan tinggi tuas mesin press
187 cm.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ac.
nej.
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
ac.
nej.
vii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
id/ SUMMARY
.id/
.id/
c
c
a
a
.
.
j
j
.une
.une
.u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h Rubber
h
Ergonomics
Analysis of Rubber h Sheet Pressure Machine on
ac.
nej.
u
ilib.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
dig
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ac.
nej.
Processing with Antropometry Aspects Assessment (Case Study at PT.
/
/
/
.id/ Rubber Plantations Kalijompo
c.id
c.id Jember); Sitta
cand
c.idKalianda Concern Coffee
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
Qoni’a Zahasfana, 081710201053;
2012: 65 pages;un
of Agricultural une
. Department
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
ilib.
i
i
i
Engineering,
the
University
of
Jember.
g
g
g
g
i
i
i
i
d
d
d
d
://
://
://
tp://
http
http
http
Rubber plant is a plant that contains sap known as latex. One resulting
/
.id/
.id/ processing, PT. Concern
Coffee and
c.id
cKalianda
caging
c from latex is sheet. On the
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
Rubber
Plantations
Kalijompo
Jember
do
pressing
ball
sheet
using
a
manual
press
ig
ig
ig
dig
p://d
p://d
p://d
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h
machine. It is not efficient because they use human power to operate the machine,
.id/
causing discomfort to the operator. Therefore, it is necessary to research studies
.acoperator based on ergonomics
j.acanalysis. The analysis nej.ac
on aspects of comfort ntoejthe
e
n
u
u
ib.u
ib.
ib.
l
l
l
i
i
i
g
g
g
i
i
i
result is expected
to be able to make alternative
press machine design that
://d can
://d
://d
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
d/
ac.i
http
http
http
tp
provide comfort and security to the operator.
Data collection method
was the measuring the anthropometric
data
.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
ej
directly to the operator
.une using questionnaires.b.une
b.unand the machine press and binterviews
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
igili
igili
igili
/d
://d
://d data it was obtained anthropometric
Based on
data for design us the
ttpmachine
ttp:/
ttpthese
h
h
h
using the percentile estimation. In addition, the data of pressure collected was
/
/
/
and calculated using
.id/ machine design
.idmeasured
c.id
cpress
c.idthe rubber ball as a load jfor
a
a
a
.
.
.
j
j
ne
.une
.une
consideration. gilib.u
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
di
://di
://di
tp:// of measurement pressure
http exerted against ball enginehtistp2804,96
htAverage
ac
nej.
lib.u
digi
tp://
N/m2 and press force is 971 N. Respondents were complaining regording working
/
/
/
/
c.id
c.idthat are not natural
c.idwere due to the job positions
c.idposition that frequently occurs
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
when operating
gmachine is needed for being//dtoigbe
gpress machines. Design of /the
dig
:
: /di
://di
tp://
http
http
http
done using 5th percentile anthropometric data, which produces a high lever press
machine
of 187 cm.
/
.id
j.ac
une
.
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
.u
http
id/
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
viii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
id/ PRAKATA
.id/
.id/
c
c
a
a
.
.
j
j
.une
.une
.u
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
hPuji syukur ke hadirat Allah hSWT yang telah melimpahkanhrahmat dan
ac.
nej.
karunia-Nya sehingga penulis/ dapat menyelesaikan skripsi/ yang berjudul
/
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
“Analisis Ergonomiun
Pengepres Sheet padaunPengolahan
Karet dengan une
. e
. Mesin
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
g
i
i
i
d
d
d
Kajian Aspek
PT.
:// Kopi
:// Kalianda Concern Perkebunan
:// Antropometri (Studi Kasus
http
http
http
id/
.ac.
nej
lib.u
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
dan Karet Kalijompo Jember)”. Skripsi ini disusun untuk memenuhi salah satu
/
/
/
/
untuk menyelesaikan .ipendidikan
strata satu (S1) pada
.idsyarat
c.id
c.id Jurusan Teknik
c d
a
a
a
.
.
.
j
j
j
une
Pertanian Fakultas
Teknologi
Pertanian Universitas
.une
.Jember.
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
dig
/dig
/dig
tp://
skripsi ini tidakhlepas
ttp:/ oleh
ttp:/ dari bantuan berbagai hpihak,
htPenyusunan
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
karena itu penulis ingin menyampaikan ucapan terima kasih kepada.
/
/
/
.id/ M.M, selaku Dosen Pembimbing
Utama, Dr.
c.id
c.id
cS.TP.,
c.id1. Dr. I.B. Suryaningrat,
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
e
.une
.unPembimbing
.uneS.TP., M.Eng, selaku Dosen
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
Siswoyo
Soekarno,
Anggota,
yang
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h bimbingan, kritik dan saran,
h banyak memberikan materi,
telah
serta
nej.
u
ilib.
dig
tp://
meluangkan waktu, pikiran dan perhatian dalam penulisan skripsi ini;
.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
2. Ir. Hamid Ahmadnselaku
Ketua Tim Penguji, Dr.nYuli
j Wibowo, S.TP., MSi, nej
j
u
.u e
.u e
b
b
i
i
l
l
ilib.
i
i
g
g
i
i
ig
selaku:/Anggota
Tim Penguji I, Dr. Dedy
Wirawan
S,
S.TP.,
MSi,
Anggota
d
d
d
/
/
/
:/
:/
http
http
http
d/
ac.i
Tim Penguji II, yang telah banyak memberikan arahan, bimbingan, kritik,
.un
ilib
//dig
tp:
saran dan bantuan yang berguna
/
d/ bagi penyelesaian skripsi dini;
/
c.id
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
3. Seluruh dosen .Fakultas
Teknologi Pertanian Universitas
Jember yang telah .une
une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
igilib
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
banyak
memberikan
ilmu
selama
masa
perkuliahan
hingga
penyusunan
http
http
http
d/
c.i
ej.a
skripsi ini;
/
/
/
/ Bapak Ir. Agus Martono.
.id4.
c.id
c.idKalianda Concern
c.id MM selaku Manager j.PT.
a
a
a
.
.
j
j
e
ne telah memberikan ijinb.une
.uyang
.undan
Perkebunan ilKopi
Karet Kalijompo Jember
b
b
i
i
l
i
gili
g
g
i
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
untuk
http dalam
httpsemua pegawai yang membantu
http melaksanakan penelitian dan
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
proses penelitian skripsi ini;
/
/
/
/
c.id
c.id kakak-kakak dan
c.idAlmh. Siti Aisyah, Ibu Lutfiyah,
c.id5. Abi Zainal Arifin, Ummi
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
adik serta
seluruh
keluarga besar yang tidak
doa,
g
g pernah berhenti memberikan
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
bimbingan
serta dukungan dalam hpenulisan skripsi ini;
ac.
nej.
ix
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
ac.
nej.
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
tp
6.
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ttp
Yoga
semangat, motivasi,
httpdoa dan
http Prasetyo S.TP, yang telahhmemberikan
segala pengorbanan dalam menyelesaikan skripsi ini;
/
.id/
.id/ Mbak Uplex,
.id/ Rinda, Ika, Afif, Mitha,
.id7.
c
c
c
c
Sahabat-sahabatku
Handayani,
Sholeh,
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
i
i
i
i
g
g hidup yang kalian berikan
g
Esti dan/dSumarni
terima kasih untuk pelajaran
baik
dig
://di
://di
:/ i
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h langsung maupun tidak sehingga
secara
menjadikanku semakin dewasa;
8.
Teman-teman seperjuangan/ TEP angkatan 2008, terima kasih
atas bantuan
/
/
d
d
i
i
.
.
c.id
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
dan kerjasamanya
akan selalu dalam ingatan
.une
.une serta temen-temen THP
.unkalian
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
di
di
angkatan
dukungan selama ini;tp://di
tp://
tp:// 2008, terima kasih telah memberikan
9.
Seluruh staf dan karyawan Fakultas Teknologi Pertanian Universitas Jember
id/
.ac.
nej
.u
igilib
d
tp://
.id/
ac
nej.
.id/
.id/
yang telah banyak membantu
.id/ selama studi;
ac
nej.
ac
nej.
ac
nej.
10. Semua pihaklibyang
.u tidak dapat penulis sebutkan
lib.u
lib.u satu per satu yang telah
i
i
i
g
g
g
i
i
i
/d
://d
://d baik tenaga maupun pikiran
membantu
ttp:/
http dalam penyusunan skripsihini.
http
.u
gilib
i
d
/
/
:
ht
ht
ht
tp
Penulis juga menerima segala kritik dan saran dari semua pihak demi
/
/
/
/
penulis berharap, semoga
c.id
c.id skripsi ini dapat
c.id
c.idkesempurnaan skripsi ini.j.aAkhirnya
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
bermanfaat
bagi
semua.
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h
d/
ac.i
nej.
u
ilib.
dig
tp://
Jember, November 2012
d/
ac.i
nej.
u
ilib.
dig
tp://
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
ac.
nej.
x
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
id/
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
ac
nej.
Penulis
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
digi
tp://
d/
ac.i
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
dig
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
id/ DAFTAR ISI
.id/
c
a
.
j
.une
b
i
l
i
g
://di
p
t
t
h
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
ac
nej.
.u
.u
http
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
Halaman
/
/
/
/
JUDUL ...............................................................................
i
.idHALAMAN
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.une
HALAMAN PERSEMBAHAN
...............................................................
iiib.un
b
b
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di iii
://di
://di
HALAMAN
http
http
http MOTTO ..............................................................................
ac
nej.
lib.u
digi
tp://
HALAMAN PERNYATAAN...................................................................
iv
/
.id/
.id/
.id/
.id
..............................................................
v
j.ac
j.ac
j.ac
j.ac HALAMAN PEMBIMBINGAN
e
e
e
e
n
n
n
n
lib.u
lib.u
lib.u
lib.u
i
i
i
i
HALAMAN
PENGESAHAN
...................................................................
vi
g
g
g
g
i
i
i
i
d
://d
://d
://d
tp://
http
http
http
RINGKASAN
............................................................................................
vii
.u
tp
DAFTAR TABEL ....................................................................................
xiv
id/
GAMBAR ................................................................................
xv
/
idDAFTAR
.id/
.id/
.id/
c
c
c
a
a
a
.
.
.
j
j
j
DAFTAR LAMPIRAN
xvib.une
.une
.une ............................................................................
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di 1
://di
://di
BAB 1.ttPENDAHULUAN
........................................................................
p
p
p
t
t
t
t
h
h
h
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
viii
d/
ac.i
d/
ac.i
.
j.
j.
PRAKATA ................................................................................................
ix nej.ac
e
e
n
n
u
u
u
.
.
ilib.
gixilib
gilib
i
i
ig.............................................................................................
d
d
d
DAFTAR :ISI
/
/
/
/
/
/
:
:
http
http
http
nej.
gilib
i
d
/
/
:
SUMMARY ..............................................................................................
d/
ac.i
.id/
ac
nej.
1
d/
d/
1.2 Rumusan Masalah
ac.i
ac.i ...............................................................
2
nej.
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
/di
ttp:/
/di
ttp:/
h
h
h 1.4 Tujuan Penelitian .................................................................
3
1.5 Manfaat Penelitian ...............................................................
3
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
l2ib.u
.u
.u
1.3 Batasan
gilib
gilib Masalah ..................................................................
lib.u
digi
tp://
1.1 Latar Belakang .....................................................................
/
.id
..............................................................
4
j.ac
j.ac
j.ac
j.ac BAB 2. TINJAUAN PUSTAKA
e
e
e
e
n
n
n
n
l4ib.u
lib.u
lib.uTanaman Karet .......................................................
lib.u
i
i
i
i
g
g
g
g
2.1
Sejarah
i
i
i
i
d
://d
://d
://d
tp://
http
http
http
/
.id
j.ac
une
.
gilib
i
d
/
/
:
tp
2.2 Botani Tanaman Karet ........................................................
4
2.3 Pengolahan Karet /.................................................................
/
5
2.3.1 Penerimaan
.une
.une Lateks ..........................................................
6
2.3.3 Penggilingan Karet ...........................................................
7
.id/
ac
nej.
lib.u
lib
lib
i
i
i
g
g
g
i
i
i
//d Pembekuan Lateks ...........................................................
://d 7
://d
:2.3.2
http
http
http
ac.
nej.
ac.
nej.
xi
.u
.u
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
igilib
d
/
/
:
tp
.id
j.ac
.id
j.ac
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http 2.3.4 Pengasapan ......................................................................
tp
d/
ac.i
j.
une
ilib.
dig
lib.u
2.3.5 Sortasi ..............................................................................
8
2.5 Ergonomi ..............................................................................
10
2.6 Antrpometri ..........................................................................
/
/
11
3.1 Tempat dan Waktu Penelitian ............................................
15
3.1.1 Tempat Penelitian
.id/
.id/ ...........................................................
15
id
.ac.
id
.ac.
.id/
ac
nej.
ac
nej.
3.1.2 lWaktu
ib.u Penelitian ............................................................
lib.u
.u
gi
://di
gi
://di
15 .u
16
3.2.1 Alat Penelitian ................................................................
d/
ac.i
ej.
tp://
16
/
/
/
3.2.2 Objek Penelitian
16
c.id
c.id
c.id .............................................................
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne
.une
.une
.uPenelitian
b
b
b
i
i
i
l
l
l
3.3 Metode
.................................................................
16
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h 3.3.1 Tahapan Penelitian .........................................................
16
3.3.2 Metode Pengumpulan Data .............................................
18
d/
ac.i
d/
ac.i
d/
ac.i
4.1 Gambaran Umum Perusahaan ..........................................
d/
c.i
ej.a
.un
ilib
//dig
tp:
23
4.2 Proses Pengolahan
d/
d/ Karet PT. Kalianda Concern
/
c.id
c.i
c.i
a
a
a
.
.
.
j
j
j
Perkebunan
24 .une
.une
.une Kalijompo .......................................................
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
g
i ilib
i
i
d
d
d
/
/
/
/
/
/
:
:
:
4.2.1
Penerimaan
Lateks
..........................................................
25
http
http
http
.id/
ac
nej.
4.2.2 Pembekuan Lateks...........................................................
25
/
/
4.2.3 Penggilingan
c.id
c.idKaret ..........................................................
26
a
nej.
a
nej.
u
4.2.4ilPengasapan
.....................................................................
ib.u
ilib.
.u
gilib
i
d
/
/
:
g
://di
g
://di
d/
ac.i
ej.
tp://
26 .u
27
4.2.6 Pengepakan Sheet ............................................................
28
4.2.2 Data Kuisioner.................................................................
33
/
/
/
c.id
c.id
c.id
4.3 Pembahasan
.........................................................................
29
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
4.2.1
Manual
................................ /dig29
g
g Tekanan Pada Mesin Press//d
:/
: i
://di
p
p
t
t
t
t
http
h
h
ac.
nej.
.u
ac.
nej.
.u
ht
igilib
d
/
/
:
tp
id/
id/
id/
id/
igilib
d
/
/
:
tp
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http 4.2.5 Sortasi ..............................................................................
tp
n
lib.u
i
g
i
d
id/
.
3.3.3 Tahapan
20 nej.ac
j.
j. Analisis Data ...................................................
e
e
n
n
u
u
lib.u PEMBAHASAN ....................................................
ilib.
ilib.
iDAN
g
g
g
i
i
i
BAB 4. HASIL
23
d
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http
nej.
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
p Alat dan Objek Penelitian
http
http...................................................
htt3.2
tp
n
lib.u
i
g
i
d
.id/
c
ej
ej ......................................................................
2.7 Studi Gerakan
13 unej.a
n
n
u
u
.
.
.
ilib
ig15
igilib
igilib
d
d
d
/
/
/
BAB 3. tMETODOLOGI
PENELITIAN
.................................................
/
/
/
:
:
:
http
http
ht p
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
8
id/
.id/
.id/
......................................................................
c
c
c
2.3.6 Pengepakan
9
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
gMechine) ...................... //dig 9
g Press Manual (Hand Press
2.4/Mesin
:
://di
:/ di
p
p
t
t
t
t
http
h
h
id/
.ac.
nej
digi
tp://
ac
nej.
.u
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
xii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http 4.2.3 Data Antropometri ..........................................................
tp
40
DAFTAR PUSTAKA ...............................................................................
41
LAMPIRAN ..............................................................................................
/
/
43
j.
une
ilib.
dig
lib.u
digi
tp://
.id/
.id/
.id/
c
c
c
5.1 Kesimpulan
............................................................................
40
a
a
a
.
.
.
j
j
j
.une
.une
.une
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g40
g
g .....................................................................................
5.2/Saran
://di
://di
:/ di
p
p
p
t
t
t
t
t
t
h
h
h
id/
.ac.
nej
id
.ac.
nej
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
http
id/
id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
dig
tp://
ac
nej.
.u
.u
ac.
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
.u
http
.id/
.u
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
lib.u
i
/dig
/
:
p
t
t
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
.id/
ac
nej.
h
.id/
.u
gilib
i
d
/
/
:
lib.u
h
.id/
ac
nej.
tp
id
.ac.
nej
i
/dig
/
:
p
t
t
h
gilib
i
d
/
/
:
36
BAB 5. KESIMPULAN DAN SARAN ....................................................
d/
ac.i
ac
nej.
.u
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
tp://
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
xiii
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
http
http
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
/
.id/
.idDAFTAR
c
c
TABEL
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ht
Halaman
/
/
/
/ Jadwal Kegiatan ..................................................................................
15
.id3.1.
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
e
.une
.une
.unSelisih
4.1. Data Pengukuran
Jarak Hasil Tekanan
Berdasarkan
Waktu
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di 30
://di
://di .........................................................................................
Pengepresan
http
http
http
ac
nej.
lib.u
digi
tp://
4.2. Data Pengukuran Selisih Jarak Hasil Tekanan Berdasarkan Waktu
.id/
ac
nej.
u
lib.
i
g
i
://d
tp://
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
http
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
36
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
lib.u
i
33
g
i
://d
tp
ht
ht ..................................................
ht Keluhan Subyektif Responden
4.4. Unsur
.id/
ac
nej.
30
.une
.une
lib
4.3. Karakteristik
gilib .................................
digi Responden di PengepresaandiKaret
tp
dig
tp://
/
/
.id
.id
Pendiaman ............................................................................................
j.ac
j.ac
xiv
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
lib.u
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
id/
.id/
.DAFTAR
c
c
GAMBAR
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
id/
u
ht Halaman
6
3.1. Lokasi PT. Kalianda Concern Perkebunan Karet Kalijompo .............
15
id
.ac.
id
.ac.
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
2.1. Bagan Proses Pengolahan Karet
/
/ ..........................................................
id/
.ac.
.id/
c
ej
ej............................................................................
2.2. Mesin Press Manual
10 unej.a
n
n
u
u
.
.
.
ilib
ig12
igilib
igilib Manusia .....................................................................
d
d
d
/
/
/
2.3. Dimensi
Tubuh
/
/
/
:
:
:
http
http
http
nej
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
/
/
/
/ Diagram Alir Penelitian .......................................................................
18
.id3.2.
c.id
c.id
c.id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
ne Tekan (F) ..........................................................
3.3. Bagan Simulasi
20
.une
.une
.uGaya
b
b
b
i
i
i
l
l
l
i
i
i
g
g
g
://di 25
://di
://di
4.1. Proses
http
http
http Pembekuan Karet .....................................................................
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
4.2. Proses Penggilingan Karet ...................................................................
26
/
/
/
/
27
c.id
c.id
c.id
c.id4.3. Proses Pengasapan Karet......................................................................
a
a
a
a
.
.
.
.
j
j
j
j
.une
.une
.une ............................................................................
.une
b
b
b
b
i
i
i
i
l
l
l
l
4.4.
Proses
Sortasi
Sheet
28
i
i
i
i
g
g
g
dig
://di
://di
://di
p
p
p
t
t
t
tp://
t
t
t
h
h
h Pengepressan Sheet ..................................................................
4.5. Proses
29
4.6. Bendela Karet saat didiamkan dan Batas Bendela Karet ditekan .......
4.9. Redesain Mesin Press Karet Hidrolik Sesuai Data Antropometri .......
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
.u
http
id/
id/
id/
id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
.u
.u
ac.
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
gilib
i
d
/
/
:
http
.id/
.u
ac
nej.
.u
.u
http
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
lib.u
h
.id/
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
h
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
lib.u
39
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
digi
tp://
id/
.
4.7. Simulasi Pembebanan
32 nej.ac
j.........................
j. Sederhana pada Bendela Karet
e
e
n
n
u
u
.u
ilib.
ilib. Press Karet ........ dig37
ilibBendela
g
g
i
i
4.8. Pengepressan
Karet
Menggunakan
Mesin
d
d
/
/
/
:/
:/
:/
http
http
http
nej.
u
ilib.
dig
tp://
31
d/
ac.i
d/
ac.i
d/
ac.i
xv
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
lib.u
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
http
http
.id/
.id/
c
c
DAFTAR
LAMPIRAN
a
a
.
.
j
j
.une
.une
b
b
i
i
l
l
i
i
g
g
://di
://di
p
p
t
t
t
t
h
h
id/
u
ht Halaman
43
4. Perhitungan Tekanan (P) pada saat Mengepress Bendela Karet .............
46
id
.ac.
id
.ac.
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
1. Kuisioner Penelitian ...............................................................................
/
/
id/
.ac.
.id/
c
ej
ej
2. Keluhan SubjektifuResponden
.................................................................
44 unej.a
n
n
u
.
.
.
ilib
ilib
igilibKaret ........................... ://dig45
igResponden
d
d
/
/
3. Karakteristik
Operator
Mesin
Press
/
/
:
:
http
http
http
nej
digi
tp://
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
/
/
/
/ Data Antropometri Pekerja.Bagian
Pengepres Karet ..............................
47
.id5.
c.id
c.id
c id
a
a
a
.
.
.
j
j
j
6. Gambar MesinliPress
48
.une
.une
.uneSetelah di Redesain .............................................
b
b
b
i
i
l
l
i
i
i
g
g
g
://di
://di
://di
http
http
http
ac
nej.
.u
gilib
i
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
u
ilib.
dig
tp://
i
/dig
/
:
p
t
t
gilib
i
d
/
/
:
gilib
i
d
/
/
:
ac.
nej.
.u
.u
igilib
d
/
/
:
tp
ht
gilib
i
d
/
/
:
http
id/
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
.u
.u
http
id/
igilib
d
/
/
:
tp
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
tp
.id/
.id/
ac
nej.
.u
.u
.u
http
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
gilib
i
d
/
/
:
ac
nej.
.u
.u
ac
nej.
.id/
.id/
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
tp
lib.u
h
.id/
.u
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
h
.id/
ac
nej.
.id/
ac
nej.
lib.u
lib.u
h
u
ilib.
dig
tp://
.id/
ac
nej.
i
/dig
/
:
p
t
t
ac.
nej.
ht
.id/
lib.u
gilib
i
d
/
/
:
u
ht
.id/
digi
tp://
ac.
nej.
ilib.
dig
tp://
ht
id/
id/
ac.
nej.
u
ilib.
dig
tp://
ac
nej.
.u
http
id/
id/
ac.
nej.
ac
nej.
gilib
i
d
/
/
:
http
http
tp
ac
nej.
.u
.u
.u
gilib
i
d
/
/
:
.id/
.id/
.id/
.id/
ac
nej.
xvi
ht
u
ilib.
dig
tp://
ac.
nej.
u
ilib.
ht
dig
tp://
ac.
nej.